<![CDATA[Dwutygodnik, strona kultury - wydanie]]> http://www.dwutygodnik.com/rss/wydanie/ Mon, 02 Oct 2023 00:06:26 +0200 Zend Framework Zend_Feed pl-pl http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss <![CDATA[Numer 2023/369]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/369

Film

Jak kamień w bucie (Marcin Stachowicz)

„Królestwo. Exodus” jest wybitnym przykładem narcystycznej pranksterki: samoświadomą masturbacją, której nie potrafię nie darzyć głębokim szacunkiem

Jesień wampira (Jakub Socha)

„Hrabia”, najnowszy film Pabla Larraína, opowieść o Augusto Pinochecie na emeryturze, to przeciągnięty skecz

Podkast Dwutygodnika (12): Herzog (Barbara Klicka)

Co właściwie oznacza przymiotnik „herzogowski”? I co takiego w snutych przez Wernera Herzoga opowieściach sprawia, że twórcy internetowych memów mają ochotę wołać go po imieniu? O twórczości autora „Zmierzchania świata” Barbara Klicka rozmawia z Pawłem Mościckim

Raz, dwa, trzy, Baba-Jaga patrzy (Iwona Kurz)

Jeśli potencjalni odbiorcy „Zielonej granicy” Agnieszki Holland, również ci u władzy, mówią o tym filmie, że jest skandaliczny, to znaczy, że go widzieli – nawet jeśli nie byli w kinie. Wiedzą, co zobaczą, i odmawiają konfrontacji z tymi obrazami

Literatura

Refleksja, wygłup i grafomania  (Agnieszka Sowińska)

Podczas lektury ma się to miłe gilgotanie w głowie. Można bawić się akcją, dowcipnymi sytuacjami, a jednocześnie czuje się, że jest tu do odkrycia dużo, dużo więcej – mówią autorki książki „Dwa słowa”, wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy

Ośmiornica i dżdżownica (Marta Tomczok)

W „Ciele huty” Anna Cieplak przypomina, że w sąsiedztwie wielkich zakładów przemysłowych też mogło być dobrze. Tam też kochali się i umierali ludzie, a teraz rośnie w tych miejscach pamięć i dużo roślin poprzemysłowych

Media

Strajk dla nowej sieci (Michał Krzykawski)

Zorganizujmy strajk. Może powinien on mieć tę samą wagę co strajk dla klimatu. Może powinien pochodzić z podobnego i pozbawionego przemocy ruchu obywatelskiego nieposłuszeństwa

Bazgrząc po cudzej własności (Aleksander Borszowski)

„Bomb Rush Cyberfunk”, nieoficjalna kontynuacja kultowego „Jet Set Radio”, podtrzymuje przekonanie, że każda ściana może okazać się płótnem grafficiarza. Całkiem jak growe światy zajmowane przez niezależnych twórców

Muzyka

W matni (Piotr Jagielski)

Basista Krist Novoselic pocieszał Chada Channinga, perkusistę wyrzuconego z Nirvany po nagraniu „Bleach”, że tak naprawdę niczego nie stracił. Najfajniej – przekonywał – było na samym początku. 30 lat temu ukazało się „In Utero”

Przesuwanie ściany (Bartosz Nowicki)

Przeskok z jednej nowej płyty Lotto do drugiej może wywołać szok. Bo jeśli „Axolotl” jest zgiełkliwym mechanizmem powtórzeń, to „Summer” wydaje się jego przeciwieństwem, wersją unplugged

Obyczaje

Humor, który leczy (Andrij Lubka)

Kiedy często narażasz się na niebezpieczeństwo i na własne oczy widzisz straszne zniszczenia i śmierć, humor, nawet ten czarny, skrajnie niepoprawny politycznie i amoralny, staje się adekwatny

Cały dzień w pracy (Przemysław Wielgosz)

Marzenie o świecie wolnym od pracy nigdy nie wydawało się bliższe realizacji niż dziś, gdy doświadczamy cyfryzacji i nowych rewolucji technologicznych. Co z tego, skoro same smartfony mogą wydłużać naszą pracę o 11 godzin tygodniowo?

Zajawka albo jak pokochałem hokej (3): Nic kulturalnego (Maciej Jakubowiak)

Może trochę już byłem zmęczony inteligenckim światkiem, do którego kiedyś tak bardzo chciałem się dostać? Może po latach zwolniła mi się jakaś blokada, która wcześniej nie pozwalała mi nawet pomyśleć, że miałbym się cieszyć czymś takim jak hokej?

Sztuka

Potocka objaśnia nam świat (Iwona Demko)

W książce „Kobieta postfeministyczna. Dyktatura kobiet” Maria Anna Potocka, dyrektorka MOCAK-u i członkini jury Nike, porównuje Harveya Weinsteina do kobiet spalonych na stosie, usprawiedliwia Jeffreya Epsteina i twierdzi, że ruch #MeToo doprowadzi do upadku cywilizacji

Historia wymazana (Marta Czyż)

Zależało nam na zdjęciu z twórczości powojnia odium sztuki propagandowej. Mówi nam ona wiele o ograniczeniach epoki, a zarazem pokazuje, jak w cieniu stalinowskiej ideozy żydowscy i polscy artyści obrazowali powstanie w getcie

Teatr

Funkcjonujemy w kompromisach (Piotr Morawski)

Sztuki performatywne okazują się dziwadłem, które jest niewygodne, do niczego nie pasuje, więc chciałoby się je koniecznie wyodrębnić i odizolować

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Україна

Гумор, який нас лікує (Андрій Любка)

Стиснений до форми інтернет-мему, добрий жарт за лічені хвилини ставав масовим, збирав мільйонні аудиторії. І допомагав долати шокуючу реальність, яку свідомість не завжди погоджувалася прийняти

]]>

Film

Jak kamień w bucie (Marcin Stachowicz)

„Królestwo. Exodus” jest wybitnym przykładem narcystycznej pranksterki: samoświadomą masturbacją, której nie potrafię nie darzyć głębokim szacunkiem

Jesień wampira (Jakub Socha)

„Hrabia”, najnowszy film Pabla Larraína, opowieść o Augusto Pinochecie na emeryturze, to przeciągnięty skecz

Podkast Dwutygodnika (12): Herzog (Barbara Klicka)

Co właściwie oznacza przymiotnik „herzogowski”? I co takiego w snutych przez Wernera Herzoga opowieściach sprawia, że twórcy internetowych memów mają ochotę wołać go po imieniu? O twórczości autora „Zmierzchania świata” Barbara Klicka rozmawia z Pawłem Mościckim

Raz, dwa, trzy, Baba-Jaga patrzy (Iwona Kurz)

Jeśli potencjalni odbiorcy „Zielonej granicy” Agnieszki Holland, również ci u władzy, mówią o tym filmie, że jest skandaliczny, to znaczy, że go widzieli – nawet jeśli nie byli w kinie. Wiedzą, co zobaczą, i odmawiają konfrontacji z tymi obrazami

Literatura

Refleksja, wygłup i grafomania  (Agnieszka Sowińska)

Podczas lektury ma się to miłe gilgotanie w głowie. Można bawić się akcją, dowcipnymi sytuacjami, a jednocześnie czuje się, że jest tu do odkrycia dużo, dużo więcej – mówią autorki książki „Dwa słowa”, wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy

Ośmiornica i dżdżownica (Marta Tomczok)

W „Ciele huty” Anna Cieplak przypomina, że w sąsiedztwie wielkich zakładów przemysłowych też mogło być dobrze. Tam też kochali się i umierali ludzie, a teraz rośnie w tych miejscach pamięć i dużo roślin poprzemysłowych

Media

Strajk dla nowej sieci (Michał Krzykawski)

Zorganizujmy strajk. Może powinien on mieć tę samą wagę co strajk dla klimatu. Może powinien pochodzić z podobnego i pozbawionego przemocy ruchu obywatelskiego nieposłuszeństwa

Bazgrząc po cudzej własności (Aleksander Borszowski)

„Bomb Rush Cyberfunk”, nieoficjalna kontynuacja kultowego „Jet Set Radio”, podtrzymuje przekonanie, że każda ściana może okazać się płótnem grafficiarza. Całkiem jak growe światy zajmowane przez niezależnych twórców

Muzyka

W matni (Piotr Jagielski)

Basista Krist Novoselic pocieszał Chada Channinga, perkusistę wyrzuconego z Nirvany po nagraniu „Bleach”, że tak naprawdę niczego nie stracił. Najfajniej – przekonywał – było na samym początku. 30 lat temu ukazało się „In Utero”

Przesuwanie ściany (Bartosz Nowicki)

Przeskok z jednej nowej płyty Lotto do drugiej może wywołać szok. Bo jeśli „Axolotl” jest zgiełkliwym mechanizmem powtórzeń, to „Summer” wydaje się jego przeciwieństwem, wersją unplugged

Obyczaje

Humor, który leczy (Andrij Lubka)

Kiedy często narażasz się na niebezpieczeństwo i na własne oczy widzisz straszne zniszczenia i śmierć, humor, nawet ten czarny, skrajnie niepoprawny politycznie i amoralny, staje się adekwatny

Cały dzień w pracy (Przemysław Wielgosz)

Marzenie o świecie wolnym od pracy nigdy nie wydawało się bliższe realizacji niż dziś, gdy doświadczamy cyfryzacji i nowych rewolucji technologicznych. Co z tego, skoro same smartfony mogą wydłużać naszą pracę o 11 godzin tygodniowo?

Zajawka albo jak pokochałem hokej (3): Nic kulturalnego (Maciej Jakubowiak)

Może trochę już byłem zmęczony inteligenckim światkiem, do którego kiedyś tak bardzo chciałem się dostać? Może po latach zwolniła mi się jakaś blokada, która wcześniej nie pozwalała mi nawet pomyśleć, że miałbym się cieszyć czymś takim jak hokej?

Sztuka

Potocka objaśnia nam świat (Iwona Demko)

W książce „Kobieta postfeministyczna. Dyktatura kobiet” Maria Anna Potocka, dyrektorka MOCAK-u i członkini jury Nike, porównuje Harveya Weinsteina do kobiet spalonych na stosie, usprawiedliwia Jeffreya Epsteina i twierdzi, że ruch #MeToo doprowadzi do upadku cywilizacji

Historia wymazana (Marta Czyż)

Zależało nam na zdjęciu z twórczości powojnia odium sztuki propagandowej. Mówi nam ona wiele o ograniczeniach epoki, a zarazem pokazuje, jak w cieniu stalinowskiej ideozy żydowscy i polscy artyści obrazowali powstanie w getcie

Teatr

Funkcjonujemy w kompromisach (Piotr Morawski)

Sztuki performatywne okazują się dziwadłem, które jest niewygodne, do niczego nie pasuje, więc chciałoby się je koniecznie wyodrębnić i odizolować

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Україна

Гумор, який нас лікує (Андрій Любка)

Стиснений до форми інтернет-мему, добрий жарт за лічені хвилини ставав масовим, збирав мільйонні аудиторії. І допомагав долати шокуючу реальність, яку свідомість не завжди погоджувалася прийняти

]]>
Fri, 22 Sep 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/368]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/368

Film

Pomaganie jak podchody (Mateusz Demski)

Była taka jedna sytuacja, z chłopakiem z Egiptu. Strasznie nie chciał, żebyśmy poszli. Przytulał nas. Moment odwracania się plecami do tych osób i powrotu do ciepłego domu, gdzie wszystko jest w porządku… To jest łamiące serce – rozmowa z reżyserem „W lesie są ludzie”, animacji, którą zainspirowały wydarzenia na granicy polsko-białoruskiej

Meta-Makro-Instastory (Darek Arest)

W animacji „Marcel. Muszelka w różowych bucikach” mamy komiczne zderzenie charakterów i nieco slapsticku, ale humor bierze się przede wszystkim z powagi, z jaką tytułowy Marcel traktuje siebie, i uważności, z jaką twórcy obserwują jego zmagania

Warstwy cienia (Marta Bałaga)

Lubię takie śmieszno-straszne rejestry. Dużo napięcia, które interesuje mnie w kinie, wynika z zestawiania ze sobą rzeczy, które do siebie nie pasują. Jak średniowieczny kodeks ze współczesną Polską – mówi reżyser polskiego thrillera „Ukryta sieć”

Literatura

Gaz do ducha (Piotr Sadzik)

Gombrowicz wydaje mi się przede wszystkim pisarzem anomii, kryzysu, w którym doszło do rozchwiania obowiązujących dotąd reguł. Rewolucja technologiczna zmieniająca warunki debaty publicznej, wyczerpanie dotychczasowych form polityki. Skąd my to znamy?

Porządny gość (Igor Kierkosz)

Bohaterów opowiadań Grzegorza Bogdała z książki „Idzie tu wielki chłopak” łączy banalne przekleństwo człowieczeństwa, zwyczajna omylność i normalna potrzeba akceptacji

Na krańcach czasu (Paweł Mościcki)

Herzog chce pozostać dobrym żołnierzem kina, nawet jeśli, jak sam twierdzi, właściwie już się ono skończyło i dziś obserwujemy jego powolną agonię

Poziomki z Doliny Niesamowitości (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„W naszym girlsowym kampie jest wszystkiego po trochu. To takie totalne otwarcie się pod tytułem «My nawet do końca nie wiemy, co robimy». Dajemy sobie przestrzeń na porażkę” – mówią twórczynie kolektywu Girls and Queers to the Front

Media

Imprezowe zwierzę (Marcin Stachowicz)

Doświadczenie podpowiada mi, że im grupa mniej zbratana, tym większe prawdopodobieństwo, że impreza prędzej czy później przeniesie się na YouTube’a. Za tę towarzyską anomię odpowiada zresztą poniekąd sam YouTube

ODBIORNIK (24): Ostatni (Anna Desponds / Agnieszka Słodownik)

W pożegnalnym odcinku podkastu ODBIORNIK Ania Desponds i Agnieszka Słodownik wracają na antenę, żeby opowiedzieć, co było u nich słychać, kiedy nie było ich słychać

Pożytki z niewiedzy (Mateusz Witczak)

Gra „We. The Refugees” nie wpada w koleiny naiwnego moralitetu. Jej autorzy otwarcie przyznają, że nie potrafią zrozumieć uchodźczego cierpienia

Muzyka

Izolator (Marcin Dymiter)

Izolator nie zdobył popularności, w pewnym sensie został zepchnięty na margines pamięci. Istnieją jednak okoliczności, kiedy hełm pozostaje niespełnionym marzeniem

Liczy się vibe (Paweł Klimczak)

„Hotel *****” to pełne czułości wyznanie w kierunku różnych muzycznych wspomnień i doświadczeń. Żadne z nich nie są ani lepsze, ani gorsze. Ploski uczy pełnej akceptacji słuchania, neutralizując kategorię guilty pleasure

Muzyka, która nie istnieje (Jan Błaszczak)

Używamy instrumentów charakterystycznych dla różnych tradycji muzycznych, ale gramy melodie, które wychodzą od nas. Nie chcemy się ograniczać stylami, tradycjami, szkołami – mówią członkowie słoweńskiego zespołu

Obyczaje

Nieznośny ciężar skojarzeń (Piotr Forecki)

Bez uwzględnienia tego, co mówiono i pisano w ostatnich latach w Polsce na temat migrantów, trudno zrozumieć dramat na granicy z Białorusią

Niestygnąca zimna wojna (Kateryna Botanova)

Wole Soyinka wzywa Afrykę do przełamania odwiecznej roli ofiary, wyobrażonej odrębności. A to dlatego, że mimo oczywistej potrzeby wysuwania na pierwszy plan własnych potrzeb i interesów nie da się uciec przed światową historią. Ona nie dzieje się gdzie indziej, ona dzieje się wszędzie

Sztuka

Polityka, język, pupa, żart (Teresa Fazan)

Praktyka Ani Nowak, ktorej wystawa trwa w warszawskim MSN-ie, jest polityczna nie jak tęczowa flaga, ale jak pośladek wystający z tiulowych spodni kostiumu: nieco śmieszny, ale także sensualny i polityczny

Do Brd! (Olga Drenda)

Wystawa „Wczasy. Krajobrazy wypoczynku” trzyma się architektury, co chroni ją przed największą rafą opowieści o PRL – łatwą nostalgią i łezką ronioną nad wirtualnym talerzem zupy mlecznej

Ta obietnica uwodzi i ogłupia (Monika Stelmach)

Klaman pochodzi z góralskiej rodziny robotniczej, ojciec Tarasewicza był murarzem, a matka szwaczką. Libera to syn samodzielnej matki, pielęgniarki z Pabianic. Kuśmirowski, zanim postanowił zdawać na ASP, był robotnikiem w fabryce mebli. Wszyscy osiągnęli sukces. Ale są to spektakularne wyjątki

Teatr

Podziemie kobiet (Katarzyna Niedurny)

Jakub Skrzywanek tworzy na scenie portret zbiorowy kobiet żyjących w skrajnie patriarchalnym społeczeństwie, gdzie główną zasadą jest segregacja płciowa oraz utowarowienie kobiecego ciała

Podkast Dwutygodnika (11): Tańce (Barbara Klicka)

O ekosystemie tańca współczesnego, o tym, jak może się rozwijać i czego właściwie potrzebują tancerki i tancerze, żeby tańczyć, Barbara Klicka rozmawia z Zuzanną Berendt i Joanną Szymajdą

Fantazje pracownic i pracowników (Anna Pajęcka)

Spektakl „Seks, praca i marzenia” wynika z sojuszu dwóch branż, z których jedna jest objęta społeczną estymą, druga zaś społeczną stygmą. W praktyce zaś funkcjonują w oparciu o podobne mechanizmy

Umowa o pasję (Aleksandra Boćkowska)

Czasem teatr jest jak fabryka. Przez to ludzie nie wyrabiają się, spóźniają, powstaje efekt domina, który prowadzi do tego, że przed deadline’em wszyscy wypisujemy się z życia. Potrzebujemy więcej spokoju

Wiersze

wiersze (Anouk Herman)

Україна

Вічногаряча холодна війна (Катерина Ботанова)

Африка і досі вибирає жити у Холодній війні, у чорно-білому світі, де Радянський Союз, тобто сучасна Росія, є єдиною альтернативою і єдиним стримуючим чинником «імперії зла» та глобального екстрактивного капіталізму — США

]]>

Film

Pomaganie jak podchody (Mateusz Demski)

Była taka jedna sytuacja, z chłopakiem z Egiptu. Strasznie nie chciał, żebyśmy poszli. Przytulał nas. Moment odwracania się plecami do tych osób i powrotu do ciepłego domu, gdzie wszystko jest w porządku… To jest łamiące serce – rozmowa z reżyserem „W lesie są ludzie”, animacji, którą zainspirowały wydarzenia na granicy polsko-białoruskiej

Meta-Makro-Instastory (Darek Arest)

W animacji „Marcel. Muszelka w różowych bucikach” mamy komiczne zderzenie charakterów i nieco slapsticku, ale humor bierze się przede wszystkim z powagi, z jaką tytułowy Marcel traktuje siebie, i uważności, z jaką twórcy obserwują jego zmagania

Warstwy cienia (Marta Bałaga)

Lubię takie śmieszno-straszne rejestry. Dużo napięcia, które interesuje mnie w kinie, wynika z zestawiania ze sobą rzeczy, które do siebie nie pasują. Jak średniowieczny kodeks ze współczesną Polską – mówi reżyser polskiego thrillera „Ukryta sieć”

Literatura

Gaz do ducha (Piotr Sadzik)

Gombrowicz wydaje mi się przede wszystkim pisarzem anomii, kryzysu, w którym doszło do rozchwiania obowiązujących dotąd reguł. Rewolucja technologiczna zmieniająca warunki debaty publicznej, wyczerpanie dotychczasowych form polityki. Skąd my to znamy?

Porządny gość (Igor Kierkosz)

Bohaterów opowiadań Grzegorza Bogdała z książki „Idzie tu wielki chłopak” łączy banalne przekleństwo człowieczeństwa, zwyczajna omylność i normalna potrzeba akceptacji

Na krańcach czasu (Paweł Mościcki)

Herzog chce pozostać dobrym żołnierzem kina, nawet jeśli, jak sam twierdzi, właściwie już się ono skończyło i dziś obserwujemy jego powolną agonię

Poziomki z Doliny Niesamowitości (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„W naszym girlsowym kampie jest wszystkiego po trochu. To takie totalne otwarcie się pod tytułem «My nawet do końca nie wiemy, co robimy». Dajemy sobie przestrzeń na porażkę” – mówią twórczynie kolektywu Girls and Queers to the Front

Media

Imprezowe zwierzę (Marcin Stachowicz)

Doświadczenie podpowiada mi, że im grupa mniej zbratana, tym większe prawdopodobieństwo, że impreza prędzej czy później przeniesie się na YouTube’a. Za tę towarzyską anomię odpowiada zresztą poniekąd sam YouTube

ODBIORNIK (24): Ostatni (Anna Desponds / Agnieszka Słodownik)

W pożegnalnym odcinku podkastu ODBIORNIK Ania Desponds i Agnieszka Słodownik wracają na antenę, żeby opowiedzieć, co było u nich słychać, kiedy nie było ich słychać

Pożytki z niewiedzy (Mateusz Witczak)

Gra „We. The Refugees” nie wpada w koleiny naiwnego moralitetu. Jej autorzy otwarcie przyznają, że nie potrafią zrozumieć uchodźczego cierpienia

Muzyka

Izolator (Marcin Dymiter)

Izolator nie zdobył popularności, w pewnym sensie został zepchnięty na margines pamięci. Istnieją jednak okoliczności, kiedy hełm pozostaje niespełnionym marzeniem

Liczy się vibe (Paweł Klimczak)

„Hotel *****” to pełne czułości wyznanie w kierunku różnych muzycznych wspomnień i doświadczeń. Żadne z nich nie są ani lepsze, ani gorsze. Ploski uczy pełnej akceptacji słuchania, neutralizując kategorię guilty pleasure

Muzyka, która nie istnieje (Jan Błaszczak)

Używamy instrumentów charakterystycznych dla różnych tradycji muzycznych, ale gramy melodie, które wychodzą od nas. Nie chcemy się ograniczać stylami, tradycjami, szkołami – mówią członkowie słoweńskiego zespołu

Obyczaje

Nieznośny ciężar skojarzeń (Piotr Forecki)

Bez uwzględnienia tego, co mówiono i pisano w ostatnich latach w Polsce na temat migrantów, trudno zrozumieć dramat na granicy z Białorusią

Niestygnąca zimna wojna (Kateryna Botanova)

Wole Soyinka wzywa Afrykę do przełamania odwiecznej roli ofiary, wyobrażonej odrębności. A to dlatego, że mimo oczywistej potrzeby wysuwania na pierwszy plan własnych potrzeb i interesów nie da się uciec przed światową historią. Ona nie dzieje się gdzie indziej, ona dzieje się wszędzie

Sztuka

Polityka, język, pupa, żart (Teresa Fazan)

Praktyka Ani Nowak, ktorej wystawa trwa w warszawskim MSN-ie, jest polityczna nie jak tęczowa flaga, ale jak pośladek wystający z tiulowych spodni kostiumu: nieco śmieszny, ale także sensualny i polityczny

Do Brd! (Olga Drenda)

Wystawa „Wczasy. Krajobrazy wypoczynku” trzyma się architektury, co chroni ją przed największą rafą opowieści o PRL – łatwą nostalgią i łezką ronioną nad wirtualnym talerzem zupy mlecznej

Ta obietnica uwodzi i ogłupia (Monika Stelmach)

Klaman pochodzi z góralskiej rodziny robotniczej, ojciec Tarasewicza był murarzem, a matka szwaczką. Libera to syn samodzielnej matki, pielęgniarki z Pabianic. Kuśmirowski, zanim postanowił zdawać na ASP, był robotnikiem w fabryce mebli. Wszyscy osiągnęli sukces. Ale są to spektakularne wyjątki

Teatr

Podziemie kobiet (Katarzyna Niedurny)

Jakub Skrzywanek tworzy na scenie portret zbiorowy kobiet żyjących w skrajnie patriarchalnym społeczeństwie, gdzie główną zasadą jest segregacja płciowa oraz utowarowienie kobiecego ciała

Podkast Dwutygodnika (11): Tańce (Barbara Klicka)

O ekosystemie tańca współczesnego, o tym, jak może się rozwijać i czego właściwie potrzebują tancerki i tancerze, żeby tańczyć, Barbara Klicka rozmawia z Zuzanną Berendt i Joanną Szymajdą

Fantazje pracownic i pracowników (Anna Pajęcka)

Spektakl „Seks, praca i marzenia” wynika z sojuszu dwóch branż, z których jedna jest objęta społeczną estymą, druga zaś społeczną stygmą. W praktyce zaś funkcjonują w oparciu o podobne mechanizmy

Umowa o pasję (Aleksandra Boćkowska)

Czasem teatr jest jak fabryka. Przez to ludzie nie wyrabiają się, spóźniają, powstaje efekt domina, który prowadzi do tego, że przed deadline’em wszyscy wypisujemy się z życia. Potrzebujemy więcej spokoju

Wiersze

wiersze (Anouk Herman)

Україна

Вічногаряча холодна війна (Катерина Ботанова)

Африка і досі вибирає жити у Холодній війні, у чорно-білому світі, де Радянський Союз, тобто сучасна Росія, є єдиною альтернативою і єдиним стримуючим чинником «імперії зла» та глобального екстрактивного капіталізму — США

]]>
Thu, 07 Sep 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/367]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/367

Film

Miejsce na ziemi (Jakub Socha)

Sorogoyen nadaje „Bestiom” rytm zupełnie niehollywoodzki, pościgów i strzelanek tu nie ma, do walki służy mała kamera i dwa akumulatory, większość starć między mężczyznami odbywa się poprzez słowa

Ekscesy, przypały, tragedie (Piotr Mirski)

Ogląda się „Warszawiankę”, wymyślając kolejne złośliwości – aż do finału odcinka szóstego. Od tego momentu serial zaczyna odsłaniać kolczaste jądro

Usługi klimatyczne (Marcin Stachowicz)

Apple TV+ wypuściła w pierwszej połowie roku dwie ekologiczne dystopie: miniserial „Ekstrapolacje” oraz „Silos”. Obie usiłują wykreować opowieść o przyszłości na kanwie osobistych dramatów bohaterskich jednostek. Poza tym różni je w zasadzie wszystko

Literatura

Żyjemy w przesunięciu (Joanna Piechura)

Przyszłość już tu jest, choć nas jeszcze w niej nie ma. Kiedy pisałam „Dom Oriona”, interesowało mnie to utkwienie w nieadekwatnym czasie, jakby nasze przywiązania i odruchy zmysłowe odnosiły się do nieaktualnej rzeczywistości. To, czego się boimy, już się wydarzyło

Niedoeuropejczyk, niedopisarz  (Anna Kaluger)

Staram się wyjaśnić powody sympatii dla Kundery w Ukrainie. Jego książki są próbą odpowiedzi na najważniejsze pytanie wszystkich emigrantów: gdzie ma się podziać to moje życie „przed”, ze wszystkimi jego „wiosnami i nadziejami”?

Media

Czytać, pisać, uważać (Anna Cieplak i Michał Krzykawski)

Od dwóch dekad udajemy, że wciąż potrafimy uczyć osoby, które nie umieją głęboko czytać. Nie umieją nie dlatego, że są mniej inteligentne, lecz dlatego, że potencjał tej umiejętności jest osłabiany przez ekrany

Dzieci Baldura (Magdalena Czubaszek)

Pierwsza edycja „Baldur’s Gate” z 1999 roku była doświadczeniem pokoleniowym. Na początku sierpnia tego roku ukazała się trzecia część gry. Dziś możemy grać w „Baldura” tak jak nigdy wcześniej

Muzyka

Dopóki się bawimy, żyjemy (Bartosz Nowicki)

Rozrywka nie była wyrazem dekadencji, ale wiary i determinacji. Kiedy Żydom odebrano instrumenty, sprawy przybrały tragiczny bieg. W 79. rocznicę likwidacji łódzkiego getta publikujemy reportaż o losach Domu Kultury przy Krawieckiej 3

Przy ognisku (Bartosz Nowicki)

Raphael Rogiński ze swoją wrażliwością i uduchowieniem jakby zupełnie przez przypadek pojawił się w XXI wieku, który zamiast mistycyzmu proponuje mindfulness, zamiast uniwersalizmu – globalizację, a zamiast humanizmu – antropocen

Sztuka

Dom Poliny Rajko (Yuliia Manukian)

Rajko wydawała część mizernej emerytury na pędzle i farby – tanią emalię, którą zazwyczaj maluje się podłogi. Pomalowała całe wnętrze chaty, a potem wzięła się za płot i drzwi do garażu, później za groby członków rodziny

Wiejski nadrealizm (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie „Duby smalone” modne ostatnio wiejskie tematy ukazane zostały od takiej strony, że wydają się świeże i nowe, a zarazem zanurzone po uszy w aurze guseł i kuszących zabobonów

Teatr

Praca na walizkach (Katarzyna Niedurny)

Mogę łatwo zmieniać energię z męskiej na bardziej kobiecą lub odwrotnie. Korzystam w spektaklach z tej swojej queerowości

Wiersze

wiersze (Iryna Zahladko)

Україна

Недо-європеєць, недо-письменник (Анна Калугер)

Я писала тексти-послання абстрактному представнику російської інтелігенції, який за всі роки свого життя зрозумів приблизно нічого, від імені мене, яка зрозуміла приблизно все. Ми всі писали ці тексти. І наші тексти не читали їхні адресати

]]>

Film

Miejsce na ziemi (Jakub Socha)

Sorogoyen nadaje „Bestiom” rytm zupełnie niehollywoodzki, pościgów i strzelanek tu nie ma, do walki służy mała kamera i dwa akumulatory, większość starć między mężczyznami odbywa się poprzez słowa

Ekscesy, przypały, tragedie (Piotr Mirski)

Ogląda się „Warszawiankę”, wymyślając kolejne złośliwości – aż do finału odcinka szóstego. Od tego momentu serial zaczyna odsłaniać kolczaste jądro

Usługi klimatyczne (Marcin Stachowicz)

Apple TV+ wypuściła w pierwszej połowie roku dwie ekologiczne dystopie: miniserial „Ekstrapolacje” oraz „Silos”. Obie usiłują wykreować opowieść o przyszłości na kanwie osobistych dramatów bohaterskich jednostek. Poza tym różni je w zasadzie wszystko

Literatura

Żyjemy w przesunięciu (Joanna Piechura)

Przyszłość już tu jest, choć nas jeszcze w niej nie ma. Kiedy pisałam „Dom Oriona”, interesowało mnie to utkwienie w nieadekwatnym czasie, jakby nasze przywiązania i odruchy zmysłowe odnosiły się do nieaktualnej rzeczywistości. To, czego się boimy, już się wydarzyło

Niedoeuropejczyk, niedopisarz  (Anna Kaluger)

Staram się wyjaśnić powody sympatii dla Kundery w Ukrainie. Jego książki są próbą odpowiedzi na najważniejsze pytanie wszystkich emigrantów: gdzie ma się podziać to moje życie „przed”, ze wszystkimi jego „wiosnami i nadziejami”?

Media

Czytać, pisać, uważać (Anna Cieplak i Michał Krzykawski)

Od dwóch dekad udajemy, że wciąż potrafimy uczyć osoby, które nie umieją głęboko czytać. Nie umieją nie dlatego, że są mniej inteligentne, lecz dlatego, że potencjał tej umiejętności jest osłabiany przez ekrany

Dzieci Baldura (Magdalena Czubaszek)

Pierwsza edycja „Baldur’s Gate” z 1999 roku była doświadczeniem pokoleniowym. Na początku sierpnia tego roku ukazała się trzecia część gry. Dziś możemy grać w „Baldura” tak jak nigdy wcześniej

Muzyka

Dopóki się bawimy, żyjemy (Bartosz Nowicki)

Rozrywka nie była wyrazem dekadencji, ale wiary i determinacji. Kiedy Żydom odebrano instrumenty, sprawy przybrały tragiczny bieg. W 79. rocznicę likwidacji łódzkiego getta publikujemy reportaż o losach Domu Kultury przy Krawieckiej 3

Przy ognisku (Bartosz Nowicki)

Raphael Rogiński ze swoją wrażliwością i uduchowieniem jakby zupełnie przez przypadek pojawił się w XXI wieku, który zamiast mistycyzmu proponuje mindfulness, zamiast uniwersalizmu – globalizację, a zamiast humanizmu – antropocen

Sztuka

Dom Poliny Rajko (Yuliia Manukian)

Rajko wydawała część mizernej emerytury na pędzle i farby – tanią emalię, którą zazwyczaj maluje się podłogi. Pomalowała całe wnętrze chaty, a potem wzięła się za płot i drzwi do garażu, później za groby członków rodziny

Wiejski nadrealizm (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie „Duby smalone” modne ostatnio wiejskie tematy ukazane zostały od takiej strony, że wydają się świeże i nowe, a zarazem zanurzone po uszy w aurze guseł i kuszących zabobonów

Teatr

Praca na walizkach (Katarzyna Niedurny)

Mogę łatwo zmieniać energię z męskiej na bardziej kobiecą lub odwrotnie. Korzystam w spektaklach z tej swojej queerowości

Wiersze

wiersze (Iryna Zahladko)

Україна

Недо-європеєць, недо-письменник (Анна Калугер)

Я писала тексти-послання абстрактному представнику російської інтелігенції, який за всі роки свого життя зрозумів приблизно нічого, від імені мене, яка зрозуміла приблизно все. Ми всі писали ці тексти. І наші тексти не читали їхні адресати

]]>
Fri, 25 Aug 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/366]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/366

Film

Opowieści o dwóch miastach (Klara Cykorz)

„The Bear” jest serialem seksownym i nie da się zrozumieć jego fenomenu bez tej seksowności. „Jestem Panną” też nosi w sobie seks. Ten spełnia się w jednej z najbardziej zadziwiających scen erotycznych, jakie widziałam w amerykańskiej telewizji

Literatura

Podkast Dwutygodnika (10): Krytyka (Barbara Klicka)

Czym właściwie są autofikcje? Kto i dlaczego je uprawia? Czy można w tym samym momencie być i nie być autorką? – Barbara Klicka rozmawia z Agatą Sikorą i Dorotą Kozicką

Niech ktoś (Julia Fiedorczuk)

Najciekawsza poezja eksperymentuje dziś z samą sytuacją liryczną, komplikuje ją i na różne sposoby kontestuje, szukając innych dróg – o tomikach Podgórnik, Kulikowskiej i Konwerskiej

Media

Trans bohater nie musi cierpieć (Mateusz Witczak)

W grach wideo dobrze napisane postaci trans to przede wszystkim dobrze napisane postaci. Osoby trans nie powinny wnosić na ekrany wyłącznie swojej transpłciowości. Niech niosą coś więcej: swoje charaktery, pasje i cele

Muzyka

Zimna gorycz (Jan Błaszczak)

Nasz język jest bardzo synestetyczny. Poszerzamy jego granice, aby możliwie najmniej ograniczał nasze myślenie o muzyce – mówi Sean Booth, połowa duetu Autechre

Obyczaje

Mężczyzna ma prawo (Oksana Shchur)

Czy moi zmarli mieli prawo skorzystać z prawa do nieumierania? Czy byłabym szczęśliwa, gdyby przekraczali granicę w nakryciach głowy, spódniczkach i z fałszywymi dokumentami, a teraz odkorkowywali białe wytrawne w salonie mojego berlińskiego mieszkania?

W pułapce starych marzeń (Krzysztof Świrek)

Rok wyborczy to dobra okazja do przemyślenia na nowo, skąd biorą się nasze polityczne marzenia. W książce „Umówmy się na Polskę” łatwo wyśledzić kilka takich, które pojawiają się w polskiej dyskusji politycznej od dekad

Sztuka

129 lat, 4 miesiące i 11 dni (Stach Szabłowski)

Wystawę „Henryk Stażewski. Późny styl” – późny, ostatni projekt z programu zaplanowanego w Muzeum Sztuki w Łodzi zanim przydarzyła mu się „dobra zmiana” – można widzieć jako swego rodzaju testament

Teatr

Miłość na rżysku (Witold Mrozek)

Na festiwalu Santarcangelo swobodnie łączą się konteksty wschodnie i zachodnie. Jednak w tym roku bardziej widoczny jest podział na globalne Południe i globalną Północ

Czym jest las? (Anna Pajęcka)

Szekspirowski, często traktowany jako letni, przyjemny festiwal nad morzem, wystawia jednak wiernego widza na próbę. Są wakacje, pada deszcz, teatr otwiera dach w hołdzie dla Petera Brooka. Robi się nostalgicznie

Teatru nie prowadzi się przez telefon (Katarzyna Niedurny)

Robienie teatru poza wielkimi ośrodkami miejskimi wydaje mi się obecnie ciekawszym i bardziej pożytecznym zajęciem niż utwierdzanie w swoich przekonaniach wyemancypowanej publiczności dużych teatrów

Wiersze

wiersze (Krystyna Dąbrowska)

Ziemia

Okienka (Klaudia Pieszczoch)

W Madrycie mamy szczęście – wilgotność powietrza jest niska, więc młoda, zdrowa osoba jest w stanie przetrwać, przynajmniej przez jakiś czas, nawet w temperaturze ponad 40 stopni. Przetrwać to oczywiście nie to samo, co żyć

WYCIECZKI: Ku drzewom (Małgorzata Lebda)

Zapraszam was na mikrowyprawy ku drzewom. Będą to osobniki, z którymi, tak o tym myślę, skrzyżowałam na moment swoje korzenie

Україна

Народжена з трагедії (Юлія Манукян)

Будинок постійно змінювався, фарби тьмяніли, осипалися, іноді разом із тиньком. Те, що сталося 6 червня 2023 року – лише черговий акт перетворення «Чарівної скриньки Райко». Прояв життя після смерті

]]>

Film

Opowieści o dwóch miastach (Klara Cykorz)

„The Bear” jest serialem seksownym i nie da się zrozumieć jego fenomenu bez tej seksowności. „Jestem Panną” też nosi w sobie seks. Ten spełnia się w jednej z najbardziej zadziwiających scen erotycznych, jakie widziałam w amerykańskiej telewizji

Literatura

Podkast Dwutygodnika (10): Krytyka (Barbara Klicka)

Czym właściwie są autofikcje? Kto i dlaczego je uprawia? Czy można w tym samym momencie być i nie być autorką? – Barbara Klicka rozmawia z Agatą Sikorą i Dorotą Kozicką

Niech ktoś (Julia Fiedorczuk)

Najciekawsza poezja eksperymentuje dziś z samą sytuacją liryczną, komplikuje ją i na różne sposoby kontestuje, szukając innych dróg – o tomikach Podgórnik, Kulikowskiej i Konwerskiej

Media

Trans bohater nie musi cierpieć (Mateusz Witczak)

W grach wideo dobrze napisane postaci trans to przede wszystkim dobrze napisane postaci. Osoby trans nie powinny wnosić na ekrany wyłącznie swojej transpłciowości. Niech niosą coś więcej: swoje charaktery, pasje i cele

Muzyka

Zimna gorycz (Jan Błaszczak)

Nasz język jest bardzo synestetyczny. Poszerzamy jego granice, aby możliwie najmniej ograniczał nasze myślenie o muzyce – mówi Sean Booth, połowa duetu Autechre

Obyczaje

Mężczyzna ma prawo (Oksana Shchur)

Czy moi zmarli mieli prawo skorzystać z prawa do nieumierania? Czy byłabym szczęśliwa, gdyby przekraczali granicę w nakryciach głowy, spódniczkach i z fałszywymi dokumentami, a teraz odkorkowywali białe wytrawne w salonie mojego berlińskiego mieszkania?

W pułapce starych marzeń (Krzysztof Świrek)

Rok wyborczy to dobra okazja do przemyślenia na nowo, skąd biorą się nasze polityczne marzenia. W książce „Umówmy się na Polskę” łatwo wyśledzić kilka takich, które pojawiają się w polskiej dyskusji politycznej od dekad

Sztuka

129 lat, 4 miesiące i 11 dni (Stach Szabłowski)

Wystawę „Henryk Stażewski. Późny styl” – późny, ostatni projekt z programu zaplanowanego w Muzeum Sztuki w Łodzi zanim przydarzyła mu się „dobra zmiana” – można widzieć jako swego rodzaju testament

Teatr

Miłość na rżysku (Witold Mrozek)

Na festiwalu Santarcangelo swobodnie łączą się konteksty wschodnie i zachodnie. Jednak w tym roku bardziej widoczny jest podział na globalne Południe i globalną Północ

Czym jest las? (Anna Pajęcka)

Szekspirowski, często traktowany jako letni, przyjemny festiwal nad morzem, wystawia jednak wiernego widza na próbę. Są wakacje, pada deszcz, teatr otwiera dach w hołdzie dla Petera Brooka. Robi się nostalgicznie

Teatru nie prowadzi się przez telefon (Katarzyna Niedurny)

Robienie teatru poza wielkimi ośrodkami miejskimi wydaje mi się obecnie ciekawszym i bardziej pożytecznym zajęciem niż utwierdzanie w swoich przekonaniach wyemancypowanej publiczności dużych teatrów

Wiersze

wiersze (Krystyna Dąbrowska)

Ziemia

Okienka (Klaudia Pieszczoch)

W Madrycie mamy szczęście – wilgotność powietrza jest niska, więc młoda, zdrowa osoba jest w stanie przetrwać, przynajmniej przez jakiś czas, nawet w temperaturze ponad 40 stopni. Przetrwać to oczywiście nie to samo, co żyć

WYCIECZKI: Ku drzewom (Małgorzata Lebda)

Zapraszam was na mikrowyprawy ku drzewom. Będą to osobniki, z którymi, tak o tym myślę, skrzyżowałam na moment swoje korzenie

Україна

Народжена з трагедії (Юлія Манукян)

Будинок постійно змінювався, фарби тьмяніли, осипалися, іноді разом із тиньком. Те, що сталося 6 червня 2023 року – лише черговий акт перетворення «Чарівної скриньки Райко». Прояв життя після смерті

]]>
Fri, 11 Aug 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/365]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/365

Film

Bohater czasu katastrofy (Jakub Majmurek)

„Oppenheimer” Nolana to film wyrażający tęsknotę za figurą naukowca zdolnego tłumaczyć opinii publicznej złożone kwestie. Ale jest to też film głęboko autotematyczny, a główny bohater przypomina reżysera hollywoodzkiej superprodukcji

Nie kupujcie Barbie (Agnieszka Jakimiak)

„Barbie” to kolorowa satyra z koncyliacyjnym przesłaniem przeznaczona dla młodszej widowni, w dodatku firmowana przez mocarną korporację

Zmęczeni nadzieją (Jakub Socha)

Największym sukcesem festiwalu jest to, że doszło tu do naturalnej wymiany pokoleniowej. We Wrocławiu są i debiutanci, i ci, którzy przyjeżdżają tu po raz piąty. Mają własne fora, na których się zgadują, kluby, w których imprezują, pewnie też swoich reżyserów, na których się wychowali

Literatura

Znamy się, bo jesteśmy w mainstreamie (Jakub Banasiak)

Powinniśmy chuchać i dmuchać na autonomię pola. Nadal w nim bowiem funkcjonujemy. Jeżeli zrezygnujemy z autonomii, pole bynajmniej nie zniknie. To tylko my oddamy za friko niezależność silniejszym graczom – polemika z tekstem Agaty Sikory  „Czy my się przypadkiem nie znamy?”

Delikatna sprawa (Igor Kierkosz)

„Przerzut” Phila Klaya, zbiór opowiadań o wojnach w Iraku i Afganistanie, to przede wszystkim ekstrakt z normy językowej kształtującej się w nienormalnych warunkach

Ja w pudełku (Agata Sikora)

W ostatnich sporach o prozę autobiograficzną odbija się problem znacznie głębszy: jak możliwa jest publiczna debata w sytuacji, gdy ekspresja osobistego bólu jest utożsamiana z działaniem politycznym?

Powiśle tak, Śródmieście nie (Piotr Paziński)

Przerabiam jakieś dwa tysiące książek rocznie. Robię notatki. Część na papierze, część od razu wpisuję w tabelki w komputerze. Koty, maszyny do szycia, dzielnice, których jeszcze nie zrobiłem – o swojej pracy opowiada laureat Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii „warszawski twórca”

Rączki składają się do klaskania (Grzegorz Piątek)

Warszawa składa się z tylu rzeczy tak nieprzystających, niekompatybilnych, że można podjąć tylko próbę oddania jakiejś aury, ducha. No i stąd awersja do mocnych, efektownych zdań, które są przekleństwem życia publicznego w tej chwili

Media

Strona domowa (Marcin Wilkowski)

Trzydzieści lat temu, w sierpniu 1993 roku, Wojciech Bogusz, Kacper Nowicki, Tomasz Barszczak i Marcin Gromisz umieścili w sieci WWW pierwszą polską stronę internetową

Muzyka

Gaśnięcie (Piotr Kowalczyk)

Oglądanie pewnego gaśnięcia, wyczerpania energetycznego to widowisko i jakość estetyczna sama w sobie. Blur nie chcą już zbawiać świata, a nawet go eksplorować. Na „The Ballad of Darren” mentalnie wracają do Anglii, do znanych miejsc i obrazków, uprawiają introspekcję

Utopia istnieje (Klementyna Szczuka)

Kiedy się słucha „Utopii” Travisa Scotta, trudno przewidzieć, jak rozwinie się dany track i jak będzie brzmiał następny. Album wykracza jeszcze dalej poza ramy trapu niż wymykający im się tylko czasami „Astroworld”

Jak oglądać krokusy (Dominika Janik)

Ana Roxanne jest ambasadorką powolności – wolno czyta, wolno je, wolno nagrywa płyty. Nie inaczej było w przypadku „Natural Wonder Beauty Concept”, to jest jej duetu z DJ Pythonem

Obyczaje

Zajawka albo jak pokochałem hokej (2): Retro (Maciej Jakubowiak)

Kiedy podróżnik w czasie włożył kasety do magnetowidu, a ja zobaczyłem na ekranie ślady z przeszłości, to poczułem do tej ektoplazmy lekkie obrzydzenie, ale jednocześnie zapragnąłem się w niej zanurzyć, a może nawet utonąć

WYCIECZKI: Miejsce (Maria Magdalena Kozłowska)

Tropiąc historię parku Poetów w Zielonej Górze, zamiast słów odnajduję głównie obrazy i wrażenia, które następnie przerabiam na słowa. Zasiewam w ten sposób ziarno raczej fantazji niż faktu

Obecność (Aleksandra Boćkowska)

To dziś najważniejsze zadanie instytucji kultury i pracujących w nich osób: żeby robiąc kulturę, nie tracić z oczu wojny, a myśląc o wojnie, nie zaniedbać kultury

Sztuka

Jugosłowiański beat (Marta Czyż)

Nigdy wcześniej nie odwoływałem się do mojego pochodzenia. Dopiero teraz uświadomiłem sobie, jak ważny dla mnie jest tamten dom, miejsce, z którego musiałem z dnia na dzień wyjechać – mówi uczestnik tegorocznego Autostrada Biennale w Kosowie

Ostre przedmioty (Marcin Stachowicz)

Praktyki zakorzenione w nierówności społecznej – relacjach władzy i podległości, dominacji i uprzedmiotowienia – mają moc karnawalizowania rzeczywistej przemocy i jej transformacji w źródło przyjemności – o wystawie „Avec Plaisir” we wrocławskim BWA

Teatr

Rogalik na szczęście (Katarzyna Niedurny)

„Symfonia alpejska” przypomina, że teatr nie jest tylko narzędziem potrzebnym do roztrząsania sporów, rozpracowywania traum. Tworzona na widowni wspólnota może być także oparta na wyobraźni

Sztuka na targowisku (Agnieszka Berlińska)

Największy na świecie festiwal poświęcony scenografii i przestrzeniom performatywnym nie jest przeglądem wybitnych scenografów, tylko jednym wielkim performansem z widzami w roli głównej

Sprzedawcy marzeń (Wiktoria Tabak)

W „Podwójnym z frytkami” przegrywają wszyscy. To znaczy prawie wszyscy. Wygrywa tylko kapitalizm, reprezentowany tu przez jeżdżącego na wrotkach klauna Ronalda, którego mantrą jest fraza „win-win”

Wiersze

wiersze/ВІРШІ (Artur Droń/Артур Дронь)

Ziemia

Rzekpospolita warszawska (Anka Wandzel)

Przyroda w naszych miastach nie jest ani nudna, ani obca, ani bezsilna, bezmyślna czy bierna. A my możemy się od niej jeszcze wiele nauczyć. Zastąpić historię o narodzinach człowieka w wodzie opowieściami o naszych do tej wody powrotach

Sadzić deszcz, siać wodę (Małgorzata Lebda)

Nadszedł spokojniejszy czas, który pozwala mi pobyć na grani i rozgościć się w krajobrazach, które stają się dla mnie i bliskich mi istot domem. Lektury na wakacyjny czas wybrałam wedle akwatycznego klucza

Miękkie miasto (Piotr Paziński)

„Atlas dziur i szczelin” Michała Książka to opowieść tyleż o przyrodzie, ile o jej kiełznaniu i zamknięciu

Україна

Чоловік має право (Оксана Щур)

Коли я говорила з російськими емігрантами про черговий поруйнований будинок, ще одного свого вбитого друга, про загиблих цивільних – вони відводили очі і згортали розмову. Так, наче б я за столом почала розказувати про власну менструацію

]]>

Film

Bohater czasu katastrofy (Jakub Majmurek)

„Oppenheimer” Nolana to film wyrażający tęsknotę za figurą naukowca zdolnego tłumaczyć opinii publicznej złożone kwestie. Ale jest to też film głęboko autotematyczny, a główny bohater przypomina reżysera hollywoodzkiej superprodukcji

Nie kupujcie Barbie (Agnieszka Jakimiak)

„Barbie” to kolorowa satyra z koncyliacyjnym przesłaniem przeznaczona dla młodszej widowni, w dodatku firmowana przez mocarną korporację

Zmęczeni nadzieją (Jakub Socha)

Największym sukcesem festiwalu jest to, że doszło tu do naturalnej wymiany pokoleniowej. We Wrocławiu są i debiutanci, i ci, którzy przyjeżdżają tu po raz piąty. Mają własne fora, na których się zgadują, kluby, w których imprezują, pewnie też swoich reżyserów, na których się wychowali

Literatura

Znamy się, bo jesteśmy w mainstreamie (Jakub Banasiak)

Powinniśmy chuchać i dmuchać na autonomię pola. Nadal w nim bowiem funkcjonujemy. Jeżeli zrezygnujemy z autonomii, pole bynajmniej nie zniknie. To tylko my oddamy za friko niezależność silniejszym graczom – polemika z tekstem Agaty Sikory  „Czy my się przypadkiem nie znamy?”

Delikatna sprawa (Igor Kierkosz)

„Przerzut” Phila Klaya, zbiór opowiadań o wojnach w Iraku i Afganistanie, to przede wszystkim ekstrakt z normy językowej kształtującej się w nienormalnych warunkach

Ja w pudełku (Agata Sikora)

W ostatnich sporach o prozę autobiograficzną odbija się problem znacznie głębszy: jak możliwa jest publiczna debata w sytuacji, gdy ekspresja osobistego bólu jest utożsamiana z działaniem politycznym?

Powiśle tak, Śródmieście nie (Piotr Paziński)

Przerabiam jakieś dwa tysiące książek rocznie. Robię notatki. Część na papierze, część od razu wpisuję w tabelki w komputerze. Koty, maszyny do szycia, dzielnice, których jeszcze nie zrobiłem – o swojej pracy opowiada laureat Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii „warszawski twórca”

Rączki składają się do klaskania (Grzegorz Piątek)

Warszawa składa się z tylu rzeczy tak nieprzystających, niekompatybilnych, że można podjąć tylko próbę oddania jakiejś aury, ducha. No i stąd awersja do mocnych, efektownych zdań, które są przekleństwem życia publicznego w tej chwili

Media

Strona domowa (Marcin Wilkowski)

Trzydzieści lat temu, w sierpniu 1993 roku, Wojciech Bogusz, Kacper Nowicki, Tomasz Barszczak i Marcin Gromisz umieścili w sieci WWW pierwszą polską stronę internetową

Muzyka

Gaśnięcie (Piotr Kowalczyk)

Oglądanie pewnego gaśnięcia, wyczerpania energetycznego to widowisko i jakość estetyczna sama w sobie. Blur nie chcą już zbawiać świata, a nawet go eksplorować. Na „The Ballad of Darren” mentalnie wracają do Anglii, do znanych miejsc i obrazków, uprawiają introspekcję

Utopia istnieje (Klementyna Szczuka)

Kiedy się słucha „Utopii” Travisa Scotta, trudno przewidzieć, jak rozwinie się dany track i jak będzie brzmiał następny. Album wykracza jeszcze dalej poza ramy trapu niż wymykający im się tylko czasami „Astroworld”

Jak oglądać krokusy (Dominika Janik)

Ana Roxanne jest ambasadorką powolności – wolno czyta, wolno je, wolno nagrywa płyty. Nie inaczej było w przypadku „Natural Wonder Beauty Concept”, to jest jej duetu z DJ Pythonem

Obyczaje

Zajawka albo jak pokochałem hokej (2): Retro (Maciej Jakubowiak)

Kiedy podróżnik w czasie włożył kasety do magnetowidu, a ja zobaczyłem na ekranie ślady z przeszłości, to poczułem do tej ektoplazmy lekkie obrzydzenie, ale jednocześnie zapragnąłem się w niej zanurzyć, a może nawet utonąć

WYCIECZKI: Miejsce (Maria Magdalena Kozłowska)

Tropiąc historię parku Poetów w Zielonej Górze, zamiast słów odnajduję głównie obrazy i wrażenia, które następnie przerabiam na słowa. Zasiewam w ten sposób ziarno raczej fantazji niż faktu

Obecność (Aleksandra Boćkowska)

To dziś najważniejsze zadanie instytucji kultury i pracujących w nich osób: żeby robiąc kulturę, nie tracić z oczu wojny, a myśląc o wojnie, nie zaniedbać kultury

Sztuka

Jugosłowiański beat (Marta Czyż)

Nigdy wcześniej nie odwoływałem się do mojego pochodzenia. Dopiero teraz uświadomiłem sobie, jak ważny dla mnie jest tamten dom, miejsce, z którego musiałem z dnia na dzień wyjechać – mówi uczestnik tegorocznego Autostrada Biennale w Kosowie

Ostre przedmioty (Marcin Stachowicz)

Praktyki zakorzenione w nierówności społecznej – relacjach władzy i podległości, dominacji i uprzedmiotowienia – mają moc karnawalizowania rzeczywistej przemocy i jej transformacji w źródło przyjemności – o wystawie „Avec Plaisir” we wrocławskim BWA

Teatr

Rogalik na szczęście (Katarzyna Niedurny)

„Symfonia alpejska” przypomina, że teatr nie jest tylko narzędziem potrzebnym do roztrząsania sporów, rozpracowywania traum. Tworzona na widowni wspólnota może być także oparta na wyobraźni

Sztuka na targowisku (Agnieszka Berlińska)

Największy na świecie festiwal poświęcony scenografii i przestrzeniom performatywnym nie jest przeglądem wybitnych scenografów, tylko jednym wielkim performansem z widzami w roli głównej

Sprzedawcy marzeń (Wiktoria Tabak)

W „Podwójnym z frytkami” przegrywają wszyscy. To znaczy prawie wszyscy. Wygrywa tylko kapitalizm, reprezentowany tu przez jeżdżącego na wrotkach klauna Ronalda, którego mantrą jest fraza „win-win”

Wiersze

wiersze/ВІРШІ (Artur Droń/Артур Дронь)

Ziemia

Rzekpospolita warszawska (Anka Wandzel)

Przyroda w naszych miastach nie jest ani nudna, ani obca, ani bezsilna, bezmyślna czy bierna. A my możemy się od niej jeszcze wiele nauczyć. Zastąpić historię o narodzinach człowieka w wodzie opowieściami o naszych do tej wody powrotach

Sadzić deszcz, siać wodę (Małgorzata Lebda)

Nadszedł spokojniejszy czas, który pozwala mi pobyć na grani i rozgościć się w krajobrazach, które stają się dla mnie i bliskich mi istot domem. Lektury na wakacyjny czas wybrałam wedle akwatycznego klucza

Miękkie miasto (Piotr Paziński)

„Atlas dziur i szczelin” Michała Książka to opowieść tyleż o przyrodzie, ile o jej kiełznaniu i zamknięciu

Україна

Чоловік має право (Оксана Щур)

Коли я говорила з російськими емігрантами про черговий поруйнований будинок, ще одного свого вбитого друга, про загиблих цивільних – вони відводили очі і згортали розмову. Так, наче б я за столом почала розказувати про власну менструацію

]]>
Fri, 28 Jul 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/364]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/364

Film

W służbie bohatera (Mateusz Demski)

Dla ludzi, szczególnie tych młodych, naprawdę nie ma w Chinach długoletnich perspektyw. Żyje się z roku na rok – rozmowa z jednym z najważniejszych chińskich dokumentalistów. Retrospektywa jego filmów już niedługo na festiwalu Nowe Horyzonty 

Literatura

Królowa branlomanii (Monika Ochędowska)

Skoro żyjemy w ciemnych czasach, to przyjrzyjmy się mrocznym aspektom naszego współistnienia. Zacznijmy od seksu i patrzmy, co się stanie – zachęca Agnieszka Szpila w „Octopussy”

Maski, fabuły i świat (Łukasz Żurek)

W ostatnim czasie ukazało się kilka książek poetyckich wykorzystujących chwyty „fabularyzacji”, tworzenia bohaterów i bohaterek literackich oraz świata przedstawionego. Żadna z nich nie wydaje się jednak zainteresowana rozmontowywaniem zabiegów znanych z prozy fabularnej

Grzebalnik (Olga Wróbel)

Bohater „Nieuzasadnionego poczucia szczęścia” Tomasza Tyczyńskiego jest w nieustannym ruchu. Ale to żaden wyścig. Spieszyć się już nawet nie powinien, bo niechcący mógłby za szybko dotrzeć do celu

Muzyka

Metafory krzyczą (Jan Błaszczak)

W ośrodku zamkniętym nagrałem siedmioletniego Kurda – jemu i jego najbliższym udało się przeżyć. I to jest oczywiście dobre, bo mógł umrzeć w tym lesie. Ale co się z nim stanie dalej? – mówi autor płyty „Podobno gdzieś tam walczą”

Gorące serca, twarde pięści (Jarek Szubrycht)

„Miłość jest jak głód, kiedy umierasz z pragnienia” – ładne, prawda? Albo takie: „Mój dzień składa się z tysiąca godzin / Które zaczynają się i kończą bez ciebie”. Oxbow, jeden z najbardziej nieprzewidywalnych rockowych zespołów, wydał właśnie album koncepcyjny poświęcony miłości

Obyczaje

Granice nie do zniesienia (Piotr Kubkowski)

Wiele osób mówiło nam, że wreszcie znalazły formułę protestu, w której czują się dobrze. Szyld „Rodziny bez Granic” pozwalał przechwytywać ulubione kategorie z jądra imaginarium konserwatystów i nacjonalistów: „rodziny”, „dzieci”, „matki”

Podkast Dwutygodnika (9): Chłopki (Barbara Klicka)

Jak kultura ludowa opowiada się przez nas na nowo? I czego, poza dostępem do samych faktów, wymaga jej zrozumienie – Barbara Klicka rozmawia z Martą Madejską i Antoniną Tosiek

I can't buy myself flowers (Aldona Kopkiewicz)

W ideałach współczesnej troski o siebie wyraża się marzenie o absolutnym uniezależnieniu się od innych. I ja się nie dziwię, życie z ludźmi to piekło. Ale bez tego piekła nie jesteśmy w stanie zaistnieć, także jako odrębne, świadome siebie jednostki, i nie jesteśmy w stanie doświadczać cudu, kiedy piekło ustępuje przed bliskością, fascynacją i porozumieniem

Sztuka

Powrót do Kurówka (Karol Sienkiewicz)

Daniel Rycharski chce zwrócić naszą uwagę na to, jak radykalnie zmienia się życie na wsi. Dlatego zorganizował w rodzinnej miejscowości wystawę w opuszczonym gospodarstwie

Teatr

Pogrzeb pokoju (Witold Mrozek)

Taki paradoks: spektakl, opowiadający o śmierci pokoju, korzysta z najbardziej klasycznych strategii zaangażowanej sztuki pacyfistycznej

Ekosystem tańca (Zuzanna Berendt)

Z dyskusji, jakie od początku roku prowadzi środowisko tańca, wynika, że odpowiedzialność za żaden ekosystem nie jest jednostkowa, choć nie wszyscy mają na niego taki sam wpływ

Wiersze

Mniejsza z tym (Miłosz i Mileva Waligórscy)

Ziemia

WYCIECZKI: Wakacje na krańcach (Marta Tomczok)

Niech żyją dzikie stawy pokopalniane i hałdy. Niech mają wakacje, dzięki którym stają się dla nas morzami, plażami, łąkami i górami, nie przestając być sobą

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У мене все добре (Софія Андрухович)

Цвинтарі розростаються, ніби стали живими організмами. Зустрічаєш в метро людей без кінцівок, з пораненими обличчями. І не маєш уявлення, коли і як це нарешті закінчиться. І розумієш, що насправді вже не закінчиться ніколи

]]>

Film

W służbie bohatera (Mateusz Demski)

Dla ludzi, szczególnie tych młodych, naprawdę nie ma w Chinach długoletnich perspektyw. Żyje się z roku na rok – rozmowa z jednym z najważniejszych chińskich dokumentalistów. Retrospektywa jego filmów już niedługo na festiwalu Nowe Horyzonty 

Literatura

Królowa branlomanii (Monika Ochędowska)

Skoro żyjemy w ciemnych czasach, to przyjrzyjmy się mrocznym aspektom naszego współistnienia. Zacznijmy od seksu i patrzmy, co się stanie – zachęca Agnieszka Szpila w „Octopussy”

Maski, fabuły i świat (Łukasz Żurek)

W ostatnim czasie ukazało się kilka książek poetyckich wykorzystujących chwyty „fabularyzacji”, tworzenia bohaterów i bohaterek literackich oraz świata przedstawionego. Żadna z nich nie wydaje się jednak zainteresowana rozmontowywaniem zabiegów znanych z prozy fabularnej

Grzebalnik (Olga Wróbel)

Bohater „Nieuzasadnionego poczucia szczęścia” Tomasza Tyczyńskiego jest w nieustannym ruchu. Ale to żaden wyścig. Spieszyć się już nawet nie powinien, bo niechcący mógłby za szybko dotrzeć do celu

Muzyka

Metafory krzyczą (Jan Błaszczak)

W ośrodku zamkniętym nagrałem siedmioletniego Kurda – jemu i jego najbliższym udało się przeżyć. I to jest oczywiście dobre, bo mógł umrzeć w tym lesie. Ale co się z nim stanie dalej? – mówi autor płyty „Podobno gdzieś tam walczą”

Gorące serca, twarde pięści (Jarek Szubrycht)

„Miłość jest jak głód, kiedy umierasz z pragnienia” – ładne, prawda? Albo takie: „Mój dzień składa się z tysiąca godzin / Które zaczynają się i kończą bez ciebie”. Oxbow, jeden z najbardziej nieprzewidywalnych rockowych zespołów, wydał właśnie album koncepcyjny poświęcony miłości

Obyczaje

Granice nie do zniesienia (Piotr Kubkowski)

Wiele osób mówiło nam, że wreszcie znalazły formułę protestu, w której czują się dobrze. Szyld „Rodziny bez Granic” pozwalał przechwytywać ulubione kategorie z jądra imaginarium konserwatystów i nacjonalistów: „rodziny”, „dzieci”, „matki”

Podkast Dwutygodnika (9): Chłopki (Barbara Klicka)

Jak kultura ludowa opowiada się przez nas na nowo? I czego, poza dostępem do samych faktów, wymaga jej zrozumienie – Barbara Klicka rozmawia z Martą Madejską i Antoniną Tosiek

I can't buy myself flowers (Aldona Kopkiewicz)

W ideałach współczesnej troski o siebie wyraża się marzenie o absolutnym uniezależnieniu się od innych. I ja się nie dziwię, życie z ludźmi to piekło. Ale bez tego piekła nie jesteśmy w stanie zaistnieć, także jako odrębne, świadome siebie jednostki, i nie jesteśmy w stanie doświadczać cudu, kiedy piekło ustępuje przed bliskością, fascynacją i porozumieniem

Sztuka

Powrót do Kurówka (Karol Sienkiewicz)

Daniel Rycharski chce zwrócić naszą uwagę na to, jak radykalnie zmienia się życie na wsi. Dlatego zorganizował w rodzinnej miejscowości wystawę w opuszczonym gospodarstwie

Teatr

Pogrzeb pokoju (Witold Mrozek)

Taki paradoks: spektakl, opowiadający o śmierci pokoju, korzysta z najbardziej klasycznych strategii zaangażowanej sztuki pacyfistycznej

Ekosystem tańca (Zuzanna Berendt)

Z dyskusji, jakie od początku roku prowadzi środowisko tańca, wynika, że odpowiedzialność za żaden ekosystem nie jest jednostkowa, choć nie wszyscy mają na niego taki sam wpływ

Wiersze

Mniejsza z tym (Miłosz i Mileva Waligórscy)

Ziemia

WYCIECZKI: Wakacje na krańcach (Marta Tomczok)

Niech żyją dzikie stawy pokopalniane i hałdy. Niech mają wakacje, dzięki którym stają się dla nas morzami, plażami, łąkami i górami, nie przestając być sobą

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У мене все добре (Софія Андрухович)

Цвинтарі розростаються, ніби стали живими організмами. Зустрічаєш в метро людей без кінцівок, з пораненими обличчями. І не маєш уявлення, коли і як це нарешті закінчиться. І розумієш, що насправді вже не закінчиться ніколи

]]>
Fri, 14 Jul 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/363]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/363

Film

Zawsze tu byliśmy (Mateusz Demski)

My, ukraińscy artyści, też walczymy. Ta walka na kulturalnym obszarze jest istotna, ale nie da się oczywiście porównywać jej z walką naszych żołnierzy – mówi reżyser filmu „Pamfir”, który właśnie wchodzi do kin

Zderzenia (Klara Cykorz)

Oglądanie filmów „na żywioł”, kiedy nazwiska twórców w programie nie są opakowane tłustą warstwą kontekstu i w najlepszym razie przywołują w pamięci jeden czy dwa poprzednie shorty, jest po prostu satysfakcjonującym eksperymentem – relacja z festiwalu Młodzi i Film

Podkast Dwutygodnika (8): Sukcesja (Barbara Klicka)

O fenomenie „Sukcesji”, serialu, którego fabułę dałoby się streścić w dwóch zdaniach, Barbara Klicka rozmawia z Dorotą Masłowską i Jakubem Sochą

Kair w Stambule (Bartosz Żurawiecki)

Filmy takie jak „Chłopiec z niebios” skazują nas, laików z Europy, na mędrkowanie o sprawach, o których mamy blade pojęcie

Szafa na plecach (Darek Arest)

Duży festiwal animacji, taki jak Animator w Poznaniu, stoi przed niezmiennym dylematem: ukryć się w enklawie odrębności gatunkowej czy zaryzykować bycie pożartym przez mainstream?

Literatura

Herstoria miłosnych wierszy (Joanna Mąkowska)

Kolejne pokolenia poetek mierzą się z tradycją pisania o miłości i próbują rozszczelniać sztywne ramy kanonu, przełamując kulturowe tabu – esej wokół książek „Wszyscy o nas mówią” Patrycji Sikory i „Miłość” Kamili Janiak, wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy

Sieńczyknik (Jakub Popielecki)

Talent Macieja Sieńczyka polega na tym, że zna tylne wejście do własnej głowy, potrafi bez filtra łowić jej treść i przenosić na kartkę papieru. W „Spotkaniu po latach” raz jeszcze otwiera dla nas swoje podwoje

Motywy i pinezki (Barbara Klicka)

W podręcznikach, testach są fragmenty książek, które pochodzą z Wolnych Lektur. Bardzo nas to cieszy, tylko jeśli jesteśmy tacy niezbędni temu systemowi, to czemu nie jesteśmy finansowani?

Raporty z alei tornad (Piotr Sadzik)

Pisanie w obliczu końca świata stało się jedną z najwyrazistszych tendencji polskiej prozy. Na apokalipsy zapanowała koniunktura, ale literatura odpowiada też na nasze narastające lęki i poczucie stałej już niepewności

Czy my się przypadkiem nie znamy? (Agata Sikora)

Jakie reguły krytyki literackiej przyjąć, przy założeniu, że jednak wszyscy wylądowaliśmy w tym bagnie nie po to, żeby prowadzić środowiskowe „House of Cards”, kąpać się w szampanie i rządzić światem, ale ze względu na zaangażowanie w literaturę?

Bez pretensji (Antonina Tosiek)

„Wniebogłos” Aleksandry Tarnowskiej to powieść absurdalnie wręcz niedzisiejsza. Spokojna, nieskomplikowana, nie stara się na siłę przypodobać ani wdzięczyć

Czy bohater polskiej powieści kupił już sobie komputer? (Adam Wrotz)

Nie mamy dużych, aktualnych powieści o dynamice XXI wieku, bo jesteśmy na to zbyt biedni. Produkcja dużej, aktualnej powieści to segment luksusowy

Orientacja na szczerość (Iryna Slawinska)

Moja książka jest bardziej o związku pary bohaterów niż o samej wojnie. Ta jest po prostu kontekstem, który bardzo katalizuje to, co fermentuje i gnije na dnie – mówi autorka głośnej powieści „Za plecami”

Muzyka

Dziecię boże (Maciej Bobula)

Swans to nie muzyczka do tańca, do różańca bardziej może, ale jeśli już, to różańca dla ironmanów, gdzie modli się i ciągnie za sobą ciężarówkę pełną neuroz, traum i inszych nieprzyjemności – recenzja płyty „The Beggar”

W parkach i ogrodach (Marcin Dymiter)

Czasami udawało mi się rejestrować minutę lub dwie wolne od hałasu, kiedy nagle ogród odzyskiwał głos, gdy tuż przy uchu słyszałem ruch liści, przelatującą muchę, skradającego się lisa

Ciężar ponadgatunkowy (Piotr Tkacz-Bielewicz)

Bas i perkusja na płytach Godflesh są wyeksponowane w stosunku do gitary, która zresztą nie przykuwa uwagi ognistymi riffami, ale raczej służy wytwarzaniu dezorientującego hałasu – recenzja płyty „Purge”

Riddim w Libii (Michał Wieczorek)

Reggae dominuje do dziś w libijskim radiu i na YouTube. W przeciwieństwie do często zaangażowanego społecznie jamajskiego grania ta jego odmiana gatunku poszła w ślady lovers' rock, skupiając się przede wszystkim na miłości, złamanych sercach i arabskiej romantyczności

Obyczaje

Zajawka albo jak pokochałem hokej (1): Kryzys (Maciej Jakubowiak)

Nic tego nie zapowiadało, po prostu się stało. Pewnego dnia pokochałem hokej. I wszystko, co się z nim wiąże: ślizgawki, łyżwy, sprzęt, mecze lokalnego klubu, transmisje z zagranicy, w końcu sam zacząłem trenować – pierwszy odcinek cyklu na lato

Jedna ze wszystkich (Ivanna Skyba-Yakubova)

1 lipca przestało bić serce ukraińskiej pisarki i dokumentatorki zbrodni wojennych Wiktorii Ameliny. Zabiła ją rosyjska rakieta w Kramatorsku. Była jedną z wielu osób, które chciały zmieniać świat na lepsze, ale straciły życie

Sztuka

Świat, który przetrwa (Adam Mazur)

Co właściwie jest przedmiotem tegorocznego Biennale Architektury w Wenecji? „Laboratorium przyszłości” osadzone jest w krytycznej ocenie historii kształtowanej przez białych mężczyzn

Kulturowa konwersja (Marta Czyż)

Nie podejmuję bardzo strategicznych decyzji. Przede wszystkim interesują mnie prace artystów – mówi kuratorka Urbane Künste Ruhr w Zagłębiu Ruhry

Podnieca mnie rzeźba (Alek Hudzik)

Bogdan Ziętek był artystą, który nie pasował ani do cepelii, ani do galerii. Teraz jego drewniane rzeźby trafiają na właściwe miejsce, wraz z nimi wracają problemy, które w świecie sztuki nowe nie są

Chińskie studium perspektywy (Karol Sienkiewicz)

Czy da się robić muzeum z prawdziwego zdarzenia w kraju pozbawionym swobody intelektualnej i wolności słowa? M+ w Hongkongu jeszcze może opowiadać historię sztuki chińskiej bez zakłamań i pominięć. Pytanie: jak długo?

Teatr

Kościelne rewolucje Anji Rubik (Anna Pajęcka)

Spektakl Piaskowskiego i Sulimy pokazuje, że pod fasadą kościoła katolickiego kryją się różne jednostki: słabe, cierpiące, zbuntowane, ale też pełne samozadowolenia i bezkarne. Nawet ci ostatni mają swoje rozterki

Kruszenie betonu (Anna Pajęcka)

Skończyła się epoka prostych opozycji. Oczekiwanie porządku, higieny pracy i braku zbędnych złych emocji to nie, jak mówi Krystian Lupa, utopia, naprzeciw której są chaos, dominacja i złe zarządzanie. To kwestia ustalenia reguł. Dzisiaj domaga się ich środowisko teatralne

Wiersze

wiersze (Maria Bigoszewska)

Ziemia

Zdjęcia, że aż słychać (Kaja Puto)

Po kolei piaskowej niewiele już w Sosnowcu zostało. Na jej magistralach władza obiecuje ścieżki rowerowe, a w miejscu żarzących się przez dziesięciolecia hałd wyrósł magazyn Amazona – portret bohatera wystawy „Wydobycie” Michała Łuczaka

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Сором (Софія Андрухович)

Реакція нутрощів знає своє. Нутрощі реагують на мову. Яка, зрештою, також ні в чому ж не винна – всього лише система знаків, впорядкований набір звуків. Здавалось би

Ми завжди були тут (Mateusz Demski)

«Українці захочуть повернутися і повернути те, що у них насильно забрали. Відчуття несправедливості, образи й гордості буде мотивацією для дій», – каже Дмитро Сухолиткий-Собчук, режисер фільму «Памфір», що виходить у прокат у польських кінотеатрах

Одне заради одного (Іванна Скиба-Якубова)

Ми безкінечно обіймаємось, набуваємось одне з одним, і як безумні одне з одним фотографуємося. «Як перед кінцем світу», думаю я

Чесність важлива (Ірина Славінська)

Книжка показує, що українське суспільство подекуди не було готовим до війни, не планувало її. Нас можна тут назвати незрілими чи інфантильними, але точно не агресивними, хай як би того не прагнула російська пропаганда

]]>

Film

Zawsze tu byliśmy (Mateusz Demski)

My, ukraińscy artyści, też walczymy. Ta walka na kulturalnym obszarze jest istotna, ale nie da się oczywiście porównywać jej z walką naszych żołnierzy – mówi reżyser filmu „Pamfir”, który właśnie wchodzi do kin

Zderzenia (Klara Cykorz)

Oglądanie filmów „na żywioł”, kiedy nazwiska twórców w programie nie są opakowane tłustą warstwą kontekstu i w najlepszym razie przywołują w pamięci jeden czy dwa poprzednie shorty, jest po prostu satysfakcjonującym eksperymentem – relacja z festiwalu Młodzi i Film

Podkast Dwutygodnika (8): Sukcesja (Barbara Klicka)

O fenomenie „Sukcesji”, serialu, którego fabułę dałoby się streścić w dwóch zdaniach, Barbara Klicka rozmawia z Dorotą Masłowską i Jakubem Sochą

Kair w Stambule (Bartosz Żurawiecki)

Filmy takie jak „Chłopiec z niebios” skazują nas, laików z Europy, na mędrkowanie o sprawach, o których mamy blade pojęcie

Szafa na plecach (Darek Arest)

Duży festiwal animacji, taki jak Animator w Poznaniu, stoi przed niezmiennym dylematem: ukryć się w enklawie odrębności gatunkowej czy zaryzykować bycie pożartym przez mainstream?

Literatura

Herstoria miłosnych wierszy (Joanna Mąkowska)

Kolejne pokolenia poetek mierzą się z tradycją pisania o miłości i próbują rozszczelniać sztywne ramy kanonu, przełamując kulturowe tabu – esej wokół książek „Wszyscy o nas mówią” Patrycji Sikory i „Miłość” Kamili Janiak, wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy

Sieńczyknik (Jakub Popielecki)

Talent Macieja Sieńczyka polega na tym, że zna tylne wejście do własnej głowy, potrafi bez filtra łowić jej treść i przenosić na kartkę papieru. W „Spotkaniu po latach” raz jeszcze otwiera dla nas swoje podwoje

Motywy i pinezki (Barbara Klicka)

W podręcznikach, testach są fragmenty książek, które pochodzą z Wolnych Lektur. Bardzo nas to cieszy, tylko jeśli jesteśmy tacy niezbędni temu systemowi, to czemu nie jesteśmy finansowani?

Raporty z alei tornad (Piotr Sadzik)

Pisanie w obliczu końca świata stało się jedną z najwyrazistszych tendencji polskiej prozy. Na apokalipsy zapanowała koniunktura, ale literatura odpowiada też na nasze narastające lęki i poczucie stałej już niepewności

Czy my się przypadkiem nie znamy? (Agata Sikora)

Jakie reguły krytyki literackiej przyjąć, przy założeniu, że jednak wszyscy wylądowaliśmy w tym bagnie nie po to, żeby prowadzić środowiskowe „House of Cards”, kąpać się w szampanie i rządzić światem, ale ze względu na zaangażowanie w literaturę?

Bez pretensji (Antonina Tosiek)

„Wniebogłos” Aleksandry Tarnowskiej to powieść absurdalnie wręcz niedzisiejsza. Spokojna, nieskomplikowana, nie stara się na siłę przypodobać ani wdzięczyć

Czy bohater polskiej powieści kupił już sobie komputer? (Adam Wrotz)

Nie mamy dużych, aktualnych powieści o dynamice XXI wieku, bo jesteśmy na to zbyt biedni. Produkcja dużej, aktualnej powieści to segment luksusowy

Orientacja na szczerość (Iryna Slawinska)

Moja książka jest bardziej o związku pary bohaterów niż o samej wojnie. Ta jest po prostu kontekstem, który bardzo katalizuje to, co fermentuje i gnije na dnie – mówi autorka głośnej powieści „Za plecami”

Muzyka

Dziecię boże (Maciej Bobula)

Swans to nie muzyczka do tańca, do różańca bardziej może, ale jeśli już, to różańca dla ironmanów, gdzie modli się i ciągnie za sobą ciężarówkę pełną neuroz, traum i inszych nieprzyjemności – recenzja płyty „The Beggar”

W parkach i ogrodach (Marcin Dymiter)

Czasami udawało mi się rejestrować minutę lub dwie wolne od hałasu, kiedy nagle ogród odzyskiwał głos, gdy tuż przy uchu słyszałem ruch liści, przelatującą muchę, skradającego się lisa

Ciężar ponadgatunkowy (Piotr Tkacz-Bielewicz)

Bas i perkusja na płytach Godflesh są wyeksponowane w stosunku do gitary, która zresztą nie przykuwa uwagi ognistymi riffami, ale raczej służy wytwarzaniu dezorientującego hałasu – recenzja płyty „Purge”

Riddim w Libii (Michał Wieczorek)

Reggae dominuje do dziś w libijskim radiu i na YouTube. W przeciwieństwie do często zaangażowanego społecznie jamajskiego grania ta jego odmiana gatunku poszła w ślady lovers' rock, skupiając się przede wszystkim na miłości, złamanych sercach i arabskiej romantyczności

Obyczaje

Zajawka albo jak pokochałem hokej (1): Kryzys (Maciej Jakubowiak)

Nic tego nie zapowiadało, po prostu się stało. Pewnego dnia pokochałem hokej. I wszystko, co się z nim wiąże: ślizgawki, łyżwy, sprzęt, mecze lokalnego klubu, transmisje z zagranicy, w końcu sam zacząłem trenować – pierwszy odcinek cyklu na lato

Jedna ze wszystkich (Ivanna Skyba-Yakubova)

1 lipca przestało bić serce ukraińskiej pisarki i dokumentatorki zbrodni wojennych Wiktorii Ameliny. Zabiła ją rosyjska rakieta w Kramatorsku. Była jedną z wielu osób, które chciały zmieniać świat na lepsze, ale straciły życie

Sztuka

Świat, który przetrwa (Adam Mazur)

Co właściwie jest przedmiotem tegorocznego Biennale Architektury w Wenecji? „Laboratorium przyszłości” osadzone jest w krytycznej ocenie historii kształtowanej przez białych mężczyzn

Kulturowa konwersja (Marta Czyż)

Nie podejmuję bardzo strategicznych decyzji. Przede wszystkim interesują mnie prace artystów – mówi kuratorka Urbane Künste Ruhr w Zagłębiu Ruhry

Podnieca mnie rzeźba (Alek Hudzik)

Bogdan Ziętek był artystą, który nie pasował ani do cepelii, ani do galerii. Teraz jego drewniane rzeźby trafiają na właściwe miejsce, wraz z nimi wracają problemy, które w świecie sztuki nowe nie są

Chińskie studium perspektywy (Karol Sienkiewicz)

Czy da się robić muzeum z prawdziwego zdarzenia w kraju pozbawionym swobody intelektualnej i wolności słowa? M+ w Hongkongu jeszcze może opowiadać historię sztuki chińskiej bez zakłamań i pominięć. Pytanie: jak długo?

Teatr

Kościelne rewolucje Anji Rubik (Anna Pajęcka)

Spektakl Piaskowskiego i Sulimy pokazuje, że pod fasadą kościoła katolickiego kryją się różne jednostki: słabe, cierpiące, zbuntowane, ale też pełne samozadowolenia i bezkarne. Nawet ci ostatni mają swoje rozterki

Kruszenie betonu (Anna Pajęcka)

Skończyła się epoka prostych opozycji. Oczekiwanie porządku, higieny pracy i braku zbędnych złych emocji to nie, jak mówi Krystian Lupa, utopia, naprzeciw której są chaos, dominacja i złe zarządzanie. To kwestia ustalenia reguł. Dzisiaj domaga się ich środowisko teatralne

Wiersze

wiersze (Maria Bigoszewska)

Ziemia

Zdjęcia, że aż słychać (Kaja Puto)

Po kolei piaskowej niewiele już w Sosnowcu zostało. Na jej magistralach władza obiecuje ścieżki rowerowe, a w miejscu żarzących się przez dziesięciolecia hałd wyrósł magazyn Amazona – portret bohatera wystawy „Wydobycie” Michała Łuczaka

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Сором (Софія Андрухович)

Реакція нутрощів знає своє. Нутрощі реагують на мову. Яка, зрештою, також ні в чому ж не винна – всього лише система знаків, впорядкований набір звуків. Здавалось би

Ми завжди були тут (Mateusz Demski)

«Українці захочуть повернутися і повернути те, що у них насильно забрали. Відчуття несправедливості, образи й гордості буде мотивацією для дій», – каже Дмитро Сухолиткий-Собчук, режисер фільму «Памфір», що виходить у прокат у польських кінотеатрах

Одне заради одного (Іванна Скиба-Якубова)

Ми безкінечно обіймаємось, набуваємось одне з одним, і як безумні одне з одним фотографуємося. «Як перед кінцем світу», думаю я

Чесність важлива (Ірина Славінська)

Книжка показує, що українське суспільство подекуди не було готовим до війни, не планувало її. Нас можна тут назвати незрілими чи інфантильними, але точно не агресивними, хай як би того не прагнула російська пропаганда

]]>
Fri, 30 Jun 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/362]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/362

Film

Wycinanka (Jakub Socha)

Wes Anderson pieści i poleruje swoje kolejne filmy niczym diuk des Esseintes z powieści „Na wspak”. Można umrzeć z nudy

Literatura

Historii nie ma w liczbie mnogiej (Joanna Piechura)

W „Ten się śmieje, kto ma zęby”, powieści wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy, Zyta Rudzka proponuje coś innego niż dotąd – łotrzykowską opowieść o kobiecie, której uda się w końcu posmakować wolności

Mickiewicz w Hanoi (Magdalena Czubaszek)

Widocznie nie ma Polaka, który uczy się w Wietnamie i jest zafascynowany naszą literaturą – mówią tłumacze literatury polskiej na język wietnamski

Jakość to będzie (Jakub Popielecki)

W dyskusjach o ciężkich chorobach często wypływa kryterium „jakości życia”. Komiks „Trzy siostry” Anny Poszepczyńskiej zadaje nieładne pytanie: „Czyjego życia?”

