Ballady i Romanse,
„Zapomnij”

Bartek Chaciński

W Wielkiej Brytanii grają retro-soul, w Ameryce wspominają poprzednie epoki chillwave i inne modne sceny. Polska też ma swoje tęsknoty za przeszłością – ale trochę inne, jak pokazują Ballady i Romanse

Jeszcze 1 minuta czytania

Jakie „Zapomnij”?? Nowa płyta Ballad i Romansów powinna się nazywać „Pamiętaj”! Drugi album sióstr Barbary i Zuzanny Wrońskich, szeroko już komentowany, stanowi bardzo zręczne połączenie starego z nowym. Abstrahując już od dwóch wykorzystanych tu wierszy Czesława Miłosza, którego będzie się w tym roku recytować, śpiewać i wystawiać na wszystkie możliwe sposoby ze względu na urzędowo poświadczony jubileusz, w tekstach Zuzanny da się wyczuć jakąś tęsknotę za dawną polską piosenką. Tej, której bywało blisko do poezji. Ale nie w sposób ściśle zamierzony, pretensjonalny, aktorski, tylko lekki, mimochodem, naturalny. Jak w „Kaczeńcach” czy „Plonach”, których teksty stoją obok Miłosza prosto i dumnie. Towarzyszy im muzyka, która w sferze wokali i melodii wypada nieco staroświecko i naiwnie, a w sferze instrumentalnej wykorzystuje znakomicie elementy elektroniki lub nowofalowe brzmienia. To udane połączenie.

Ballady i Romanse „Zapomnij”.
1 CD, Chaos Management Group 2011
Sceneria tych piosenek jest nieodmiennie bardzo tutejsza (świetne „Oddechy” – krajobraz po kłótni z Warszawą w tle), słownictwo przyjemnie zmurszałe („Że oddycha to brawo / Że coś mówi to klawo” w „Człowieku”), a sygnalizowane przez Wrońskie problemy („Ozimina”) są też wybitnie stąd, choć brzmią już nieco archaicznie. Obrazki z polskich pól (opisy przyrody w tekstach pop!) wydają się z kolei już tak niedzisiejsze, że może – paradoksalnie – wróżą jakąś nową modę?

Gdy jeszcze zobaczyłem, jak siostry Wrońskie robią sobie żarty z sesji modnie ubranych gwiazd pop, publikując we wkładce swoje zdjęcia na tle jakiejś zniszczonej i po peerelowsku zgrzebnej łazienki, skojarzyłem to z zawartością innych ostatnio wydanych płyt. Na przykład Pablopavo, bard reggae z Grochowa, na nowej płycie krzyczy „Oddajcie kino Moskwa”, a Warszawę odmalowuje w sposób, jakiego nie robił chyba żaden artysta z pokolenia hip-hopu i nowej sceny alternatywnej. Skojarzenia z Grzesiukiem są na miejscu – ale Pablopavo to wersja 2.0.
Jeszcze wcześniej grupa Nerwowe Wakacje zadebiutowała interesującą płytą, która nawiązuje i do bigbitu, i do „harcerskiego” rocka końca lat 80., przynosząc serię wyblakłych wakacyjnych pocztówek z PRL-u na okładce i garść tekstów zgrabnie napisanych literacką polszczyzną. Z kolei duet Niwea na drugiej płycie znów nawiązuje do językowych łamańców Mirona Białoszewskiego, też pozostając blisko rzeczywistości i literatury. To wszystko regresja, która w istocie oznacza krok naprzód, twórczość, która zapomina o jakichkolwiek narodowych kompleksach.

fot. Joanna Szproch

Daleko mi do bycia fanem Ballad i Romansów, nigdy do końca nie pokochałem sposobu śpiewania Wrońskich, ale zaimponowały mi na „Zapomnij” nowym pomysłem na swoją muzykę (poprzedni wywoływał natychmiastowe skojarzenia z amerykańską grupą CocoRosie), zachowaniem idealnych proporcji między pomysłami kompozytorskimi i tekstowymi, a wreszcie rodzajem dojrzałego rzemieślniczego podejścia do każdego detalu na bardzo równej i dobrze rozwijającej się płycie. Abstrahując po raz kolejny od Miłosza, którego usłyszymy pewnie w tym roku w niejednym gorszym wydaniu, ale bez którego ta płyta doskonale by się obeszła.

fot. Joanna Szproch


Tekst dostępny na licencji Creative Commons BY-NC-ND 3.0 PL.