Najspokojniej, najweselej (Igor Kierkosz)

W „A to było tak” nigdy do końca nie słychać bohaterów. Słychać za to nieustanny monolog samego Pawła Potoroczyna, który chce nam sprzedać inteligencką gawędę o wsi

Dumnie migać (Adrian Stachowski)

Kilkoro bohaterów książki powiedziało mi od razu, żebym nigdy nie myślała, że pomagam głuchym – bo głusi nie chcą mojej pomocy. Chcą mieć równe ze słyszącymi prawa – mówi Anna Goc, autorka „Głuszy”, laureatka tegorocznej edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Media

Polowanie na wieloryby (Paweł Kicman)

Gry mobilne projektowane są z myślą o osobach, które mają do dyspozycji kilka minut na sesję i oczekują łatwych wyzwań i częstych wzmocnień. Ich sednem nie jest rozgrywka, ale zachęcanie do płatności

Muzyka

Podszepty i krzyki (Dominika Janik)

Chce się wejść w ten wspomnieniowy, intymny świat Martyny Basty, bo na granicy pamiętania i zapominania czekają wieloskładnikowe zmysłowe doznania

Podkast Dwutygodnika (7): Słupsk (Barbara Klicka)

O fenomenie niezależnej słupskiej sceny muzycznej lat 90., gdzie grały Ewa Braun, Karcer czy Geurnika Y Luno, Barbara Klicka rozmawia z Jakubem Knerą i Piotrem Sulikiem

Powrót ośmiornicy (Bartosz Nowicki)

Po płycie inspirowanej twórczością dwudziestowiecznych kompozytorów Marek Pospieszalski i jego oktet biorą na warsztat muzykę rodzimych kompozytorek. Pomysł, który zaistniał ad hoc jako stypendialny projekt, ma szansę na stałe wpisać się w kanon polskiego jazzu

Obyczaje

Wrażliwe oko (Paweł Knut)

Jeśli ktoś chciałby teraz pójść do lasu i robić badania z osobami w drodze, to byłoby to skrajnie nieetyczne. Teraz nie jest czas na takie badania – mówią członkinie inicjatywy Badaczki i Badacze na Granicy

Ludobójczy konstrukt (Daria Badior)

Powinniśmy przemyśleć wszystko: język, którego używamy, koncepcje i ich zastosowanie. Trzeba zobaczyć, co dokładnie wytwarza myślenie kolonialne i system ucisku innych narodów – mówi kazachska historyczka, badająca temat „imperialnej niewinności”

Kamila (Mikołaj Grynberg)

Nie mogę na to patrzeć. Słuchaj, latamy w kosmos, mamy smartfony, a w europejskim lesie ktoś musi się ukrywać jak w czasie drugiej wojny. Idę tam pomóc, a jak mnie widzą, to uciekają ile sił w nogach, bo się boją Polaków

Fantomowe ciało klasy ludowej (Marta Madejska)

Coś dzieje się z ludowymi opowieściami także poza rynkiem książki, w ludzkich głowach i żołądkach. Przepracowujemy konflikty wewnątrz własnych biografii rodzinnych, które łączą różne klasy społeczne, ale też regiony, religie, etnosy, narodowości oraz mnóstwo niewiadomych

Świątynia chciwości (Patrick Radden Keefe)

Nan Goldin uznała, że trzeba wystąpić przeciwko Sacklerom w ich własnym domu, w elitarnym muzeum. Postanowiła więc wykorzystać swoją pozycję w świecie sztuki, a także wyjątkową tożsamość sławnej artystki, która dochodzi do siebie po uzależnieniu od OxyContinu

Sztuka

Biali jak śnieg (Karol Sienkiewicz)

Holenderski dokument „Białe jaja na ścianach” na przykładzie Stedelijk Museum w Amsterdamie opowiada o wyzwaniach, z jakimi mierzą się dziś zachodnie instytucje kultury. Muzeum wypada co najmniej nieporadnie

Historia znikania (Monika Stelmach)

Te domy długo były mieniem niczyim – bezpańskie, pożydowskie, puste, zrujnowane. Zależało mi, żeby przypisać do nich ludzi, pokazać je przez losy konkretnych osób – mówi autorka książki „Świdermajerowie”

Samowyzwalacze (Marcin Stachowicz)

Na czymś trzeba się skupić, dać porządzić obrazom i ich ludziom, zanim uwaga całkowicie rozpłynie się w pulsujących skroniach i zdrętwiałym karku – relacja z Fotofestiwalu w Łodzi

Ani słowa o dziewczynach (Aleksandra Boćkowska)

Gdy w latach 50. Wojciech Plewiński robił zdjęcia na spływie kajakowym, nie miał pojęcia, dokąd go to zaprowadzi. Wysłał odbitki na konkurs PTTK i zdobył pierwszą nagrodę, plecak i menażkę ze sztućcami

Teatr

Nasza pijana rodzina teatralna (Wiktoria Tabak)

„Melodramat” to dramaturgiczny kolaż, zbiór luźno powiązanych ze sobą opowieści, dla których wspólnym mianownikiem pozostaje uzależnienie – także w środowisku teatralnym

Test z historii sztuki (Katarzyna Waligóra)

Spektakl Castellucciego mógłby być przejmującym głosem na temat brutalności policji. Reżyser jednak rozwadnia i rozmiękcza ten temat przy użyciu uniwersalizujących, wyestetyzowanych obrazów, biblijnych i malarskich cytatów

Schyłek epoki mistrzów (Maciej Nowak)

Spektakl Castellucciego na festiwalu Kontakt w Toruniu to teatr epoki neoliberalnej, zrealizowany z uwzględnieniem optymalizacji kosztów w ramach licencji udzielonej przez firmę o cenionym w branży logo i dorobku

Wiersze

wiersze (Michał Ciechan)

Україна

Порно: свої й чужі (Софія Андрухович)

Це ніби таке собі воєнне порно. Можливість поглянути на щось карколомне зблизька, на чужу фізичність, на справжність страждання і крихкість плоті – але з безпечної відстані. Уявити те, що по-справжньому переживають інші, заплакати і вжахнутись. І відчути заспокоєння, бо це відбувається не з тобою

]]>

Film

Wycinanka (Jakub Socha)

Wes Anderson pieści i poleruje swoje kolejne filmy niczym diuk des Esseintes z powieści „Na wspak”. Można umrzeć z nudy

Literatura

Historii nie ma w liczbie mnogiej (Joanna Piechura)

W „Ten się śmieje, kto ma zęby”, powieści wyróżnionej Nagrodą Literacką m.st. Warszawy, Zyta Rudzka proponuje coś innego niż dotąd – łotrzykowską opowieść o kobiecie, której uda się w końcu posmakować wolności

Mickiewicz w Hanoi (Magdalena Czubaszek)

Widocznie nie ma Polaka, który uczy się w Wietnamie i jest zafascynowany naszą literaturą – mówią tłumacze literatury polskiej na język wietnamski

Jakość to będzie (Jakub Popielecki)

W dyskusjach o ciężkich chorobach często wypływa kryterium „jakości życia”. Komiks „Trzy siostry” Anny Poszepczyńskiej zadaje nieładne pytanie: „Czyjego życia?”

Najspokojniej, najweselej (Igor Kierkosz)

W „A to było tak” nigdy do końca nie słychać bohaterów. Słychać za to nieustanny monolog samego Pawła Potoroczyna, który chce nam sprzedać inteligencką gawędę o wsi

Dumnie migać (Adrian Stachowski)

Kilkoro bohaterów książki powiedziało mi od razu, żebym nigdy nie myślała, że pomagam głuchym – bo głusi nie chcą mojej pomocy. Chcą mieć równe ze słyszącymi prawa – mówi Anna Goc, autorka „Głuszy”, laureatka tegorocznej edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Media

Polowanie na wieloryby (Paweł Kicman)

Gry mobilne projektowane są z myślą o osobach, które mają do dyspozycji kilka minut na sesję i oczekują łatwych wyzwań i częstych wzmocnień. Ich sednem nie jest rozgrywka, ale zachęcanie do płatności

Muzyka

Podszepty i krzyki (Dominika Janik)

Chce się wejść w ten wspomnieniowy, intymny świat Martyny Basty, bo na granicy pamiętania i zapominania czekają wieloskładnikowe zmysłowe doznania

Podkast Dwutygodnika (7): Słupsk (Barbara Klicka)

O fenomenie niezależnej słupskiej sceny muzycznej lat 90., gdzie grały Ewa Braun, Karcer czy Geurnika Y Luno, Barbara Klicka rozmawia z Jakubem Knerą i Piotrem Sulikiem

Powrót ośmiornicy (Bartosz Nowicki)

Po płycie inspirowanej twórczością dwudziestowiecznych kompozytorów Marek Pospieszalski i jego oktet biorą na warsztat muzykę rodzimych kompozytorek. Pomysł, który zaistniał ad hoc jako stypendialny projekt, ma szansę na stałe wpisać się w kanon polskiego jazzu

Obyczaje

Wrażliwe oko (Paweł Knut)

Jeśli ktoś chciałby teraz pójść do lasu i robić badania z osobami w drodze, to byłoby to skrajnie nieetyczne. Teraz nie jest czas na takie badania – mówią członkinie inicjatywy Badaczki i Badacze na Granicy

Ludobójczy konstrukt (Daria Badior)

Powinniśmy przemyśleć wszystko: język, którego używamy, koncepcje i ich zastosowanie. Trzeba zobaczyć, co dokładnie wytwarza myślenie kolonialne i system ucisku innych narodów – mówi kazachska historyczka, badająca temat „imperialnej niewinności”

Kamila (Mikołaj Grynberg)

Nie mogę na to patrzeć. Słuchaj, latamy w kosmos, mamy smartfony, a w europejskim lesie ktoś musi się ukrywać jak w czasie drugiej wojny. Idę tam pomóc, a jak mnie widzą, to uciekają ile sił w nogach, bo się boją Polaków

Fantomowe ciało klasy ludowej (Marta Madejska)

Coś dzieje się z ludowymi opowieściami także poza rynkiem książki, w ludzkich głowach i żołądkach. Przepracowujemy konflikty wewnątrz własnych biografii rodzinnych, które łączą różne klasy społeczne, ale też regiony, religie, etnosy, narodowości oraz mnóstwo niewiadomych

Świątynia chciwości (Patrick Radden Keefe)

Nan Goldin uznała, że trzeba wystąpić przeciwko Sacklerom w ich własnym domu, w elitarnym muzeum. Postanowiła więc wykorzystać swoją pozycję w świecie sztuki, a także wyjątkową tożsamość sławnej artystki, która dochodzi do siebie po uzależnieniu od OxyContinu

Sztuka

Biali jak śnieg (Karol Sienkiewicz)

Holenderski dokument „Białe jaja na ścianach” na przykładzie Stedelijk Museum w Amsterdamie opowiada o wyzwaniach, z jakimi mierzą się dziś zachodnie instytucje kultury. Muzeum wypada co najmniej nieporadnie

Historia znikania (Monika Stelmach)

Te domy długo były mieniem niczyim – bezpańskie, pożydowskie, puste, zrujnowane. Zależało mi, żeby przypisać do nich ludzi, pokazać je przez losy konkretnych osób – mówi autorka książki „Świdermajerowie”

Samowyzwalacze (Marcin Stachowicz)

Na czymś trzeba się skupić, dać porządzić obrazom i ich ludziom, zanim uwaga całkowicie rozpłynie się w pulsujących skroniach i zdrętwiałym karku – relacja z Fotofestiwalu w Łodzi

Ani słowa o dziewczynach (Aleksandra Boćkowska)

Gdy w latach 50. Wojciech Plewiński robił zdjęcia na spływie kajakowym, nie miał pojęcia, dokąd go to zaprowadzi. Wysłał odbitki na konkurs PTTK i zdobył pierwszą nagrodę, plecak i menażkę ze sztućcami

Teatr

Nasza pijana rodzina teatralna (Wiktoria Tabak)

„Melodramat” to dramaturgiczny kolaż, zbiór luźno powiązanych ze sobą opowieści, dla których wspólnym mianownikiem pozostaje uzależnienie – także w środowisku teatralnym

Test z historii sztuki (Katarzyna Waligóra)

Spektakl Castellucciego mógłby być przejmującym głosem na temat brutalności policji. Reżyser jednak rozwadnia i rozmiękcza ten temat przy użyciu uniwersalizujących, wyestetyzowanych obrazów, biblijnych i malarskich cytatów

Schyłek epoki mistrzów (Maciej Nowak)

Spektakl Castellucciego na festiwalu Kontakt w Toruniu to teatr epoki neoliberalnej, zrealizowany z uwzględnieniem optymalizacji kosztów w ramach licencji udzielonej przez firmę o cenionym w branży logo i dorobku

Wiersze

wiersze (Michał Ciechan)

Україна

Порно: свої й чужі (Софія Андрухович)

Це ніби таке собі воєнне порно. Можливість поглянути на щось карколомне зблизька, на чужу фізичність, на справжність страждання і крихкість плоті – але з безпечної відстані. Уявити те, що по-справжньому переживають інші, заплакати і вжахнутись. І відчути заспокоєння, бо це відбувається не з тобою

]]>
Fri, 16 Jun 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/361]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/361

Film

Z daleka widok jest piękny (Michał Walkiewicz)

Jakiś rodzaj hierarchizacji rzeczy istotnych i błahych (także w kontekście publicznych wystąpień dyrekcji) powinien być mocną narracją festiwalu. W Cannes tymczasem wszystko wpada do jednego worka, co rodzi wrażenie komunikacyjnego chaosu

Kobiety potrzebują siebie (Mariola Wiktor)

Pokazuję historie, które maja polityczne konteksty. Chcę robić kino uniwersalne. Jednak żyjemy w czasach, w których nasze wybory, decyzje, zachowania nabierają znaczeń szerszych, politycznych – rozmowa z pochodzącą z Algierii reżyserką filmu „Houria”, który właśnie wchodzi do kin

Scena zbrodni (Jakub Popielecki)

Brakuje tu small talku ekspozycji, dialogowej gadki-szmatki, powolnego zasiewania ziarenek i nakręcania sprężyn, zwyczajowej serialowej gry na czas. Dramaturgicznie „Barry” to jednak złoto

Literatura

Podkast Dwutygodnika (6): Orwell (Barbara Klicka)

O ogrodach George’a Orwella i o tym, czy dyskusja o przyrodzie może być niewinna, Barbara Klicka rozmawia z Julią Fiedorczuk i Grzegorzem Czemielem

Trzask-prask (Igor Kierkosz)

Eksperymenty z narracją, popkulturowe przypiski i leksykalne tarcia wypełniają „Dwie powieści ruchu” Mateusza Górniaka po sam czubek, a autor i tak wygospodarowuje miejsce na przemyślenie swoich spraw

Dwójnia (Monika Ochędowska)

Moja historia jest związana z ciągłym próbowaniem i poszukiwaniem siebie w języku, sprawdzaniem, w których zaimkach, rzeczownikach, w jakiej ich formie się najbardziej mieszczę – mówi autorze książek „Nigdy nie będziesz szło samo” i „Right into pod tramwaj”

Młynek do kawy (Olga Wróbel)

Tomasz Różycki napisał powieść o PRL-u, która na szczęście nie jest sumą prostych nostalgii i kombatanckich wspomnień

Media

Te całe TikToki (Kasia Bielecka)

Do TikToka trzeba podchodzić tak, jak nauczyliśmy się już traktować inne teksty kultury. Najważniejsze jest założenie, że młodzi ludzie nie są przecież gorsi czy głupsi niż starsze pokolenia

Muzyka

My niezależny garaż (Jakub Knera)

Na początku lat 90. mieliśmy silną potrzebę przedefiniowania, znalezienia innej tożsamości niż peerelowska. A jedyną tożsamością, jaką mogłeś mieć, mając paręnaście lat, była twoja własna. Grasz w piwnicy i ta piwnica jest wszystkim. Reportaż o słupskiej scenie punkowej

Buszujący w buszu (Jan Błaszczak)

Fani woodsa niczym biblijni egzegeci prześcigają się w poszukiwaniu znaczeń zakopanych w jego wersach. Upierałbym się natomiast, że ważniejsze od wyjaśniania metafor stosowanych przez rapera są powody, dla których po nie sięga

Obyczaje

Nie chcę bylejakości (Urszula Honek)

Jeżeli ktoś jest chory, nie domaga albo nie wychodzi z domu, to dzwoni, zawozimy książki i odbieramy już przeczytane. Nasz pracownik bierze duże torby i jedzie – mówi dyrektorka Biblioteki w Żorach

Siła spokoju (Zoja Zvyniaćkivska)

Najpierw była jedna wiadomość prywatna, potem kolejne, potem jeszcze więcej. Kobiety pytają wszędzie, pytają, kogo się tylko da. Zaciekle walczą o niewidzialną armię znikłych ludzi

Sztuka

Kossak gotuje obiad (Sara Herczyńska)

W drugiej połowie XIX wieku rozwinęła się turystyka wokół pracowni artystów. Często były wymieniane w przewodnikach turystycznych jako atrakcje na trasie podróży, wraz z godzinami otwarcia  – rozmowa z kuratorką nowej odsłony Gabinetu Fotografii w warszawskim Muzeum Narodowym

Teatr

Sprawczość robaka (Katarzyna Niedurny)

Idąc za Kafką, staram się w przemianie w robaka znaleźć też jakieś przyjemne aspekty, szansę na zmianę systemu – mówi reżyser „Przemiany”

Wiersze

wiersze (Ola Kołodziejek)

Україна

Спокійна сила (Зоя Звиняцьківська)

Вони обмінюються оцими примарними списками, фотографіями звільнених і не втрачають надії. Невидима армія зниклих, за яких тихо, непомітно, затято б’ється окрема армія жінок неймовірної сили

„Невинність” імперії (Дарія Бадьйор)

Ми не маємо бути лише залученими в перегляд і редагування колоніальної мови. Що нам потрібно зробити, так це стати виробниками знання

]]>

Film

Z daleka widok jest piękny (Michał Walkiewicz)

Jakiś rodzaj hierarchizacji rzeczy istotnych i błahych (także w kontekście publicznych wystąpień dyrekcji) powinien być mocną narracją festiwalu. W Cannes tymczasem wszystko wpada do jednego worka, co rodzi wrażenie komunikacyjnego chaosu

Kobiety potrzebują siebie (Mariola Wiktor)

Pokazuję historie, które maja polityczne konteksty. Chcę robić kino uniwersalne. Jednak żyjemy w czasach, w których nasze wybory, decyzje, zachowania nabierają znaczeń szerszych, politycznych – rozmowa z pochodzącą z Algierii reżyserką filmu „Houria”, który właśnie wchodzi do kin

Scena zbrodni (Jakub Popielecki)

Brakuje tu small talku ekspozycji, dialogowej gadki-szmatki, powolnego zasiewania ziarenek i nakręcania sprężyn, zwyczajowej serialowej gry na czas. Dramaturgicznie „Barry” to jednak złoto

Literatura

Podkast Dwutygodnika (6): Orwell (Barbara Klicka)

O ogrodach George’a Orwella i o tym, czy dyskusja o przyrodzie może być niewinna, Barbara Klicka rozmawia z Julią Fiedorczuk i Grzegorzem Czemielem

Trzask-prask (Igor Kierkosz)

Eksperymenty z narracją, popkulturowe przypiski i leksykalne tarcia wypełniają „Dwie powieści ruchu” Mateusza Górniaka po sam czubek, a autor i tak wygospodarowuje miejsce na przemyślenie swoich spraw

Dwójnia (Monika Ochędowska)

Moja historia jest związana z ciągłym próbowaniem i poszukiwaniem siebie w języku, sprawdzaniem, w których zaimkach, rzeczownikach, w jakiej ich formie się najbardziej mieszczę – mówi autorze książek „Nigdy nie będziesz szło samo” i „Right into pod tramwaj”

Młynek do kawy (Olga Wróbel)

Tomasz Różycki napisał powieść o PRL-u, która na szczęście nie jest sumą prostych nostalgii i kombatanckich wspomnień

Media

Te całe TikToki (Kasia Bielecka)

Do TikToka trzeba podchodzić tak, jak nauczyliśmy się już traktować inne teksty kultury. Najważniejsze jest założenie, że młodzi ludzie nie są przecież gorsi czy głupsi niż starsze pokolenia

Muzyka

My niezależny garaż (Jakub Knera)

Na początku lat 90. mieliśmy silną potrzebę przedefiniowania, znalezienia innej tożsamości niż peerelowska. A jedyną tożsamością, jaką mogłeś mieć, mając paręnaście lat, była twoja własna. Grasz w piwnicy i ta piwnica jest wszystkim. Reportaż o słupskiej scenie punkowej

Buszujący w buszu (Jan Błaszczak)

Fani woodsa niczym biblijni egzegeci prześcigają się w poszukiwaniu znaczeń zakopanych w jego wersach. Upierałbym się natomiast, że ważniejsze od wyjaśniania metafor stosowanych przez rapera są powody, dla których po nie sięga

Obyczaje

Nie chcę bylejakości (Urszula Honek)

Jeżeli ktoś jest chory, nie domaga albo nie wychodzi z domu, to dzwoni, zawozimy książki i odbieramy już przeczytane. Nasz pracownik bierze duże torby i jedzie – mówi dyrektorka Biblioteki w Żorach

Siła spokoju (Zoja Zvyniaćkivska)

Najpierw była jedna wiadomość prywatna, potem kolejne, potem jeszcze więcej. Kobiety pytają wszędzie, pytają, kogo się tylko da. Zaciekle walczą o niewidzialną armię znikłych ludzi

Sztuka

Kossak gotuje obiad (Sara Herczyńska)

W drugiej połowie XIX wieku rozwinęła się turystyka wokół pracowni artystów. Często były wymieniane w przewodnikach turystycznych jako atrakcje na trasie podróży, wraz z godzinami otwarcia  – rozmowa z kuratorką nowej odsłony Gabinetu Fotografii w warszawskim Muzeum Narodowym

Teatr

Sprawczość robaka (Katarzyna Niedurny)

Idąc za Kafką, staram się w przemianie w robaka znaleźć też jakieś przyjemne aspekty, szansę na zmianę systemu – mówi reżyser „Przemiany”

Wiersze

wiersze (Ola Kołodziejek)

Україна

Спокійна сила (Зоя Звиняцьківська)

Вони обмінюються оцими примарними списками, фотографіями звільнених і не втрачають надії. Невидима армія зниклих, за яких тихо, непомітно, затято б’ється окрема армія жінок неймовірної сили

„Невинність” імперії (Дарія Бадьйор)

Ми не маємо бути лише залученими в перегляд і редагування колоніальної мови. Що нам потрібно зробити, так це стати виробниками знання

]]>
Fri, 02 Jun 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/360]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/360

Film

Maszyna do zabijania (Mateusz Demski)

Nikomu nie narzucam swojego zdania, mogę mówić tylko za siebie, ale w moim przypadku jest tak, że granica pomiędzy sztuką a aktywizmem jest szczególnie cienka – mówi znakomita dokumentalistka, autorka nagrodzonego Złotym Lwem w Wenecji filmu „Całe to piękno i krew”

Niedźwiedzie (Jakub Socha)

W „Prześwietleniu”, najnowszym filmie Cristiana Mungiu, tak naprawdę nie ma żadnych zwycięzców, ci, co mogą, po prostu wyjadą na Zachód, reszta wróci do domów

Literatura

Ogrody Orwella (Przemysław Wielgosz)

Polityka może odbywać się w ogródku, który przestaje wtedy być symbolem ucieczki od świata i staje się przestrzenią zaangażowania. Taki jest właśnie ogród Orwella – zarazem praktykowana utopia i punkt oparcia w walce o społeczną zmianę

Słowo na „f” (Jakub Popielecki)

Tradycja komiksowej satyry przeniosła się z gazet i zeszytów do sieci. Powrót do papieru, choćby twórców „Swawoli” czy zbioru „Bolimienoga”, jest w tym świetle chyba kompulsją, przyzwyczajeniem wychowanych w jego kulcie komiksiarzy

O sobie (Olga Wróbel)

Cała książka Doroty Kotas zbudowana jest na jednej nucie, ciągłym refrenie „ach, jak mi źle”, granym prosto do ucha

Szkic do rozwinięcia (Antonina Tosiek)

Opisy zmagań z anoreksją we „Wstręcie” Malwiny Pająk uważam za reprezentację szkodliwą, a nawet potencjalnie niebezpieczną. Za dużo tu narracyjnej waty, niepokojąco niewiele zaś opisów procesów i przyczyn

Udając, są sobą (Krzysztof Umiński)

Nie chciałem, żeby „Festiwal” był groteskowo-absurdalny. Unikałem mrożkizmów, groteski, wyśmiewania Polski Ludowej, to jest bardzo proste, wszyscy to już zrobili. Nie chciałem, żeby to był taki uroczy PRL

Media

Chwytanie ruchu (Mateusz Witczak)

Technologia motion capture zajmuje się wyłącznie rejestrowaniem ruchu, więc używane przez aktorów przedmioty nie muszą przypominać swych późniejszych odpowiedników. Mop może stać się włócznią, przedłużacz – piłą tarczową, a zwinięty kawałek linoleum: bazooką

Muzyka

Na fali dubu (Piotr Tkacz-Bielewicz)

Muzyka Dynasonic jawi się jako twórcze przepracowanie wymagającej tradycji, w którym udało się uniknąć naśladownictwa czy zawłaszczenia. Rzecz zarazem zdyscyplinowana, wręcz rygorystyczna, ale też sprawiająca niespodzianki

Co piszczy w trawie cytrynowej (Francis Tuan)

Młodzi muzycy polsko-wietnamskiego pochodzenia – Anna Lan, Pham i Francis Tuan – rozmawiają o swoich korzeniach i o tym, w jaki sposób wpłynęły one na ich życie i twórczość

Obyczaje

Nikita (Oksana Shchur)

„Za to kocham Berlin – to miasto uchodźców, każdy z nas ma swoją historię ucieczki przed wojną”, wzdycha Nikita, miły facet, dysydent, dziennikarz z rosyjskim paszportem

Wrak, nie historia (J. Szpilka)

Długa rewolucja seksualności składa się z kolejnych prób wyzwolenia jej od tego, co na niej ciąży – przemocy, podporządkowania, niesprawiedliwości. Seks nie leży poza historią i poza polityką – esej wokół „Prawa do seksu” Amii Srinivasan

Któryś nie płacił alimentów (Andrzej Goworski)

Jeśli ktoś dorastał bez ojca, to ów brak nie musi zawsze mu doskwierać. U kresu tamtego dnia oświeciło mnie, że to dzięki mojej mamie najzwyczajniej w świecie nie czułem, że w ogóle czegokolwiek mi brakuje

Sztuka

Kiedy ludzie wchodzą w ruiny (Klara Czerniewska-Andryszczyk)

Gruzu było w powojennej stolicy między 22 a 26 milionów metrów sześciennych. To była ogromna masa, którą trzeba było poruszyć, aby rozpoczęła się odbudowa

Nudno nie jest (Maria Poprzęcka)

Wchodząca do Polski po 20 latach od światowej premiery monumentalna „Sztuka po 1900 roku” to książka o dziejach sztuki w XX i początkach XXI wieku, której równolegle towarzyszy autorefleksja nad historią i krytyką sztuki. Autorów jest pięcioro i każdy reprezentuje inne podejście badawcze

Polska szkoła jest ogromnym wyzwaniem (Monika Stelmach)

Adaś Niezgódka nie dawał sobie rady w szkole, miał problemy z rówieśnikami. A w Akademii Pana Kleksa poczuł się u siebie – rozmowa z kuratorką wystawy „Drugiej wiosny nie będzie... Dzieci i sztuka w XX i XXI wieku”

Ulica Wałowa, równoległa do mojej (Witold Mrozek)

Wystawa w Kronice mówi o śląskiej odrębności bez autoegzotyzacji, ale też bez samopogardy. Pozwala w tutejszych realiach dostrzec elementy globalnych problemów

Teatr

Edukacja teatralna jest (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Teatry instytucjonalne mogłyby się sporo nauczyć od ośrodków kultury: jak stwarzać przyjazne miejsca, jak budować relacje – rozmowa z pedagogami i pedagożkami teatru

Podkast Dwutygodnika (5): „Dialog” (Barbara Klicka)

Pod koniec kwietnia do redakcji „Dialogu” został przyprowadzony nowy naczelny, Antoni Winch. O tym, dlaczego warto bronić tego czasopisma przed autorytatywnym przejęciem, Barbara Klicka rozmawia z Ewą Hevelke, Joanną Krakowską i Piotrem Olkuszem

Kurczak na scenie (Witold Mrozek)

Siedziałam nago na ołtarzu i jadłam tort w ostatniej scenie, nie powstrzymałam się i powiedziałam: „Boże, jakie to wspaniałe, siedzę na ołtarzu i żrę tort” – rozmowa z aktorką Teatru im. Jaracza w Olsztynie

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

Planeta rzeźnia (Olga Wróbel)

Obrazki prezentujące fermy i rzeźnie powinny być pokazywane w szkołach. Niby dlaczego nie? Stworzyliśmy tak potworny świat, że nie jesteśmy go w stanie pokazać nastoletnim dzieciom?

Україна

Нікіта (Оксана Щур)

Опозиційні російські медіа переїжджають з однієї комфортної європейської країни в іншу і роздумують в прямому ефірі, чи етично їм підтримувати людські втрати серед рідної російської армії. Для того, щоб заробляти, їм потрібні індульгенції

]]>

Film

Maszyna do zabijania (Mateusz Demski)

Nikomu nie narzucam swojego zdania, mogę mówić tylko za siebie, ale w moim przypadku jest tak, że granica pomiędzy sztuką a aktywizmem jest szczególnie cienka – mówi znakomita dokumentalistka, autorka nagrodzonego Złotym Lwem w Wenecji filmu „Całe to piękno i krew”

Niedźwiedzie (Jakub Socha)

W „Prześwietleniu”, najnowszym filmie Cristiana Mungiu, tak naprawdę nie ma żadnych zwycięzców, ci, co mogą, po prostu wyjadą na Zachód, reszta wróci do domów

Literatura

Ogrody Orwella (Przemysław Wielgosz)

Polityka może odbywać się w ogródku, który przestaje wtedy być symbolem ucieczki od świata i staje się przestrzenią zaangażowania. Taki jest właśnie ogród Orwella – zarazem praktykowana utopia i punkt oparcia w walce o społeczną zmianę

Słowo na „f” (Jakub Popielecki)

Tradycja komiksowej satyry przeniosła się z gazet i zeszytów do sieci. Powrót do papieru, choćby twórców „Swawoli” czy zbioru „Bolimienoga”, jest w tym świetle chyba kompulsją, przyzwyczajeniem wychowanych w jego kulcie komiksiarzy

O sobie (Olga Wróbel)

Cała książka Doroty Kotas zbudowana jest na jednej nucie, ciągłym refrenie „ach, jak mi źle”, granym prosto do ucha

Szkic do rozwinięcia (Antonina Tosiek)

Opisy zmagań z anoreksją we „Wstręcie” Malwiny Pająk uważam za reprezentację szkodliwą, a nawet potencjalnie niebezpieczną. Za dużo tu narracyjnej waty, niepokojąco niewiele zaś opisów procesów i przyczyn

Udając, są sobą (Krzysztof Umiński)

Nie chciałem, żeby „Festiwal” był groteskowo-absurdalny. Unikałem mrożkizmów, groteski, wyśmiewania Polski Ludowej, to jest bardzo proste, wszyscy to już zrobili. Nie chciałem, żeby to był taki uroczy PRL

Media

Chwytanie ruchu (Mateusz Witczak)

Technologia motion capture zajmuje się wyłącznie rejestrowaniem ruchu, więc używane przez aktorów przedmioty nie muszą przypominać swych późniejszych odpowiedników. Mop może stać się włócznią, przedłużacz – piłą tarczową, a zwinięty kawałek linoleum: bazooką

Muzyka

Na fali dubu (Piotr Tkacz-Bielewicz)

Muzyka Dynasonic jawi się jako twórcze przepracowanie wymagającej tradycji, w którym udało się uniknąć naśladownictwa czy zawłaszczenia. Rzecz zarazem zdyscyplinowana, wręcz rygorystyczna, ale też sprawiająca niespodzianki

Co piszczy w trawie cytrynowej (Francis Tuan)

Młodzi muzycy polsko-wietnamskiego pochodzenia – Anna Lan, Pham i Francis Tuan – rozmawiają o swoich korzeniach i o tym, w jaki sposób wpłynęły one na ich życie i twórczość

Obyczaje

Nikita (Oksana Shchur)

„Za to kocham Berlin – to miasto uchodźców, każdy z nas ma swoją historię ucieczki przed wojną”, wzdycha Nikita, miły facet, dysydent, dziennikarz z rosyjskim paszportem

Wrak, nie historia (J. Szpilka)

Długa rewolucja seksualności składa się z kolejnych prób wyzwolenia jej od tego, co na niej ciąży – przemocy, podporządkowania, niesprawiedliwości. Seks nie leży poza historią i poza polityką – esej wokół „Prawa do seksu” Amii Srinivasan

Któryś nie płacił alimentów (Andrzej Goworski)

Jeśli ktoś dorastał bez ojca, to ów brak nie musi zawsze mu doskwierać. U kresu tamtego dnia oświeciło mnie, że to dzięki mojej mamie najzwyczajniej w świecie nie czułem, że w ogóle czegokolwiek mi brakuje

Sztuka

Kiedy ludzie wchodzą w ruiny (Klara Czerniewska-Andryszczyk)

Gruzu było w powojennej stolicy między 22 a 26 milionów metrów sześciennych. To była ogromna masa, którą trzeba było poruszyć, aby rozpoczęła się odbudowa

Nudno nie jest (Maria Poprzęcka)

Wchodząca do Polski po 20 latach od światowej premiery monumentalna „Sztuka po 1900 roku” to książka o dziejach sztuki w XX i początkach XXI wieku, której równolegle towarzyszy autorefleksja nad historią i krytyką sztuki. Autorów jest pięcioro i każdy reprezentuje inne podejście badawcze

Polska szkoła jest ogromnym wyzwaniem (Monika Stelmach)

Adaś Niezgódka nie dawał sobie rady w szkole, miał problemy z rówieśnikami. A w Akademii Pana Kleksa poczuł się u siebie – rozmowa z kuratorką wystawy „Drugiej wiosny nie będzie... Dzieci i sztuka w XX i XXI wieku”

Ulica Wałowa, równoległa do mojej (Witold Mrozek)

Wystawa w Kronice mówi o śląskiej odrębności bez autoegzotyzacji, ale też bez samopogardy. Pozwala w tutejszych realiach dostrzec elementy globalnych problemów

Teatr

Edukacja teatralna jest (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Teatry instytucjonalne mogłyby się sporo nauczyć od ośrodków kultury: jak stwarzać przyjazne miejsca, jak budować relacje – rozmowa z pedagogami i pedagożkami teatru

Podkast Dwutygodnika (5): „Dialog” (Barbara Klicka)

Pod koniec kwietnia do redakcji „Dialogu” został przyprowadzony nowy naczelny, Antoni Winch. O tym, dlaczego warto bronić tego czasopisma przed autorytatywnym przejęciem, Barbara Klicka rozmawia z Ewą Hevelke, Joanną Krakowską i Piotrem Olkuszem

Kurczak na scenie (Witold Mrozek)

Siedziałam nago na ołtarzu i jadłam tort w ostatniej scenie, nie powstrzymałam się i powiedziałam: „Boże, jakie to wspaniałe, siedzę na ołtarzu i żrę tort” – rozmowa z aktorką Teatru im. Jaracza w Olsztynie

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

Planeta rzeźnia (Olga Wróbel)

Obrazki prezentujące fermy i rzeźnie powinny być pokazywane w szkołach. Niby dlaczego nie? Stworzyliśmy tak potworny świat, że nie jesteśmy go w stanie pokazać nastoletnim dzieciom?

Україна

Нікіта (Оксана Щур)

Опозиційні російські медіа переїжджають з однієї комфортної європейської країни в іншу і роздумують в прямому ефірі, чи етично їм підтримувати людські втрати серед рідної російської армії. Для того, щоб заробляти, їм потрібні індульгенції

]]>
Fri, 19 May 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/359]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/359

Film

Zakalce i koszmary (Jakub Socha)

Aster opowiada w wywiadach, że utożsamia się z bohaterem, więc można powiedzieć, że rozdrapuje swoją ranę, pławi się w solipsyzmie, przewala na własnej kozetce. Sam w sobie widzi Hioba. „Bo się boi” to film nieznośny i przyciężkawy, ale intrygujący

Ani żadnej rzeczy (Agnieszka Jakimiak)

„Awantura” i „Rój” zajmują się emocjami, do których wstyd się przyznać i które lepiej trzymać w ukryciu. To także dwie opowieści o obsesji, uruchamiającej ciąg niefortunnych zdarzeń i tragicznych uwikłań

Niebezpieczna przestrzeń (Bartosz Żurawiecki)

Czy Ozona można uznać za spadkobiercę Fassbindera, skoro tak chętnie do niego nawiązuje, ostatnio w „Peterze von Kant”? Jeśli wziąć pod uwagę queerowe tematy i ukazywanie napięć między dominacją a uległością, to owszem. Ale Fassbinder był ciężki, surowy, śmiertelnie poważny. Tymczasem Ozon jest lekki, francuski, frywolny

Zwiąż mnie (Klara Cykorz)

„Nierozłącznym” brakuje energii: etycznej prowokacji widza, gry z oczekiwaniami, zmiany perspektyw. Chciałoby się, aby postaci mogły podpuszczać widownię tak, jak robią to między sobą

Literatura

Na poważnie (Kornelia Sobczak)

Emilia Padoł próbuje zrozumieć zmagania Rodziewicz z własną tożsamością – płciową, klasową, seksualną – na którą nie było wówczas słów. Ale poważne traktowanie bohaterki oznacza tu także brak taryfy ulgowej

Miłość, śmierć, notariusz (Agata Sikora)

Uznałyśmy, że opowiadanie o tym, jak żyjemy, o naszych ciałach, o tym, że jesteśmy już niemłode, jest potrzebne. I że może być wyzwalające dla innych. Jesteśmy w tym wolne, opinia zewnętrzna nas nie interesuje. Mamy wywalone – mówi autorka książki „Moja ukochana i ja”

Żywoty świńtych (Igor Kierkosz)

„Objawienie Bogini-Świni” Marcina Czuba da się czytać jak zaangażowany politycznie wybryk literackiego trickstera – drażniący i kontrowersyjny, ale nie zbyt kuglarski

Muzyka

Muzyka ogłasza stan wyjątkowy (Ula Nowak)

Jest już za późno, by poprzestawać na inspirujących obrazkach, na których rozentuzjazmowane tłumy w przerwach między koncertami ustawiają się po wegańskie jedzenie, trzymając w rękach wielorazowe kubki. Działaniom wizerunkowym muszą towarzyszyć rozwiązania systemowe

Praktyka społecznie wrażliwa (Bartosz Nowicki)

Nagrania terenowe, jako z pozoru niewinna dyscyplina dźwiękowa, posiadają ogromny potencjał krytyczny. Metafora potrafi być dla field rekordysty orężem równie potężnym co protest song dla muzyka

Film o niewygrywaniu (Mateusz Demski)

W tych życiorysach jest z pewnością dużo mniej trzepaka czy tanich win w parku, a znacznie więcej samotności: podporządkowania rygorowi treningów, wyjazdów, braku przyjaźni – mówi reżyser „Pianoforte”, dokumentu o kulisach konkursu chopinowskiego

Się zmieniło trochę (Jan Błaszczak)

Ostatecznie to drastyczne doświadczenie sprawiło, że poszedłem dalej. Zostawiłem Kraków, studia, wielu ludzi i przeniosłem się do Gdyni. Wszystko się rozsypało i na końcu zostaliśmy tylko ja i muzyka – mówi raper w przeddzień premiery albumu „nowe życie”

Pop 40 plus (Maciej Kaczmarski)

Everything but the Girl, którzy konsekwentnie odrzucają oferty grania starych hitów na stadionowych koncertach, założyli sobie tylko jeden cel: żadnego spoglądania wstecz

Obyczaje

Nowe połączenia (Ágnes Básthy)

Stosunek technologii do energii, marnotrawstwa oraz przyszłości zawsze budził wątpliwości. Widać to też wyraźnie w sposobie, w jaki najstarszy impuls ludzkości, łączność, został przez nią zawłaszczony i zniekształcony. Miotamy się w sieci toksycznych relacji. Nasi pośrednicy nas zdradzili

Milczące ofiary wojny (Marta Havryshko)

Przemoc seksualna Rosjan w Ukrainie odbywa się na masową skalę i dochodzi do niej we wszystkich miejscowościach, do których wkroczyli rosyjscy żołnierze. Ofiarami są zarówno kobiety, jak i mężczyźni w różnym wieku, osoby starsze, a także dzieci

Sztuka

Wolna sobota (Monika Stelmach)

Polacy nauczyli się wypoczywać dopiero w latach 70. Zaraz po wojnie najważniejsza była odbudowa zniszczeń. Dopiero gdy kraj odkopał się ze zgliszczy, zrobiła się przestrzeń na czas wolny

Maski (Alek Hudzik)

Jakub Julian Ziółkowski zakłada egzotyczne maski, wprowadza nas i siebie w trans, by na końcu tej podróży pokazać, co naprawdę może artysta

Teatr

Widz na kwarantannie (Veronika Darida)

Zamiast się zmieniać, wszystko wróciło do utartego trybu. Teatry, nie tylko na Węgrzech, wciąż pokazują spektakle zaplanowane przed pandemią, układają obowiązkowe repertuary, jakby nic nie uległo zmianie

Dryfowanie (Dorota Ogrodzka)

W spektaklu „Chłopaki płaczą” Michała Buszewicza właściwie nie ma niczego spektakularnego, nie ma też kuszących odpowiedzi na to, jak budować inne wzory męskości. Reżyser stawia na wsłuchiwanie się w smutek, w jego nieatrakcyjny, powolny ton

Lepkie spojrzenia (Katarzyna Słoboda)

„Imperial” w Teatrze Komuna Warszawa miał być pracą koncentrującą się na walcu. Gdzie ten walc? Dlaczego trójka performerów porusza się tak wolno? Przecież walc to ciała w pionie wyprężone do granic możliwości. W walcu nie ma mowy o tarzaniu się po podłodze

Poświęcenie na deskach (Anna Pajęcka)

„Przełamując fale” na podstawie von Triera to półtoragodzinne teatralne produkowanie uczuć, nie dyskursów o wierze. Kogo miłość może ocalić? I jak może ocalać, kiedy wokół premiuje się obojętność?

Wiersze

wiersze (Alicja Regiewicz)

Україна

Невидимі жертви війни (Марта Гавришко)

Сексуальне насильство стало справжньою зброєю російської війни проти України. Інструментом геноцидальної війни, разом із ракетами, дронами і бомбами. Тільки значно дешевшим

]]>

Film

Zakalce i koszmary (Jakub Socha)

Aster opowiada w wywiadach, że utożsamia się z bohaterem, więc można powiedzieć, że rozdrapuje swoją ranę, pławi się w solipsyzmie, przewala na własnej kozetce. Sam w sobie widzi Hioba. „Bo się boi” to film nieznośny i przyciężkawy, ale intrygujący

Ani żadnej rzeczy (Agnieszka Jakimiak)

„Awantura” i „Rój” zajmują się emocjami, do których wstyd się przyznać i które lepiej trzymać w ukryciu. To także dwie opowieści o obsesji, uruchamiającej ciąg niefortunnych zdarzeń i tragicznych uwikłań

Niebezpieczna przestrzeń (Bartosz Żurawiecki)

Czy Ozona można uznać za spadkobiercę Fassbindera, skoro tak chętnie do niego nawiązuje, ostatnio w „Peterze von Kant”? Jeśli wziąć pod uwagę queerowe tematy i ukazywanie napięć między dominacją a uległością, to owszem. Ale Fassbinder był ciężki, surowy, śmiertelnie poważny. Tymczasem Ozon jest lekki, francuski, frywolny

Zwiąż mnie (Klara Cykorz)

„Nierozłącznym” brakuje energii: etycznej prowokacji widza, gry z oczekiwaniami, zmiany perspektyw. Chciałoby się, aby postaci mogły podpuszczać widownię tak, jak robią to między sobą

Literatura

Na poważnie (Kornelia Sobczak)

Emilia Padoł próbuje zrozumieć zmagania Rodziewicz z własną tożsamością – płciową, klasową, seksualną – na którą nie było wówczas słów. Ale poważne traktowanie bohaterki oznacza tu także brak taryfy ulgowej

Miłość, śmierć, notariusz (Agata Sikora)

Uznałyśmy, że opowiadanie o tym, jak żyjemy, o naszych ciałach, o tym, że jesteśmy już niemłode, jest potrzebne. I że może być wyzwalające dla innych. Jesteśmy w tym wolne, opinia zewnętrzna nas nie interesuje. Mamy wywalone – mówi autorka książki „Moja ukochana i ja”

Żywoty świńtych (Igor Kierkosz)

„Objawienie Bogini-Świni” Marcina Czuba da się czytać jak zaangażowany politycznie wybryk literackiego trickstera – drażniący i kontrowersyjny, ale nie zbyt kuglarski

Muzyka

Muzyka ogłasza stan wyjątkowy (Ula Nowak)

Jest już za późno, by poprzestawać na inspirujących obrazkach, na których rozentuzjazmowane tłumy w przerwach między koncertami ustawiają się po wegańskie jedzenie, trzymając w rękach wielorazowe kubki. Działaniom wizerunkowym muszą towarzyszyć rozwiązania systemowe

Praktyka społecznie wrażliwa (Bartosz Nowicki)

Nagrania terenowe, jako z pozoru niewinna dyscyplina dźwiękowa, posiadają ogromny potencjał krytyczny. Metafora potrafi być dla field rekordysty orężem równie potężnym co protest song dla muzyka

Film o niewygrywaniu (Mateusz Demski)

W tych życiorysach jest z pewnością dużo mniej trzepaka czy tanich win w parku, a znacznie więcej samotności: podporządkowania rygorowi treningów, wyjazdów, braku przyjaźni – mówi reżyser „Pianoforte”, dokumentu o kulisach konkursu chopinowskiego

Się zmieniło trochę (Jan Błaszczak)

Ostatecznie to drastyczne doświadczenie sprawiło, że poszedłem dalej. Zostawiłem Kraków, studia, wielu ludzi i przeniosłem się do Gdyni. Wszystko się rozsypało i na końcu zostaliśmy tylko ja i muzyka – mówi raper w przeddzień premiery albumu „nowe życie”

Pop 40 plus (Maciej Kaczmarski)

Everything but the Girl, którzy konsekwentnie odrzucają oferty grania starych hitów na stadionowych koncertach, założyli sobie tylko jeden cel: żadnego spoglądania wstecz

Obyczaje

Nowe połączenia (Ágnes Básthy)

Stosunek technologii do energii, marnotrawstwa oraz przyszłości zawsze budził wątpliwości. Widać to też wyraźnie w sposobie, w jaki najstarszy impuls ludzkości, łączność, został przez nią zawłaszczony i zniekształcony. Miotamy się w sieci toksycznych relacji. Nasi pośrednicy nas zdradzili

Milczące ofiary wojny (Marta Havryshko)

Przemoc seksualna Rosjan w Ukrainie odbywa się na masową skalę i dochodzi do niej we wszystkich miejscowościach, do których wkroczyli rosyjscy żołnierze. Ofiarami są zarówno kobiety, jak i mężczyźni w różnym wieku, osoby starsze, a także dzieci

Sztuka

Wolna sobota (Monika Stelmach)

Polacy nauczyli się wypoczywać dopiero w latach 70. Zaraz po wojnie najważniejsza była odbudowa zniszczeń. Dopiero gdy kraj odkopał się ze zgliszczy, zrobiła się przestrzeń na czas wolny

Maski (Alek Hudzik)

Jakub Julian Ziółkowski zakłada egzotyczne maski, wprowadza nas i siebie w trans, by na końcu tej podróży pokazać, co naprawdę może artysta

Teatr

Widz na kwarantannie (Veronika Darida)

Zamiast się zmieniać, wszystko wróciło do utartego trybu. Teatry, nie tylko na Węgrzech, wciąż pokazują spektakle zaplanowane przed pandemią, układają obowiązkowe repertuary, jakby nic nie uległo zmianie

Dryfowanie (Dorota Ogrodzka)

W spektaklu „Chłopaki płaczą” Michała Buszewicza właściwie nie ma niczego spektakularnego, nie ma też kuszących odpowiedzi na to, jak budować inne wzory męskości. Reżyser stawia na wsłuchiwanie się w smutek, w jego nieatrakcyjny, powolny ton

Lepkie spojrzenia (Katarzyna Słoboda)

„Imperial” w Teatrze Komuna Warszawa miał być pracą koncentrującą się na walcu. Gdzie ten walc? Dlaczego trójka performerów porusza się tak wolno? Przecież walc to ciała w pionie wyprężone do granic możliwości. W walcu nie ma mowy o tarzaniu się po podłodze

Poświęcenie na deskach (Anna Pajęcka)

„Przełamując fale” na podstawie von Triera to półtoragodzinne teatralne produkowanie uczuć, nie dyskursów o wierze. Kogo miłość może ocalić? I jak może ocalać, kiedy wokół premiuje się obojętność?

Wiersze

wiersze (Alicja Regiewicz)

Україна

Невидимі жертви війни (Марта Гавришко)

Сексуальне насильство стало справжньою зброєю російської війни проти України. Інструментом геноцидальної війни, разом із ракетами, дронами і бомбами. Тільки значно дешевшим

]]>
Fri, 05 May 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/358]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/358

Film

A24 się nie boi (Jakub Majmurek)

Film „Bo się boi” pokazuje, że sztuka filmowa wciąż żyje i szuka. Można wysuwać wobec studia A24 wiele krytycznych argumentów, ale należy im się szacunek za to, że nie boją się angażować w takie projekty

Literatura

Groźby i przechwałki (Adam Woźniak)

Za każdym razem, gdy odetchniemy na chwilę od moralizatorstwa „Iluminacji” Grzegorza Filipa, jakiś przemądrzały bohater musi zacząć naśmiewać się z „małpujących” mody „prostaczków” albo naprawić łańcuch „walczącej feministce”

Media

Podkast Dwutygodnika (4): Zmęczenie (Barbara Klicka)

O poczuciu beznadziei, typologii wykończeń, kapitalizmie bez dekoracji i o tym, czy jesteśmy zmęczeni bardziej niż kilka lat temu, w kolejnym odcinku „Podkastu Dwutygodnika” z Barbarą Klicką rozmawiają Joanna Bednarek i Anna Zawadzka

Obyczaje

ZMĘCZENIE: Zakaz spania (Piotr Kowalczyk)

Energetyki mają wydźwięk klasowy. Dla pokolenia dorastającego w kulturze pracy opartej na frilansie i zleceniach, w klimacie ogólnego umysłowego przemęczenia sztuczne wspomaganie staje się naturalną koniecznością

ZMĘCZENIE: Dzieci awansu (Olga Wróbel)

Wyrobnicy contentu, uśmieciowieni dziennikarze i dziennikarki z powołania i przypadku. A jednak to ja, moje dni, noce i moja krzywda pracoholiczki

ZMĘCZENIE: Nie ma zmiłuj (Marcin Stachowicz)

Żeby móc prawdziwie cieszyć się zmęczeniem, trzeba najpierw nauczyć się prawdziwie odpoczywać i redukować frustrację, a ja – i wielu mi podobnych – wciąż tego nie potrafimy

ZMĘCZENIE: Chwała przemęczonym (Olga Hund)

Nie żałuję pracy wykonywanej dla innych. Jest elementem tworzenia coraz szerszej wspólnoty. Jestem jednak bardzo zmęczona naprawianiem szkód wyrządzanych przez ludzi, którzy za robienie bałaganu dostają wysokie pensje

ZMĘCZENIE: W Polsce, Polska, Polską (Iwona Kurz)

Zmęczenie Polską widoczne jest w powszechności zaburzeń psychicznych, wypaleniu, w tym, że siedzimy w domach, zamiast wychodzić na ulice, i w tym, że – jak pokazują najnowsze trendy sondażowe – nie wierzymy w zmianę polityczną

Zmęczęczenie (Jacek Świdziński)

Krótki komiks o zmęczeniu

ZMĘCZENIE: Wyczerpana ziemia (Daria Badior)

Doświadczenie wojny zmusza nas do maksymalnego włączenia się w rzeczywistość. Nasza skóra staje się jakby niewidoczna, a bariery ochronne zanikają przy najmniejszym dotknięciu ciemności

ZMĘCZENIE: Rzymskie wakacje (Zhenia Moliar)

Przez permanentny stres z powodu wojny, troskę o rodziców i przyjaciół w Kijowie i tęsknotę za domem przestałam w nocy spać. Utrzymuję kontakt z przyjaciółkami z Kijowa, podziwiam te kobiety – prawdziwe bohaterki, które wytrzymują wszystko

Sztuka

ZMĘCZENIE: Smutek muzeum (Anna Pajęcka)

Można muzeów nie lubić, żądać, aby się zmieniły. Można także czekać, aż same przekształcą nas w kogoś, kim niekoniecznie chcemy się stać: zmęczoną postać, która ma nadzieję, że w samotności białego sześcianu wydarzy się cokolwiek nieplanowanego

ZMĘCZENIE: Na dodatek mam problemy z kolanem (Karolina Plinta)

Czuję przesyt bycia artystką, i frustrację, bo jestem skazana na bycie nią. Nie potrafię robić nic innego, niczego nie umiem

Teatr

Gdzie, jeśli nie w teatrze? (Marta Zdanowska)

Kiedy aktor staje na scenie nagi, jego ciało po tranzycji przez chwilę jest rodzajem medium – ciałem, przez które przebija metahistoria, ale też historia wszystkich tych, którzy podjęli prawną i medyczną walkę o korektę płci w Polsce – o nowym spektaklu Rubina i Janiczak

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Majzel)

Україна

Втомлена земля (Дарія Бадьйор)

Війни тривали в різних куточках світу до і після 1945 року, і про багато з них ми мало що знаємо. Приблизно стільки, скільки стомлені від своїх спогадів свідки, онуки цих свідків та ландшафти, які їх оточують, знають про нашу війну

Римські канікули (Женя Моляр)

Я перестала спати вночі. В мене погіршилася пам'ять та концентрація уваги. Стало важко писати та  говорити будь-якою мовою, я забуваю слова і затинаюся. Для публічних виступів я тепер завжди готую докладний текст і зачитую з листочка

]]>

Film

A24 się nie boi (Jakub Majmurek)

Film „Bo się boi” pokazuje, że sztuka filmowa wciąż żyje i szuka. Można wysuwać wobec studia A24 wiele krytycznych argumentów, ale należy im się szacunek za to, że nie boją się angażować w takie projekty

Literatura

Groźby i przechwałki (Adam Woźniak)

Za każdym razem, gdy odetchniemy na chwilę od moralizatorstwa „Iluminacji” Grzegorza Filipa, jakiś przemądrzały bohater musi zacząć naśmiewać się z „małpujących” mody „prostaczków” albo naprawić łańcuch „walczącej feministce”

Media

Podkast Dwutygodnika (4): Zmęczenie (Barbara Klicka)

O poczuciu beznadziei, typologii wykończeń, kapitalizmie bez dekoracji i o tym, czy jesteśmy zmęczeni bardziej niż kilka lat temu, w kolejnym odcinku „Podkastu Dwutygodnika” z Barbarą Klicką rozmawiają Joanna Bednarek i Anna Zawadzka

Obyczaje

ZMĘCZENIE: Zakaz spania (Piotr Kowalczyk)

Energetyki mają wydźwięk klasowy. Dla pokolenia dorastającego w kulturze pracy opartej na frilansie i zleceniach, w klimacie ogólnego umysłowego przemęczenia sztuczne wspomaganie staje się naturalną koniecznością

ZMĘCZENIE: Dzieci awansu (Olga Wróbel)

Wyrobnicy contentu, uśmieciowieni dziennikarze i dziennikarki z powołania i przypadku. A jednak to ja, moje dni, noce i moja krzywda pracoholiczki

ZMĘCZENIE: Nie ma zmiłuj (Marcin Stachowicz)

Żeby móc prawdziwie cieszyć się zmęczeniem, trzeba najpierw nauczyć się prawdziwie odpoczywać i redukować frustrację, a ja – i wielu mi podobnych – wciąż tego nie potrafimy

ZMĘCZENIE: Chwała przemęczonym (Olga Hund)

Nie żałuję pracy wykonywanej dla innych. Jest elementem tworzenia coraz szerszej wspólnoty. Jestem jednak bardzo zmęczona naprawianiem szkód wyrządzanych przez ludzi, którzy za robienie bałaganu dostają wysokie pensje

ZMĘCZENIE: W Polsce, Polska, Polską (Iwona Kurz)

Zmęczenie Polską widoczne jest w powszechności zaburzeń psychicznych, wypaleniu, w tym, że siedzimy w domach, zamiast wychodzić na ulice, i w tym, że – jak pokazują najnowsze trendy sondażowe – nie wierzymy w zmianę polityczną

Zmęczęczenie (Jacek Świdziński)

Krótki komiks o zmęczeniu

ZMĘCZENIE: Wyczerpana ziemia (Daria Badior)

Doświadczenie wojny zmusza nas do maksymalnego włączenia się w rzeczywistość. Nasza skóra staje się jakby niewidoczna, a bariery ochronne zanikają przy najmniejszym dotknięciu ciemności

ZMĘCZENIE: Rzymskie wakacje (Zhenia Moliar)

Przez permanentny stres z powodu wojny, troskę o rodziców i przyjaciół w Kijowie i tęsknotę za domem przestałam w nocy spać. Utrzymuję kontakt z przyjaciółkami z Kijowa, podziwiam te kobiety – prawdziwe bohaterki, które wytrzymują wszystko

Sztuka

ZMĘCZENIE: Smutek muzeum (Anna Pajęcka)

Można muzeów nie lubić, żądać, aby się zmieniły. Można także czekać, aż same przekształcą nas w kogoś, kim niekoniecznie chcemy się stać: zmęczoną postać, która ma nadzieję, że w samotności białego sześcianu wydarzy się cokolwiek nieplanowanego

ZMĘCZENIE: Na dodatek mam problemy z kolanem (Karolina Plinta)

Czuję przesyt bycia artystką, i frustrację, bo jestem skazana na bycie nią. Nie potrafię robić nic innego, niczego nie umiem

Teatr

Gdzie, jeśli nie w teatrze? (Marta Zdanowska)

Kiedy aktor staje na scenie nagi, jego ciało po tranzycji przez chwilę jest rodzajem medium – ciałem, przez które przebija metahistoria, ale też historia wszystkich tych, którzy podjęli prawną i medyczną walkę o korektę płci w Polsce – o nowym spektaklu Rubina i Janiczak

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Majzel)

Україна

Втомлена земля (Дарія Бадьйор)

Війни тривали в різних куточках світу до і після 1945 року, і про багато з них ми мало що знаємо. Приблизно стільки, скільки стомлені від своїх спогадів свідки, онуки цих свідків та ландшафти, які їх оточують, знають про нашу війну

Римські канікули (Женя Моляр)

Я перестала спати вночі. В мене погіршилася пам'ять та концентрація уваги. Стало важко писати та  говорити будь-якою мовою, я забуваю слова і затинаюся. Для публічних виступів я тепер завжди готую докладний текст і зачитую з листочка

]]>
Fri, 21 Apr 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/357]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/357

Film

Lubię tę robotę (Igor Kierkosz)

Problem dzisiejszej krytyki często bierze się z rojeń o możliwości dotarcia do niepraktykujących, wzniecenia dyskusji na szeroką skalę

Piękne widoki (Jakub Socha)

Człowiek jest zagadką, nigdy nie poznamy do końca jego motywacji, mówił Michelangello Antonioni. Reżyser „Sundown”,  Michel Franco, bawi się tą myślą

Fatamorgana (Jakub Socha)

„Air” Bena Afflecka jest w gruncie rzeczy reklamą marki; reklamą, od której trudno oderwać oczy. Nudne negocjacje scenarzysta Alex Convery zamienia raz w film akcji, raz w buddy movie

Nigdy sobie nie ufam (Marta Bałaga)

Kręcę w miejscach, w których nigdy nie powstał żaden film, ale potem od razu zjeżdżają się tam inni. Czuję się wtedy jak specjalista ds. lokacji, któremu nikt nie zapłacił – rozmowa z niezwykłym włoskim filmowcem, którego film „Pod ziemią” właśnie wszedł do kin

Literatura

Podwójny nelson (Magdalena Czubaszek)

To są strzępy. Podarte i rozrzucone. Kathy Acker ma gdzieś czyjeś opinie. Tak jej w duszy grało. Tak wyło. I o tym napisała. To jest jej krew i to są jej flaki – mówią tłumacze amerykańskiej pisarki

Rosyjscy kaci to moja praca (Ivanna Skyba-Yakubova)

Kiedy otwieram stronę Inicjatywy Sprawiedliwości i widzę twarze katów z Izolacji – a ja ich przecież wszystkich znam – to staram się postrzegać to jako pracę. Jeśli podejdę do tego emocjonalnie, postradam rozum

Dzień Zmarłych (Rebecca Solnit)

Nie poświęciłam tym roślinom należytej uwagi podczas pierwszej lektury eseju Orwella ponad trzydzieści lat temu. Były różami, ale też wichrzycielkami podkopującymi głęboko zakorzeniony, konwencjonalny wizerunek Orwella; były zachętą, by sięgnąć głębiej

Moi autorzy, moje autorki (Małgorzata Lebda)

Każdemu pisarzowi, którego chcę tłumaczyć, poświęcam dużo czasu. Maksymalnie 4–5 stron prozy dziennie. I po skończeniu tłumaczenia znowu czytanie i poprawianie. Dlatego nigdy nie mogłam żyć z przekładów. Mój mąż też nie

Dotykam, więc przekraczam (Monika Ochędowska)

Lektura „Historii dotyku” Gromek i Obarskiej sprawi, że gdy kolejnym razem wsadzimy palucha do albo w, zrobimy to jakoś inaczej

Siatki historii najnowszej (Rafał Wawrzyńczyk)

Ułożona przez Jakuba Kornhausera antologia poematu prozą, wiersze wybrane Domarusa oraz tomik Natalii Malek stanowią dla czytelniczki okazję do wglądu w sam miąższ poetyckiej współczesności

Media

Podkast Dwutygodnika (3): Przyrodopisanie (Barbara Klicka)

W nowym odcinku „Podkastu Dwutygodnika” o przyrodopisaniu, polityczności krajobrazu i sposobach na literackie uchwycenie antropocenu z Barbarą Klicką rozmawiają Filip Springer i Stanisław Łubieński

Warunek lady Lovelace (Karolina Fedyk)

Z kim rozmawiam, kiedy odpowiada mi ChatGPT? Czy jeśli uznam, że algorytm jest kreatywny i posiada umysł, znaczy to, że ma też przeżycia wewnętrzne? Czy będziemy w stanie kiedykolwiek to ocenić?

Muzyka

Błogosławieni Yves Tumor (Dominika Janik)

Płyta Yves Tumor mruga do odbiorcy okiem, jak okrętowe drzwi bulajem. Podczas jej przesłuchiwania regularnie trzęsie, wieje gitarowym noise’em, dudni od ulewy słów o niezdarnym wpadaniu w miłość i wadzeniu się z bogiem

Nic nie bierze się z powietrza (Jan Błaszczak)

Kiedy przyznawałam, że zawodowo prowadzę badania naukowe, automatycznie deprecjonowano moje zaangażowanie i umiejętność gry na instrumencie. Mówiono, że w takim razie muzyka to moje hobby – tłumaczy saksofonistka zespołów Ślina i sneaky jesus

Pory roku w otchłani (Maciej Bobula)

Nigdy nie byłem bliżej Metalliki niż na piątym zlocie jej fanów w Grodkowie: wśród ludzi, którzy też uważali, że „St. Anger” jest dobrą płytą, Lars Ulrich – wybitnym perkusistą, a na „...And Justice for All” wspaniale słychać bas

Obyczaje

Robienie fajnych rzeczy (Adrian Stachowski)

Skoro chcesz wyjść przed obce osoby i chcesz im coś opowiedzieć, to musisz zacząć od tego, co porusza jakieś emocje – twoje, a jeśli ci się poszczęści, to innych osób też – mówi komiczka

Karnawał (Michał Rauszer)

Żaden antyklerykał w Polsce nie mógł sobie z pewnością wyobrazić, że najwięcej na rzecz sekularyzacji i zniszczenia autorytetu papieża w Polsce zrobią jego gorliwi obrońcy

Boże, gdzie jest Gęsia? (Jacek Leociak)

Pod ziemią jest cała Gęsia, nie tylko kamienica po numerem 33. Domy po parzystej i nieparzystej stronie ulicy, zasypane ziemią i gruzem – ich fundamenty, rozrzucone wokół nich rzeczy, tkwiące wciąż gdzieniegdzie szczątki ludzkie. Tamtej Gęsiej nie da się już odsłonić – stoją na niej inne domy

Sztuka

W sieci powiązań (Anna Magalska, Weronika Trojańska)

Zaciekawienie sztuką awangardową przyciągało tłumy do nowojorskich galerii i klubów. Było w nich głośno, wszyscy rozprawiali o swoich emocjach i doznaniach wyniesionych z kolejnych pokazów czy koncertów  – o Yoko Ono i latach 60. opowiada jej przyjaciel, performer i artysta Fluxusu

Jestem pracowniczką sztuki (Marta Czyż)

Moja tożsamość to głównie tożsamość kuratorki, chociaż coraz mniej chętnie używam tego słowa. Przez lata go broniłam, ale ostatnio myślę, że niepotrzebnie

Nie dzwoń, ja to zrobię (Aleksandra Boćkowska)

Montaż wystawy to najciekawszy moment. Wtedy okazuje się, czy to, nad czym przez lata pracowaliśmy, naprawdę działa

Odzyskać siebie (Yewhenija Butsykina)

Przez ponad rok wzmożonego zainteresowania kulturą i sztuką ukraińską w kontekście Wielkiej Wojny mamy już szereg przypadków, które można uznać za ważny precedens zwrotu symbolicznego dziedzictwa kulturowego

Teatr

Jeden szmalcownik, jedno powstanie (Witold Mrozek)

„Irena”, z podtytułem „Historia Ireny Sendlerowej”, to kolejna próba spełnienia marzeń o atrakcyjnym opowiedzeniu naszej, polskiej historii. Właśnie. Naszej. I polskiej

Wiersze

wiersze (Agata Puwalska)

Україна

Російські кати – моя робота (Іванна Скиба-Якубова)

Ця книга є поясненням того, чому жодної розмови зі злом бути не може. Це не просто політична система, яка не вписується в українську чи західну реальність. Це зло. В політичному сенсі, я зараз навіть не кажу про метафізику. Таке ж, яким був нацизм

Повернути собі себе (Євгенія Буцикіна)

За понад рік посиленої уваги до української культури і мистецтва в контексті великої війни ми вже маємо низку випадків, які можна означити як важливі прецеденти повернення символічної культурної спадщини

]]>

Film

Lubię tę robotę (Igor Kierkosz)

Problem dzisiejszej krytyki często bierze się z rojeń o możliwości dotarcia do niepraktykujących, wzniecenia dyskusji na szeroką skalę

Piękne widoki (Jakub Socha)

Człowiek jest zagadką, nigdy nie poznamy do końca jego motywacji, mówił Michelangello Antonioni. Reżyser „Sundown”,  Michel Franco, bawi się tą myślą

Fatamorgana (Jakub Socha)

„Air” Bena Afflecka jest w gruncie rzeczy reklamą marki; reklamą, od której trudno oderwać oczy. Nudne negocjacje scenarzysta Alex Convery zamienia raz w film akcji, raz w buddy movie

Nigdy sobie nie ufam (Marta Bałaga)

Kręcę w miejscach, w których nigdy nie powstał żaden film, ale potem od razu zjeżdżają się tam inni. Czuję się wtedy jak specjalista ds. lokacji, któremu nikt nie zapłacił – rozmowa z niezwykłym włoskim filmowcem, którego film „Pod ziemią” właśnie wszedł do kin

Literatura

Podwójny nelson (Magdalena Czubaszek)

To są strzępy. Podarte i rozrzucone. Kathy Acker ma gdzieś czyjeś opinie. Tak jej w duszy grało. Tak wyło. I o tym napisała. To jest jej krew i to są jej flaki – mówią tłumacze amerykańskiej pisarki

Rosyjscy kaci to moja praca (Ivanna Skyba-Yakubova)

Kiedy otwieram stronę Inicjatywy Sprawiedliwości i widzę twarze katów z Izolacji – a ja ich przecież wszystkich znam – to staram się postrzegać to jako pracę. Jeśli podejdę do tego emocjonalnie, postradam rozum

Dzień Zmarłych (Rebecca Solnit)

Nie poświęciłam tym roślinom należytej uwagi podczas pierwszej lektury eseju Orwella ponad trzydzieści lat temu. Były różami, ale też wichrzycielkami podkopującymi głęboko zakorzeniony, konwencjonalny wizerunek Orwella; były zachętą, by sięgnąć głębiej

Moi autorzy, moje autorki (Małgorzata Lebda)

Każdemu pisarzowi, którego chcę tłumaczyć, poświęcam dużo czasu. Maksymalnie 4–5 stron prozy dziennie. I po skończeniu tłumaczenia znowu czytanie i poprawianie. Dlatego nigdy nie mogłam żyć z przekładów. Mój mąż też nie

Dotykam, więc przekraczam (Monika Ochędowska)

Lektura „Historii dotyku” Gromek i Obarskiej sprawi, że gdy kolejnym razem wsadzimy palucha do albo w, zrobimy to jakoś inaczej

Siatki historii najnowszej (Rafał Wawrzyńczyk)

Ułożona przez Jakuba Kornhausera antologia poematu prozą, wiersze wybrane Domarusa oraz tomik Natalii Malek stanowią dla czytelniczki okazję do wglądu w sam miąższ poetyckiej współczesności

Media

Podkast Dwutygodnika (3): Przyrodopisanie (Barbara Klicka)

W nowym odcinku „Podkastu Dwutygodnika” o przyrodopisaniu, polityczności krajobrazu i sposobach na literackie uchwycenie antropocenu z Barbarą Klicką rozmawiają Filip Springer i Stanisław Łubieński

Warunek lady Lovelace (Karolina Fedyk)

Z kim rozmawiam, kiedy odpowiada mi ChatGPT? Czy jeśli uznam, że algorytm jest kreatywny i posiada umysł, znaczy to, że ma też przeżycia wewnętrzne? Czy będziemy w stanie kiedykolwiek to ocenić?

Muzyka

Błogosławieni Yves Tumor (Dominika Janik)

Płyta Yves Tumor mruga do odbiorcy okiem, jak okrętowe drzwi bulajem. Podczas jej przesłuchiwania regularnie trzęsie, wieje gitarowym noise’em, dudni od ulewy słów o niezdarnym wpadaniu w miłość i wadzeniu się z bogiem

Nic nie bierze się z powietrza (Jan Błaszczak)

Kiedy przyznawałam, że zawodowo prowadzę badania naukowe, automatycznie deprecjonowano moje zaangażowanie i umiejętność gry na instrumencie. Mówiono, że w takim razie muzyka to moje hobby – tłumaczy saksofonistka zespołów Ślina i sneaky jesus

Pory roku w otchłani (Maciej Bobula)

Nigdy nie byłem bliżej Metalliki niż na piątym zlocie jej fanów w Grodkowie: wśród ludzi, którzy też uważali, że „St. Anger” jest dobrą płytą, Lars Ulrich – wybitnym perkusistą, a na „...And Justice for All” wspaniale słychać bas

Obyczaje

Robienie fajnych rzeczy (Adrian Stachowski)

Skoro chcesz wyjść przed obce osoby i chcesz im coś opowiedzieć, to musisz zacząć od tego, co porusza jakieś emocje – twoje, a jeśli ci się poszczęści, to innych osób też – mówi komiczka

Karnawał (Michał Rauszer)

Żaden antyklerykał w Polsce nie mógł sobie z pewnością wyobrazić, że najwięcej na rzecz sekularyzacji i zniszczenia autorytetu papieża w Polsce zrobią jego gorliwi obrońcy

Boże, gdzie jest Gęsia? (Jacek Leociak)

Pod ziemią jest cała Gęsia, nie tylko kamienica po numerem 33. Domy po parzystej i nieparzystej stronie ulicy, zasypane ziemią i gruzem – ich fundamenty, rozrzucone wokół nich rzeczy, tkwiące wciąż gdzieniegdzie szczątki ludzkie. Tamtej Gęsiej nie da się już odsłonić – stoją na niej inne domy

Sztuka

W sieci powiązań (Anna Magalska, Weronika Trojańska)

Zaciekawienie sztuką awangardową przyciągało tłumy do nowojorskich galerii i klubów. Było w nich głośno, wszyscy rozprawiali o swoich emocjach i doznaniach wyniesionych z kolejnych pokazów czy koncertów  – o Yoko Ono i latach 60. opowiada jej przyjaciel, performer i artysta Fluxusu

Jestem pracowniczką sztuki (Marta Czyż)

Moja tożsamość to głównie tożsamość kuratorki, chociaż coraz mniej chętnie używam tego słowa. Przez lata go broniłam, ale ostatnio myślę, że niepotrzebnie

Nie dzwoń, ja to zrobię (Aleksandra Boćkowska)

Montaż wystawy to najciekawszy moment. Wtedy okazuje się, czy to, nad czym przez lata pracowaliśmy, naprawdę działa

Odzyskać siebie (Yewhenija Butsykina)

Przez ponad rok wzmożonego zainteresowania kulturą i sztuką ukraińską w kontekście Wielkiej Wojny mamy już szereg przypadków, które można uznać za ważny precedens zwrotu symbolicznego dziedzictwa kulturowego

Teatr

Jeden szmalcownik, jedno powstanie (Witold Mrozek)

„Irena”, z podtytułem „Historia Ireny Sendlerowej”, to kolejna próba spełnienia marzeń o atrakcyjnym opowiedzeniu naszej, polskiej historii. Właśnie. Naszej. I polskiej

Wiersze

wiersze (Agata Puwalska)

Україна

Російські кати – моя робота (Іванна Скиба-Якубова)

Ця книга є поясненням того, чому жодної розмови зі злом бути не може. Це не просто політична система, яка не вписується в українську чи західну реальність. Це зло. В політичному сенсі, я зараз навіть не кажу про метафізику. Таке ж, яким був нацизм

Повернути собі себе (Євгенія Буцикіна)

За понад рік посиленої уваги до української культури і мистецтва в контексті великої війни ми вже маємо низку випадків, які можна означити як важливі прецеденти повернення символічної культурної спадщини

]]>
Thu, 06 Apr 2023 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2023/356]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/356

Film

Grzyby i ludzie (Marcin Stachowicz)

w „The Last of Us” strach przed niesamowitym  ustępuje w wielu miejscach głębokiej fascynacji. Skoro grzyb jest influencerem, może być też sprawnym nauczycielem innych sposobów przetrwania

7829 km od Rymawskiej Soboty (Martin Palúch)

Gdybyśmy chcieli poszukać filmowca, który podjął się poruszenia tematu pandemii w słowackich realiach i uchwycił jej skutki, znaleźlibyśmy tylko jednego. Byłby nim Peter Pavlík – debiutujący w roli reżysera zawodowy montażysta i pracownik komercyjnej stacji telewizyjnej

Literatura

Czas i cebula (Krystyna Dąbrowska)

Dopiero teraz, w trakcie maratonu przez „Wiersze wszystkie”, uderzyło mnie, w jak wielu wierszach Szymborskiej bohaterem jest czas. Nie jako przedmiot rozważań, moment historyczny czy biograficzny, ale czas wcielony w rytm, składnię, w sam pomysł poetycki

Na grzyby (Jakub Popielecki)

„Fungae” jest komiksowym grzybem atomowym, skłębioną chmurą czarnowidztwa. Komiks Wojtka Wawszczyka i Tomasza Leśniaka można czytać jako powiastkę filozoficzną, z tym że to filozofia bliska sedna wątpliwości – czyli nagiego strachu

Komiks to staw (Olga Wróbel)

Jak podobno powiedział Daniel Clowes, bycie jednym z najsłynniejszych komiksiarzy to jak bycie najsłynniejszym badmintonistą. Trochę długie na tatuaż, ale rozważam

Quest jako forma egzystencji (Agata Firlej)

U Andruchowycza nie chodzi o żaden postmodernizm. Intertekstualne skojarzenia służą pokazaniu powiązań kultury ukraińskiej z zachodnioeuropejską

Mikrokosmosy cierpienia (Tymoteusz Milas)

Jan Skácel, zniewolony i udręczony, zmarł na miesiąc przed kluczowymi wydarzeniami aksamitnej rewolucji i na dwa miesiące przed zaprzysiężeniem Havla na prezydenta – mówi tłumacz czeskiego poety

Media

Podkast Dwutygodnika (2): „Tár” (Barbara Klicka)

O filmie „Tár” z Barbarą Klicką rozmawiają trzy kobiety od lat z powodzeniem funkcjonujące na trzech różnych scenach: dyrygentka Lilianna Krych, saksofonistka Paulina Owczarek i basistka Małgorzata „Tekla” Tekiel

Sny nowej generacji (Michał R. Wiśniewski)

Do nowego kasku PSVR dołączono kontrolery, po jednym do każdej dłoni; zamontowane mikrosilniczki sprawiają, że niemalże można odczuwać dotyk – na przykład włożyć wirtualny palec do wirtualnego słoiczka z farbą i smarować obrazek na ścianie

Muzyka

Korzenie nadziei (Marcin Czerkasow)

Zulu sięgają po tradycyjne dla swojej społeczności instrumentarium i na pełnym, radykalnym wkurwie aktualizują skalę wyrazu przeciwko przemocy historycznych i obecnych oprawców

Obyczaje

Nie ma zgody, żeby tu był ugór (Aleksandra Lipczak)

To jest historia o polityczności granic i etycznych wyborach stojących za wspieraniem jednych uchodźców i ignorowaniem innych – mówi prezeska stowarzyszenia Homo Faber

Sztuka

Odnaleźć się w cudzych dziełach (Karol Sienkiewicz)

Nowa wystawa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej stawia przed nami spore wyzwania, a jej główna bohaterka Anka Ptaszkowska wcale nam nie pomaga. Ale też sztuka ma to do siebie, że nie wszystko trzeba w niej rozumieć

Szkoła po queerowej stronie lustra (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie Karola Radziszewskiego w Between Bridges w Berlinie musimy się znowu skonfrontować ze szkołą. Szkoła w jego odsłonie okazuje się oczywiście queerowo wyzwalająca

Teatr

Scena dla tańca (Witold Mrozek)

Taniec współczesny ma takie samo prawo do niezależności jak teatr. Mamy wykształconych artystów, producentów, kuratorów, dyrektorów. Jedyne, czego nie mamy, to przestrzeń instytucjonalna

Co robi choreografka? (Teresa Fazan i Katarzyna Słoboda)

By budować publiczność tańca współczesnego i znaczenie tej dziedziny, potrzebne są sceny i miejsca, które taniec pokazują regularnie. Publiczność nie oswoi się i nie zrozumie znaczenia sztuki, którą widzi okazjonalnie

Przedmioty obojętne na dotyk (Katarzyna Niedurny)

„84061” Pawła Soszyńskiego i „sweet & romantic” na podstawie „Testoćpuna” Preciado – o dwóch spektaklach wokół przeżywania śmierci

Ogród spłonął (Justyna Drath)

Spektakl „Arka i ego” w Teatrze Dramatycznym mówi o niepowodzeniach międzygatunkowej komunikacji i ułożenia narracji o kryzysie klimatycznym w spójną całość. Nie jest jednak pewne, na ile to świadoma próba pokazania tego procesu, a na ile po prostu jedna z jego porażek

Nie boję się trudnych tematów (Urszula Honek)

Chcę skierować spojrzenie ludzi na miejsce, z którego pochodzą. Wskazać drzewo, wodę i powiedzieć: tu mieszkasz, to jest twoja wartość – mówi dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Uściu Gorlickim

Rodzina jako źródło cierpień (Wiktoria Tabak)

W adaptacji książki Marieke Lucasa Rijnevelda reżyserka na pierwszym planie umieściła ciało zamrożone, takie, w którym zapisała się strata

Wiersze

wiersze (Łukasz Krajewski)

Ziemia

Pas (Filip Springer)

Obecny krajobraz Mierzei Wiślanej powstał, bo człowiek bezmyślnie wyciął tutejszy las, a uwolnione od niego wydmy mogły przez kilka wieków swobodnie wędrować. W miejscu nowego przekopu łatwo sobie o tym przypomnieć

]]>

Film

Grzyby i ludzie (Marcin Stachowicz)

w „The Last of Us” strach przed niesamowitym  ustępuje w wielu miejscach głębokiej fascynacji. Skoro grzyb jest influencerem, może być też sprawnym nauczycielem innych sposobów przetrwania

7829 km od Rymawskiej Soboty (Martin Palúch)

Gdybyśmy chcieli poszukać filmowca, który podjął się poruszenia tematu pandemii w słowackich realiach i uchwycił jej skutki, znaleźlibyśmy tylko jednego. Byłby nim Peter Pavlík – debiutujący w roli reżysera zawodowy montażysta i pracownik komercyjnej stacji telewizyjnej

Literatura

Czas i cebula (Krystyna Dąbrowska)

Dopiero teraz, w trakcie maratonu przez „Wiersze wszystkie”, uderzyło mnie, w jak wielu wierszach Szymborskiej bohaterem jest czas. Nie jako przedmiot rozważań, moment historyczny czy biograficzny, ale czas wcielony w rytm, składnię, w sam pomysł poetycki

Na grzyby (Jakub Popielecki)

„Fungae” jest komiksowym grzybem atomowym, skłębioną chmurą czarnowidztwa. Komiks Wojtka Wawszczyka i Tomasza Leśniaka można czytać jako powiastkę filozoficzną, z tym że to filozofia bliska sedna wątpliwości – czyli nagiego strachu

Komiks to staw (Olga Wróbel)

Jak podobno powiedział Daniel Clowes, bycie jednym z najsłynniejszych komiksiarzy to jak bycie najsłynniejszym badmintonistą. Trochę długie na tatuaż, ale rozważam

Quest jako forma egzystencji (Agata Firlej)

U Andruchowycza nie chodzi o żaden postmodernizm. Intertekstualne skojarzenia służą pokazaniu powiązań kultury ukraińskiej z zachodnioeuropejską

Mikrokosmosy cierpienia (Tymoteusz Milas)

Jan Skácel, zniewolony i udręczony, zmarł na miesiąc przed kluczowymi wydarzeniami aksamitnej rewolucji i na dwa miesiące przed zaprzysiężeniem Havla na prezydenta – mówi tłumacz czeskiego poety

Media

Podkast Dwutygodnika (2): „Tár” (Barbara Klicka)

O filmie „Tár” z Barbarą Klicką rozmawiają trzy kobiety od lat z powodzeniem funkcjonujące na trzech różnych scenach: dyrygentka Lilianna Krych, saksofonistka Paulina Owczarek i basistka Małgorzata „Tekla” Tekiel

Sny nowej generacji (Michał R. Wiśniewski)

Do nowego kasku PSVR dołączono kontrolery, po jednym do każdej dłoni; zamontowane mikrosilniczki sprawiają, że niemalże można odczuwać dotyk – na przykład włożyć wirtualny palec do wirtualnego słoiczka z farbą i smarować obrazek na ścianie

Muzyka

Korzenie nadziei (Marcin Czerkasow)

Zulu sięgają po tradycyjne dla swojej społeczności instrumentarium i na pełnym, radykalnym wkurwie aktualizują skalę wyrazu przeciwko przemocy historycznych i obecnych oprawców

Obyczaje

Nie ma zgody, żeby tu był ugór (Aleksandra Lipczak)

To jest historia o polityczności granic i etycznych wyborach stojących za wspieraniem jednych uchodźców i ignorowaniem innych – mówi prezeska stowarzyszenia Homo Faber

Sztuka

Odnaleźć się w cudzych dziełach (Karol Sienkiewicz)

Nowa wystawa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej stawia przed nami spore wyzwania, a jej główna bohaterka Anka Ptaszkowska wcale nam nie pomaga. Ale też sztuka ma to do siebie, że nie wszystko trzeba w niej rozumieć

Szkoła po queerowej stronie lustra (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie Karola Radziszewskiego w Between Bridges w Berlinie musimy się znowu skonfrontować ze szkołą. Szkoła w jego odsłonie okazuje się oczywiście queerowo wyzwalająca

Teatr

Scena dla tańca (Witold Mrozek)

Taniec współczesny ma takie samo prawo do niezależności jak teatr. Mamy wykształconych artystów, producentów, kuratorów, dyrektorów. Jedyne, czego nie mamy, to przestrzeń instytucjonalna

Co robi choreografka? (Teresa Fazan i Katarzyna Słoboda)

By budować publiczność tańca współczesnego i znaczenie tej dziedziny, potrzebne są sceny i miejsca, które taniec pokazują regularnie. Publiczność nie oswoi się i nie zrozumie znaczenia sztuki, którą widzi okazjonalnie

Przedmioty obojętne na dotyk (Katarzyna Niedurny)

„84061” Pawła Soszyńskiego i „sweet & romantic” na podstawie „Testoćpuna” Preciado – o dwóch spektaklach wokół przeżywania śmierci

Ogród spłonął (Justyna Drath)

Spektakl „Arka i ego” w Teatrze Dramatycznym mówi o niepowodzeniach międzygatunkowej komunikacji i ułożenia narracji o kryzysie klimatycznym w spójną całość. Nie jest jednak pewne, na ile to świadoma próba pokazania tego procesu, a na ile po prostu jedna z jego porażek

Nie boję się trudnych tematów (Urszula Honek)

Chcę skierować spojrzenie ludzi na miejsce, z którego pochodzą. Wskazać drzewo, wodę i powiedzieć: tu mieszkasz, to jest twoja wartość – mówi dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Uściu Gorlickim

Rodzina jako źródło cierpień (Wiktoria Tabak)

W adaptacji książki Marieke Lucasa Rijnevelda reżyserka na pierwszym planie umieściła ciało zamrożone, takie, w którym zapisała się strata

Wiersze

wiersze (Łukasz Krajewski)

Ziemia

Pas (Filip Springer)

Obecny krajobraz Mierzei Wiślanej powstał, bo człowiek bezmyślnie wyciął tutejszy las, a uwolnione od niego wydmy mogły przez kilka wieków swobodnie wędrować. W miejscu nowego przekopu łatwo sobie o tym przypomnieć

]]>
Fri, 24 Mar 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/355]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/355

Film

Z punktu widzenia żydowskiego kelnera (Jakub Majmurek)

„Filip” jest rzadkim w polskim kinie historycznym przykładem opowieści, która wychodzi nie od od „sprawy” czy wielkiej historycznej narracji, lecz od konkretnego bohatera i jego osobistych dylematów

Nie możesz się bać (Marta Bałaga)

To, że chciałabym robić filmy, wymyśliłam sobie jeszcze pod koniec studiów, a studiowałam ekonomię (śmiech). Potem zakochałam się w scenarzyście – opowiada autorka „Jeziora Słonego”, które w piątek trafi do polskich kin

Imperium i nadmorskie miasteczko (Karolina Kosińska)

O czym właściwie Sam Mendes zrobił swój najnowszy film? To chyba stanowi zasadniczą zagadkę, którą muszą odgadnąć widzowie. Jest duże niebezpieczeństwo, że dojdą do podobnego wniosku co ja: „Imperium światła” jest o tak wielu rzeczach, że ostatecznie nie mówi nic o żadnej z nich

Literatura

Diabli wiedzą (Monika Ochędowska)

Jestem gawędziarzem od fikcji, ale nie lubię stwarzać wersji świata, która wydaje się kompletnie wyssana z palca. Moja wyobraźnia pracuje na strzępach rzeczywistych zdarzeń, drobnych śladach, listach, wypowiedziach – mówi autor powieści „Segretario”

Czy antropocen musiał się wydarzyć? (Urszula Jabłońska)

Krajobraz trzeba przemierzyć. Trzeba go poczuć, powąchać, trzeba się spocić, ubrudzić. Wyobraźmy sobie, że kształtujemy pejzaż pod kątem tego, jak on pachnie, a nie jak wygląda. Albo tego, jak brzmi. Co by się wtedy wydarzyło? – zastanawia się autor „Mein Gott, jak pięknie”

Wielkie sprawy w nawiasach (Blanka Činátlová)

Liczne grono czeskich autorów i autorek już podczas pierwszej covidowej wiosny wzięło udział w projektach literackich, których celem było sportretowanie pandemii i poradzenie sobie z wszechobecnym strachem. Z perspektywy czasu niektóre z tych świadectw wydają się jednak nie mieć większej wartości

Afropea tu i teraz (Bartosz Wójcik)

Afropea, której przejawów Johny Pitts poszukuje w kolejnych państwach, jest krainą kreolizacji, hybryd kulturowych na styku geografii i stylów

Cytroneta, kompot i kefir (Antonina Tosiek)

„Berdyczów” Marty Kozłowskiej to metafizyczny kryminał detektywistyczny o doświadczeniu „bycia ze Wschodu” i przebywaniu w cieniu imperium

Jak po sznurku (Monika Ochędowska)

W „Zgubie”, debiutanckiej powieści Natalii Szostak, rodzina nuklearna okazuje się nadrzędną wartością, a jej rozpad zostaje skrytykowany z dość konserwatywnych pozycji

Media

Podkast Dwutygodnika (1): Kolektywy (Barbara Klicka)

Nowy „Podkast Dwutygodnika” to cykl rozmów inspirowanych tekstami z magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą twórcy i twórczynie, autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać

Podglądacze (Bartosz Sadulski)

W facebookowej grupie „View from my windows” sielanka jest obowiązującą estetyką. Widoki z okien świata sugerują, że osiągnęliśmy zbiorowe zen, historia faktycznie przestała się toczyć

Muzyka

Nowa dziwna Warszawa (Piotr Kowalczyk)

Ekspresja i kontekst utworów Bogdana Sekalskiego, Poli Nudy czy Franka Warzywa i Młodego Buddy są typowe dla „młodych dorosłych” – twórczości, którą budują raczej przyjaźnie, spędzanie razem czasu i towarzyskie anegdoty niż świadome projektowanie kariery

Tkaniny i mundury (Jan Błaszczak)

Jako Fugazi nigdy nie mieliśmy specjalisty do spraw mediów, menedżera czy prawnika. Nigdy nie próbowaliśmy rozgrywać rynku, próbowaliśmy grać muzykę

Skąd jesteś? (Piotr Kowalczyk)

Dla jednych książka Filipa Kalinowskiego będzie po prostu historią warszawskiej sceny rapowej lub reportażem ze stolicy czasów transformacji ustrojowej. Dla mnie „Niechciani, nielubiani” to opowieść o przemocy – niekoniecznie spektakularnej, za to będącej obowiązkowym elementem egzystencji w Polsce lat 90.

Po co na świecie są festiwale? (Jacek Świąder)

Po pandemicznych latach 2020–2021 okazało się, że da się żyć bez festiwali

Obyczaje

Cztery pory wojny (Viktoria Narizhna)

Wiem, że wielu moim znajomym i przyjaciołom sprawiało ból patrzenie, jak wszystko na wiosnę okrywa się kwiatami. Dla mnie przeciwnie – to był ratunek: widzieć, że istnieje coś silniejszego niż wojna

Klimat głodu w królestwie obfitości (Przemysław Wielgosz)

Globalny głód z lat 70. XIX wieku zdecydował o podziale świata na bogatą Północ i biedne Południe. Rola, jaką odegrały w nim zaburzenia klimatu, i sposób, w jaki na głód zareagowały ówczesne potęgi kolonialne, niepokojąco przypominają kryzys klimatyczny, z którym mierzymy się obecnie

Sztuka

Gawron nie weźmie złego orzecha (Alek Hudzik)

Najlepsza malarska wystawa przyjechała do Warszawy zwinięta w rulon, z lwowskiej pracowni artysty, który nigdy wcześniej nie malował

Teraz czas na socmodernizm (Monika Stelmach)

Cała sztuka socmodernizmu polegała na detalu. Ważna była faktura, kolor, użyty materiał. To elementy, w których dzisiaj nie wszyscy są w stanie dostrzec piękno, a jednocześnie bardzo łatwo je zepsuć

Teatr

Kręcimy się w kółko (Piotr Morawski)

Teatr nie daje rady. Ani ten brutalnie konfrontujący z tym, czego nie chce się widzieć w sobie czy w życiu społecznym, ani ten budujący pozytywne mity – nie przynoszą nowych rozwiązań

Samotność dysydentki płci (Teresa Fazan)

Twórcy spektaklu, pozwalając sobie na empatyczne fantazjowanie o życiu i doświadczeniach Stelli Walsh, w pewnym sensie oddają jej sprawczość

Dramat to nie literatura (Mateusz Pakuła)

Widziałem nie raz, jak księgarniani poszukiwacze nowości z mieszaniną strachu i obrzydzenia odrzucali wolumin, w którym zauważyli charakterystyczny podział i charakterystyczną kursywę. Nigdzie kursywa nie jest tak odpychająca jak w dramacie

Wiersze

wiersze (Julia Fiedorczuk)

]]>

Film

Z punktu widzenia żydowskiego kelnera (Jakub Majmurek)

„Filip” jest rzadkim w polskim kinie historycznym przykładem opowieści, która wychodzi nie od od „sprawy” czy wielkiej historycznej narracji, lecz od konkretnego bohatera i jego osobistych dylematów

Nie możesz się bać (Marta Bałaga)

To, że chciałabym robić filmy, wymyśliłam sobie jeszcze pod koniec studiów, a studiowałam ekonomię (śmiech). Potem zakochałam się w scenarzyście – opowiada autorka „Jeziora Słonego”, które w piątek trafi do polskich kin

Imperium i nadmorskie miasteczko (Karolina Kosińska)

O czym właściwie Sam Mendes zrobił swój najnowszy film? To chyba stanowi zasadniczą zagadkę, którą muszą odgadnąć widzowie. Jest duże niebezpieczeństwo, że dojdą do podobnego wniosku co ja: „Imperium światła” jest o tak wielu rzeczach, że ostatecznie nie mówi nic o żadnej z nich

Literatura

Diabli wiedzą (Monika Ochędowska)

Jestem gawędziarzem od fikcji, ale nie lubię stwarzać wersji świata, która wydaje się kompletnie wyssana z palca. Moja wyobraźnia pracuje na strzępach rzeczywistych zdarzeń, drobnych śladach, listach, wypowiedziach – mówi autor powieści „Segretario”

Czy antropocen musiał się wydarzyć? (Urszula Jabłońska)

Krajobraz trzeba przemierzyć. Trzeba go poczuć, powąchać, trzeba się spocić, ubrudzić. Wyobraźmy sobie, że kształtujemy pejzaż pod kątem tego, jak on pachnie, a nie jak wygląda. Albo tego, jak brzmi. Co by się wtedy wydarzyło? – zastanawia się autor „Mein Gott, jak pięknie”

Wielkie sprawy w nawiasach (Blanka Činátlová)

Liczne grono czeskich autorów i autorek już podczas pierwszej covidowej wiosny wzięło udział w projektach literackich, których celem było sportretowanie pandemii i poradzenie sobie z wszechobecnym strachem. Z perspektywy czasu niektóre z tych świadectw wydają się jednak nie mieć większej wartości

Afropea tu i teraz (Bartosz Wójcik)

Afropea, której przejawów Johny Pitts poszukuje w kolejnych państwach, jest krainą kreolizacji, hybryd kulturowych na styku geografii i stylów

Cytroneta, kompot i kefir (Antonina Tosiek)

„Berdyczów” Marty Kozłowskiej to metafizyczny kryminał detektywistyczny o doświadczeniu „bycia ze Wschodu” i przebywaniu w cieniu imperium

Jak po sznurku (Monika Ochędowska)

W „Zgubie”, debiutanckiej powieści Natalii Szostak, rodzina nuklearna okazuje się nadrzędną wartością, a jej rozpad zostaje skrytykowany z dość konserwatywnych pozycji

Media

Podkast Dwutygodnika (1): Kolektywy (Barbara Klicka)

Nowy „Podkast Dwutygodnika” to cykl rozmów inspirowanych tekstami z magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą twórcy i twórczynie, autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać

Podglądacze (Bartosz Sadulski)

W facebookowej grupie „View from my windows” sielanka jest obowiązującą estetyką. Widoki z okien świata sugerują, że osiągnęliśmy zbiorowe zen, historia faktycznie przestała się toczyć

Muzyka

Nowa dziwna Warszawa (Piotr Kowalczyk)

Ekspresja i kontekst utworów Bogdana Sekalskiego, Poli Nudy czy Franka Warzywa i Młodego Buddy są typowe dla „młodych dorosłych” – twórczości, którą budują raczej przyjaźnie, spędzanie razem czasu i towarzyskie anegdoty niż świadome projektowanie kariery

Tkaniny i mundury (Jan Błaszczak)

Jako Fugazi nigdy nie mieliśmy specjalisty do spraw mediów, menedżera czy prawnika. Nigdy nie próbowaliśmy rozgrywać rynku, próbowaliśmy grać muzykę

Skąd jesteś? (Piotr Kowalczyk)

Dla jednych książka Filipa Kalinowskiego będzie po prostu historią warszawskiej sceny rapowej lub reportażem ze stolicy czasów transformacji ustrojowej. Dla mnie „Niechciani, nielubiani” to opowieść o przemocy – niekoniecznie spektakularnej, za to będącej obowiązkowym elementem egzystencji w Polsce lat 90.

Po co na świecie są festiwale? (Jacek Świąder)

Po pandemicznych latach 2020–2021 okazało się, że da się żyć bez festiwali

Obyczaje

Cztery pory wojny (Viktoria Narizhna)

Wiem, że wielu moim znajomym i przyjaciołom sprawiało ból patrzenie, jak wszystko na wiosnę okrywa się kwiatami. Dla mnie przeciwnie – to był ratunek: widzieć, że istnieje coś silniejszego niż wojna

Klimat głodu w królestwie obfitości (Przemysław Wielgosz)

Globalny głód z lat 70. XIX wieku zdecydował o podziale świata na bogatą Północ i biedne Południe. Rola, jaką odegrały w nim zaburzenia klimatu, i sposób, w jaki na głód zareagowały ówczesne potęgi kolonialne, niepokojąco przypominają kryzys klimatyczny, z którym mierzymy się obecnie

Sztuka

Gawron nie weźmie złego orzecha (Alek Hudzik)

Najlepsza malarska wystawa przyjechała do Warszawy zwinięta w rulon, z lwowskiej pracowni artysty, który nigdy wcześniej nie malował

Teraz czas na socmodernizm (Monika Stelmach)

Cała sztuka socmodernizmu polegała na detalu. Ważna była faktura, kolor, użyty materiał. To elementy, w których dzisiaj nie wszyscy są w stanie dostrzec piękno, a jednocześnie bardzo łatwo je zepsuć

Teatr

Kręcimy się w kółko (Piotr Morawski)

Teatr nie daje rady. Ani ten brutalnie konfrontujący z tym, czego nie chce się widzieć w sobie czy w życiu społecznym, ani ten budujący pozytywne mity – nie przynoszą nowych rozwiązań

Samotność dysydentki płci (Teresa Fazan)

Twórcy spektaklu, pozwalając sobie na empatyczne fantazjowanie o życiu i doświadczeniach Stelli Walsh, w pewnym sensie oddają jej sprawczość

Dramat to nie literatura (Mateusz Pakuła)

Widziałem nie raz, jak księgarniani poszukiwacze nowości z mieszaniną strachu i obrzydzenia odrzucali wolumin, w którym zauważyli charakterystyczny podział i charakterystyczną kursywę. Nigdzie kursywa nie jest tak odpychająca jak w dramacie

Wiersze

wiersze (Julia Fiedorczuk)

]]>
Fri, 10 Mar 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/354]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/354

Film

Dosadność (Agnieszka Jakimiak)

Film „Holy Spider” opiera się na silnym kontraście między spotęgowanymi do granic wytrzymałości obrazami cierpienia w przepełnionej mizoginią kulturze a społecznym przyzwoleniem na nienawiść wobec kobiet

Sztukmistrz z Brooklynu (Marcin Stachowicz)

„Pokazać kruchą nadzieję” – to być może najlepsza definicja autorskiego projektu Darrena Aronofsky’ego. „Wieloryb” to w jego dorobku film najmocniej chrystusowy, ale też w jakimś sensie najbardziej troskliwy i empatyczny

Prawda ekranu, prawda muzyki (Jan Topolski)

Jeszcze zanim „Tár” wszedł na ekrany polskich kin, wzbudził sporo kontrowersji. Równocześnie chwalono jego wysoki poziom wiarygodności. O filmie Todda Fielda mówią polskie dyrygentki i wiolonczelistki

Literatura

Nie znam odpowiedzi (Natalia Szostak)

Pisanie to praca oparta na emocjach, ale równie ważne jest rzemiosło, i to na nim się koncentruję, gdy zajmuję się tematami, które silnie oddziałują na emocje. Twórca nie powinien szlochać nad swoją pracą – mówi francuska pisarka, autorka powieści „Zemsta należy do mnie”

Wcielenia (Anna Pajęcka)

Moi bohaterowie na ogół byli lubiani. Bardzo często zlewali się ze mną, zupełnie nad tym nie panowałem. W historii mojego pisania musiałem w pewnym momencie zabić siebie – mówi autor „Buddaland”

Inne kierunki (Rafał Hetman)

Aby lepiej opisywać rzeczywistość, reportaż powinien stać się jeszcze bardziej literacki. A jeśli za jakiś czas księgarka czy księgarz będą mieli trudności ze zdecydowaniem, czy trzymaną w ręku książkę należy umieścić na półce z napisem „reportaż”, tylko na tym skorzystamy

Leci dalej, święty przedmiot (Barbara Klicka)

Dowiedziałam się, że mogłabym pomyśleć o wynagrodzeniu za to, co robię, po wielu latach pracy po pracy w weekendy. Bardzo wam jestem wdzięczna za tę lekcję, koleżanki i koledzy. Obiecuję nieść ten kaganek, choć jego wątłe światło, jakby to powiedzieć, nieprzesadnie rozświetla mroczki realiów

Idealna rysa (Ewa Kretkowska)

W „Zawirowaniach” Tillie Walden rozsadza ramy opowieści o sporcie jako drodze pełnej cierpień, której kresem jest olśniewająca wiktoria albo sromotna klęska

Muzyka

Sen o innej operze (Adam Suprynowicz)

„Raj i Peri” to religijnie niejednoznaczna, umoralniająca przypowieść, która u Cezarego Tomaszewskiego staje się baśnią o drodze do akceptacji własnej tożsamości, ujętą w niepokojący kontekst. Relacja z festiwalu Opera Rara

Obyczaje

Nowa obrączka (Iryna Tsilyk)

W końcu przyjdzie nam się na nowo uczyć żyć po wszystkich tych stratach, przekroczonych rubikonach, tępym bólu i utracie wiary. Więcej: przyjdzie nam się cieszyć z tego życia. Bo jeśli nie, to po co to wszystko?

Drugi front (Daria Badior)

Codzienne doniesienia o ostrzeliwaniu ukraińskich miasteczek sąsiadują z alarmującymi rozmowami o tym, jak nie utracić ostatków przejrzystych procedur w kulturze i co zrobić, żeby działacze tej kultury mogli dalej pracować

Proszę mnie źle nie zrozumieć (Alona Karawaj)

Od prawie dwudziestu lat na spotkaniach międzynarodowych słyszę to samo pytanie o język rosyjski. Tak jakby to język, a nie chęć zdobywania czy niszczenia, stał się punktem wyjścia w wojnie. Ile można?

NIENAWIŚĆ: Obrona terytorialna serca (Tania Malarczuk)

Nienawiść jest małomówna i pomija ozdobniki. Zazwyczaj jednak milczy, bo mowa nie jest jej polem bitwy, nienawiść ubrana w słowa rozpada się na cząstki i traci siłę

Kobieta z walizką (Bohdana Romantsova)

Kto powiedział, że po wojnie Rosja przetrwa w obecnej postaci? Imperia demokratyzują się tylko na drodze rozpadu. Nauczcie się rozróżniać narody ugrofińskie i tureckie, bo wkrótce zaktywizują się ci, o których wszyscy zapomnieli. Świat już nie wróci w swoje dawne ramy

Co się z nami stało (Evgenia Nesterovych)

W tym roku pozbyliśmy się wielu iluzji, a przede wszystkim iluzji kontroli i normalności. Fraza „to niemożliwe” nie działa. Możliwe jest wszystko, proszę bardzo. Na wojnie nawet ateiści znajdują sobie coś, w co mogą wierzyć

Co nam się przydarzyło (Renata Lis)

Zalała nas fala nowych lęków i codziennych wyzwań, z płytkich mogił wstały wschodnioeuropejskie upiory. Sprawa pandemii na pozór zniknęła, ale pozostaje przecież niezałatwiona

Sztuka

Ai Weiwei od chińskiej strony (Karol Sienkiewicz)

Chociaż o Ai Weiweiu napisano już wiele, nie było jeszcze publikacji, która tak dobrze jak „Tysiąc lat radości i trosk” wyjaśniałaby korzenie jego sztuki i aktywizmu. A te dwie rzeczy idą u artysty w parze

Teatr

Dlaczego nie mogę jak pies? (Witold Mrozek)

Ojciec Mateusza Pakuły zmarł na raka. Mateusz Pakuła napisał o tym książkę. I wystawił ją w teatrze. Zaangażowanie rodziny ma tu charakter czegoś więcej niż ciekawostki

Wiersze

wiersze (Jakub Kornhauser)

Ziemia

Uniwersytet zmiany życia (Krzysztof Marciniak)

Wejście w rolnictwo jest dużą decyzją, zwłaszcza dla osób, które nie miały z nim wcześniej do czynienia. Jest tak wieloaspektowe, że nawet na tle innych zawodów wymagających wysokich kwalifikacji może się wydawać trudne

Україна

Нова обручка (Ірина Цілик)

Я у своїй емоційній ямі нічого не відчуваю, більше нічого не відчуваю, крім страшної чорної образи на війну, яка краде наші спокій, молодість, близькість, час і життя загалом

Другий фронт (Дарія Бадьйор)

Війна оголює все. Раптом став очевидним той факт, що більша частина європейської культурної інфраструктури заражена російським капіталом і наративами. Раптом почало приходити розуміння, що славнозвісна soft power може просувати не гуманістичні цінності, а щось, чим можна прикрити воєнні злочини, агресію і масові вбивства

Не зрозумійте мене неправильно (Альона Каравай)

Потрібно показати страх, але не показувати злості чи рішучості, щоб люди тобі повірили. Потрібно виправдати очікування від  образу жертви, щоб люди тобі повірили. Потрібен момент публічної вразливості, навіть якщо ти заплатиш за нього черговою панічною атакою на черговому незнайомому вокзалі кілька годин після зустрічі

НЕНАВИСТЬ: Терито­ріальна оборона серця (Таня Малярчук)

У мить, коли російські танки зайшли в мою країну, ненависть увірвалася також у моє тіло і посунула в напрямку серця. Захищати серце від окупантів коштує неймовірних зусиль. Але залишатися людиною — одна з умов мого виживання

Жінка з валізкою (Богдана Романцова)

Хто я? Я жінка з валізкою. Гірше того, жінка з малою валізкою, бо я взяла з дому лише ручну поклажу. Без бібліотеки, без кабінету, без архіву, в повітрі. На що я можу покладатися? На особистий досвід, пам'ять, нажите й напрацьоване, щось, що може бути розказане

Що з нами сталося (Євгенія Нестерович)

Лютий 2022 болітиме мільйонам людей ще багато й багато років. Він буде підкочувати до горла клубком, застрягати в ньому, тиснути на рівні сонячного сплетіння. Буде снитися ще кількадесят років; комусь –  до кінця життя. І як про це говорити?

Чотири сезони війни (Вікторія Наріжна)

Я подивилася на нас сторонніми очима випадкового перехожого, і остаточно припинила вірити в мантру про міста чи людей, які виглядають так, наче війни немає. Вони виглядають так, наче вони живі. Бо вони все ще живі

]]>

Film

Dosadność (Agnieszka Jakimiak)

Film „Holy Spider” opiera się na silnym kontraście między spotęgowanymi do granic wytrzymałości obrazami cierpienia w przepełnionej mizoginią kulturze a społecznym przyzwoleniem na nienawiść wobec kobiet

Sztukmistrz z Brooklynu (Marcin Stachowicz)

„Pokazać kruchą nadzieję” – to być może najlepsza definicja autorskiego projektu Darrena Aronofsky’ego. „Wieloryb” to w jego dorobku film najmocniej chrystusowy, ale też w jakimś sensie najbardziej troskliwy i empatyczny

Prawda ekranu, prawda muzyki (Jan Topolski)

Jeszcze zanim „Tár” wszedł na ekrany polskich kin, wzbudził sporo kontrowersji. Równocześnie chwalono jego wysoki poziom wiarygodności. O filmie Todda Fielda mówią polskie dyrygentki i wiolonczelistki

Literatura

Nie znam odpowiedzi (Natalia Szostak)

Pisanie to praca oparta na emocjach, ale równie ważne jest rzemiosło, i to na nim się koncentruję, gdy zajmuję się tematami, które silnie oddziałują na emocje. Twórca nie powinien szlochać nad swoją pracą – mówi francuska pisarka, autorka powieści „Zemsta należy do mnie”

Wcielenia (Anna Pajęcka)

Moi bohaterowie na ogół byli lubiani. Bardzo często zlewali się ze mną, zupełnie nad tym nie panowałem. W historii mojego pisania musiałem w pewnym momencie zabić siebie – mówi autor „Buddaland”

Inne kierunki (Rafał Hetman)

Aby lepiej opisywać rzeczywistość, reportaż powinien stać się jeszcze bardziej literacki. A jeśli za jakiś czas księgarka czy księgarz będą mieli trudności ze zdecydowaniem, czy trzymaną w ręku książkę należy umieścić na półce z napisem „reportaż”, tylko na tym skorzystamy

Leci dalej, święty przedmiot (Barbara Klicka)

Dowiedziałam się, że mogłabym pomyśleć o wynagrodzeniu za to, co robię, po wielu latach pracy po pracy w weekendy. Bardzo wam jestem wdzięczna za tę lekcję, koleżanki i koledzy. Obiecuję nieść ten kaganek, choć jego wątłe światło, jakby to powiedzieć, nieprzesadnie rozświetla mroczki realiów

Idealna rysa (Ewa Kretkowska)

W „Zawirowaniach” Tillie Walden rozsadza ramy opowieści o sporcie jako drodze pełnej cierpień, której kresem jest olśniewająca wiktoria albo sromotna klęska

Muzyka

Sen o innej operze (Adam Suprynowicz)

„Raj i Peri” to religijnie niejednoznaczna, umoralniająca przypowieść, która u Cezarego Tomaszewskiego staje się baśnią o drodze do akceptacji własnej tożsamości, ujętą w niepokojący kontekst. Relacja z festiwalu Opera Rara

Obyczaje

Nowa obrączka (Iryna Tsilyk)

W końcu przyjdzie nam się na nowo uczyć żyć po wszystkich tych stratach, przekroczonych rubikonach, tępym bólu i utracie wiary. Więcej: przyjdzie nam się cieszyć z tego życia. Bo jeśli nie, to po co to wszystko?

Drugi front (Daria Badior)

Codzienne doniesienia o ostrzeliwaniu ukraińskich miasteczek sąsiadują z alarmującymi rozmowami o tym, jak nie utracić ostatków przejrzystych procedur w kulturze i co zrobić, żeby działacze tej kultury mogli dalej pracować

Proszę mnie źle nie zrozumieć (Alona Karawaj)

Od prawie dwudziestu lat na spotkaniach międzynarodowych słyszę to samo pytanie o język rosyjski. Tak jakby to język, a nie chęć zdobywania czy niszczenia, stał się punktem wyjścia w wojnie. Ile można?

NIENAWIŚĆ: Obrona terytorialna serca (Tania Malarczuk)

Nienawiść jest małomówna i pomija ozdobniki. Zazwyczaj jednak milczy, bo mowa nie jest jej polem bitwy, nienawiść ubrana w słowa rozpada się na cząstki i traci siłę

Kobieta z walizką (Bohdana Romantsova)

Kto powiedział, że po wojnie Rosja przetrwa w obecnej postaci? Imperia demokratyzują się tylko na drodze rozpadu. Nauczcie się rozróżniać narody ugrofińskie i tureckie, bo wkrótce zaktywizują się ci, o których wszyscy zapomnieli. Świat już nie wróci w swoje dawne ramy

Co się z nami stało (Evgenia Nesterovych)

W tym roku pozbyliśmy się wielu iluzji, a przede wszystkim iluzji kontroli i normalności. Fraza „to niemożliwe” nie działa. Możliwe jest wszystko, proszę bardzo. Na wojnie nawet ateiści znajdują sobie coś, w co mogą wierzyć

Co nam się przydarzyło (Renata Lis)

Zalała nas fala nowych lęków i codziennych wyzwań, z płytkich mogił wstały wschodnioeuropejskie upiory. Sprawa pandemii na pozór zniknęła, ale pozostaje przecież niezałatwiona

Sztuka

Ai Weiwei od chińskiej strony (Karol Sienkiewicz)

Chociaż o Ai Weiweiu napisano już wiele, nie było jeszcze publikacji, która tak dobrze jak „Tysiąc lat radości i trosk” wyjaśniałaby korzenie jego sztuki i aktywizmu. A te dwie rzeczy idą u artysty w parze

Teatr

Dlaczego nie mogę jak pies? (Witold Mrozek)

Ojciec Mateusza Pakuły zmarł na raka. Mateusz Pakuła napisał o tym książkę. I wystawił ją w teatrze. Zaangażowanie rodziny ma tu charakter czegoś więcej niż ciekawostki

Wiersze

wiersze (Jakub Kornhauser)

Ziemia

Uniwersytet zmiany życia (Krzysztof Marciniak)

Wejście w rolnictwo jest dużą decyzją, zwłaszcza dla osób, które nie miały z nim wcześniej do czynienia. Jest tak wieloaspektowe, że nawet na tle innych zawodów wymagających wysokich kwalifikacji może się wydawać trudne

Україна

Нова обручка (Ірина Цілик)

Я у своїй емоційній ямі нічого не відчуваю, більше нічого не відчуваю, крім страшної чорної образи на війну, яка краде наші спокій, молодість, близькість, час і життя загалом

Другий фронт (Дарія Бадьйор)

Війна оголює все. Раптом став очевидним той факт, що більша частина європейської культурної інфраструктури заражена російським капіталом і наративами. Раптом почало приходити розуміння, що славнозвісна soft power може просувати не гуманістичні цінності, а щось, чим можна прикрити воєнні злочини, агресію і масові вбивства

Не зрозумійте мене неправильно (Альона Каравай)

Потрібно показати страх, але не показувати злості чи рішучості, щоб люди тобі повірили. Потрібно виправдати очікування від  образу жертви, щоб люди тобі повірили. Потрібен момент публічної вразливості, навіть якщо ти заплатиш за нього черговою панічною атакою на черговому незнайомому вокзалі кілька годин після зустрічі

НЕНАВИСТЬ: Терито­ріальна оборона серця (Таня Малярчук)

У мить, коли російські танки зайшли в мою країну, ненависть увірвалася також у моє тіло і посунула в напрямку серця. Захищати серце від окупантів коштує неймовірних зусиль. Але залишатися людиною — одна з умов мого виживання

Жінка з валізкою (Богдана Романцова)

Хто я? Я жінка з валізкою. Гірше того, жінка з малою валізкою, бо я взяла з дому лише ручну поклажу. Без бібліотеки, без кабінету, без архіву, в повітрі. На що я можу покладатися? На особистий досвід, пам'ять, нажите й напрацьоване, щось, що може бути розказане

Що з нами сталося (Євгенія Нестерович)

Лютий 2022 болітиме мільйонам людей ще багато й багато років. Він буде підкочувати до горла клубком, застрягати в ньому, тиснути на рівні сонячного сплетіння. Буде снитися ще кількадесят років; комусь –  до кінця життя. І як про це говорити?

Чотири сезони війни (Вікторія Наріжна)

Я подивилася на нас сторонніми очима випадкового перехожого, і остаточно припинила вірити в мантру про міста чи людей, які виглядають так, наче війни немає. Вони виглядають так, наче вони живі. Бо вони все ще живі

]]>
Fri, 24 Feb 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/353]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/353

Film

Ich dom w mocy snu (Piotr Mirski)

Historia lubi się powtarzać, także historia kina. „Skinamarink” to kolejny, po „Blair Witch Project” i „Paranormal Activity”, niskobudżetowy, zrobiony z niczego horror, który stał się kulturowym fenomenem

Ostatnie wakacje (Jakub Socha)

Pracując na niedopowiedzeniach, Wells tworzy w „Aftersun” podskórne napięcie. Bo przecież od początku wiadomo, że nie jest to po prostu opowieść o wakacjach

Za daleko  (Michał Walkiewicz)

Granica pomiędzy naiwnym dzieckiem a małym mędrcem (lub, jak kto woli, pomiędzy prostotą a banałem) jest w kinie ledwie zauważalna. Dhont balansuje na niej przez cały film

Literatura

Pragnienie, żądanie, lesbijki (J. Szpilka)

Jenn Shapland pomstuje na historyków, którzy nie byli w stanie nazwać oczywistej miłość Carson McCullers do innych kobiet, ale sama nie potrafi przyznać, że jest w swojej bohaterce zakochana

A może to nie my? (Olga Wróbel)

Autorka to Emilia Dłużewska, narratorka to Emilia Dłużewska, na okładce widnieje twarz Emilii Dłużewskiej. Można wykreślić pytanie: „Na ile bohaterka czerpie z pani doświadczeń?”

Żaba w Człowieczku (Adam Woźniak)

W „Łapokalipsie”, debiucie Tomasza Jana Ostrowskiego, pisarska robota polega na przenoszeniu codzienności przeciętnego Europejczyka do świata borsuków, sów i jeleni. ONZ staje się Organizacją Lasów Zjednoczonych, a puchaci urzędnicy piszą dekrety na liściach

Kuracja zgłoskami (Igor Kierkosz)

„Anna i Pan B.” Jakuba Zająca to literacka autoterapia, w której leczniczy okazuje się sam fakt opowiadania, a klasyczną farmakologię zastępują poetyckie metafory i okrągłe sentencje

Muzyka

Ten wstyd wciąż tam jest (Jan Błaszczak)

Naszych brytyjskich rówieśników zajmowały kwestie estetyczne i zagadnienia natury formalnej. Dla naszych kolegów z Holandii ważne były wpływy muzyki tradycyjnej, ale też zabawa i humor. My natomiast musieliśmy burzyć

Akcja rozbierania folkloru (Piotr Tkacz-Bielewicz)

„GTI” warto słuchać w szerszym kontekście zjawisk z różnych kontynentów, gdzie lokalne dziedzictwo jest filtrowane i aktualizowane przez globalną elektroniczną nowoczesność

Sexting, ghosting, happy-ending (Dominika Janik)

Kelela, niczym Aaliyah w „Try Again”, otrzepała się z kurzu i w dziesięć dni nagrała album, będący stopniującą napięcie rozbudowaną kompozycją. Raz porywającą do tańca, innym razem wodzącą na pokuszenie

W poszukiwaniu wspólnoty (Michał Wieczorek)

Tak jak w stolicy Algierii zbierali się przedstawiciele państw Trzeciego Świata, nienależących ani do natowskiego Zachodu, ani do sowieckiego Wschodu, tak Algiers skupia wokół siebie muzyków, którzy nie potrafią zagrzać miejsca w jednym gatunku

Obyczaje

Życie po Bourdieu (Krzysztof Świrek)

„Dystynkcja” Pierre’a Bourdieu to fenomen. Rzadko kiedy książka napisana naukowym żargonem potrafi zmieniać sposób, w jaki widzimy politykę, sztukę, swoje otoczenie społeczne, a wreszcie – samych siebie

Sztuka

Opowiedzieć przemianę (Karol Sienkiewicz)

Kanon sztuki lat 90. wydawał się raz na zawsze ustalony. Jednak od jakiegoś czasu próbuje w nim mieszać Kuba Banasiak. Jego wystawa „Ruchy tektoniczne” ma ambicje potrząsnąć historią sztuki

Teatr

Nie potrzeba opowieści (Katarzyna Niedurny)

W spektakl „Dotyk za dotyk. Dansing” wpisane są różne sposoby uczestnictwa. Można siedzieć i obserwować. Można tańczyć. Można mieszać obie perspektywy

Czy pies czuje swoją psowatość? (Anna Pajęcka)

Dla Łukasza Twarkowskiego rozdwojenie staje się już metodą. Na szczęście zostało w niej jeszcze sporo do eksplorowania

Wiersze

wiersze (Zuzanna Bartoszek)

Ziemia

Dziury w całym (Marta Tomczok)

W ostatnich dwóch latach ziemia zapadała się w Trzebini trzynaście razy. Częstotliwość takich zdarzeń narasta. Tak jakby ziemia zaczęła wszystkimi swoimi porami coś ludziom mówić

]]>

Film

Ich dom w mocy snu (Piotr Mirski)

Historia lubi się powtarzać, także historia kina. „Skinamarink” to kolejny, po „Blair Witch Project” i „Paranormal Activity”, niskobudżetowy, zrobiony z niczego horror, który stał się kulturowym fenomenem

Ostatnie wakacje (Jakub Socha)

Pracując na niedopowiedzeniach, Wells tworzy w „Aftersun” podskórne napięcie. Bo przecież od początku wiadomo, że nie jest to po prostu opowieść o wakacjach

Za daleko  (Michał Walkiewicz)

Granica pomiędzy naiwnym dzieckiem a małym mędrcem (lub, jak kto woli, pomiędzy prostotą a banałem) jest w kinie ledwie zauważalna. Dhont balansuje na niej przez cały film

Literatura

Pragnienie, żądanie, lesbijki (J. Szpilka)

Jenn Shapland pomstuje na historyków, którzy nie byli w stanie nazwać oczywistej miłość Carson McCullers do innych kobiet, ale sama nie potrafi przyznać, że jest w swojej bohaterce zakochana

A może to nie my? (Olga Wróbel)

Autorka to Emilia Dłużewska, narratorka to Emilia Dłużewska, na okładce widnieje twarz Emilii Dłużewskiej. Można wykreślić pytanie: „Na ile bohaterka czerpie z pani doświadczeń?”

Żaba w Człowieczku (Adam Woźniak)

W „Łapokalipsie”, debiucie Tomasza Jana Ostrowskiego, pisarska robota polega na przenoszeniu codzienności przeciętnego Europejczyka do świata borsuków, sów i jeleni. ONZ staje się Organizacją Lasów Zjednoczonych, a puchaci urzędnicy piszą dekrety na liściach

Kuracja zgłoskami (Igor Kierkosz)

„Anna i Pan B.” Jakuba Zająca to literacka autoterapia, w której leczniczy okazuje się sam fakt opowiadania, a klasyczną farmakologię zastępują poetyckie metafory i okrągłe sentencje

Muzyka

Ten wstyd wciąż tam jest (Jan Błaszczak)

Naszych brytyjskich rówieśników zajmowały kwestie estetyczne i zagadnienia natury formalnej. Dla naszych kolegów z Holandii ważne były wpływy muzyki tradycyjnej, ale też zabawa i humor. My natomiast musieliśmy burzyć

Akcja rozbierania folkloru (Piotr Tkacz-Bielewicz)

„GTI” warto słuchać w szerszym kontekście zjawisk z różnych kontynentów, gdzie lokalne dziedzictwo jest filtrowane i aktualizowane przez globalną elektroniczną nowoczesność

Sexting, ghosting, happy-ending (Dominika Janik)

Kelela, niczym Aaliyah w „Try Again”, otrzepała się z kurzu i w dziesięć dni nagrała album, będący stopniującą napięcie rozbudowaną kompozycją. Raz porywającą do tańca, innym razem wodzącą na pokuszenie

W poszukiwaniu wspólnoty (Michał Wieczorek)

Tak jak w stolicy Algierii zbierali się przedstawiciele państw Trzeciego Świata, nienależących ani do natowskiego Zachodu, ani do sowieckiego Wschodu, tak Algiers skupia wokół siebie muzyków, którzy nie potrafią zagrzać miejsca w jednym gatunku

Obyczaje

Życie po Bourdieu (Krzysztof Świrek)

„Dystynkcja” Pierre’a Bourdieu to fenomen. Rzadko kiedy książka napisana naukowym żargonem potrafi zmieniać sposób, w jaki widzimy politykę, sztukę, swoje otoczenie społeczne, a wreszcie – samych siebie

Sztuka

Opowiedzieć przemianę (Karol Sienkiewicz)

Kanon sztuki lat 90. wydawał się raz na zawsze ustalony. Jednak od jakiegoś czasu próbuje w nim mieszać Kuba Banasiak. Jego wystawa „Ruchy tektoniczne” ma ambicje potrząsnąć historią sztuki

Teatr

Nie potrzeba opowieści (Katarzyna Niedurny)

W spektakl „Dotyk za dotyk. Dansing” wpisane są różne sposoby uczestnictwa. Można siedzieć i obserwować. Można tańczyć. Można mieszać obie perspektywy

Czy pies czuje swoją psowatość? (Anna Pajęcka)

Dla Łukasza Twarkowskiego rozdwojenie staje się już metodą. Na szczęście zostało w niej jeszcze sporo do eksplorowania

Wiersze

wiersze (Zuzanna Bartoszek)

Ziemia

Dziury w całym (Marta Tomczok)

W ostatnich dwóch latach ziemia zapadała się w Trzebini trzynaście razy. Częstotliwość takich zdarzeń narasta. Tak jakby ziemia zaczęła wszystkimi swoimi porami coś ludziom mówić

]]>
Fri, 10 Feb 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/352]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/352

Film

Noc szarańczy (Michał Walkiewicz)

„Babilon”, trzygodzinny epos o hedonistycznych harcach w Fabryce Snów to, mówiąc delikatnie, niezły odlot. Druzgocąca kasowa porażka filmu wydaje się najlepszą odpowiedzią na pytanie, czy kogoś to jeszcze obchodzi

Ludzie za mgłą (Bartosz Żurawiecki)

Filmy kinofilskie przeważnie są imitacją, która bawi głównie fanów czerpiących radochę z rozszyfrowania aluzji i odwołań. Przyjemność obcowania z „Podejrzaną” Park Chan-wooka jest jednak dużo głębsza

Życie na wyspie (Jakub Socha)

W „Duchach Inisherin”, przypowieści o tym, czym jest dobre życie – koncentracją na własnych dokonaniach czy koncentracją na ludziach – reżyser Martin McDonagh nie opowiada się po żadnej ze stron. Ale też nie unieważnia istoty samego konfliktu

Piękne polskie lato (Klara Cykorz)

Film „Chleb i sól” wyzwolił we mnie poczucie, że da się o pewnych tematach i kontekstach mówić nie tyle niejednoznacznie, ile niejednorodnie, wielorako. Przedstawić jednoczesność pozornie sprzecznych ze sobą emocji i relacji

Plotka o Zakopanem (Iwona Kurz)

„Niebezpieczni dżentelmeni” wywołują raczej uśmiech lub śmieszek, i to w pewnych interwałach. Uniwersalna logika kaca wraz z lokalną logiką braku płaszcza nie podtrzymuje napięcia

Literatura

Obrazki bizarne (Jakub Popielecki)

W „Panu Wyrazistym” pisarka Tokarczuk i ilustratorka Concejo krzyżują swoje wrażliwości, literkową z obrazkową, patrząc, co im wyrośnie. Zachodzi tu symbiotyczna, osmotyczna relacja autorskich osobowości

Transmisja z kraju poetów (Bartosz Sadulski)

„Chilijski poeta” Alejandro Zambry, powieść na wskroś bolañowska, stawia fundamentalne pytania. Co oznacza bycie poetą? Niewiele. A bycie dobrym ojcem lub ojczymem? Być może wszystko

Muzyka

Oddychaj (Maciej Kaczmarski)

Sakamoto pozostaje powściągliwy. Jego subtelna medytacja nad przemijaniem jest wyzuta z teatralności i samomitologizacji, z wielkich słów, z wszelkich słów

Grający z roślinami (Jan Topolski)

Być może mikrodrgania protein i komórek roślin mogą przekładać się na niemal postrzegalne dla człowieka dźwięki. Czy i co rośliny chcą zakomunikować? Czy i jak inne organizmy mogą usłyszeć te drgania? Współczesna biologia uchyla się, niestety, od odpowiedzi

Obyczaje

Sztuka wojny  (Yurko Vovkohon)

Na froncie nie opuszczała mnie myśl: „Czy będę w stanie cokolwiek wyjaśnić tym, których tu nie było?”. Kiedy zastanawiam się, jak przekazać doświadczenie wojny, z jakiegoś powodu przychodzą mi na myśl jedynie przykłady współczesnej sztuki wizualnej

Zawsze ktoś tu jest (Urszula Honek)

Zanim zacząłem pracę w bibliotece w Kamiennej Górze, nie widziałem nigdy, żeby pracownicy dzielili się z dziećmi swoim drugim śniadaniem. Dzisiaj już wszyscy są przyzwyczajeni, że kręci się tu dużo ludzi, dzieciaki robią bałagan i nie jest specjalnie cicho

Sztuka

Dni Józefa Tkaczuka (Olga Drenda)

W Warszawie lat 90. najmocniej uwidocznił się apetyt na życie, na doświadczenia, na nowości, na konsumpcję, na dzieła sztuki, papiery wartościowe, tofu i hot dogi. Było to bałaganiarskie, drapieżne, prestiżowe, ale przede wszystkim fotogeniczne

Teatr

Teatr wzmacniający (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Przed nami szansa na radykalną zmianę w teatrze publicznym, a może również w szkolnictwie. Możemy sprawić, by teatr stał się miejscem bardziej sprawiedliwym – rozmowa o nowej kadencji w TR Warszawa

Mary Poppers. Monodram (Paweł Soszyński)

„Jestem królową południa, matką pogranicza i wszystkich poetów, którzy strofują mnie równie często, jak wyznają miłość. I dobrze, ciało jest po to, by go używać, a nie o nim mówić” – przedpremierowo publikujemy monodram zmarłego w 2021 roku dramaturga i redaktora „Dwutygodnika”

Teatr nie zarabia, kiedy pada deszcz (Witold Mrozek)

Opowiadając o Orłowskiej z „Komediantki”, Sokołowska potrafi stworzyć sytuację przejmującą, prostą, ale niebanalną – to „teatr opowieści”, jak czasem jeszcze się mówi, w dobrym, intrygującym wydaniu

Cienka różowa linia (Iwona Kurz)

Wkurw przenika te opowieści o świecie pełnym przemocy, pozbawionym czułości dla ciała i kruchego w nim człowieka. To dlatego właśnie ciało i właśnie seksualność stają się odpowiedzią na zło – o dramatach Pawła Soszyńskiego

Wiersze

Wiersze (Dariusz Sośnicki)

Ziemia

Rok szczura (Karolina Fedyk)

Mają delikatne, ruchliwe noski. Ciemne futerko połyskuje jak aksamit. Przyglądam się włosom czuciowym okalającym pyszczek: czy są skierowane do przodu, rozpostarte jak aureola, czy ściągnięte w wiązanki? – opowieść o szczurzycach adoptowanych z laboratorium

Україна

Мистецтво війни (Юрко Вовкогон)

На війні безліч контрастів. Клумби з трояндами біля обгорілих будинків, птахи на поіржавлених баштах танків, діти на велосипедах катаються повз колони військової техніки, убиті побратими в чудовий сонячний день

]]>

Film

Noc szarańczy (Michał Walkiewicz)

„Babilon”, trzygodzinny epos o hedonistycznych harcach w Fabryce Snów to, mówiąc delikatnie, niezły odlot. Druzgocąca kasowa porażka filmu wydaje się najlepszą odpowiedzią na pytanie, czy kogoś to jeszcze obchodzi

Ludzie za mgłą (Bartosz Żurawiecki)

Filmy kinofilskie przeważnie są imitacją, która bawi głównie fanów czerpiących radochę z rozszyfrowania aluzji i odwołań. Przyjemność obcowania z „Podejrzaną” Park Chan-wooka jest jednak dużo głębsza

Życie na wyspie (Jakub Socha)

W „Duchach Inisherin”, przypowieści o tym, czym jest dobre życie – koncentracją na własnych dokonaniach czy koncentracją na ludziach – reżyser Martin McDonagh nie opowiada się po żadnej ze stron. Ale też nie unieważnia istoty samego konfliktu

Piękne polskie lato (Klara Cykorz)

Film „Chleb i sól” wyzwolił we mnie poczucie, że da się o pewnych tematach i kontekstach mówić nie tyle niejednoznacznie, ile niejednorodnie, wielorako. Przedstawić jednoczesność pozornie sprzecznych ze sobą emocji i relacji

Plotka o Zakopanem (Iwona Kurz)

„Niebezpieczni dżentelmeni” wywołują raczej uśmiech lub śmieszek, i to w pewnych interwałach. Uniwersalna logika kaca wraz z lokalną logiką braku płaszcza nie podtrzymuje napięcia

Literatura

Obrazki bizarne (Jakub Popielecki)

W „Panu Wyrazistym” pisarka Tokarczuk i ilustratorka Concejo krzyżują swoje wrażliwości, literkową z obrazkową, patrząc, co im wyrośnie. Zachodzi tu symbiotyczna, osmotyczna relacja autorskich osobowości

Transmisja z kraju poetów (Bartosz Sadulski)

„Chilijski poeta” Alejandro Zambry, powieść na wskroś bolañowska, stawia fundamentalne pytania. Co oznacza bycie poetą? Niewiele. A bycie dobrym ojcem lub ojczymem? Być może wszystko

Muzyka

Oddychaj (Maciej Kaczmarski)

Sakamoto pozostaje powściągliwy. Jego subtelna medytacja nad przemijaniem jest wyzuta z teatralności i samomitologizacji, z wielkich słów, z wszelkich słów

Grający z roślinami (Jan Topolski)

Być może mikrodrgania protein i komórek roślin mogą przekładać się na niemal postrzegalne dla człowieka dźwięki. Czy i co rośliny chcą zakomunikować? Czy i jak inne organizmy mogą usłyszeć te drgania? Współczesna biologia uchyla się, niestety, od odpowiedzi

Obyczaje

Sztuka wojny  (Yurko Vovkohon)

Na froncie nie opuszczała mnie myśl: „Czy będę w stanie cokolwiek wyjaśnić tym, których tu nie było?”. Kiedy zastanawiam się, jak przekazać doświadczenie wojny, z jakiegoś powodu przychodzą mi na myśl jedynie przykłady współczesnej sztuki wizualnej

Zawsze ktoś tu jest (Urszula Honek)

Zanim zacząłem pracę w bibliotece w Kamiennej Górze, nie widziałem nigdy, żeby pracownicy dzielili się z dziećmi swoim drugim śniadaniem. Dzisiaj już wszyscy są przyzwyczajeni, że kręci się tu dużo ludzi, dzieciaki robią bałagan i nie jest specjalnie cicho

Sztuka

Dni Józefa Tkaczuka (Olga Drenda)

W Warszawie lat 90. najmocniej uwidocznił się apetyt na życie, na doświadczenia, na nowości, na konsumpcję, na dzieła sztuki, papiery wartościowe, tofu i hot dogi. Było to bałaganiarskie, drapieżne, prestiżowe, ale przede wszystkim fotogeniczne

Teatr

Teatr wzmacniający (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Przed nami szansa na radykalną zmianę w teatrze publicznym, a może również w szkolnictwie. Możemy sprawić, by teatr stał się miejscem bardziej sprawiedliwym – rozmowa o nowej kadencji w TR Warszawa

Mary Poppers. Monodram (Paweł Soszyński)

„Jestem królową południa, matką pogranicza i wszystkich poetów, którzy strofują mnie równie często, jak wyznają miłość. I dobrze, ciało jest po to, by go używać, a nie o nim mówić” – przedpremierowo publikujemy monodram zmarłego w 2021 roku dramaturga i redaktora „Dwutygodnika”

Teatr nie zarabia, kiedy pada deszcz (Witold Mrozek)

Opowiadając o Orłowskiej z „Komediantki”, Sokołowska potrafi stworzyć sytuację przejmującą, prostą, ale niebanalną – to „teatr opowieści”, jak czasem jeszcze się mówi, w dobrym, intrygującym wydaniu

Cienka różowa linia (Iwona Kurz)

Wkurw przenika te opowieści o świecie pełnym przemocy, pozbawionym czułości dla ciała i kruchego w nim człowieka. To dlatego właśnie ciało i właśnie seksualność stają się odpowiedzią na zło – o dramatach Pawła Soszyńskiego

Wiersze

Wiersze (Dariusz Sośnicki)

Ziemia

Rok szczura (Karolina Fedyk)

Mają delikatne, ruchliwe noski. Ciemne futerko połyskuje jak aksamit. Przyglądam się włosom czuciowym okalającym pyszczek: czy są skierowane do przodu, rozpostarte jak aureola, czy ściągnięte w wiązanki? – opowieść o szczurzycach adoptowanych z laboratorium

Україна

Мистецтво війни (Юрко Вовкогон)

На війні безліч контрастів. Клумби з трояндами біля обгорілих будинків, птахи на поіржавлених баштах танків, діти на велосипедах катаються повз колони військової техніки, убиті побратими в чудовий сонячний день

]]>
Fri, 27 Jan 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/351]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/351

Film

Ciepłe lody (Jakub Socha)

„Fabelmanowie” Spielberga to autobiografia kogoś, kto boi się zejść głębiej, przedrzeć się przez rodzinne legendy, przeprowadzić na sobie autoanalizę

Światełka, świnie i śmieci (Klara Cykorz)

W „Kowbojce z Kopenhagi” wszystkie postaci wydają się zimne jak skręcony kaloryfer. Mogłoby być to ciekawe – świat przestępców lunatyków, przeciąganych pauz w akcji i dialogach – gdyby nie układało się w klisze

Po trupach (Igor Kierkosz)

Jeśli już koniecznie chce się powiedzieć coś o Polsce, to albo trzeba mieć w zanadrzu cokolwiek odkrywczego, albo przynajmniej zejść z tonu. O serialach „Wielka woda”, „Minuta ciszy”, „Pewnego razu na krajowej jedynce”

Literatura

Podwójne zęby szalonego Carla (Dariusz Sośnicki)

O ile w książkach autobiograficznych Ditlevsen jawi się jako mistrzyni introspekcji, z rzadka wpuszczająca do swego świata sprawy, które nie dotykają jej osobiście, o tyle w opowiadaniach wielka historia odciska wyraźny ślad

Piszą Rumuni (Jakub Kornhauser)

Półki w księgarniach nie kłamią: trwa nieustająca ofensywa rumuńska, wydawnictwa prześcigają się w uatrakcyjnianiu oferty, targi i kiermasze pękają od nowości znad Dunaju i Dymbowicy

Mishima z Instagrama (Bartosz Żurawiecki)

Jestem pewien, że Mishima byłby dzisiaj czołowym influencerem, a świat masowo lajkowałby kolejne odsłony jego pracy nad masą i rzeźbą

Całe życie mnie skręca z ciekawości (Agnieszka Sowińska)

Szukam dziewczynkowatości też poza tym, co wprost kojarzy się z byciem dziewczynką. Szukam w migotliwości, w nieuchwytności. „Dziewczynki” są wprowadzeniem do większego projektu pisarskiego

Media

Ze świata (Ludwika Włodek)

W tradycyjnych mediach działy zagraniczne konsekwentnie się kurczą. Okazuje się jednak, że czytelnicy i słuchacze wciąż potrzebują sprawdzonych i wyselekcjonowanych informacji ze świata. I są gotowi za nie płacić – reportaż o podcastach o tematyce zagranicznej

Sala gimnastyczna (Marcin Stachowicz)

Rozpowszechnienie wirtualnej rzeczywistości pozwoli na bezprecedensową obserwację każdego naszego mikroruchu, bez szansy zejścia z cyfrowego pola widzenia. Nieobecność będzie oznaczała jeszcze więcej obecności, niewidzialność – więcej widzialności – relacja z Immersion Festival

Muzyka

W każdą dziurę, w każdy zakamarek (Jan Błaszczak)

Dopóki nie grałem na trąbce, dosyć swobodnie traktowałem różne uliczne czy klubowe spotkania z ludźmi podobnymi do mnie. Ale jak zacząłem grać, to nagle zacząłem strasznie uważać na zęby. I na to, co mówię do innych łobuzów

Inaczej niż w Paradise (Łukasz Lubiatowski)

Utwory Galchera Lustwerka wybrzmiewają migotliwym tonem nostalgii za (wyimaginowanym) czasem beztroski i ufności w moc klubowej utopii, ale też melancholii towarzyszącej „upadkowi w dorosłość”

Obserwator spoza czasu (Jan Błaszczak)

Jeśli to Davida Bowie’ego nazywa się twórcą kameleonem, a największą artystyczną woltę przypisuje się Scottowi Walkerowi, to tylko dlatego, że Johnowi Cale’owi przychodziło to po prostu zbyt łatwo

Moc zaniechania (Adam Suprynowicz)

W „Mocy przeznaczenia” Verdiego uderzają schemat działania patriarchatu i obraz władzy rodzicielskiej i religijnej. Nie dziwi, że Mariusz Treliński i Marcin Cecko wokół tych wątków zbudowali nową inscenizację tej opery

Obyczaje

Bardzo daleko (Olga Drenda)

Gorzów ma wszystko, co tworzy ciekawą scenę muzyczną. Zielona Góra jest miastem uniwersyteckim, sprzyjającym życiu towarzyskiemu w stylu krakowskim. A jak na co dzień mieszka się w Lubsku, Kożuchowie, Bytomiu Odrzańskim?

Teatr

Pułapka pozytywnego mitu (Jakub Knera)

Spektakl „1989” polega co najwyżej na otwieraniu archiwów. Zachwycić może przede wszystkim beneficjentów systemu, który powstał na gruzach transformacji

Wiersze

wiersze (Justyna Bargielska)

Ziemia

Zapomniane prawo (Paulina Bolinowska)

Historia praw zwierząt okresu II RP nie przetrwała w naszej pamięci. Straciliśmy w ten sposób dużą część wiedzy oraz sprawdzonych metod działania

]]>

Film

Ciepłe lody (Jakub Socha)

„Fabelmanowie” Spielberga to autobiografia kogoś, kto boi się zejść głębiej, przedrzeć się przez rodzinne legendy, przeprowadzić na sobie autoanalizę

Światełka, świnie i śmieci (Klara Cykorz)

W „Kowbojce z Kopenhagi” wszystkie postaci wydają się zimne jak skręcony kaloryfer. Mogłoby być to ciekawe – świat przestępców lunatyków, przeciąganych pauz w akcji i dialogach – gdyby nie układało się w klisze

Po trupach (Igor Kierkosz)

Jeśli już koniecznie chce się powiedzieć coś o Polsce, to albo trzeba mieć w zanadrzu cokolwiek odkrywczego, albo przynajmniej zejść z tonu. O serialach „Wielka woda”, „Minuta ciszy”, „Pewnego razu na krajowej jedynce”

Literatura

Podwójne zęby szalonego Carla (Dariusz Sośnicki)

O ile w książkach autobiograficznych Ditlevsen jawi się jako mistrzyni introspekcji, z rzadka wpuszczająca do swego świata sprawy, które nie dotykają jej osobiście, o tyle w opowiadaniach wielka historia odciska wyraźny ślad

Piszą Rumuni (Jakub Kornhauser)

Półki w księgarniach nie kłamią: trwa nieustająca ofensywa rumuńska, wydawnictwa prześcigają się w uatrakcyjnianiu oferty, targi i kiermasze pękają od nowości znad Dunaju i Dymbowicy

Mishima z Instagrama (Bartosz Żurawiecki)

Jestem pewien, że Mishima byłby dzisiaj czołowym influencerem, a świat masowo lajkowałby kolejne odsłony jego pracy nad masą i rzeźbą

Całe życie mnie skręca z ciekawości (Agnieszka Sowińska)

Szukam dziewczynkowatości też poza tym, co wprost kojarzy się z byciem dziewczynką. Szukam w migotliwości, w nieuchwytności. „Dziewczynki” są wprowadzeniem do większego projektu pisarskiego

Media

Ze świata (Ludwika Włodek)

W tradycyjnych mediach działy zagraniczne konsekwentnie się kurczą. Okazuje się jednak, że czytelnicy i słuchacze wciąż potrzebują sprawdzonych i wyselekcjonowanych informacji ze świata. I są gotowi za nie płacić – reportaż o podcastach o tematyce zagranicznej

Sala gimnastyczna (Marcin Stachowicz)

Rozpowszechnienie wirtualnej rzeczywistości pozwoli na bezprecedensową obserwację każdego naszego mikroruchu, bez szansy zejścia z cyfrowego pola widzenia. Nieobecność będzie oznaczała jeszcze więcej obecności, niewidzialność – więcej widzialności – relacja z Immersion Festival

Muzyka

W każdą dziurę, w każdy zakamarek (Jan Błaszczak)

Dopóki nie grałem na trąbce, dosyć swobodnie traktowałem różne uliczne czy klubowe spotkania z ludźmi podobnymi do mnie. Ale jak zacząłem grać, to nagle zacząłem strasznie uważać na zęby. I na to, co mówię do innych łobuzów

Inaczej niż w Paradise (Łukasz Lubiatowski)

Utwory Galchera Lustwerka wybrzmiewają migotliwym tonem nostalgii za (wyimaginowanym) czasem beztroski i ufności w moc klubowej utopii, ale też melancholii towarzyszącej „upadkowi w dorosłość”

Obserwator spoza czasu (Jan Błaszczak)

Jeśli to Davida Bowie’ego nazywa się twórcą kameleonem, a największą artystyczną woltę przypisuje się Scottowi Walkerowi, to tylko dlatego, że Johnowi Cale’owi przychodziło to po prostu zbyt łatwo

Moc zaniechania (Adam Suprynowicz)

W „Mocy przeznaczenia” Verdiego uderzają schemat działania patriarchatu i obraz władzy rodzicielskiej i religijnej. Nie dziwi, że Mariusz Treliński i Marcin Cecko wokół tych wątków zbudowali nową inscenizację tej opery

Obyczaje

Bardzo daleko (Olga Drenda)

Gorzów ma wszystko, co tworzy ciekawą scenę muzyczną. Zielona Góra jest miastem uniwersyteckim, sprzyjającym życiu towarzyskiemu w stylu krakowskim. A jak na co dzień mieszka się w Lubsku, Kożuchowie, Bytomiu Odrzańskim?

Teatr

Pułapka pozytywnego mitu (Jakub Knera)

Spektakl „1989” polega co najwyżej na otwieraniu archiwów. Zachwycić może przede wszystkim beneficjentów systemu, który powstał na gruzach transformacji

Wiersze

wiersze (Justyna Bargielska)

Ziemia

Zapomniane prawo (Paulina Bolinowska)

Historia praw zwierząt okresu II RP nie przetrwała w naszej pamięci. Straciliśmy w ten sposób dużą część wiedzy oraz sprawdzonych metod działania

]]>
Fri, 13 Jan 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/350]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/350

Film

Małe zwycięstwa (Mateusz Demski)

Mam listy od Henry’ego Kissingera, w których wygrażał się, że zniszczy mnie pozwami. Nie zrobił tego, bo wiele rzeczy musiałby ujawnić w toku rozprawy − mówi wybitny amerykański dokumentalista, laureat Oscara

Tricki i żarty (Mateusz Górniak)

Kolejne filmy reżysera wchodzącego właśnie na ekrany „W trójkącie” składają się na zbiór wywołujących niepokój albo zażenowanie tricków

Literatura

Pisanie obrazem (Joanna Mąkowska)

Jak wiadomo, żyjemy w kulturze obrazu. Czy musi to oznaczać, że nie ma już przestrzeni na ćwiczenie wyobraźni poprzez obrazowanie poetyckie? Wokół tomików Rolando, Wróblewskiego i Bobuli

Patrzenie z ukosa (Julia Fiedorczuk)

Milczenie nie jest przeciwieństwem pisania, a jego warunkiem; słuchanie stanowi podstawową technikę pisarską tak w prozie, jak i w poezji. Chciałabym mieć więcej czasu na słuchanie i na milczenie, w którym dojrzewają żywe, soczyste słowa

Likwidacja (Paweł Jasnowski)

„Zniknięcia” Georges’a Pereca są powieścią o doświadczaniu pustki, braku, nieobecności. Najbardziej rzucającym się w oczy brakiem jest nieobecność litery e. Ale niemal każdy wątek jest tu o jakimś braku i próbach zrozumienia pustki – mówią autorzy polskiego przekładu

Gdzie język nie domyka (Rafał Wawrzyńczyk)

W „Wiośnie ludzi” Miłosza Biedrzyckiego znajdziemy płaskoziemców i mieszkańców nowych osiedli, pomoc ofiarom wojny w Ukrainie i krach rynku kryptowalut, zmieniający się Kraków i niezmienny Triest

Ukryta królowa (Adam Lipszyc)

Drogą nieprzerwanych lektur, rozmów i nasłuchów radiowych nieustannie, rok po roku, opukiwała rzeczywistość. Cierpliwości nie miała tylko do draństwa – 22 grudnia zmarła redaktorka Maria Ofierska

Media

Poczujemy to za ciebie (Michał R. Wiśniewski)

Mój ulubiony gatunek internetowej twórczości to ludzie udający przed kamerą, że się czymś ekscytują – trailerem, finałem serialu, zmyśloną historyjką z reddita; zawodowi feelersi w świecie wypranym z feelsów

Muzyka

Takie różne fiki-miki (Aleksandra Boćkowska)

Jeśli ktoś robi muzykę z serducha tak, że dźwięk aż gryzie, to gatunek muzyczny nie ma dla mnie znaczenia – mówi realizator dźwięku na koncertach i spotkaniach literackich

Co zrobić z hybrydą? (Michał Bajer)

Choć modne i politycznie wskazane jest podkreślanie kolektywnego wymiaru wszelkiej działalności artystycznej, nie da się ukryć, że reżyserowanie wciąż niezupełnie straciło dawny urok autorskiej idei. To także udaje się w „Rusałce” Karoliny Sofulak

Hardkor na gruzach Breslau (Miłosz Piotrowski)

Do Zdechłego Osy słuchaczy przyciąga nie tylko nostalgia do zakurzonych punkowych brzmień czy szczerość, ale przede wszystkim odmienność. Ta sama , która jest zakorzeniona gdzieś w DNA wrocławskiego hip-hopu

Obyczaje

Podsumowanie roku 2022 (Redakcja)

Oglądanie sztuki z latarkami, śnięcie Odry, pracownicy techniczni na scenie, słowa wobec wojny i różnorodności, filmy o kobietach, które odrzucają społeczne reguły – redakcja „Dwutygodnika” podsumowuje mijający rok w kulturze

Strategie bunkra (Marcin Stachowicz)

Cywilizacja oparta na murach i pancernym szkle trzyma się mocno, a każdy mieszkaniec planety Ziemia ma takie skojarzenia z bunkrem, na jakie go stać. Douglas Rushkoff opisał w swojej książce takich, których stać na najwięcej

Bezruch oporu (Magda Bocheńska)

Tricia Hersey, założycielka inicjatywy The Nap Ministry, postanowiła sprzeciwić się wszechobecnemu kieratowi przepracowania poprzez organizowanie grupowych drzemek

Moje życie z projektami (Katarzyna Renes)

Wszyscy jesteśmy wychowani na wierze w to, że tylko ponadwymiarowa praca prowadzi na szczyt i jest to moralnie uzasadnione. W to chcemy wierzyć. Pandemia brutalnie obnażyła błędy w tym myśleniu

Białą nicią na białym płótnie (Iryna Tsilyk)

Jest nas w samochodzie kilka. Oprócz mnie same żołnierki. Jedziemy z Kijowa do Odessy odwiedzić w szpitalu naszą bliską znajomą, wojskową sił specjalnych ZSU, której samochód tydzień temu najechał na minę

Mobilizowanie społecznej wyobraźni (Anka Herbut)

Format zgromadzenia publicznego umożliwia (choć nie zapewnia!) wytworzenie tymczasowej wspólnoty, w której ciała funkcjonują jedno obok drugiego, mają wspólny cel i mogą aktywnie współtworzyć tymczasowe społeczne choreografie

Sztuka

Kryzys i co dalej? (Adam Mazur)

Ostatnie lata są trudne, polityka rządzących sprawia, że ważnym instytucjom grożą regres i marginalizacja, pojawia się autocenzura, rośnie marazm, nie sądzę jednak, by doszło do jakiejś nieodwracalnej zapaści  – rozmowa ze zwolnionymi dyrektorami Muzeum Sztuki, NOMUS-a i przywróconym dyrektorem Labiryntu

Alergia na farbę (Anna Pajęcka)

Kurator „Sezonu w piekle” robi miejsce na wszystkie żądze. Jest więc komfort rozmoszczenia się w tym piekle, nie ma zaś nadziei na zmianę. Nadzieją jest sama wspólnota, bycie w tym wszystkim razem

Teatr

Człowiek koń patrzy na bitwę (Witold Mrozek)

Wizja przyszłości z „Grunwaldu. Rekonstrukcji” w reżyserii Eweliny Węgiel i Anny Mazurek to rekonkwista planety przez gatunki pozaludzkie

Co się zdarzy na grzybobraniu? (Katarzyna Niedurny)

Pierwsza część „Grzybów” nie jest śmieszna, a psychodeliczna partia zamiast być tajemnicza, jest długa i niezrozumiała. Tytułowe grzyby są zaś nieważne, pojawiają się jedynie jako pretekst do opowieści o ludziach. Poznajemy ich nazwy, trzy ciekawostki, i tyle

Wiersze

wiersze (Emilia Konwerska)

Україна

Білим по білому (Ірина Цілик)

Ми змінилися на різних рівнях, призвичаїлися до буття в умовах постійної небезпеки, і, напевно, після війни ще довго будемо видихати та вчитися розслабляти м’язи. Поціловані Сніговою Королевою, тримаємо свої сильні емоції у глибокій заморозці. Одного дня ми відтанемо

]]>

Film

Małe zwycięstwa (Mateusz Demski)

Mam listy od Henry’ego Kissingera, w których wygrażał się, że zniszczy mnie pozwami. Nie zrobił tego, bo wiele rzeczy musiałby ujawnić w toku rozprawy − mówi wybitny amerykański dokumentalista, laureat Oscara

Tricki i żarty (Mateusz Górniak)

Kolejne filmy reżysera wchodzącego właśnie na ekrany „W trójkącie” składają się na zbiór wywołujących niepokój albo zażenowanie tricków

Literatura

Pisanie obrazem (Joanna Mąkowska)

Jak wiadomo, żyjemy w kulturze obrazu. Czy musi to oznaczać, że nie ma już przestrzeni na ćwiczenie wyobraźni poprzez obrazowanie poetyckie? Wokół tomików Rolando, Wróblewskiego i Bobuli

Patrzenie z ukosa (Julia Fiedorczuk)

Milczenie nie jest przeciwieństwem pisania, a jego warunkiem; słuchanie stanowi podstawową technikę pisarską tak w prozie, jak i w poezji. Chciałabym mieć więcej czasu na słuchanie i na milczenie, w którym dojrzewają żywe, soczyste słowa

Likwidacja (Paweł Jasnowski)

„Zniknięcia” Georges’a Pereca są powieścią o doświadczaniu pustki, braku, nieobecności. Najbardziej rzucającym się w oczy brakiem jest nieobecność litery e. Ale niemal każdy wątek jest tu o jakimś braku i próbach zrozumienia pustki – mówią autorzy polskiego przekładu

Gdzie język nie domyka (Rafał Wawrzyńczyk)

W „Wiośnie ludzi” Miłosza Biedrzyckiego znajdziemy płaskoziemców i mieszkańców nowych osiedli, pomoc ofiarom wojny w Ukrainie i krach rynku kryptowalut, zmieniający się Kraków i niezmienny Triest

Ukryta królowa (Adam Lipszyc)

Drogą nieprzerwanych lektur, rozmów i nasłuchów radiowych nieustannie, rok po roku, opukiwała rzeczywistość. Cierpliwości nie miała tylko do draństwa – 22 grudnia zmarła redaktorka Maria Ofierska

Media

Poczujemy to za ciebie (Michał R. Wiśniewski)

Mój ulubiony gatunek internetowej twórczości to ludzie udający przed kamerą, że się czymś ekscytują – trailerem, finałem serialu, zmyśloną historyjką z reddita; zawodowi feelersi w świecie wypranym z feelsów

Muzyka

Takie różne fiki-miki (Aleksandra Boćkowska)

Jeśli ktoś robi muzykę z serducha tak, że dźwięk aż gryzie, to gatunek muzyczny nie ma dla mnie znaczenia – mówi realizator dźwięku na koncertach i spotkaniach literackich

Co zrobić z hybrydą? (Michał Bajer)

Choć modne i politycznie wskazane jest podkreślanie kolektywnego wymiaru wszelkiej działalności artystycznej, nie da się ukryć, że reżyserowanie wciąż niezupełnie straciło dawny urok autorskiej idei. To także udaje się w „Rusałce” Karoliny Sofulak

Hardkor na gruzach Breslau (Miłosz Piotrowski)

Do Zdechłego Osy słuchaczy przyciąga nie tylko nostalgia do zakurzonych punkowych brzmień czy szczerość, ale przede wszystkim odmienność. Ta sama , która jest zakorzeniona gdzieś w DNA wrocławskiego hip-hopu

Obyczaje

Podsumowanie roku 2022 (Redakcja)

Oglądanie sztuki z latarkami, śnięcie Odry, pracownicy techniczni na scenie, słowa wobec wojny i różnorodności, filmy o kobietach, które odrzucają społeczne reguły – redakcja „Dwutygodnika” podsumowuje mijający rok w kulturze

Strategie bunkra (Marcin Stachowicz)

Cywilizacja oparta na murach i pancernym szkle trzyma się mocno, a każdy mieszkaniec planety Ziemia ma takie skojarzenia z bunkrem, na jakie go stać. Douglas Rushkoff opisał w swojej książce takich, których stać na najwięcej

Bezruch oporu (Magda Bocheńska)

Tricia Hersey, założycielka inicjatywy The Nap Ministry, postanowiła sprzeciwić się wszechobecnemu kieratowi przepracowania poprzez organizowanie grupowych drzemek

Moje życie z projektami (Katarzyna Renes)

Wszyscy jesteśmy wychowani na wierze w to, że tylko ponadwymiarowa praca prowadzi na szczyt i jest to moralnie uzasadnione. W to chcemy wierzyć. Pandemia brutalnie obnażyła błędy w tym myśleniu

Białą nicią na białym płótnie (Iryna Tsilyk)

Jest nas w samochodzie kilka. Oprócz mnie same żołnierki. Jedziemy z Kijowa do Odessy odwiedzić w szpitalu naszą bliską znajomą, wojskową sił specjalnych ZSU, której samochód tydzień temu najechał na minę

Mobilizowanie społecznej wyobraźni (Anka Herbut)

Format zgromadzenia publicznego umożliwia (choć nie zapewnia!) wytworzenie tymczasowej wspólnoty, w której ciała funkcjonują jedno obok drugiego, mają wspólny cel i mogą aktywnie współtworzyć tymczasowe społeczne choreografie

Sztuka

Kryzys i co dalej? (Adam Mazur)

Ostatnie lata są trudne, polityka rządzących sprawia, że ważnym instytucjom grożą regres i marginalizacja, pojawia się autocenzura, rośnie marazm, nie sądzę jednak, by doszło do jakiejś nieodwracalnej zapaści  – rozmowa ze zwolnionymi dyrektorami Muzeum Sztuki, NOMUS-a i przywróconym dyrektorem Labiryntu

Alergia na farbę (Anna Pajęcka)

Kurator „Sezonu w piekle” robi miejsce na wszystkie żądze. Jest więc komfort rozmoszczenia się w tym piekle, nie ma zaś nadziei na zmianę. Nadzieją jest sama wspólnota, bycie w tym wszystkim razem

Teatr

Człowiek koń patrzy na bitwę (Witold Mrozek)

Wizja przyszłości z „Grunwaldu. Rekonstrukcji” w reżyserii Eweliny Węgiel i Anny Mazurek to rekonkwista planety przez gatunki pozaludzkie

Co się zdarzy na grzybobraniu? (Katarzyna Niedurny)

Pierwsza część „Grzybów” nie jest śmieszna, a psychodeliczna partia zamiast być tajemnicza, jest długa i niezrozumiała. Tytułowe grzyby są zaś nieważne, pojawiają się jedynie jako pretekst do opowieści o ludziach. Poznajemy ich nazwy, trzy ciekawostki, i tyle

Wiersze

wiersze (Emilia Konwerska)

Україна

Білим по білому (Ірина Цілик)

Ми змінилися на різних рівнях, призвичаїлися до буття в умовах постійної небезпеки, і, напевно, після війни ще довго будемо видихати та вчитися розслабляти м’язи. Поціловані Сніговою Королевою, тримаємо свої сильні емоції у глибокій заморозці. Одного дня ми відтанемо

]]>
Fri, 30 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/349]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/349

Film

Kino koleżanek (Bartosz Marzec)

Nie wiem, ile dokładnie Mirka ma ze mnie, natomiast na razie nie planuję napadu na bank. Ale jestem totalną przeciwniczką kredytów. Uważam, że to lichwa w białych rękawiczkach – mówi reżyserka filmu „Kobieta na dachu”

Cierpliwe oko (Adam Kruk)

Od przemijania nie sposób było uciec, za każdym razem, gdy wracaliśmy do Tichilești, kogoś już tam nie było – mówi autor dokumentu o ostatniej osadzie trędowatych w Europie

Iñárritu w bardo (Jakub Socha)

Gdzieś na początku filmu główny bohater mówi, że ciężko brać na serio kogoś, kto nie potrafi się wygłupiać. Nie znaczy to chyba jednak, że każdego, kto się wygłupił, trzeba od razu brać serio?

Z dala od ludzi (Piotr Mirski)

„Avatar. Istota wody” jest uniwersalnie antyludzki – wymierzony w naszą odwieczną tendencję do podboju, przemocy i eksploatacji

Literatura

Mili młodzi ludzie (Klara Cykorz)

Wydawnicza mania, by proza gatunkowa oznaczała grube tomiszcza, dotarła także do młodzieżowych powieści obyczajowych, i moim pierwszym wrażeniem, kiedy zaczynam je czytać ciurkiem, jest nieznośny nadmiar

Zapisywanie jako dywersja (Antonina Tosiek)

Autobiograficzna etykieta prozy Aleksandry Młynarczyk-Gemzy wyposaża ją w najbardziej niepozorną, a najsilniejszą broń: kontrolę nad narracją

Muzyka

Szkoda mi czasu na porno real (Jakub Knera)

Teatralność muzyki rockowej, muzycy miotający się w dymach i światłach, solówki, improwizowane fazy i wieczna młodość to dosyć śmieszne zajęcie na dłuższą metę. Zapragnąłem innych przeżyć – rozmowa z liderem zespołu Kobiety, który niedawno wydał solową płytę

Aktywność w tle (Jan Błaszczak)

Wybicie z codziennego rytmu i poczucie zagrożenia wywołane przez pandemię przyczyniło się w ostatnich latach do wzrostu popularności ambientu. Muzyka w stanie permanentnego zawieszenia okazała się atrakcyjna nie tylko dla słuchaczy, lecz także twórców. W mijającym roku z imponującym skutkiem odnosili się do niej Antonina Nowacka, kiRk, Zguba i Hinode Tapes

White metal: odwracanie odwróconego krzyża (Jarek Szubrycht)

Nad Wisłą metal ma bardziej diaboliczny sznyt, bo jest odpowiedzią na pozycję Kościoła w życiu publicznym. W państwach prawdziwie świeckich metalowy diabeł cieszy się mniejszym zainteresowaniem

Obyczaje

Żyd, dumny Ukrainiec (Ludwika Włodek)

Prawnuk cadyka powiedział mu: Mojsze, jest wojna, teraz wszyscy są Żydami, przyjmuj wszystkich, kogo się da

Prawie północ (Paweł Mościcki)

Jak przedstawić sobie siłę zdolną zmieść z powierzchni ziemi jakiekolwiek życie w promieniu tysięcy kilometrów? Jak objąć umysłem świat po takim wydarzeniu? Wreszcie: jak zrozumieć, że ktokolwiek byłby zdolny posunąć się do takiego czynu?

Lepiej ciąć zdania niż drzewa (Grzegorz Piątek)

Nie jestem reporterem, który węszy po całym świecie w poszukiwaniu atrakcyjnego tematu, ani biografem, który raz pisze o polityku, raz o śpiewaku, a kiedy indziej o pionierce lotnictwa. Jestem z wykształcenia mgr. inż. arch.

Historia kotów (Renata Lis)

Posiadanie kota przestaje być powodem drwin na dobrą sprawę dopiero w międzywojniu, wtedy też zaczyna się uważać kocie opiekunki i opiekunów za ludzi w pełni normalnych

Jak pozostać wesołym (Olga Drenda)

Śmiech i niebezpieczeństwo, śmiech i kryzys. Mark Twain pisał, że „komedia to tragedia plus czas”. Wydarzenia w życiu pozwalały mi ostatnio doświadczyć wielu odmian śmiechu na własnej skórze

Dziewczyny z Ulicy Rewolucji (Anka Herbut)

W ostatniej fali protestów w Iranie widać wyraźny zwrot ku performatywności. Cyrkulujące w mediach zdjęcia z protestów składają się na bank sytuacji, działań i gestów, z których można dowolnie czerpać, inicjując nowe działania

Sztuka

Ten obraz (Maria Poprzęcka)

Co mógł widzieć umierający prezydent, „o ile jeszcze coś widział”? Swego zabójcę czy zimowy pejzaż, przed którym ugodziły go kule zamachowca?

Rzucenie ciała do walki (Zofia nierodzińska)

Wystawę w Katowicach łączy z tą w Berlinie wyjście poza pole sztuki, edukacyjny i aktywistyczny charakter. Instytucja pełni tu funkcję sojuszniczą, wspierając postulaty grup mniejszościowych

Teatr

Sojusz redakcji i recenzentów (Katarzyna Niedurny)

Teatry mogłyby poczuwać się do odpowiedzialności za krytykę teatralną, również na najbardziej podstawowym, materialnym poziomie, podobnie jak krytyka poczuwa się do odpowiedzialności za praktyków teatru

NIENAWIŚĆ: Społeczeństwo nienawiści i troski (Svitlana Oleshko)

Kiedy Rosjanie trafili w budynek przy mojej ulicy, razem z młodszymi siostrami wsadziłyśmy do samochodów ich dzieci i psy, naszych rodziców i pojechałyśmy. Tak, miałyśmy pełne baki i spakowane awaryjne walizki jeszcze od 2014 roku

Reżyserka wyczerpana (Anna Pajęcka)

Można zarzucać Kleczewskiej, że zeszła z tonu i nie wykorzystała okazji do zrobienia „Łaskawych” na miarę swojej „Wściekłości”. Mi jednak ta trochę wyczerpana, ugładzona reżyserka całkiem się podoba

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Zdunek)

Ziemia

Wspólnota to technologia (Krzysztof Marciniak)

Dążenie do wspólnoty często zaczyna się od rodzinnej zadry. Od chęci odczarowania czegoś, zrobienia lepiej, zrobienia dobrze albo przynajmniej zrobienia po swojemu – o kolektywnym uprawianiu ziemi

Krajobraz pamięci (Anna Pajęcka)

Zmiana sposobu myślenia, która dokonuje się w humanistyce, uczy nas innego spojrzenia na przyrodę: jako aktora, świadka, uczestnika procesów i wydarzeń – o zielonym upamiętnianiu

Україна

Суспільство ненависті й турботи (Світлана Олешко)

Я поклала цей документ у свою тривожну валізу, він зі мною у Варшаві, а місце для поховання  у Харкові. Тож моя ненависть має мене протримати до перемоги

]]>

Film

Kino koleżanek (Bartosz Marzec)

Nie wiem, ile dokładnie Mirka ma ze mnie, natomiast na razie nie planuję napadu na bank. Ale jestem totalną przeciwniczką kredytów. Uważam, że to lichwa w białych rękawiczkach – mówi reżyserka filmu „Kobieta na dachu”

Cierpliwe oko (Adam Kruk)

Od przemijania nie sposób było uciec, za każdym razem, gdy wracaliśmy do Tichilești, kogoś już tam nie było – mówi autor dokumentu o ostatniej osadzie trędowatych w Europie

Iñárritu w bardo (Jakub Socha)

Gdzieś na początku filmu główny bohater mówi, że ciężko brać na serio kogoś, kto nie potrafi się wygłupiać. Nie znaczy to chyba jednak, że każdego, kto się wygłupił, trzeba od razu brać serio?

Z dala od ludzi (Piotr Mirski)

„Avatar. Istota wody” jest uniwersalnie antyludzki – wymierzony w naszą odwieczną tendencję do podboju, przemocy i eksploatacji

Literatura

Mili młodzi ludzie (Klara Cykorz)

Wydawnicza mania, by proza gatunkowa oznaczała grube tomiszcza, dotarła także do młodzieżowych powieści obyczajowych, i moim pierwszym wrażeniem, kiedy zaczynam je czytać ciurkiem, jest nieznośny nadmiar

Zapisywanie jako dywersja (Antonina Tosiek)

Autobiograficzna etykieta prozy Aleksandry Młynarczyk-Gemzy wyposaża ją w najbardziej niepozorną, a najsilniejszą broń: kontrolę nad narracją

Muzyka

Szkoda mi czasu na porno real (Jakub Knera)

Teatralność muzyki rockowej, muzycy miotający się w dymach i światłach, solówki, improwizowane fazy i wieczna młodość to dosyć śmieszne zajęcie na dłuższą metę. Zapragnąłem innych przeżyć – rozmowa z liderem zespołu Kobiety, który niedawno wydał solową płytę

Aktywność w tle (Jan Błaszczak)

Wybicie z codziennego rytmu i poczucie zagrożenia wywołane przez pandemię przyczyniło się w ostatnich latach do wzrostu popularności ambientu. Muzyka w stanie permanentnego zawieszenia okazała się atrakcyjna nie tylko dla słuchaczy, lecz także twórców. W mijającym roku z imponującym skutkiem odnosili się do niej Antonina Nowacka, kiRk, Zguba i Hinode Tapes

White metal: odwracanie odwróconego krzyża (Jarek Szubrycht)

Nad Wisłą metal ma bardziej diaboliczny sznyt, bo jest odpowiedzią na pozycję Kościoła w życiu publicznym. W państwach prawdziwie świeckich metalowy diabeł cieszy się mniejszym zainteresowaniem

Obyczaje

Żyd, dumny Ukrainiec (Ludwika Włodek)

Prawnuk cadyka powiedział mu: Mojsze, jest wojna, teraz wszyscy są Żydami, przyjmuj wszystkich, kogo się da

Prawie północ (Paweł Mościcki)

Jak przedstawić sobie siłę zdolną zmieść z powierzchni ziemi jakiekolwiek życie w promieniu tysięcy kilometrów? Jak objąć umysłem świat po takim wydarzeniu? Wreszcie: jak zrozumieć, że ktokolwiek byłby zdolny posunąć się do takiego czynu?

Lepiej ciąć zdania niż drzewa (Grzegorz Piątek)

Nie jestem reporterem, który węszy po całym świecie w poszukiwaniu atrakcyjnego tematu, ani biografem, który raz pisze o polityku, raz o śpiewaku, a kiedy indziej o pionierce lotnictwa. Jestem z wykształcenia mgr. inż. arch.

Historia kotów (Renata Lis)

Posiadanie kota przestaje być powodem drwin na dobrą sprawę dopiero w międzywojniu, wtedy też zaczyna się uważać kocie opiekunki i opiekunów za ludzi w pełni normalnych

Jak pozostać wesołym (Olga Drenda)

Śmiech i niebezpieczeństwo, śmiech i kryzys. Mark Twain pisał, że „komedia to tragedia plus czas”. Wydarzenia w życiu pozwalały mi ostatnio doświadczyć wielu odmian śmiechu na własnej skórze

Dziewczyny z Ulicy Rewolucji (Anka Herbut)

W ostatniej fali protestów w Iranie widać wyraźny zwrot ku performatywności. Cyrkulujące w mediach zdjęcia z protestów składają się na bank sytuacji, działań i gestów, z których można dowolnie czerpać, inicjując nowe działania

Sztuka

Ten obraz (Maria Poprzęcka)

Co mógł widzieć umierający prezydent, „o ile jeszcze coś widział”? Swego zabójcę czy zimowy pejzaż, przed którym ugodziły go kule zamachowca?

Rzucenie ciała do walki (Zofia nierodzińska)

Wystawę w Katowicach łączy z tą w Berlinie wyjście poza pole sztuki, edukacyjny i aktywistyczny charakter. Instytucja pełni tu funkcję sojuszniczą, wspierając postulaty grup mniejszościowych

Teatr

Sojusz redakcji i recenzentów (Katarzyna Niedurny)

Teatry mogłyby poczuwać się do odpowiedzialności za krytykę teatralną, również na najbardziej podstawowym, materialnym poziomie, podobnie jak krytyka poczuwa się do odpowiedzialności za praktyków teatru

NIENAWIŚĆ: Społeczeństwo nienawiści i troski (Svitlana Oleshko)

Kiedy Rosjanie trafili w budynek przy mojej ulicy, razem z młodszymi siostrami wsadziłyśmy do samochodów ich dzieci i psy, naszych rodziców i pojechałyśmy. Tak, miałyśmy pełne baki i spakowane awaryjne walizki jeszcze od 2014 roku

Reżyserka wyczerpana (Anna Pajęcka)

Można zarzucać Kleczewskiej, że zeszła z tonu i nie wykorzystała okazji do zrobienia „Łaskawych” na miarę swojej „Wściekłości”. Mi jednak ta trochę wyczerpana, ugładzona reżyserka całkiem się podoba

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Zdunek)

Ziemia

Wspólnota to technologia (Krzysztof Marciniak)

Dążenie do wspólnoty często zaczyna się od rodzinnej zadry. Od chęci odczarowania czegoś, zrobienia lepiej, zrobienia dobrze albo przynajmniej zrobienia po swojemu – o kolektywnym uprawianiu ziemi

Krajobraz pamięci (Anna Pajęcka)

Zmiana sposobu myślenia, która dokonuje się w humanistyce, uczy nas innego spojrzenia na przyrodę: jako aktora, świadka, uczestnika procesów i wydarzeń – o zielonym upamiętnianiu

Україна

Суспільство ненависті й турботи (Світлана Олешко)

Я поклала цей документ у свою тривожну валізу, він зі мною у Варшаві, а місце для поховання  у Харкові. Тож моя ненависть має мене протримати до перемоги

]]>
Fri, 16 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/348]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/348

Film

W całości (Marcin Stachowicz)

W „Do ostatniej kości” Guadagnino kanibalizm – główny motor napędzający fabułę – to kwestia genów, przekazywanego z pokolenia na pokolenie brzemienia, ale nie tylko – także pewnej ogólnej bulimicznej kondycji egzystencjalnej

Nie z tej ziemi (Bartosz Żurawiecki)

Jednego z pewnością nie można Morgenowi odmówić. Energetycznie pobudza zainteresowanie twórczością Bowiego. Fascynujący jest przegląd jego kreacji, projektów, wcieleń, prowokacji

Przesuń się (Jakub Socha)

Akcja rozgrywa się w Rimini, słynnym włoskim kurorcie, gdzie urodził się Fellini. Jednak u Seidla nie będzie nic z Felliniego

Ze ściśniętym gardłem (Iwona Kurz)

„Jednym głosem” Marii Schrader opiera się na emocjach – ale też do nich się ucieka, spętany, jak się zdaje, zobowiązaniami wobec zbyt wielu podmiotów: kobiet skrzywdzonych przez Weinsteina, aktorek, które chciały wystąpić w filmie, i tych, które nie chciały

Literatura

Black Hole (Jakub Popielecki)

W „Black Hole” Burns wystawiał na widok zdeformowane oblicza, teraz ukrywa „normalną” twarz za maską: na dodatek maską rysunkowego bohatera

Kamyk w bucie (Agata Sikora)

Przy lekturze Vivian Gornick zdałam sobie sprawę z napięcia, które odczuwam, czytając współczesne feministyczne eseje – napięcia tak subtelnego, że dopiero jego brak mi to uświadomił

Chołod is coming (Przemysław Czapliński)

Rosja w książce Twardocha to czysta przemoc pozbawiona misji, zaś alternatywą dla tak pojętej Rosji może być tu tylko indywidualny izolacjonizm

Powściągliwa i dosadna (Rozmowa z Adamem Pluszką)

Kiedy się tłumaczy Ernaux, trzeba pozostać precyzyjnym. Jest rzeczowa, w kilku słowach potrafi nakreślić sytuację czy obraz i trzeba od razu trafić w sedno – mówi tłumaczka tegorocznej noblistki

Indywidualne źródła ciepła (Jakub Zgierski)

„Drobiazgi takie jak te” to książka w najogólniejszym sensie wymierzona w przestępcze organizacje Kościoła katolickiego. Keegan skupia się jednak na świadku i jego sumieniu

W cieniu zakwitających mężczyzn (Monika Ochędowska)

Katarzyna Szaulińska – z wykształcenia psychoterapeutka i psychiatrka – stworzyła kameralny tom historii bizarnych, w których metafory kliniczne wykorzystywane są do uchwycenia porządków społecznych

Córka Mandeli (Igor Kierkosz)

Podstawowe pytanie „Nigdzie” brzmi: czemu trzydziestoparoletnia córka marnotrawna, wpadając na chwilę z Warszawy do swojego rodzinnego miasta, wspomina je przerażającym zdaniem: „Nie czułam się jak wszyscy; czułam się jak nikt”?

Media

Kinofilska łamigłówka (Marzena Falkowska)

W grze „Immortality” młoda kobieta trafia do świata kontrolowanego przez mężczyzn. Ci wykorzystują jej niewinność i entuzjazm do własnych artystycznych czy erotycznych celów

Muzyka

Pieskodeliczny pop (Piotr Kowalczyk)

Przy „God Save the Animals” Alex G stał się studyjnym perfekcjonistą. Wielki wpływ na to miało pandemiczne odosobnienie i brak koncertów, co pozwoliło mu skupić się na robocie

Końce miłości (Jakub Orzeszek)

Łzy nie są u Brodki metaforą. To, co najbardziej intymne i zakochane, jest w „Sadzy” najbardziej fizjologiczne

Zmysłowy porządek rzeczy (Dominika Janik)

Lucrecia Dalt i Loraine James napisały muzykę, która przenika przez ściany. „¡Ay!” i „Building Something Beautiful For Myself” to rzeczy konceptualne, wcielające w życie bystrą myśl i poprowadzone konsekwentnie do samego końca

Obyczaje

Nowe życie dla uchodźcy (Ludwika Włodek)

Iwano-Frankiwsk, podobnie jak inne miasta na zachodzie Ukrainy, stały się nowym, tymczasowym domem dla wielu uciekinierów ze wschodu i południa kraju

Słabe myślenie (Adrian Stachowski)

Byłbym ostrożny z kategorycznymi diagnozami, co dla kogoś jest na pewno pożyteczne, a co nie. Ja w każdym razie tego nie wiem. Podobnie nie mam jednej definicji chaosu

NIENAWIŚĆ: Wściekłość, gniew, pogarda (Andrzej Leder)

Zwykle myśli się o pogardliwej nienawiści jako o sile wyłącznie destrukcyjnej. Może jednak być inaczej. Przez wieki otwarcie wyrażana nienawiść i pogarda odgrywały kluczową rolę w tworzeniu i podtrzymywaniu zbiorowych imaginariów

Sztuka

Lasy abakanów (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w londyńskim Tate Modern to najlepsze, co przytrafiło się sztuce Magdaleny Abakanowicz od lat. I właściwe miejsce, by ją wreszcie (lub na nowo) zrozumieć

Teatr

Co może awangarda? (Teresa Fazan)

Nie chciałyśmy zrobić biografii na scenie, ale spektakl o mierzeniu się z postacią artystki freelancerki przez czwórkę tancerzy freelancerów – rozmowa z twórczyniami spektaklu o Valesce Gert

Emploi (Katarzyna Niedurny)

Interesuje mnie aktorstwo, które jest do głębi przy człowieku i jest próbą zrozumienia kogoś innego. A jeśli chodzi o mój teatr, to nie wiem, czy go już znalazłam – rozmowa z aktorką Teatru Współczesnego w Szczecinie

Wiersze

wiersze (Piotr Jemioło)

]]>

Film

W całości (Marcin Stachowicz)

W „Do ostatniej kości” Guadagnino kanibalizm – główny motor napędzający fabułę – to kwestia genów, przekazywanego z pokolenia na pokolenie brzemienia, ale nie tylko – także pewnej ogólnej bulimicznej kondycji egzystencjalnej

Nie z tej ziemi (Bartosz Żurawiecki)

Jednego z pewnością nie można Morgenowi odmówić. Energetycznie pobudza zainteresowanie twórczością Bowiego. Fascynujący jest przegląd jego kreacji, projektów, wcieleń, prowokacji

Przesuń się (Jakub Socha)

Akcja rozgrywa się w Rimini, słynnym włoskim kurorcie, gdzie urodził się Fellini. Jednak u Seidla nie będzie nic z Felliniego

Ze ściśniętym gardłem (Iwona Kurz)

„Jednym głosem” Marii Schrader opiera się na emocjach – ale też do nich się ucieka, spętany, jak się zdaje, zobowiązaniami wobec zbyt wielu podmiotów: kobiet skrzywdzonych przez Weinsteina, aktorek, które chciały wystąpić w filmie, i tych, które nie chciały

Literatura

Black Hole (Jakub Popielecki)

W „Black Hole” Burns wystawiał na widok zdeformowane oblicza, teraz ukrywa „normalną” twarz za maską: na dodatek maską rysunkowego bohatera

Kamyk w bucie (Agata Sikora)

Przy lekturze Vivian Gornick zdałam sobie sprawę z napięcia, które odczuwam, czytając współczesne feministyczne eseje – napięcia tak subtelnego, że dopiero jego brak mi to uświadomił

Chołod is coming (Przemysław Czapliński)

Rosja w książce Twardocha to czysta przemoc pozbawiona misji, zaś alternatywą dla tak pojętej Rosji może być tu tylko indywidualny izolacjonizm

Powściągliwa i dosadna (Rozmowa z Adamem Pluszką)

Kiedy się tłumaczy Ernaux, trzeba pozostać precyzyjnym. Jest rzeczowa, w kilku słowach potrafi nakreślić sytuację czy obraz i trzeba od razu trafić w sedno – mówi tłumaczka tegorocznej noblistki

Indywidualne źródła ciepła (Jakub Zgierski)

„Drobiazgi takie jak te” to książka w najogólniejszym sensie wymierzona w przestępcze organizacje Kościoła katolickiego. Keegan skupia się jednak na świadku i jego sumieniu

W cieniu zakwitających mężczyzn (Monika Ochędowska)

Katarzyna Szaulińska – z wykształcenia psychoterapeutka i psychiatrka – stworzyła kameralny tom historii bizarnych, w których metafory kliniczne wykorzystywane są do uchwycenia porządków społecznych

Córka Mandeli (Igor Kierkosz)

Podstawowe pytanie „Nigdzie” brzmi: czemu trzydziestoparoletnia córka marnotrawna, wpadając na chwilę z Warszawy do swojego rodzinnego miasta, wspomina je przerażającym zdaniem: „Nie czułam się jak wszyscy; czułam się jak nikt”?

Media

Kinofilska łamigłówka (Marzena Falkowska)

W grze „Immortality” młoda kobieta trafia do świata kontrolowanego przez mężczyzn. Ci wykorzystują jej niewinność i entuzjazm do własnych artystycznych czy erotycznych celów

Muzyka

Pieskodeliczny pop (Piotr Kowalczyk)

Przy „God Save the Animals” Alex G stał się studyjnym perfekcjonistą. Wielki wpływ na to miało pandemiczne odosobnienie i brak koncertów, co pozwoliło mu skupić się na robocie

Końce miłości (Jakub Orzeszek)

Łzy nie są u Brodki metaforą. To, co najbardziej intymne i zakochane, jest w „Sadzy” najbardziej fizjologiczne

Zmysłowy porządek rzeczy (Dominika Janik)

Lucrecia Dalt i Loraine James napisały muzykę, która przenika przez ściany. „¡Ay!” i „Building Something Beautiful For Myself” to rzeczy konceptualne, wcielające w życie bystrą myśl i poprowadzone konsekwentnie do samego końca

Obyczaje

Nowe życie dla uchodźcy (Ludwika Włodek)

Iwano-Frankiwsk, podobnie jak inne miasta na zachodzie Ukrainy, stały się nowym, tymczasowym domem dla wielu uciekinierów ze wschodu i południa kraju

Słabe myślenie (Adrian Stachowski)

Byłbym ostrożny z kategorycznymi diagnozami, co dla kogoś jest na pewno pożyteczne, a co nie. Ja w każdym razie tego nie wiem. Podobnie nie mam jednej definicji chaosu

NIENAWIŚĆ: Wściekłość, gniew, pogarda (Andrzej Leder)

Zwykle myśli się o pogardliwej nienawiści jako o sile wyłącznie destrukcyjnej. Może jednak być inaczej. Przez wieki otwarcie wyrażana nienawiść i pogarda odgrywały kluczową rolę w tworzeniu i podtrzymywaniu zbiorowych imaginariów

Sztuka

Lasy abakanów (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w londyńskim Tate Modern to najlepsze, co przytrafiło się sztuce Magdaleny Abakanowicz od lat. I właściwe miejsce, by ją wreszcie (lub na nowo) zrozumieć

Teatr

Co może awangarda? (Teresa Fazan)

Nie chciałyśmy zrobić biografii na scenie, ale spektakl o mierzeniu się z postacią artystki freelancerki przez czwórkę tancerzy freelancerów – rozmowa z twórczyniami spektaklu o Valesce Gert

Emploi (Katarzyna Niedurny)

Interesuje mnie aktorstwo, które jest do głębi przy człowieku i jest próbą zrozumienia kogoś innego. A jeśli chodzi o mój teatr, to nie wiem, czy go już znalazłam – rozmowa z aktorką Teatru Współczesnego w Szczecinie

Wiersze

wiersze (Piotr Jemioło)

]]>
Fri, 02 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/347]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/347

Film

Jasny snop światła (Igor Kierkosz)

Edward Yang intensywnie rozświetla punkciki i z premedytacją przyciemnia konkretne fragmenty kadrów. Po śladzie świetlnym da się dojść do sedna tego kina – retrospektywę filmów Yanga można oglądać na festiwalu Pięć Smaków

Bez wstydu (Marta Bałaga)

Chciałem pokazać kogoś, kto od pierwszej sceny wie, kim jest, i nie ma z tym problemu, że jest się gejem – opowiada reżyser nagrodzonego w Gdyni filmu „Słoń”

Literatura

Nieuleczalna niszowość (Olga Wróbel)

Dobry komiks nie składa się z dobrych rysunków i dobrego scenariusza, powstaje między kadrami. To nie jest ilustrowana literatura

Media

Od Iron Mana do mema (Jakub Majmurek)

Wszystko to, co stało się w ostatnich tygodniach, podważa wiarę nie tylko w kompetencje Muska do kierowania Twitterem, ale też w kluczowy dla ideologii Doliny Krzemowej mit genialnego innowatora

Gra w upamiętnienie (J. Szpilka)

Wielkim osiągnięciem „Pentiment” jest postawienie odbiorcy wobec historii jako chaotycznej wielogłosowości, której uporządkowanie stanowi zawsze polityczną decyzję

Muzyka

NIENAWIŚĆ: Normalne odruchy (Jacek Świąder)

W lutym wybuchła wojna, ale i tak czołówki portali zajmują wiadomości o golach Roberta Lewandowskiego. Nie mówię, że Lewandowski ma przestać grać w piłkę, ale mimo wszystko coś tu jest nie tak – mówi muzyk zespołu Hańba!

Korzenie (Maciej Kaczmarski)

Zgodnie z tytułem swojego najnowszego albumu Skalpel zwraca się ku źródłom i zabiera słuchacza w podróż do ostatniej dekady XX wieku

Obyczaje

NIENAWIŚĆ: Odprzyjaźnienie (Marek Krajewski)

Obiektem nienawiści mogą być co prawda bób, maliny, pogarda, upały czy PiS albo lewacy, ale jednocześnie dominuje tendencja, by za jej przedmiot obierać głównie to, co na różne sposoby łamie normy społeczne i wobec czego jesteśmy bezradni

NIENAWIŚĆ: Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina (Kacper Pobłocki)

Zarówno nienawiść, jak i miłość rodzą się w rodzinie i to właśnie poprzez rodzinne stosunki dochodzi do tej niezwykłej emocjonalnej alchemii – jedna emocja przeradza się w inną, pozornie nawet wobec niej sprzeczną

NIENAWIŚĆ: Z historii oburzonych (Maciej Górny)

Twardy podział społeczeństwa na odseparowane od siebie segmenty wypełnione ludźmi myślącymi tak samo stwarza idealne warunki do szybkiego generowania oburzenia

NIENAWIŚĆ: Nie oczekujmy empatii (Tomasz Szerszeń)

Czasem wypowiedzenie słowa może być zaklęciem przywracającym światu czytelność, odwracającym opresyjny porządek. Nienawiść może być oczyszczająca, może być emocją, która pozwala przetrwać

DELFIN W MALINACH (odc. 23): Mała (Agnieszka Słodownik)

Rozmowa z aktywistą, fotografem, opiekunem rzeki i okazjonalnie bobrem – chodzimy po rzece i wykonujemy pracę wyobraźni

NIENAWIŚĆ: Nie daj się ponieść (Agata Sikora)

Nienawiść jest jedną z najbardziej tabuizowanych emocji. Jawi się jako uczucie, które zaślepia, nie pozwala dostrzec faktów i „drugiej strony medalu”

NIENAWIŚĆ: Fantazja pedagogiczna (Iwona Kurz)

Odcięcie się od trudnych kwestii tyleż chroni przed afektami, co może wyrażać chęć wycofania się z życia, rezygnacji z udziału w jakkolwiek rozumianym życiu publicznym i praktyce politycznej

NIENAWIŚĆ: Kosmiczna ściema (Piotr Fortuna)

W lewicowej nienawiści wobec Elona Muska nie chodzi o jego unicestwienie, ale o to, co miliarder sobą reprezentuje, a co przybrało taką właśnie zindywidualizowaną formę

NIENAWIŚĆ: Krzyk w lesie (Lia Dostlieva)

Zniuansowana rozmowa o nienawiści zawsze będzie trudna, bez względu na to, z której strony zaczniemy. Tym bardziej jeśli mowa o kontekście ukraińskim i problemie, jak mówią, „obmierzłej ukraińskiej nienawiści”

Ta sama wojna (Ludwika Włodek)

Lwów szykuje się na zimę i przerwy w dostawach prądu, a co za tym idzie, także ogrzewania – kolejny reportaż z zachodniej Ukrainy

Chryja (Bartosz Sadulski)

Jeśli ktoś uważa, że światowy futbol traci dziewictwo w Katarze, to najpewniej wybudził się właśnie z wieloletniej śpiączki

Sztuka

Wieszaliśmy pranie i piliśmy kawę (Monika Stelmach)

W Wietnamie na zorganizowanie każdej, nawet najmniejszej wystawy trzeba wystąpić o pozwolenie. Przedstawić komisji szczegółowe dane,  zrobić wizualizację 3D, przygotować występ, a nawet zapłacić

Trzewia (Anka Herbut)

Praca nad wystawą „matka ziemia” była uzależniona od warunków. Jak któreś dziecko było chore, to czekałyśmy, aż wyzdrowieje. Zatrzymanie uznawałyśmy za część procesu i nie pojawiało się nawet pytanie o to, czy możemy szybciej, lepiej, wyżej

Odkryć Fangora raz jeszcze (Karol Sienkiewicz)

W setną rocznicę urodzin Fangora posypały się poświęcone mu projekty. Prześcigające się w Fangorowych wystawach instytucje już wiedzą, że artystę warto pokazywać, ale jakby nie były jeszcze pewne dlaczego

NIENAWIŚĆ: Bielik to nie orzeł (Monika Stelmach)

Jeździliśmy po kraju z pytaniami, czym jest patriotyzm, ojczyzna, dom, rodzina.  Nie znaleźliśmy jednej Polski, ale mnóstwo małych Polsk, rodzin, lokalnych społeczności. Ludzi, którym zależy na budowaniu wartości wokół własnego domu, małej ojczyzny

Teatr

Plac zabaw (Teresa Fazan)

Choć w „Publice” wiele leży po stronie uczestniczek, autorki projektu oferują w zamian całkiem sporo. Scena Nowego Teatru została zamieniona w plac zabaw, na którym można przeskakiwać z atrakcji w atrakcję

Prawo dziecka do sztuki (Anka Herbut, Kosma Herbut-Lédé)

Na festiwalu Korczak Dzisiaj dzieci traktowane były partnersko. Młode jury przyznawało swoją nagrodę, a po spektaklach proponowano rozmowy, podczas których dzieci mogły skanalizować rozpoznane i nierozpoznane jeszcze emocje

Archiwum języka (Katarzyna Waligóra)

W spektaklu staramy się używać języka stworzonego przez Joyce’a do zrozumienia współczesnej Polski. Chcemy rozgryźć, z czym nasz język się boryka, jakie siły się na nim odcisnęły – rozmowa z twórcami spektaklu na podstawie „Finnegans Wake”

Wiersze

wiersze (Ada Rączka)

Ziemia

NIENAWIŚĆ: Przypłynęła śmierć (Małgorzata Lebda)

Uważnie przyglądam się temu, co wiąże się z akwatycznością. Moją uwagę zatrzymują manifestacje niechęci i nienawiści wobec rzek

Україна

НЕНАВИСТЬ: Крик у лісі (Лія Достлєва)

Вдумлива й нюансована розмова про ненависть у будь-якому разі буде складна й проблематична, з якого боку до неї не підступися. Якщо ж говорити про український контекст і проблему знавіснілої української ненависті до всього російського, побачену умовними західними очима, розплутувати цей клубок доведеться довго

]]>

Film

Jasny snop światła (Igor Kierkosz)

Edward Yang intensywnie rozświetla punkciki i z premedytacją przyciemnia konkretne fragmenty kadrów. Po śladzie świetlnym da się dojść do sedna tego kina – retrospektywę filmów Yanga można oglądać na festiwalu Pięć Smaków

Bez wstydu (Marta Bałaga)

Chciałem pokazać kogoś, kto od pierwszej sceny wie, kim jest, i nie ma z tym problemu, że jest się gejem – opowiada reżyser nagrodzonego w Gdyni filmu „Słoń”

Literatura

Nieuleczalna niszowość (Olga Wróbel)

Dobry komiks nie składa się z dobrych rysunków i dobrego scenariusza, powstaje między kadrami. To nie jest ilustrowana literatura

Media

Od Iron Mana do mema (Jakub Majmurek)

Wszystko to, co stało się w ostatnich tygodniach, podważa wiarę nie tylko w kompetencje Muska do kierowania Twitterem, ale też w kluczowy dla ideologii Doliny Krzemowej mit genialnego innowatora

Gra w upamiętnienie (J. Szpilka)

Wielkim osiągnięciem „Pentiment” jest postawienie odbiorcy wobec historii jako chaotycznej wielogłosowości, której uporządkowanie stanowi zawsze polityczną decyzję

Muzyka

NIENAWIŚĆ: Normalne odruchy (Jacek Świąder)

W lutym wybuchła wojna, ale i tak czołówki portali zajmują wiadomości o golach Roberta Lewandowskiego. Nie mówię, że Lewandowski ma przestać grać w piłkę, ale mimo wszystko coś tu jest nie tak – mówi muzyk zespołu Hańba!

Korzenie (Maciej Kaczmarski)

Zgodnie z tytułem swojego najnowszego albumu Skalpel zwraca się ku źródłom i zabiera słuchacza w podróż do ostatniej dekady XX wieku

Obyczaje

NIENAWIŚĆ: Odprzyjaźnienie (Marek Krajewski)

Obiektem nienawiści mogą być co prawda bób, maliny, pogarda, upały czy PiS albo lewacy, ale jednocześnie dominuje tendencja, by za jej przedmiot obierać głównie to, co na różne sposoby łamie normy społeczne i wobec czego jesteśmy bezradni

NIENAWIŚĆ: Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina (Kacper Pobłocki)

Zarówno nienawiść, jak i miłość rodzą się w rodzinie i to właśnie poprzez rodzinne stosunki dochodzi do tej niezwykłej emocjonalnej alchemii – jedna emocja przeradza się w inną, pozornie nawet wobec niej sprzeczną

NIENAWIŚĆ: Z historii oburzonych (Maciej Górny)

Twardy podział społeczeństwa na odseparowane od siebie segmenty wypełnione ludźmi myślącymi tak samo stwarza idealne warunki do szybkiego generowania oburzenia

NIENAWIŚĆ: Nie oczekujmy empatii (Tomasz Szerszeń)

Czasem wypowiedzenie słowa może być zaklęciem przywracającym światu czytelność, odwracającym opresyjny porządek. Nienawiść może być oczyszczająca, może być emocją, która pozwala przetrwać

DELFIN W MALINACH (odc. 23): Mała (Agnieszka Słodownik)

Rozmowa z aktywistą, fotografem, opiekunem rzeki i okazjonalnie bobrem – chodzimy po rzece i wykonujemy pracę wyobraźni

NIENAWIŚĆ: Nie daj się ponieść (Agata Sikora)

Nienawiść jest jedną z najbardziej tabuizowanych emocji. Jawi się jako uczucie, które zaślepia, nie pozwala dostrzec faktów i „drugiej strony medalu”

NIENAWIŚĆ: Fantazja pedagogiczna (Iwona Kurz)

Odcięcie się od trudnych kwestii tyleż chroni przed afektami, co może wyrażać chęć wycofania się z życia, rezygnacji z udziału w jakkolwiek rozumianym życiu publicznym i praktyce politycznej

NIENAWIŚĆ: Kosmiczna ściema (Piotr Fortuna)

W lewicowej nienawiści wobec Elona Muska nie chodzi o jego unicestwienie, ale o to, co miliarder sobą reprezentuje, a co przybrało taką właśnie zindywidualizowaną formę

NIENAWIŚĆ: Krzyk w lesie (Lia Dostlieva)

Zniuansowana rozmowa o nienawiści zawsze będzie trudna, bez względu na to, z której strony zaczniemy. Tym bardziej jeśli mowa o kontekście ukraińskim i problemie, jak mówią, „obmierzłej ukraińskiej nienawiści”

Ta sama wojna (Ludwika Włodek)

Lwów szykuje się na zimę i przerwy w dostawach prądu, a co za tym idzie, także ogrzewania – kolejny reportaż z zachodniej Ukrainy

Chryja (Bartosz Sadulski)

Jeśli ktoś uważa, że światowy futbol traci dziewictwo w Katarze, to najpewniej wybudził się właśnie z wieloletniej śpiączki

Sztuka

Wieszaliśmy pranie i piliśmy kawę (Monika Stelmach)

W Wietnamie na zorganizowanie każdej, nawet najmniejszej wystawy trzeba wystąpić o pozwolenie. Przedstawić komisji szczegółowe dane,  zrobić wizualizację 3D, przygotować występ, a nawet zapłacić

Trzewia (Anka Herbut)

Praca nad wystawą „matka ziemia” była uzależniona od warunków. Jak któreś dziecko było chore, to czekałyśmy, aż wyzdrowieje. Zatrzymanie uznawałyśmy za część procesu i nie pojawiało się nawet pytanie o to, czy możemy szybciej, lepiej, wyżej

Odkryć Fangora raz jeszcze (Karol Sienkiewicz)

W setną rocznicę urodzin Fangora posypały się poświęcone mu projekty. Prześcigające się w Fangorowych wystawach instytucje już wiedzą, że artystę warto pokazywać, ale jakby nie były jeszcze pewne dlaczego

NIENAWIŚĆ: Bielik to nie orzeł (Monika Stelmach)

Jeździliśmy po kraju z pytaniami, czym jest patriotyzm, ojczyzna, dom, rodzina.  Nie znaleźliśmy jednej Polski, ale mnóstwo małych Polsk, rodzin, lokalnych społeczności. Ludzi, którym zależy na budowaniu wartości wokół własnego domu, małej ojczyzny

Teatr

Plac zabaw (Teresa Fazan)

Choć w „Publice” wiele leży po stronie uczestniczek, autorki projektu oferują w zamian całkiem sporo. Scena Nowego Teatru została zamieniona w plac zabaw, na którym można przeskakiwać z atrakcji w atrakcję

Prawo dziecka do sztuki (Anka Herbut, Kosma Herbut-Lédé)

Na festiwalu Korczak Dzisiaj dzieci traktowane były partnersko. Młode jury przyznawało swoją nagrodę, a po spektaklach proponowano rozmowy, podczas których dzieci mogły skanalizować rozpoznane i nierozpoznane jeszcze emocje

Archiwum języka (Katarzyna Waligóra)

W spektaklu staramy się używać języka stworzonego przez Joyce’a do zrozumienia współczesnej Polski. Chcemy rozgryźć, z czym nasz język się boryka, jakie siły się na nim odcisnęły – rozmowa z twórcami spektaklu na podstawie „Finnegans Wake”

Wiersze

wiersze (Ada Rączka)

Ziemia

NIENAWIŚĆ: Przypłynęła śmierć (Małgorzata Lebda)

Uważnie przyglądam się temu, co wiąże się z akwatycznością. Moją uwagę zatrzymują manifestacje niechęci i nienawiści wobec rzek

Україна

НЕНАВИСТЬ: Крик у лісі (Лія Достлєва)

Вдумлива й нюансована розмова про ненависть у будь-якому разі буде складна й проблематична, з якого боку до неї не підступися. Якщо ж говорити про український контекст і проблему знавіснілої української ненависті до всього російського, побачену умовними західними очима, розплутувати цей клубок доведеться довго

]]>
Fri, 18 Nov 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/346]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/346

Film

Tryb „życie” (Vira Baldyniuk)

Wojna zabiera mój dom centymetr po centymetrze każdego dnia. Na początku trafili w moją szkołę, w moją klasę. Potem trafili w miejsce, gdzie zazwyczaj spotykałam się z przyjaciółmi w centrum. Potem trafili w mój pierwszy dom – mówi jedna z bardziej znanych ukraińskich aktorek, która wystąpiła m.in. w „Klondike”. Film od piątku w kinach

Obrazy nie działają (Łukasz Najder)

„Na Zachodzie bez zmian” to wybitne i przejmujące kino, ale wywołujące najróżniejsze wątpliwości. Choćby ów nazbyt wyraziście i ostentacyjnie, a w rezultacie: ckliwie, ukazany rozdział między światem człowieka a światem natury

Bury the Hatchet  (Karolina Kosińska)

„Derry Girls” to erupcja głosów, barw, emocji i zwrotów akcji, przysłaniających zasadniczą narrację, którą Irlandia Północna tak długo żyła

Literatura

Papier w ciała (Paweł Podsiadły)

Wiele nadziei daje otwarcie poezji debiutantów, Victora Ficnerskiego i Pawła Stasiewicza, na obrazy ciała. Jednak w porównaniu z poezją poetek męskie ciała poetyckie wciąż pozostają nieco wstydliwe

Komiks ciężki (Jakub Popielecki)

Maksymalistyczne podejście autora – mnożenie konwencji, płaszczyzn czasowych, postaci, gatunków, pociągnięć piórka na papierze – sprawia, że „Potwory” Barry’ego Windsora Smitha są komiksem totalnym, który pokazuje formę w całym spektrum jej możliwości

Sekcja zwłok (Adam Woźniak)

„Jeśli przecięto cię na pół”, nowa książka Łukasza Barysa, utrzymuje poziom debiutu i razem z nim składa się na dwugłos o polskiej prowincji, który wymyka się prostym schematom. Nie znajdziemy tu ani skandalizującego tonu, ani taniej estetyzacji

Morze książek (Aleksandra Wojtaszek)

W ostatniej dekadzie literatura chorwacka czasem mozolnie, a czasem niezwykle efektownie próbuje się wydostać z koleiny, w którą wpadła wraz z wojną. Przekłady na język polski pozostają jednak dość wybiórcze

Wyciąg z głowy (Elżbieta Łapczyńska)

Piszę koszmarnie wolno. Strona dziennie to dla mnie wyczyn. Zazwyczaj myślę akapitami: 1–2 to całostki, po których robię sobie odpoczynek. Jest to pisanie-dłubanie, pisanie-rzeźbienie, pisanie-wykopywanie, pisanie z przewagą usuwania – o swoim warsztacie opowiada autorka „Bestiariusza nowohuckiego”

Wykrwawianie (Tomasz Pindel)

„Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej” Eduarda Galeano to książka polityczna w dobrym i złym znaczeniu. Ma niewątpliwą wartość historyczną, ale jako narzędzie poznania regionu dziś wydaje się zwodnicza

Notatki z Ernaux (Renata Lis)

„Pisanie”, pretensjonalny rzeczownik, który drażni jak jeżdżenie paznokciem po szybie, u Ernaux pobrzękuje czasem jak absolut męskocentrycznej, elitarnej kultury. Podobnie jak czający się wciąż za plecami klasistowski upiór literatury, która „ocala”

Fantastyczne trans (J. Szpilka)

Zamiast wykorzystywać transpłciowość, aby powiedzieć coś o „ważnych sprawach”, Parker-Chen w „Tej, która stała się słońcem” wykorzystuje historię Chin oraz konwencję literatury fantasy, aby powiedzieć coś o byciu trans

Media

Pustynia nierzeczywistości (Michał R. Wiśniewski)

Twitter się kończy, kończy się Facebook, nawet TikTok nie jest już taki fajny. Oglądanie mediów społecznościowych w ich schyłkowych fazach może dać wyobrażenie, jak będzie wyglądał koniec świata

Muzyka

Cud i walka uliczna (Maciej Krawiec)

Prymat kolektywu, wyraziste kompozycje o nietypowej, osobnej, nieraz trudnej architekturze, współpraca w ramach ufającej sobie grupy – tak można by w skrócie podsumować muzyczny wymiar działań kwartetu Ambrose’a Akinmusirego

Czarne przeznaczenie (Jakub Knera)

Chętnie posadziłbym bohaterów metalowych książek Szubrychta i Joņevsa naprzeciwko siebie. Ich obrazy dorastania w postsowieckiej rzeczywistości wschodniej Europy świetnie się uzupełniają

Obyczaje

Ukraina szykuje się do zimy (Ludwika Włodek)

Ukraińcy sprowadzają samochody dla armii, kupują drony i generatory prądu, chodzą do kawiarni i organizują wystawy. Nie przestają wierzyć w wygraną i planują przyszłość – reportaż ze Lwowa

Sztuka

Własne miejsce pracy (Kaja Werbanowska)

Kiedy pracuje, zakłada czarny roboczy kombinezon. Jej pracownia mieści się w stodole, w miejscu tej, którą spaliła jako trzylatka. Pośrodku wielki stół z modelami prac. Z boku tablice ze szkicami. Wisi też włókno konopne. Materiał, którym ostatnio interesuje się Iza Tarasewicz

Powrót z gwiazd (Karol Sienkiewicz)

Trudno o bardziej odległe wizje muzeum niż na wystawach „Obywatele kosmosu” oraz „I ogień, i popiół” w Łodzi. Gorzej, że istnieje dla nich przyziemny kontekst – konkurs na stanowisko dyrektora Muzeum Sztuki prawdopodobnie wygrał Andrzej Biernacki

Uzdrowić miasto (Anna Pajęcka)

Biennale Zielona Góra, rozpraszając swoje działania na wiele instytucji, zmusza gości i gościnie do namysłu nad przestrzenią, w której się poruszają

Teatr

Świecidełka (Katarzyna Waligóra)

Sprawność reżyserska Katarzyny Minkowskiej, która panuje nad skomplikowaną materią spektaklu „Orlando. Bloomsbury”, jest imponująca. Niestety nie nadążają za nią treść i temat spektaklu

Koty, świnie i myszy (Katarzyna Niedurny)

Główna bohaterka spektaklu dowiaduje się, że główny bohater komiksu Arta Spiegelmana „Maus. Opowieść ocalałego” dorastał obok niej, choć w innym czasie. W sosnowieckiej Środuli

Wciąż wyrywa głupie serce (Stanisław Godlewski)

„Frankenstein” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego ma dziwny, senny rytm. Wiele scen jest tu zawieszonych między serio a buffo. Losy bohaterów wloką się, atmosfera jest gęsta i nieprzyjemna

Być i nie być (Piotr Morawski)

Przekład jest dla mnie podobny do pracy aktorki i aktora. Dostajesz materiał, który masz przez siebie przepuścić i zinterpretować. Jeśli jestem na próbach, cały czas wsłuchuję się, gdzie ktoś coś inaczej przeczyta, bo to często lepsze rozwiązania – mówi tłumaczka niemieckich dramatów

Wiersze

Garutko sobotniej ropy(pieśń 7: Polowanie) (Krzysztof Bartnicki)

Ziemia

Kruchy obwarzanek (Justyna Drath)

Wystawa „Antropocen” w Pawilonie Zodiak nie przekonuje nas, że lepiej już było. Umieszcza obok siebie zarówno fantazje o przyszłości, jak i konkretne rozwiązania

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Бути бджолою (Софія Андрухович)

Так часто запитують: як змінила вас війна? Знову й знову переконуюсь, що якщо вона й змінює, то радше у спосіб поглиблення того, що вже і без того було – і доброго, і злого

]]>

Film

Tryb „życie” (Vira Baldyniuk)

Wojna zabiera mój dom centymetr po centymetrze każdego dnia. Na początku trafili w moją szkołę, w moją klasę. Potem trafili w miejsce, gdzie zazwyczaj spotykałam się z przyjaciółmi w centrum. Potem trafili w mój pierwszy dom – mówi jedna z bardziej znanych ukraińskich aktorek, która wystąpiła m.in. w „Klondike”. Film od piątku w kinach

Obrazy nie działają (Łukasz Najder)

„Na Zachodzie bez zmian” to wybitne i przejmujące kino, ale wywołujące najróżniejsze wątpliwości. Choćby ów nazbyt wyraziście i ostentacyjnie, a w rezultacie: ckliwie, ukazany rozdział między światem człowieka a światem natury

Bury the Hatchet  (Karolina Kosińska)

„Derry Girls” to erupcja głosów, barw, emocji i zwrotów akcji, przysłaniających zasadniczą narrację, którą Irlandia Północna tak długo żyła

Literatura

Papier w ciała (Paweł Podsiadły)

Wiele nadziei daje otwarcie poezji debiutantów, Victora Ficnerskiego i Pawła Stasiewicza, na obrazy ciała. Jednak w porównaniu z poezją poetek męskie ciała poetyckie wciąż pozostają nieco wstydliwe

Komiks ciężki (Jakub Popielecki)

Maksymalistyczne podejście autora – mnożenie konwencji, płaszczyzn czasowych, postaci, gatunków, pociągnięć piórka na papierze – sprawia, że „Potwory” Barry’ego Windsora Smitha są komiksem totalnym, który pokazuje formę w całym spektrum jej możliwości

Sekcja zwłok (Adam Woźniak)

„Jeśli przecięto cię na pół”, nowa książka Łukasza Barysa, utrzymuje poziom debiutu i razem z nim składa się na dwugłos o polskiej prowincji, który wymyka się prostym schematom. Nie znajdziemy tu ani skandalizującego tonu, ani taniej estetyzacji

Morze książek (Aleksandra Wojtaszek)

W ostatniej dekadzie literatura chorwacka czasem mozolnie, a czasem niezwykle efektownie próbuje się wydostać z koleiny, w którą wpadła wraz z wojną. Przekłady na język polski pozostają jednak dość wybiórcze

Wyciąg z głowy (Elżbieta Łapczyńska)

Piszę koszmarnie wolno. Strona dziennie to dla mnie wyczyn. Zazwyczaj myślę akapitami: 1–2 to całostki, po których robię sobie odpoczynek. Jest to pisanie-dłubanie, pisanie-rzeźbienie, pisanie-wykopywanie, pisanie z przewagą usuwania – o swoim warsztacie opowiada autorka „Bestiariusza nowohuckiego”

Wykrwawianie (Tomasz Pindel)

„Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej” Eduarda Galeano to książka polityczna w dobrym i złym znaczeniu. Ma niewątpliwą wartość historyczną, ale jako narzędzie poznania regionu dziś wydaje się zwodnicza

Notatki z Ernaux (Renata Lis)

„Pisanie”, pretensjonalny rzeczownik, który drażni jak jeżdżenie paznokciem po szybie, u Ernaux pobrzękuje czasem jak absolut męskocentrycznej, elitarnej kultury. Podobnie jak czający się wciąż za plecami klasistowski upiór literatury, która „ocala”

Fantastyczne trans (J. Szpilka)

Zamiast wykorzystywać transpłciowość, aby powiedzieć coś o „ważnych sprawach”, Parker-Chen w „Tej, która stała się słońcem” wykorzystuje historię Chin oraz konwencję literatury fantasy, aby powiedzieć coś o byciu trans

Media

Pustynia nierzeczywistości (Michał R. Wiśniewski)

Twitter się kończy, kończy się Facebook, nawet TikTok nie jest już taki fajny. Oglądanie mediów społecznościowych w ich schyłkowych fazach może dać wyobrażenie, jak będzie wyglądał koniec świata

Muzyka

Cud i walka uliczna (Maciej Krawiec)

Prymat kolektywu, wyraziste kompozycje o nietypowej, osobnej, nieraz trudnej architekturze, współpraca w ramach ufającej sobie grupy – tak można by w skrócie podsumować muzyczny wymiar działań kwartetu Ambrose’a Akinmusirego

Czarne przeznaczenie (Jakub Knera)

Chętnie posadziłbym bohaterów metalowych książek Szubrychta i Joņevsa naprzeciwko siebie. Ich obrazy dorastania w postsowieckiej rzeczywistości wschodniej Europy świetnie się uzupełniają

Obyczaje

Ukraina szykuje się do zimy (Ludwika Włodek)

Ukraińcy sprowadzają samochody dla armii, kupują drony i generatory prądu, chodzą do kawiarni i organizują wystawy. Nie przestają wierzyć w wygraną i planują przyszłość – reportaż ze Lwowa

Sztuka

Własne miejsce pracy (Kaja Werbanowska)

Kiedy pracuje, zakłada czarny roboczy kombinezon. Jej pracownia mieści się w stodole, w miejscu tej, którą spaliła jako trzylatka. Pośrodku wielki stół z modelami prac. Z boku tablice ze szkicami. Wisi też włókno konopne. Materiał, którym ostatnio interesuje się Iza Tarasewicz

Powrót z gwiazd (Karol Sienkiewicz)

Trudno o bardziej odległe wizje muzeum niż na wystawach „Obywatele kosmosu” oraz „I ogień, i popiół” w Łodzi. Gorzej, że istnieje dla nich przyziemny kontekst – konkurs na stanowisko dyrektora Muzeum Sztuki prawdopodobnie wygrał Andrzej Biernacki

Uzdrowić miasto (Anna Pajęcka)

Biennale Zielona Góra, rozpraszając swoje działania na wiele instytucji, zmusza gości i gościnie do namysłu nad przestrzenią, w której się poruszają

Teatr

Świecidełka (Katarzyna Waligóra)

Sprawność reżyserska Katarzyny Minkowskiej, która panuje nad skomplikowaną materią spektaklu „Orlando. Bloomsbury”, jest imponująca. Niestety nie nadążają za nią treść i temat spektaklu

Koty, świnie i myszy (Katarzyna Niedurny)

Główna bohaterka spektaklu dowiaduje się, że główny bohater komiksu Arta Spiegelmana „Maus. Opowieść ocalałego” dorastał obok niej, choć w innym czasie. W sosnowieckiej Środuli

Wciąż wyrywa głupie serce (Stanisław Godlewski)

„Frankenstein” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego ma dziwny, senny rytm. Wiele scen jest tu zawieszonych między serio a buffo. Losy bohaterów wloką się, atmosfera jest gęsta i nieprzyjemna

Być i nie być (Piotr Morawski)

Przekład jest dla mnie podobny do pracy aktorki i aktora. Dostajesz materiał, który masz przez siebie przepuścić i zinterpretować. Jeśli jestem na próbach, cały czas wsłuchuję się, gdzie ktoś coś inaczej przeczyta, bo to często lepsze rozwiązania – mówi tłumaczka niemieckich dramatów

Wiersze

Garutko sobotniej ropy(pieśń 7: Polowanie) (Krzysztof Bartnicki)

Ziemia

Kruchy obwarzanek (Justyna Drath)

Wystawa „Antropocen” w Pawilonie Zodiak nie przekonuje nas, że lepiej już było. Umieszcza obok siebie zarówno fantazje o przyszłości, jak i konkretne rozwiązania

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Бути бджолою (Софія Андрухович)

Так часто запитують: як змінила вас війна? Знову й знову переконуюсь, що якщо вона й змінює, то радше у спосіб поглиблення того, що вже і без того було – і доброго, і злого

]]>
Fri, 04 Nov 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/345]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/345

Film

Konserwy i weki (Jakub Socha)

Nagrodzone Złotym Niedźwiedziem w Berlinie „Alcarrás” to opowieść o końcu pewnego świata.  Jego autentyczność budują nieprofesjonalni aktorzy, mieszkańcy tytułowego miasteczka

Portret artystek z czasów milczenia (Klara Cykorz)

W naćkanym true crime’ami i biopicami krajobrazie medialno-popkulturowym Smoczyńskiej i jej ekipie udało się zrobić oparty na faktach film, który jest po coś

Pierścienie i smoki (Jakub Majmurek)

Jak wypadł pojedynek „Rodu smoka” i „Pierścieni władzy”, dwóch najbardziej wyczekiwanych premier serialowych tego roku? Mówiąc najkrócej, rozczarowująco

Ulga (Agnieszka Jakimiak)

„Zdarzyło się” Audrey Diwan na podstawie książki Ernaux wrzuca widzki w oko cyklonu doświadczenia. Największą siłą filmu jest jego bezkompromisowość. Sprawa jest prosta: kobieta chce przerwać swoją ciążę

Literatura

Jestem osobą piszącą (Olga Wróbel)

W moim dzienniku jest banał za banałem, na pewno, chociaż pilnuję, żeby nie były to banały coachingowe, tylko troskliwe. Więcej tam pytań niż odpowiedzi – mówi autor „Pawilonu małych ssaków”

Wynurzenie (Ilona Wiśniewska)

Czy mamy prawo pisać o innych? Jak to zrobić godnie, by nie zanurzyć się w stereotypach? Zawsze dobrym pomysłem jest spotkanie, wspólne bycie, wspólne marznięcie – o dwóch książkach o Grenlandii

Kubeczek (Olha Kupriyan )

W kuchni, w której nasze dzieci siedzą nad lekcjami, a my prowadzimy rozmowy na Zoomie, Czesław Miłosz przyjmował gości. Teraz my przyjmujemy w kuchni Miłosza gości z Ukrainy – powstał tu całodobowy i całoroczny „punkt przesiadkowy”

Choroba, nie metafora (Teresa Fazan)

„Dzienniki raka” Audre Lorde ujmują w sobie historię znacznie szerszą: są opowieścią o Stanach Zjednoczonych lat 80., kraju jeszcze bardziej zezłośliwionym niż tocząca ciało autorki choroba

Szachowe opowieści (Paweł Łyżwiński)

Kasper Bajon zabiera nas na wędrówkę wyobraźni, która przywraca szachom ludzki wymiar. Szachowa symbolika jednak nieustannie podpowiada „Gambitowi” nieco religijną wizję dziejów i ludzkiego losu

Opowieści przecudne (Piotr Siemion)

Nie jestem dawcą praw na gwiaździstym tronie beletrystyki. Od kilkunastu lat prowadzę jednak dla młodych ludzi Czarne Warsztaty, podczas których piszemy i rozmawiamy o pisaniu. Uczestnikom przynoszę zadania i dary

Powiedz mi jakieś kłamstwo (Igor Kierkosz)

Nawet mało uważna czytelniczka zda sobie sprawę, że ta prosta fabułka musi być jedynie punktem wyjścia. To, co istotne, gnieździ się tu na marginesach – o „Ucichło” Marii Karpińskiej

Fantazje. Przepisywanie (Kornelia Sobczak)

„Mój mały zwierzaku”, druga powieść Rijnevelda, jest nie tyle rozliczeniem z lolityzmem, ile jego przepisaniem, próbą sprawdzenia, jak by to było na własnych warunkach

Media

Tydzień w Polsce (Karolina Wajman)

Sokołowsko nie jest już miejscem, o którym nikt nie słyszał. Nie jest też tak źle jak w grze sokolowsko.fun. Jeszcze?

Muzyka

Miłość i grzyby (Dominika Janik)

Björk podjęła temat, który zajmuje ugruntowaną pozycję w zbiorowej świadomości. O grzybach rozprawia się zarówno w centrach koncepcyjnych NASA, w klinikach wspierających walkę z depresją, jak i w dokumentach Netflixa

Dwa mity (Adam Suprynowicz)

Reżyserowi udało się wypracować ze śpiewakami taki rodzaj obecności scenicznej, w którym nie dominuje operowa sztampa – o „Dydonie i Eneaszu” w reżyserii Tomasza Cyza

Handlarz uczuć (Maciej Kaczmarski)

Na najnowszym albumie Briana Eno najważniejsze są uczucia, a centralne miejsce zajmuje człowiek – nie jednak jako bohater, lecz antybohater

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 22): Uprawianie wspólnoty cz. 3 (Krzysztof Marciniak)

Rozmawiamy z zespołami dwóch aktywnych kolektywów, które wspólnie opiekują się ziemią: La Bolina z Andaluzji i Osadą – Centrum Regeneratywnego Życia z Pomorza

Nie mów nic złego (Aldona Kopkiewicz)

Poczułam gniew nie pierwszy raz i że nie pierwszy raz stłumiłam go w sobie, dorzuciłam kolejny żarzący węgiel do ogniska niezrealizowanych wybuchów złości. Ten przyduszony ogień staje się w końcu trucizną. Połowa życia, najwyższy czas, by w końcu stać się sobą

Sztuka

Lekcja Prisztiny (Stach Szabłowski)

14. Manifesta ma w sobie wiarygodność. W świecie sztuki, który ugina się pod ciężarem nadprodukcji, zrobienie czegoś potrzebnego nie jest sprawą łatwą

Nie do przyjęcia (Kateryna Botanova)

Zaproszenia do udziału w dyskusji, festiwalu filmowym, wystawie – fala tych dobrymi chęciami podyktowanych propozycji zdaje się nie mieć końca. Zdecydowana większość gestów dobrej woli to zaproszenia do dialogu z rosyjskimi działaczami kultury

Teatr

Żółte światło (Stanisław Godlewski)

W „Dekalogu” Farugi interpretacje aktorskie stanowią największą siłę spektaklu. Adaptacja wymusiła kondensację historii – dlatego aktorzy grają mocno, intensywnie i szybko

Kto może wejść do opery? (Teresa Fazan)

Większość teatrów i oper jest nadal bardzo konserwatywna, a osoby o alternatywnej motoryce, percepcji czy wyglądzie są traktowane jako rodzaj gadżetu w dużych realizacjach – mówi twórca baletu z osobami niewidomymi i niedowidzącymi

Wiersze

Wiersze (Joanna Mueller)

Ziemia

Książki we mgle, czyli Biblioteka Przyszłości (Dawid Juraszek)

Po co pisać książki non-fiction o katastrofie klimatyczno-ekologicznej? By naświetlić sytuację i zmotywować do działania – to odpowiedź dzisiejsza i doraźna. Czego jednak w pisanych dzisiaj książkach szukać będą przyszłe pokolenia – zakładając oczywiście, że owe pokolenia w ogóle przyjdą?

Szmuglerzy utopii (Tomasz Szerszeń)

Lecieliśmy do świata, który uwierzył, że zmiana jest możliwa i że można zacząć na nowo – o podróżowaniu w pandemicznych czasach, utopiach i innych formach życia w Ameryce Południowej

Gry z klimatem (Marcin Krassowski)

Podobnie jak politycy, aktywiści, przedstawiciele biznesu i naukowcy szukają rozwiązań, tak filmowcy, pisarze czy artyści szukają języka. Twórcy gier wideo nie są na tym polu wyjątkiem

Україна

Горнятко, як у Мілоша (Ольга Купріян)

Бажання оточити себе красою, а значить – життям – виникає пізніше. Коли тебе вже не підкидає від гучних звуків, а сирени перестають гудіти в голові. Коли ти якийсь час перебуваєш у безпеці й бажано – на одному місці довше, ніж тиждень

Мистецтво непорозуміння (Катерина Ботанова)

Мистецтво — це завжди про непорозуміння, про оприявнення розривів і розламів, які не можна швиденько загладити чи залатати, про тектонічні розриви реальності, через які проступає саме життя з його болем, стражданнями, нерівностями, експлуатаціями, маніпуляціями, жертвами та свідками, поразками та перемогами

Не дозволяю собі зневіритися (Віра Балдинюк)

У мистецтві мені принципово важливо зайняти суб’єктну й критичну позицію щодо себе самої, до своєї країни. Це передусім про гідність

]]>

Film

Konserwy i weki (Jakub Socha)

Nagrodzone Złotym Niedźwiedziem w Berlinie „Alcarrás” to opowieść o końcu pewnego świata.  Jego autentyczność budują nieprofesjonalni aktorzy, mieszkańcy tytułowego miasteczka

Portret artystek z czasów milczenia (Klara Cykorz)

W naćkanym true crime’ami i biopicami krajobrazie medialno-popkulturowym Smoczyńskiej i jej ekipie udało się zrobić oparty na faktach film, który jest po coś

Pierścienie i smoki (Jakub Majmurek)

Jak wypadł pojedynek „Rodu smoka” i „Pierścieni władzy”, dwóch najbardziej wyczekiwanych premier serialowych tego roku? Mówiąc najkrócej, rozczarowująco

Ulga (Agnieszka Jakimiak)

„Zdarzyło się” Audrey Diwan na podstawie książki Ernaux wrzuca widzki w oko cyklonu doświadczenia. Największą siłą filmu jest jego bezkompromisowość. Sprawa jest prosta: kobieta chce przerwać swoją ciążę

Literatura

Jestem osobą piszącą (Olga Wróbel)

W moim dzienniku jest banał za banałem, na pewno, chociaż pilnuję, żeby nie były to banały coachingowe, tylko troskliwe. Więcej tam pytań niż odpowiedzi – mówi autor „Pawilonu małych ssaków”

Wynurzenie (Ilona Wiśniewska)

Czy mamy prawo pisać o innych? Jak to zrobić godnie, by nie zanurzyć się w stereotypach? Zawsze dobrym pomysłem jest spotkanie, wspólne bycie, wspólne marznięcie – o dwóch książkach o Grenlandii

Kubeczek (Olha Kupriyan )

W kuchni, w której nasze dzieci siedzą nad lekcjami, a my prowadzimy rozmowy na Zoomie, Czesław Miłosz przyjmował gości. Teraz my przyjmujemy w kuchni Miłosza gości z Ukrainy – powstał tu całodobowy i całoroczny „punkt przesiadkowy”

Choroba, nie metafora (Teresa Fazan)

„Dzienniki raka” Audre Lorde ujmują w sobie historię znacznie szerszą: są opowieścią o Stanach Zjednoczonych lat 80., kraju jeszcze bardziej zezłośliwionym niż tocząca ciało autorki choroba

Szachowe opowieści (Paweł Łyżwiński)

Kasper Bajon zabiera nas na wędrówkę wyobraźni, która przywraca szachom ludzki wymiar. Szachowa symbolika jednak nieustannie podpowiada „Gambitowi” nieco religijną wizję dziejów i ludzkiego losu

Opowieści przecudne (Piotr Siemion)

Nie jestem dawcą praw na gwiaździstym tronie beletrystyki. Od kilkunastu lat prowadzę jednak dla młodych ludzi Czarne Warsztaty, podczas których piszemy i rozmawiamy o pisaniu. Uczestnikom przynoszę zadania i dary

Powiedz mi jakieś kłamstwo (Igor Kierkosz)

Nawet mało uważna czytelniczka zda sobie sprawę, że ta prosta fabułka musi być jedynie punktem wyjścia. To, co istotne, gnieździ się tu na marginesach – o „Ucichło” Marii Karpińskiej

Fantazje. Przepisywanie (Kornelia Sobczak)

„Mój mały zwierzaku”, druga powieść Rijnevelda, jest nie tyle rozliczeniem z lolityzmem, ile jego przepisaniem, próbą sprawdzenia, jak by to było na własnych warunkach

Media

Tydzień w Polsce (Karolina Wajman)

Sokołowsko nie jest już miejscem, o którym nikt nie słyszał. Nie jest też tak źle jak w grze sokolowsko.fun. Jeszcze?

Muzyka

Miłość i grzyby (Dominika Janik)

Björk podjęła temat, który zajmuje ugruntowaną pozycję w zbiorowej świadomości. O grzybach rozprawia się zarówno w centrach koncepcyjnych NASA, w klinikach wspierających walkę z depresją, jak i w dokumentach Netflixa

Dwa mity (Adam Suprynowicz)

Reżyserowi udało się wypracować ze śpiewakami taki rodzaj obecności scenicznej, w którym nie dominuje operowa sztampa – o „Dydonie i Eneaszu” w reżyserii Tomasza Cyza

Handlarz uczuć (Maciej Kaczmarski)

Na najnowszym albumie Briana Eno najważniejsze są uczucia, a centralne miejsce zajmuje człowiek – nie jednak jako bohater, lecz antybohater

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 22): Uprawianie wspólnoty cz. 3 (Krzysztof Marciniak)

Rozmawiamy z zespołami dwóch aktywnych kolektywów, które wspólnie opiekują się ziemią: La Bolina z Andaluzji i Osadą – Centrum Regeneratywnego Życia z Pomorza

Nie mów nic złego (Aldona Kopkiewicz)

Poczułam gniew nie pierwszy raz i że nie pierwszy raz stłumiłam go w sobie, dorzuciłam kolejny żarzący węgiel do ogniska niezrealizowanych wybuchów złości. Ten przyduszony ogień staje się w końcu trucizną. Połowa życia, najwyższy czas, by w końcu stać się sobą

Sztuka

Lekcja Prisztiny (Stach Szabłowski)

14. Manifesta ma w sobie wiarygodność. W świecie sztuki, który ugina się pod ciężarem nadprodukcji, zrobienie czegoś potrzebnego nie jest sprawą łatwą

Nie do przyjęcia (Kateryna Botanova)

Zaproszenia do udziału w dyskusji, festiwalu filmowym, wystawie – fala tych dobrymi chęciami podyktowanych propozycji zdaje się nie mieć końca. Zdecydowana większość gestów dobrej woli to zaproszenia do dialogu z rosyjskimi działaczami kultury

Teatr

Żółte światło (Stanisław Godlewski)

W „Dekalogu” Farugi interpretacje aktorskie stanowią największą siłę spektaklu. Adaptacja wymusiła kondensację historii – dlatego aktorzy grają mocno, intensywnie i szybko

Kto może wejść do opery? (Teresa Fazan)

Większość teatrów i oper jest nadal bardzo konserwatywna, a osoby o alternatywnej motoryce, percepcji czy wyglądzie są traktowane jako rodzaj gadżetu w dużych realizacjach – mówi twórca baletu z osobami niewidomymi i niedowidzącymi

Wiersze

Wiersze (Joanna Mueller)

Ziemia

Książki we mgle, czyli Biblioteka Przyszłości (Dawid Juraszek)

Po co pisać książki non-fiction o katastrofie klimatyczno-ekologicznej? By naświetlić sytuację i zmotywować do działania – to odpowiedź dzisiejsza i doraźna. Czego jednak w pisanych dzisiaj książkach szukać będą przyszłe pokolenia – zakładając oczywiście, że owe pokolenia w ogóle przyjdą?

Szmuglerzy utopii (Tomasz Szerszeń)

Lecieliśmy do świata, który uwierzył, że zmiana jest możliwa i że można zacząć na nowo – o podróżowaniu w pandemicznych czasach, utopiach i innych formach życia w Ameryce Południowej

Gry z klimatem (Marcin Krassowski)

Podobnie jak politycy, aktywiści, przedstawiciele biznesu i naukowcy szukają rozwiązań, tak filmowcy, pisarze czy artyści szukają języka. Twórcy gier wideo nie są na tym polu wyjątkiem

Україна

Горнятко, як у Мілоша (Ольга Купріян)

Бажання оточити себе красою, а значить – життям – виникає пізніше. Коли тебе вже не підкидає від гучних звуків, а сирени перестають гудіти в голові. Коли ти якийсь час перебуваєш у безпеці й бажано – на одному місці довше, ніж тиждень

Мистецтво непорозуміння (Катерина Ботанова)

Мистецтво — це завжди про непорозуміння, про оприявнення розривів і розламів, які не можна швиденько загладити чи залатати, про тектонічні розриви реальності, через які проступає саме життя з його болем, стражданнями, нерівностями, експлуатаціями, маніпуляціями, жертвами та свідками, поразками та перемогами

Не дозволяю собі зневіритися (Віра Балдинюк)

У мистецтві мені принципово важливо зайняти суб’єктну й критичну позицію щодо себе самої, до своєї країни. Це передусім про гідність

]]>
Fri, 21 Oct 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/344]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/344

Film

Norma w Krainie Czarów (Bartosz Żurawiecki)

Film Dominika jest rozczarowaniem. Choć powiedziałbym paradoksalnie (w końcu Monroe to głównie paradoksy), że jest to rozczarowanie spełnione

Superman nas nie zbawi (Agata Sikora)

Dekonstruując fantazję o latających nadludziach, „The Boys” uruchamiają inną: jakoby krytyka status quo była tożsama z jego zmianą

Pragnienie miłości (Iwona Kurz)

„IO” Jerzego Skolimowskiego demonstruje trudności związane z dzieleniem wspólnego obrazu ze zwierzęciem, a chodzi przecież ostatecznie o kwestię dzielenia wspólnego świata

Literatura

Do góry spódnice (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej książce „Jedna czwarta wróbla” Gaba Krzyżanowska prześwietla językowe klisze, odrzuca pluszowe metafory, a następnie sprowadza opis ciąży i porodu do stopnia zero pisania

Między światami (Krzysztof Cieślik)

Rolą tłumaczek i tłumaczy jest głębokie ćwiczenie się w empatii, a nasza odpowiedzialność polega też na tym, by dobrze i uczciwie oddawać inne głosy i języki

Muzyka

Otwarte pytanie (Ivan Shelekhov)

Czy bardziej efektywny będę teraz z bronią na froncie, bez przygotowania, czy może tutaj, zajmując się tym, czym zajmuję się już dwadzieścia lat? – zastanawia się ukraiński muzyk, który gra na krakowskim Unsoundzie

Muzyka globalnego południa (Michał Wieczorek)

Sięganie po przeszłość, przetwarzanie jej, ciągła gra z pamięcią łączy wszystkich artystów nagrywających dla oficyny i kolektywu Chinabot

Obyczaje

Wegetarianie z Góry Prawdy (Anna Piwowarska)

Kolonia wegetariańska Monte Verità powstaje w roku 1900, fundamentami wspólnoty są równouprawnienie płci, wegetarianizm oraz poszanowanie natury – o sanatoriach do leczenia świata, nieco innej czarodziejskiej górze i potrzebie utopii

Sztuka

Spalone babeczki (Monika Stelmach)

Gdy dziecku rozleje się coś na stół, to nie staje się to dramatem, tylko inspiracją do malowania paluszkiem po blacie. Wykorzystanie błędu i niedoskonałości w projektowaniu zabawek jest odkryciem ostatnich paru lat

Mrzonki i utopie (Marcin Stachowicz)

W weekend galeryjny A.D. 2022 biznesy kręciły się na pełnym widoku. Dzięki czemu dowiedziałem się, że jestem dożywotnio skazany na pocztówki z muzeów, względnie – własną drukarkę

Zmierzch człowieka, świt sztuki (Arek Gruszczyński)

Pokazuję malarstwo, bo muszę z czegoś żyć. Z czegoś muszę opłacić czynsz i zjeść obiad. Zresztą cenię młode malarstwo, no może oprócz abstrakcyjnego, które jest zdziadziałe

Teatr

Kobieta osiągnęła doskonałość (Katarzyna Niedurny)

W „Plath” w reżyserii Katarzyny Kalwat doskonałość poetki realizuje się w braku pragnień, przemienieniu żywego, szamoczącego się ciała w zimny obiekt, który wzywa innych do działania

Rodzina na scenie (Ada Tymińska)

Na scenie TR Warszawa do transformacji niewiele potrzeba. Wystarczy szmata na głowie i taniec z krzesłem – o spektaklu „Rodzina” w reżyserii Justyny Sobczyk

Jesteś z kości (Anna Pajęcka)

Grupa performerek i performerów na scenie zachęca publiczność do rozluźnienia, wskazuje, dokąd uchodzić – ku karnawałowi wspólnoty, niekoniecznie humanistycznej – o nowym spektaklu Marty Ziółek

Wiersze

wiersze (Michał Sobol)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Заздрість і сліпота на Тернопільщині (Софія Андрухович)

Війна – трафарет, крізь який українцям складно не читати світ. Пошкоджена лінза, що викривлює дійсність, змінює пропорції, міняє об’єкти місцями. Психіка ставить рану в центр свідомості: світ у всіх своїх виявах продовжує існувати, але складається враження, що світ відсьогодні – суцільна рана

Heinali: наблизитися через мистецтво (Іван Шелехов)

Електронна музика асоціюється з якимось футуризмом і винні в тому фільми наукової фантастики, яких виходило багато в часи зародження електронної музики. І вона часто супроводжувала в тому числі трешові фільми, тому що це було дуже дешево – не треба було наймати «справжніх музикантів»

]]>

Film

Norma w Krainie Czarów (Bartosz Żurawiecki)

Film Dominika jest rozczarowaniem. Choć powiedziałbym paradoksalnie (w końcu Monroe to głównie paradoksy), że jest to rozczarowanie spełnione

Superman nas nie zbawi (Agata Sikora)

Dekonstruując fantazję o latających nadludziach, „The Boys” uruchamiają inną: jakoby krytyka status quo była tożsama z jego zmianą

Pragnienie miłości (Iwona Kurz)

„IO” Jerzego Skolimowskiego demonstruje trudności związane z dzieleniem wspólnego obrazu ze zwierzęciem, a chodzi przecież ostatecznie o kwestię dzielenia wspólnego świata

Literatura

Do góry spódnice (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej książce „Jedna czwarta wróbla” Gaba Krzyżanowska prześwietla językowe klisze, odrzuca pluszowe metafory, a następnie sprowadza opis ciąży i porodu do stopnia zero pisania

Między światami (Krzysztof Cieślik)

Rolą tłumaczek i tłumaczy jest głębokie ćwiczenie się w empatii, a nasza odpowiedzialność polega też na tym, by dobrze i uczciwie oddawać inne głosy i języki

Muzyka

Otwarte pytanie (Ivan Shelekhov)

Czy bardziej efektywny będę teraz z bronią na froncie, bez przygotowania, czy może tutaj, zajmując się tym, czym zajmuję się już dwadzieścia lat? – zastanawia się ukraiński muzyk, który gra na krakowskim Unsoundzie

Muzyka globalnego południa (Michał Wieczorek)

Sięganie po przeszłość, przetwarzanie jej, ciągła gra z pamięcią łączy wszystkich artystów nagrywających dla oficyny i kolektywu Chinabot

Obyczaje

Wegetarianie z Góry Prawdy (Anna Piwowarska)

Kolonia wegetariańska Monte Verità powstaje w roku 1900, fundamentami wspólnoty są równouprawnienie płci, wegetarianizm oraz poszanowanie natury – o sanatoriach do leczenia świata, nieco innej czarodziejskiej górze i potrzebie utopii

Sztuka

Spalone babeczki (Monika Stelmach)

Gdy dziecku rozleje się coś na stół, to nie staje się to dramatem, tylko inspiracją do malowania paluszkiem po blacie. Wykorzystanie błędu i niedoskonałości w projektowaniu zabawek jest odkryciem ostatnich paru lat

Mrzonki i utopie (Marcin Stachowicz)

W weekend galeryjny A.D. 2022 biznesy kręciły się na pełnym widoku. Dzięki czemu dowiedziałem się, że jestem dożywotnio skazany na pocztówki z muzeów, względnie – własną drukarkę

Zmierzch człowieka, świt sztuki (Arek Gruszczyński)

Pokazuję malarstwo, bo muszę z czegoś żyć. Z czegoś muszę opłacić czynsz i zjeść obiad. Zresztą cenię młode malarstwo, no może oprócz abstrakcyjnego, które jest zdziadziałe

Teatr

Kobieta osiągnęła doskonałość (Katarzyna Niedurny)

W „Plath” w reżyserii Katarzyny Kalwat doskonałość poetki realizuje się w braku pragnień, przemienieniu żywego, szamoczącego się ciała w zimny obiekt, który wzywa innych do działania

Rodzina na scenie (Ada Tymińska)

Na scenie TR Warszawa do transformacji niewiele potrzeba. Wystarczy szmata na głowie i taniec z krzesłem – o spektaklu „Rodzina” w reżyserii Justyny Sobczyk

Jesteś z kości (Anna Pajęcka)

Grupa performerek i performerów na scenie zachęca publiczność do rozluźnienia, wskazuje, dokąd uchodzić – ku karnawałowi wspólnoty, niekoniecznie humanistycznej – o nowym spektaklu Marty Ziółek

Wiersze

wiersze (Michał Sobol)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Заздрість і сліпота на Тернопільщині (Софія Андрухович)

Війна – трафарет, крізь який українцям складно не читати світ. Пошкоджена лінза, що викривлює дійсність, змінює пропорції, міняє об’єкти місцями. Психіка ставить рану в центр свідомості: світ у всіх своїх виявах продовжує існувати, але складається враження, що світ відсьогодні – суцільна рана

Heinali: наблизитися через мистецтво (Іван Шелехов)

Електронна музика асоціюється з якимось футуризмом і винні в тому фільми наукової фантастики, яких виходило багато в часи зародження електронної музики. І вона часто супроводжувала в тому числі трешові фільми, тому що це було дуже дешево – не треба було наймати «справжніх музикантів»

]]>
Fri, 07 Oct 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/343]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/343

Film

Nikim innym już się nie będzie (Jakub Socha)

W tym roku na festiwalu w Gdyni można było obejrzeć prawdziwy przekrój tego, co może zaoferować polskie kino. Mieliśmy filmy stworzone z myślą o środowych seansach w telewizorze i takie, które właśnie wróciły z nagrodami z najważniejszych festiwali kina artystycznego

Na blokach czułem się lepiej (Mateusz Demski)

U mnie w domu nie było żadnej kultury. Nie było muzyki, literatury, nawet gazet nie było. Książki, płyty? Nie wiem, skąd mi się to wzięło – mówi Damian Kocur, reżyser jednego z najciekawszych filmów tegorocznego festiwalu w Gdyni

Literatura

Wywoływanie duchów (Maciej Płaza)

Tworzenie literatury, czyli opowiadanie o zdarzeniach na tyle ważnych, że wartych pieśni, pojmuję jako zanurzanie się w zgęstkę, schodzenie w nieprzejrzystą głębię ludzkiego serca, ziemi, na której żyjemy, i języka, jakim siebie opowiadamy

Rzekomo trudna rzecz, którą chciałbym natychmiast powtórzyć (Bartosz Sadulski)

Gargantuicznego kolosa Davida Fostera Wallace’a, liczącego w polskim przekładzie 1132 strony z posłowiem, czyta się całkiem normalnie, od lewej do prawej i w dół

Pożegnanie z językiem (Piotr Sadzik)

Houellebecq próbował niegdyś budzić nas z kolektywnej drzemki, ale teraz, kiedy śnione wówczas zbiorowe sny zupełnie już się rozwiały, sam ucieka w przestrzeń jałowej fantasmagorii

Media

Ekologie współpracy (Piotr Fortuna)

Grupy to dziś najsprawniejsze organy stetryczałego Facebooka. Są jego najbardziej tętniącą życiem, a zarazem najmniej widoczną częścią

Wsi spokojna w kawalerce (Karolina Wajman)

Kontrkulturowy gest oporu? Prawie. Za inspirację służy tu bardziej „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery niż „Walden” Thoreau

Muzyka

Mieć muzykę w sobie (Piotr Kowalczyk)

McCombs nigdy nie miał w karierze momentu absolutnie gwiazdorskiego. Jest artystą długo wchodzącym na twórczy szczyt. Niedawno wydał dziesiąty album

Muzyka 2.1: Nina Fukuoka (Wioleta Żochowska)

Wielu jej utworom towarzyszy aura dziwności, niedopasowania, z nieprzystających warstw i składników wyłaniają się pytania o tożsamość i przynależność we współczesnym świecie

Nowa klasyka w muzyce filmowej (Jan Topolski)

Dostojność i tempo u Mykietyna; gęstość i mrok u Stańczyka; przestrzeń i pogłos u Rożynek – oto trzy odrębne głosy w polskiej muzyce filmowej

Bakelitowa słuchawka (Jacek Świąder)

Mitch & Mitch,  którzy u zarania działalności przedstawiali się jako tajemniczy przybysze ze Stanów, wydali płytę z utworami Ennia Morricone z przełomu lat 60. i 70.

Obyczaje

Nie straszmy szkołą (Grzegorz Uzdański)

Przestańmy szkołę bić linijką po łapach i stawiać do kąta. To nie działa. Chodzi o to, żeby otworzyć się na dialog, nie budować niepotrzebnych barykad: „my, innowatorzy” i „wy, betony” – mówią polonistki

Sztuka

Odpady sklejki (Monika Stelmach)

Powojenni projektanci musieli posługiwać się tym, co było akurat dostępne. Udawało się zdobyć igielit, tworzywo sztuczne, wykorzystywane w przemyśle elektrycznym, więc robili z niego wyplatane meble na metalowych stelażach

Taki konserwatyzm lubię (Olga Drenda)

Jechałam do Bydgoszczy na Vintage Photo Festival z duszą na ramieniu. Obawiałam się imprezy w schyłkowej fazie, a skończyło się przyjemnym rozczarowaniem i zetknięciem z ciekawie rozumianym podejściem konserwatywnym

Teatr

Jak balon z helem (Marta Zdanowska)

Zanim pornografia stała się wszechobecnie dostępnym towarem z Zachodu, istniał nieznany ląd golizny naszych rodziców, a może i dziadków, który powraca w spektaklu Agnieszki Jakimiak jako ekologiczna utopia

Wiersze

WIERSZE/ВІРШІ (Anna Gruver/Анна Грувер)

Ziemia

Międzygatunkowe kundle (Agata Szydłowska)

Kartezjański podział na naturę i kulturę służył ustawieniu relacji władzy. Jako sztuczny i szkodliwy powinien jak najszybciej zniknąć. Dyskurs antropocenu wciąż go jednak podtrzymuje – esej o postnaturze

Płyną śmieci, płyną (Maciej Robert)

Zły sen o zaśmieconych i zanieczyszczonych rzekach, sen utopków z groteskowej powieści Leszka Libery, spełnia się na naszych oczach

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Трагедія, але не знак (Софія Андрухович)

Коли всі орієнтири, на які людина звикла спиратися, перестають працювати, коли під ногами більше немає твердого ґрунту і немає жодної певності – знаки і символи, писані вилами по воді, стають вказівниками й орієнтирами

]]>

Film

Nikim innym już się nie będzie (Jakub Socha)

W tym roku na festiwalu w Gdyni można było obejrzeć prawdziwy przekrój tego, co może zaoferować polskie kino. Mieliśmy filmy stworzone z myślą o środowych seansach w telewizorze i takie, które właśnie wróciły z nagrodami z najważniejszych festiwali kina artystycznego

Na blokach czułem się lepiej (Mateusz Demski)

U mnie w domu nie było żadnej kultury. Nie było muzyki, literatury, nawet gazet nie było. Książki, płyty? Nie wiem, skąd mi się to wzięło – mówi Damian Kocur, reżyser jednego z najciekawszych filmów tegorocznego festiwalu w Gdyni

Literatura

Wywoływanie duchów (Maciej Płaza)

Tworzenie literatury, czyli opowiadanie o zdarzeniach na tyle ważnych, że wartych pieśni, pojmuję jako zanurzanie się w zgęstkę, schodzenie w nieprzejrzystą głębię ludzkiego serca, ziemi, na której żyjemy, i języka, jakim siebie opowiadamy

Rzekomo trudna rzecz, którą chciałbym natychmiast powtórzyć (Bartosz Sadulski)

Gargantuicznego kolosa Davida Fostera Wallace’a, liczącego w polskim przekładzie 1132 strony z posłowiem, czyta się całkiem normalnie, od lewej do prawej i w dół

Pożegnanie z językiem (Piotr Sadzik)

Houellebecq próbował niegdyś budzić nas z kolektywnej drzemki, ale teraz, kiedy śnione wówczas zbiorowe sny zupełnie już się rozwiały, sam ucieka w przestrzeń jałowej fantasmagorii

Media

Ekologie współpracy (Piotr Fortuna)

Grupy to dziś najsprawniejsze organy stetryczałego Facebooka. Są jego najbardziej tętniącą życiem, a zarazem najmniej widoczną częścią

Wsi spokojna w kawalerce (Karolina Wajman)

Kontrkulturowy gest oporu? Prawie. Za inspirację służy tu bardziej „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery niż „Walden” Thoreau

Muzyka

Mieć muzykę w sobie (Piotr Kowalczyk)

McCombs nigdy nie miał w karierze momentu absolutnie gwiazdorskiego. Jest artystą długo wchodzącym na twórczy szczyt. Niedawno wydał dziesiąty album

Muzyka 2.1: Nina Fukuoka (Wioleta Żochowska)

Wielu jej utworom towarzyszy aura dziwności, niedopasowania, z nieprzystających warstw i składników wyłaniają się pytania o tożsamość i przynależność we współczesnym świecie

Nowa klasyka w muzyce filmowej (Jan Topolski)

Dostojność i tempo u Mykietyna; gęstość i mrok u Stańczyka; przestrzeń i pogłos u Rożynek – oto trzy odrębne głosy w polskiej muzyce filmowej

Bakelitowa słuchawka (Jacek Świąder)

Mitch & Mitch,  którzy u zarania działalności przedstawiali się jako tajemniczy przybysze ze Stanów, wydali płytę z utworami Ennia Morricone z przełomu lat 60. i 70.

Obyczaje

Nie straszmy szkołą (Grzegorz Uzdański)

Przestańmy szkołę bić linijką po łapach i stawiać do kąta. To nie działa. Chodzi o to, żeby otworzyć się na dialog, nie budować niepotrzebnych barykad: „my, innowatorzy” i „wy, betony” – mówią polonistki

Sztuka

Odpady sklejki (Monika Stelmach)

Powojenni projektanci musieli posługiwać się tym, co było akurat dostępne. Udawało się zdobyć igielit, tworzywo sztuczne, wykorzystywane w przemyśle elektrycznym, więc robili z niego wyplatane meble na metalowych stelażach

Taki konserwatyzm lubię (Olga Drenda)

Jechałam do Bydgoszczy na Vintage Photo Festival z duszą na ramieniu. Obawiałam się imprezy w schyłkowej fazie, a skończyło się przyjemnym rozczarowaniem i zetknięciem z ciekawie rozumianym podejściem konserwatywnym

Teatr

Jak balon z helem (Marta Zdanowska)

Zanim pornografia stała się wszechobecnie dostępnym towarem z Zachodu, istniał nieznany ląd golizny naszych rodziców, a może i dziadków, który powraca w spektaklu Agnieszki Jakimiak jako ekologiczna utopia

Wiersze

WIERSZE/ВІРШІ (Anna Gruver/Анна Грувер)

Ziemia

Międzygatunkowe kundle (Agata Szydłowska)

Kartezjański podział na naturę i kulturę służył ustawieniu relacji władzy. Jako sztuczny i szkodliwy powinien jak najszybciej zniknąć. Dyskurs antropocenu wciąż go jednak podtrzymuje – esej o postnaturze

Płyną śmieci, płyną (Maciej Robert)

Zły sen o zaśmieconych i zanieczyszczonych rzekach, sen utopków z groteskowej powieści Leszka Libery, spełnia się na naszych oczach

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Трагедія, але не знак (Софія Андрухович)

Коли всі орієнтири, на які людина звикла спиратися, перестають працювати, коли під ногами більше немає твердого ґрунту і немає жодної певності – знаки і символи, писані вилами по воді, стають вказівниками й орієнтирами

]]>
Fri, 23 Sep 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/342]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/342

Film

A może to tylko zły sen? (Klaudia Rachubińska)

„Atlanta” konfrontuje widza z samym groteskowym sednem surrealistycznego doświadczenia życia w rasistowskim amerykańskim społeczeństwie. Niedługo 4 sezon, ponoć ostatni

Półtora rozwodu i pogrzeb (Tomasz Bąk)

Główny bohater serialu „Better Call Saul”, który po 6 sezonach właśnie dojechał do końca, zmieniał samochody niemal tak często jak tożsamość. Gdy poznajemy Jimmy’ego McGilla, najbardziej kosztowną składową jego dobytku jest żółto-rude, rozpadające się na naszych oczach suzuki esteem

Włosi o sobie (Adam Kruk)

Jak po pandemii koronawirusa poturbowani Włosi opisują swój kraj? Kraj, dodajmy, od dwóch dekad pogrążony w nieustannym kryzysie i tak jak sama Wenecja wyprany z optymizmu

Literatura

Rozkosze mamrotania (Monika Ochędowska)

Rozpoznajemy się, zbieramy, odliczamy i przybijamy piątki. Potrzebujemy wielu herstorii i opowieści matrylinearnych, by zbudować tożsamość – przegląd najnowszej literatury lesbijskiej

Poetyka niuansu (Joanna Mąkowska)

Czułe rozsmakowanie w detalu, uważne nasłuchiwanie, co dzieje się w literaturach zagranicznych, otworzyły nowe możliwości w myśleniu o relacji ja–wiersz–świat – o poezji Piotra Sommera

Media

Historia dematerializacji (Ewa Drygalska)

Apple zmieniło moje technologiczne życie na lepsze: przestałam się martwić aktualizacjami, walić ze złości w klawiaturę przy zawieszającym się systemie, tracić niezasejwowane teksty, frustrować nad systemową klikozą. Kupiłam i zostałam kupiona

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 21): Uprawianie wspólnoty cz. 2 (Krzysztof Marciniak)

W tym odcinku naukowczynie Agata Hummel i Aleksandra Jaszczyk opowiadają o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych. Poeta i rolnik Kalina Jaglarz czyta swoje wiersze i mówi o sztuce na wsi

Rachunek krzywd (Kacper Pobłocki)

Wyjście z kręgu pańszczyźnianej udręki nie odbędzie się bez stworzenia innej definicji człowieczeństwa. Czy to jest w ogóle możliwe?

Sztuka

Zbliżenie (Karol Sienkiewicz)

W ramach inicjatywy Druh Druha grupa prywatnych galerii z Warszawy na chwilę zaprosiła do siebie ukraińskich artystów. Powstał minifestiwal, skromny, ale różnorodny, solidarny w duchu, ale nie ckliwy

Teatr

Anatomia pragnienia (Teresa Fazan)

Tematem, który najbardziej interesuje autorki wrocławskiego spektaklu, jest miłość, a scena staje się dla nich miejscem potencjalnej przemiany, praktykowania utopijnej wspólnotowości

Ciała obce (Zuzanna Berendt)

W „Błogo” Ramony Nagabczyńskiej ciąża i poród są performowane jako budzące niepokój stany obcości

Wiersze

Wiersze (Wojciech Brzoska)

Україна

Провал як звільнення (Анна Калугер)

Українська спільнота цілковито зайнята обороною власних тилів, захистом, поступовою реконструкцією і випрацюванням нових формул згоди щодо того, як співжити з власним минулим

]]>

Film

A może to tylko zły sen? (Klaudia Rachubińska)

„Atlanta” konfrontuje widza z samym groteskowym sednem surrealistycznego doświadczenia życia w rasistowskim amerykańskim społeczeństwie. Niedługo 4 sezon, ponoć ostatni

Półtora rozwodu i pogrzeb (Tomasz Bąk)

Główny bohater serialu „Better Call Saul”, który po 6 sezonach właśnie dojechał do końca, zmieniał samochody niemal tak często jak tożsamość. Gdy poznajemy Jimmy’ego McGilla, najbardziej kosztowną składową jego dobytku jest żółto-rude, rozpadające się na naszych oczach suzuki esteem

Włosi o sobie (Adam Kruk)

Jak po pandemii koronawirusa poturbowani Włosi opisują swój kraj? Kraj, dodajmy, od dwóch dekad pogrążony w nieustannym kryzysie i tak jak sama Wenecja wyprany z optymizmu

Literatura

Rozkosze mamrotania (Monika Ochędowska)

Rozpoznajemy się, zbieramy, odliczamy i przybijamy piątki. Potrzebujemy wielu herstorii i opowieści matrylinearnych, by zbudować tożsamość – przegląd najnowszej literatury lesbijskiej

Poetyka niuansu (Joanna Mąkowska)

Czułe rozsmakowanie w detalu, uważne nasłuchiwanie, co dzieje się w literaturach zagranicznych, otworzyły nowe możliwości w myśleniu o relacji ja–wiersz–świat – o poezji Piotra Sommera

Media

Historia dematerializacji (Ewa Drygalska)

Apple zmieniło moje technologiczne życie na lepsze: przestałam się martwić aktualizacjami, walić ze złości w klawiaturę przy zawieszającym się systemie, tracić niezasejwowane teksty, frustrować nad systemową klikozą. Kupiłam i zostałam kupiona

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 21): Uprawianie wspólnoty cz. 2 (Krzysztof Marciniak)

W tym odcinku naukowczynie Agata Hummel i Aleksandra Jaszczyk opowiadają o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych. Poeta i rolnik Kalina Jaglarz czyta swoje wiersze i mówi o sztuce na wsi

Rachunek krzywd (Kacper Pobłocki)

Wyjście z kręgu pańszczyźnianej udręki nie odbędzie się bez stworzenia innej definicji człowieczeństwa. Czy to jest w ogóle możliwe?

Sztuka

Zbliżenie (Karol Sienkiewicz)

W ramach inicjatywy Druh Druha grupa prywatnych galerii z Warszawy na chwilę zaprosiła do siebie ukraińskich artystów. Powstał minifestiwal, skromny, ale różnorodny, solidarny w duchu, ale nie ckliwy

Teatr

Anatomia pragnienia (Teresa Fazan)

Tematem, który najbardziej interesuje autorki wrocławskiego spektaklu, jest miłość, a scena staje się dla nich miejscem potencjalnej przemiany, praktykowania utopijnej wspólnotowości

Ciała obce (Zuzanna Berendt)

W „Błogo” Ramony Nagabczyńskiej ciąża i poród są performowane jako budzące niepokój stany obcości

Wiersze

Wiersze (Wojciech Brzoska)

Україна

Провал як звільнення (Анна Калугер)

Українська спільнота цілковито зайнята обороною власних тилів, захистом, поступовою реконструкцією і випрацюванням нових формул згоди щодо того, як співжити з власним минулим

]]>
Fri, 09 Sep 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/341]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/341

Film

Pełnia życia nad kraterem (Marta Bałaga)

Katia i Maurice byli zabawni, pełni życia i humoru. Wynikało to z tego, że żyli tak blisko śmierci. Wiedzieli, że każda chwila może być ich ostatnią. Musiało być w tym coś wyzwalającego – opowiada autorka dokumentu „Wulkan miłości” o parze wulkanologów

Pogodny koszmar (Darek Arest)

„Sandman” to wierna adaptacja świetnego komiksu zrealizowana pod czujnym okiem twórcy oryginału – Neila Gaimana. Efekt jest dość nieciekawy

Dziwne losy Nathana Fieldera (Agnieszka Jakimiak)

Nic, co jest w tym momencie obecne w telewizji i na platformach streamingowych, nie przypomina „Próby generalnej”, szaleńczego i wywrotowego projektu Nathana Fieldera, i nic nie może się z nim mierzyć

Literatura

Rozpisywanie rodziny (Aleksandra Grzemska)

Trudno dziś nie pisać o rodzinie, skoro jej model ulega tak gwałtownym przeobrażeniom. Wraz z nimi ujawniają się ograniczenia klasycznej opowieści o relacjach międzypokoleniowych

Nowa pisownia ukraińskiej literatury (Ostap Slyvynsky)

W żadnej książce Żadana nie było tylu rozważań o języku i pisaniu, ile w nowym tomiku. Poeta siada do pracy: zaczyna rozbierać swoje narzędzie, oliwić, czyścić. Próbuje naprawiać język. Jaka będzie ta nowa literatura nowej wojny?

Muzyka

Nowe piosenki są na trzecim planie (Jacek Świąder)

W trakcie Szigetu rozgorzała dyskusja o tym, czy artystom z Ukrainy wolno występować na tej samej scenie z Rosjanami – relacja z największego węgierskiego festiwalu muzycznego

Wpływ genzetów (Michał Wieczorek)

„Na razie moje życie wygląda jak szalona przejażdżka pociągiem, podczas której dzieje się wiele pięknych rzeczy. Chyba po prostu jestem wreszcie szczęśliwa” – mówi Arooj Aftab

Medium (Piotr Kowalczyk)

Z gigantomanią jest jej do twarzy, potrafi z tego zrobić dobry użytek. Potwierdza to nowy album „Renaissance”

Głupio, ale mądrze (Olga Drenda)

Scooter to trochę Acid Drinkers. Odległe porównanie, i może obrazoburcze, ale łączy te zespoły umiejętność robienia spektaklu, fachowa sprawność i świetne wyczucie konwencji

Wykiwać hołotę (Marcin Stachowicz)

„Totalna katastrofa: Woodstock ’99” ogląda się jak dobry eat the rich thriller: gatunek piętnujący chciwość człowieka późnego kapitalizmu, tej perfumowanej małpy w garniturze

Obyczaje

Batalion z tęczowym jednorożcem (Ula Idzikowska)

Ukraińska społeczność LGBTQI+ próbuje organizować parady od 2012 roku – wtedy organizatorzy wydarzenia je odwołali, bo bali się o swoje bezpieczeństwo. Dziś walczy nie tylko o swoje prawa, ale też na froncie

W krainie klepoków (Jakub Kornhauser)

Dworkokształtnego budynku Beskidzkiego Centrum Zabawki Drewnianej w Stryszawie strzegą niczym cerbery dwa wielkie kolorowe koguty

Mówić, milczeć, znów mówić (Natalia Otriszczenko)

Wywiady ze świadkami wydarzeń stały się ważnymi elementami pola medialnego – o dokumentowaniu opowieści o dniu powszednim wojny

Ławeczka przy drodze (Olga Drenda)

Przebywanie w opłotkach codzienności zaczęło kruszyć mój kanon teoretyczny, aksjologiczny, mój horyzont kulturalny nawet.  Tęsknię za jakąś porządną biblioteką

Już tu, już teraz (J. Szpilka)

Obraz queerowości, jaki wyłania się z reportaży o queerze, nie jest ani nietrafiony, ani odległy. Ale zupełnie nie dotyka tego, co jest w queerowym życiu pociągające, piękne, bliskie albo chociaż składa się na normalność odmieńczości, na jej drobne frustracje i przyjemności

Nie będziemy oglądać ładnych obrazków (Lidia Pańków)

Odbudowa Ukrainy już się zaczyna: od refleksji. Ludzie o niej myślą i odczuwają potrzebę, by ten proces realnie się toczył. Niezależnie od gromadzących się wokół tego emocji – mówi jeden z inicjatorów konferencji „The Reconstruction of Ukraine: Ruination, Representation, Solidarity”

Sztuka

Ściemniona fotografia (Adam Mazur)

Proces utraty wiarygodności przez fotografię jest nieodwracalny. Opłakiwany przez dokumentalistów, bywa inspirujący dla artystów

Eschatologiczny optymizm (Marta Czyż)

Nie jestem pewien, czy jakąkolwiek rosyjską instytucję można dzisiaj nazwać „niezależną”. Wojna trwa osiem lat i powody, by odmówić współpracy z państwem rosyjskim i jego instytucjami, są oczywiste

Praca fizyczna (Anna Pajęcka)

Lubię włóczyć się i kluczyć, nawet w miejscu, oglądając każdy przykuwający uwagę detal z różnych perspektyw. Trochę jak na wystawie, kiedy odbiorca przygląda się zestawom prac – mówi tuchowski artysta

Wyzwolenie przez porażkę (Anna Kaluger)

Po raz kolejny współczesna sztuka ukraińska została wykorzystana jako tło dla efektownego gestu propagandowego rosyjskich działaczy kultury. Ostatecznie londyńska wystawa „The Ukrainian Way” została odwołana

Teatr

Nowe odcienie Dobosza (Katarzyna Niedurny)

Kiedy miałem dwadzieścia parę lat i zaczynałem swoją przygodę z teatrem, to musiałem być nieznośny. Byłem wojownikiem, orędownikiem pracy, potwornie irytowałem się, kiedy ktoś publicznie śmiał powiedzieć, „że mu się nie chce”. Tak, byłem terrorystą

Teatr na wulkanie (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Publiczny protest rozpoczął się w czerwcu, nie był to jednak początek konfliktu zespołu z dyrekcją. Raczej jego kulminacja. Co dzieje się w jednym z najważniejszych polskich teatrów? – reportaż o sytuacji w TR Warszawa

Sprostowanie (Roman Pawłowski)

Sprostowanie do tekstu „Teatr na wulkanie” o sytuacji w TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Łukasz Kamiński)

Ziemia

Odzyskać żałobę, odzyskać rzekę (Justyna Drath)

Rozpacz po Odrze, współczucie dla cierpiących istot, eksponowanie bólu na pewno nie jest procesem wygodnym, nie mamy tu oswojonych i znajomych form. Potrzebujemy skonstruowania tych obrzędów na nowo

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Обійняти дружину коханця (Софія Андрухович)

Небачений доступ до інформації, притаманний нашому часові, доступ до нескінченної кількості проявів війни онлайн – наближає нас до розуміння того, що відбувається, чи навпаки – віддаляє, створюючи лише ілюзію повного проникання?

Сергій Жадан: новий правопис української літератури (Остап Сливинський)

Бути таким важливим голосом для свого міста, своєї спільноти, своєї країни можливо лише тоді, коли володієш рідкісною силою перебувати водночас у різних просторах і часах, бути анахронічним, бути деінде

]]>

Film

Pełnia życia nad kraterem (Marta Bałaga)

Katia i Maurice byli zabawni, pełni życia i humoru. Wynikało to z tego, że żyli tak blisko śmierci. Wiedzieli, że każda chwila może być ich ostatnią. Musiało być w tym coś wyzwalającego – opowiada autorka dokumentu „Wulkan miłości” o parze wulkanologów

Pogodny koszmar (Darek Arest)

„Sandman” to wierna adaptacja świetnego komiksu zrealizowana pod czujnym okiem twórcy oryginału – Neila Gaimana. Efekt jest dość nieciekawy

Dziwne losy Nathana Fieldera (Agnieszka Jakimiak)

Nic, co jest w tym momencie obecne w telewizji i na platformach streamingowych, nie przypomina „Próby generalnej”, szaleńczego i wywrotowego projektu Nathana Fieldera, i nic nie może się z nim mierzyć

Literatura

Rozpisywanie rodziny (Aleksandra Grzemska)

Trudno dziś nie pisać o rodzinie, skoro jej model ulega tak gwałtownym przeobrażeniom. Wraz z nimi ujawniają się ograniczenia klasycznej opowieści o relacjach międzypokoleniowych

Nowa pisownia ukraińskiej literatury (Ostap Slyvynsky)

W żadnej książce Żadana nie było tylu rozważań o języku i pisaniu, ile w nowym tomiku. Poeta siada do pracy: zaczyna rozbierać swoje narzędzie, oliwić, czyścić. Próbuje naprawiać język. Jaka będzie ta nowa literatura nowej wojny?

Muzyka

Nowe piosenki są na trzecim planie (Jacek Świąder)

W trakcie Szigetu rozgorzała dyskusja o tym, czy artystom z Ukrainy wolno występować na tej samej scenie z Rosjanami – relacja z największego węgierskiego festiwalu muzycznego

Wpływ genzetów (Michał Wieczorek)

„Na razie moje życie wygląda jak szalona przejażdżka pociągiem, podczas której dzieje się wiele pięknych rzeczy. Chyba po prostu jestem wreszcie szczęśliwa” – mówi Arooj Aftab

Medium (Piotr Kowalczyk)

Z gigantomanią jest jej do twarzy, potrafi z tego zrobić dobry użytek. Potwierdza to nowy album „Renaissance”

Głupio, ale mądrze (Olga Drenda)

Scooter to trochę Acid Drinkers. Odległe porównanie, i może obrazoburcze, ale łączy te zespoły umiejętność robienia spektaklu, fachowa sprawność i świetne wyczucie konwencji

Wykiwać hołotę (Marcin Stachowicz)

„Totalna katastrofa: Woodstock ’99” ogląda się jak dobry eat the rich thriller: gatunek piętnujący chciwość człowieka późnego kapitalizmu, tej perfumowanej małpy w garniturze

Obyczaje

Batalion z tęczowym jednorożcem (Ula Idzikowska)

Ukraińska społeczność LGBTQI+ próbuje organizować parady od 2012 roku – wtedy organizatorzy wydarzenia je odwołali, bo bali się o swoje bezpieczeństwo. Dziś walczy nie tylko o swoje prawa, ale też na froncie

W krainie klepoków (Jakub Kornhauser)

Dworkokształtnego budynku Beskidzkiego Centrum Zabawki Drewnianej w Stryszawie strzegą niczym cerbery dwa wielkie kolorowe koguty

Mówić, milczeć, znów mówić (Natalia Otriszczenko)

Wywiady ze świadkami wydarzeń stały się ważnymi elementami pola medialnego – o dokumentowaniu opowieści o dniu powszednim wojny

Ławeczka przy drodze (Olga Drenda)

Przebywanie w opłotkach codzienności zaczęło kruszyć mój kanon teoretyczny, aksjologiczny, mój horyzont kulturalny nawet.  Tęsknię za jakąś porządną biblioteką

Już tu, już teraz (J. Szpilka)

Obraz queerowości, jaki wyłania się z reportaży o queerze, nie jest ani nietrafiony, ani odległy. Ale zupełnie nie dotyka tego, co jest w queerowym życiu pociągające, piękne, bliskie albo chociaż składa się na normalność odmieńczości, na jej drobne frustracje i przyjemności

Nie będziemy oglądać ładnych obrazków (Lidia Pańków)

Odbudowa Ukrainy już się zaczyna: od refleksji. Ludzie o niej myślą i odczuwają potrzebę, by ten proces realnie się toczył. Niezależnie od gromadzących się wokół tego emocji – mówi jeden z inicjatorów konferencji „The Reconstruction of Ukraine: Ruination, Representation, Solidarity”

Sztuka

Ściemniona fotografia (Adam Mazur)

Proces utraty wiarygodności przez fotografię jest nieodwracalny. Opłakiwany przez dokumentalistów, bywa inspirujący dla artystów

Eschatologiczny optymizm (Marta Czyż)

Nie jestem pewien, czy jakąkolwiek rosyjską instytucję można dzisiaj nazwać „niezależną”. Wojna trwa osiem lat i powody, by odmówić współpracy z państwem rosyjskim i jego instytucjami, są oczywiste

Praca fizyczna (Anna Pajęcka)

Lubię włóczyć się i kluczyć, nawet w miejscu, oglądając każdy przykuwający uwagę detal z różnych perspektyw. Trochę jak na wystawie, kiedy odbiorca przygląda się zestawom prac – mówi tuchowski artysta

Wyzwolenie przez porażkę (Anna Kaluger)

Po raz kolejny współczesna sztuka ukraińska została wykorzystana jako tło dla efektownego gestu propagandowego rosyjskich działaczy kultury. Ostatecznie londyńska wystawa „The Ukrainian Way” została odwołana

Teatr

Nowe odcienie Dobosza (Katarzyna Niedurny)

Kiedy miałem dwadzieścia parę lat i zaczynałem swoją przygodę z teatrem, to musiałem być nieznośny. Byłem wojownikiem, orędownikiem pracy, potwornie irytowałem się, kiedy ktoś publicznie śmiał powiedzieć, „że mu się nie chce”. Tak, byłem terrorystą

Teatr na wulkanie (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Publiczny protest rozpoczął się w czerwcu, nie był to jednak początek konfliktu zespołu z dyrekcją. Raczej jego kulminacja. Co dzieje się w jednym z najważniejszych polskich teatrów? – reportaż o sytuacji w TR Warszawa

Sprostowanie (Roman Pawłowski)

Sprostowanie do tekstu „Teatr na wulkanie” o sytuacji w TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Łukasz Kamiński)

Ziemia

Odzyskać żałobę, odzyskać rzekę (Justyna Drath)

Rozpacz po Odrze, współczucie dla cierpiących istot, eksponowanie bólu na pewno nie jest procesem wygodnym, nie mamy tu oswojonych i znajomych form. Potrzebujemy skonstruowania tych obrzędów na nowo

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Обійняти дружину коханця (Софія Андрухович)

Небачений доступ до інформації, притаманний нашому часові, доступ до нескінченної кількості проявів війни онлайн – наближає нас до розуміння того, що відбувається, чи навпаки – віддаляє, створюючи лише ілюзію повного проникання?

Сергій Жадан: новий правопис української літератури (Остап Сливинський)

Бути таким важливим голосом для свого міста, своєї спільноти, своєї країни можливо лише тоді, коли володієш рідкісною силою перебувати водночас у різних просторах і часах, бути анахронічним, бути деінде

]]>
Fri, 26 Aug 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/340]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/340

Literatura

Nagi dorsz (Łukasz Najder)

Nie udało się, pomimo licznych atutów intelektualnych i sprawnego pióra. Książka Wiesławca Deluxe jest trochę jak pokaz fajerwerków z bardzo małym budżetem podczas długiej letniej nocy

Ładny tekst o potworze (Aldona Kopkiewicz)

Anne Carson robi z eseju eksperyment, uruchamiając rozmaite literackie formy tak, by myślenie działało jako poezja. Jednak powtarzany w „Autobiografii czerwonego” mit o miłości wydaje się dziś dyskusyjny

Muzyka

Jasno, prawie dzień (Jakub Knera)

Tyle było w pandemii rozmów o łączeniu się środowisk, działaniu na rzecz wspólnego dobra, byciu razem, wymianie energii, stawianiu na lokalność. Wszyscy o tym zapomnieli, choć są wyjątki – jednym z nich jest festiwal Spokój w środku Kaszub

Obyczaje

La, la, la (Olga Hund)

Bałabym się prosić zmarzniętego człowieka, żeby opowiedział mi swoją historię, bo czy zmarznięty człowiek, któremu daję herbatę, skarpetki czy majtki, może mi odmówić? Wolontariuszką będę dalej – ale jako pisarka się poddaję

Humanitarny ruch oporu (Paweł Knut)

Ta sieć i przyjaźnie, które wypączkowały z doświadczenia wspólnego pomagania, to jedna z niewielu dobrych rzeczy, jakie pozostaną na dłużej po złu, które jest tu wyrządzane ludziom i Puszczy

Sztuka

Z bezsilności (Monika Stelmach)

Dyskutujemy o tym, czy uczelnie artystyczne mają po prostu dostarczać umiejętności potrzebnych na rynku pracy, być etapem kariery czy jednak miejscem, w którym uczymy się myśleć o świecie krytycznie, odważnie i twórczo – mówi kuratorka wystawy „Odszkolnić!” w białostockim Arsenale

Na skrzydłach niepokoju (Stach Szabłowski)

Zmiany w zbiorowej wrażliwości mogą nie mieć znaczenia dla pojedynczej osoby twórczej. Kiedy jednak zaprosi się na wystawę prawie sto osób w podobnym wieku, sztuka uruchamia się jako machina produkująca odbicie wspólnej, generacyjnej świadomości

Teatr

Weź ręcznik i połóż się na ziemi (Anna Pajęcka)

Trudno pozbyć się wrażenia, że dużo w tegorocznej edycji Festiwalu Szekspirowskiego męskości – teatr wraca tu momentami do swojej elżbietańskiej tradycji, tematyzując przy okazji męskość na różne sposoby

Pornograficzny climax (Piotr Gruszczyński)

W „Narcosexuals” performerzy są nadzy, w większości to tancerze wybrani w castingu. Wielu z nich miało osobiste doświadczenie z chemseksem

Wiersze

wiersze (Magdalena Bielska)

Україна

Говорити, мовчати й говорити знову (Наталя Отріщенко)

Через війну ми втратили контроль над своїми життями, однак ми можемо мати контроль над своїми життєвими оповідями і їхнім подальшим збереженням чи використанням

]]>

Literatura

Nagi dorsz (Łukasz Najder)

Nie udało się, pomimo licznych atutów intelektualnych i sprawnego pióra. Książka Wiesławca Deluxe jest trochę jak pokaz fajerwerków z bardzo małym budżetem podczas długiej letniej nocy

Ładny tekst o potworze (Aldona Kopkiewicz)

Anne Carson robi z eseju eksperyment, uruchamiając rozmaite literackie formy tak, by myślenie działało jako poezja. Jednak powtarzany w „Autobiografii czerwonego” mit o miłości wydaje się dziś dyskusyjny

Muzyka

Jasno, prawie dzień (Jakub Knera)

Tyle było w pandemii rozmów o łączeniu się środowisk, działaniu na rzecz wspólnego dobra, byciu razem, wymianie energii, stawianiu na lokalność. Wszyscy o tym zapomnieli, choć są wyjątki – jednym z nich jest festiwal Spokój w środku Kaszub

Obyczaje

La, la, la (Olga Hund)

Bałabym się prosić zmarzniętego człowieka, żeby opowiedział mi swoją historię, bo czy zmarznięty człowiek, któremu daję herbatę, skarpetki czy majtki, może mi odmówić? Wolontariuszką będę dalej – ale jako pisarka się poddaję

Humanitarny ruch oporu (Paweł Knut)

Ta sieć i przyjaźnie, które wypączkowały z doświadczenia wspólnego pomagania, to jedna z niewielu dobrych rzeczy, jakie pozostaną na dłużej po złu, które jest tu wyrządzane ludziom i Puszczy

Sztuka

Z bezsilności (Monika Stelmach)

Dyskutujemy o tym, czy uczelnie artystyczne mają po prostu dostarczać umiejętności potrzebnych na rynku pracy, być etapem kariery czy jednak miejscem, w którym uczymy się myśleć o świecie krytycznie, odważnie i twórczo – mówi kuratorka wystawy „Odszkolnić!” w białostockim Arsenale

Na skrzydłach niepokoju (Stach Szabłowski)

Zmiany w zbiorowej wrażliwości mogą nie mieć znaczenia dla pojedynczej osoby twórczej. Kiedy jednak zaprosi się na wystawę prawie sto osób w podobnym wieku, sztuka uruchamia się jako machina produkująca odbicie wspólnej, generacyjnej świadomości

Teatr

Weź ręcznik i połóż się na ziemi (Anna Pajęcka)

Trudno pozbyć się wrażenia, że dużo w tegorocznej edycji Festiwalu Szekspirowskiego męskości – teatr wraca tu momentami do swojej elżbietańskiej tradycji, tematyzując przy okazji męskość na różne sposoby

Pornograficzny climax (Piotr Gruszczyński)

W „Narcosexuals” performerzy są nadzy, w większości to tancerze wybrani w castingu. Wielu z nich miało osobiste doświadczenie z chemseksem

Wiersze

wiersze (Magdalena Bielska)

Україна

Говорити, мовчати й говорити знову (Наталя Отріщенко)

Через війну ми втратили контроль над своїми життями, однак ми можемо мати контроль над своїми життєвими оповідями і їхнім подальшим збереженням чи використанням

]]>
Fri, 12 Aug 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/339]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/339

Film

Kino wisceralne (Łukasz Mańkowski)

Zdaje się, że jesteśmy masochistami, a do tego w jakiś sposób sprawiamy, że nasza widownia również podąża masochistyczną ścieżką – mówią autorzy pokazywanego na Nowych Horyzontach „De Humani Corporis Fabrica”

Paryż pęcznieje od nudy (Klara Cykorz)

Olivier Assayas, autor „Irmy Vep” – serialowej wariacji na temat filmu o kręceniu wariacji na temat serialu – nie ma nic nowego do powiedzenia na temat globalizacji, baniek streamingowych, kondycji kin. No, czegokolwiek

Nowe ciało po antropocenie (Jakub Majmurek)

Przedstawiając wizję mniej lub bardziej apokaliptycznej przyszłości, Cronenberg skupia się nie na innowacjach technologicznych czy gadżetach, ale na ciele. Jego nowy film wszedł do kin

Psy, osły, niedźwiedzie (Jakub Socha)

Nie po to się jedzie na Nowe Horyzonty, żeby oglądać filmy, które ogląda się przez cały rok: sprawnie opowiedziane, trzymające się zasad. To wyprawa po odrobinę dzikości, szaleństwa, sztuki

Literatura

Węzełek (Grzegorz Piątek)

We „Wstecz” Błażej Brzostek tka opowieść z cudzych opowieści. Nieustannie przypomina, że w żadnym momencie nie było i nie ma jednej Warszawy, że doświadczenie miasta różni się w zależności od klasy, wyznania, tożsamości czy po prostu wieku

Lepiej się zgubić (Adam Woźniak)

W „Czarnym hetmanie” Barbara Sadurska opisuje narzędzia przetwarzania wojny w coś znośnego, doniosłego, a nawet pociągającego. Jest tu mit, opowieść kombatancka, jest świadectwo traumy, ale też komputerowa strzelanka. I szachy

Jak ze stali (Jurij Zawadski)

Doświadczenie wojny podważa tradycję, człowiek się nią rozczarowuje. Chce się krzyczeć, używać nowego języka. Sztuka i muzyka muszą być nowe, żeby współbrzmiały z nowym odczuwaniem – mówi dyrektorka programowa lwowskiego BookForum

Niby coś (Agnieszka Budnik)

Jeśli „Oto ciało moje” Aleksandry Pakieły ma być próbą odsłonięcia przyczyn bulimii, to zwyczajnie rozczarowuje. Jest jednak wyraźna granica między konfesyjną opowieścią o borykaniu się z chorobą a powieścią na ten temat

Zagęszczanie (Piotr Sadzik)

„Nic się nie działo” Tomasza S. Markiewki to próba zrobienia miejsca dla słów i doświadczeń tych, których perspektywy wygłuszał monolityczny konstrukt historii

Media

Słabe teksty (Aleksandra Boćkowska)

Złe traktowanie autorek i autorów wpływa na jakość tekstów. W czasach, gdy władza zawłaszcza, co się da, a w social mediach grasują trolle, na dziennikarkach i dziennikarzach spoczywa większa niż kiedykolwiek odpowiedzialność

Muzyka

Jak powietrze (Aleksandra Boćkowska)

Pandemia zniszczyła projekty ważniejsze od gazet o muzyce. Chyba po prostu nauczyła nas, że świat jest bardziej nieprzewidywalny, niż sądziliśmy – mówi redaktor naczelny magazynu „GaMa”, a wcześniej „Gazety Magnetofonowej”. W lipcu ogłosił, że kończy z wydawaniem czasopism

Otwartość i szaleństwo (Maciej Krawiec)

Gdy jako muzyk ciągle jestem ciekawy czegoś nowego, trudno mi nagle stanąć z boku i powiedzieć sobie: „Chcę, żeby publiczność kojarzyła mnie w taki a taki sposób”

Obyczaje

Betoniarka wstydu (Dominika Tworek)

Wpadam w trans. Nie myślę już o niczym. Tylko jem, brudząc się przy tym jak niemowlak. Cieszę się podwójnie, bo wiem, że za tę rozkosz nie zapłacę najgorszej kary. Nie przytyję

Zawkrze na zawsze (Olga Drenda)

Większość miast wywołuje u mnie jakieś zaskakujące déjà vu. Mława natomiast nie kojarzyła mi się z innymi miejscowościami – relacja z wizyty w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej

DELFIN W MALINACH (odc. 20): Uprawianie wspólnoty cz. 1 (Krzysztof Marciniak)

Z neoruralsami rozmawia Krzysztof Marciniak. Odcinek o wspólnotowym uprawianiu ziemi i ekologicznej produkcji żywności

Wojna i poetyka (Agata Sikora)

24 lutego moja aparatura przetwarzania świata uległa zacięciu. Nigdy wcześniej nie miałam takiego poczucia bezsensu tego, co robię – czy metoda eseistyczna, w której za punkt wyjścia bierze się własne doświadczenia, nie zderzyła się właśnie ze ścianą?

Sztuka

Smutno było to oglądać (Karol Sienkiewicz)

Documenta 15, kuratorowane kolektywnie przez indonezyjską ruangrupę, miało toczyć się wokół wspólnotowych praktyk. Niestety tonie w spirali oskarżeń

Mury nie runą (Arek Gruszczyński)

Czułam, że znajduję język, żeby opisać to, co czuliśmy w zeszłym roku. Ale nie tylko to. Jest w tym murze dużo szersza perspektywa europejskiej winy

Teatr

Mało ciszy (Anna Pajęcka)

„Rytuał miłosny” w reżyserii Daniela Kotowskiego nie jest spektaklem edukacyjnym. Przede wszystkim buduje na scenie, przynajmniej na godzinę, uniwersum, które pozwala nawiązać kontakt. Po zakończeniu publiczność nie klaskała

Alternatywne scenariusze (Piotr Morawski)

Szczeciński Teatr Współczesny w minionym sezonie konsekwentnie realizuje program tworzenia alternatywnych wizji rzeczywistości. Ale zapewnia też – tak jak w spektaklach „Spartakus” czy „Wiarołomna” – miejsce do ich rzeczywistego praktykowania

Szkatułka z kolorami (Arek Gruszczyński)

„Orlando. Biografie” jest chyba pierwszym spektaklem dotyczącym niebinarności i przemiany zagranym przez aktorów trans, niebinarnych i cis. Chciałyśmy zderzyć pasywność Orlando ze sprawczością osób, które z nami pracowały

Wiersze

wiersze (Ija Kiwa/Ія Ківа)

Ziemia

Przebudzone olbrzymy (Bartłomiej Knosala)

Czy wierzenia kirgiskich szamanów uznających związek między stanem populacji śnieżnej pantery a stanem ludzkich społeczeństw należy uznać za zabobon czy raczej za pociągającą fikcję, która niesie obietnicę harmonijnej relacji ludzi z ich otoczeniem?

Zbudować lepszy świat po nic (Dawid Juraszek)

Produkowanie i cyzelowanie kolejnych danych, faktów i dowodów jest tylko na rękę tym, którzy chcą odwlekać rozmowę o budowie lepszego świata: bezpieczniejszego, czystszego, sprawiedliwszego

Україна

В Україні я – криця (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

Ти виїжджаєш за межі своєї країни – і плачеш, ходячи вулицями Берліна, Парижа, Варшави, від розпачу, травми і розуміння того, що імперія вирішила вкрасти твою молодість та життя

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Herstory (Софія Андрухович)

Я думаю: ні, не може бути, щоб Бог подбав про найменші вусики і лапки в комашки – і щоб покинув моїх дітей

]]>

Film

Kino wisceralne (Łukasz Mańkowski)

Zdaje się, że jesteśmy masochistami, a do tego w jakiś sposób sprawiamy, że nasza widownia również podąża masochistyczną ścieżką – mówią autorzy pokazywanego na Nowych Horyzontach „De Humani Corporis Fabrica”

Paryż pęcznieje od nudy (Klara Cykorz)

Olivier Assayas, autor „Irmy Vep” – serialowej wariacji na temat filmu o kręceniu wariacji na temat serialu – nie ma nic nowego do powiedzenia na temat globalizacji, baniek streamingowych, kondycji kin. No, czegokolwiek

Nowe ciało po antropocenie (Jakub Majmurek)

Przedstawiając wizję mniej lub bardziej apokaliptycznej przyszłości, Cronenberg skupia się nie na innowacjach technologicznych czy gadżetach, ale na ciele. Jego nowy film wszedł do kin

Psy, osły, niedźwiedzie (Jakub Socha)

Nie po to się jedzie na Nowe Horyzonty, żeby oglądać filmy, które ogląda się przez cały rok: sprawnie opowiedziane, trzymające się zasad. To wyprawa po odrobinę dzikości, szaleństwa, sztuki

Literatura

Węzełek (Grzegorz Piątek)

We „Wstecz” Błażej Brzostek tka opowieść z cudzych opowieści. Nieustannie przypomina, że w żadnym momencie nie było i nie ma jednej Warszawy, że doświadczenie miasta różni się w zależności od klasy, wyznania, tożsamości czy po prostu wieku

Lepiej się zgubić (Adam Woźniak)

W „Czarnym hetmanie” Barbara Sadurska opisuje narzędzia przetwarzania wojny w coś znośnego, doniosłego, a nawet pociągającego. Jest tu mit, opowieść kombatancka, jest świadectwo traumy, ale też komputerowa strzelanka. I szachy

Jak ze stali (Jurij Zawadski)

Doświadczenie wojny podważa tradycję, człowiek się nią rozczarowuje. Chce się krzyczeć, używać nowego języka. Sztuka i muzyka muszą być nowe, żeby współbrzmiały z nowym odczuwaniem – mówi dyrektorka programowa lwowskiego BookForum

Niby coś (Agnieszka Budnik)

Jeśli „Oto ciało moje” Aleksandry Pakieły ma być próbą odsłonięcia przyczyn bulimii, to zwyczajnie rozczarowuje. Jest jednak wyraźna granica między konfesyjną opowieścią o borykaniu się z chorobą a powieścią na ten temat

Zagęszczanie (Piotr Sadzik)

„Nic się nie działo” Tomasza S. Markiewki to próba zrobienia miejsca dla słów i doświadczeń tych, których perspektywy wygłuszał monolityczny konstrukt historii

Media

Słabe teksty (Aleksandra Boćkowska)

Złe traktowanie autorek i autorów wpływa na jakość tekstów. W czasach, gdy władza zawłaszcza, co się da, a w social mediach grasują trolle, na dziennikarkach i dziennikarzach spoczywa większa niż kiedykolwiek odpowiedzialność

Muzyka

Jak powietrze (Aleksandra Boćkowska)

Pandemia zniszczyła projekty ważniejsze od gazet o muzyce. Chyba po prostu nauczyła nas, że świat jest bardziej nieprzewidywalny, niż sądziliśmy – mówi redaktor naczelny magazynu „GaMa”, a wcześniej „Gazety Magnetofonowej”. W lipcu ogłosił, że kończy z wydawaniem czasopism

Otwartość i szaleństwo (Maciej Krawiec)

Gdy jako muzyk ciągle jestem ciekawy czegoś nowego, trudno mi nagle stanąć z boku i powiedzieć sobie: „Chcę, żeby publiczność kojarzyła mnie w taki a taki sposób”

Obyczaje

Betoniarka wstydu (Dominika Tworek)

Wpadam w trans. Nie myślę już o niczym. Tylko jem, brudząc się przy tym jak niemowlak. Cieszę się podwójnie, bo wiem, że za tę rozkosz nie zapłacę najgorszej kary. Nie przytyję

Zawkrze na zawsze (Olga Drenda)

Większość miast wywołuje u mnie jakieś zaskakujące déjà vu. Mława natomiast nie kojarzyła mi się z innymi miejscowościami – relacja z wizyty w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej

DELFIN W MALINACH (odc. 20): Uprawianie wspólnoty cz. 1 (Krzysztof Marciniak)

Z neoruralsami rozmawia Krzysztof Marciniak. Odcinek o wspólnotowym uprawianiu ziemi i ekologicznej produkcji żywności

Wojna i poetyka (Agata Sikora)

24 lutego moja aparatura przetwarzania świata uległa zacięciu. Nigdy wcześniej nie miałam takiego poczucia bezsensu tego, co robię – czy metoda eseistyczna, w której za punkt wyjścia bierze się własne doświadczenia, nie zderzyła się właśnie ze ścianą?

Sztuka

Smutno było to oglądać (Karol Sienkiewicz)

Documenta 15, kuratorowane kolektywnie przez indonezyjską ruangrupę, miało toczyć się wokół wspólnotowych praktyk. Niestety tonie w spirali oskarżeń

Mury nie runą (Arek Gruszczyński)

Czułam, że znajduję język, żeby opisać to, co czuliśmy w zeszłym roku. Ale nie tylko to. Jest w tym murze dużo szersza perspektywa europejskiej winy

Teatr

Mało ciszy (Anna Pajęcka)

„Rytuał miłosny” w reżyserii Daniela Kotowskiego nie jest spektaklem edukacyjnym. Przede wszystkim buduje na scenie, przynajmniej na godzinę, uniwersum, które pozwala nawiązać kontakt. Po zakończeniu publiczność nie klaskała

Alternatywne scenariusze (Piotr Morawski)

Szczeciński Teatr Współczesny w minionym sezonie konsekwentnie realizuje program tworzenia alternatywnych wizji rzeczywistości. Ale zapewnia też – tak jak w spektaklach „Spartakus” czy „Wiarołomna” – miejsce do ich rzeczywistego praktykowania

Szkatułka z kolorami (Arek Gruszczyński)

„Orlando. Biografie” jest chyba pierwszym spektaklem dotyczącym niebinarności i przemiany zagranym przez aktorów trans, niebinarnych i cis. Chciałyśmy zderzyć pasywność Orlando ze sprawczością osób, które z nami pracowały

Wiersze

wiersze (Ija Kiwa/Ія Ківа)

Ziemia

Przebudzone olbrzymy (Bartłomiej Knosala)

Czy wierzenia kirgiskich szamanów uznających związek między stanem populacji śnieżnej pantery a stanem ludzkich społeczeństw należy uznać za zabobon czy raczej za pociągającą fikcję, która niesie obietnicę harmonijnej relacji ludzi z ich otoczeniem?

Zbudować lepszy świat po nic (Dawid Juraszek)

Produkowanie i cyzelowanie kolejnych danych, faktów i dowodów jest tylko na rękę tym, którzy chcą odwlekać rozmowę o budowie lepszego świata: bezpieczniejszego, czystszego, sprawiedliwszego

Україна

В Україні я – криця (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

Ти виїжджаєш за межі своєї країни – і плачеш, ходячи вулицями Берліна, Парижа, Варшави, від розпачу, травми і розуміння того, що імперія вирішила вкрасти твою молодість та життя

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Herstory (Софія Андрухович)

Я думаю: ні, не може бути, щоб Бог подбав про найменші вусики і лапки в комашки – і щоб покинув моїх дітей

]]>
Fri, 29 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/338]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/338

Literatura

Robaczki (Patryk Mogilnicki)

„Beverly” Nicka Drnaso to rzecz na miarę naszych dziwnych czasów. Miks reklam, seriali, fake newsów, czasu dojrzewania z całym tym nastoletnim chlaniem, jaraniem blantów i gadaniem od rzeczy, pierwszymi miłostkami, pierwszymi większymi wpadkami, kłopotami i głupotami

Dystopia, czułość i sport (Joanna Mąkowska)

W poezji Tomasza Bąka to, co nowe, wyłania się z ryzykownych i nieoczywistych połączeń, remiksowania stylów i form, intensywnej pracy wyobraźni połączonej z pracą konceptualną

Postoje (Paweł Podsiadły)

Dopiero siedem lat temu pojechałam pierwszy raz na dłużej, z moim psem i mężem, do Uścia Gorlickiego. Zaczęliśmy bardzo intensywnie chodzić. Zwiedziliśmy wszystkie okoliczne miejscowości. Wtedy przepadłam – mówi poetka i prozaiczka, autorka „Białych nocy”

Baśń o prawdziwej śmierci (Karolina Rychter)

Dzieci nie trzeba chronić przed tematem śmierci. Prędzej czy później zetkną się z nią. Aby przygotować dzieci, najpierw my musimy się przygotować. Ale sami zostaliśmy tak wychowani, że śmierci nie ma, lepiej o niej nie mówić, nie myśleć – mówi autorka baśni „Tkaczka chmur”

Media

Wyrośliśmy na protestach (Aleksandra Boćkowska)

Z medium chłodnego, analitycznego przeobraziliśmy się w medium obywatelskie, które reaguje na wydarzenia, a czasem w nich uczestniczy. Jesteśmy zaangażowani po stronie państwa prawa i praw człowieka – mówią redaktorzy OKO.press

Demony w krainie cukierków (Piotr Fortuna)

Craiyon nieustannie przeczesuje sterty cyfrowych obrazów, zbiera je, rozkłada na kawałki i zgniata w nowe. Dziwność oscylująca między beką a grozą zrobiła z generowanych maszynowo ilustracji viralową sensację

Muzyka

Nowe przestrzenie (Michał Wieczorek)

Soundcloud to platforma streamingowa, która dzięki zerowemu progowi wejścia jest ulubionym miejscem początkujących producentów. Publiczność już jest, i to przygotowana na najdziksze formalne eksperymenty. Tylko że trzeba o nią zawalczyć

Podglądając blaknące anioły (Tymon Tymański)

Zawsze zastanawiało mnie, jacy Beatlesi byli prywatnie. W momentach, kiedy liverpoolczycy przestają być świadomi kamer, jesteśmy najbliżej ich naturalnego stylu bycia. Obejrzawszy „Get Back”, czuję się usatysfakcjonowany

Zamek z ośmioma komnatami (Dominika Janik)

„Spirit Exit” daje wgląd w praktykę Barbieri, nieustającą naukę poskramiania ,,dzikich bestii”, dostrajania biegunów i eliminowania entropii

Obyczaje

Muzeum Chlebowych Bałwanków w Trzebiatówce (Maciej Sieńczyk)

Zgromadzone tu zbiory natchnęły mnie do twórczego namysłu i powiedziałem: my wszyscy jesteśmy trochę jak te ludziki z chleba. Nie wiemy, po co tu jesteśmy ani kto nas ulepił

DELFIN W MALINACH (odc. 19): Queerowanie starości (Agnieszka Słodownik)

Jakie opowieści o starości kobiet znajdujemy dziś w filmach, reklamach i serialach (oraz produktach medialnych)? Odcinek o potrzebie widzialności, próbach ucieczki od norm, odzyskiwaniu seksualności

Nienormatywne historie Polski. E-book (Redakcja)

Publikujemy bezpłatny e-book z cyklem esejów „Nienormatywne historie Polski”. Wyruszyliśmy na poszukiwanie naszych queerowych korzeni. Spróbowaliśmy opisać nasze homo-, trans- i bidziedzictwo, bo queer jest też specyficznie polski

Pod ziemią i na ziemi. Pięć miesięcy wojny (Ivanna Skyba-Yakubova)

Rozległe zielone pola są ranne: ogoniaste pociski wystają z ziemi, młodą pszenicę rozrywają leje, każdy jest zatruty metalami ciężkimi – opowieść o Charkowie w trakcie wojny

Sztuka

Architektka nie musi pracować po nocach (Monika Stelmach)

Kobiece architektura i urbanistyka są przede wszystkim bardziej wrażliwe i nastawione na potrzeby użytkowników i użytkowniczek. Powstają w ścisłej relacji z odbiorcami i wykorzystują różne formy partycypacji

Teatr

Paradoks egocentryzmu (Krystyna Duniec)

Sceniczna projekcja intymnego dziennika Lupy, rozpisanego na role kontrkulturowych widm, jest psychoanalityczną, erudycyjną wizją narcystycznego estety. Przez jednych przyjęta entuzjastycznie, u mnie budzi wątpliwości. Wierzę w autorytet nie mędrca, tylko mistrza ignoranta

Ironiczne pejzaże (Katarzyna Waligóra)

„Wymazywanie” Hartung-Wójciak to już nie introspektywna męska podróż w przeszłość i rozliczenie z dziedzictwem, a wielogłosowa opowieść o rodzinie

Wiersze

wiersze (Adam Kaczanowski)

Ziemia

Cierpliwość ogrodniczki (Ewelina Matuszkiewicz)

W przydomowych ogródkach trwa rozgrywka pomiędzy kontrolą i władzą a troską i odpowiedzialnością. Ogródki mają spełniać oczekiwania, ambicje i fantazje, nad którymi czuwa idealny ogrodnik

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Simplicity (Софія Андрухович)

Немає жодного дня, щоб я не думала, яке в нас раніше було прекрасне життя, – гірко зітхає жінка. – Я і раніше багато подорожувала. І завжди знала, що хочу жити лише в Україні

Під землею і на землі: пʼятий місяць війни на Харківщині (Іванна Скиба-Якубова)

Люди заліковують рани землі (і свої разом із тим), продовжуючи доглядати городи. Кожен город — розкішна метафора непевності й незворотності

]]>

Literatura

Robaczki (Patryk Mogilnicki)

„Beverly” Nicka Drnaso to rzecz na miarę naszych dziwnych czasów. Miks reklam, seriali, fake newsów, czasu dojrzewania z całym tym nastoletnim chlaniem, jaraniem blantów i gadaniem od rzeczy, pierwszymi miłostkami, pierwszymi większymi wpadkami, kłopotami i głupotami

Dystopia, czułość i sport (Joanna Mąkowska)

W poezji Tomasza Bąka to, co nowe, wyłania się z ryzykownych i nieoczywistych połączeń, remiksowania stylów i form, intensywnej pracy wyobraźni połączonej z pracą konceptualną

Postoje (Paweł Podsiadły)

Dopiero siedem lat temu pojechałam pierwszy raz na dłużej, z moim psem i mężem, do Uścia Gorlickiego. Zaczęliśmy bardzo intensywnie chodzić. Zwiedziliśmy wszystkie okoliczne miejscowości. Wtedy przepadłam – mówi poetka i prozaiczka, autorka „Białych nocy”

Baśń o prawdziwej śmierci (Karolina Rychter)

Dzieci nie trzeba chronić przed tematem śmierci. Prędzej czy później zetkną się z nią. Aby przygotować dzieci, najpierw my musimy się przygotować. Ale sami zostaliśmy tak wychowani, że śmierci nie ma, lepiej o niej nie mówić, nie myśleć – mówi autorka baśni „Tkaczka chmur”

Media

Wyrośliśmy na protestach (Aleksandra Boćkowska)

Z medium chłodnego, analitycznego przeobraziliśmy się w medium obywatelskie, które reaguje na wydarzenia, a czasem w nich uczestniczy. Jesteśmy zaangażowani po stronie państwa prawa i praw człowieka – mówią redaktorzy OKO.press

Demony w krainie cukierków (Piotr Fortuna)

Craiyon nieustannie przeczesuje sterty cyfrowych obrazów, zbiera je, rozkłada na kawałki i zgniata w nowe. Dziwność oscylująca między beką a grozą zrobiła z generowanych maszynowo ilustracji viralową sensację

Muzyka

Nowe przestrzenie (Michał Wieczorek)

Soundcloud to platforma streamingowa, która dzięki zerowemu progowi wejścia jest ulubionym miejscem początkujących producentów. Publiczność już jest, i to przygotowana na najdziksze formalne eksperymenty. Tylko że trzeba o nią zawalczyć

Podglądając blaknące anioły (Tymon Tymański)

Zawsze zastanawiało mnie, jacy Beatlesi byli prywatnie. W momentach, kiedy liverpoolczycy przestają być świadomi kamer, jesteśmy najbliżej ich naturalnego stylu bycia. Obejrzawszy „Get Back”, czuję się usatysfakcjonowany

Zamek z ośmioma komnatami (Dominika Janik)

„Spirit Exit” daje wgląd w praktykę Barbieri, nieustającą naukę poskramiania ,,dzikich bestii”, dostrajania biegunów i eliminowania entropii

Obyczaje

Muzeum Chlebowych Bałwanków w Trzebiatówce (Maciej Sieńczyk)

Zgromadzone tu zbiory natchnęły mnie do twórczego namysłu i powiedziałem: my wszyscy jesteśmy trochę jak te ludziki z chleba. Nie wiemy, po co tu jesteśmy ani kto nas ulepił

DELFIN W MALINACH (odc. 19): Queerowanie starości (Agnieszka Słodownik)

Jakie opowieści o starości kobiet znajdujemy dziś w filmach, reklamach i serialach (oraz produktach medialnych)? Odcinek o potrzebie widzialności, próbach ucieczki od norm, odzyskiwaniu seksualności

Nienormatywne historie Polski. E-book (Redakcja)

Publikujemy bezpłatny e-book z cyklem esejów „Nienormatywne historie Polski”. Wyruszyliśmy na poszukiwanie naszych queerowych korzeni. Spróbowaliśmy opisać nasze homo-, trans- i bidziedzictwo, bo queer jest też specyficznie polski

Pod ziemią i na ziemi. Pięć miesięcy wojny (Ivanna Skyba-Yakubova)

Rozległe zielone pola są ranne: ogoniaste pociski wystają z ziemi, młodą pszenicę rozrywają leje, każdy jest zatruty metalami ciężkimi – opowieść o Charkowie w trakcie wojny

Sztuka

Architektka nie musi pracować po nocach (Monika Stelmach)

Kobiece architektura i urbanistyka są przede wszystkim bardziej wrażliwe i nastawione na potrzeby użytkowników i użytkowniczek. Powstają w ścisłej relacji z odbiorcami i wykorzystują różne formy partycypacji

Teatr

Paradoks egocentryzmu (Krystyna Duniec)

Sceniczna projekcja intymnego dziennika Lupy, rozpisanego na role kontrkulturowych widm, jest psychoanalityczną, erudycyjną wizją narcystycznego estety. Przez jednych przyjęta entuzjastycznie, u mnie budzi wątpliwości. Wierzę w autorytet nie mędrca, tylko mistrza ignoranta

Ironiczne pejzaże (Katarzyna Waligóra)

„Wymazywanie” Hartung-Wójciak to już nie introspektywna męska podróż w przeszłość i rozliczenie z dziedzictwem, a wielogłosowa opowieść o rodzinie

Wiersze

wiersze (Adam Kaczanowski)

Ziemia

Cierpliwość ogrodniczki (Ewelina Matuszkiewicz)

W przydomowych ogródkach trwa rozgrywka pomiędzy kontrolą i władzą a troską i odpowiedzialnością. Ogródki mają spełniać oczekiwania, ambicje i fantazje, nad którymi czuwa idealny ogrodnik

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Simplicity (Софія Андрухович)

Немає жодного дня, щоб я не думала, яке в нас раніше було прекрасне життя, – гірко зітхає жінка. – Я і раніше багато подорожувала. І завжди знала, що хочу жити лише в Україні

Під землею і на землі: пʼятий місяць війни на Харківщині (Іванна Скиба-Якубова)

Люди заліковують рани землі (і свої разом із тим), продовжуючи доглядати городи. Кожен город — розкішна метафора непевності й незворотності

]]>
Fri, 15 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/337]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/337

Film

Firma (Marcin Stachowicz)

„Miasto jest nasze” – serial znakomicie napisany, wielowątkowy, stawiający pod pręgierzem nie tylko skorumpowaną policję, ale przede wszystkim amerykańską politykę bata i nadzoru – przeszło w cieniu urodzin swojego sławnego poprzednika: „The Wire”

Koktajl z hormonów (Bartosz Żurawiecki)

Z tym filmem, a może generalnie z twórczością Luhrmanna jest trochę tak jak z operami Wagnera, o których ktoś powiedział: „Genialne momenty, nie do zniesienia kwadranse”

Zbrodnie i zbrodnie (Klara Cykorz)

Co najmniej kilka redakcji zamówiło w ostatnich tygodniach teksty o rozlewającym się w telewizji i na streamingach repertuarze seriali true crime. A konkretniej o szczególnej ich odmianie: aktorskich rekonstrukcjach przekrętów i zbrodni. Takich jak „Schody”

Rozmowy z diabłem (Jakub Majmurek)

Horror w ujęciu Derricksona niesie konserwatywne pocieszenie: moment rozliczenia przywraca porządek, dobro i zło zostają wyraźnie rozgraniczone i nazwane. „Czarny telefon” realizuje tę strategię być może najbardziej ze wszystkich jego filmów

Mariupol, czyli ból (Natalia Serebriakova)

W „Mariupolis 2” Mantas Kvedaravičius chciał pokazać rutynę życia ludzi, którzy gotują nad ogniskiem, chowają zamordowanych sąsiadów, żartują, a w schronach przeciwbombowych czekają na moment ciszy, kiedy będzie można wybiec na ulicę po czystą wodę

Zgrzyty w utopii (Olga Drenda)

„Yang” sytuuje się gdzieś w połowie drogi między standardowymi scenariuszami baśniowymi a świeżą dyskusją o transhumanistycznej utopii

Literatura

Gruźlicy na rykowisku (Igor Kierkosz)

W „Empuzjonie” Olga Tokarczuk rzuca się w najczystszą formę horroru, w gatunek dokładnie tak pierwotny i rozrywkowy jak wszystko, czego noblistce „nie wypada” tykać

Uciekam, więc jestem (Mira Marcinów)

Fugologia byłaby krokiem w stronę tych, którzy pozostają pod spodem zdarzeń. Chciałaby oddać głos nie tyle władzy wyznaczającej zasady i uznawanej za motor historii, ile outsiderom, nieuczestniczącym w walkach, skazanym na ratowanie się z ognia wydarzeń

Odległości (Maciej Jakubowiak)

Żeby załapać się na wirtualną rezydencję w Australii, obiecałem przeczytać kilka książek poleconych przez organizatorów. Wyobrażałem sobie, że dowiem się czegoś niestereotypowego. Na pierwszej z okładek mężczyzna całuje się z kangurzycą

Ustawianie głosu (Karolina Rychter)

W debiutanckiej powieści Wiktorii Bieżuńskiej „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” rzeczywistość dzieciństwa jest brutalna, ale wszystko jest w niej możliwe. Również momenty piękna i niesamowitości

Historia oka (Michał Trusewicz)

„Zaklinanie węży w gorące wieczory”, debiutancka powieść Małgorzaty Żarów, opowiada o kulturowej przemocy wzroku i o żądaniu przywrócenia kobietom własnej przyjemności, zwolnionej z przymusu reprodukcji czy męskiej satysfakcji

Media

Utopia algorytmów (Piotr Fortuna)

Zespołowi kuratorskiemu Biennale Warszawa chodzi o diagnozę problemów, jakie towarzyszą dziś nowym technologiom, oraz o poszukiwanie rozmaitych pomysłów, jak te problemy przezwyciężyć. O nasycanie świadomości i poszerzanie wyobraźni

Inna scena (Ewa Drygalska)

I teatr, i wirtualna rzeczywistość chcą nas zanurzyć w artystycznym doświadczeniu i dostarczyć silnych emocji. VR pozwala na to indywidualnie. To teatr jednego widza

Muzyka

Raper na terapii (Dominika Janik)

Lubię, gdy Kendrick Lamar podąża za tym, co nieefektowne, boleśnie codzienne, pozornie pozbawione muzycznego potencjału, jak toczona nienawiścią kłótnia kochanków albo niezałatwione sprawy z tatą

Obyczaje

To się czuje (Kornelia Sobczak)

Harcerstwo stanowiło dla dziewcząt przestrzeń do zajmowania się samymi sobą i sobą nawzajem. Queerowa historia harcerek może być polem do ćwiczenia się w spekulacjach, że „inna przeszłość jest możliwa”

Sztuka

Zawsze lubiłem tę sztukę (Stach Szabłowski)

Malczewski w krakowskim Narodowym, Waliszewska w MSN. Mamy rok 2022 i mamy recydywę symbolizmu. Odporność na jego wirus wygasła. Co ją osłabiło? Kryzys cywilizacyjny? Przeczucie nadchodzącego przesilenia? Wojna w Ukrainie?

Teatr

Zapotrzebowanie na teatr (Tomek Pawłowski Jarmołajew)

O tym, że białostocka publiczność jest uważna i zaangażowana, mówią także artyści. Ostatnio po spektaklu „Serce” Wiktora Bagińskiego spotkanie z publicznością trwało niemal tak długo co sam spektakl

Wiersze

wiersze (Urszula Honek)

Україна

Маріуполь як біль (Наталя Серебрякова)

Поки всі мимоволі були зосереджені на кривавих заголовках у медіа, режисер прагнув показати рутинне життя людей, які готують на вогнищі, ховають загиблих сусідів, жартують. Саме таким вийшов його останній фільм

]]>

Film

Firma (Marcin Stachowicz)

„Miasto jest nasze” – serial znakomicie napisany, wielowątkowy, stawiający pod pręgierzem nie tylko skorumpowaną policję, ale przede wszystkim amerykańską politykę bata i nadzoru – przeszło w cieniu urodzin swojego sławnego poprzednika: „The Wire”

Koktajl z hormonów (Bartosz Żurawiecki)

Z tym filmem, a może generalnie z twórczością Luhrmanna jest trochę tak jak z operami Wagnera, o których ktoś powiedział: „Genialne momenty, nie do zniesienia kwadranse”

Zbrodnie i zbrodnie (Klara Cykorz)

Co najmniej kilka redakcji zamówiło w ostatnich tygodniach teksty o rozlewającym się w telewizji i na streamingach repertuarze seriali true crime. A konkretniej o szczególnej ich odmianie: aktorskich rekonstrukcjach przekrętów i zbrodni. Takich jak „Schody”

Rozmowy z diabłem (Jakub Majmurek)

Horror w ujęciu Derricksona niesie konserwatywne pocieszenie: moment rozliczenia przywraca porządek, dobro i zło zostają wyraźnie rozgraniczone i nazwane. „Czarny telefon” realizuje tę strategię być może najbardziej ze wszystkich jego filmów

Mariupol, czyli ból (Natalia Serebriakova)

W „Mariupolis 2” Mantas Kvedaravičius chciał pokazać rutynę życia ludzi, którzy gotują nad ogniskiem, chowają zamordowanych sąsiadów, żartują, a w schronach przeciwbombowych czekają na moment ciszy, kiedy będzie można wybiec na ulicę po czystą wodę

Zgrzyty w utopii (Olga Drenda)

„Yang” sytuuje się gdzieś w połowie drogi między standardowymi scenariuszami baśniowymi a świeżą dyskusją o transhumanistycznej utopii

Literatura

Gruźlicy na rykowisku (Igor Kierkosz)

W „Empuzjonie” Olga Tokarczuk rzuca się w najczystszą formę horroru, w gatunek dokładnie tak pierwotny i rozrywkowy jak wszystko, czego noblistce „nie wypada” tykać

Uciekam, więc jestem (Mira Marcinów)

Fugologia byłaby krokiem w stronę tych, którzy pozostają pod spodem zdarzeń. Chciałaby oddać głos nie tyle władzy wyznaczającej zasady i uznawanej za motor historii, ile outsiderom, nieuczestniczącym w walkach, skazanym na ratowanie się z ognia wydarzeń

Odległości (Maciej Jakubowiak)

Żeby załapać się na wirtualną rezydencję w Australii, obiecałem przeczytać kilka książek poleconych przez organizatorów. Wyobrażałem sobie, że dowiem się czegoś niestereotypowego. Na pierwszej z okładek mężczyzna całuje się z kangurzycą

Ustawianie głosu (Karolina Rychter)

W debiutanckiej powieści Wiktorii Bieżuńskiej „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” rzeczywistość dzieciństwa jest brutalna, ale wszystko jest w niej możliwe. Również momenty piękna i niesamowitości

Historia oka (Michał Trusewicz)

„Zaklinanie węży w gorące wieczory”, debiutancka powieść Małgorzaty Żarów, opowiada o kulturowej przemocy wzroku i o żądaniu przywrócenia kobietom własnej przyjemności, zwolnionej z przymusu reprodukcji czy męskiej satysfakcji

Media

Utopia algorytmów (Piotr Fortuna)

Zespołowi kuratorskiemu Biennale Warszawa chodzi o diagnozę problemów, jakie towarzyszą dziś nowym technologiom, oraz o poszukiwanie rozmaitych pomysłów, jak te problemy przezwyciężyć. O nasycanie świadomości i poszerzanie wyobraźni

Inna scena (Ewa Drygalska)

I teatr, i wirtualna rzeczywistość chcą nas zanurzyć w artystycznym doświadczeniu i dostarczyć silnych emocji. VR pozwala na to indywidualnie. To teatr jednego widza

Muzyka

Raper na terapii (Dominika Janik)

Lubię, gdy Kendrick Lamar podąża za tym, co nieefektowne, boleśnie codzienne, pozornie pozbawione muzycznego potencjału, jak toczona nienawiścią kłótnia kochanków albo niezałatwione sprawy z tatą

Obyczaje

To się czuje (Kornelia Sobczak)

Harcerstwo stanowiło dla dziewcząt przestrzeń do zajmowania się samymi sobą i sobą nawzajem. Queerowa historia harcerek może być polem do ćwiczenia się w spekulacjach, że „inna przeszłość jest możliwa”

Sztuka

Zawsze lubiłem tę sztukę (Stach Szabłowski)

Malczewski w krakowskim Narodowym, Waliszewska w MSN. Mamy rok 2022 i mamy recydywę symbolizmu. Odporność na jego wirus wygasła. Co ją osłabiło? Kryzys cywilizacyjny? Przeczucie nadchodzącego przesilenia? Wojna w Ukrainie?

Teatr

Zapotrzebowanie na teatr (Tomek Pawłowski Jarmołajew)

O tym, że białostocka publiczność jest uważna i zaangażowana, mówią także artyści. Ostatnio po spektaklu „Serce” Wiktora Bagińskiego spotkanie z publicznością trwało niemal tak długo co sam spektakl

Wiersze

wiersze (Urszula Honek)

Україна

Маріуполь як біль (Наталя Серебрякова)

Поки всі мимоволі були зосереджені на кривавих заголовках у медіа, режисер прагнув показати рутинне життя людей, які готують на вогнищі, ховають загиблих сусідів, жартують. Саме таким вийшов його останній фільм

]]>
Fri, 01 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/336]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/336

Film

Moje miejsce jest tutaj (Olena Rubashevska)

Ponad 6 milionów Ukraińców opuściło swoje domy, aby ratować się przed wojną. Tymczasem w XXI wieku, kiedy walki odbywają się nie tylko na polu bitwy, ale również w mediach, twórcy filmowi walczą na froncie kultury i bronią własnego kraju, dokumentując wydarzenia

Literatura

Botoks i detoks (Natalia Sajewicz)

Wanda Hagedorn pisze, że „Twarz, brzuch, głowa” to jej intymna rewolta. Ale komiks narysowany przez Olę Szmidę ukazuje się w momencie, w którym kobiece barykady naprawdę powstają. W czerwcu autorka i ilustratorka otrzymały Nagrodę Literacką m.st. Warszawy

Rzeczy w mroku (Marek Zaleski)

Powieść Stasiuka – laureatka Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii proza – jest lamentem nad fiaskiem międzypokoleniowego porozumienia – nie można podzielić się pamięcią, tak jak nie można dzielić się bólem i doświadczeniem

Lęk przed lękiem (Ilona Witkowska)

Robiąc wycieczkę po „Empuzjonie”, najnowszej powieści Olgi Tokarczuk, balansując pomiędzy jej a własnym oglądem tego miejsca, opowiem wam, jak tu jest. W Sokołowsku

Teren wahania (Urszula Pieczek)

Chciałem, żeby milczenie stało się problemem. Żeby czytelnicy zadali sobie pytanie: dlaczego bohaterka tak ważna dla całej historii nie ma głosu? – mówi autor powieści „Obietnica”

Łagry, posthistoria, egzotyka (Paulina Małochleb)

Gułag, choć zmienił nazwę, przetrwał komunizm. Okazał się niezatapialny i świetnie sobie radzi w warunkach późnego kapitalizmu. W obojętności na jego trwanie można szukać odpowiedzi na pytania o rosyjski system wartości

Nowa śląska ballada (Dariusz Sośnicki)

W debiutanckiej książce Mateusza Górniaka życie jest niemal tożsame z ruchem. Niepodzielnie rządzi nią motoryczność – źródłem energii jest słońce albo rozświetlony ekran monitora

Zniszczenie i tajemnica (Anna Dżabagina)

Twórczość Narcyzy Żmichowskiej i jej biografia dostarczają – bynajmniej nie szczątkowych – materiałów, by z autorki „Białej róży” uczynić XIX-wieczną ikonę safickiej kultury w Polsce

Skupianie uwagi (Antonina Tosiek)

Jeśli „moda na ludowość” ma się obronić przed estetyzacją i fetyszem, jeśli mamy spróbować odrobić tę lekcję porządnie – procesy odczytywania i nadczytywania muszą trwać. Musimy uzbroić się w cierpliwość – esej o zwrocie ludowym w literaturze współczesnej

Media

Zgoda na sieć (Mirek Filiciak i Kuba Piwowar)

Myślmy o relacjach w internecie – nie tylko z innymi ludźmi, lecz także z dostawcami usług – jako o relacjach dotyczących naszych ciał. I korzystajmy z tego, czego ostatnie dekady nauczyły nas na temat seksu

Muzyka

Performans i procesja (Jakub Knera)

Artyści i artystki sztuk wizualnych, którzy biorą się za tworzenie muzyki, często robią to na własnych warunkach. Nie myślą w kategoriach piosenki, kompozycji, tylko na przykład sound-artu albo performansu. Ważniejszy jest dla nich gest twórczy niż perfekcyjne wykonanie

Co ludzie powiedzą (Agnieszka Drotkiewicz)

Opery Brittena są jedną wielką medytacją na temat napięcia pomiędzy wrażliwą jednostką a zakłamanym społeczeństwem. „Albert Herring” to także Bildungsopera, opowieść o dorastaniu, o odkrywaniu samego siebie, o podróży wewnętrznej

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (5): Bawmy się: randkowania i kluby (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Uwielbiamy się bawić: imprezować, randkować, robić skandale i dramy. Czas na ostatni i najbardziej podniecający odcinek naszego podkastu

Z tego lasu to ja już pewnie nie wyjdę (Paweł Knut)

Boję się, że nawet jeśli pogranicznicy potykaliby się o ciała ludzi, to nie zrobiłoby to żadnej różnicy dla opinii publicznej. Przykro mi, ale nie wierzę w ludzi jako zbiorowość – rozmowa z lekarką, która niesie pomoc uchodźcom na granicy polsko-białoruskiej

Najważniejszy jest zachwyt (Ludwika Włodek)

Masowa turystyka jest mało estetyczna, łatwo ją krytykować, ale to przecież nie ona jest główną przyczyną zmian klimatycznych

Godzina przekornej róży (Marta Justyna Nowicka)

Przyjaźń przeplatającą się z miłością albo po prostu bliską relację między dwojgiem ludzi tej samej płci – przez wieki interpretowano wyłącznie jako przyjaźń. Nawet jeśli „najbliżsi przyjaciele” opisywali z podziwem ukochane ciała tego drugiego lub tej drugiej

Sztuka

Podreperować pieski świat (Karol Sienkiewicz)

Wybór Kadera Attii na kuratora Berlin Biennale 12 okazał się trafiony. Attia z sukcesem przenosi strategie z własnej twórczości artystycznej na praktykę kuratorską

Demontaż (Iryna Kostyshyna)

Jeśli mówimy o zniszczeniu memoriałów okresu radzieckiego, dlaczego nie wspominamy o tym, z jaką łatwością sama władza radziecka niszczyła pamięć zbiorową, przemieniając miejsca pochówku na parki kultury?

Teatr

Gra bez stawki (Zuzanna Berendt)

Choć „1984: Ministerstwo Miłości” to spektakl stworzony przez młodych twórców, dominuje w nim archaiczna i poczciwa wizja tego, jak wytwarza się i legitymizuje systemową opresję

Zdekolonizować ciało i umysł (Iwona Kurz)

W finale spektaklu Nastia, „dziewczyna na wydaniu”, bohaterka z Tołstoja i Czechowa, ostentacyjnie wystawia się na gwałt – bo wie, że jest na niego skazana. Ta figura nadal uwodzi Zachód, sugerując, że ona właśnie, czysta i niewinna, jest wcieleniem rosyjskiej duszy

Miasto powinno o nas dbać (Katarzyna Niedurny)

Mam wrażenie, że obecnie nasz teatr istnieje głównie po to, żeby zaspokajać potrzeby administrowania i budowania struktur, które same w sobie stają się celem, utrudniając przy okazji ludziom pracę. Najprościej rzecz ujmując: teatr nie ma gospodarza – rozmowa z aktorami z TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Damian Piwowarczyk)

Ziemia

Turnicki z platformy (Dominika Tworek)

Spotkałam się z całą masą pozytywnych reakcji mieszkańców Pogórza Przemyskiego na aktywistów z blokady. Ludzie zapraszali nas do swoich domów, na prysznic czy posiłek. Z dopowiedzeniem: „Tylko nikomu nie mówcie”

Україна

Прощання з бовванами (Ірина Костишина)

Жива пам’ять про злочини тоталітарних режимів поволі зникає разом із її носіями, у фрази «ніколи знову» поступово втрачається гострота сенсу, а монументи, палаци, зірки й бюсти лишаються

Моє місце тут (Олена Рубашевська)

Понад 6 мільйонів українців залишило домівки, рятуючись від війни. Проте у 21 столітті, коли протистояння точиться не тільки на військовому, а й в інформаційному просторі, кінематографісти стають бійцями культурного фронту й захищають власну державу, документуючи й фіксуючи події

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Отруйний сік черешні (Софія Андрухович)

Його образ стає простором і прихистком, сенсом і силою. Так виникають легенди, так народжуються святі й герої, так енергія ніколи не зникає безслідно, так складна атональна музика на мить зливається в мільйон одночасних серцебиттів

]]>

Film

Moje miejsce jest tutaj (Olena Rubashevska)

Ponad 6 milionów Ukraińców opuściło swoje domy, aby ratować się przed wojną. Tymczasem w XXI wieku, kiedy walki odbywają się nie tylko na polu bitwy, ale również w mediach, twórcy filmowi walczą na froncie kultury i bronią własnego kraju, dokumentując wydarzenia

Literatura

Botoks i detoks (Natalia Sajewicz)

Wanda Hagedorn pisze, że „Twarz, brzuch, głowa” to jej intymna rewolta. Ale komiks narysowany przez Olę Szmidę ukazuje się w momencie, w którym kobiece barykady naprawdę powstają. W czerwcu autorka i ilustratorka otrzymały Nagrodę Literacką m.st. Warszawy

Rzeczy w mroku (Marek Zaleski)

Powieść Stasiuka – laureatka Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii proza – jest lamentem nad fiaskiem międzypokoleniowego porozumienia – nie można podzielić się pamięcią, tak jak nie można dzielić się bólem i doświadczeniem

Lęk przed lękiem (Ilona Witkowska)

Robiąc wycieczkę po „Empuzjonie”, najnowszej powieści Olgi Tokarczuk, balansując pomiędzy jej a własnym oglądem tego miejsca, opowiem wam, jak tu jest. W Sokołowsku

Teren wahania (Urszula Pieczek)

Chciałem, żeby milczenie stało się problemem. Żeby czytelnicy zadali sobie pytanie: dlaczego bohaterka tak ważna dla całej historii nie ma głosu? – mówi autor powieści „Obietnica”

Łagry, posthistoria, egzotyka (Paulina Małochleb)

Gułag, choć zmienił nazwę, przetrwał komunizm. Okazał się niezatapialny i świetnie sobie radzi w warunkach późnego kapitalizmu. W obojętności na jego trwanie można szukać odpowiedzi na pytania o rosyjski system wartości

Nowa śląska ballada (Dariusz Sośnicki)

W debiutanckiej książce Mateusza Górniaka życie jest niemal tożsame z ruchem. Niepodzielnie rządzi nią motoryczność – źródłem energii jest słońce albo rozświetlony ekran monitora

Zniszczenie i tajemnica (Anna Dżabagina)

Twórczość Narcyzy Żmichowskiej i jej biografia dostarczają – bynajmniej nie szczątkowych – materiałów, by z autorki „Białej róży” uczynić XIX-wieczną ikonę safickiej kultury w Polsce

Skupianie uwagi (Antonina Tosiek)

Jeśli „moda na ludowość” ma się obronić przed estetyzacją i fetyszem, jeśli mamy spróbować odrobić tę lekcję porządnie – procesy odczytywania i nadczytywania muszą trwać. Musimy uzbroić się w cierpliwość – esej o zwrocie ludowym w literaturze współczesnej

Media

Zgoda na sieć (Mirek Filiciak i Kuba Piwowar)

Myślmy o relacjach w internecie – nie tylko z innymi ludźmi, lecz także z dostawcami usług – jako o relacjach dotyczących naszych ciał. I korzystajmy z tego, czego ostatnie dekady nauczyły nas na temat seksu

Muzyka

Performans i procesja (Jakub Knera)

Artyści i artystki sztuk wizualnych, którzy biorą się za tworzenie muzyki, często robią to na własnych warunkach. Nie myślą w kategoriach piosenki, kompozycji, tylko na przykład sound-artu albo performansu. Ważniejszy jest dla nich gest twórczy niż perfekcyjne wykonanie

Co ludzie powiedzą (Agnieszka Drotkiewicz)

Opery Brittena są jedną wielką medytacją na temat napięcia pomiędzy wrażliwą jednostką a zakłamanym społeczeństwem. „Albert Herring” to także Bildungsopera, opowieść o dorastaniu, o odkrywaniu samego siebie, o podróży wewnętrznej

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (5): Bawmy się: randkowania i kluby (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Uwielbiamy się bawić: imprezować, randkować, robić skandale i dramy. Czas na ostatni i najbardziej podniecający odcinek naszego podkastu

Z tego lasu to ja już pewnie nie wyjdę (Paweł Knut)

Boję się, że nawet jeśli pogranicznicy potykaliby się o ciała ludzi, to nie zrobiłoby to żadnej różnicy dla opinii publicznej. Przykro mi, ale nie wierzę w ludzi jako zbiorowość – rozmowa z lekarką, która niesie pomoc uchodźcom na granicy polsko-białoruskiej

Najważniejszy jest zachwyt (Ludwika Włodek)

Masowa turystyka jest mało estetyczna, łatwo ją krytykować, ale to przecież nie ona jest główną przyczyną zmian klimatycznych

Godzina przekornej róży (Marta Justyna Nowicka)

Przyjaźń przeplatającą się z miłością albo po prostu bliską relację między dwojgiem ludzi tej samej płci – przez wieki interpretowano wyłącznie jako przyjaźń. Nawet jeśli „najbliżsi przyjaciele” opisywali z podziwem ukochane ciała tego drugiego lub tej drugiej

Sztuka

Podreperować pieski świat (Karol Sienkiewicz)

Wybór Kadera Attii na kuratora Berlin Biennale 12 okazał się trafiony. Attia z sukcesem przenosi strategie z własnej twórczości artystycznej na praktykę kuratorską

Demontaż (Iryna Kostyshyna)

Jeśli mówimy o zniszczeniu memoriałów okresu radzieckiego, dlaczego nie wspominamy o tym, z jaką łatwością sama władza radziecka niszczyła pamięć zbiorową, przemieniając miejsca pochówku na parki kultury?

Teatr

Gra bez stawki (Zuzanna Berendt)

Choć „1984: Ministerstwo Miłości” to spektakl stworzony przez młodych twórców, dominuje w nim archaiczna i poczciwa wizja tego, jak wytwarza się i legitymizuje systemową opresję

Zdekolonizować ciało i umysł (Iwona Kurz)

W finale spektaklu Nastia, „dziewczyna na wydaniu”, bohaterka z Tołstoja i Czechowa, ostentacyjnie wystawia się na gwałt – bo wie, że jest na niego skazana. Ta figura nadal uwodzi Zachód, sugerując, że ona właśnie, czysta i niewinna, jest wcieleniem rosyjskiej duszy

Miasto powinno o nas dbać (Katarzyna Niedurny)

Mam wrażenie, że obecnie nasz teatr istnieje głównie po to, żeby zaspokajać potrzeby administrowania i budowania struktur, które same w sobie stają się celem, utrudniając przy okazji ludziom pracę. Najprościej rzecz ujmując: teatr nie ma gospodarza – rozmowa z aktorami z TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Damian Piwowarczyk)

Ziemia

Turnicki z platformy (Dominika Tworek)

Spotkałam się z całą masą pozytywnych reakcji mieszkańców Pogórza Przemyskiego na aktywistów z blokady. Ludzie zapraszali nas do swoich domów, na prysznic czy posiłek. Z dopowiedzeniem: „Tylko nikomu nie mówcie”

Україна

Прощання з бовванами (Ірина Костишина)

Жива пам’ять про злочини тоталітарних режимів поволі зникає разом із її носіями, у фрази «ніколи знову» поступово втрачається гострота сенсу, а монументи, палаци, зірки й бюсти лишаються

Моє місце тут (Олена Рубашевська)

Понад 6 мільйонів українців залишило домівки, рятуючись від війни. Проте у 21 столітті, коли протистояння точиться не тільки на військовому, а й в інформаційному просторі, кінематографісти стають бійцями культурного фронту й захищають власну державу, документуючи й фіксуючи події

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Отруйний сік черешні (Софія Андрухович)

Його образ стає простором і прихистком, сенсом і силою. Так виникають легенди, так народжуються святі й герої, так енергія ніколи не зникає безслідно, так складна атональна музика на мить зливається в мільйон одночасних серцебиттів

]]>
Tue, 21 Jun 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/335]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/335

Film

Jak osioł  (Michał Walkiewicz)

Plakat tegorocznej edycji festiwalu w Cannes nawiązywał do filmu „Truman Show”, a cała impreza przypominała gigantyczne symulakrum

Suchą stopą (Jakub Socha)

Łukasz Kowalski, zdobywca Grand Pirix tegorocznej edycji festiwalu Millenium Docs Against Gravity, nakręcił dokument, który przypomina najlepsze czeskie filmy. Na pokazie sala raz za razem pękała ze śmiechu

Faceci (Jakub Socha)

„Men” jest filmem intensywnym. Opartym na repetycjach. To rozprawa z kulturą facetów, ze światem, w którym od facetów się nie odchodzi

Mimikra (Jakub Socha)

Prekariat jest pokazywany w „Między dwoma światami” bezpretensjonalnie i bez egzaltacji. Ludzie wydają się bez wyjątku mili i sympatyczni, zachowują się naturalnie

Literatura

Prosta forma wyrazu (Darek Arest)

Prawdziwa odwaga to rysowanie brzydko i mało. Mojej idealnej komiksowej wyspy nie byłoby widać na ani jednej ilustracji, ale po lekturze istniałaby w twojej głowie – mówi twórca komiksowej „Wyspy Szyszek”

Ciało jest (Aleksandra Zbroja)

Sprzeczność to figura retoryczna chętnie stosowana przez Roxane Gay. Ale to również przykazanie, by pisanie próbowało nadążyć za niemożliwą do ogarnięcia złożonością życia

Znośna lekkość życia (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej „Powszedniej historii” Sebastian Nowak mocno podkreśla nieważkość świata przedstawionego oraz jego dryfowanie w nieokreślonym bliżej kierunku. Ostatecznie nic nie jest tym, czym się wydaje

Opóźnienia (Maciej Jakubowiak)

Z perspektywy liberalnej mieszkanki Bratysławy chciałam pokazać, że nie możemy marginalizować ludzi żyjących w rejonach wiejskich. Także dlatego, że ich kultura jest dziś wykorzystywana przez faszystów – mówi autorka powieści reporterskiej „Czepiec”

Niesamowitości (Adam Woźniak)

Proza Radka Raka to przede wszystkim cudowność, która wydaje się jednocześnie mocno odjechana i niepokojąco bliska. Ta bliskość sprawia, że trudno wrzucić to pisarstwo do szufladki „fantastyka”

Muzyka

MUZYKA 2.1: Żaneta Rydzewska (Jan Topolski)

Kostka Rubika, proza Lema, dźwięki owadów i kosmosu. Wiele utworów Żanety Rydzewskiej powstaje z inspiracji filozofią i nauką. Wiele też opiera się na symulowaniu rzeczywistych zjawisk i procesów

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (4): Nowy wiek (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Czas na polski ruch queerowy w nowoczesnym wydaniu. Internet zmienia komunikację między nami, „Inna Strona.pl” zmienia nazwę na „Queer.pl”. Język ewoluuje wraz z rozwojem ruchu

Fantomy (Marcin Stachowicz)

Kryzys pandemiczny – zjawisko, które nie ominęło żadnej i żadnego z nas – wywindowało wywrócone na nice imaginarium XX-wiecznych totalitaryzmów prosto do mainstreamu

Dom (Evgenia Nesterovych)

Ludzie proszą, żeby ktoś poszedł pod taki to a taki adres i spojrzał, czy dom jeszcze stoi. Rozpoznają swoje mieszkania na filmach o uderzeniach rakiet w obiekty cywilne. Oglądają je setki razy, żeby samych siebie przekonać, że to nie ten budynek, tylko bardzo podobny

Sztuka

Sprawiedliwe miejsca (Roma Sendyka)

Projekt „Kryjówki” jest pierwszą w większej skali próbą zmierzenia się z materialnością ukrywania: z tym, o czym nie opowiedzieli zbyt wiele ani ratujący, ani ratowani podczas Holokaustu Żydzi

Architektura empatyczna (Monika Stelmach)

Ten system działa, ponieważ ludzie, którzy z niego korzystają, zaczynają płakać. Mają to minimalne poczucie prywatności, żeby wypuścić z siebie emocje – rozmowa o projektowaniu tymczasowej architektury dla uchodźców

Biegnąca z wilkami (Adam Mazur)

Wenecja w tym roku jest najlepsza, bo surrealistyczna i faktycznie to biennale jest obowiązkowe. Nawet jeśli nie wierzycie zodiakarom i nie przepadacie za sztuką kobiet

Teatr

Kosmos w garażu (Katarzyna Niedurny)

Wolałbym, żeby mój wewnętrzny dramaturg był w teatrze tak samo traktowany jak mój wewnętrzny reżyser. Pociągnijmy to dalej: i scenograf, kompozytor, kostiumograf, asystent dowolnego z nich

Przefoczenie (Witold Mrozek)

Szczecińskie „Foki” to nieskrywany hommage – podany w scenariuszu dzień początku dziwnych foczych zachowań to 18 września 2021, czyli data śmierci Pawła Soszyńskiego

Jak się rozpuścisz, to będzie cię więcej (Anka Herbut)

„Myśl o teatrze jako wspólnocie wytrąca nas ze śmieszkowania” – o szczecińskim spektaklu, w którym foki wystawiają „Grażynę” Mickiewicza

Ballady i seks (Katarzyna Niedurny)

Niewygoda, zakłopotanie. Znacznie prościej o opowiadanej ze sceny seksualności byłoby mi rozmawiać z naukowcem niż z osobami, które bezkompromisowo wyrażają swoje potrzeby – o spektaklu „Libido romantico”

Wiersze

wiersze (Zofia Bałdyga)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У трояндовому саду чи Аушвіці (Софія Андрухович)

Лідія зацікавилася мною, бо я розповіла, що однією з тем мого попереднього роману був Голокост на Західній Україні

Дім (Євгенія Нестерович)

Ми як равлики носимо свої доми за спиною: документи, картки, медикаменти. Тривоги заповнили собою все, стали повітряними, особистими, державними, політичними і військовими, тож рюкзак тепер став повсякденним. Нічого виняткового чи тривожного, просто в ньому – все моє життя

]]>

Film

Jak osioł  (Michał Walkiewicz)

Plakat tegorocznej edycji festiwalu w Cannes nawiązywał do filmu „Truman Show”, a cała impreza przypominała gigantyczne symulakrum

Suchą stopą (Jakub Socha)

Łukasz Kowalski, zdobywca Grand Pirix tegorocznej edycji festiwalu Millenium Docs Against Gravity, nakręcił dokument, który przypomina najlepsze czeskie filmy. Na pokazie sala raz za razem pękała ze śmiechu

Faceci (Jakub Socha)

„Men” jest filmem intensywnym. Opartym na repetycjach. To rozprawa z kulturą facetów, ze światem, w którym od facetów się nie odchodzi

Mimikra (Jakub Socha)

Prekariat jest pokazywany w „Między dwoma światami” bezpretensjonalnie i bez egzaltacji. Ludzie wydają się bez wyjątku mili i sympatyczni, zachowują się naturalnie

Literatura

Prosta forma wyrazu (Darek Arest)

Prawdziwa odwaga to rysowanie brzydko i mało. Mojej idealnej komiksowej wyspy nie byłoby widać na ani jednej ilustracji, ale po lekturze istniałaby w twojej głowie – mówi twórca komiksowej „Wyspy Szyszek”

Ciało jest (Aleksandra Zbroja)

Sprzeczność to figura retoryczna chętnie stosowana przez Roxane Gay. Ale to również przykazanie, by pisanie próbowało nadążyć za niemożliwą do ogarnięcia złożonością życia

Znośna lekkość życia (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej „Powszedniej historii” Sebastian Nowak mocno podkreśla nieważkość świata przedstawionego oraz jego dryfowanie w nieokreślonym bliżej kierunku. Ostatecznie nic nie jest tym, czym się wydaje

Opóźnienia (Maciej Jakubowiak)

Z perspektywy liberalnej mieszkanki Bratysławy chciałam pokazać, że nie możemy marginalizować ludzi żyjących w rejonach wiejskich. Także dlatego, że ich kultura jest dziś wykorzystywana przez faszystów – mówi autorka powieści reporterskiej „Czepiec”

Niesamowitości (Adam Woźniak)

Proza Radka Raka to przede wszystkim cudowność, która wydaje się jednocześnie mocno odjechana i niepokojąco bliska. Ta bliskość sprawia, że trudno wrzucić to pisarstwo do szufladki „fantastyka”

Muzyka

MUZYKA 2.1: Żaneta Rydzewska (Jan Topolski)

Kostka Rubika, proza Lema, dźwięki owadów i kosmosu. Wiele utworów Żanety Rydzewskiej powstaje z inspiracji filozofią i nauką. Wiele też opiera się na symulowaniu rzeczywistych zjawisk i procesów

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (4): Nowy wiek (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Czas na polski ruch queerowy w nowoczesnym wydaniu. Internet zmienia komunikację między nami, „Inna Strona.pl” zmienia nazwę na „Queer.pl”. Język ewoluuje wraz z rozwojem ruchu

Fantomy (Marcin Stachowicz)

Kryzys pandemiczny – zjawisko, które nie ominęło żadnej i żadnego z nas – wywindowało wywrócone na nice imaginarium XX-wiecznych totalitaryzmów prosto do mainstreamu

Dom (Evgenia Nesterovych)

Ludzie proszą, żeby ktoś poszedł pod taki to a taki adres i spojrzał, czy dom jeszcze stoi. Rozpoznają swoje mieszkania na filmach o uderzeniach rakiet w obiekty cywilne. Oglądają je setki razy, żeby samych siebie przekonać, że to nie ten budynek, tylko bardzo podobny

Sztuka

Sprawiedliwe miejsca (Roma Sendyka)

Projekt „Kryjówki” jest pierwszą w większej skali próbą zmierzenia się z materialnością ukrywania: z tym, o czym nie opowiedzieli zbyt wiele ani ratujący, ani ratowani podczas Holokaustu Żydzi

Architektura empatyczna (Monika Stelmach)

Ten system działa, ponieważ ludzie, którzy z niego korzystają, zaczynają płakać. Mają to minimalne poczucie prywatności, żeby wypuścić z siebie emocje – rozmowa o projektowaniu tymczasowej architektury dla uchodźców

Biegnąca z wilkami (Adam Mazur)

Wenecja w tym roku jest najlepsza, bo surrealistyczna i faktycznie to biennale jest obowiązkowe. Nawet jeśli nie wierzycie zodiakarom i nie przepadacie za sztuką kobiet

Teatr

Kosmos w garażu (Katarzyna Niedurny)

Wolałbym, żeby mój wewnętrzny dramaturg był w teatrze tak samo traktowany jak mój wewnętrzny reżyser. Pociągnijmy to dalej: i scenograf, kompozytor, kostiumograf, asystent dowolnego z nich

Przefoczenie (Witold Mrozek)

Szczecińskie „Foki” to nieskrywany hommage – podany w scenariuszu dzień początku dziwnych foczych zachowań to 18 września 2021, czyli data śmierci Pawła Soszyńskiego

Jak się rozpuścisz, to będzie cię więcej (Anka Herbut)

„Myśl o teatrze jako wspólnocie wytrąca nas ze śmieszkowania” – o szczecińskim spektaklu, w którym foki wystawiają „Grażynę” Mickiewicza

Ballady i seks (Katarzyna Niedurny)

Niewygoda, zakłopotanie. Znacznie prościej o opowiadanej ze sceny seksualności byłoby mi rozmawiać z naukowcem niż z osobami, które bezkompromisowo wyrażają swoje potrzeby – o spektaklu „Libido romantico”

Wiersze

wiersze (Zofia Bałdyga)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У трояндовому саду чи Аушвіці (Софія Андрухович)

Лідія зацікавилася мною, бо я розповіла, що однією з тем мого попереднього роману був Голокост на Західній Україні

Дім (Євгенія Нестерович)

Ми як равлики носимо свої доми за спиною: документи, картки, медикаменти. Тривоги заповнили собою все, стали повітряними, особистими, державними, політичними і військовими, тож рюкзак тепер став повсякденним. Нічого виняткового чи тривожного, просто в ньому – все моє життя

]]>
Fri, 03 Jun 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/334]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/334

Film

Ćwiczenia z dramaturgii (Klara Cykorz)

„Mała mama” niepostrzeżenie łamie zasady klasycznego budowania napięcia, podcina momenty domyślnie kulminacyjne. Operuje porażającą prostotą, wyjętą spod dyktatury gatunków: jest filmem o podróży w czasie

Literatura

Trans i pół kłamstwa (J. Szpilka)

„Trans i pół, bejbi” Torrey Peters to mistrzowsko napisane czytadło, na przemian wyciskające łzy i śmiech, wzruszające i głęboko złośliwe. Ale siła tej powieści tkwi gdzie indziej: do melodramatycznych rozterek klasy średniej dopuszcza również trans dziewczyny

Reklamówki (Monika Ochędowska)

Nostalgia i żałoba to dwa najczęstsze tropy organizujące w nowej prozie myślenie o przeszłości. Śmierć jest granicą dzieciństwa. Poróżnia i skłóca tych, którzy o niej pamiętają. Tego, który umiera, zamyka w czasie niedokonanym

Kartridż z gorylem (Jagoda Gawliczek)

Lektura powieści „Dzieci” Jacka Paśnika przypomina scrollowanie mediów społecznościowych wypełnionych duchologicznym kontentem

Przy stole (Rafał Wawrzyńczyk)

Niespotykanie wysoko brane tony sąsiadują w poezji Aldony Kopkiewicz z językiem, jakim mówimy do siebie, kiedy nikt nie patrzy, uproszczonym i ułomnym. Pound przechadza się pod rękę z Poświatowską

Traktat logiczno-apokaliptyczny (Michał Tabaczyński)

Najistotniejszym elementem „Kochanki Wittgensteina” jest zdanie Davida Marksona. Nie jakieś konkretne zdanie ani nawet nie każde zdanie powieści, ale raczej zdanie jako takie. Ilu pisarzy mówi nam, że ich powieść jest złożona ze zdań? Ilu ma taką odwagę?

Więcej czułości, narratorze! (Dariusz Sośnicki)

„Schron przeciwczasowy” Gospodinowa, utwór pod wieloma względami znakomity, przegrywa w tej dziedzinie, w której najbardziej chce wygrać – na polu wizji przyszłości

Media

Efemeryczna instytucja (Ewa Drygalska)

Wirtualność wystawy daje zupełnie inne doświadczenie zwiedzania. Możemy do niej wejść na chwilę, rozejrzeć się, wyjść i za kilka dni wrócić. Nie musimy w niej spędzać kilku godzin ciągiem jak w fizycznym muzeum – mówią twórczynie Wirtualnego Muzeum Antropocenu

Muzyka

Gitary z Sahary (Michał Wieczorek)

Gdzie bije teraz serce muzyki gitarowej? Pewnie powiecie, że w Wielkiej Brytanii, gdzie kwitnie postpunk pod postacią: Black Country, New Road, Squid czy Black Midi. Prawdziwa rewolucja dzieje się jednak gdzie indziej. Na Saharze i w Sahelu. Na potańcówkach, ogniskach i weselach

Bądź zdrowa, Europo (Marcin Bogucki)

Po tegorocznej edycji rozgorzały spory na temat reformy konkursu. Okaże się dopiero, czy to jedynie przejściowy kryzys, czy rzeczywiście dotychczasowy model Eurowizji się wyczerpał i trzeba poszukać alternatywy

Krzywy uśmiech (Dominika Janik)

Debiutancka płyta supergrupy The Smile (z muzykami i producentem Radiohead w składzie) nie jest albumem w rodzaju 1001 drobiazgów. Utwory stoją w bezbłędnym szyku i konsekwentnie, jeden po drugim, zwiastują katastrofę i rozpad dawnego porządku

Obyczaje

Punkty bifurkacji (Evgenia Nesterovych)

W dzieciństwie czas upływa nam bardzo powoli, bo większość rzeczy zdarza się nam po raz pierwszy. Ale czy ktoś z nas był aż tak dorosły, żeby wiedzieć, co robić, kiedy zaczyna się wielka wojna?

DUŻA TA SZAFA (3): Queerkultura (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Tworzymy listę queerowych lektur i pokazujemy, jak teksty kultury ewoluują, wzajemnie się napędzają i czerpią z siebie. W odcinku: Błażej Warkocki, Piotr Sobolczyk, Izabela Morska i Krzysztof Zabłocki

Miasto bez tagów (Julija Stachiwska)

Podobało nam się to życie na granicy miasta i wsi, urbanizacji i przyrody, prowincji i stołecznego megapolis. Tutaj czuliśmy się wolni. Żartowaliśmy sobie nawet, że w Buczy jest jak w bajce

Eksperymenty i doświadczenia (Rita Müller)

Jak to możliwe, że tuż przy warszawskim Barbakanie na początku XXI wieku przez kilka lat z powodzeniem działał klub oferujący queerowe występy artystów z zagranicy, performanse rodzimych artystek i wizyty w darkroomie? I co oznaczało zamknięcie tego miejsca w 2006 roku?

Kamp. Seks. Pedalszczyzna (Tomasz Łukasz Nowak)

Maskujące funkcje subkodów oraz rytuałów ulegają zmianom. Zależą i od indywidualnych, i grupowych potrzeb oraz możliwości. Od czasów, od polityki, przestrzeni… Jak więc przystało na to, co queerowe – to kwestia złożona

Sztuka

Głębokie przeszycia (Karol Sienkiewicz)

Małgorzata Mirga-Tas wystawą „Przeczarowując świat” w Pawilonie Polonia zdobyła serca weneckich biennalowiczów. Moje jej szyte obrazy skradły już dawno

Teatr

Atrapa języka (Anna Pajęcka)

Twórcy „Ale z naszymi umarłymi” przechwytują krytykowany dziennikarski język i całe przedstawienie operuje właśnie w tym rejestrze – zajawki, fejku, niesprawdzonej informacji, podkręconego komunikatu wyjętego na pasek na dole ekranu

Atak paniki (Katarzyna Niedurny)

Czytając teksty o niesprawiedliwości systemu teatralnego, zastanawiałam się, jaka niesprawiedliwość dotyka ich autorów. Pytałam: czy ten tekst, ta recenzja powstaje w godnych warunkach?

Marzenia o teatrze (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Marzenia polskie” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego jest także opowieścią o zespole Starego Teatru, znanym ze znakomitych, otaczanych kultem przedstawień, ale też przecież ze swojej kapryśności, chimeryczności i buty

Wiersze

wiersze (Ilona Witkowska)

Україна

Місто без тегів (Юлія Стахівська)

Цієї весни ми не мріяли на балконі. У нашому районі отаборилася частина російських військ, вони влаштували в санаторії катівню

]]>

Film

Ćwiczenia z dramaturgii (Klara Cykorz)

„Mała mama” niepostrzeżenie łamie zasady klasycznego budowania napięcia, podcina momenty domyślnie kulminacyjne. Operuje porażającą prostotą, wyjętą spod dyktatury gatunków: jest filmem o podróży w czasie

Literatura

Trans i pół kłamstwa (J. Szpilka)

„Trans i pół, bejbi” Torrey Peters to mistrzowsko napisane czytadło, na przemian wyciskające łzy i śmiech, wzruszające i głęboko złośliwe. Ale siła tej powieści tkwi gdzie indziej: do melodramatycznych rozterek klasy średniej dopuszcza również trans dziewczyny

Reklamówki (Monika Ochędowska)

Nostalgia i żałoba to dwa najczęstsze tropy organizujące w nowej prozie myślenie o przeszłości. Śmierć jest granicą dzieciństwa. Poróżnia i skłóca tych, którzy o niej pamiętają. Tego, który umiera, zamyka w czasie niedokonanym

Kartridż z gorylem (Jagoda Gawliczek)

Lektura powieści „Dzieci” Jacka Paśnika przypomina scrollowanie mediów społecznościowych wypełnionych duchologicznym kontentem

Przy stole (Rafał Wawrzyńczyk)

Niespotykanie wysoko brane tony sąsiadują w poezji Aldony Kopkiewicz z językiem, jakim mówimy do siebie, kiedy nikt nie patrzy, uproszczonym i ułomnym. Pound przechadza się pod rękę z Poświatowską

Traktat logiczno-apokaliptyczny (Michał Tabaczyński)

Najistotniejszym elementem „Kochanki Wittgensteina” jest zdanie Davida Marksona. Nie jakieś konkretne zdanie ani nawet nie każde zdanie powieści, ale raczej zdanie jako takie. Ilu pisarzy mówi nam, że ich powieść jest złożona ze zdań? Ilu ma taką odwagę?

Więcej czułości, narratorze! (Dariusz Sośnicki)

„Schron przeciwczasowy” Gospodinowa, utwór pod wieloma względami znakomity, przegrywa w tej dziedzinie, w której najbardziej chce wygrać – na polu wizji przyszłości

Media

Efemeryczna instytucja (Ewa Drygalska)

Wirtualność wystawy daje zupełnie inne doświadczenie zwiedzania. Możemy do niej wejść na chwilę, rozejrzeć się, wyjść i za kilka dni wrócić. Nie musimy w niej spędzać kilku godzin ciągiem jak w fizycznym muzeum – mówią twórczynie Wirtualnego Muzeum Antropocenu

Muzyka

Gitary z Sahary (Michał Wieczorek)

Gdzie bije teraz serce muzyki gitarowej? Pewnie powiecie, że w Wielkiej Brytanii, gdzie kwitnie postpunk pod postacią: Black Country, New Road, Squid czy Black Midi. Prawdziwa rewolucja dzieje się jednak gdzie indziej. Na Saharze i w Sahelu. Na potańcówkach, ogniskach i weselach

Bądź zdrowa, Europo (Marcin Bogucki)

Po tegorocznej edycji rozgorzały spory na temat reformy konkursu. Okaże się dopiero, czy to jedynie przejściowy kryzys, czy rzeczywiście dotychczasowy model Eurowizji się wyczerpał i trzeba poszukać alternatywy

Krzywy uśmiech (Dominika Janik)

Debiutancka płyta supergrupy The Smile (z muzykami i producentem Radiohead w składzie) nie jest albumem w rodzaju 1001 drobiazgów. Utwory stoją w bezbłędnym szyku i konsekwentnie, jeden po drugim, zwiastują katastrofę i rozpad dawnego porządku

Obyczaje

Punkty bifurkacji (Evgenia Nesterovych)

W dzieciństwie czas upływa nam bardzo powoli, bo większość rzeczy zdarza się nam po raz pierwszy. Ale czy ktoś z nas był aż tak dorosły, żeby wiedzieć, co robić, kiedy zaczyna się wielka wojna?

DUŻA TA SZAFA (3): Queerkultura (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Tworzymy listę queerowych lektur i pokazujemy, jak teksty kultury ewoluują, wzajemnie się napędzają i czerpią z siebie. W odcinku: Błażej Warkocki, Piotr Sobolczyk, Izabela Morska i Krzysztof Zabłocki

Miasto bez tagów (Julija Stachiwska)

Podobało nam się to życie na granicy miasta i wsi, urbanizacji i przyrody, prowincji i stołecznego megapolis. Tutaj czuliśmy się wolni. Żartowaliśmy sobie nawet, że w Buczy jest jak w bajce

Eksperymenty i doświadczenia (Rita Müller)

Jak to możliwe, że tuż przy warszawskim Barbakanie na początku XXI wieku przez kilka lat z powodzeniem działał klub oferujący queerowe występy artystów z zagranicy, performanse rodzimych artystek i wizyty w darkroomie? I co oznaczało zamknięcie tego miejsca w 2006 roku?

Kamp. Seks. Pedalszczyzna (Tomasz Łukasz Nowak)

Maskujące funkcje subkodów oraz rytuałów ulegają zmianom. Zależą i od indywidualnych, i grupowych potrzeb oraz możliwości. Od czasów, od polityki, przestrzeni… Jak więc przystało na to, co queerowe – to kwestia złożona

Sztuka

Głębokie przeszycia (Karol Sienkiewicz)

Małgorzata Mirga-Tas wystawą „Przeczarowując świat” w Pawilonie Polonia zdobyła serca weneckich biennalowiczów. Moje jej szyte obrazy skradły już dawno

Teatr

Atrapa języka (Anna Pajęcka)

Twórcy „Ale z naszymi umarłymi” przechwytują krytykowany dziennikarski język i całe przedstawienie operuje właśnie w tym rejestrze – zajawki, fejku, niesprawdzonej informacji, podkręconego komunikatu wyjętego na pasek na dole ekranu

Atak paniki (Katarzyna Niedurny)

Czytając teksty o niesprawiedliwości systemu teatralnego, zastanawiałam się, jaka niesprawiedliwość dotyka ich autorów. Pytałam: czy ten tekst, ta recenzja powstaje w godnych warunkach?

Marzenia o teatrze (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Marzenia polskie” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego jest także opowieścią o zespole Starego Teatru, znanym ze znakomitych, otaczanych kultem przedstawień, ale też przecież ze swojej kapryśności, chimeryczności i buty

Wiersze

wiersze (Ilona Witkowska)

Україна

Місто без тегів (Юлія Стахівська)

Цієї весни ми не мріяли на балконі. У нашому районі отаборилася частина російських військ, вони влаштували в санаторії катівню

]]>
Fri, 20 May 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/333]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/333

Film

Kapitalizm i kłamstwa (Jakub Majmurek)

„Rozdzielenie” wygląda jak połączenie paranoicznej fantazji z prozy Dicka z biurową satyrą z „The Office”, a wszystko to osadzone w świecie z któregoś ze scenariuszy Charliego Kaufmana

Niskie częstotliwości (Łukasz Mańkowski)

W wizjach Apichatponga ludzie obcują z duchami, wspominają poprzednie wcielenia, byty ludzkie i pozaludzkie koegzystują ze sobą

Zaproszenie do wyjścia z domu (Marta Bałaga)

Będę dalej robił takie filmy, jakie robiłem przez całe moje życie. Będę je pokazywał – i oglądał – w kinie – mówi włoski reżyser, zdobywca Złotej Palmy. Jego najnowszy film, „Trzy piętra”, właśnie wszedł do polskich kin

Niekończący się wąwóz (Łukasz Najder)

„Babi Jar” to film intrygujący i ważny, ale też kontrowersyjny i wymagający od widza nieustannej czujności – ciągłej niezanikającej świadomości, na co ów widz w istocie patrzy

Literatura

Miasto w ruchu (Justyna Sobolewska)

Przez ostatnie dziesięciolecie Warszawa w literaturze potworniała: pożerała kolejnych ludzi, najchętniej przyjezdnych i ambitnych

Tańczący z kośćmi (Michał Trusewicz)

„Dom ojców” Andrzeja Muszyńskiego to zaskakująco radykalny powrót do myślenia mitycznego. Wieś nie jest tu ani egzotyzowaną przestrzenią, ani tłem klasowych napięć

Na jej miejscu (Dmytro Łazutkin)

Gromadziłam informacje, czytałam donieckie wiadomości, fora. Rozmawiałam z ludźmi, którzy wyjechali z Donbasu, zbierałam ich wspomnienia. Chciałam, żeby to była bardzo uczciwa książka – mówi autorka „Córeczki”

Konsternacja i śmiech (Agnieszka Sowińska)

Książka nie zawsze musi nas czegoś uczyć. Człowiek (nawet ten niepełnoletni) jest istotą o wiele bardziej złożoną – o współczesnej literaturze dla dzieci

Protezy języka (Piotr Sadzik)

Leo Lipski zapisywał jedne z najbardziej dotkliwych i niezwykłych zdań w historii polskiej prozy. Jednak erotyczna śmiałość i przekraczanie obyczajowych tabu nie były łatwo przyswajalne dla purytańskich gustów odbiorców

Media

Naftowy blues (Marzena Falkowska)

Wszystko jest tu przesiąknięte gęstą, duszną atmosferą. W „Norco” nie tyle się gra, ile się je wdycha, dryfując w naftowych oparach

Rodzaj dobrej utopii (Aleksandra Boćkowska)

Pisanie dla dzieci stawia w sytuacji brutalnej szczerości: albo rozumiesz i wiesz, co chcesz powiedzieć, albo nie – mówią twórczynie „Kosmosu dla Dziewczynek” w dwutygodnikowym cyklu o czasopismach

Muzyka

Liście przebojów (Olga Drenda)

Współczesna muzyka przeżywa wielowymiarowy zwrot w kierunku świata roślin. Niestety, ta potrzeba wglądu w życie roślin i empatia wobec nich wydają się odwrotnie proporcjonalne do ich malejącej obecności wokół nas

Pop to potwór (Mateusz Witkowski)

Zamiast udowadniać, że „inny pop jest możliwy”, Charli XCX na swoim najnowszym albumie „Crash” postawiła na ultrapopowość: rozumianą tu jako przystępność i absolutną zbieżność z radiowymi trendami z ostatnich kilkunastu lat

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 18): Dział ukraiński (Agnieszka Słodownik)

Ruszyliśmy w Dwutygodniku z działem ukraińskim. W odcinku rozmowa z pisarzami Sofiją Andruchowycz i Andrijem Lubką oraz redaktorką nowego działu Virą Baldyniuk

Fronty (Marta Kacwin-Duman)

Ukraińcy, z zaciętością, wściekłością, przepełnieni chęcią zemsty, wśród zgliszcz i ruin tworzą normalność dla nowego ukraińskiego społeczeństwa. W plenerach malują nowe pejzaże, organizują wystawy, aukcje, wyjeżdżają w trasy koncertowe

DUŻA TA SZAFA (2): Organizujemy się! (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W drugim odcinku serialu „Dwutygodnika” opowiadamy o początkach ruchu LGBTQIA+ w Polsce, próbach organizowania się i pierwszych wyjściach w przestrzeń publiczną

Czas niemal odnaleziony (Błażej Warkocki)

Antologia „Cała siła, jaką czerpię na życie” to właściwie powieść współczesna, bazująca na autentyzmie i dowodząca, że poprzez okazanie własnej kruchości można pokazać siłę

Sztuka

Moment szczerości (Adam Mazur)

Ekskluzywność, czyli wykluczanie, niepokazywanie kogoś, ponieważ pokazuje się kogoś innego, to nieodłączny element działania każdej instytucji – kuratorki i krytycy analizują aktualną kondycję instytucji sztuki i zastanawiają się, jak powinny zmienić się w przyszłości

Weneckie sny (Karol Sienkiewicz)

Z rocznym opóźnieniem spowodowanym pandemią powraca weneckie Biennale Sztuki. Kuratorka tegorocznej edycji, Cecilia Alemani, przywraca wiarę w sens wielkich imprez

Teatr

Cierpienie nie uszlachetnia (Dominika Ryczywolska)

W „Filoktet ex machina” twórcy i twórczynie zderzają posthumanistyczne fantazje – modyfikacje genetyczne mogące eliminować ból – z realnym doświadczeniem chorej osoby

Relacje i transakcje (Zuzanna Berendt)

„Rohtko” prowokuje do stawiania pytań o to, jaka jest jego wartość, ale również jaka jest jego cena – dla ilu pokazów warto przewozić gigantyczną scenografię? Jak spektakl sytuuje się w przestrzeni kulturowej krajów, w których znajdują się koprodukujące teatry? Kto jest w stanie odróżnić Rothkę od Rohtki?

Niewierni dezerterzy marzeń (Marta Zdanowska)

Trudno w polskim teatrze o kogoś, kto lepiej zarządza sceniczną metaforą rozpadu niż Krystian Lupa. Szukajcie, ale nie znajdziecie

Wiersze

U otwarte (Maciej Woźniak)

Ziemia

Wojna nie ma w sobie nic z klimatu (Marcin Krassowski)

W normalnych warunkach, po publikacji dokumentu tak istotnego jak raport IPCC pojawiłyby się liczne reakcje w mediach i z ust polityków. Podłączony do kroplówki z wojennymi newsami, w narkotycznym stuporze świat nie zwrócił jednak na raport zbytniej uwagi

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Чим далі на захід, тим ближче війна (Софія Андрухович)

«Не можу дочекатися, – сказала вона, – коли ця війна посуне далі, коли вона увійде сюди, на ці вулиці, і пошириться далі, на захід. Бо насправді вона вже тут, вона вже всюди»

На її місці (Дмитро Лазуткін)

Я збирала інформацію, перечитувала донецькі пабліки того часу, тамтешні форуми. Розмовляла з людьми, які виїхали з Донбасу, збирала їхні спогади. Я хотіла, щоб книга була дуже чесною – говорить авторка «Доці» Тамара Дуда

Точки біфуркації (Євгенія Нестерович)

Все треба було на вчора: бронежилети на передову, матраци на шелтери, дитяче харчування на Охтирку, водія на Маріуполь і текст на Європу про те, що таке українська культура, і чим вона відрізняється від російської

]]>

Film

Kapitalizm i kłamstwa (Jakub Majmurek)

„Rozdzielenie” wygląda jak połączenie paranoicznej fantazji z prozy Dicka z biurową satyrą z „The Office”, a wszystko to osadzone w świecie z któregoś ze scenariuszy Charliego Kaufmana

Niskie częstotliwości (Łukasz Mańkowski)

W wizjach Apichatponga ludzie obcują z duchami, wspominają poprzednie wcielenia, byty ludzkie i pozaludzkie koegzystują ze sobą

Zaproszenie do wyjścia z domu (Marta Bałaga)

Będę dalej robił takie filmy, jakie robiłem przez całe moje życie. Będę je pokazywał – i oglądał – w kinie – mówi włoski reżyser, zdobywca Złotej Palmy. Jego najnowszy film, „Trzy piętra”, właśnie wszedł do polskich kin

Niekończący się wąwóz (Łukasz Najder)

„Babi Jar” to film intrygujący i ważny, ale też kontrowersyjny i wymagający od widza nieustannej czujności – ciągłej niezanikającej świadomości, na co ów widz w istocie patrzy

Literatura

Miasto w ruchu (Justyna Sobolewska)

Przez ostatnie dziesięciolecie Warszawa w literaturze potworniała: pożerała kolejnych ludzi, najchętniej przyjezdnych i ambitnych

Tańczący z kośćmi (Michał Trusewicz)

„Dom ojców” Andrzeja Muszyńskiego to zaskakująco radykalny powrót do myślenia mitycznego. Wieś nie jest tu ani egzotyzowaną przestrzenią, ani tłem klasowych napięć

Na jej miejscu (Dmytro Łazutkin)

Gromadziłam informacje, czytałam donieckie wiadomości, fora. Rozmawiałam z ludźmi, którzy wyjechali z Donbasu, zbierałam ich wspomnienia. Chciałam, żeby to była bardzo uczciwa książka – mówi autorka „Córeczki”

Konsternacja i śmiech (Agnieszka Sowińska)

Książka nie zawsze musi nas czegoś uczyć. Człowiek (nawet ten niepełnoletni) jest istotą o wiele bardziej złożoną – o współczesnej literaturze dla dzieci

Protezy języka (Piotr Sadzik)

Leo Lipski zapisywał jedne z najbardziej dotkliwych i niezwykłych zdań w historii polskiej prozy. Jednak erotyczna śmiałość i przekraczanie obyczajowych tabu nie były łatwo przyswajalne dla purytańskich gustów odbiorców

Media

Naftowy blues (Marzena Falkowska)

Wszystko jest tu przesiąknięte gęstą, duszną atmosferą. W „Norco” nie tyle się gra, ile się je wdycha, dryfując w naftowych oparach

Rodzaj dobrej utopii (Aleksandra Boćkowska)

Pisanie dla dzieci stawia w sytuacji brutalnej szczerości: albo rozumiesz i wiesz, co chcesz powiedzieć, albo nie – mówią twórczynie „Kosmosu dla Dziewczynek” w dwutygodnikowym cyklu o czasopismach

Muzyka

Liście przebojów (Olga Drenda)

Współczesna muzyka przeżywa wielowymiarowy zwrot w kierunku świata roślin. Niestety, ta potrzeba wglądu w życie roślin i empatia wobec nich wydają się odwrotnie proporcjonalne do ich malejącej obecności wokół nas

Pop to potwór (Mateusz Witkowski)

Zamiast udowadniać, że „inny pop jest możliwy”, Charli XCX na swoim najnowszym albumie „Crash” postawiła na ultrapopowość: rozumianą tu jako przystępność i absolutną zbieżność z radiowymi trendami z ostatnich kilkunastu lat

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 18): Dział ukraiński (Agnieszka Słodownik)

Ruszyliśmy w Dwutygodniku z działem ukraińskim. W odcinku rozmowa z pisarzami Sofiją Andruchowycz i Andrijem Lubką oraz redaktorką nowego działu Virą Baldyniuk

Fronty (Marta Kacwin-Duman)

Ukraińcy, z zaciętością, wściekłością, przepełnieni chęcią zemsty, wśród zgliszcz i ruin tworzą normalność dla nowego ukraińskiego społeczeństwa. W plenerach malują nowe pejzaże, organizują wystawy, aukcje, wyjeżdżają w trasy koncertowe

DUŻA TA SZAFA (2): Organizujemy się! (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W drugim odcinku serialu „Dwutygodnika” opowiadamy o początkach ruchu LGBTQIA+ w Polsce, próbach organizowania się i pierwszych wyjściach w przestrzeń publiczną

Czas niemal odnaleziony (Błażej Warkocki)

Antologia „Cała siła, jaką czerpię na życie” to właściwie powieść współczesna, bazująca na autentyzmie i dowodząca, że poprzez okazanie własnej kruchości można pokazać siłę

Sztuka

Moment szczerości (Adam Mazur)

Ekskluzywność, czyli wykluczanie, niepokazywanie kogoś, ponieważ pokazuje się kogoś innego, to nieodłączny element działania każdej instytucji – kuratorki i krytycy analizują aktualną kondycję instytucji sztuki i zastanawiają się, jak powinny zmienić się w przyszłości

Weneckie sny (Karol Sienkiewicz)

Z rocznym opóźnieniem spowodowanym pandemią powraca weneckie Biennale Sztuki. Kuratorka tegorocznej edycji, Cecilia Alemani, przywraca wiarę w sens wielkich imprez

Teatr

Cierpienie nie uszlachetnia (Dominika Ryczywolska)

W „Filoktet ex machina” twórcy i twórczynie zderzają posthumanistyczne fantazje – modyfikacje genetyczne mogące eliminować ból – z realnym doświadczeniem chorej osoby

Relacje i transakcje (Zuzanna Berendt)

„Rohtko” prowokuje do stawiania pytań o to, jaka jest jego wartość, ale również jaka jest jego cena – dla ilu pokazów warto przewozić gigantyczną scenografię? Jak spektakl sytuuje się w przestrzeni kulturowej krajów, w których znajdują się koprodukujące teatry? Kto jest w stanie odróżnić Rothkę od Rohtki?

Niewierni dezerterzy marzeń (Marta Zdanowska)

Trudno w polskim teatrze o kogoś, kto lepiej zarządza sceniczną metaforą rozpadu niż Krystian Lupa. Szukajcie, ale nie znajdziecie

Wiersze

U otwarte (Maciej Woźniak)

Ziemia

Wojna nie ma w sobie nic z klimatu (Marcin Krassowski)

W normalnych warunkach, po publikacji dokumentu tak istotnego jak raport IPCC pojawiłyby się liczne reakcje w mediach i z ust polityków. Podłączony do kroplówki z wojennymi newsami, w narkotycznym stuporze świat nie zwrócił jednak na raport zbytniej uwagi

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Чим далі на захід, тим ближче війна (Софія Андрухович)

«Не можу дочекатися, – сказала вона, – коли ця війна посуне далі, коли вона увійде сюди, на ці вулиці, і пошириться далі, на захід. Бо насправді вона вже тут, вона вже всюди»

На її місці (Дмитро Лазуткін)

Я збирала інформацію, перечитувала донецькі пабліки того часу, тамтешні форуми. Розмовляла з людьми, які виїхали з Донбасу, збирала їхні спогади. Я хотіла, щоб книга була дуже чесною – говорить авторка «Доці» Тамара Дуда

Точки біфуркації (Євгенія Нестерович)

Все треба було на вчора: бронежилети на передову, матраци на шелтери, дитяче харчування на Охтирку, водія на Маріуполь і текст на Європу про те, що таке українська культура, і чим вона відрізняється від російської

]]>
Fri, 06 May 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/332]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/332

Film

Najlepszy film na świecie (Marcin Stachowicz)

Przejścia podziemne i naziemne, bary z fast-foodami, kioski, ciemność z wybijającymi się gdzieniegdzie pojedynczymi światłami neonów, cały ten romantyczny Hongkong z filmów Wonga Kar-Waia – był także pejzażem mojego Radomia, miasta poprzemysłowego, biednego i sypiącego się

Wobec bogów (Piotr Mirski)

W „Wikingu” Eggers usiłuje podkreślać ambiwalencję swojej opowieści, lecz proponowane przez niego interpretacje nie różnią się za bardzo. To różnica między „Conanem Barbarzyńcą” a „Grą o tron”

Literatura

Pięknie jak w Świeciu (Aleksandra Boćkowska)

Przez trzy lata pracy opiekuńczej dużo dowiedziałem się o polskich rodzinach. Ludzie bardzo potrzebują świeckiego rozgrzeszenia

Amerykański koszmar (Adam Woźniak)

Jeśli ktoś sądzi, że o kulturowej dominacji białego Amerykanina powiedziano już wszystko, to powinien się przyjrzeć węzłowi, który splata Ishbel Szatrawska w „Żywocie i śmierci pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia”

Mem o Polakach (Igor Kierkosz)

„Wolnoć” Marcina Kołodziejczyka to proza stawiania siebie poza nawiasem. Narracja, która odgradza się tujami od tych, którymi gardzi. Czyli właściwie od wszystkich

Ból samoistny (Bartosz Sadulski)

To Mangueliański ideał: spłonąć razem z własną biblioteką, nigdy nie zaznać straty księgozbioru. W „Pożegnaniu z biblioteką” Manguel pisze, że biblioteki określały jego świadomość, składały się na to, kim jest, były azylem i jego odbiciem

Media

Zasoby (Bartosz Sadulski)

Po wojnie w Ukrainie BigTech nigdy nie będzie taki sam, a internet zmieni się na zawsze. Chociaż niekoniecznie na lepsze

Muzyka

Chuliganka flamenco (Dominika Janik)

Trzeci album Rosalíi, „MOTOMAMI”, to głośny manifest kobiecości – niezależnej, wojowniczej, bezczelnej. Środkowy palec, który pokazuje maczystowskiej kulturze, jest uzbrojony w kilkucentymetrowy brylantowy paznokieć

Wypić kawę z widokiem na Chortycę (Michał Wieczorek)

Dziś granie koncertów, branie udziału w różnych inicjatywach ma sens na zupełnie innym poziomie niż przed inwazją. Kiedy wychodzę na scenę, to nie jest rozrywka. To moja płaszczyzna walki – rozmowa z wokalistkami polsko-ukraińskiego zespołu Dagadana

Na wiejskim cmentarzu (Jakub Orzeszek)

Twórczynie i twórcy albumów „Rzeczy ostatnie” i „Community of Grieving” uznali, że dzisiaj trzeba śpiewać o żałobie. I że wiarygodny język można odnaleźć w ludowych pieśniach pogrzebowych. Potraktowali jednak materiał źródłowy w skrajnie odmienny sposób

Obyczaje

Zza żelaznej firanki (Łukasz Szulc)

W polskich magazynach gejowsko-lesbijskich z lat 80., „Filo” czy „Etapie”, odnaleźć można specyficznie polski queer. Nie był on jednak zakonserwowany za szczelnie zaciągniętą żelazną kurtyną

DUŻA TA SZAFA (1): PRL, czyli socjalizm przegięty (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych

Publiczne pudrowanie nosa (Joanna Ostrowska)

Początkowo błędnie zaszufladkowałam mojego bohatera, Alexa, jako „homoseksualistę”. W polskim dyskursie publicznym historia osób transpłciowych, niebinarnych, wymykających się klasycznym kategoriom, jest nadal niewidoczna

Sztuka

Matka Ukraina (Maria Poprzęcka)

Czy mitologiczno-artystyczna kreacja Ukrainy może stać się miejscem wspólnym dla obu współczesnych, obarczonych wzajemnymi historycznymi resentymentami społeczeństw: polskiego i ukraińskiego?

Plakacistka zaangażowana (Marta Czyż)

Symbol, który zaprojektowałam, miał jednoczyć i zachęcać kobiety do wyjścia na ulice, a nie straszyć i ociekać krwią – mówi autorka identyfikacji wizualnej Strajku Kobiet

Teatr

Teatr na służbie (Luba Ilnycka)

„Ekoaktywistka, aktywistka LGBTQ+, weganka, feministka, artystka we mnie zamilkły. Teraz jestem na służbie” – o twórcach teatralnych, którzy zostali w Ukrainie

Wiersze

wiersz/вірш (Haska Shyyan/Гаська Шиян)

Ziemia

Bobrografia Polski (Adam Pluszka)

Bobrowe rozlewiska, nadrzeczne łęgi, wszystkie te gęste łoziny to taka Amazonia strefy umiarkowanej. Płazy, ryby, ptaki, ssaki, one wszystkie w sposób naturalny kręcą się w sąsiedztwie bobrowych zapór, bo mają tam wyjątkowo dogodne warunki do spędzania czasu

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Тріумфальна арка злочину (Софія Андрухович)

Неможливо визначити, з якого боку від «тріумфальної арки» – «мирний» і «нормальний» світ, а з якого – світ війни, хто й куди мав би переходити, якщо й так майже все забуто, перекручено й спотворено, немає жодних координат чи орієнтирів

]]>

Film

Najlepszy film na świecie (Marcin Stachowicz)

Przejścia podziemne i naziemne, bary z fast-foodami, kioski, ciemność z wybijającymi się gdzieniegdzie pojedynczymi światłami neonów, cały ten romantyczny Hongkong z filmów Wonga Kar-Waia – był także pejzażem mojego Radomia, miasta poprzemysłowego, biednego i sypiącego się

Wobec bogów (Piotr Mirski)

W „Wikingu” Eggers usiłuje podkreślać ambiwalencję swojej opowieści, lecz proponowane przez niego interpretacje nie różnią się za bardzo. To różnica między „Conanem Barbarzyńcą” a „Grą o tron”

Literatura

Pięknie jak w Świeciu (Aleksandra Boćkowska)

Przez trzy lata pracy opiekuńczej dużo dowiedziałem się o polskich rodzinach. Ludzie bardzo potrzebują świeckiego rozgrzeszenia

Amerykański koszmar (Adam Woźniak)

Jeśli ktoś sądzi, że o kulturowej dominacji białego Amerykanina powiedziano już wszystko, to powinien się przyjrzeć węzłowi, który splata Ishbel Szatrawska w „Żywocie i śmierci pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia”

Mem o Polakach (Igor Kierkosz)

„Wolnoć” Marcina Kołodziejczyka to proza stawiania siebie poza nawiasem. Narracja, która odgradza się tujami od tych, którymi gardzi. Czyli właściwie od wszystkich

Ból samoistny (Bartosz Sadulski)

To Mangueliański ideał: spłonąć razem z własną biblioteką, nigdy nie zaznać straty księgozbioru. W „Pożegnaniu z biblioteką” Manguel pisze, że biblioteki określały jego świadomość, składały się na to, kim jest, były azylem i jego odbiciem

Media

Zasoby (Bartosz Sadulski)

Po wojnie w Ukrainie BigTech nigdy nie będzie taki sam, a internet zmieni się na zawsze. Chociaż niekoniecznie na lepsze

Muzyka

Chuliganka flamenco (Dominika Janik)

Trzeci album Rosalíi, „MOTOMAMI”, to głośny manifest kobiecości – niezależnej, wojowniczej, bezczelnej. Środkowy palec, który pokazuje maczystowskiej kulturze, jest uzbrojony w kilkucentymetrowy brylantowy paznokieć

Wypić kawę z widokiem na Chortycę (Michał Wieczorek)

Dziś granie koncertów, branie udziału w różnych inicjatywach ma sens na zupełnie innym poziomie niż przed inwazją. Kiedy wychodzę na scenę, to nie jest rozrywka. To moja płaszczyzna walki – rozmowa z wokalistkami polsko-ukraińskiego zespołu Dagadana

Na wiejskim cmentarzu (Jakub Orzeszek)

Twórczynie i twórcy albumów „Rzeczy ostatnie” i „Community of Grieving” uznali, że dzisiaj trzeba śpiewać o żałobie. I że wiarygodny język można odnaleźć w ludowych pieśniach pogrzebowych. Potraktowali jednak materiał źródłowy w skrajnie odmienny sposób

Obyczaje

Zza żelaznej firanki (Łukasz Szulc)

W polskich magazynach gejowsko-lesbijskich z lat 80., „Filo” czy „Etapie”, odnaleźć można specyficznie polski queer. Nie był on jednak zakonserwowany za szczelnie zaciągniętą żelazną kurtyną

DUŻA TA SZAFA (1): PRL, czyli socjalizm przegięty (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych

Publiczne pudrowanie nosa (Joanna Ostrowska)

Początkowo błędnie zaszufladkowałam mojego bohatera, Alexa, jako „homoseksualistę”. W polskim dyskursie publicznym historia osób transpłciowych, niebinarnych, wymykających się klasycznym kategoriom, jest nadal niewidoczna

Sztuka

Matka Ukraina (Maria Poprzęcka)

Czy mitologiczno-artystyczna kreacja Ukrainy może stać się miejscem wspólnym dla obu współczesnych, obarczonych wzajemnymi historycznymi resentymentami społeczeństw: polskiego i ukraińskiego?

Plakacistka zaangażowana (Marta Czyż)

Symbol, który zaprojektowałam, miał jednoczyć i zachęcać kobiety do wyjścia na ulice, a nie straszyć i ociekać krwią – mówi autorka identyfikacji wizualnej Strajku Kobiet

Teatr

Teatr na służbie (Luba Ilnycka)

„Ekoaktywistka, aktywistka LGBTQ+, weganka, feministka, artystka we mnie zamilkły. Teraz jestem na służbie” – o twórcach teatralnych, którzy zostali w Ukrainie

Wiersze

wiersz/вірш (Haska Shyyan/Гаська Шиян)

Ziemia

Bobrografia Polski (Adam Pluszka)

Bobrowe rozlewiska, nadrzeczne łęgi, wszystkie te gęste łoziny to taka Amazonia strefy umiarkowanej. Płazy, ryby, ptaki, ssaki, one wszystkie w sposób naturalny kręcą się w sąsiedztwie bobrowych zapór, bo mają tam wyjątkowo dogodne warunki do spędzania czasu

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Тріумфальна арка злочину (Софія Андрухович)

Неможливо визначити, з якого боку від «тріумфальної арки» – «мирний» і «нормальний» світ, а з якого – світ війни, хто й куди мав би переходити, якщо й так майже все забуто, перекручено й спотворено, немає жодних координат чи орієнтирів

]]>
Fri, 22 Apr 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/331]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/331

Film

Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji (Klaudia Rachubińska)

Wygrzebuję wstępną wersję tego tekstu z czeluści komputerowego dysku we środę 23 lutego, w Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Wysyłam propozycję redakcji, jeszcze nie wiedząc, jak bardzo jestem już spóźniona: po środzie przychodzi czwartek, rosyjskie czołgi przekraczają ukraińską granicę

Wszystko z ciekawości (Marta Bałaga)

Sytuacja, powiedzmy sobie uczciwie, dość absurdalna. Na środku chodnika w mieście człowiek zatrzymuje człowieka i mówi: „Stop! Jaki jest sens pana życia?”

Rewolucja w ukraińskim kinie (Elżbieta Olzacka)

Współczesne kino ukraińskie powstaje w społeczeństwie doświadczającym wojny i jest w dużej mierze finansowane przez państwo, które tę wojnę prowadzi

Zasiadka (Jakub Socha)

Sposób kadrowania, operowania światłem każe widzieć w „Duchu śniegów” rzecz, że tak powiem, artystyczną, ale podbicie obrazu pseudofilozoficznym monologiem sprawia, że całość wiele traci

Literatura

Poezja i kryzysy (Joanna Mąkowska)

Na przekór poczuciu bezsilności słowa wobec narastających kryzysów wracam wciąż do wierszy. Między innymi po to, żeby zrozumieć, idąc za pytaniem Serhija Żadana, „jak mamy teraz z tym wszystkim żyć?”

Kwestia języka (Wołodymyr Rafiejenko)

Nie chciałem porzucać pisania po rosyjsku, bo to język mojego dzieciństwa, pierwszych książek i pierwszych słów. Ale 24 lutego 2022 roku postanowiłem: żadnego tekstu po rosyjsku nigdy już więcej nie wydam

Umieć w kamp (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„Gniazdko dudków” to inna cywilizacja. Zestawienie czterech nazwisk autorów i tłumaczy jest ekscytujące i może powstrzymać recenzentów przed lekkomyślnym, uzurpacyjnym „niekoniecznie”

Muzyka

Ciężar przeradza się w słodycz (Mateusz Witkowski)

Nilüfer Yanya łączy ze sobą indie, pop, soul, rock, jazz, R&B i co tam jeszcze checie. To nie żadna retromania czy muzyczny cosplay, ale prawdziwa demonstracja kompozytorskiego talentu

Obyczaje

Ucieczka gatunków stowarzyszonych (Urszula Jabłońska)

Uchodźcy często niosą koty schowane za pazuchą. Czasem przerażone kocie oczy wyglądają z tekturowych pudełek. Z psami jest nieco łatwiej, mogą same iść na smyczy. Chyba że są spłoszone hałasem i chaosem. A jednak nie ma czegoś takiego jak koci czy psi uchodźca

Sztuka

Różowy żakiet Angeli Merkel (Aleksandra Boćkowska)

Weszłyśmy do muzeum. Ja podglądałam sposób mocowania dzieł, koleżanka konserwatorka, jak położyli werniks. Przyglądałyśmy się tak wnikliwie, że włączył się alarm. Spaliłyśmy się ze wstydu – opowiada koordynatorka wystaw w Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Papież umiera (Witold Mrozek)

Na pierwszy plan Skrzywanek wyciąga materialność i konkret umierania. Zupełnie odwrotnie, jako pierwszy w polskim teatrze i dramacie, śmierć Jana Pawła II wyobraził na scenie Jan Klata – o inscenizacjach życia i śmierci papieża w polskim teatrze

Dramaturgia doświadczenia (Katarzyna Niedurny)

Kompromituje się obraz reżysera czy autora, który wszystko wie, może usiąść za biurkiem i napisać historię jakiejś grupy, polegając tylko na swojej wyobraźni. My, twórcy, musimy uważnie słuchać rzeczywistości, żeby móc o niej opowiadać – rozmowa o pracy z ekspertami w teatrze

Bezgraniczna nuda powtórzeń (Marta Zdanowska)

W teatrze względnie łatwo wybacza się zaplanowany skandal, eksperyment, który zjada własny ogon, ale jednej rzeczy nie sposób wybaczyć – nudy. A tej w „Don Juanie” Rychcika nie brakuje

Fantazja o porozumieniu (Katarzyna Niedurny)

Punktem wyjścia w pracy nad spektaklem był dla Anny Smolar Strajk Kobiet i zapisane w zbiorowej pamięci obrazy przemocy policji

Wiersze

wiersze/вірші (Dmytro Łazutkin)

Україна

Мовне питання (Володимир Рафеєнко)

Хай там як, але до 24 лютого 2022 року я вважав, що писатиму один роман російською, один українською – і так протягом усього життя. Але вирішив, що жодного тексту російською мовою більше ніколи не видам

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Фото, яке не опишеш (Софія Андрухович)

Слова бліді, слабкі, безпомічні, пласкі, непридатні. Вони так далеко від цього болю, жаху, від цього страху, від цього крику і цього запаху, розірваної шкіри, від крові свіжої, крові, що запеклася, крові, змішаної з болотом

Театр несе службу (Люба Ільницька)

Еко-активістка, ЛГБТК+ активістка, веганка, феміністка, мисткиня всередині мене заткнулись і ми просто працюємо, просто несемо службу

]]>

Film

Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji (Klaudia Rachubińska)

Wygrzebuję wstępną wersję tego tekstu z czeluści komputerowego dysku we środę 23 lutego, w Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Wysyłam propozycję redakcji, jeszcze nie wiedząc, jak bardzo jestem już spóźniona: po środzie przychodzi czwartek, rosyjskie czołgi przekraczają ukraińską granicę

Wszystko z ciekawości (Marta Bałaga)

Sytuacja, powiedzmy sobie uczciwie, dość absurdalna. Na środku chodnika w mieście człowiek zatrzymuje człowieka i mówi: „Stop! Jaki jest sens pana życia?”

Rewolucja w ukraińskim kinie (Elżbieta Olzacka)

Współczesne kino ukraińskie powstaje w społeczeństwie doświadczającym wojny i jest w dużej mierze finansowane przez państwo, które tę wojnę prowadzi

Zasiadka (Jakub Socha)

Sposób kadrowania, operowania światłem każe widzieć w „Duchu śniegów” rzecz, że tak powiem, artystyczną, ale podbicie obrazu pseudofilozoficznym monologiem sprawia, że całość wiele traci

Literatura

Poezja i kryzysy (Joanna Mąkowska)

Na przekór poczuciu bezsilności słowa wobec narastających kryzysów wracam wciąż do wierszy. Między innymi po to, żeby zrozumieć, idąc za pytaniem Serhija Żadana, „jak mamy teraz z tym wszystkim żyć?”

Kwestia języka (Wołodymyr Rafiejenko)

Nie chciałem porzucać pisania po rosyjsku, bo to język mojego dzieciństwa, pierwszych książek i pierwszych słów. Ale 24 lutego 2022 roku postanowiłem: żadnego tekstu po rosyjsku nigdy już więcej nie wydam

Umieć w kamp (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„Gniazdko dudków” to inna cywilizacja. Zestawienie czterech nazwisk autorów i tłumaczy jest ekscytujące i może powstrzymać recenzentów przed lekkomyślnym, uzurpacyjnym „niekoniecznie”

Muzyka

Ciężar przeradza się w słodycz (Mateusz Witkowski)

Nilüfer Yanya łączy ze sobą indie, pop, soul, rock, jazz, R&B i co tam jeszcze checie. To nie żadna retromania czy muzyczny cosplay, ale prawdziwa demonstracja kompozytorskiego talentu

Obyczaje

Ucieczka gatunków stowarzyszonych (Urszula Jabłońska)

Uchodźcy często niosą koty schowane za pazuchą. Czasem przerażone kocie oczy wyglądają z tekturowych pudełek. Z psami jest nieco łatwiej, mogą same iść na smyczy. Chyba że są spłoszone hałasem i chaosem. A jednak nie ma czegoś takiego jak koci czy psi uchodźca

Sztuka

Różowy żakiet Angeli Merkel (Aleksandra Boćkowska)

Weszłyśmy do muzeum. Ja podglądałam sposób mocowania dzieł, koleżanka konserwatorka, jak położyli werniks. Przyglądałyśmy się tak wnikliwie, że włączył się alarm. Spaliłyśmy się ze wstydu – opowiada koordynatorka wystaw w Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Papież umiera (Witold Mrozek)

Na pierwszy plan Skrzywanek wyciąga materialność i konkret umierania. Zupełnie odwrotnie, jako pierwszy w polskim teatrze i dramacie, śmierć Jana Pawła II wyobraził na scenie Jan Klata – o inscenizacjach życia i śmierci papieża w polskim teatrze

Dramaturgia doświadczenia (Katarzyna Niedurny)

Kompromituje się obraz reżysera czy autora, który wszystko wie, może usiąść za biurkiem i napisać historię jakiejś grupy, polegając tylko na swojej wyobraźni. My, twórcy, musimy uważnie słuchać rzeczywistości, żeby móc o niej opowiadać – rozmowa o pracy z ekspertami w teatrze

Bezgraniczna nuda powtórzeń (Marta Zdanowska)

W teatrze względnie łatwo wybacza się zaplanowany skandal, eksperyment, który zjada własny ogon, ale jednej rzeczy nie sposób wybaczyć – nudy. A tej w „Don Juanie” Rychcika nie brakuje

Fantazja o porozumieniu (Katarzyna Niedurny)

Punktem wyjścia w pracy nad spektaklem był dla Anny Smolar Strajk Kobiet i zapisane w zbiorowej pamięci obrazy przemocy policji

Wiersze

wiersze/вірші (Dmytro Łazutkin)

Україна

Мовне питання (Володимир Рафеєнко)

Хай там як, але до 24 лютого 2022 року я вважав, що писатиму один роман російською, один українською – і так протягом усього життя. Але вирішив, що жодного тексту російською мовою більше ніколи не видам

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Фото, яке не опишеш (Софія Андрухович)

Слова бліді, слабкі, безпомічні, пласкі, непридатні. Вони так далеко від цього болю, жаху, від цього страху, від цього крику і цього запаху, розірваної шкіри, від крові свіжої, крові, що запеклася, крові, змішаної з болотом

Театр несе службу (Люба Ільницька)

Еко-активістка, ЛГБТК+ активістка, веганка, феміністка, мисткиня всередині мене заткнулись і ми просто працюємо, просто несемо службу

]]>
Fri, 08 Apr 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/330]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/330

Film

Oddalanie i zbliżanie (Piotr Kowalczyk)

O życiu muzyka alternatywnego w Warszawie XXI wieku trudno zrobić film – mało tu romantyzmu. Zrobiła się z tego branża jak każda inna. Networking i odpisywanie na maile – oto prawda o niej. Mam więc problem z uwierzeniem w stawki, o których opowiada film Habowskiego

Literatura

Żyj swoje życie (Jarosław Kowal)

W komiksie „Shankar” Mazzitelli i Alcatena stworzyli swoisty leksykon światowej kultury, który z jednej strony imponuje rozmachem i bogactwem, a z drugiej dowodzi, że chociaż zmieniają się konteksty, motywacje pozostają stałe

Wojna, nie czas na literaturę (Andrij Lubka)

Pisarz to przede wszystkim mięso, kości i krew, które mogą zostać zniszczone przez kulę. A dopiero potem człowiek, który pracuje słowami

Na gruzach cesarstwa (Rafał Wawrzyńczyk)

Bardzo przekonująco brzmią w poezji Janickiego refleksje dotyczące powstawania refleksji i tego, co i jak z naszymi myślami robimy. Albo co one robią z nami

Poglądy są nudne (Maciej Jakubowiak)

„Gdzie jesteś, piękny świecie” toczy się w napięciu między gadaniem o sobie i gadaniem o świecie, między poglądami a życiem. To stąd wyłania się podstawowy dylemat tej książki: po co czytać Sally Rooney, kiedy świat płonie?

Media

Bogata Europa patrzy na wojnę (Kaja Puto)

Zachód ogląda wojnę w Ukrainie jak „Gwiezdne wojny”. Ma nowego Luke'a Skywalkera i nową armię Imperium Galaktycznego. Oznacza to, że wojnę informacyjną na froncie, który był dla niej najbardziej istotny, Ukraina już z Rosją wygrała

Muzyka

W drodze (Bartosz Sadulski)

Big Thief to jeden z najlepszych koncertowych zespołów, jakie widziałem. Może dlatego, że ich piosenki powstają na żywo, w podróży, a nie w wypasionych studiach. Refreny i chwytliwe frazy instalują się w głowie jak cudowne złośliwe oprogramowanie

Chuligan muzyczny (Antoni „Ziut” Gralak)

Stwierdzenie „grywałem z Władkiem Jagiełłą” brzmi trochę arogancko. Uczciwiej byłoby powiedzieć: pilnowałem się, by nie wypaść z pędzącego pociągu – fragment wspomnień Antoniego „Ziuta” Gralaka o warszawskiej bohemie jazzowej

Ośmieliłam się (Michał Wieczorek)

W indonezyjskiej muzyce nic nie jest zabronione, nie ma żadnych faux pas. Nie możesz nikogo obrazić tym, jak grasz. Jasne, coś się może nie spodobać ze względów estetycznych, ale nigdy nie słyszałam oskarżeń o szarganie czy sprzeniewierzenie się tradycji

Obyczaje

Przesortowanie (Aleksandra Boćkowska)

„Nie spełniły się nasze fantazje, że będziemy robić sztukę krytyczną i świat się zmieni” – galerie, domy kultury, biblioteki zamieniły się w miejsca zbiórek, sortownie rzeczy, świetlice, kuchnie i noclegownie

Cztery tygodnie (Joanna Krakowska)

Gdyby głos kobiet i mężczyzn tyle samo znaczył, niczyj syn nie trafiłby na front. Ta wojna jest wypadkową przyzwoleń i zaniechań, regresywnym mechanizmem obronnym świata, który musi odejść na zawsze

Rozpacz, która jest pod spodem (Ludwika Włodek)

W mojej powieści próbowałem wyjść poza format dziennikarsko-humanitarny, w którym uchodźcy zawsze są tylko tematem do odfajkowania. Jednym z „problemów współczesności”, który traktujemy z dystansu

Koniec poradzieckiej iluzji (Ludwika Włodek)

Napaść Rosji na Ukrainę uświadomiła wszystkim krajom poradzieckim, że nie da się zachować niepodległości i żyć w dobrych stosunkach z Rosją

Sztuka

SZTUKA W CZASIE WOJNY: Wyczerpanie (Ksenia Małych)

24 lutego zaczęła się wojna i przyszłość Pawilonu Ukraińskiego po raz kolejny stanęła pod znakiem zapytania

Audyt dostępności (Anna Pajęcka)

Poznańska wystawa „Polityki (nie)dostępności” skłania do przeformułowania starych porządków, do których przywykliśmy i które traktujemy jako naturalne

Teatr

Pęknięcie (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Mieszkanie na Uranie” w reżyserii Michała Borczucha sprawia wrażenie zawieszonego między nakazem słuszności a żywiołem teatralności. Niestety, ostatecznie wygrywa dydaktyzm

Cybersen (Anna Pajęcka)

„Sen nocy letniej” Garbaczewskiego jest hołdem dla grzybni-nieskończoności, która uwypukla ludzkie słabości, śmiertelność ciał

Joanna Wichowska (1969-2022) (Agnieszka Jakimiak)

W tym jednym życiu Joanny krył się cały ogród o rozwidlających się ścieżkach. Chciałabym napisać coś na pocieszenie, ale nie umiem oderwać się od myśli, że ten ogród stracił swoją opiekunkę, i ogarnia mnie wtedy lęk – co teraz z nim będzie?

Wiersze

Mówi Babilon / Вавилон говорить (Mariana Prochaśko/Мар'яна Прохасько)

wiersze/вірші (Daryna Hładun/Дарина Гладун)

Україна

МИСТЕЦ­ТВО ПІД ЧАС ВІЙНИ: Висна­ження (Ксенія Малих)

Зараз й Харкова майже немає. Історична архітектура центру міста, як і спальні райони майже втрачені – художник Павел Маков мав залишити місто

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Білий мустанґ вибухає (Софія Андрухович)

Чи забуваєш ти про війну, на мить про неї забувши? Чи не думаєш про неї, коли спиш? Імовірно, відволікаючись на звичайне життя – ти намагаєшся втекти, заховатися

]]>

Film

Oddalanie i zbliżanie (Piotr Kowalczyk)

O życiu muzyka alternatywnego w Warszawie XXI wieku trudno zrobić film – mało tu romantyzmu. Zrobiła się z tego branża jak każda inna. Networking i odpisywanie na maile – oto prawda o niej. Mam więc problem z uwierzeniem w stawki, o których opowiada film Habowskiego

Literatura

Żyj swoje życie (Jarosław Kowal)

W komiksie „Shankar” Mazzitelli i Alcatena stworzyli swoisty leksykon światowej kultury, który z jednej strony imponuje rozmachem i bogactwem, a z drugiej dowodzi, że chociaż zmieniają się konteksty, motywacje pozostają stałe

Wojna, nie czas na literaturę (Andrij Lubka)

Pisarz to przede wszystkim mięso, kości i krew, które mogą zostać zniszczone przez kulę. A dopiero potem człowiek, który pracuje słowami

Na gruzach cesarstwa (Rafał Wawrzyńczyk)

Bardzo przekonująco brzmią w poezji Janickiego refleksje dotyczące powstawania refleksji i tego, co i jak z naszymi myślami robimy. Albo co one robią z nami

Poglądy są nudne (Maciej Jakubowiak)

„Gdzie jesteś, piękny świecie” toczy się w napięciu między gadaniem o sobie i gadaniem o świecie, między poglądami a życiem. To stąd wyłania się podstawowy dylemat tej książki: po co czytać Sally Rooney, kiedy świat płonie?

Media

Bogata Europa patrzy na wojnę (Kaja Puto)

Zachód ogląda wojnę w Ukrainie jak „Gwiezdne wojny”. Ma nowego Luke'a Skywalkera i nową armię Imperium Galaktycznego. Oznacza to, że wojnę informacyjną na froncie, który był dla niej najbardziej istotny, Ukraina już z Rosją wygrała

Muzyka

W drodze (Bartosz Sadulski)

Big Thief to jeden z najlepszych koncertowych zespołów, jakie widziałem. Może dlatego, że ich piosenki powstają na żywo, w podróży, a nie w wypasionych studiach. Refreny i chwytliwe frazy instalują się w głowie jak cudowne złośliwe oprogramowanie

Chuligan muzyczny (Antoni „Ziut” Gralak)

Stwierdzenie „grywałem z Władkiem Jagiełłą” brzmi trochę arogancko. Uczciwiej byłoby powiedzieć: pilnowałem się, by nie wypaść z pędzącego pociągu – fragment wspomnień Antoniego „Ziuta” Gralaka o warszawskiej bohemie jazzowej

Ośmieliłam się (Michał Wieczorek)

W indonezyjskiej muzyce nic nie jest zabronione, nie ma żadnych faux pas. Nie możesz nikogo obrazić tym, jak grasz. Jasne, coś się może nie spodobać ze względów estetycznych, ale nigdy nie słyszałam oskarżeń o szarganie czy sprzeniewierzenie się tradycji

Obyczaje

Przesortowanie (Aleksandra Boćkowska)

„Nie spełniły się nasze fantazje, że będziemy robić sztukę krytyczną i świat się zmieni” – galerie, domy kultury, biblioteki zamieniły się w miejsca zbiórek, sortownie rzeczy, świetlice, kuchnie i noclegownie

Cztery tygodnie (Joanna Krakowska)

Gdyby głos kobiet i mężczyzn tyle samo znaczył, niczyj syn nie trafiłby na front. Ta wojna jest wypadkową przyzwoleń i zaniechań, regresywnym mechanizmem obronnym świata, który musi odejść na zawsze

Rozpacz, która jest pod spodem (Ludwika Włodek)

W mojej powieści próbowałem wyjść poza format dziennikarsko-humanitarny, w którym uchodźcy zawsze są tylko tematem do odfajkowania. Jednym z „problemów współczesności”, który traktujemy z dystansu

Koniec poradzieckiej iluzji (Ludwika Włodek)

Napaść Rosji na Ukrainę uświadomiła wszystkim krajom poradzieckim, że nie da się zachować niepodległości i żyć w dobrych stosunkach z Rosją

Sztuka

SZTUKA W CZASIE WOJNY: Wyczerpanie (Ksenia Małych)

24 lutego zaczęła się wojna i przyszłość Pawilonu Ukraińskiego po raz kolejny stanęła pod znakiem zapytania

Audyt dostępności (Anna Pajęcka)

Poznańska wystawa „Polityki (nie)dostępności” skłania do przeformułowania starych porządków, do których przywykliśmy i które traktujemy jako naturalne

Teatr

Pęknięcie (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Mieszkanie na Uranie” w reżyserii Michała Borczucha sprawia wrażenie zawieszonego między nakazem słuszności a żywiołem teatralności. Niestety, ostatecznie wygrywa dydaktyzm

Cybersen (Anna Pajęcka)

„Sen nocy letniej” Garbaczewskiego jest hołdem dla grzybni-nieskończoności, która uwypukla ludzkie słabości, śmiertelność ciał

Joanna Wichowska (1969-2022) (Agnieszka Jakimiak)

W tym jednym życiu Joanny krył się cały ogród o rozwidlających się ścieżkach. Chciałabym napisać coś na pocieszenie, ale nie umiem oderwać się od myśli, że ten ogród stracił swoją opiekunkę, i ogarnia mnie wtedy lęk – co teraz z nim będzie?

Wiersze

Mówi Babilon / Вавилон говорить (Mariana Prochaśko/Мар'яна Прохасько)

wiersze/вірші (Daryna Hładun/Дарина Гладун)

Україна

МИСТЕЦ­ТВО ПІД ЧАС ВІЙНИ: Висна­ження (Ксенія Малих)

Зараз й Харкова майже немає. Історична архітектура центру міста, як і спальні райони майже втрачені – художник Павел Маков мав залишити місто

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Білий мустанґ вибухає (Софія Андрухович)

Чи забуваєш ти про війну, на мить про неї забувши? Чи не думаєш про неї, коли спиш? Імовірно, відволікаючись на звичайне життя – ти намагаєшся втекти, заховатися

]]>
Fri, 25 Mar 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/329]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/329

Film

Nietoperz nie zna się na żartach (Jakub Socha)

Prawie nic u Reevesa nie jest na niby i zarazem wszystko jest na niby. Jego Batman nie ma supermocy, nie umie latać, dostaje ostry wycisk od zbójów, można go powalić na kolana zwykłą pałką. A równocześnie potrafi uchylać się przed kulami jak Neo i brać te kule na klatę jak Hulk

Proces odbudowy (Łukasz Mańkowski)

Znajomy powiedział mi, że opowiadania Harukiego Murakamiego przypominają styl moich filmów i że mogą mi się spodobać. Rzeczywiście, gdy zacząłem się w nie wgłębiać, poczułem, że wszystkie mają podobną atmosferę do tego, czego sam szukam – mówi jeden z najciekawszych japońskich reżyserów, którego najnowszy film właśnie wchodzi do kin

Szmina (Agnieszka Jakimiak)

Baker twierdzi, że na swojej drodze spotkał mnóstwo postaci takich jak Mikey, główny bohater „Red Rocket”: wygadanych fantastów, rozkochanych w sobie i we własnej narracji, którzy podążają krok w krok za aktorkami porno i próbują coś ugrać na ich talencie i pozycji

Oddechu rzeczywistości posmak (Marcin Stachowicz)

„Inni ludzie” Aleksandry Terpińskiej to dwa śmieszno-straszne dni z życia Warszawy, codzienna bieganina wsadzona w brudne zwierciadło karykatury, odurzona nie smogiem, ale dymem z wytwornicy dymu

Literatura

Więcej niż to możliwe (Sofija Andruchowycz)

Kiedy byłam pisarką, badałam traumy, poczucie winy i totalitaryzm. Teraz trauma rozrywa nas od środka. Ale też ciasno splata się z poczuciem wspólnoty i troski o innych. Uwolniła energię, która nie była dostępna w normalnym czasie

Obietnica brukowanego zaułka (Anna Wyrwik)

Setne urodziny Jacka Kerouaca świętowane są nie tylko w Lowell, gdzie się urodził, i nie tylko w San Francisco. Dlaczego właśnie ten pisarz z Ameryki jest tak sławny, kultowy, legendarny albo po prostu popularny, mimo że umarł już ponad 50 lat temu?

Media

Wojna na fejki (Kaja Puto)

Toniemy w zalewie fejków – i to nie tylko tych prorosyjskich. Nawet jeśli wiedzieliśmy, że tak będzie, kiedy wojna wybuchnie, chyba nie zdawaliśmy sobie sprawy, jak bardzo będziemy na to podatni

Muzyka

Punkówy (J. Szpilka)

Książka Sary Marcus „Do przodu, dziewczyny!” rozpięta jest między troskliwą pamięcią o Riot Grrrl jako momencie czegoś nowego, ważnego i wciąż rezonującego a konwencjonalną wizją punku jako doświadczenia, z którego należy wyrosnąć

Gość idealny (Michał Wieczorek)

Mark Lanegan był jak połączenie Toma Waitsa, Leonarda Cohena i Nicka Cave’a. Od każdego z nich jest jeszcze bardziej depresyjny, jeszcze bardziej autodestrukcyjny

Bębny i rytuały (Jakub Knera)

Nawet gdy improwizuję, myślę dużą formą, długim odcinkiem czasowym. Lubię siebie i publiczność wciągnąć w jakąś historię. Siadam w danym miejscu, jednoczę się z nim, dostosowuję się do tego, co mnie otacza, do ludzi, nastroju i akustyki

Obyczaje

Exodus (Stanisław Łubieński)

Gdzieś w tym pasie ziemi, ni to polskiej, ni to ukraińskiej, między płotami, które oddzielają bezpieczeństwo od zagrożenia, cisnęli się ludzie, owinięci w różnokolorowe koce. Kobiety. Z dziećmi na rękach. Z dziećmi trzymanymi za ręce. Z dziećmi ciekawie zerkającymi w stronę Polski

Wynalazek miłości, czyli homo­seksu­alność jako przygoda (Jacek Dehnel)

To, co robiliśmy, było poza nawiasem. Skoro nic nie mogło uzyskać aprobaty, wszystko było równie złe – ale tym samym równie dobre. Skoro wszystko było zboczone, to i wszystko niewinne. Byliśmy drużyną Robin Hooda, szeryf i tak chciał nas powiesić

Być gościem w katastrofie (Tomasz Szerszeń)

W mediach społecznościowych toczy się nieustająca walka. Obserwujemy autentyczne spory między Ukraińcami i Rosjanami. Nagle staliśmy się ekspertami od czołgów i wyrzutni rakietowych. I chyba wszyscy uświadomiliśmy sobie znaczenie propagandy wizualnej

Fraktal (Paweł Knut)

Wiera zebrała całe dotychczasowe życie swojej rodziny w małym plecaczku oraz reklamówce, w której każde z jej dzieci trzymało swojego ulubionego misia. Oleg miał natomiast plecak turystyczny, z którym wyglądał jak licealista wybierający się na weekendowy wypad za miasto

Sztuka

Wypolerowana zastawa stołowa (Aleksy Wójtowicz)

Wystawa Małgorzaty Mycek to szczery pamiętnik kreślony żarówiastymi farbami, w którym natura rozjeżdżana jest czerwoną kosiarką i ogłuszana siekierką

Wstawaj, Odessa, Charków są pod ostrzałem (Karol Sienkiewicz)

Zabrałam ze sobą tubę z pracami, niewielki plecaczek z dokumentami i komputerem oraz moje dwuletnie dziecko – mówi ukraińska artystka, której udało się przedostać z Kijowa do Warszawy

Nieopowiedziana historia (Monika Stelmach)

Widzimy Ukraińców, którzy uciekają ze swoimi zwierzętami, ukrywających się w bunkrach z kotami i psami. Chyba pierwszy raz odbywa się to na taką skalę – mówi autorka książki i wystawy o zwierzętach w wojsku i na wojnie

Wiersze

wiersze/вірші (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

wozduch/воздух (Myrosław Łajuk/Мирослав Лаюк)

Ziemia

Niech płyną, gdzie chcą (Justyna Drath)

Kultywowanie pamięci o rzekach, których już nie ma – jak na wystawie w Muzeum Woli – wydaje się szczególnie ważne teraz, w świecie styczniowych burz i przewróconych lutowymi wichurami drzew

Україна

Війна – не час для літератури (Андрій Любка)

Письменник – це все-таки спочатку м’ясо, кістки і кров, які може знищити куля, а вже потім людина, що працює з словами

]]>

Film

Nietoperz nie zna się na żartach (Jakub Socha)

Prawie nic u Reevesa nie jest na niby i zarazem wszystko jest na niby. Jego Batman nie ma supermocy, nie umie latać, dostaje ostry wycisk od zbójów, można go powalić na kolana zwykłą pałką. A równocześnie potrafi uchylać się przed kulami jak Neo i brać te kule na klatę jak Hulk

Proces odbudowy (Łukasz Mańkowski)

Znajomy powiedział mi, że opowiadania Harukiego Murakamiego przypominają styl moich filmów i że mogą mi się spodobać. Rzeczywiście, gdy zacząłem się w nie wgłębiać, poczułem, że wszystkie mają podobną atmosferę do tego, czego sam szukam – mówi jeden z najciekawszych japońskich reżyserów, którego najnowszy film właśnie wchodzi do kin

Szmina (Agnieszka Jakimiak)

Baker twierdzi, że na swojej drodze spotkał mnóstwo postaci takich jak Mikey, główny bohater „Red Rocket”: wygadanych fantastów, rozkochanych w sobie i we własnej narracji, którzy podążają krok w krok za aktorkami porno i próbują coś ugrać na ich talencie i pozycji

Oddechu rzeczywistości posmak (Marcin Stachowicz)

„Inni ludzie” Aleksandry Terpińskiej to dwa śmieszno-straszne dni z życia Warszawy, codzienna bieganina wsadzona w brudne zwierciadło karykatury, odurzona nie smogiem, ale dymem z wytwornicy dymu

Literatura

Więcej niż to możliwe (Sofija Andruchowycz)

Kiedy byłam pisarką, badałam traumy, poczucie winy i totalitaryzm. Teraz trauma rozrywa nas od środka. Ale też ciasno splata się z poczuciem wspólnoty i troski o innych. Uwolniła energię, która nie była dostępna w normalnym czasie

Obietnica brukowanego zaułka (Anna Wyrwik)

Setne urodziny Jacka Kerouaca świętowane są nie tylko w Lowell, gdzie się urodził, i nie tylko w San Francisco. Dlaczego właśnie ten pisarz z Ameryki jest tak sławny, kultowy, legendarny albo po prostu popularny, mimo że umarł już ponad 50 lat temu?

Media

Wojna na fejki (Kaja Puto)

Toniemy w zalewie fejków – i to nie tylko tych prorosyjskich. Nawet jeśli wiedzieliśmy, że tak będzie, kiedy wojna wybuchnie, chyba nie zdawaliśmy sobie sprawy, jak bardzo będziemy na to podatni

Muzyka

Punkówy (J. Szpilka)

Książka Sary Marcus „Do przodu, dziewczyny!” rozpięta jest między troskliwą pamięcią o Riot Grrrl jako momencie czegoś nowego, ważnego i wciąż rezonującego a konwencjonalną wizją punku jako doświadczenia, z którego należy wyrosnąć

Gość idealny (Michał Wieczorek)

Mark Lanegan był jak połączenie Toma Waitsa, Leonarda Cohena i Nicka Cave’a. Od każdego z nich jest jeszcze bardziej depresyjny, jeszcze bardziej autodestrukcyjny

Bębny i rytuały (Jakub Knera)

Nawet gdy improwizuję, myślę dużą formą, długim odcinkiem czasowym. Lubię siebie i publiczność wciągnąć w jakąś historię. Siadam w danym miejscu, jednoczę się z nim, dostosowuję się do tego, co mnie otacza, do ludzi, nastroju i akustyki

Obyczaje

Exodus (Stanisław Łubieński)

Gdzieś w tym pasie ziemi, ni to polskiej, ni to ukraińskiej, między płotami, które oddzielają bezpieczeństwo od zagrożenia, cisnęli się ludzie, owinięci w różnokolorowe koce. Kobiety. Z dziećmi na rękach. Z dziećmi trzymanymi za ręce. Z dziećmi ciekawie zerkającymi w stronę Polski

Wynalazek miłości, czyli homo­seksu­alność jako przygoda (Jacek Dehnel)

To, co robiliśmy, było poza nawiasem. Skoro nic nie mogło uzyskać aprobaty, wszystko było równie złe – ale tym samym równie dobre. Skoro wszystko było zboczone, to i wszystko niewinne. Byliśmy drużyną Robin Hooda, szeryf i tak chciał nas powiesić

Być gościem w katastrofie (Tomasz Szerszeń)

W mediach społecznościowych toczy się nieustająca walka. Obserwujemy autentyczne spory między Ukraińcami i Rosjanami. Nagle staliśmy się ekspertami od czołgów i wyrzutni rakietowych. I chyba wszyscy uświadomiliśmy sobie znaczenie propagandy wizualnej

Fraktal (Paweł Knut)

Wiera zebrała całe dotychczasowe życie swojej rodziny w małym plecaczku oraz reklamówce, w której każde z jej dzieci trzymało swojego ulubionego misia. Oleg miał natomiast plecak turystyczny, z którym wyglądał jak licealista wybierający się na weekendowy wypad za miasto

Sztuka

Wypolerowana zastawa stołowa (Aleksy Wójtowicz)

Wystawa Małgorzaty Mycek to szczery pamiętnik kreślony żarówiastymi farbami, w którym natura rozjeżdżana jest czerwoną kosiarką i ogłuszana siekierką

Wstawaj, Odessa, Charków są pod ostrzałem (Karol Sienkiewicz)

Zabrałam ze sobą tubę z pracami, niewielki plecaczek z dokumentami i komputerem oraz moje dwuletnie dziecko – mówi ukraińska artystka, której udało się przedostać z Kijowa do Warszawy

Nieopowiedziana historia (Monika Stelmach)

Widzimy Ukraińców, którzy uciekają ze swoimi zwierzętami, ukrywających się w bunkrach z kotami i psami. Chyba pierwszy raz odbywa się to na taką skalę – mówi autorka książki i wystawy o zwierzętach w wojsku i na wojnie

Wiersze

wiersze/вірші (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

wozduch/воздух (Myrosław Łajuk/Мирослав Лаюк)

Ziemia

Niech płyną, gdzie chcą (Justyna Drath)

Kultywowanie pamięci o rzekach, których już nie ma – jak na wystawie w Muzeum Woli – wydaje się szczególnie ważne teraz, w świecie styczniowych burz i przewróconych lutowymi wichurami drzew

Україна

Війна – не час для літератури (Андрій Любка)

Письменник – це все-таки спочатку м’ясо, кістки і кров, які може знищити куля, а вже потім людина, що працює з словами

]]>
Fri, 11 Mar 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/328]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/328

Film

Czarno-białe i w kolorze (Jakub Socha)

Branagh, wytrawny reżyser, który na swoim koncie ma zarówno „Hamleta”, jak i „Kopciuszka”, nie potrafi się zdecydować, w jakim nastroju chce utrzymać „Belfast”

Lajkonomia (Marcin Stachowicz)

Lajkonomia jako ostateczny horyzont zdarzeń. To chyba dlatego kinu tak trudno się o tym opowiada – po prostu nie da się adekwatnie przedstawić powietrza

Honor złodziei (Michał Walkiewicz)

Gra „Uncharted” uchodzi za scenariuszowy gotowiec. „Jak można było to zepsuć?” – pytają recenzenci filmu w reżyserii Rubena Fleischera. Już to świadczy o fundamentalnym niezrozumieniu języka gier wideo

Okruchy ekscesów (Bartosz Żurawiecki)

Eksces może być celem samym w sobie, może być wybrykiem. Ale może też uruchamiać mechanizmy zmiany. Sebastian Jagielski analizuje, idąc po śladach ekscesów, polską drogę do emancypacji. Drogę, z której się cofnęliśmy

Emocje równoległe (Klara Cykorz)

Klucz do sukcesu Almodóvara w Polsce tkwi w swojskości. To nie jest kino rewolucyjne, ale jest to kino, w którym można się było i wciąż można się odnaleźć

Literatura

Pozbawione deseru (Weronika Murek)

Carrington przyznawała, że jako młoda kobieta miewała „ochotę, żeby zagłodzić się na śmierć” w ramach buntu wobec rodziny

Strefa codziennego bełkotu (Bartosz Sadulski)

Sporo dumałam nad żywą głupotą tego, co sobie serwujemy w spontanicznych wymianach zdań i zaczepek. Ich zapis układa się w kronikę bełkotów codziennych

Kasandra krzyczy (Urszula Pieczek)

Myślę, że taka jest ukraińska karma – z jakiegoś powodu mój kraj stoi na przedzie, jako pierwszy doświadcza czegoś, z czym świat się jeszcze nie mierzył. Z czymś, co jutro może stać się doświadczeniem globalnym

Media

Solarpunk now! (Piotr Fortuna)

Solarpunk nie umie za bardzo w memy. Być może dlatego, że próbuje stworzyć nową pozytywną wizję świata zamiast rozbrajać śmiechem naszą i tak już kulejącą rzeczywistość

Muzyka

Pętla (Jakub Orzeszek)

To chyba najbardziej ponura i brudna płyta Trupy Trupa, która od początku ma przytłaczać, bić po twarzy, wwiercać się w mózg jak paranoiczna myśl skazańca

Obyczaje

Wszystko przepadło (Katarzyna Malarowska)

Spakowaliśmy się w dwa plecaki, ja, mąż i trójka dzieci. Lotnisko wyglądało jak sceneria filmu apokaliptycznego. Talibowie już mnie szukali – mówi Nilofar Ayoubi, aktywistka, przedsiębiorczyni, dziennikarka, od pół roku mieszkająca z rodziną w Warszawie

Inne gadanie (Maciej Jakubowiak)

W ciągu paru dni skrupulatnie budowany światopogląd przestał się pokrywać z najprostszymi emocjonalnymi odruchami. Trzeba będzie wiele wysiłku, żeby poukładać sobie sprawy na nowo: relacje z armią i nagą przemocą, z państwem i patriotyzmem, z dobrem i złem

Przedstawienie (nie) musi trwać (Piotr Fortuna)

Kraje prowadzące wojnę napastniczą i łamiące prawa człowieka powinny być wykluczane z zawodów sportowych. Presja ma sens, niemal z dnia na dzień jest w stanie wywrócić świat sportu do góry nogami

Ósmy dzień (Julija Ilucha)

W poprzednim życiu byłam pisarką. Moja dzielnica w Charkowie, która nazywa się Sałtiwka, jest pod ostrzałem od pierwszego dnia wojny

Aż tak się nami interesują (Mariana Prochaśko)

Dziesięcioletnia Marta wzięła ołówek, napisała wielkimi drukowanymi literami „MY NIE ŻYCZYMY SOBIE WOJNY” i przykleiła kartkę na oknie

Wojna, іди нахуй (Kornelia Sobczak)

Jeśli chcemy walczyć o wartości – a na pewno musimy walczyć z tymi, które wyznaje Putin – to musimy się im uważnie przyjrzeć. I precyzyjniej nazywać to, co warte pielęgnowania: solidarność, troskę o słabszych, pokój, prawo do niecierpienia i nieumierania. Ale też do niezabijania

Sztuka

Dom albo pudełko po rumianku (Anna Pajęcka)

Jest w sztuce Marty Krześlak beztroska, bezcenna wobec dominującej u młodych artystów powagi: umiłowanie kiczu, trochę bałaganiarstwa, pozostawienie obiektów samym sobie

Zasadniczo zawsze takie same (Sonia Jaszczyńska)

Pogrzeb odbywa się na Messengerze. Podczas rozmowy wspomina się zmarłego, wrzuca jego zdjęcia czy muzykę, którą lubił. Jest to jak najbardziej możliwe do wyobrażenia. Przecież  właśnie w czasie największych obostrzeń pandemicznych firmy pogrzebowe zaczęły robić relacje na YouTubie – mówi twórca wystawy „Wyobraźnia funeralna”

Spojrzenie zza kotary (Karol Sienkiewicz)

Dzielą je pokolenia i podejście do rzeźby. W Galerii Studio w Warszawie Alicja Bielawska rzuca nowe światło na „Poduszki erotyczne” Barbary Falender, ale nie wciela się przy tym w rolę drugoplanową

Teatr

Brzydko (Katarzyna Niedurny)

Najbardziej kuszące w teorii brzydkich uczuć jest to, że są wszędzie i mówią dużo więcej o teatrze jako instytucji i sferze publicznej niż katharsis i wielkie namiętności – mówią redaktorki książki „Teatr brzydkich uczuć”

Co nas kręci, co nas przeraża (Teresa Fazan)

W spektaklu Buszewicza wyobrażamy sobie lepszą rzeczywistość, w której seks jest konsensualny, pierwsze razy mimo wszystko udane, a o seksie możemy rozmawiać bez wstydu

Choreo­grafo­wanie języka (Teresa Fazan)

Dramaturgia tańca uczy dużej elastyczności i wrażliwości na zmianę nie pozwala zastygnąć w bezpiecznych, sprawdzonych sposobach podchodzenia do pracy twórczej – mówią dramaturżki i dramaturg tańca

Wiersze

wiersze (Michał Trusewicz)

Україна

Ми для них аж такі цікаві (Мар'яна Прохасько)

10-літня Марфа взяла олівець, написала великими друкованими літерами: МИ НЕ БАЖАЄМО ВІЙНИ і приклеїла аркуш на вікно

Восьмий день (Юлія Ілюха)

У минулому житті я була письменницею. Мій район у Харкові, який називається Салтівка, під обстрілами з першого дня війни

]]>

Film

Czarno-białe i w kolorze (Jakub Socha)

Branagh, wytrawny reżyser, który na swoim koncie ma zarówno „Hamleta”, jak i „Kopciuszka”, nie potrafi się zdecydować, w jakim nastroju chce utrzymać „Belfast”

Lajkonomia (Marcin Stachowicz)

Lajkonomia jako ostateczny horyzont zdarzeń. To chyba dlatego kinu tak trudno się o tym opowiada – po prostu nie da się adekwatnie przedstawić powietrza

Honor złodziei (Michał Walkiewicz)

Gra „Uncharted” uchodzi za scenariuszowy gotowiec. „Jak można było to zepsuć?” – pytają recenzenci filmu w reżyserii Rubena Fleischera. Już to świadczy o fundamentalnym niezrozumieniu języka gier wideo

Okruchy ekscesów (Bartosz Żurawiecki)

Eksces może być celem samym w sobie, może być wybrykiem. Ale może też uruchamiać mechanizmy zmiany. Sebastian Jagielski analizuje, idąc po śladach ekscesów, polską drogę do emancypacji. Drogę, z której się cofnęliśmy

Emocje równoległe (Klara Cykorz)

Klucz do sukcesu Almodóvara w Polsce tkwi w swojskości. To nie jest kino rewolucyjne, ale jest to kino, w którym można się było i wciąż można się odnaleźć

Literatura

Pozbawione deseru (Weronika Murek)

Carrington przyznawała, że jako młoda kobieta miewała „ochotę, żeby zagłodzić się na śmierć” w ramach buntu wobec rodziny

Strefa codziennego bełkotu (Bartosz Sadulski)

Sporo dumałam nad żywą głupotą tego, co sobie serwujemy w spontanicznych wymianach zdań i zaczepek. Ich zapis układa się w kronikę bełkotów codziennych

Kasandra krzyczy (Urszula Pieczek)

Myślę, że taka jest ukraińska karma – z jakiegoś powodu mój kraj stoi na przedzie, jako pierwszy doświadcza czegoś, z czym świat się jeszcze nie mierzył. Z czymś, co jutro może stać się doświadczeniem globalnym

Media

Solarpunk now! (Piotr Fortuna)

Solarpunk nie umie za bardzo w memy. Być może dlatego, że próbuje stworzyć nową pozytywną wizję świata zamiast rozbrajać śmiechem naszą i tak już kulejącą rzeczywistość

Muzyka

Pętla (Jakub Orzeszek)

To chyba najbardziej ponura i brudna płyta Trupy Trupa, która od początku ma przytłaczać, bić po twarzy, wwiercać się w mózg jak paranoiczna myśl skazańca

Obyczaje

Wszystko przepadło (Katarzyna Malarowska)

Spakowaliśmy się w dwa plecaki, ja, mąż i trójka dzieci. Lotnisko wyglądało jak sceneria filmu apokaliptycznego. Talibowie już mnie szukali – mówi Nilofar Ayoubi, aktywistka, przedsiębiorczyni, dziennikarka, od pół roku mieszkająca z rodziną w Warszawie

Inne gadanie (Maciej Jakubowiak)

W ciągu paru dni skrupulatnie budowany światopogląd przestał się pokrywać z najprostszymi emocjonalnymi odruchami. Trzeba będzie wiele wysiłku, żeby poukładać sobie sprawy na nowo: relacje z armią i nagą przemocą, z państwem i patriotyzmem, z dobrem i złem

Przedstawienie (nie) musi trwać (Piotr Fortuna)

Kraje prowadzące wojnę napastniczą i łamiące prawa człowieka powinny być wykluczane z zawodów sportowych. Presja ma sens, niemal z dnia na dzień jest w stanie wywrócić świat sportu do góry nogami

Ósmy dzień (Julija Ilucha)

W poprzednim życiu byłam pisarką. Moja dzielnica w Charkowie, która nazywa się Sałtiwka, jest pod ostrzałem od pierwszego dnia wojny

Aż tak się nami interesują (Mariana Prochaśko)

Dziesięcioletnia Marta wzięła ołówek, napisała wielkimi drukowanymi literami „MY NIE ŻYCZYMY SOBIE WOJNY” i przykleiła kartkę na oknie

Wojna, іди нахуй (Kornelia Sobczak)

Jeśli chcemy walczyć o wartości – a na pewno musimy walczyć z tymi, które wyznaje Putin – to musimy się im uważnie przyjrzeć. I precyzyjniej nazywać to, co warte pielęgnowania: solidarność, troskę o słabszych, pokój, prawo do niecierpienia i nieumierania. Ale też do niezabijania

Sztuka

Dom albo pudełko po rumianku (Anna Pajęcka)

Jest w sztuce Marty Krześlak beztroska, bezcenna wobec dominującej u młodych artystów powagi: umiłowanie kiczu, trochę bałaganiarstwa, pozostawienie obiektów samym sobie

Zasadniczo zawsze takie same (Sonia Jaszczyńska)

Pogrzeb odbywa się na Messengerze. Podczas rozmowy wspomina się zmarłego, wrzuca jego zdjęcia czy muzykę, którą lubił. Jest to jak najbardziej możliwe do wyobrażenia. Przecież  właśnie w czasie największych obostrzeń pandemicznych firmy pogrzebowe zaczęły robić relacje na YouTubie – mówi twórca wystawy „Wyobraźnia funeralna”

Spojrzenie zza kotary (Karol Sienkiewicz)

Dzielą je pokolenia i podejście do rzeźby. W Galerii Studio w Warszawie Alicja Bielawska rzuca nowe światło na „Poduszki erotyczne” Barbary Falender, ale nie wciela się przy tym w rolę drugoplanową

Teatr

Brzydko (Katarzyna Niedurny)

Najbardziej kuszące w teorii brzydkich uczuć jest to, że są wszędzie i mówią dużo więcej o teatrze jako instytucji i sferze publicznej niż katharsis i wielkie namiętności – mówią redaktorki książki „Teatr brzydkich uczuć”

Co nas kręci, co nas przeraża (Teresa Fazan)

W spektaklu Buszewicza wyobrażamy sobie lepszą rzeczywistość, w której seks jest konsensualny, pierwsze razy mimo wszystko udane, a o seksie możemy rozmawiać bez wstydu

Choreo­grafo­wanie języka (Teresa Fazan)

Dramaturgia tańca uczy dużej elastyczności i wrażliwości na zmianę nie pozwala zastygnąć w bezpiecznych, sprawdzonych sposobach podchodzenia do pracy twórczej – mówią dramaturżki i dramaturg tańca

Wiersze

wiersze (Michał Trusewicz)

Україна

Ми для них аж такі цікаві (Мар'яна Прохасько)

10-літня Марфа взяла олівець, написала великими друкованими літерами: МИ НЕ БАЖАЄМО ВІЙНИ і приклеїла аркуш на вікно

Восьмий день (Юлія Ілюха)

У минулому житті я була письменницею. Мій район у Харкові, який називається Салтівка, під обстрілами з першого дня війни

]]>
Fri, 25 Feb 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/327]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/327

Film

WRAŻLIWOŚCI: Dzieci i duchy (Klara Cykorz)

Serial o młodzieży jako gatunek – i jego odmiana w postaci serialu o „dzisiejszej” młodzieży – jest siłą rzeczy opowieścią dorosłych o dorastaniu, ich diagnozą tego, co w doświadczeniu nastolatków „uniwersalne”, a co „właściwe tej chwili”

Literatura

Żreć kamienie (Adrian Stachowski)

W postawie moich bohaterek odnajdowałem potwierdzenie, że w tym fachu trzeba być hardkorowcem. Autodestrukcyjnie umacniałem się w poczuciu, że to jest właściwy etos pracy tłumacza: tłumaczyć książki wybitne i żreć kamienie – mówi autor „Trzech tłumaczek”

Skutki wysadzenia korków (Olga Hund)

Dwóch recenzentów nazwało przekład „Mambo Dżambo” Ishmaela Reeda brawurowym. Sprawia mi to masochistyczną przyjemność, bo oznacza, że odbiorca nie wyczuł morderczej pracy, którą w to włożyłam – mówi tłumaczka literatury afrofuturystycznej

WRAŻLIWOŚCI: Literatura zaangażowania (Maciej Jakubowiak)

Jak się nie krzyczy na protestach, to zbiera się ciuchy, gotuje zupy, szyje maseczki, ustawia przelewy, podpisuje petycje. Nic dziwnego, że pojawił się inny styl robienia literatury, spleciony ze zmianami, jakie zaszły w naszych gardłach i nogach

Wszyscy zapamiętani umarli (Antonina Tosiek)

Na tle popularnych opowieści o peryferiach „Białe noce” Urszuli Honek są wyjątkowe. Nie redukują postaci do ich klasowej przynależności. Pisarce udało się opowiedzieć o marginalizacji bez protekcjonalnych czy dydaktycznych tonów

Media

WRAŻLIWOŚCI: Pieski, słodkości i inne śliczności (Piotr Fortuna)

Słodkie pieski są wynagrodzeniem za skrolowanie telefonu, za dzielne przedzieranie się przez clickbaity i gorące polityczne dyskusje w sieci. Dzięki nim przeciążony umysł ponownie nabiera sił, żeby wrócić do przyswajania nęcących reklam

WRAŻLIWOŚCI: Nędzne patoobrazy (Monika Borys)

Wzbierająca fala patozjawisk przenosi nas w samo centrum dyskusji o mediach i demokracji. Patoestetyka to spełnienie obietnicy bezpośredniości, którą złożył internet

WRAŻLIWOŚCI: Chleba naszego powszedniego (Karolina Wajman)

Chleb, krągłe bułki, chałki z kruszonką, croissanty, foccacie, muffiny. I to nagłe pragnienie, by zanurzyć w nich twarz

Muzyka

Przekleństwa męskości (Jakub Bożek)

Weeknd czegoś pragnie, ale równocześnie przed czymś ucieka. Gonią go wyrzuty sumienia, ograniczenia gatunku, z którym się kojarzy, i rola umęczonego toksycznego samca

Obyczaje

WRAŻLIWOŚCI: Obchodzi mnie twoje życie (Renata Lis)

Inwazja ja dokonała się już dawno. We współczesnych tekstach zostaje ono jednak ucieleśnione, ugenderowione  – bada przedmiot swojej refleksji, jednocześnie badając własne uwarunkowania społeczno-kulturowe

DELFIN W MALINACH (odc. 17): Jak być z rzeczami? (Agnieszka Słodownik)

Po co wprawiać rzeczy w ruch? Czy przedmioty potrzebują swoich narracji? Na czym polega projektowanie rozkładu? – w podkaście rozmawiamy o skomplikowanych relacjach człowieka z rzeczami

WRAŻLIWOŚCI: Czas na łzy (Agata Sikora)

Czy uznanie własnej podatności na wpływ czynników zewnętrznych, własnej słabości, kruchości, własnej vulnerability nie wyzwala nas bardziej niż fantazje o autonomii?

Dziwne igrzyska (Kornelia Sobczak)

Cóż mogę powiedzieć o zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie? Że nigdy chyba nie oglądałam zawodów w takim poczuciu osamotnienia. Mam wrażenie, że nikogo poza mną to nie interesuje, prócz jednego kolegi i może dwóch innych, którzy włączają się na skoki

Cioty z placu Napoleona (Kamil Karczewski)

Przed wojną prawicowe gazety nazywały ich „gangreną moralną”, policja „pederastami”, a lekarze „cynedami”. Oni sami mówili o sobie „cioty”. Posługiwali się kobiecymi imionami i ksywkami. Nawet dzisiaj, z perspektywy stulecia, wymykają się kategoriom, rozsadzają język

Teatr

Wiem, co robię (Katarzyna Niedurny)

Jeśli przez wiele lat na zmianę robisz premierę i stajesz na barykadzie w obronie kolejnych rozwalanych teatrów, obserwujesz bezwzględność władzy i to, jak kompetentni ludzie są wymieniani na „swoich”, nie myślisz: ale super, też tak chcę! – mówi nowa dyrektorka Teatru Dramatycznego w Warszawie

Wiersze

wiersze (Agata Jabłońska)

Ziemia

WRAŻLIWOŚCI: Nieznośna bliskość natury (Justyna Drath)

Czy możemy zgodzić się na opowieść o przyrodzie, która nie będzie jej demonizować ani infantylizować? Nie podkreślać nadmiernie ani jej obcości czy anomalii, ani radykalnego podobieństwa?

]]>

Film

WRAŻLIWOŚCI: Dzieci i duchy (Klara Cykorz)

Serial o młodzieży jako gatunek – i jego odmiana w postaci serialu o „dzisiejszej” młodzieży – jest siłą rzeczy opowieścią dorosłych o dorastaniu, ich diagnozą tego, co w doświadczeniu nastolatków „uniwersalne”, a co „właściwe tej chwili”

Literatura

Żreć kamienie (Adrian Stachowski)

W postawie moich bohaterek odnajdowałem potwierdzenie, że w tym fachu trzeba być hardkorowcem. Autodestrukcyjnie umacniałem się w poczuciu, że to jest właściwy etos pracy tłumacza: tłumaczyć książki wybitne i żreć kamienie – mówi autor „Trzech tłumaczek”

Skutki wysadzenia korków (Olga Hund)

Dwóch recenzentów nazwało przekład „Mambo Dżambo” Ishmaela Reeda brawurowym. Sprawia mi to masochistyczną przyjemność, bo oznacza, że odbiorca nie wyczuł morderczej pracy, którą w to włożyłam – mówi tłumaczka literatury afrofuturystycznej

WRAŻLIWOŚCI: Literatura zaangażowania (Maciej Jakubowiak)

Jak się nie krzyczy na protestach, to zbiera się ciuchy, gotuje zupy, szyje maseczki, ustawia przelewy, podpisuje petycje. Nic dziwnego, że pojawił się inny styl robienia literatury, spleciony ze zmianami, jakie zaszły w naszych gardłach i nogach

Wszyscy zapamiętani umarli (Antonina Tosiek)

Na tle popularnych opowieści o peryferiach „Białe noce” Urszuli Honek są wyjątkowe. Nie redukują postaci do ich klasowej przynależności. Pisarce udało się opowiedzieć o marginalizacji bez protekcjonalnych czy dydaktycznych tonów

Media

WRAŻLIWOŚCI: Pieski, słodkości i inne śliczności (Piotr Fortuna)

Słodkie pieski są wynagrodzeniem za skrolowanie telefonu, za dzielne przedzieranie się przez clickbaity i gorące polityczne dyskusje w sieci. Dzięki nim przeciążony umysł ponownie nabiera sił, żeby wrócić do przyswajania nęcących reklam

WRAŻLIWOŚCI: Nędzne patoobrazy (Monika Borys)

Wzbierająca fala patozjawisk przenosi nas w samo centrum dyskusji o mediach i demokracji. Patoestetyka to spełnienie obietnicy bezpośredniości, którą złożył internet

WRAŻLIWOŚCI: Chleba naszego powszedniego (Karolina Wajman)

Chleb, krągłe bułki, chałki z kruszonką, croissanty, foccacie, muffiny. I to nagłe pragnienie, by zanurzyć w nich twarz

Muzyka

Przekleństwa męskości (Jakub Bożek)

Weeknd czegoś pragnie, ale równocześnie przed czymś ucieka. Gonią go wyrzuty sumienia, ograniczenia gatunku, z którym się kojarzy, i rola umęczonego toksycznego samca

Obyczaje

WRAŻLIWOŚCI: Obchodzi mnie twoje życie (Renata Lis)

Inwazja ja dokonała się już dawno. We współczesnych tekstach zostaje ono jednak ucieleśnione, ugenderowione  – bada przedmiot swojej refleksji, jednocześnie badając własne uwarunkowania społeczno-kulturowe

DELFIN W MALINACH (odc. 17): Jak być z rzeczami? (Agnieszka Słodownik)

Po co wprawiać rzeczy w ruch? Czy przedmioty potrzebują swoich narracji? Na czym polega projektowanie rozkładu? – w podkaście rozmawiamy o skomplikowanych relacjach człowieka z rzeczami

WRAŻLIWOŚCI: Czas na łzy (Agata Sikora)

Czy uznanie własnej podatności na wpływ czynników zewnętrznych, własnej słabości, kruchości, własnej vulnerability nie wyzwala nas bardziej niż fantazje o autonomii?

Dziwne igrzyska (Kornelia Sobczak)

Cóż mogę powiedzieć o zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie? Że nigdy chyba nie oglądałam zawodów w takim poczuciu osamotnienia. Mam wrażenie, że nikogo poza mną to nie interesuje, prócz jednego kolegi i może dwóch innych, którzy włączają się na skoki

Cioty z placu Napoleona (Kamil Karczewski)

Przed wojną prawicowe gazety nazywały ich „gangreną moralną”, policja „pederastami”, a lekarze „cynedami”. Oni sami mówili o sobie „cioty”. Posługiwali się kobiecymi imionami i ksywkami. Nawet dzisiaj, z perspektywy stulecia, wymykają się kategoriom, rozsadzają język

Teatr

Wiem, co robię (Katarzyna Niedurny)

Jeśli przez wiele lat na zmianę robisz premierę i stajesz na barykadzie w obronie kolejnych rozwalanych teatrów, obserwujesz bezwzględność władzy i to, jak kompetentni ludzie są wymieniani na „swoich”, nie myślisz: ale super, też tak chcę! – mówi nowa dyrektorka Teatru Dramatycznego w Warszawie

Wiersze

wiersze (Agata Jabłońska)

Ziemia

WRAŻLIWOŚCI: Nieznośna bliskość natury (Justyna Drath)

Czy możemy zgodzić się na opowieść o przyrodzie, która nie będzie jej demonizować ani infantylizować? Nie podkreślać nadmiernie ani jej obcości czy anomalii, ani radykalnego podobieństwa?

]]>
Fri, 11 Feb 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/326]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/326

Film

Głupawa apokalipsa (Stanisław Łubieński)

„Nie patrz w górę” to film dla przekonanych, a nie dla niedowiarków, którzy tryumfują, kiedy zimą widzą śnieg

Spirala z betonu (Klara Cykorz)

W „Tragedii Makbeta” są intryga i jednostkowe szaleństwo, ale nie ma prawie Coenowskiego chaosu, żywiołu przypadku, różnorodności typów ludzkich i ich interakcji nakręcających spiralę nieszczęścia

Trybun ludu (Iwona Kurz)

Twórcy filmu bardzo chcą pomóc Gierkowi. Tak bardzo, że narzuca się znane powiedzenie: chroń nas, losie, przed przyjaciółmi, z wrogami sami sobie poradzimy

Szukając dobrej śmierci (Jakub Majmurek)

Najnowszy film Ozona, jak i inne filmy, które podejmują temat eutanazji, zadaje pytanie o to, co we współczesnej postchrześcijańskiej cywilizacji mogłoby znaczyć pojęcie „dobrej śmierci”

Literatura

Pokoik na strychu (Weronika Murek)

„Nie wiem, czy się jeszcze przyzwyczaję do tego, że Ania jest ze Szczytów, ale nie mam nic przeciwko, żeby moja mała bratanica już poznała Anne, nie Anię” – esej o nowym przekładzie „Ani z Zielonego Wzgórza” i życiu Lucy Maud Montgomery

Rozcinanie rzeczywistości (Iwona Komór)

Annie Ernaux, jedna z najbardziej wpływowych pisarek we Francji, szuka tego, co trudne, co stanowi wyzwanie, co będzie budziło opór. Ale sama zachowuje prawie kliniczny dystans. Nie pogrąża się w emocjach – interesuje ją dążenie do prawdy przeżycia

Pewna negacja podmiotu (Paweł Kaczmarski)

Samo „wciąganie w poetycką grę” do niczego nie prowadzi. Powinno nam zależeć na takiej poezji, która stawia konkretne pytania i tezy. Na wierszach, które chcą coś znaczyć raczej niż tylko pobudzać – polemika z Joanną Piechurą

Kto tu jest nożem (Damian Piwowarczyk)

Poezja Laury Osińskiej, prezentowana przez Annę Adamowicz w tomie „zmyśl[   ]zmysł”, to most między wyzwoloną, postemancypacyjną, queerową reprezentacją a tymi, które i którzy są w innym miejscu mówienia o sobie

Puszczony wolno pośród rozrzutnych cudów (Zofia Król)

Podróż Fermora nie była podróżą ciała, które stawia nogę za nogą, marznie, bywa głodne, ale podróżą ducha, podmiotu unoszącego się nieco ponad wodami i lądami, zakorzenionego przede wszystkim w kulturowej ciągłości kontynentu

W górę, do przodu, a potem znowu w dół (Maciej Jakubowiak)

Może to konstrukcja opowieści o awansie wikła je w trudności, z których nie da się wybrnąć? Literatura woli historie samotnych bohaterów. A trudno w ten sposób opowiedzieć o tym, co zbiorowe, rozciągnięte w czasie, powszechne, powszednie

Zrób głośniej (Monika Gromala)

Nawet jeśli Agnieszka Jelonek tworzy językowe frazy, które wwiercają się w pamięć, powodują rozszerzenie źrenic i nieprzyjemne wzdrygnięcie – a potrafi to robić – to jakoś nie pali się do bardziej spektakularnych prób dekonstrukcji znaczeń

Muzyka

Cisza bez burzy (Jakub Bożek)

Choć urodziłem się w Łodzi, nigdy nie pojechałem na paradę techno, a na imprezę drumową wybrałem się raz. Burial robi muzykę taneczną dla ludzi takich jak ja – których pociąga bardziej idea niż praktyka nocy w klubie

Podróże bez przygód (Bartosz Chmielewski)

W muzyce Titanic Sea Moon tli się niepokorny duch rockowego undergroundu lat 90., dekady, która lubowała się w gitarowych transach. Mniej tu jednak psychodelicznej jazdy, więcej ambientowego minimalizmu i redukcji dźwięków

Obyczaje

Przez las (Aleksandra Lipczak)

„Kiedy myślę o tym, co tam przeżyłem, czuję, jakby ktoś ciągnął mnie do góry za włosy, a potem kilka razy rzucał z całej siły o ziemię. Taki jestem wściekły” – mówi Syryjczyk, który przekroczył granicę polsko-białoruską i dotarł do Niemiec

Sztuka

Wampiryczny rarytas (Aleksy Wójtowicz)

Duch krasnalizmu krąży nad Zamkiem Ujazdowskim. To właśnie nim przesiąknięta jest, wieńcząca zeszły rok, wystawa Młodych Zdolnych Seksownych w zreformowanym przez dobrą zmianę Project Roomie

Teatr

Granice wyobraźni (Piotr Morawski)

W „Radiu Mariia” w Teatrze Powszechnym to Solidarność i upadek komunizmu stają się matrycą przełomu, w którą twórczynie spektaklu wpisują wizję końca katolicyzmu. Paradoksalnie wybierają jednak moment, w którym sojusz Kościoła i ruchu związkowego został ufundowany

Polskie techno (Teresa Fazan)

Trzydzieści lat polskiego techno, podobnie jak trzydzieści lat wolnej Polski, to droga od euforycznej wolności do technokapitalistycznej antyutopii – o „Techno Rzeczpospolitej” w reżyserii Marcina Libera

Idiotka unosi ramiona, wiewiórka zaciera ręce (Witold Mrozek)

Siłą spektaklu z Olsztyna, obok abstrakcyjnej formy, jest konkret opowieści, historii oceniania, kategoryzowania, reżyserskich łatwizn i banałów – o spektaklu „Łatwe rzeczy” Anny Karasińskiej

Wiersze

wiersze (Sara Szamot)

]]>

Film

Głupawa apokalipsa (Stanisław Łubieński)

„Nie patrz w górę” to film dla przekonanych, a nie dla niedowiarków, którzy tryumfują, kiedy zimą widzą śnieg

Spirala z betonu (Klara Cykorz)

W „Tragedii Makbeta” są intryga i jednostkowe szaleństwo, ale nie ma prawie Coenowskiego chaosu, żywiołu przypadku, różnorodności typów ludzkich i ich interakcji nakręcających spiralę nieszczęścia

Trybun ludu (Iwona Kurz)

Twórcy filmu bardzo chcą pomóc Gierkowi. Tak bardzo, że narzuca się znane powiedzenie: chroń nas, losie, przed przyjaciółmi, z wrogami sami sobie poradzimy

Szukając dobrej śmierci (Jakub Majmurek)

Najnowszy film Ozona, jak i inne filmy, które podejmują temat eutanazji, zadaje pytanie o to, co we współczesnej postchrześcijańskiej cywilizacji mogłoby znaczyć pojęcie „dobrej śmierci”

Literatura

Pokoik na strychu (Weronika Murek)

„Nie wiem, czy się jeszcze przyzwyczaję do tego, że Ania jest ze Szczytów, ale nie mam nic przeciwko, żeby moja mała bratanica już poznała Anne, nie Anię” – esej o nowym przekładzie „Ani z Zielonego Wzgórza” i życiu Lucy Maud Montgomery

Rozcinanie rzeczywistości (Iwona Komór)

Annie Ernaux, jedna z najbardziej wpływowych pisarek we Francji, szuka tego, co trudne, co stanowi wyzwanie, co będzie budziło opór. Ale sama zachowuje prawie kliniczny dystans. Nie pogrąża się w emocjach – interesuje ją dążenie do prawdy przeżycia

Pewna negacja podmiotu (Paweł Kaczmarski)

Samo „wciąganie w poetycką grę” do niczego nie prowadzi. Powinno nam zależeć na takiej poezji, która stawia konkretne pytania i tezy. Na wierszach, które chcą coś znaczyć raczej niż tylko pobudzać – polemika z Joanną Piechurą

Kto tu jest nożem (Damian Piwowarczyk)

Poezja Laury Osińskiej, prezentowana przez Annę Adamowicz w tomie „zmyśl[   ]zmysł”, to most między wyzwoloną, postemancypacyjną, queerową reprezentacją a tymi, które i którzy są w innym miejscu mówienia o sobie

Puszczony wolno pośród rozrzutnych cudów (Zofia Król)

Podróż Fermora nie była podróżą ciała, które stawia nogę za nogą, marznie, bywa głodne, ale podróżą ducha, podmiotu unoszącego się nieco ponad wodami i lądami, zakorzenionego przede wszystkim w kulturowej ciągłości kontynentu

W górę, do przodu, a potem znowu w dół (Maciej Jakubowiak)

Może to konstrukcja opowieści o awansie wikła je w trudności, z których nie da się wybrnąć? Literatura woli historie samotnych bohaterów. A trudno w ten sposób opowiedzieć o tym, co zbiorowe, rozciągnięte w czasie, powszechne, powszednie

Zrób głośniej (Monika Gromala)

Nawet jeśli Agnieszka Jelonek tworzy językowe frazy, które wwiercają się w pamięć, powodują rozszerzenie źrenic i nieprzyjemne wzdrygnięcie – a potrafi to robić – to jakoś nie pali się do bardziej spektakularnych prób dekonstrukcji znaczeń

Muzyka

Cisza bez burzy (Jakub Bożek)

Choć urodziłem się w Łodzi, nigdy nie pojechałem na paradę techno, a na imprezę drumową wybrałem się raz. Burial robi muzykę taneczną dla ludzi takich jak ja – których pociąga bardziej idea niż praktyka nocy w klubie

Podróże bez przygód (Bartosz Chmielewski)

W muzyce Titanic Sea Moon tli się niepokorny duch rockowego undergroundu lat 90., dekady, która lubowała się w gitarowych transach. Mniej tu jednak psychodelicznej jazdy, więcej ambientowego minimalizmu i redukcji dźwięków

Obyczaje

Przez las (Aleksandra Lipczak)

„Kiedy myślę o tym, co tam przeżyłem, czuję, jakby ktoś ciągnął mnie do góry za włosy, a potem kilka razy rzucał z całej siły o ziemię. Taki jestem wściekły” – mówi Syryjczyk, który przekroczył granicę polsko-białoruską i dotarł do Niemiec

Sztuka

Wampiryczny rarytas (Aleksy Wójtowicz)

Duch krasnalizmu krąży nad Zamkiem Ujazdowskim. To właśnie nim przesiąknięta jest, wieńcząca zeszły rok, wystawa Młodych Zdolnych Seksownych w zreformowanym przez dobrą zmianę Project Roomie

Teatr

Granice wyobraźni (Piotr Morawski)

W „Radiu Mariia” w Teatrze Powszechnym to Solidarność i upadek komunizmu stają się matrycą przełomu, w którą twórczynie spektaklu wpisują wizję końca katolicyzmu. Paradoksalnie wybierają jednak moment, w którym sojusz Kościoła i ruchu związkowego został ufundowany

Polskie techno (Teresa Fazan)

Trzydzieści lat polskiego techno, podobnie jak trzydzieści lat wolnej Polski, to droga od euforycznej wolności do technokapitalistycznej antyutopii – o „Techno Rzeczpospolitej” w reżyserii Marcina Libera

Idiotka unosi ramiona, wiewiórka zaciera ręce (Witold Mrozek)

Siłą spektaklu z Olsztyna, obok abstrakcyjnej formy, jest konkret opowieści, historii oceniania, kategoryzowania, reżyserskich łatwizn i banałów – o spektaklu „Łatwe rzeczy” Anny Karasińskiej

Wiersze

wiersze (Sara Szamot)

]]>
Fri, 28 Jan 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/325]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/325

Film

Kilka spojrzeń w przód (Agnieszka Jakimiak)

„C’mon C’mon”, podobnie jak poprzednie filmy Millsa, jest o tym, że nie za dobrze znamy samych siebie, a co dopiero innych. Ale przede wszystkim jest traktatem o wychwytywaniu dźwięków z codziennej kakofonii, o poszukiwaniu ciszy i o wsłuchiwaniu się w cudzy głos

Dojść i zejść (Michał Walkiewicz)

Wybierając konwencję hagiografii, Verhoeven zanurza się w przeszłości. „Benedetta”  to alternatywna wersja historii, w której Cecil B. De Mille kręci filmy nunsploitation

W dwóch kierunkach, w jedną stronę (Jakub Socha)

Paul Thomas Anderson w „Licorice pizza” po raz kolejny udowadnia, że jest niezwykłym filmowcem. Potrafiącym zbudować świat w kilku ujęciach, opowiedzieć prostą historię, którą słyszało się tysiąc razy, zupełnie na nowo

Martini to nowy popcorn (Marta Bałaga)

„Taksówkarz” akurat trafił w dziesiątkę. Nie ma miesiąca, żeby ktoś o nim nie wspomniał. A wiele filmów, które spotkały się wtedy z o wiele cieplejszym przyjęciem, zupełnie zapomniano – mówi słynny scenarzysta i reżyser

Radykalne gesty (Piotr Mirski)

„Titane” jest fantazją o życiu po bandzie, obfitującym w przeróżne transgresje. A także o wysoce specyficznej rodzinie, sfingowanej, lecz dziwnie prawdziwej. Ducournau chlusta wątkami i tematami, tworząc abstrakcyjną plamę, którą najlepiej potraktować na zasadzie testu Rorschacha

Literatura

W środek splotu słonecznego (Urszula Honek)

W nowym tomie Justyny Kulikowskiej – jak w „Białej wstążce” Hanekego – przemoc i zło zaczynają się od drobnych rzeczy, a kończą na niewybaczalnej krzywdzie

Balet z balastem (Maciej Bobula)

Mimo że okupuje ono czołowe miejsca w rankingach na najlepszy kraj do życia, coś wciąż gnije w państwie duńskim. Na tym jednak polega siła dobrej literatury, że grzebie i doszukuje się zgnilizny tam, gdzie panuje przekonanie, że wszystko jest w porządku – autorski przegląd literatury duńskiej

Muzyka

Wejście ducha w człowieka (Michał Wieczorek)

Do worka muzyki tradycyjnej wrzuca się wszystko, co podobno nie jest współczesne – mimo że jest grane dziś. Większość tego, co powstaje w krajach globalnego Południa. Interesuje mnie właśnie ta marginalizacja kultur muzycznych – mówi założyciel wydawnictwa JuJu Sounds

Najnowsi klasycy (Marta Konieczna)

Zazwyczaj to zespoły grające muzykę współczesną „opowiadają o utworach” – nadają im ostateczny kształt podczas wykonania. W przypadku debiutu płytowego Spółdzielni Muzycznej to jednak wybrane przez nich utwory „opowiadają o zespole”

Sztuka

Zachęta przejęta (Maria Poprzęcka)

Przy lekturze nowego programu dla warszawskiej Zachęty wciąż powraca pytanie: ile jest w tym ślepego zadufania, a ile całkowitej nieznajomości instytucji, którą się obejmuje?

Kilka godzin swobody (Katarzyna Malarowska)

Niektóre pracują w Polsce od ponad 20 lat, inne od niedawna. Dzięki inicjatywie artystki Marty Romankiv 13 kobiet z Ukrainy założyło pierwszy w Polsce związek zawodowy pracownic i pracowników domowych

Teatr

Powaga rewolucji (Maciej Guzy)

Entuzjazm, który „Obywatelka Kane” Janiczak i Rubina generuje wśród publiczności, całkowicie przysłania refleksję nad potencjalną porewolucyjną przyszłością: zróbmy coś, żeby było inaczej, a potem się zobaczy

Gatunkowe wyczerpanie (Piotr Morawski)

Recenzja teatralna, najbardziej ugruntowana forma komentowania teatru, staje się coraz bardziej jałowa. Nawet jeśli niekiedy próbuje zawirusować system, ten wciąż nastawiony jest na kreowanie mistrzów i arcydzieł

Esej choreograficzny (Teresa Fazan)

„Kuliści” to rzecz o formie kulistej, jej materializacjach i emanacjach, o Ziemi, wiśni i jej pestce, o zmierzającej ku formie koła ławicy ryb, zjadającym własny ogon Uroborosie i o tym, że wyobraźnia choreograficzna jest nieograniczona

Wiersze

wiersze (Hanna Janczak)

Ziemia

Ruiny już teraz (Justyna Drath)

„Zakopany krajobraz” to projekt przedstawiający świadectwo historii ludzi, którzy stracili swoje miejsca zamieszkania i całe siatki społeczne w wyniku powstawania w ich sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego

]]>

Film

Kilka spojrzeń w przód (Agnieszka Jakimiak)

„C’mon C’mon”, podobnie jak poprzednie filmy Millsa, jest o tym, że nie za dobrze znamy samych siebie, a co dopiero innych. Ale przede wszystkim jest traktatem o wychwytywaniu dźwięków z codziennej kakofonii, o poszukiwaniu ciszy i o wsłuchiwaniu się w cudzy głos

Dojść i zejść (Michał Walkiewicz)

Wybierając konwencję hagiografii, Verhoeven zanurza się w przeszłości. „Benedetta”  to alternatywna wersja historii, w której Cecil B. De Mille kręci filmy nunsploitation

W dwóch kierunkach, w jedną stronę (Jakub Socha)

Paul Thomas Anderson w „Licorice pizza” po raz kolejny udowadnia, że jest niezwykłym filmowcem. Potrafiącym zbudować świat w kilku ujęciach, opowiedzieć prostą historię, którą słyszało się tysiąc razy, zupełnie na nowo

Martini to nowy popcorn (Marta Bałaga)

„Taksówkarz” akurat trafił w dziesiątkę. Nie ma miesiąca, żeby ktoś o nim nie wspomniał. A wiele filmów, które spotkały się wtedy z o wiele cieplejszym przyjęciem, zupełnie zapomniano – mówi słynny scenarzysta i reżyser

Radykalne gesty (Piotr Mirski)

„Titane” jest fantazją o życiu po bandzie, obfitującym w przeróżne transgresje. A także o wysoce specyficznej rodzinie, sfingowanej, lecz dziwnie prawdziwej. Ducournau chlusta wątkami i tematami, tworząc abstrakcyjną plamę, którą najlepiej potraktować na zasadzie testu Rorschacha

Literatura

W środek splotu słonecznego (Urszula Honek)

W nowym tomie Justyny Kulikowskiej – jak w „Białej wstążce” Hanekego – przemoc i zło zaczynają się od drobnych rzeczy, a kończą na niewybaczalnej krzywdzie

Balet z balastem (Maciej Bobula)

Mimo że okupuje ono czołowe miejsca w rankingach na najlepszy kraj do życia, coś wciąż gnije w państwie duńskim. Na tym jednak polega siła dobrej literatury, że grzebie i doszukuje się zgnilizny tam, gdzie panuje przekonanie, że wszystko jest w porządku – autorski przegląd literatury duńskiej

Muzyka

Wejście ducha w człowieka (Michał Wieczorek)

Do worka muzyki tradycyjnej wrzuca się wszystko, co podobno nie jest współczesne – mimo że jest grane dziś. Większość tego, co powstaje w krajach globalnego Południa. Interesuje mnie właśnie ta marginalizacja kultur muzycznych – mówi założyciel wydawnictwa JuJu Sounds

Najnowsi klasycy (Marta Konieczna)

Zazwyczaj to zespoły grające muzykę współczesną „opowiadają o utworach” – nadają im ostateczny kształt podczas wykonania. W przypadku debiutu płytowego Spółdzielni Muzycznej to jednak wybrane przez nich utwory „opowiadają o zespole”

Sztuka

Zachęta przejęta (Maria Poprzęcka)

Przy lekturze nowego programu dla warszawskiej Zachęty wciąż powraca pytanie: ile jest w tym ślepego zadufania, a ile całkowitej nieznajomości instytucji, którą się obejmuje?

Kilka godzin swobody (Katarzyna Malarowska)

Niektóre pracują w Polsce od ponad 20 lat, inne od niedawna. Dzięki inicjatywie artystki Marty Romankiv 13 kobiet z Ukrainy założyło pierwszy w Polsce związek zawodowy pracownic i pracowników domowych

Teatr

Powaga rewolucji (Maciej Guzy)

Entuzjazm, który „Obywatelka Kane” Janiczak i Rubina generuje wśród publiczności, całkowicie przysłania refleksję nad potencjalną porewolucyjną przyszłością: zróbmy coś, żeby było inaczej, a potem się zobaczy

Gatunkowe wyczerpanie (Piotr Morawski)

Recenzja teatralna, najbardziej ugruntowana forma komentowania teatru, staje się coraz bardziej jałowa. Nawet jeśli niekiedy próbuje zawirusować system, ten wciąż nastawiony jest na kreowanie mistrzów i arcydzieł

Esej choreograficzny (Teresa Fazan)

„Kuliści” to rzecz o formie kulistej, jej materializacjach i emanacjach, o Ziemi, wiśni i jej pestce, o zmierzającej ku formie koła ławicy ryb, zjadającym własny ogon Uroborosie i o tym, że wyobraźnia choreograficzna jest nieograniczona

Wiersze

wiersze (Hanna Janczak)

Ziemia

Ruiny już teraz (Justyna Drath)

„Zakopany krajobraz” to projekt przedstawiający świadectwo historii ludzi, którzy stracili swoje miejsca zamieszkania i całe siatki społeczne w wyniku powstawania w ich sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego

]]>
Fri, 14 Jan 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/324]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/324

Film

Portret człowieka na tle epoki (Marta Bałaga)

Nie wiem, co powie ten człowiek, więc próbuję z nim rozmawiać. Nigdy nie starałem się żadnego z moich bohaterów zgnoić czy przycisnąć do ściany. Dawałem im się wygadać − rozmowa z jedną z legend polskiego dokumentu

Kaczuszka i królik (Jakub Socha)

Czy dziś ktoś chciałby ubierać się jak bohaterowie nowego „Matrixa”? Nie sądzę, popkulturowa siła mitotwórcza serii zmalała właściwie do zera. Zresztą malała z odcinka na odcinek

Literatura

Taka metafora (Weronika Gogola)

Dzisiaj, można powiedzieć, jestem na bieżąco. Bardziej, niż bym tego chciała. Czytam wszystko, co wyszło. Nie z kaprysu bynajmniej – autorski przegląd literatury słowackiej

Kolory bure (Olga Hund)

To gdzie właściwie jest ten słynny czeski śmiech? Co to mówi o nas, kiedy tak rozpaczliwie chcemy, żeby literatura, a najchętniej literatura skądinąd, przynosiła nam pocieszenie? – autorski przegląd literatury czeskiej

Zaangażować wyobraźnię (Joanna Piechura)

Coraz popularniejsza na polskim gruncie ekokrytyka – sposób odczytywania tekstu, który podkreśla splątanie podmiotu ludzkiego ze środowiskiem, niekoniecznie naturalnym – ma szansę odświeżyć obiegowe definicje zaangażowania literackiego

Media

Zdzwońmy się (Adelajda Truścińska)

Czasem w obronie kogoś przed hejtem hejtuje się kogoś innego, i to zazwyczaj nie jest traktowane jak hejt, chociaż z definicji jest hejtem

Muzyka

Gwiżdże i świszczy (Jan Topolski)

Gdy zabieram się za odszumianie starych nagrań, znajduję warstwy ukrytych dźwięków. Wszystko zaczyna żyć inaczej. Przy oczyszczaniu trzeba uważać, żeby niczego nie zgubić

Opowieść bez słów (Michał Wieczorek)

„Speechless” to najambitniejsze przedsięwzięcie w karierze Karoliny Rec. Na wypełnionej wokalizami i przetworzonym głosem płycie pojawiają się wielkie tematy: przyroda, fascynacje początkami ludzkiej historii i rozwojem społeczeństw, napięcia między mitologią i nauką

Stany poza czasem (Piotr Kowalczyk)

Zawsze chciałem grać muzykę, która sprawi, że ludzie poczują się lepiej. Pociągały mnie uniwersalne przekazy, jak w muzyce tradycyjnej. Gdy pojawia się przede mną świat muzyczny, którego nie rozumiem, to chcę go zgłębić

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 16): Jak zrobić rewolucję klimatyczną? (Agnieszka Słodownik)

Profesorka biologii i badaczka oceanów Antje Boetius opowiada o teatrze antropocenu, który współtworzy, a z Marceliną Haremzą rozmawiamy o permakulturze i kłopotach z... rozmawianiem o niej

Sztuka

Ogrodniczka bez ogrodu (Arek Gruszczyński)

Urodziła się w 1908 roku, przed wojną należała do elity eksperckiej, realizując najważniejsze projekty krajobrazowe w II RP – rozmowa ze współautorką książki poświęconej Alinie Scholtz

Słowa to mój żywioł (Aleksandra Boćkowska)

Tłumaczenie sztuki na słowa to nieustanne potyczki z frazą. Zdania muszą być krótkie, proste i trzeba unikać zwrotu „na obrazie widzimy” – mówi audiodeskryptorka dzieł sztuki

Teatr

Trudne sprawy (Witold Mrozek)

W „Kordianie i chamie” w reżyserii Joanny Bednarczyk chodzi o to, co dziedzictwo patriarchalnego feudalizmu robi z emocjami i ciałami dzisiaj. Jak wpływa na prywatne relacje późnych wnuków folwarku

Wiersze

wiersze (Kacper Bartczak)

Ziemia

Wrocław z drzew (Jan Topolski)

Gdy jeżdżę rowerem na północy Wielkiej Wyspy, czuję się niczym w romańskim kościele pomiędzy regularnymi, grubymi kolumnami pni – subiektywny przewodnik po pomnikach osobistych

Imago (Andreas Weber)

Wielki owad okrąża pień drzewa przy piaszczystej ścieżce. Drewno jest spróchniałe, pokrywają je zaschłe zielone algi. W wieczornym powietrzu czuć lekki niepokój – tekst niemieckiego biologa i filozofa

Miastozdziczenie (Agnieszka Słodownik)

W układzie z nami przyroda musi być sprytna, a my stosujemy strategie, czyli praktyki silnych. Tworzymy bardzo przemocową sytuację. Na poziomie narracji trzeba zaczynać od takich subtelności

Mater materia (Michał Augustyn)

Czy możliwy jest język, który służyłby zespoleniu, a przynajmniej zbliżeniu tego, co ludzkie i udomowione, z tym, co bytuje w krainie dzikiego życia?

]]>

Film

Portret człowieka na tle epoki (Marta Bałaga)

Nie wiem, co powie ten człowiek, więc próbuję z nim rozmawiać. Nigdy nie starałem się żadnego z moich bohaterów zgnoić czy przycisnąć do ściany. Dawałem im się wygadać − rozmowa z jedną z legend polskiego dokumentu

Kaczuszka i królik (Jakub Socha)

Czy dziś ktoś chciałby ubierać się jak bohaterowie nowego „Matrixa”? Nie sądzę, popkulturowa siła mitotwórcza serii zmalała właściwie do zera. Zresztą malała z odcinka na odcinek

Literatura

Taka metafora (Weronika Gogola)

Dzisiaj, można powiedzieć, jestem na bieżąco. Bardziej, niż bym tego chciała. Czytam wszystko, co wyszło. Nie z kaprysu bynajmniej – autorski przegląd literatury słowackiej

Kolory bure (Olga Hund)

To gdzie właściwie jest ten słynny czeski śmiech? Co to mówi o nas, kiedy tak rozpaczliwie chcemy, żeby literatura, a najchętniej literatura skądinąd, przynosiła nam pocieszenie? – autorski przegląd literatury czeskiej

Zaangażować wyobraźnię (Joanna Piechura)

Coraz popularniejsza na polskim gruncie ekokrytyka – sposób odczytywania tekstu, który podkreśla splątanie podmiotu ludzkiego ze środowiskiem, niekoniecznie naturalnym – ma szansę odświeżyć obiegowe definicje zaangażowania literackiego

Media

Zdzwońmy się (Adelajda Truścińska)

Czasem w obronie kogoś przed hejtem hejtuje się kogoś innego, i to zazwyczaj nie jest traktowane jak hejt, chociaż z definicji jest hejtem

Muzyka

Gwiżdże i świszczy (Jan Topolski)

Gdy zabieram się za odszumianie starych nagrań, znajduję warstwy ukrytych dźwięków. Wszystko zaczyna żyć inaczej. Przy oczyszczaniu trzeba uważać, żeby niczego nie zgubić

Opowieść bez słów (Michał Wieczorek)

„Speechless” to najambitniejsze przedsięwzięcie w karierze Karoliny Rec. Na wypełnionej wokalizami i przetworzonym głosem płycie pojawiają się wielkie tematy: przyroda, fascynacje początkami ludzkiej historii i rozwojem społeczeństw, napięcia między mitologią i nauką

Stany poza czasem (Piotr Kowalczyk)

Zawsze chciałem grać muzykę, która sprawi, że ludzie poczują się lepiej. Pociągały mnie uniwersalne przekazy, jak w muzyce tradycyjnej. Gdy pojawia się przede mną świat muzyczny, którego nie rozumiem, to chcę go zgłębić

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 16): Jak zrobić rewolucję klimatyczną? (Agnieszka Słodownik)

Profesorka biologii i badaczka oceanów Antje Boetius opowiada o teatrze antropocenu, który współtworzy, a z Marceliną Haremzą rozmawiamy o permakulturze i kłopotach z... rozmawianiem o niej

Sztuka

Ogrodniczka bez ogrodu (Arek Gruszczyński)

Urodziła się w 1908 roku, przed wojną należała do elity eksperckiej, realizując najważniejsze projekty krajobrazowe w II RP – rozmowa ze współautorką książki poświęconej Alinie Scholtz

Słowa to mój żywioł (Aleksandra Boćkowska)

Tłumaczenie sztuki na słowa to nieustanne potyczki z frazą. Zdania muszą być krótkie, proste i trzeba unikać zwrotu „na obrazie widzimy” – mówi audiodeskryptorka dzieł sztuki

Teatr

Trudne sprawy (Witold Mrozek)

W „Kordianie i chamie” w reżyserii Joanny Bednarczyk chodzi o to, co dziedzictwo patriarchalnego feudalizmu robi z emocjami i ciałami dzisiaj. Jak wpływa na prywatne relacje późnych wnuków folwarku

Wiersze

wiersze (Kacper Bartczak)

Ziemia

Wrocław z drzew (Jan Topolski)

Gdy jeżdżę rowerem na północy Wielkiej Wyspy, czuję się niczym w romańskim kościele pomiędzy regularnymi, grubymi kolumnami pni – subiektywny przewodnik po pomnikach osobistych

Imago (Andreas Weber)

Wielki owad okrąża pień drzewa przy piaszczystej ścieżce. Drewno jest spróchniałe, pokrywają je zaschłe zielone algi. W wieczornym powietrzu czuć lekki niepokój – tekst niemieckiego biologa i filozofa

Miastozdziczenie (Agnieszka Słodownik)

W układzie z nami przyroda musi być sprytna, a my stosujemy strategie, czyli praktyki silnych. Tworzymy bardzo przemocową sytuację. Na poziomie narracji trzeba zaczynać od takich subtelności

Mater materia (Michał Augustyn)

Czy możliwy jest język, który służyłby zespoleniu, a przynajmniej zbliżeniu tego, co ludzkie i udomowione, z tym, co bytuje w krainie dzikiego życia?

]]>
Fri, 31 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/323]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/323

Film

Niekoniecznie o sprawiedliwości (Kornelia Sobczak)

Bardzo nie lubię być psujzabawą, nie wiem, czy wypada krytykować film, którego intencje były słuszne: opowiedzenie historii zabójstwa działaczki lokatorskiej

Melancholia sprzeciwu (Kornelia Sobczak)

Oglądanie pod rząd trzech serii „Czterdziestolatka” układa się we wstrząsającą – choć przecież śmieszną, a może tym bardziej wstrząsającą, im bardziej zabawną – opowieść o tym, że coś poszło nie tak

Cień utopii (Sebastian Smoliński)

Szturm musicali w 2021 roku zachęca do postawienia pytania, czy i dzisiaj potrafią one projektować społeczną utopię, a przede wszystkim: czy taka projekcja jest nam potrzebna?

Matematyka upadku (Jakub Majmurek)

„Fundacja” Friedmana i Goyera jest produkcją ambitną, jednak nie angażuje emocjonalnie ani nie wyłamuje się ze standardów

Zwiewaj (Jakub Socha)

„To była ręka Boga” to najbardziej autobiograficzny film w karierze Paola Sorrentino. Od nostalgicznych obrazków bardziej jednak interesuje go tu moment przełomu

Literatura

Architekt wyobraźni (Piotr Paziński)

Lem był w pełni akulturowanym Polakiem, jednym z największych stylistów w powojennej literaturze polskiej. Ale nigdy nie wyzbył się żydowskiego strachu i karmił nim swoje książki – o nowej biografii pisarza

Słychać więcej (Patrycja Sikora)

Najważniejszy jest kształt dłoni, jej ułożenie w przestrzeni. To też układa w niej mnie samego. To, jaki ruch wykonuję, jak intensywna jest ekspresja mojego ciała, mimika. Jestem poetą kształtu – rozmowa z twórcami poezji migowej

Wycieczka językolotem (Olga Drenda)

To było dla mnie coś nowego, praca na czasach niebieżących. Nie mogłam swojego procesu twórczego podłączyć do rzeczywistości i czerpać z tego, co mówią ludzie, jak się zachowują – mówi autorka „Bowiego w Warszawie”

Media

Ucieczka z krainy obfitości (Piotr Fortuna)

Współcześnie technologie informatyczne wpływają na emisje gazów cieplarnianych niemal we wszystkich sferach życia i sektorach gospodarki. Niełatwo zapanować nad tą skomplikowaną choreografią

Muzyka

Wyciskacz łez (Marcin Bogucki)

Opera Pucciniego „La Bohème” była pomyślana przede wszystkim jako utwór rozrywkowy. Barbara Wysocka próbowała pogłębić psychologię postaci i wprowadzić komentarz społeczny, ostatecznie wygrał powierzchowny blask

Karambol (Maciej Krawiec)

Jeden z największych talentów młodego jazzu. Popularna artystka działająca na styku r&b, soulu i hip-hopu. I kunsztowna staropolszczyzna z XVI wieku. Brzmi to trochę jak zadanie typu „znajdź intruza”

W cieniu Pierrota (Rafał Wawrzyńczyk)

Nie chodziłem w 2021 roku na zbyt wiele koncertów, ale to jedno treściwe wydarzenie wynagrodziło mój post. W ceglanym budyneczku, na końcu starego parku, zebrali się zimowym wieczorem najlepsi polscy wykonawcy i reanimowali na moment „splot słoneczny muzyki początku XX wieku”

Obyczaje

Polowanie na niedźwiedzie (Ludwika Włodek)

Antyimigranckie postawy nie czerpią z realnych różnic kulturowych, tylko z wyimaginowanych podziałów, które mają uzasadniać postawy wrogie wobec obcych

Podsumowanie roku 2021 (Redakcja)

Maratony aktywistyczne, sztuki polityczne, próby innej formy, muzyka dla roślin oraz wielka jak grejpfrut mozzarella di bufala campana obgryzana latem w ogrodzie – redakcja „Dwutygodnika” przedstawia najważniejsze wątki i wydarzenia w kulturze minionego roku

Notesik z imionami (Sylwia Chutnik)

„Bardzo długo nie wiedziałam, że tata jest gejem” – bohaterka mojej rozmowy w pierwszym mailu napisała, że brakuje jej relacji osób w podobnej do niej sytuacji

Duch Świąt Zaprzyszłych (Weronika Murek)

Zaproponowany przez dyrektora Muzeum Obrzydliwości w Berlinie ranking najobrzydliwszych potraw wigilijnych otwiera świąteczny karp z wanny

Złogi wyobraźni (Olga Drenda)

Melancholijny dukt, jakim podąża mój język poetycki i eseistyczny, zawdzięczam fantastycznemu splotowi zjawisk na scenie muzycznej i literackiej lat 90.

Idziemy za ekspresją (Olga Wróbel)

System migowy został stworzony przez słyszących, bo nikomu się nie chciało zgłębiać bogactwa języka Głuchych, skoro można było je uprościć do kilkuset znaków i dostać papier – mówią tłumacze z języka migowego

Sztuka

Działając w cieniu (Olga Wróbel)

Książka o Mazowieckim jest polem bezpiecznego debiutu, bo demokracja w tej idealistycznej koncepcji powoduje, że nie wymaga się od nas mistrzostwa, tylko uczciwości

Piekło wygnańca (Maria Poprzęcka)

Muzeum Narodowe straciło szansę zaprezentowania imponującej ekspozycji, jakiej dawno nie było, nie tylko w Warszawie. A jednocześnie okazję do przebudzenia, nabrania nowego ducha, wyjścia z marazmu, w jakim od kilku lat instytucja się pogrąża

Teatr

Lepsza przyszłość (Teresa Fazan)

Pole sztuki współczesnej, w którym funkcjonuję jako choreografka, nie powinno być elitarne – rozmowa z twórczynią Kolektywów Troski

Teatr na żywej planecie (Frank Raddatz)

Ten, kto wyruszy na poszukiwanie planetarnego wymiaru sztuki teatralnej, nieuchronnie natrafi na dionizyjskość. O wyzwaniach teatru w antropocenie

Trochę śmieszno, trochę straszno (Anna Pajęcka)

Czas opowiedzieć pewne rzeczy na nowo, odrzucając boomerski język patosu – o spektaklu Wojtka Farugi w Teatrze Ochoty

„Dziady” w dziadocenie (Iwona Kurz)

Teatr, który w 2021 roku rozpoznaje, że są dwie Polski, może jest teatrem narodowym („o naród zatroskanym”), ale nie jest teatrem proponującym myśl, która pozwala wydźwignąć się poza tę diagnozę

Wiersze

Wiersze (Ewa Jarocka)

]]>

Film

Niekoniecznie o sprawiedliwości (Kornelia Sobczak)

Bardzo nie lubię być psujzabawą, nie wiem, czy wypada krytykować film, którego intencje były słuszne: opowiedzenie historii zabójstwa działaczki lokatorskiej

Melancholia sprzeciwu (Kornelia Sobczak)

Oglądanie pod rząd trzech serii „Czterdziestolatka” układa się we wstrząsającą – choć przecież śmieszną, a może tym bardziej wstrząsającą, im bardziej zabawną – opowieść o tym, że coś poszło nie tak

Cień utopii (Sebastian Smoliński)

Szturm musicali w 2021 roku zachęca do postawienia pytania, czy i dzisiaj potrafią one projektować społeczną utopię, a przede wszystkim: czy taka projekcja jest nam potrzebna?

Matematyka upadku (Jakub Majmurek)

„Fundacja” Friedmana i Goyera jest produkcją ambitną, jednak nie angażuje emocjonalnie ani nie wyłamuje się ze standardów

Zwiewaj (Jakub Socha)

„To była ręka Boga” to najbardziej autobiograficzny film w karierze Paola Sorrentino. Od nostalgicznych obrazków bardziej jednak interesuje go tu moment przełomu

Literatura

Architekt wyobraźni (Piotr Paziński)

Lem był w pełni akulturowanym Polakiem, jednym z największych stylistów w powojennej literaturze polskiej. Ale nigdy nie wyzbył się żydowskiego strachu i karmił nim swoje książki – o nowej biografii pisarza

Słychać więcej (Patrycja Sikora)

Najważniejszy jest kształt dłoni, jej ułożenie w przestrzeni. To też układa w niej mnie samego. To, jaki ruch wykonuję, jak intensywna jest ekspresja mojego ciała, mimika. Jestem poetą kształtu – rozmowa z twórcami poezji migowej

Wycieczka językolotem (Olga Drenda)

To było dla mnie coś nowego, praca na czasach niebieżących. Nie mogłam swojego procesu twórczego podłączyć do rzeczywistości i czerpać z tego, co mówią ludzie, jak się zachowują – mówi autorka „Bowiego w Warszawie”

Media

Ucieczka z krainy obfitości (Piotr Fortuna)

Współcześnie technologie informatyczne wpływają na emisje gazów cieplarnianych niemal we wszystkich sferach życia i sektorach gospodarki. Niełatwo zapanować nad tą skomplikowaną choreografią

Muzyka

Wyciskacz łez (Marcin Bogucki)

Opera Pucciniego „La Bohème” była pomyślana przede wszystkim jako utwór rozrywkowy. Barbara Wysocka próbowała pogłębić psychologię postaci i wprowadzić komentarz społeczny, ostatecznie wygrał powierzchowny blask

Karambol (Maciej Krawiec)

Jeden z największych talentów młodego jazzu. Popularna artystka działająca na styku r&b, soulu i hip-hopu. I kunsztowna staropolszczyzna z XVI wieku. Brzmi to trochę jak zadanie typu „znajdź intruza”

W cieniu Pierrota (Rafał Wawrzyńczyk)

Nie chodziłem w 2021 roku na zbyt wiele koncertów, ale to jedno treściwe wydarzenie wynagrodziło mój post. W ceglanym budyneczku, na końcu starego parku, zebrali się zimowym wieczorem najlepsi polscy wykonawcy i reanimowali na moment „splot słoneczny muzyki początku XX wieku”

Obyczaje

Polowanie na niedźwiedzie (Ludwika Włodek)

Antyimigranckie postawy nie czerpią z realnych różnic kulturowych, tylko z wyimaginowanych podziałów, które mają uzasadniać postawy wrogie wobec obcych

Podsumowanie roku 2021 (Redakcja)

Maratony aktywistyczne, sztuki polityczne, próby innej formy, muzyka dla roślin oraz wielka jak grejpfrut mozzarella di bufala campana obgryzana latem w ogrodzie – redakcja „Dwutygodnika” przedstawia najważniejsze wątki i wydarzenia w kulturze minionego roku

Notesik z imionami (Sylwia Chutnik)

„Bardzo długo nie wiedziałam, że tata jest gejem” – bohaterka mojej rozmowy w pierwszym mailu napisała, że brakuje jej relacji osób w podobnej do niej sytuacji

Duch Świąt Zaprzyszłych (Weronika Murek)

Zaproponowany przez dyrektora Muzeum Obrzydliwości w Berlinie ranking najobrzydliwszych potraw wigilijnych otwiera świąteczny karp z wanny

Złogi wyobraźni (Olga Drenda)

Melancholijny dukt, jakim podąża mój język poetycki i eseistyczny, zawdzięczam fantastycznemu splotowi zjawisk na scenie muzycznej i literackiej lat 90.

Idziemy za ekspresją (Olga Wróbel)

System migowy został stworzony przez słyszących, bo nikomu się nie chciało zgłębiać bogactwa języka Głuchych, skoro można było je uprościć do kilkuset znaków i dostać papier – mówią tłumacze z języka migowego

Sztuka

Działając w cieniu (Olga Wróbel)

Książka o Mazowieckim jest polem bezpiecznego debiutu, bo demokracja w tej idealistycznej koncepcji powoduje, że nie wymaga się od nas mistrzostwa, tylko uczciwości

Piekło wygnańca (Maria Poprzęcka)

Muzeum Narodowe straciło szansę zaprezentowania imponującej ekspozycji, jakiej dawno nie było, nie tylko w Warszawie. A jednocześnie okazję do przebudzenia, nabrania nowego ducha, wyjścia z marazmu, w jakim od kilku lat instytucja się pogrąża

Teatr

Lepsza przyszłość (Teresa Fazan)

Pole sztuki współczesnej, w którym funkcjonuję jako choreografka, nie powinno być elitarne – rozmowa z twórczynią Kolektywów Troski

Teatr na żywej planecie (Frank Raddatz)

Ten, kto wyruszy na poszukiwanie planetarnego wymiaru sztuki teatralnej, nieuchronnie natrafi na dionizyjskość. O wyzwaniach teatru w antropocenie

Trochę śmieszno, trochę straszno (Anna Pajęcka)

Czas opowiedzieć pewne rzeczy na nowo, odrzucając boomerski język patosu – o spektaklu Wojtka Farugi w Teatrze Ochoty

„Dziady” w dziadocenie (Iwona Kurz)

Teatr, który w 2021 roku rozpoznaje, że są dwie Polski, może jest teatrem narodowym („o naród zatroskanym”), ale nie jest teatrem proponującym myśl, która pozwala wydźwignąć się poza tę diagnozę

Wiersze

Wiersze (Ewa Jarocka)

]]>
Fri, 17 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/322]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/322

Film

Lasso i hula-hoop (Jakub Socha)

„Psie pazury” to nie jest kino, które ogląda się, siedząc na skraju fotela. Karty są delikatnie zgrane, przed rozdaniem nikt ich porządnie nie przetasował. Ale Jane Campion dobrze jest z tym, co ma w rękach

Literatura

Literatura w antropocenie (Angela Lange)

Literatura nie może ograniczać się do odgrywania roli biura prasowego klimatologii czy uprawiania doradztwa politycznego. Najlepsze książki na temat obecnego kryzysu środowiskowego są interesujące właśnie zwłaszcza jako literatura

Przez chwilę jak Tracy McGrady (Rafał Wawrzyńczyk)

Echa starych mistrzów, te widma krążące po halach sportowych, rozmaite rekombinacje dawnych zagrań i stylów stanowią dla mnie esencję tego, co łączy literaturę z koszykówką – mówi autor tomu „Playbook”

Lornety flankują talerze (Piotr Sadzik)

W „Nieobecności” Krzysztofa Chronowskiego spiętrzone wyszlifowanie języka sprawia, że jego sztuczność rozpęka się, skuteczniej niż weryzm dobierając się do doświadczeń i uruchamiając migawki pamięci

Języki kapitalizmu, języki poetyckie  (Joanna Mąkowska)

Czy z języków kapitalizmu można zrobić poezję? Taki eksperyment przeprowadza Jakub Kornhauser w nowym zbiorze wierszy

Media

Opinie (Olga Hund)

Od dwóch i pół roku czytam oceny każdego miejsca, w którym jestem albo obok którego przechodzę czy przejeżdżam. A czasem leżę i myślę o tym wszystkim, co przeczytałam

Ekrany z lepszego świata (Jerzy Stachowicz)

W latach 80. XX wieku komputery, magnetowidy i anteny satelitarne stworzyły polskie technologiczne imaginarium. Stały się symbolami wyobrażonej przyszłości, w której PRL zostanie zastąpiony czymś lepszym

Bibliotekarz (Marcin Wilkowski)

Mija 25 lat istnienia fundacji Internet Archive. Od ćwierćwiecza jej założyciel, Brewster Kahle, stara się manewrować między rządzonym regułami cyfrowego kapitalizmu rynkiem a biblioteką wyłączoną z tych reguł

Muzyka

Weltschmerz codzienny (Jakub Knera)

Można Wczasy potraktować jako deskę ratunku, a ich piosenki jako narzędzie do oswojenia śmiechem depresyjnej rzeczywistości

Obyczaje

Queerstoria domowa (Joanna Krakowska)

Kiedyś mówiło się o queerowaniu kanonu, dziś kwestionuje się zarówno normy, jak i sam kanon – raczej niż uprawiać partyzantkę kulturową, trzeba pisać i opowiadać inne historie

DELFIN W MALINACH (odc. 15): Sztuka i protest w Białorusi (Agnieszka Słodownik)

Sztuka niezależna nadal w Białorusi istnieje, tyle że niekoniecznie na widoku. Odcinek o trosce, nowych zadaniach dla pracowników kultury i powracających dylematach wokół sensowności sztuki, która próbuje dokonać zmian

Cisza, dźwięk i hałas (Weronika Murek)

Cisza jest przywilejem, a nie powrotem do natury. U schyłku antropocenu, po dobach, miesiącach, dekadach i wiekach pożerania liścia, na którym jako ludzkość przycupnęliśmy

Głową w mur (Paweł Mościcki)

Każde otoczone murem miasto lub państwo może łatwo stać się dla jego mieszkańców więzieniem. Nie przypadkiem mur jest zawsze fizyczną manifestacją permanentnego stanu wyjątkowego, którego wprowadzanie obserwujemy właśnie w Polsce

Terytoria ciał (Anka Herbut)

Nie od dziś granice są bardziej przepustowe dla bogatych i uprzywilejowanych. Nie od dziś nierówna dystrybucja praw do przemieszczania się wspiera się na rasowych i religijnych nierównościach

Sztuka

Aleja pazów (Joanna Warsza)

Czasami czuję się jak wiedźma, która patrząc przez szklaną kulę, projektuje architekturę podporządkowaną astrologii i kuratoruje wystawę na szponach – rozmowa o wystawie „Pazur” na Targowisku Bakalarska

Sztuka dla klimatu czy sztuka dla sztuki? (Linn Burchert)

Kreatywne formy protestu przeciw katastrofie klimatycznej nie zawsze udaje się uchronić przed kompromitowaniem i zawłaszczaniem przez muzea i tym podobne instytucje

Płodozmian jest super (Marta Czyż)

Książki o sztuce to w naszym kraju od zawsze nisza. Biografistyka może to przełamać. Sukces „Kobiet z obrazów” jest na to dowodem – rozmowa z autorką wywiadu rzeki z Leonem Tarasewiczem

Wiersze

wiersze (Darek Foks)

]]>

Film

Lasso i hula-hoop (Jakub Socha)

„Psie pazury” to nie jest kino, które ogląda się, siedząc na skraju fotela. Karty są delikatnie zgrane, przed rozdaniem nikt ich porządnie nie przetasował. Ale Jane Campion dobrze jest z tym, co ma w rękach

Literatura

Literatura w antropocenie (Angela Lange)

Literatura nie może ograniczać się do odgrywania roli biura prasowego klimatologii czy uprawiania doradztwa politycznego. Najlepsze książki na temat obecnego kryzysu środowiskowego są interesujące właśnie zwłaszcza jako literatura

Przez chwilę jak Tracy McGrady (Rafał Wawrzyńczyk)

Echa starych mistrzów, te widma krążące po halach sportowych, rozmaite rekombinacje dawnych zagrań i stylów stanowią dla mnie esencję tego, co łączy literaturę z koszykówką – mówi autor tomu „Playbook”

Lornety flankują talerze (Piotr Sadzik)

W „Nieobecności” Krzysztofa Chronowskiego spiętrzone wyszlifowanie języka sprawia, że jego sztuczność rozpęka się, skuteczniej niż weryzm dobierając się do doświadczeń i uruchamiając migawki pamięci

Języki kapitalizmu, języki poetyckie  (Joanna Mąkowska)

Czy z języków kapitalizmu można zrobić poezję? Taki eksperyment przeprowadza Jakub Kornhauser w nowym zbiorze wierszy

Media

Opinie (Olga Hund)

Od dwóch i pół roku czytam oceny każdego miejsca, w którym jestem albo obok którego przechodzę czy przejeżdżam. A czasem leżę i myślę o tym wszystkim, co przeczytałam

Ekrany z lepszego świata (Jerzy Stachowicz)

W latach 80. XX wieku komputery, magnetowidy i anteny satelitarne stworzyły polskie technologiczne imaginarium. Stały się symbolami wyobrażonej przyszłości, w której PRL zostanie zastąpiony czymś lepszym

Bibliotekarz (Marcin Wilkowski)

Mija 25 lat istnienia fundacji Internet Archive. Od ćwierćwiecza jej założyciel, Brewster Kahle, stara się manewrować między rządzonym regułami cyfrowego kapitalizmu rynkiem a biblioteką wyłączoną z tych reguł

Muzyka

Weltschmerz codzienny (Jakub Knera)

Można Wczasy potraktować jako deskę ratunku, a ich piosenki jako narzędzie do oswojenia śmiechem depresyjnej rzeczywistości

Obyczaje

Queerstoria domowa (Joanna Krakowska)

Kiedyś mówiło się o queerowaniu kanonu, dziś kwestionuje się zarówno normy, jak i sam kanon – raczej niż uprawiać partyzantkę kulturową, trzeba pisać i opowiadać inne historie

DELFIN W MALINACH (odc. 15): Sztuka i protest w Białorusi (Agnieszka Słodownik)

Sztuka niezależna nadal w Białorusi istnieje, tyle że niekoniecznie na widoku. Odcinek o trosce, nowych zadaniach dla pracowników kultury i powracających dylematach wokół sensowności sztuki, która próbuje dokonać zmian

Cisza, dźwięk i hałas (Weronika Murek)

Cisza jest przywilejem, a nie powrotem do natury. U schyłku antropocenu, po dobach, miesiącach, dekadach i wiekach pożerania liścia, na którym jako ludzkość przycupnęliśmy

Głową w mur (Paweł Mościcki)

Każde otoczone murem miasto lub państwo może łatwo stać się dla jego mieszkańców więzieniem. Nie przypadkiem mur jest zawsze fizyczną manifestacją permanentnego stanu wyjątkowego, którego wprowadzanie obserwujemy właśnie w Polsce

Terytoria ciał (Anka Herbut)

Nie od dziś granice są bardziej przepustowe dla bogatych i uprzywilejowanych. Nie od dziś nierówna dystrybucja praw do przemieszczania się wspiera się na rasowych i religijnych nierównościach

Sztuka

Aleja pazów (Joanna Warsza)

Czasami czuję się jak wiedźma, która patrząc przez szklaną kulę, projektuje architekturę podporządkowaną astrologii i kuratoruje wystawę na szponach – rozmowa o wystawie „Pazur” na Targowisku Bakalarska

Sztuka dla klimatu czy sztuka dla sztuki? (Linn Burchert)

Kreatywne formy protestu przeciw katastrofie klimatycznej nie zawsze udaje się uchronić przed kompromitowaniem i zawłaszczaniem przez muzea i tym podobne instytucje

Płodozmian jest super (Marta Czyż)

Książki o sztuce to w naszym kraju od zawsze nisza. Biografistyka może to przełamać. Sukces „Kobiet z obrazów” jest na to dowodem – rozmowa z autorką wywiadu rzeki z Leonem Tarasewiczem

Wiersze

wiersze (Darek Foks)

]]>
Fri, 03 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/321]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/321

Film

Cudzowstyd na gigancie (Weronika Murek)

Jest „The Office PL” dosyć chimeryczne: czasami wydaje się trafne i lekkie, czasami dotkliwie chybia

Odczepcie się od Kaliny (Iwona Kurz)

Film Katarzyny Klimkiewicz jest właściwie bezustanną ucieczką Kaliny Jędrusik przed innymi, mężczyznami i nadto często wpierającymi ich kobietami. Wszyscy wrabiają ją w określoną rolę, wbijają w zamknięty kadr

Bombonierka (Jakub Socha)

Kino Wesa Andersona, przez lata krążące wokół lęku przed śmiercią i traumy po stracie, zamieniło się w zabawkę, doskonale naoliwiony mechanizm. „Kurier francuski” to hołd dla dziennikarstwa

Literatura

Jeden tekst (Dmitry Strocev)

Nielegitymizowane władze rozpędzają się w okrucieństwie, ale nie przywrócą już lojalności narodu. Społeczeństwo nie oniemiało z bólu, oddycha pełną piersią – opowieść o białoruskiej poezji minionego roku

Upiór na Zbawiksie (Joanna Piechura)

Mickiewicz nie umarł dwieście lat temu w Stambule. W książce Grzegorza Uzdańskiego jako żywy trup mieszka na placu Zbawiciela w Warszawie, ogląda mecze MMA i surfuje po YouTubie

Kung-fu na smutno (Rafał Wawrzyńczyk)

Odraza do wdzierającej się w życie polityki, mechanicyzującego i ujednolicającego się świata czy tytułowego „blasku glac”, a więc tryumfującej przemocy, splata się w nowym tomiku Roberta Rybickiego z przejmującym tonem rozczarowania

Przed lasem i nad rzeką (Dariusz Sośnicki)

„Wilcza rzeka” Wioletty Grzegorzewskiej jest coming outem, a ten ma swoje reguły, odmienne od literackich. Aby był skuteczny, nie powinien się w nic wikłać i na nic rozmieniać

Media

Osiedle Ballarda (Adam Kaczanowski)

Pozwólmy sobie pomarzyć. Zobaczyć bójki pomiędzy kontenerami na śmieci. Zobaczyć, jak sikają na auta zaparkowane nie na swoim miejscu

Imperium Meta (Jan J. Zygmuntowski)

Nowym zagrożeniem dla firmy Marka Zuckerberga nie są już inne firmy, te zawsze może wykupić lub zniszczyć. Teraz mierzy się z władzą państwową. I to wobec niej musi stanąć jako suweren. Metawersum, z fikcyjnymi światami, miastami i architekturami, jest ucieczką do przodu

Gra w literaturę (Konrad Janczura)

Kultowa gra o pisarzu, która właśnie doczekała się remasteru – „Alan Wake” – jest survival horrorem. Czy kogokolwiek, kto tworzył literaturę, powinno to dziwić?

Muzyka

Czy domy milczą? (Pavel Niakhayeu)

Przestrzeń alternatywnej kultury – muzyki, sztuki, teatru, literatury – została w Białorusi niemal kompletnie zniszczona, jednak z tej spalonej ziemi uparcie wyrastają kępki niezależnych działań artystycznych, stawiających opór wszechobecnemu lękowi

Radykalne słuchanie rzeczywistości (Agnieszka Drotkiewicz)

W moim zespole mam ksywkę „pan Excel”. Nie zaczynam prób, dopóki nie rozpiszę całego projektu w arkuszu kalkulacyjnym. Wizjonerstwo niepodparte trzeźwą oceną dostępnych środków – ludzkich, finansowych, czasowych – często kończy się przekroczeniem granic, wypaleniem i zamordyzmem

Dobry smutek (Michał Wieczorek)

Można powiedzieć, że to nic nowego, bo lo-fi to dość popularna estetyka, a wykonawców i wykonawczyń podobnych do Grouper jest wiele. A jednak to ta nieśmiała i chmurna artystka wyrosła na jedną z najważniejszych postaci amerykańskiej muzyki alternatywnej

Kto się boi Pawła Szymańskiego? (Rafał Wawrzyńczyk)

W kraju rozrywanym konfliktem wewnętrznym uzasadnienie aktu cenzury dyrdymałami o „stricte artystycznym, neutralnym politycznie i więziotwórczym charakterze” państwowego festiwalu kończy się popadnięciem w sprzeczność – lub śmieszność, jak kto woli

Obyczaje

Niepewność, zależność, troska (Antonina Stebur)

Troska okazuje się dziś ważnym pojęciem, które pozwala zrozumieć nie tylko protesty w Białorusi, ale i szereg ruchów protestacyjnych, które przetaczają się przez cały świat

Sztuka

Sztuka i protest (Aliaxey Talstou)

Tysiące osób bez żadnego doświadczenia artystycznego walczyło o zmiany na ulicach całej Białorusi, posługując się językiem sztuki. Co politycznie zaangażowana sztuka może zrobić w momencie masowego zrywu obywateli? Jak artyści odnaleźli się wobec napięcia pomiędzy działaniem a reprezentacją?

Mimo bólu (Olga Bubich)

Białorusinki nareszcie pokazały, że mają twarze. Zdarzało się to wcześniej, ale teraz cały świat zobaczył, jak wiele nas jest

Nic nie ma (Anna Karpenko)

Kiedy mowa o polu współczesnej sztuki białoruskiej i formie jej istnienia w ciągu ostatnich dwóch lat, mam ochotę zadawać sobie pytanie: wciąż jeszcze jesteśmy czy już nas „niama”? A jeśli istniejemy, to gdzie?

Na opak (Vera Zalutskaya)

Od dawna coś wisiało w powietrzu, coś przeczuwaliśmy. Właściwie zawsze towarzyszył nam strach. Choć pozornie miasto funkcjonowało normalnie, rozwijały się instytucje kultury, życie toczyło się zwykłym torem

Teatr

Terytorium przetrwania (Tania Arcimovich)

Wiktoria Kowal zaczęła pisać „Pół roku” prawie od razu po wyjściu z więzienia, po swojej drugiej odsiadce z symbolicznego dla Białorusinów artykułu 23.34. Wiktoria Kowal to pseudonim. Anonimowość stała się znakiem czasu

Ruch uliczny (Anka Herbut)

Taniec w przestrzeni publicznej jest gestem fizycznej ingerencji w tkankę miejską i tkankę społeczną. Zostawia w nich ślady ciał, które przynajmniej tymczasowo ją zajmują i zmieniają jej charakter

Maski i mity (Stanisław Godlewski)

W „Larvie” gniewne okrzyki i elementy sztuki walki wytwarzają na scenie postać wojowniczki. Być może właśnie temu ma służyć odprawiany rytuał – przywołaniu ducha nieposkromionej kobiecej siły

Kiedy współczesność staje się teatrem (Andrei Zavalei)

Co mają począć artyści, jak się zachować, jak tworzyć w sytuacji, kiedy każdego dnia na ich oczach rozgrywa się niemożliwe? Kiedy świat wkoło staje się sceną, teatr przestaje mieć rację bytu

Wiersze

notatki z puszczy (Kalina Jaglarz)

]]>

Film

Cudzowstyd na gigancie (Weronika Murek)

Jest „The Office PL” dosyć chimeryczne: czasami wydaje się trafne i lekkie, czasami dotkliwie chybia

Odczepcie się od Kaliny (Iwona Kurz)

Film Katarzyny Klimkiewicz jest właściwie bezustanną ucieczką Kaliny Jędrusik przed innymi, mężczyznami i nadto często wpierającymi ich kobietami. Wszyscy wrabiają ją w określoną rolę, wbijają w zamknięty kadr

Bombonierka (Jakub Socha)

Kino Wesa Andersona, przez lata krążące wokół lęku przed śmiercią i traumy po stracie, zamieniło się w zabawkę, doskonale naoliwiony mechanizm. „Kurier francuski” to hołd dla dziennikarstwa

Literatura

Jeden tekst (Dmitry Strocev)

Nielegitymizowane władze rozpędzają się w okrucieństwie, ale nie przywrócą już lojalności narodu. Społeczeństwo nie oniemiało z bólu, oddycha pełną piersią – opowieść o białoruskiej poezji minionego roku

Upiór na Zbawiksie (Joanna Piechura)

Mickiewicz nie umarł dwieście lat temu w Stambule. W książce Grzegorza Uzdańskiego jako żywy trup mieszka na placu Zbawiciela w Warszawie, ogląda mecze MMA i surfuje po YouTubie

Kung-fu na smutno (Rafał Wawrzyńczyk)

Odraza do wdzierającej się w życie polityki, mechanicyzującego i ujednolicającego się świata czy tytułowego „blasku glac”, a więc tryumfującej przemocy, splata się w nowym tomiku Roberta Rybickiego z przejmującym tonem rozczarowania

Przed lasem i nad rzeką (Dariusz Sośnicki)

„Wilcza rzeka” Wioletty Grzegorzewskiej jest coming outem, a ten ma swoje reguły, odmienne od literackich. Aby był skuteczny, nie powinien się w nic wikłać i na nic rozmieniać

Media

Osiedle Ballarda (Adam Kaczanowski)

Pozwólmy sobie pomarzyć. Zobaczyć bójki pomiędzy kontenerami na śmieci. Zobaczyć, jak sikają na auta zaparkowane nie na swoim miejscu

Imperium Meta (Jan J. Zygmuntowski)

Nowym zagrożeniem dla firmy Marka Zuckerberga nie są już inne firmy, te zawsze może wykupić lub zniszczyć. Teraz mierzy się z władzą państwową. I to wobec niej musi stanąć jako suweren. Metawersum, z fikcyjnymi światami, miastami i architekturami, jest ucieczką do przodu

Gra w literaturę (Konrad Janczura)

Kultowa gra o pisarzu, która właśnie doczekała się remasteru – „Alan Wake” – jest survival horrorem. Czy kogokolwiek, kto tworzył literaturę, powinno to dziwić?

Muzyka

Czy domy milczą? (Pavel Niakhayeu)

Przestrzeń alternatywnej kultury – muzyki, sztuki, teatru, literatury – została w Białorusi niemal kompletnie zniszczona, jednak z tej spalonej ziemi uparcie wyrastają kępki niezależnych działań artystycznych, stawiających opór wszechobecnemu lękowi

Radykalne słuchanie rzeczywistości (Agnieszka Drotkiewicz)

W moim zespole mam ksywkę „pan Excel”. Nie zaczynam prób, dopóki nie rozpiszę całego projektu w arkuszu kalkulacyjnym. Wizjonerstwo niepodparte trzeźwą oceną dostępnych środków – ludzkich, finansowych, czasowych – często kończy się przekroczeniem granic, wypaleniem i zamordyzmem

Dobry smutek (Michał Wieczorek)

Można powiedzieć, że to nic nowego, bo lo-fi to dość popularna estetyka, a wykonawców i wykonawczyń podobnych do Grouper jest wiele. A jednak to ta nieśmiała i chmurna artystka wyrosła na jedną z najważniejszych postaci amerykańskiej muzyki alternatywnej

Kto się boi Pawła Szymańskiego? (Rafał Wawrzyńczyk)

W kraju rozrywanym konfliktem wewnętrznym uzasadnienie aktu cenzury dyrdymałami o „stricte artystycznym, neutralnym politycznie i więziotwórczym charakterze” państwowego festiwalu kończy się popadnięciem w sprzeczność – lub śmieszność, jak kto woli

Obyczaje

Niepewność, zależność, troska (Antonina Stebur)

Troska okazuje się dziś ważnym pojęciem, które pozwala zrozumieć nie tylko protesty w Białorusi, ale i szereg ruchów protestacyjnych, które przetaczają się przez cały świat

Sztuka

Sztuka i protest (Aliaxey Talstou)

Tysiące osób bez żadnego doświadczenia artystycznego walczyło o zmiany na ulicach całej Białorusi, posługując się językiem sztuki. Co politycznie zaangażowana sztuka może zrobić w momencie masowego zrywu obywateli? Jak artyści odnaleźli się wobec napięcia pomiędzy działaniem a reprezentacją?

Mimo bólu (Olga Bubich)

Białorusinki nareszcie pokazały, że mają twarze. Zdarzało się to wcześniej, ale teraz cały świat zobaczył, jak wiele nas jest

Nic nie ma (Anna Karpenko)

Kiedy mowa o polu współczesnej sztuki białoruskiej i formie jej istnienia w ciągu ostatnich dwóch lat, mam ochotę zadawać sobie pytanie: wciąż jeszcze jesteśmy czy już nas „niama”? A jeśli istniejemy, to gdzie?

Na opak (Vera Zalutskaya)

Od dawna coś wisiało w powietrzu, coś przeczuwaliśmy. Właściwie zawsze towarzyszył nam strach. Choć pozornie miasto funkcjonowało normalnie, rozwijały się instytucje kultury, życie toczyło się zwykłym torem

Teatr

Terytorium przetrwania (Tania Arcimovich)

Wiktoria Kowal zaczęła pisać „Pół roku” prawie od razu po wyjściu z więzienia, po swojej drugiej odsiadce z symbolicznego dla Białorusinów artykułu 23.34. Wiktoria Kowal to pseudonim. Anonimowość stała się znakiem czasu

Ruch uliczny (Anka Herbut)

Taniec w przestrzeni publicznej jest gestem fizycznej ingerencji w tkankę miejską i tkankę społeczną. Zostawia w nich ślady ciał, które przynajmniej tymczasowo ją zajmują i zmieniają jej charakter

Maski i mity (Stanisław Godlewski)

W „Larvie” gniewne okrzyki i elementy sztuki walki wytwarzają na scenie postać wojowniczki. Być może właśnie temu ma służyć odprawiany rytuał – przywołaniu ducha nieposkromionej kobiecej siły

Kiedy współczesność staje się teatrem (Andrei Zavalei)

Co mają począć artyści, jak się zachować, jak tworzyć w sytuacji, kiedy każdego dnia na ich oczach rozgrywa się niemożliwe? Kiedy świat wkoło staje się sceną, teatr przestaje mieć rację bytu

Wiersze

notatki z puszczy (Kalina Jaglarz)

]]>
Fri, 19 Nov 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/320]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/320

Film

Nowe algorytmy (Agnieszka Jakimiak)

HER Docsy dowodzą, że najpełniejszą opowieść o ludzkim doświadczeniu można i trzeba snuć z perspektywy nieuprzywilejowanych i dyskryminowanych

Groza i nostalgia (Jakub Majmurek)

„Ostatniej nocy w Soho” i „Censor” to filmy, gdzie horror przeplata się z idyllą, spod obrazu pojednania ze światem i przeszłością wypływa nieoswojona, czysta groza. Jakkolwiek byśmy się starali, pozostanie ona częścią ludzkiego doświadczenia

Kurczaki i bażanty (Agnieszka Jakimiak)

W filmie „Spencer” polityczny pazur Larraína ustąpił miejsca refleksji o nieszczęśliwej księżniczce, zamkniętej w pałacu z kości słoniowej

Literatura

Prorocy u kresu fantazji (Igor Kierkosz)

Jeśli Radosław Figura w „Ronie i naszym Mieście” przepisuje ideę antysystemowości na najpospolitszy scenariusz walki z doktrynerstwem, Marta Sokołowska w „Imperium Dzieci” w tym samym celu stwarza dla literatury oryginalny, wyważony oręż

Polściej się nie da (Antonina Tosiek)

„Dzikie mieso” Mariana Pilota to falsyfikat, podróbka oryginalnych fabuł. Świadomy plagiat zasobów wspólnotowej pamięci języka. Zaraz, zaraz… Wspólnotowej? Jednej?

Zmienia się światło (Weronika Murek)

Siri Hustvedt przyznaje w wywiadach, że pisze, żeby móc przeżyć – nie w sensie finansowym, ale tym dosłownym: pisanie pomaga jej kontrolować życie

Tęsknota za czymś wielkim (Adam Pluszka)

Niektórzy czytelnicy woleliby, żeby było może mniej prawdziwie, a bardziej „ładnie”, ale nie dam im tej satysfakcji – mówi autor nowego przekładu „Boskiej Komedii”

Media

Kolej, panorama i zupka instant (Maciej Topolski)

Fotografia społecznościowa nie jest tylko zjawiskiem wizualnym – przekonuje Nathan Jurgenson w „Fotce”. To wielowymiarowe medium domagające się przemyślenia, jak dzisiaj podróżujemy, kształtujemy swoje tożsamości, tworzymy politykę, doświadczamy codzienności

Tylko dla fanów (Bartosz Sadulski)

OnlyFans stwarza pozory inkluzowości, ale ostatecznie kapitalizuje nagość i seksowne ciała. Płacenie comiesięcznego abonamentu, żeby oglądać półnagą Belle Delphine, to być może szczytowa forma kapitalizmu

Muzyka

Beżowy sweter (Olga Drenda)

Radiowy pop przełomu mileniów to gatunek programowo letni i umiarkowany. Czy taka muzyka może nabrać wartości na drugi rzut ucha, dostarczyć prawdziwej inspiracji?

Leonora w krainie idei (Marcin Bogucki)

Problemem opery „Fidelio” w reżyserii Johna Fulljamesa jest statyczna dramaturgia. Nie ma tu wyraziście zarysowanego świata przedstawionego. Ani to oratorium, ani pełnokrwisty spektakl

Klasyczne uniformy (Marcin Bogucki)

Jak wytłumaczyć popularność berlińskich koncertów Classic Meets Fetish? Oczywiście może chodzić o kontrast – połączenie uduchowionej muzyki klasycznej oraz subkultury BDSM celebrującej ciało i seksualność. Czy dałoby się jednak znaleźć cechy wspólne tych dwóch światów?

Nie chcę się zmieniać (Bartosz Chmielewski)

Choć piosenki The War on Drugs są nadal co najmniej o dwie minuty za długie jak na wymagania współczesnego radia, a ich bohater staromodnie melancholijny, to płytą „I Don’t Live Here Anymore” zespół potwierdził status jednej z najlepszych amerykańskich kapel gitarowych

Obyczaje

Nie mamy monopolu (Agata Sikora)

W pewnym momencie zdałyśmy sobie sprawę z tego, że jest taki poziom stygmatyzacji aborcji w Polsce, że musi zadziać się coś, po czym wszyscy będą zmuszeni mówić o niej inaczej niż do tej pory – mówią aktywistki współtworzące Aborcyjny Dream Team

Drzewa (Paweł Sołtys)

„Czarcia miotła”, która jest efektem infekcji, może też wyrosnąć na narodzie, na państwie, na społeczeństwie. Można nią wymiatać ludzi nocą do lasu, zamiatać strach, głód i chorobę

W sferze wyobrażeń (Magdalena Tulli)

Środki, które pochłonęłoby przyjęcie przyjezdnych, wspólnota woli zainwestować w odpychanie

Na granicy (Paweł Knut)

Przed wyjazdem na Podlasie naiwnie zakładałem, że będzie on miał swój początek i koniec, że zrozumiem trochę lepiej trwający kryzys, rolę, jaką osoby takie jak ja mogą w nim odegrać. Niby dotarłem do jakiegoś geograficznego i symbolicznego krańca. Czuję jednak, że to nie była żadna meta

Koniec z akademią (Maciej Jakubowiak)

Spróbuję tu opowiedzieć i zrozumieć, jak to się stało, że moje największe, pielęgnowane przez długi czas marzenie – akademia – tak gwałtownie i tak kompletnie, dokładnie wtedy, kiedy było na wyciągnięcie ręki, straciło swoją atrakcyjność

Sztuka

Profetka (Ewa Majewska)

Przyjemska zadaje w swoich obrazach pytania jak anarchistka na demonstracji: dlaczego ktoś tu stoi? Dlaczego stoi tu ten wieżowiec?

Teatr

Kamerowanie (Maciej Guzy)

Przywołani w spektaklu Hartung-Wójciak bohaterowie i bohaterki nagrań tkwią w cyklu symulakrycznie powtarzających się wycinków z ich życia

Trumna z miętą i lodem (Anna Pajęcka)

Zdaje się, że Róża z „Cudzoziemki” ma być w oczach widzów trochę ofiarą. Czy nią była, każda i każdy może odpowiedzieć w zgodzie z własnym sumieniem. Moim zdaniem tak. Czy celem spektaklu jest więc jej rozgrzeszenie?

Pierwszy raz (Aleksandra Boćkowska)

Plotka o tym, że przy spektaklu Skrzywanka będą pracować konsultantki intymności, rozniosła się po teatrze natychmiast. Były obawy, że nadchodzi cenzura i po co to wszystko, skoro od lat pokazywano nagość

Wiersze

wiersze (Krzysztof Cieślik)

Ziemia

Dzieje się już (Urszula Zajączkowska)

Bardzo wrażliwa na zmiany klimatu jest sosna zwyczajna, drzewo najczęściej występujące w naszych lasach. I z sosnami, jakie znamy, możemy się już żegnać

]]>

Film

Nowe algorytmy (Agnieszka Jakimiak)

HER Docsy dowodzą, że najpełniejszą opowieść o ludzkim doświadczeniu można i trzeba snuć z perspektywy nieuprzywilejowanych i dyskryminowanych

Groza i nostalgia (Jakub Majmurek)

„Ostatniej nocy w Soho” i „Censor” to filmy, gdzie horror przeplata się z idyllą, spod obrazu pojednania ze światem i przeszłością wypływa nieoswojona, czysta groza. Jakkolwiek byśmy się starali, pozostanie ona częścią ludzkiego doświadczenia

Kurczaki i bażanty (Agnieszka Jakimiak)

W filmie „Spencer” polityczny pazur Larraína ustąpił miejsca refleksji o nieszczęśliwej księżniczce, zamkniętej w pałacu z kości słoniowej

Literatura

Prorocy u kresu fantazji (Igor Kierkosz)

Jeśli Radosław Figura w „Ronie i naszym Mieście” przepisuje ideę antysystemowości na najpospolitszy scenariusz walki z doktrynerstwem, Marta Sokołowska w „Imperium Dzieci” w tym samym celu stwarza dla literatury oryginalny, wyważony oręż

Polściej się nie da (Antonina Tosiek)

„Dzikie mieso” Mariana Pilota to falsyfikat, podróbka oryginalnych fabuł. Świadomy plagiat zasobów wspólnotowej pamięci języka. Zaraz, zaraz… Wspólnotowej? Jednej?

Zmienia się światło (Weronika Murek)

Siri Hustvedt przyznaje w wywiadach, że pisze, żeby móc przeżyć – nie w sensie finansowym, ale tym dosłownym: pisanie pomaga jej kontrolować życie

Tęsknota za czymś wielkim (Adam Pluszka)

Niektórzy czytelnicy woleliby, żeby było może mniej prawdziwie, a bardziej „ładnie”, ale nie dam im tej satysfakcji – mówi autor nowego przekładu „Boskiej Komedii”

Media

Kolej, panorama i zupka instant (Maciej Topolski)

Fotografia społecznościowa nie jest tylko zjawiskiem wizualnym – przekonuje Nathan Jurgenson w „Fotce”. To wielowymiarowe medium domagające się przemyślenia, jak dzisiaj podróżujemy, kształtujemy swoje tożsamości, tworzymy politykę, doświadczamy codzienności

Tylko dla fanów (Bartosz Sadulski)

OnlyFans stwarza pozory inkluzowości, ale ostatecznie kapitalizuje nagość i seksowne ciała. Płacenie comiesięcznego abonamentu, żeby oglądać półnagą Belle Delphine, to być może szczytowa forma kapitalizmu

Muzyka

Beżowy sweter (Olga Drenda)

Radiowy pop przełomu mileniów to gatunek programowo letni i umiarkowany. Czy taka muzyka może nabrać wartości na drugi rzut ucha, dostarczyć prawdziwej inspiracji?

Leonora w krainie idei (Marcin Bogucki)

Problemem opery „Fidelio” w reżyserii Johna Fulljamesa jest statyczna dramaturgia. Nie ma tu wyraziście zarysowanego świata przedstawionego. Ani to oratorium, ani pełnokrwisty spektakl

Klasyczne uniformy (Marcin Bogucki)

Jak wytłumaczyć popularność berlińskich koncertów Classic Meets Fetish? Oczywiście może chodzić o kontrast – połączenie uduchowionej muzyki klasycznej oraz subkultury BDSM celebrującej ciało i seksualność. Czy dałoby się jednak znaleźć cechy wspólne tych dwóch światów?

Nie chcę się zmieniać (Bartosz Chmielewski)

Choć piosenki The War on Drugs są nadal co najmniej o dwie minuty za długie jak na wymagania współczesnego radia, a ich bohater staromodnie melancholijny, to płytą „I Don’t Live Here Anymore” zespół potwierdził status jednej z najlepszych amerykańskich kapel gitarowych

Obyczaje

Nie mamy monopolu (Agata Sikora)

W pewnym momencie zdałyśmy sobie sprawę z tego, że jest taki poziom stygmatyzacji aborcji w Polsce, że musi zadziać się coś, po czym wszyscy będą zmuszeni mówić o niej inaczej niż do tej pory – mówią aktywistki współtworzące Aborcyjny Dream Team

Drzewa (Paweł Sołtys)

„Czarcia miotła”, która jest efektem infekcji, może też wyrosnąć na narodzie, na państwie, na społeczeństwie. Można nią wymiatać ludzi nocą do lasu, zamiatać strach, głód i chorobę

W sferze wyobrażeń (Magdalena Tulli)

Środki, które pochłonęłoby przyjęcie przyjezdnych, wspólnota woli zainwestować w odpychanie

Na granicy (Paweł Knut)

Przed wyjazdem na Podlasie naiwnie zakładałem, że będzie on miał swój początek i koniec, że zrozumiem trochę lepiej trwający kryzys, rolę, jaką osoby takie jak ja mogą w nim odegrać. Niby dotarłem do jakiegoś geograficznego i symbolicznego krańca. Czuję jednak, że to nie była żadna meta

Koniec z akademią (Maciej Jakubowiak)

Spróbuję tu opowiedzieć i zrozumieć, jak to się stało, że moje największe, pielęgnowane przez długi czas marzenie – akademia – tak gwałtownie i tak kompletnie, dokładnie wtedy, kiedy było na wyciągnięcie ręki, straciło swoją atrakcyjność

Sztuka

Profetka (Ewa Majewska)

Przyjemska zadaje w swoich obrazach pytania jak anarchistka na demonstracji: dlaczego ktoś tu stoi? Dlaczego stoi tu ten wieżowiec?

Teatr

Kamerowanie (Maciej Guzy)

Przywołani w spektaklu Hartung-Wójciak bohaterowie i bohaterki nagrań tkwią w cyklu symulakrycznie powtarzających się wycinków z ich życia

Trumna z miętą i lodem (Anna Pajęcka)

Zdaje się, że Róża z „Cudzoziemki” ma być w oczach widzów trochę ofiarą. Czy nią była, każda i każdy może odpowiedzieć w zgodzie z własnym sumieniem. Moim zdaniem tak. Czy celem spektaklu jest więc jej rozgrzeszenie?

Pierwszy raz (Aleksandra Boćkowska)

Plotka o tym, że przy spektaklu Skrzywanka będą pracować konsultantki intymności, rozniosła się po teatrze natychmiast. Były obawy, że nadchodzi cenzura i po co to wszystko, skoro od lat pokazywano nagość

Wiersze

wiersze (Krzysztof Cieślik)

Ziemia

Dzieje się już (Urszula Zajączkowska)

Bardzo wrażliwa na zmiany klimatu jest sosna zwyczajna, drzewo najczęściej występujące w naszych lasach. I z sosnami, jakie znamy, możemy się już żegnać

]]>
Fri, 05 Nov 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/319]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/319

Film

Odległe sny (Piotr Mirski)

„Diuna” wydaje się na zmianę obfita w znaczenia i pretensjonalna, lecz podrasowany stylistycznie spektakl nie zawodzi ani przez chwilę

Ucieczki w makabrę (Klara Cykorz)

„Squid Game” jest opowieścią o tym, jak przemoc działa między ludźmi skazanymi na bycie razem. Meksykański film „Nowy porządek”, od niedawna w polskich kinach, to z kolei rzecz z gatunku elite panic

Cały ten zgiełk (Jakub Socha)

Łukasz Grzegorzek to jeden z najciekawszych polskich filmowców. Robi kino po swojemu, czułe, zabawne i nienabzdyczone, niekoniecznie o Polsce, ale na pewno o ludziach, kórzy mówią po polsku

Literatura

Ani kroku wstecz (Bartosz Sadulski)

W „Centrali Europa” Vollmann szuka pierwiastka ludzkiego w życiorysach doszczętnie przeczesanych i przeoranych. I usiłuje dać, być może po raz ostatni, głos zmarłym, którzy stali się ikonami, pomnikami bądź kupką popiołu, szkieletem pochowanym na skraju lasu

Czarne skrzynki (Monika Ochędowska)

W „Samosiejkach” Dominika Słowik – uczennica Lema – próbuje pokazać, że zagrożeniem nie jest nie-ludzkie, ale lęk przed tym, co chce nam ono zakomunikować

Żyj i pozwól umrzeć (Paweł Jasnowski)

Quasi-dziennik Mateusza Pakuły zasilają dwa potężne impulsy związane z agonią ojca: (ogromna) wściekłość i (nieopisany) ból

Media

Dobre porno (Ewa Stusińska)

Najchętniej wybieramy darmowe porno niewiadomego pochodzenia serwowane przez korporacje o największych zasięgach i najgorszej reputacji

Muzyka

Coś się zmieniło (Wioleta Żochowska)

Europejskie festiwale muzyczne mierzą się ostatnio z tematami migracji czy kolonializmu. Warszawska Jesień nie pozostaje w tyle

Sukienka (Adam Wiedemann)

Chopina oczywiście po jakimś czasie miałem już serdecznie dość, zwłaszcza Poloneza op. 22, który wybrała większość uczestników, i potem chodził mi po głowie, choć przecież go nie znoszę

Szaleństwa i medytacje (Jakub Knera)

Koncertów zapadających w pamięć było w tym roku na Unsoundzie mało. Ale jeśli tytułowy autentyzm potraktować jako społeczne doświadczanie muzyki i bycie razem na żywo w postpandemicznej rzeczywistości, to festiwal wykonał swoje zadanie

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 14): Szkoła empatyczna (Agnieszka Słodownik)

Dyrektorka z Radowa Małego opowiada o – publicznej – szkole, która dba o dziecko, zauważa jego relacje z otaczającym światem, ma dawać szczęście

Republika rośli i ludzin (Anka Herbut)

Zakorzeniają się tam, gdzie nie są chciane. Jest ich tym więcej, im bardziej nie ma dla nich miejsca. Chwasty stanowią dziś źródło inspiracji społecznych strategii przetrwania w zbetoniałym świecie

Nawiedzony dom (Marcin Stachowicz)

Nauka mówi, że dzieją się rzeczy bez precedensu, ale skoro nie radzi sobie z pokazywaniem tych rzeczy – a my nie radzimy sobie z ich wyobrażaniem – to musi przyjść Potwór

Miasta mogą być inne (Rafał Matyja)

Miasta są tkanką materialno-duchową i tak już zostanie. Dlatego projekt wytyczony przez świadomość wyzwań klimatycznych nie jest fanaberią, ale należy do natury ludzkiej przygody z miastem

Więcej żałoby, więcej życia (Aldona Kopkiewicz)

Nie chodzi o to, żeby nieustannie rozpaczać, pozbawiając się radości życia, ale by nigdy nie zapominać o kruchości życia, własnego i innych – o eseju Vinciane Despret „Wszystko dla naszych zmarłych”

Sztuka

Pola (Arek Gruszczyński)

Wystawę o polach irygacyjnych można wpisać w dominujący od niedawna w instytucjach muzealniczych zwrot ekologiczny. Pracę Katarzyny Roj w BWA Wrocław wyróżniają jednak autentyczność i konsekwencja

Teatr

Ciało obce (Witold Mrozek)

Rzeczy z mroku najbardziej mnie interesują, za to muzyka pogodna i wesoła męczy – ja się przy tym pocę

Wiersze

wiersze (Kamila Janiak)

Ziemia

Terracentryzm teraz (Anna Barcz)

Jeśli katastrofę klimatyczną rozpatrywać jako planetarny kryzys komunikacyjny, wymagać ona będzie podejścia „translacyjnego”. Temu w szczególności poświęcona jest praca Nowej Awangardy Klimatycznej

Podglądanie kryzysu (Justyna Drath)

Tak jak dzieci, które bojąc się horrorów, często wychodzą z pomieszczenia, stają w drzwiach i oglądają film ukradkiem, tak my podglądamy kryzys klimatyczny

Książka kucharska dla samotnych i zrozpaczonych (Weronika Murek)

Specjalnie dla was zebrałam kilka przepisów, w których spisuję i polecam to, co możecie robić, będąc głodnymi w świecie, w którym nic się nie ostało

Zielona nienawiść (Marta Bałaga)

Skrajna prawica przestaje zaprzeczać zmianom klimatycznym, dostrzegając, że przestrzeganie przed nimi może posłużyć jej interesom

]]>

Film

Odległe sny (Piotr Mirski)

„Diuna” wydaje się na zmianę obfita w znaczenia i pretensjonalna, lecz podrasowany stylistycznie spektakl nie zawodzi ani przez chwilę

Ucieczki w makabrę (Klara Cykorz)

„Squid Game” jest opowieścią o tym, jak przemoc działa między ludźmi skazanymi na bycie razem. Meksykański film „Nowy porządek”, od niedawna w polskich kinach, to z kolei rzecz z gatunku elite panic

Cały ten zgiełk (Jakub Socha)

Łukasz Grzegorzek to jeden z najciekawszych polskich filmowców. Robi kino po swojemu, czułe, zabawne i nienabzdyczone, niekoniecznie o Polsce, ale na pewno o ludziach, kórzy mówią po polsku

Literatura

Ani kroku wstecz (Bartosz Sadulski)

W „Centrali Europa” Vollmann szuka pierwiastka ludzkiego w życiorysach doszczętnie przeczesanych i przeoranych. I usiłuje dać, być może po raz ostatni, głos zmarłym, którzy stali się ikonami, pomnikami bądź kupką popiołu, szkieletem pochowanym na skraju lasu

Czarne skrzynki (Monika Ochędowska)

W „Samosiejkach” Dominika Słowik – uczennica Lema – próbuje pokazać, że zagrożeniem nie jest nie-ludzkie, ale lęk przed tym, co chce nam ono zakomunikować

Żyj i pozwól umrzeć (Paweł Jasnowski)

Quasi-dziennik Mateusza Pakuły zasilają dwa potężne impulsy związane z agonią ojca: (ogromna) wściekłość i (nieopisany) ból

Media

Dobre porno (Ewa Stusińska)

Najchętniej wybieramy darmowe porno niewiadomego pochodzenia serwowane przez korporacje o największych zasięgach i najgorszej reputacji

Muzyka

Coś się zmieniło (Wioleta Żochowska)

Europejskie festiwale muzyczne mierzą się ostatnio z tematami migracji czy kolonializmu. Warszawska Jesień nie pozostaje w tyle

Sukienka (Adam Wiedemann)

Chopina oczywiście po jakimś czasie miałem już serdecznie dość, zwłaszcza Poloneza op. 22, który wybrała większość uczestników, i potem chodził mi po głowie, choć przecież go nie znoszę

Szaleństwa i medytacje (Jakub Knera)

Koncertów zapadających w pamięć było w tym roku na Unsoundzie mało. Ale jeśli tytułowy autentyzm potraktować jako społeczne doświadczanie muzyki i bycie razem na żywo w postpandemicznej rzeczywistości, to festiwal wykonał swoje zadanie

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 14): Szkoła empatyczna (Agnieszka Słodownik)

Dyrektorka z Radowa Małego opowiada o – publicznej – szkole, która dba o dziecko, zauważa jego relacje z otaczającym światem, ma dawać szczęście

Republika rośli i ludzin (Anka Herbut)

Zakorzeniają się tam, gdzie nie są chciane. Jest ich tym więcej, im bardziej nie ma dla nich miejsca. Chwasty stanowią dziś źródło inspiracji społecznych strategii przetrwania w zbetoniałym świecie

Nawiedzony dom (Marcin Stachowicz)

Nauka mówi, że dzieją się rzeczy bez precedensu, ale skoro nie radzi sobie z pokazywaniem tych rzeczy – a my nie radzimy sobie z ich wyobrażaniem – to musi przyjść Potwór

Miasta mogą być inne (Rafał Matyja)

Miasta są tkanką materialno-duchową i tak już zostanie. Dlatego projekt wytyczony przez świadomość wyzwań klimatycznych nie jest fanaberią, ale należy do natury ludzkiej przygody z miastem

Więcej żałoby, więcej życia (Aldona Kopkiewicz)

Nie chodzi o to, żeby nieustannie rozpaczać, pozbawiając się radości życia, ale by nigdy nie zapominać o kruchości życia, własnego i innych – o eseju Vinciane Despret „Wszystko dla naszych zmarłych”

Sztuka

Pola (Arek Gruszczyński)

Wystawę o polach irygacyjnych można wpisać w dominujący od niedawna w instytucjach muzealniczych zwrot ekologiczny. Pracę Katarzyny Roj w BWA Wrocław wyróżniają jednak autentyczność i konsekwencja

Teatr

Ciało obce (Witold Mrozek)

Rzeczy z mroku najbardziej mnie interesują, za to muzyka pogodna i wesoła męczy – ja się przy tym pocę

Wiersze

wiersze (Kamila Janiak)

Ziemia

Terracentryzm teraz (Anna Barcz)

Jeśli katastrofę klimatyczną rozpatrywać jako planetarny kryzys komunikacyjny, wymagać ona będzie podejścia „translacyjnego”. Temu w szczególności poświęcona jest praca Nowej Awangardy Klimatycznej

Podglądanie kryzysu (Justyna Drath)

Tak jak dzieci, które bojąc się horrorów, często wychodzą z pomieszczenia, stają w drzwiach i oglądają film ukradkiem, tak my podglądamy kryzys klimatyczny

Książka kucharska dla samotnych i zrozpaczonych (Weronika Murek)

Specjalnie dla was zebrałam kilka przepisów, w których spisuję i polecam to, co możecie robić, będąc głodnymi w świecie, w którym nic się nie ostało

Zielona nienawiść (Marta Bałaga)

Skrajna prawica przestaje zaprzeczać zmianom klimatycznym, dostrzegając, że przestrzeganie przed nimi może posłużyć jej interesom

]]>
Fri, 22 Oct 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/318]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/318

Film

Wszystkie nasze ofiary (Bartosz Żurawiecki)

Uderzające, jak bardzo narracja tycząca osób LGBT jest w Polsce oparta na celebrowaniu cierpienia. Jedni twierdzą, że cierpienie uszlachetnia, ja jednak uważam, że cierpienie przede wszystkim paraliżuje

Wrogie przejęcie (Jakub Socha)

Smarzowski jest przekonany, że z dzisiejszą widownią trzeba rozmawiać przy użyciu młotka. Zagęszcza więc, kumuluje, żeby tylko przyciągnąć ludzi do kina, a potem walnąć im prawdę między oczy. Tylko co wtedy, gdy człowiek przyzwyczai się już do młotka?

Literatura

Miażdżenie ludzi (Łukasz Najder)

Nim po roku 2015 amerykańscy dziennikarze i socjologowie ruszyli na terytoria „narodu Trumpa”, by zrozumieć, kim są „ci ludzie”, George Saunders już tam był

Seks z aniołami (Rafał Wawrzyńczyk)

Nazwać Zuzannę Bartoszek autorką niezaangażowaną to za mało; należałoby ukuć dla niej jakiś specjalny termin, na przykład „antyzaangażowanie”

Jak zostałem joginem (Jerzy Franczak)

Wyjściowe założenie Carrère’a, by napisać „pogodną i subtelną książeczkę o jodze”, natrafia na szereg przeszkód. Opowieść o duchowym wtajemniczeniu przechodzi w intymną narrację o doświadczeniu cielesnym

Wiersze w drodze     (Joanna Mąkowska)

Wiersze Zofii Bałdygi wypracowują język, który pozwala spojrzeć na kwestię podmiotowości historycznej z nomadycznej, a zarazem kobiecej perspektywy

Uczta czystego rozumu (Michał Paweł Markowski)

„Ulisses” jest najbardziej katolickim, a jednocześnie najbardziej totalitarnym dziełem kultury zachodniej, gdyż mówi bardzo wyraźnie, że poza literaturą, jak poza Kościołem, nie ma żadnego zbawienia

Żywioł akwatyczny (Piotr Paziński)

To właśnie Leopold Bloom, wewnętrznie poróżniony, niepewny i niestabilny – ani z niego Żyd, ani tradycyjny Irlandczyk, żaden wyznawca judaizmu, ale też nie rzymski katolik – jak nikt inny nadawał się na herosa irlandzkiego eposu

Robiłem po swojemu (Adam Pluszka)

Żeby uniknąć zasypania pod lawiną lektur, pracę nad nowym przekładem „Ulissesa” rozłożyłem sobie na siedem lat

Banał straszniejszy niż śmierć (Darek Arest)

W „Wyjątkowych chwilach ze sztucznymi brawami” Gipi podróżuje przez własną twórczość, czasoprzestrzeń i gatunki. I tworzy intymną wariację na temat „2001: Odysei kosmicznej”

Media

Ulga z gwiazd (Karolina Wajman)

Co-Star to platforma amerykańskiego start-upu poświęcona astrologii. Nie jest to jednak taka zwykła aplikacja z horoskopami

Muzyka

Kanye. Siedem grzechów głównych (Krzysztof Krześnicki)

Najnowsza płyta Kanyego Westa „Donda” poświęcona jest zmarłej w 2007 roku matce rapera. Wydawałoby się, że Kanye nie będzie tym razem pompował swojego ego. Ale czy znając dotychczasowe poczynania rapera, można było w ogóle na to liczyć?

Nihilizm jest samoobroną (Sebastian Rerak)

Być może industrial to czaszka przekreślona piorunem, być może to brzmienie rozbebeszonego silnika ciężkiej wywrotki marki Jelcz – mówi lider grupy Jude

Obyczaje

Sprawa zawodowa (Marta Falecka)

Nazywamy się „Medycy na Granicy”. Jesteśmy wykształceni, doświadczeni i chcemy jechać do strefy, żeby leczyć. Zwyczajnie, po ludzku pomagać tym, którzy tego potrzebują

W błocie (Aleksandra Boćkowska)

Pisząc o kolei, trzeba mieć wiedzę niebywałą, bo splata się tutaj wszystko: fizyka, informatyka, budownictwo, inżynieria – mówi redaktor naczelny magazynu „Z Biegiem Szyn”

To nie jest tekst o granicy (Agata Sikora)

Gdy byłam mała, zobaczyłam urywek relacji z katastrofy lotniczej i sądziłam, że każda śmierć jest ogłaszana w wieczornych wiadomościach. Dziecięca naiwność nie trwała długo, ale pytanie o to, czyje cierpienie jest „opłakiwalne”, z wiekiem ściga mnie coraz bardziej natarczywie

Sztuka

Galerie stroją miny (Karol Sienkiewicz)

Zwiedzanie Warsaw Gallery Weekend jest jak wchodzenie do bańki, w której sygnały płynące z rzeczywistości nie mącą naszego dobrego samopoczucia

Dialog ze zjawą (Stach Szabłowski)

Hasior całe życie wierzył, że gdyby nie Polska Ludowa, nie zostałby rzeźbiarzem, tylko pasałby gęsi. Czy bardzo się mylił?

Teatr

O czym myśli młodzież? (Katarzyna Niedurny)

Oddawanie głosu jest podstawową zasadą konstrukcyjną „Przemian” w reżyserii Borczucha, staje się jednak kwestią problematyczną, gdy nie wszyscy mają prawo do wypowiedzi

Relacja z procesem (Piotr Morawski)

Choreografia i ruch mają emancypujący potencjał. Pozwalają opuścić sztywne ramy konwencji teatru dramatycznego, w którym ostateczny efekt, dzieło, jest ciągle fetyszyzowane

Sny, koszmary, majaki (Marta Zdanowska)

Spektakl „Twarzą w twarz” staje się najciekawszy, gdy Kleczewska pokazuje materię, z której tworzy, jej chwilowość, psychologiczną umowność

Ganeśa i człowiek słoń (Agata Becher)

Widzowie zebrani w namiocie cyrkowym oglądają popis artystów z Teatru 21 pełen subtelnego humoru, ironii, autodystansu

Wiersze

wiersze (Andrzej Woźniak)

Ziemia

Kaj je Bytom (Zbigniew Rokita)

„Ballada o śpiącym lwie” to nie tylko akt oskarżenia, ale i metafora katastrofy klimatycznej. Opowieść o nieuważnej na człowieka chciwości i odraczaniu końca ślepej degradacji przyrody

]]>

Film

Wszystkie nasze ofiary (Bartosz Żurawiecki)

Uderzające, jak bardzo narracja tycząca osób LGBT jest w Polsce oparta na celebrowaniu cierpienia. Jedni twierdzą, że cierpienie uszlachetnia, ja jednak uważam, że cierpienie przede wszystkim paraliżuje

Wrogie przejęcie (Jakub Socha)

Smarzowski jest przekonany, że z dzisiejszą widownią trzeba rozmawiać przy użyciu młotka. Zagęszcza więc, kumuluje, żeby tylko przyciągnąć ludzi do kina, a potem walnąć im prawdę między oczy. Tylko co wtedy, gdy człowiek przyzwyczai się już do młotka?

Literatura

Miażdżenie ludzi (Łukasz Najder)

Nim po roku 2015 amerykańscy dziennikarze i socjologowie ruszyli na terytoria „narodu Trumpa”, by zrozumieć, kim są „ci ludzie”, George Saunders już tam był

Seks z aniołami (Rafał Wawrzyńczyk)

Nazwać Zuzannę Bartoszek autorką niezaangażowaną to za mało; należałoby ukuć dla niej jakiś specjalny termin, na przykład „antyzaangażowanie”

Jak zostałem joginem (Jerzy Franczak)

Wyjściowe założenie Carrère’a, by napisać „pogodną i subtelną książeczkę o jodze”, natrafia na szereg przeszkód. Opowieść o duchowym wtajemniczeniu przechodzi w intymną narrację o doświadczeniu cielesnym

Wiersze w drodze     (Joanna Mąkowska)

Wiersze Zofii Bałdygi wypracowują język, który pozwala spojrzeć na kwestię podmiotowości historycznej z nomadycznej, a zarazem kobiecej perspektywy

Uczta czystego rozumu (Michał Paweł Markowski)

„Ulisses” jest najbardziej katolickim, a jednocześnie najbardziej totalitarnym dziełem kultury zachodniej, gdyż mówi bardzo wyraźnie, że poza literaturą, jak poza Kościołem, nie ma żadnego zbawienia

Żywioł akwatyczny (Piotr Paziński)

To właśnie Leopold Bloom, wewnętrznie poróżniony, niepewny i niestabilny – ani z niego Żyd, ani tradycyjny Irlandczyk, żaden wyznawca judaizmu, ale też nie rzymski katolik – jak nikt inny nadawał się na herosa irlandzkiego eposu

Robiłem po swojemu (Adam Pluszka)

Żeby uniknąć zasypania pod lawiną lektur, pracę nad nowym przekładem „Ulissesa” rozłożyłem sobie na siedem lat

Banał straszniejszy niż śmierć (Darek Arest)

W „Wyjątkowych chwilach ze sztucznymi brawami” Gipi podróżuje przez własną twórczość, czasoprzestrzeń i gatunki. I tworzy intymną wariację na temat „2001: Odysei kosmicznej”

Media

Ulga z gwiazd (Karolina Wajman)

Co-Star to platforma amerykańskiego start-upu poświęcona astrologii. Nie jest to jednak taka zwykła aplikacja z horoskopami

Muzyka

Kanye. Siedem grzechów głównych (Krzysztof Krześnicki)

Najnowsza płyta Kanyego Westa „Donda” poświęcona jest zmarłej w 2007 roku matce rapera. Wydawałoby się, że Kanye nie będzie tym razem pompował swojego ego. Ale czy znając dotychczasowe poczynania rapera, można było w ogóle na to liczyć?

Nihilizm jest samoobroną (Sebastian Rerak)

Być może industrial to czaszka przekreślona piorunem, być może to brzmienie rozbebeszonego silnika ciężkiej wywrotki marki Jelcz – mówi lider grupy Jude

Obyczaje

Sprawa zawodowa (Marta Falecka)

Nazywamy się „Medycy na Granicy”. Jesteśmy wykształceni, doświadczeni i chcemy jechać do strefy, żeby leczyć. Zwyczajnie, po ludzku pomagać tym, którzy tego potrzebują

W błocie (Aleksandra Boćkowska)

Pisząc o kolei, trzeba mieć wiedzę niebywałą, bo splata się tutaj wszystko: fizyka, informatyka, budownictwo, inżynieria – mówi redaktor naczelny magazynu „Z Biegiem Szyn”

To nie jest tekst o granicy (Agata Sikora)

Gdy byłam mała, zobaczyłam urywek relacji z katastrofy lotniczej i sądziłam, że każda śmierć jest ogłaszana w wieczornych wiadomościach. Dziecięca naiwność nie trwała długo, ale pytanie o to, czyje cierpienie jest „opłakiwalne”, z wiekiem ściga mnie coraz bardziej natarczywie

Sztuka

Galerie stroją miny (Karol Sienkiewicz)

Zwiedzanie Warsaw Gallery Weekend jest jak wchodzenie do bańki, w której sygnały płynące z rzeczywistości nie mącą naszego dobrego samopoczucia

Dialog ze zjawą (Stach Szabłowski)

Hasior całe życie wierzył, że gdyby nie Polska Ludowa, nie zostałby rzeźbiarzem, tylko pasałby gęsi. Czy bardzo się mylił?

Teatr

O czym myśli młodzież? (Katarzyna Niedurny)

Oddawanie głosu jest podstawową zasadą konstrukcyjną „Przemian” w reżyserii Borczucha, staje się jednak kwestią problematyczną, gdy nie wszyscy mają prawo do wypowiedzi

Relacja z procesem (Piotr Morawski)

Choreografia i ruch mają emancypujący potencjał. Pozwalają opuścić sztywne ramy konwencji teatru dramatycznego, w którym ostateczny efekt, dzieło, jest ciągle fetyszyzowane

Sny, koszmary, majaki (Marta Zdanowska)

Spektakl „Twarzą w twarz” staje się najciekawszy, gdy Kleczewska pokazuje materię, z której tworzy, jej chwilowość, psychologiczną umowność

Ganeśa i człowiek słoń (Agata Becher)

Widzowie zebrani w namiocie cyrkowym oglądają popis artystów z Teatru 21 pełen subtelnego humoru, ironii, autodystansu

Wiersze

wiersze (Andrzej Woźniak)

Ziemia

Kaj je Bytom (Zbigniew Rokita)

„Ballada o śpiącym lwie” to nie tylko akt oskarżenia, ale i metafora katastrofy klimatycznej. Opowieść o nieuważnej na człowieka chciwości i odraczaniu końca ślepej degradacji przyrody

]]>
Fri, 08 Oct 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/317]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/317

Film

Filmowe grzechy Tybetu (Łukasz Mańkowski)

Natura, chociaż nie wnosi nic w sferze dialogu, dookreśla stan emocjonalny bohaterów moich filmów i staje się osią rozwoju historii. Gdybym umieścił swoje postaci w innych warunkach klimatycznych, powstałyby zupełnie inne opowieści

Droga Aidy (Iwona Kurz)

Autorki „Drogi Aidy” nie interesuje odgórna perspektywa strategicznych decyzji politycznych. Skupia się raczej na ich skutkach i na emocjach osób, które muszą sobie z nimi radzić, w niewiedzy i pogubieniu

Żeby nie było tego kraju (Bartosz Żurawiecki)

Twórcy „Żeby nie było śladów” dość wiernie przenoszą na ekran to, co opisał Cezary Łazarewicz. Nie przenoszą jednak dynamicznej, pełnej suspensu narracji Łazarewicza, który skonstruował swoją książkę jak kryminał, z wiszącym wciąż nad czytelnikiem pytaniem: „Kto zabił?”

Film o Polsce nakręcony w Rumunii (Agnieszka Jakimiak)

Radu Jude doskonale zdawał sobie sprawę, co wyniknie z umieszczenia pornograficznej miniaturki jeszcze przed napisami początkowymi. Jego film to prowokacja w najlepszym możliwym znaczeniu tego słowa

Odbicia (Jakub Socha)

Sztuka Rycharskiego jest gruba, jest jak ten krzyż, wyciosany przez artystę z drzewa, na którym powiesiła się dziewczyna, jak ten różaniec, który zamiast paciorków ma tabletki xanaxu. Film „Wszystkie nasze strachy”, nagrodzony w tym roku Złotymi Lwami w Gdyni, operuje podobnymi środkami

Numer zastrzeżony (Jakub Socha)

„Nie czas umierać” to pożegnanie z nowym rodzajem Bonda – żywym, sentymentalnym, uczuciowym mężczyzną. Dość powiedzieć, że w najnowszej części, zaplątany w ciemnych korytarzach, biegnąc, by po raz kolejny zbawić świat, nagle zatrzymuje się, bo na zimnej posadzce widzi pluszowego misia, którego zgubił sympatyczny dzieciak

Literatura

Biurowy banalizm (Joanna Piechura)

Powieści Halle Butler należą do coraz popularniejszego nurtu prozy biurowej. Pewnie, dyskusja o codziennych relacjach w miejscu pracy jest bardzo potrzebna. Ile jednak można pisać o wypaleniu i wyzysku, jeśli robi się to tak jak autorka „Nowej ja”?

Hermes Śląski (Rafał Księżyk)

Przestrzeń Śląska to bardzo konkretny i wyraźny zapis kulturowy i historyczny, absolutnie zdumiewający i absorbujący. Niemal historia świata w skali mikro. Śląsk jest właściwie jedynym tematem, jakim dzisiaj się jeszcze zajmuję, reszta mnie już mało obchodzi

Muzyka

Jak być raperką (Piotr Szwed)

Liczony w milionach wyświetleń sukces Young Leosi i Dziarmy, doceniana przez publiczność płyta Margaret łącząca język rapu z mainstreamowym popem to wydarzenia bezprecedensowe. Niewykluczone, że 2021 rok zostanie uznany za moment przełomowy w historii polskiego kobiecego rapu

Obyczaje

Granice troski (Ada Tymińska)

Zbliża się zima. Strach pomyśleć, gdzie po jej zakończeniu będzie przebiegać granica tego, co „można” w imię ochrony państwa, suwerenności czy narodu. I co to zrobi nam wszystkim

Sztuka

Nie jestem spokojna (Adam Mazur)

Chciałabym, żeby nikt nie stracił Zachęty z pola widzenia, a dyskusja o jej przyszłości była toczona jawnie, na forum

Prace poboczne (Marta Czyż)

Działamy na zasadzie koncepcji wystawy i spotkania. Chcemy stworzyć galerię dobrych praktyk, która mogłaby dawać zarobek przede wszystkim artyście, a nie galerzyście

Teatr

Zbiorowy gwałt (Anna Pajęcka)

O przemocy seksualnej mówi się szeptem, plotką. W „Klubie” Weroniki Szczawińskiej odgrywany na scenie głuchy telefon urywa się, kiedy wiadomość przez łańcuch szepczących aktorek dociera wreszcie do publiczności

Paweł (Zofia Król)

Jako redaktor nieustannie pilnował, żeby nie prześlizgnął się do numerów żaden banał o ogólnie pojętej kulturze, żaden pomysł na nudny tekst, żaden temat modny i zużyty. W sobotę zmarł nasz przyjaciel, redaktor „Dwutygodnika”

Redaktor, dramaturg, krytyk, przyjaciel ( )

Foki, sikorki i prosiaczki, miliny, róże, donośny śmiech, „idę do domu”, redagowane teksty, dramaty pisane na starym pececie i niekończące się rozmowy o teatrze – Pawła Soszyńskiego żegnają przyjaciele i współpracowniczki

Odkopać ciotkę (Karolina Plinta)

Spektakl Cimochowicz i Nauman nawiązuje do czasów, kiedy codzienność była również podszyta niepokojem, tyle że atomowym

Krzykucha nie krzyczy (Renata Lis)

Opierająca się niemal w całości na Janie Shostak – jej osobie i ciele – formuła przedstawienia powtarza strukturę jej codziennego życia, w którym ta szczupła, młoda kobieta ratowniczka dźwiga na swoich barkach miażdżące ciężary

Wiersze

wiersze (Paweł Kondratowicz)

]]>

Film

Filmowe grzechy Tybetu (Łukasz Mańkowski)

Natura, chociaż nie wnosi nic w sferze dialogu, dookreśla stan emocjonalny bohaterów moich filmów i staje się osią rozwoju historii. Gdybym umieścił swoje postaci w innych warunkach klimatycznych, powstałyby zupełnie inne opowieści

Droga Aidy (Iwona Kurz)

Autorki „Drogi Aidy” nie interesuje odgórna perspektywa strategicznych decyzji politycznych. Skupia się raczej na ich skutkach i na emocjach osób, które muszą sobie z nimi radzić, w niewiedzy i pogubieniu

Żeby nie było tego kraju (Bartosz Żurawiecki)

Twórcy „Żeby nie było śladów” dość wiernie przenoszą na ekran to, co opisał Cezary Łazarewicz. Nie przenoszą jednak dynamicznej, pełnej suspensu narracji Łazarewicza, który skonstruował swoją książkę jak kryminał, z wiszącym wciąż nad czytelnikiem pytaniem: „Kto zabił?”

Film o Polsce nakręcony w Rumunii (Agnieszka Jakimiak)

Radu Jude doskonale zdawał sobie sprawę, co wyniknie z umieszczenia pornograficznej miniaturki jeszcze przed napisami początkowymi. Jego film to prowokacja w najlepszym możliwym znaczeniu tego słowa

Odbicia (Jakub Socha)

Sztuka Rycharskiego jest gruba, jest jak ten krzyż, wyciosany przez artystę z drzewa, na którym powiesiła się dziewczyna, jak ten różaniec, który zamiast paciorków ma tabletki xanaxu. Film „Wszystkie nasze strachy”, nagrodzony w tym roku Złotymi Lwami w Gdyni, operuje podobnymi środkami

Numer zastrzeżony (Jakub Socha)

„Nie czas umierać” to pożegnanie z nowym rodzajem Bonda – żywym, sentymentalnym, uczuciowym mężczyzną. Dość powiedzieć, że w najnowszej części, zaplątany w ciemnych korytarzach, biegnąc, by po raz kolejny zbawić świat, nagle zatrzymuje się, bo na zimnej posadzce widzi pluszowego misia, którego zgubił sympatyczny dzieciak

Literatura

Biurowy banalizm (Joanna Piechura)

Powieści Halle Butler należą do coraz popularniejszego nurtu prozy biurowej. Pewnie, dyskusja o codziennych relacjach w miejscu pracy jest bardzo potrzebna. Ile jednak można pisać o wypaleniu i wyzysku, jeśli robi się to tak jak autorka „Nowej ja”?

Hermes Śląski (Rafał Księżyk)

Przestrzeń Śląska to bardzo konkretny i wyraźny zapis kulturowy i historyczny, absolutnie zdumiewający i absorbujący. Niemal historia świata w skali mikro. Śląsk jest właściwie jedynym tematem, jakim dzisiaj się jeszcze zajmuję, reszta mnie już mało obchodzi

Muzyka

Jak być raperką (Piotr Szwed)

Liczony w milionach wyświetleń sukces Young Leosi i Dziarmy, doceniana przez publiczność płyta Margaret łącząca język rapu z mainstreamowym popem to wydarzenia bezprecedensowe. Niewykluczone, że 2021 rok zostanie uznany za moment przełomowy w historii polskiego kobiecego rapu

Obyczaje

Granice troski (Ada Tymińska)

Zbliża się zima. Strach pomyśleć, gdzie po jej zakończeniu będzie przebiegać granica tego, co „można” w imię ochrony państwa, suwerenności czy narodu. I co to zrobi nam wszystkim

Sztuka

Nie jestem spokojna (Adam Mazur)

Chciałabym, żeby nikt nie stracił Zachęty z pola widzenia, a dyskusja o jej przyszłości była toczona jawnie, na forum

Prace poboczne (Marta Czyż)

Działamy na zasadzie koncepcji wystawy i spotkania. Chcemy stworzyć galerię dobrych praktyk, która mogłaby dawać zarobek przede wszystkim artyście, a nie galerzyście

Teatr

Zbiorowy gwałt (Anna Pajęcka)

O przemocy seksualnej mówi się szeptem, plotką. W „Klubie” Weroniki Szczawińskiej odgrywany na scenie głuchy telefon urywa się, kiedy wiadomość przez łańcuch szepczących aktorek dociera wreszcie do publiczności

Paweł (Zofia Król)

Jako redaktor nieustannie pilnował, żeby nie prześlizgnął się do numerów żaden banał o ogólnie pojętej kulturze, żaden pomysł na nudny tekst, żaden temat modny i zużyty. W sobotę zmarł nasz przyjaciel, redaktor „Dwutygodnika”

Redaktor, dramaturg, krytyk, przyjaciel ( )

Foki, sikorki i prosiaczki, miliny, róże, donośny śmiech, „idę do domu”, redagowane teksty, dramaty pisane na starym pececie i niekończące się rozmowy o teatrze – Pawła Soszyńskiego żegnają przyjaciele i współpracowniczki

Odkopać ciotkę (Karolina Plinta)

Spektakl Cimochowicz i Nauman nawiązuje do czasów, kiedy codzienność była również podszyta niepokojem, tyle że atomowym

Krzykucha nie krzyczy (Renata Lis)

Opierająca się niemal w całości na Janie Shostak – jej osobie i ciele – formuła przedstawienia powtarza strukturę jej codziennego życia, w którym ta szczupła, młoda kobieta ratowniczka dźwiga na swoich barkach miażdżące ciężary

Wiersze

wiersze (Paweł Kondratowicz)

]]>
Tue, 28 Sep 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/316]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/316

Film

Czary-mary (Marcin Stachowicz)

Jeśli „Kruk” opowiada o świecie, w którym nigdy nas nie było, a „Rojst” o naszej nieodległej, lecz wszystko fundującej przeszłości, to „Klangor” pokazuje miejsce, w którym jesteśmy dzisiaj

Źródła lęku (Jakub Majmurek)

Horror jest naturalną konwencją do opowiedzenia historii amerykańskich nierówności rasowych i podtrzymującej je przemocy

Dobra zmiana na lepsze (Jakub Socha)

Władza jest rozumiana w Polsce raczej przez pryzmat jej posiadania i egzekwowania, a nie jako służba czy praca. Nie zdziwiła mnie więc konfrontacja z władzą i jej roszczeniami, ale raczej to, jaki wpływ mają te roszczenia na działanie konkretnej instytucji – rozmowa z byłą redaktorką naczelną pisma „Pleograf”

Trener to brzmi śmiesznie (Łukasz Smolarow)

Komediowy serial „Ted Lasso” bardziej zachęca do zastanowienia się nad rolą trenera niż produkcje, które pokazują pracę prawdziwych gwiazd sportu

Literatura

OTUCHA: Piękna barykada (Paweł Soszyński)

Złapać trochę słońca! To jedno z pragnień literatury oskarżanej o eskapizm. Przyznać trzeba, że to nieliche zadanie. Bo słońca ma tu złapać zarówno czytelnik, jak i język, który do czytelnika mówi

Sport luzerów (Zofia Król)

Póki trwają smutne spotkania autorskie, póki nominowani czekają pokornie na ogłoszenie nagrody, póki luzerzy piszą dalej – pozostaje możliwa też gorzka miłość do literatury. O „Wydatkach” Łukasza Zawady

Obcowanie z czymś solidnym (Aleksandra Boćkowska)

Z pismami jest podobnie jak z przedmiotami: dobre dobrze się starzeją. To, jak się starzeją, świadczy o ich gatunku – mówią redaktorzy „Odry”

Media

Jaka piękna katastrofa (Mateusz Witczak)

Pojawiają się pomysły, by dopisać Czarnobyl do Listy światowego dziedzictwa, ale jeśli nic się nie zmieni, za kilkadziesiąt lat ten „pomnik ludzkich błędów” zwyczajnie się zawali. Przetrwa być może wyłącznie w linijkach kodu gry „Chernobylite”

Muzyka

Muzyka brazylijska z Bydgoszczy (Jakub Knera)

Nie mam już ochoty dokładać cegiełki do rozwoju „rockowej alternatywy” czy „rockowej awangardy”, z którą byłem do tej pory kojarzony. Znajduję inspiracje gdzie indziej

Polska queerowska (Katarzyna Niedurny)

Kilka ostatnich lat to głównie strach. Bałam się trzymać moją dziewczynę za rękę na ulicy. Sprawdzałam, czy to bezpieczne, kto stoi obok nas w tramwaju

Kawa z herbatą (Maciej Krawiec)

Gdzieś wyparowała chemia, która czyniła z sekstetu Franciszka Pospieszalskiego jeden z najbardziej ekscytujących polskich kolektywów jazzowych. Jego potencjał nadal jednak jest ogromny

Pachnąc jak dezodorant (Anna Gacek)

Cobain bardzo wierzył w „Smells Like Teen Spirit”. Towarzyszący piosence teledysk chciał zadedykować wszystkim dzieciakom odrzuconym w szkole, samotnym, innym. Sobie z przeszłości

Obyczaje

KULTURA NA RAUSZU: Lunch Mistrzyń (Paweł Soszyński)

5 lutego 1959 roku w amerykańskiej willi pisarki Carson McCullers spotkały się Karen Blixen i Marilyn Monroe. Panie miały bawić się tak dobrze, że – jak twierdziła McCullers – skończyły, tańcząc wspólnie na stole

Pragnąc być queer (J. Szpilka)

Queerowość może, i często jest, ekscytująca. I na przekór coming outom nie musi niczego porządkować. Co, jeśli powiem, że jestem transkobietą, przede wszystkim dlatego, że pragnę nią być?

Błękit kobaltowy, huk (Łukasz Najder)

Twórcy najnowszych dzieł poświęconych 11/09 starają się jak najczęściej oddawać głos uczestnikom, świadkom i tym, co stracili wtedy najbliższych

Sztuka

Gra na nagich nerwach (Stach Szabłowski)

Chciałoby się powiedzieć, że Rajkowska uczestnikom swojego Studia ustawiła poprzeczkę wysoko, ale w tym wypadku chodzi raczej o skok w dal niż wzwyż

Odwrócona strategia (Anna Pajęcka)

Obszar sztuki współczesnej przez długi czas był przez prawicę odpuszczony jako dziedzina aksjologicznie jej obca. Jednak teraz, przy próbie konstruowania kompletnego altrightowego uniwersum, pojawia się potrzeba udowodnienia, że reakcjoniści potrafią robić kulturę współczesną

Białystok pod czarnym sztandarem (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w białostockim Arsenale przypomina mało znane losy białostockich anarchistów. Kuratorom udaje się też zadać pytanie o efektywność aktywistycznych i artystycznych strategii

Teatr

Teatr form mniejszych (Paweł Soszyński)

Nastał w teatrze czas małych form, projektów, w których wyraźniej dochodzi do głosu osobny język choreografa czy reżysera. A że są to projekty znacznie tańsze, to teatry pozwalają w nich eksperymentować, brać na warsztat tematy niszowe

Rytuały schyłkowego antropocenu (Paweł Soszyński)

Teatr z „Innych tańców” i okolic jest bardziej tradycyjny, niż się wydaje. Twórcy przestrajają go na nowe fale, co wymaga powrotu do wstępnej sytuacji teatralnej, wolnej jedynie od teatralnych konwencji. Blisko stąd do rytualnego momentu zerowego

2020: Otwieranie kominów (Paweł Soszyński)

Czy nowa dekada będzie powrotem do teatru by tak powiedzieć teatralnego? Czy powrócą w nim sztankiety z horyzontami, obrotowe sceny, czy trzeba będzie odetkać sceniczne kominy?

Szturm na Pałac (Witold Mrozek)

Środowiskowa giełda wymienia wielu chętnych do wzięcia Teatru Dramatycznego. Konkurs na dyrektora ogłoszono też w atrakcyjnym na mapie Warszawy Teatrze Studio. W ostatniej dekadzie z obiema instytucjami wiązały się głośne konflikty

Dużo świątecznych dżobów (Witold Mrozek)

Świat impro też jest męski. Dużo więcej facetów robi komedie i trzeba o tę przestrzeń walczyć. O jakiś kobiecy styl rozmowy, o kobiecy pierwiastek, żeby nim było posypane po równo z męskim

Paweł Soszyński(1979-2021) (Redakcja)

18 września zmarł nasz najdroższy przyjaciel i współpracownik, krytyk teatralny i kulturoznawca Paweł Soszyński

Wiersze

wiersze (Justyna Wysocka)

]]>

Film

Czary-mary (Marcin Stachowicz)

Jeśli „Kruk” opowiada o świecie, w którym nigdy nas nie było, a „Rojst” o naszej nieodległej, lecz wszystko fundującej przeszłości, to „Klangor” pokazuje miejsce, w którym jesteśmy dzisiaj

Źródła lęku (Jakub Majmurek)

Horror jest naturalną konwencją do opowiedzenia historii amerykańskich nierówności rasowych i podtrzymującej je przemocy

Dobra zmiana na lepsze (Jakub Socha)

Władza jest rozumiana w Polsce raczej przez pryzmat jej posiadania i egzekwowania, a nie jako służba czy praca. Nie zdziwiła mnie więc konfrontacja z władzą i jej roszczeniami, ale raczej to, jaki wpływ mają te roszczenia na działanie konkretnej instytucji – rozmowa z byłą redaktorką naczelną pisma „Pleograf”

Trener to brzmi śmiesznie (Łukasz Smolarow)

Komediowy serial „Ted Lasso” bardziej zachęca do zastanowienia się nad rolą trenera niż produkcje, które pokazują pracę prawdziwych gwiazd sportu

Literatura

OTUCHA: Piękna barykada (Paweł Soszyński)

Złapać trochę słońca! To jedno z pragnień literatury oskarżanej o eskapizm. Przyznać trzeba, że to nieliche zadanie. Bo słońca ma tu złapać zarówno czytelnik, jak i język, który do czytelnika mówi

Sport luzerów (Zofia Król)

Póki trwają smutne spotkania autorskie, póki nominowani czekają pokornie na ogłoszenie nagrody, póki luzerzy piszą dalej – pozostaje możliwa też gorzka miłość do literatury. O „Wydatkach” Łukasza Zawady

Obcowanie z czymś solidnym (Aleksandra Boćkowska)

Z pismami jest podobnie jak z przedmiotami: dobre dobrze się starzeją. To, jak się starzeją, świadczy o ich gatunku – mówią redaktorzy „Odry”

Media

Jaka piękna katastrofa (Mateusz Witczak)

Pojawiają się pomysły, by dopisać Czarnobyl do Listy światowego dziedzictwa, ale jeśli nic się nie zmieni, za kilkadziesiąt lat ten „pomnik ludzkich błędów” zwyczajnie się zawali. Przetrwa być może wyłącznie w linijkach kodu gry „Chernobylite”

Muzyka

Muzyka brazylijska z Bydgoszczy (Jakub Knera)

Nie mam już ochoty dokładać cegiełki do rozwoju „rockowej alternatywy” czy „rockowej awangardy”, z którą byłem do tej pory kojarzony. Znajduję inspiracje gdzie indziej

Polska queerowska (Katarzyna Niedurny)

Kilka ostatnich lat to głównie strach. Bałam się trzymać moją dziewczynę za rękę na ulicy. Sprawdzałam, czy to bezpieczne, kto stoi obok nas w tramwaju

Kawa z herbatą (Maciej Krawiec)

Gdzieś wyparowała chemia, która czyniła z sekstetu Franciszka Pospieszalskiego jeden z najbardziej ekscytujących polskich kolektywów jazzowych. Jego potencjał nadal jednak jest ogromny

Pachnąc jak dezodorant (Anna Gacek)

Cobain bardzo wierzył w „Smells Like Teen Spirit”. Towarzyszący piosence teledysk chciał zadedykować wszystkim dzieciakom odrzuconym w szkole, samotnym, innym. Sobie z przeszłości

Obyczaje

KULTURA NA RAUSZU: Lunch Mistrzyń (Paweł Soszyński)

5 lutego 1959 roku w amerykańskiej willi pisarki Carson McCullers spotkały się Karen Blixen i Marilyn Monroe. Panie miały bawić się tak dobrze, że – jak twierdziła McCullers – skończyły, tańcząc wspólnie na stole

Pragnąc być queer (J. Szpilka)

Queerowość może, i często jest, ekscytująca. I na przekór coming outom nie musi niczego porządkować. Co, jeśli powiem, że jestem transkobietą, przede wszystkim dlatego, że pragnę nią być?

Błękit kobaltowy, huk (Łukasz Najder)

Twórcy najnowszych dzieł poświęconych 11/09 starają się jak najczęściej oddawać głos uczestnikom, świadkom i tym, co stracili wtedy najbliższych

Sztuka

Gra na nagich nerwach (Stach Szabłowski)

Chciałoby się powiedzieć, że Rajkowska uczestnikom swojego Studia ustawiła poprzeczkę wysoko, ale w tym wypadku chodzi raczej o skok w dal niż wzwyż

Odwrócona strategia (Anna Pajęcka)

Obszar sztuki współczesnej przez długi czas był przez prawicę odpuszczony jako dziedzina aksjologicznie jej obca. Jednak teraz, przy próbie konstruowania kompletnego altrightowego uniwersum, pojawia się potrzeba udowodnienia, że reakcjoniści potrafią robić kulturę współczesną

Białystok pod czarnym sztandarem (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w białostockim Arsenale przypomina mało znane losy białostockich anarchistów. Kuratorom udaje się też zadać pytanie o efektywność aktywistycznych i artystycznych strategii

Teatr

Teatr form mniejszych (Paweł Soszyński)

Nastał w teatrze czas małych form, projektów, w których wyraźniej dochodzi do głosu osobny język choreografa czy reżysera. A że są to projekty znacznie tańsze, to teatry pozwalają w nich eksperymentować, brać na warsztat tematy niszowe

Rytuały schyłkowego antropocenu (Paweł Soszyński)

Teatr z „Innych tańców” i okolic jest bardziej tradycyjny, niż się wydaje. Twórcy przestrajają go na nowe fale, co wymaga powrotu do wstępnej sytuacji teatralnej, wolnej jedynie od teatralnych konwencji. Blisko stąd do rytualnego momentu zerowego

2020: Otwieranie kominów (Paweł Soszyński)

Czy nowa dekada będzie powrotem do teatru by tak powiedzieć teatralnego? Czy powrócą w nim sztankiety z horyzontami, obrotowe sceny, czy trzeba będzie odetkać sceniczne kominy?

Szturm na Pałac (Witold Mrozek)

Środowiskowa giełda wymienia wielu chętnych do wzięcia Teatru Dramatycznego. Konkurs na dyrektora ogłoszono też w atrakcyjnym na mapie Warszawy Teatrze Studio. W ostatniej dekadzie z obiema instytucjami wiązały się głośne konflikty

Dużo świątecznych dżobów (Witold Mrozek)

Świat impro też jest męski. Dużo więcej facetów robi komedie i trzeba o tę przestrzeń walczyć. O jakiś kobiecy styl rozmowy, o kobiecy pierwiastek, żeby nim było posypane po równo z męskim

Paweł Soszyński(1979-2021) (Redakcja)

18 września zmarł nasz najdroższy przyjaciel i współpracownik, krytyk teatralny i kulturoznawca Paweł Soszyński

Wiersze

wiersze (Justyna Wysocka)

]]>
Wed, 08 Sep 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/315]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/315

Film

Wielkie nic (Bartosz Żurawiecki)

Kto chce znowu poczuć się naprawdę jak w kinie, ten powinien zaliczyć film Caraxa. I nie zadawać pytań, o czym to właściwie jest

Kasandra (Barbara Kosecka)

Narracja „Jestem Greta” unika naukowych czy politycznych dywagacji i sporów. Jest obserwacją w biegu, przynoszącą dyskretny, nieoczywisty portret bohaterki

Nagie kino (Agnieszka Jakimiak)

Nowe i nowatorskie filmy kręcone przez kobiety w intrygujący sposób rezonowały we Wrocławiu z przeszłością – z kinem Chantal Akerman i filmami Gaspara Noé, nieoczekiwanego gościa Nowych Horyzontów

Czterdzieści siedem lat (Klara Cykorz)

Jak każde dobre kino oparte o długie ujęcia, filmy Akerman posługują się rytmem, mają szczególny rodzaj metrum, który przenika ciało widza

Literatura

Całkowite oddanie (Margaret Atwood)

Gdzie w społeczeństwie, w którym nie ceni się już innych wartości poza materialnymi, jest miejsce dla artysty i jego świętej pracy, nie wspominając o rachunku za prąd? – kanadyjska pisarka o związkach pisania i pieniędzy

Centrum świata (Adam Pluszka)

Pierwszy fragment ponad czterystustronicowego poematu „Ijasz” przywiozłem ze sobą z Kalifornii. Straciłem jednak połowę tekstu w komputerze. Miałem wtedy kryzys i porzuciłem tę książkę

Kości języka (Piotr Sadzik)

W „Kościach, które nosisz w kieszeni” Łukasz Barys buduje figurę wyjątkowo upiornej utopii. Dochodzi w niej do wygaszenia podziałów między żywym a martwym, człowiekiem a zwierzęciem. Jednak podszewką tej utopii jest cmentarny letarg

Media

Czuła jest noc (Ewa Drygalska)

Zamiarem twórczyń „Nocccy”, Weroniki Lewandowskej i Sandry Frydrysiak, było stworzenie VR-owego poematu erotycznego. Ćwiczenia ze zmysłowości i bliskości w technologicznym zapośredniczeniu

Muzyka

Dziwność i groza (Mateusz Witkowski)

Postać Billie Eilish to amalgamat instagramowych wzorców, od nowoszkolnego rapu i subkultury sad boys po emopopowe fascynacje

Kości psa (Jakub Orzeszek)

Utwory z płyty „Sinner Get Ready” projektu Lingua Ignota są apokaliptycznymi hymnami, w których Kristin Hayter, niby prorokini zagłady, przemawia głosem mściwego bóstwa. Najciekawsze tutaj jednak jest zderzenie erotyki z fanatyczną religijnością

Obyczaje

Dwa kółka (Jakub Socha)

Jestem na wale – z jednej strony chaszcze, za chaszczami Wisła. Za to najbardziej lubię rower – że pozwala ustawić się pomiędzy i zajrzeć tam, gdzie się zwykle nie zagląda, spojrzeć na miasto z innej perspektywy, czasami nawet zajrzeć mu pod pierzynę

Sztuka

Filtry (Karol Sienkiewicz)

Wilhelm Sasnal nie tylko przystawia nam lustro, ukazuje też, jak nieobiektywne, stronnicze jest nasze widzenie. Portretując Polskę jako pejzaż naznaczony Holokaustem, pyta o to, jak w nim żyć

Artystki i kuracjuszki (Anna Pajęcka)

W latach siedemdziesiątych artystki i artyści myśleli o nadprodukcji w bardzo materialny sposób. My skupiliśmy się na tym, że sztuka może produkować nowe narracje i obrazy. Jest też narzędziem do produkcji wyobraźni

Wiersze

wiersze (Dominik Żyburtowicz)

]]>

Film

Wielkie nic (Bartosz Żurawiecki)

Kto chce znowu poczuć się naprawdę jak w kinie, ten powinien zaliczyć film Caraxa. I nie zadawać pytań, o czym to właściwie jest

Kasandra (Barbara Kosecka)

Narracja „Jestem Greta” unika naukowych czy politycznych dywagacji i sporów. Jest obserwacją w biegu, przynoszącą dyskretny, nieoczywisty portret bohaterki

Nagie kino (Agnieszka Jakimiak)

Nowe i nowatorskie filmy kręcone przez kobiety w intrygujący sposób rezonowały we Wrocławiu z przeszłością – z kinem Chantal Akerman i filmami Gaspara Noé, nieoczekiwanego gościa Nowych Horyzontów

Czterdzieści siedem lat (Klara Cykorz)

Jak każde dobre kino oparte o długie ujęcia, filmy Akerman posługują się rytmem, mają szczególny rodzaj metrum, który przenika ciało widza

Literatura

Całkowite oddanie (Margaret Atwood)

Gdzie w społeczeństwie, w którym nie ceni się już innych wartości poza materialnymi, jest miejsce dla artysty i jego świętej pracy, nie wspominając o rachunku za prąd? – kanadyjska pisarka o związkach pisania i pieniędzy

Centrum świata (Adam Pluszka)

Pierwszy fragment ponad czterystustronicowego poematu „Ijasz” przywiozłem ze sobą z Kalifornii. Straciłem jednak połowę tekstu w komputerze. Miałem wtedy kryzys i porzuciłem tę książkę

Kości języka (Piotr Sadzik)

W „Kościach, które nosisz w kieszeni” Łukasz Barys buduje figurę wyjątkowo upiornej utopii. Dochodzi w niej do wygaszenia podziałów między żywym a martwym, człowiekiem a zwierzęciem. Jednak podszewką tej utopii jest cmentarny letarg

Media

Czuła jest noc (Ewa Drygalska)

Zamiarem twórczyń „Nocccy”, Weroniki Lewandowskej i Sandry Frydrysiak, było stworzenie VR-owego poematu erotycznego. Ćwiczenia ze zmysłowości i bliskości w technologicznym zapośredniczeniu

Muzyka

Dziwność i groza (Mateusz Witkowski)

Postać Billie Eilish to amalgamat instagramowych wzorców, od nowoszkolnego rapu i subkultury sad boys po emopopowe fascynacje

Kości psa (Jakub Orzeszek)

Utwory z płyty „Sinner Get Ready” projektu Lingua Ignota są apokaliptycznymi hymnami, w których Kristin Hayter, niby prorokini zagłady, przemawia głosem mściwego bóstwa. Najciekawsze tutaj jednak jest zderzenie erotyki z fanatyczną religijnością

Obyczaje

Dwa kółka (Jakub Socha)

Jestem na wale – z jednej strony chaszcze, za chaszczami Wisła. Za to najbardziej lubię rower – że pozwala ustawić się pomiędzy i zajrzeć tam, gdzie się zwykle nie zagląda, spojrzeć na miasto z innej perspektywy, czasami nawet zajrzeć mu pod pierzynę

Sztuka

Filtry (Karol Sienkiewicz)

Wilhelm Sasnal nie tylko przystawia nam lustro, ukazuje też, jak nieobiektywne, stronnicze jest nasze widzenie. Portretując Polskę jako pejzaż naznaczony Holokaustem, pyta o to, jak w nim żyć

Artystki i kuracjuszki (Anna Pajęcka)

W latach siedemdziesiątych artystki i artyści myśleli o nadprodukcji w bardzo materialny sposób. My skupiliśmy się na tym, że sztuka może produkować nowe narracje i obrazy. Jest też narzędziem do produkcji wyobraźni

Wiersze

wiersze (Dominik Żyburtowicz)

]]>
Fri, 27 Aug 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/314]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/314

Film

Nostalgia jest ośmiornicą (Klaudia Rachubińska)

Siłą Octopus Film Festival były jak co roku pokazy specjalne: kino kultowe i filmy najgorsze, powroty do gatunkowej klasyki i niskobudżetowe potworki wygrzebane ze starej szafy z VHS-ami

Chaszcze warszawskie (Klara Cykorz)

Ogląda się dziś „Zmienników” jak prawdziwe laboratorium serialu telewizyjnego – chwyty starego wygi testowane w nowym metrum

Ziemia nie zapomina (Mateusz Demski)

Jak mógłbym nie uchwycić tego, co polityczne, skoro próbuję uchwycić to, jak wygląda życie ludzi w tym świecie? Współcześnie po prostu nie da się tego zignorować – mówi tajlandzki reżyser, autor „Memorii”

Literatura

Tropiciel nowoczesności (Kasper Bajon)

Nowoczesność była prawdziwie najważniejszym tematem Roberta Calasso. I w tym sensie, przy całej swojej oryginalności, był kontynuatorem ścieżki Waltera Benjamina oraz Karla Krausa

Pole minowe (Adam Woźniak)

Narrator „Niejednego” Barbary Woźniak szczodrze rozporządza erudycją – miejscami powieść można nazwać popularnonaukową, a miejscami, gdy do zapędów edukatorskich dołącza moralizatorstwo – dziaderską

Muzyka

Dlaczego i dla kogo (Jan Topolski)

Kompozycje-eseje, kompozycje-manifesty: polskie twórczynie i twórcy poszukują nowych form, by odnieść się w muzyce do rzeczywistości

Obyczaje

Najsłodszy budynek w mieście (Olga Drenda)

Śledzenie kontrowersji wokół Solpolu nieodmiennie wywołuje we mnie refleksję, że pastelowy dom handlowy z Wrocławia zbiera cięgi nie tylko za siebie, ale za cały bagaż wstydliwych skojarzeń z latami 90.

Wiersze

wiersze (Joanna Żabnicka)

]]>

Film

Nostalgia jest ośmiornicą (Klaudia Rachubińska)

Siłą Octopus Film Festival były jak co roku pokazy specjalne: kino kultowe i filmy najgorsze, powroty do gatunkowej klasyki i niskobudżetowe potworki wygrzebane ze starej szafy z VHS-ami

Chaszcze warszawskie (Klara Cykorz)

Ogląda się dziś „Zmienników” jak prawdziwe laboratorium serialu telewizyjnego – chwyty starego wygi testowane w nowym metrum

Ziemia nie zapomina (Mateusz Demski)

Jak mógłbym nie uchwycić tego, co polityczne, skoro próbuję uchwycić to, jak wygląda życie ludzi w tym świecie? Współcześnie po prostu nie da się tego zignorować – mówi tajlandzki reżyser, autor „Memorii”

Literatura

Tropiciel nowoczesności (Kasper Bajon)

Nowoczesność była prawdziwie najważniejszym tematem Roberta Calasso. I w tym sensie, przy całej swojej oryginalności, był kontynuatorem ścieżki Waltera Benjamina oraz Karla Krausa

Pole minowe (Adam Woźniak)

Narrator „Niejednego” Barbary Woźniak szczodrze rozporządza erudycją – miejscami powieść można nazwać popularnonaukową, a miejscami, gdy do zapędów edukatorskich dołącza moralizatorstwo – dziaderską

Muzyka

Dlaczego i dla kogo (Jan Topolski)

Kompozycje-eseje, kompozycje-manifesty: polskie twórczynie i twórcy poszukują nowych form, by odnieść się w muzyce do rzeczywistości

Obyczaje

Najsłodszy budynek w mieście (Olga Drenda)

Śledzenie kontrowersji wokół Solpolu nieodmiennie wywołuje we mnie refleksję, że pastelowy dom handlowy z Wrocławia zbiera cięgi nie tylko za siebie, ale za cały bagaż wstydliwych skojarzeń z latami 90.

Wiersze

wiersze (Joanna Żabnicka)

]]>
Fri, 13 Aug 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/313]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/313

Film

Małe aniołki (Agnieszka Jakimiak)

Podstawowym motorem Jamesa Gunna jest czerpanie frajdy z tworzenia kina. Było to widać w obu częściach „Strażników galaktyki”, widać to też teraz – to kino zakochane w kinie

Ameryka bez happy endu (Jakub Majmurek)

Seria „Noc oczyszczenia” nie jest z pewnością najbardziej subtelną diagnozą Ameryki drugiej dekady XXI wieku. Filmy i seriale z cyklu często walą na odlew, od eksploatacyjnego widowiska klasy B przechodzą do dość łopatologicznego politycznego kaznodziejstwa. Jednocześnie w przesadzie tych produkcji zawiera się ich prawda

Cisza przed burzą (Jakub Socha)

„Susza” Connelly’ego pokazuje, że czarny kryminał to przede wszystkim klimat – klimat końca, kryzysu społecznego, który poluzowuje więzi między ludźmi

Nie wyjdę! (Marcin Stachowicz)

Lipcowa premiera drugiego sezonu „I Think You Should Leave...” zbiegła się w czasie z ostrzeżeniami przed czwartą falą pandemii – i jest to chyba dobra okazja do poważnego potraktowania „pocztu denialistów” Tima Robinsona

Literatura

Jakie my mamy szczęście (Adrian Stachowski)

Chciałam pokazać, że reportaż może być inny, możemy sobie poszerzyć ten gatunek, podpatrzeć inne podejście – mówi redaktorka antologii reportażu latynoamerykańskiego „Dziobak literatury”

Muzyka

Kosmiczna zasada (Rafał Księżyk)

Swego czasu oświeceni fani muzyki z wypiekami przytaczali słowa Alberta Aylera przedstawiające Trójcę Świętą free jazzu : „Coltrane był Ojcem, Pharoah był Synem, ja jestem Duchem Świętym”. Alice Coltrane jest nieodzownym kobiecym uzupełnieniem tego patriarchalnego trójkąta

Obyczaje

Piekło paniki moralnej (Olga Drenda)

Podczas lektury „Szatana w naszym domu” powraca pytanie: dlaczego ludzie bywają podatni na wirusy umysłu, dlaczego ulegają zbiorowej halucynacji?

Podmiejskie terytorium zamorskie (Juliusz Strachota)

To niby różne miasta, osiedla, gminy, dzielnice, ale faktycznie jedna linia, otwocka. Łączą ją te same znaki: drewniane domy w zbliżonym stylu, który wrzuca się do worka o nazwie świdermajer, modernistyczne wille i takie same stacje kolejowe. I od zachodu przerzedzony, ale w części wschodniej wciąż gęsty las

Odwrócenie perspektywy (Marta Bałaga)

Lubię występować, mam to „parcie na szkło”. Za czasów mojego politycznego zaangażowania miałam sporo doświadczeń z telewizją i radiem i bardzo dobrze się w tym czuję. Stwierdziłam więc, że dołączę do tych youtuberów, którzy chcą robić w Polsce coś pozytywnego

Patrzę, czekam (Renata Lis)

Koronawirus wytrącił nas z nawyku podróżowania. Zatrzymani w pędzie, uziemieni w locie – trzeźwiejemy, nawiązując bliższe relacje z samymi sobą

Sztuka

Najważniejsza informacja (Piotr Fortuna)

Agnieszka Polska przeplata opowieść o elektryfikacji peerelowskiej wsi wizjami przyszłości planety. Gubi się przy tym świadomie „między poezją a polityką”, odsuwając na bok deterministyczne modele rzeczywistości

Kusząca figuracja (Anna Pajęcka)

Pastelowe i potencjalnie bardzo niewinne malarstwo, które uprawia Martyna Smutná, ma w sobie radykalizm

Miejsce odosobnienia (Arek Gruszczyński)

Polska wieś jest w weneckim pawilonie, a wenecki pawilon w internecie od momentu otwarcia wystawy w maju – rozmowa z jednym z kuratorów wystawy na Biennale Architektury w Wenecji

Teatr

Zjadliwy zapaszek fiaska (Agata Becher)

W „Śmierci i umieraniu” Grzegorza Laszuka reżyserski kij zawraca rzekę czasu i daje widzowi poczucie jego umowności

Rewolucja w burdelu (Marta Zdanowska)

Być może literalność zaszkodziła „Balkonowi”, a jednak mimo wszystko Klata zrealizował w Wybrzeżu dobry spektakl, choć nie o tym, o czym się początkowo wydaje

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Ziemia

Utrata pewności siebie (Tomasz Sitarz)

Jeśli ktoś pyta mnie, kim jestem, to na myśl nasuwają mi się banalne odpowiedzi dotyczące mojej przeszłości, edukacji i przygód, a przecież jestem zlepkiem samoklonujących się worków pełnych białek, tłuszczów i wody

Uroczystości żałobne (Maciej Jakubowiak)

Kryzys klimatyczny, kiedy staje się końcem świata, nabiera kształtu i sprawczości, zaczyna domagać się obrzędów i ofiar

]]>

Film

Małe aniołki (Agnieszka Jakimiak)

Podstawowym motorem Jamesa Gunna jest czerpanie frajdy z tworzenia kina. Było to widać w obu częściach „Strażników galaktyki”, widać to też teraz – to kino zakochane w kinie

Ameryka bez happy endu (Jakub Majmurek)

Seria „Noc oczyszczenia” nie jest z pewnością najbardziej subtelną diagnozą Ameryki drugiej dekady XXI wieku. Filmy i seriale z cyklu często walą na odlew, od eksploatacyjnego widowiska klasy B przechodzą do dość łopatologicznego politycznego kaznodziejstwa. Jednocześnie w przesadzie tych produkcji zawiera się ich prawda

Cisza przed burzą (Jakub Socha)

„Susza” Connelly’ego pokazuje, że czarny kryminał to przede wszystkim klimat – klimat końca, kryzysu społecznego, który poluzowuje więzi między ludźmi

Nie wyjdę! (Marcin Stachowicz)

Lipcowa premiera drugiego sezonu „I Think You Should Leave...” zbiegła się w czasie z ostrzeżeniami przed czwartą falą pandemii – i jest to chyba dobra okazja do poważnego potraktowania „pocztu denialistów” Tima Robinsona

Literatura

Jakie my mamy szczęście (Adrian Stachowski)

Chciałam pokazać, że reportaż może być inny, możemy sobie poszerzyć ten gatunek, podpatrzeć inne podejście – mówi redaktorka antologii reportażu latynoamerykańskiego „Dziobak literatury”

Muzyka

Kosmiczna zasada (Rafał Księżyk)

Swego czasu oświeceni fani muzyki z wypiekami przytaczali słowa Alberta Aylera przedstawiające Trójcę Świętą free jazzu : „Coltrane był Ojcem, Pharoah był Synem, ja jestem Duchem Świętym”. Alice Coltrane jest nieodzownym kobiecym uzupełnieniem tego patriarchalnego trójkąta

Obyczaje

Piekło paniki moralnej (Olga Drenda)

Podczas lektury „Szatana w naszym domu” powraca pytanie: dlaczego ludzie bywają podatni na wirusy umysłu, dlaczego ulegają zbiorowej halucynacji?

Podmiejskie terytorium zamorskie (Juliusz Strachota)

To niby różne miasta, osiedla, gminy, dzielnice, ale faktycznie jedna linia, otwocka. Łączą ją te same znaki: drewniane domy w zbliżonym stylu, który wrzuca się do worka o nazwie świdermajer, modernistyczne wille i takie same stacje kolejowe. I od zachodu przerzedzony, ale w części wschodniej wciąż gęsty las

Odwrócenie perspektywy (Marta Bałaga)

Lubię występować, mam to „parcie na szkło”. Za czasów mojego politycznego zaangażowania miałam sporo doświadczeń z telewizją i radiem i bardzo dobrze się w tym czuję. Stwierdziłam więc, że dołączę do tych youtuberów, którzy chcą robić w Polsce coś pozytywnego

Patrzę, czekam (Renata Lis)

Koronawirus wytrącił nas z nawyku podróżowania. Zatrzymani w pędzie, uziemieni w locie – trzeźwiejemy, nawiązując bliższe relacje z samymi sobą

Sztuka

Najważniejsza informacja (Piotr Fortuna)

Agnieszka Polska przeplata opowieść o elektryfikacji peerelowskiej wsi wizjami przyszłości planety. Gubi się przy tym świadomie „między poezją a polityką”, odsuwając na bok deterministyczne modele rzeczywistości

Kusząca figuracja (Anna Pajęcka)

Pastelowe i potencjalnie bardzo niewinne malarstwo, które uprawia Martyna Smutná, ma w sobie radykalizm

Miejsce odosobnienia (Arek Gruszczyński)

Polska wieś jest w weneckim pawilonie, a wenecki pawilon w internecie od momentu otwarcia wystawy w maju – rozmowa z jednym z kuratorów wystawy na Biennale Architektury w Wenecji

Teatr

Zjadliwy zapaszek fiaska (Agata Becher)

W „Śmierci i umieraniu” Grzegorza Laszuka reżyserski kij zawraca rzekę czasu i daje widzowi poczucie jego umowności

Rewolucja w burdelu (Marta Zdanowska)

Być może literalność zaszkodziła „Balkonowi”, a jednak mimo wszystko Klata zrealizował w Wybrzeżu dobry spektakl, choć nie o tym, o czym się początkowo wydaje

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Ziemia

Utrata pewności siebie (Tomasz Sitarz)

Jeśli ktoś pyta mnie, kim jestem, to na myśl nasuwają mi się banalne odpowiedzi dotyczące mojej przeszłości, edukacji i przygód, a przecież jestem zlepkiem samoklonujących się worków pełnych białek, tłuszczów i wody

Uroczystości żałobne (Maciej Jakubowiak)

Kryzys klimatyczny, kiedy staje się końcem świata, nabiera kształtu i sprawczości, zaczyna domagać się obrzędów i ofiar

]]>
Fri, 30 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/312]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/312

Film

Było we mnie życie (Chantal Akerman)

Ktoś mi jednak powiedział kiedy kręcisz filmy wkładasz w nie całą siebie. Nie wiedziałam tego bo nie znałam siebie, a już na pewno nie znałam swojej strony wszystko albo nic

Perły w koronie  (Michał Walkiewicz)

Jako że tegoroczne Cannes było tak naprawdę ubiegłorocznym Cannes, filmowcy rywalizujący o Złotą Palmę biegali z lustrem po gościńcu dwa razy żwawiej. Zaś publicystyka była z lepszym bądź gorszym skutkiem filtrowana przez autorską wrażliwość

Literatura

Zgubić swoje słowa (Zyta Rudzka)

Mój warsztat pisarski polega na wydobywaniu cudzych głosów. Mocno osadzam opowieść w języku. To nie jest mowa podsłuchana, ale jęzor zrobiony. Bywa, że nadmiarowo wyśrubowany, świadomie. Fikcja narusza oczywisty, powierzchowny obraz świata

Literatura jest wielością (Maciej Jakubowiak)

Chcę w literaturze absolutnie wszystkiego. W „Shuggiem Bainie” Douglas Stuart wiele mi z tego daje: emocje, języki. I robi takie rzeczy z dialogami, że warto było poświęcić na to pół roku – mówi tłumacz powieści

Trwoga i ekstaza (Maciej Płaza)

Lektura „Opowieści niesamowitych” to seans spirytystyczny, w którym pragnienie odmiennego bytowania rozjątrza się, lecz nie zaspokaja. Nie zabiera w podróż po wyimaginowanych światach, nie wyzwala rojeń o technologicznym wszechspełnieniu. Budzi niepokój, a nie koi go

Pisałam, więc żyję (Anna Arno)

Prowadzona przez nią Galeria Lambert była niezależną polską ambasadą w Paryżu. Spotykały się tam różne pokolenia polskiej inteligencji. Jednak powieść Zofii Romanowiczowej „Szklana kula”, napisana w 1964 roku, ukazuje się dopiero teraz

Muzyka

Kosmici i kosmonauci (Olga Drenda)

Od strony słuchacza muzyka popularna w Polsce pozostaje właściwie niezbadana. Mamy solidnie przedstawioną perspektywę artystów. Znacznie mniej wiemy o kontekście społecznym i o publiczności – mówi autorka anglojęzycznej monografii polskiej popularnej muzyki elektronicznej

W pogoni za Tomem Waitsem (Rafał Księżyk)

Motywem przewodnim książki „Tom Waits. Życie na poboczu” jest chęć przedarcia się do „prawdziwego Waitsa”. Może dlatego współpracy przy niej odmówił nie tylko bohater, ale też cała masa jego kumpli i współpracowników?

Obyczaje

Nawalni (Marcin Wicha)

Kreml zrobił z telewizji podstawowe narzędzie swojej władzy. Na internet się spóźnił. A Nawalny już około 2005 roku przestawił się z ulotek na YouTube’a

Sztuka

Jedna twarz i taki sobie miraż (Adam Mazur)

Wydaje się, że to nie cytaty z piosenek Velvet Underground ani porównania do teatru Grotowskiego ratują zdjęcia Machcińskiego. Machcińskiego ratuje jego własna historia, jej autentyczny i na swój sposób hollywoodzki wymiar

Teatr

Heroiny nie umierają (Teresa Fazan)

W „Silenzio!” głosy nieumarłych diw włączają się w cały szereg obrazoburczych gestów

Mieszkam w Lalikach (Katarzyna Niedurny)

Moja rodzina i sąsiedzi w Lalikach nie pozwalają mi, żeby teatr był zbyt ważny. Lubię, kiedy przychodzą prace sezonowe w polu i sąsiedzi jedni u drugich wymieniają się tą pracą. To sprowadza na ziemię

Wiersze

wiersze (Marta Stępniak)

Ziemia

Zamieszkać z drzewami (Marcin Stachowicz)

Bohaterka „Listowieści”, choć wolałaby zostać sama w swojej leśnej chacie, wybiera opowiadanie. Będzie streszczać ezoteryczne nauki przyrodnicze tak długo, aż ludzkość na powrót pojmie, że jest częścią nieprzeniknionej sieci wzajemnych powiązań

Permakultura w sieci (Krzysztof Marciniak)

Projektowanie permakulturowe jawi się w ujęciu Rosemary Morrow nie jako recepta na dobrostan jednostki i przywrócenie harmonii z „naturą”, ale jako element strategii przetrwania całych społeczności w rozgrzanych betonowych miastach i spalonych słońcem obozach dla uchodźców

]]>

Film

Było we mnie życie (Chantal Akerman)

Ktoś mi jednak powiedział kiedy kręcisz filmy wkładasz w nie całą siebie. Nie wiedziałam tego bo nie znałam siebie, a już na pewno nie znałam swojej strony wszystko albo nic

Perły w koronie  (Michał Walkiewicz)

Jako że tegoroczne Cannes było tak naprawdę ubiegłorocznym Cannes, filmowcy rywalizujący o Złotą Palmę biegali z lustrem po gościńcu dwa razy żwawiej. Zaś publicystyka była z lepszym bądź gorszym skutkiem filtrowana przez autorską wrażliwość

Literatura

Zgubić swoje słowa (Zyta Rudzka)

Mój warsztat pisarski polega na wydobywaniu cudzych głosów. Mocno osadzam opowieść w języku. To nie jest mowa podsłuchana, ale jęzor zrobiony. Bywa, że nadmiarowo wyśrubowany, świadomie. Fikcja narusza oczywisty, powierzchowny obraz świata

Literatura jest wielością (Maciej Jakubowiak)

Chcę w literaturze absolutnie wszystkiego. W „Shuggiem Bainie” Douglas Stuart wiele mi z tego daje: emocje, języki. I robi takie rzeczy z dialogami, że warto było poświęcić na to pół roku – mówi tłumacz powieści

Trwoga i ekstaza (Maciej Płaza)

Lektura „Opowieści niesamowitych” to seans spirytystyczny, w którym pragnienie odmiennego bytowania rozjątrza się, lecz nie zaspokaja. Nie zabiera w podróż po wyimaginowanych światach, nie wyzwala rojeń o technologicznym wszechspełnieniu. Budzi niepokój, a nie koi go

Pisałam, więc żyję (Anna Arno)

Prowadzona przez nią Galeria Lambert była niezależną polską ambasadą w Paryżu. Spotykały się tam różne pokolenia polskiej inteligencji. Jednak powieść Zofii Romanowiczowej „Szklana kula”, napisana w 1964 roku, ukazuje się dopiero teraz

Muzyka

Kosmici i kosmonauci (Olga Drenda)

Od strony słuchacza muzyka popularna w Polsce pozostaje właściwie niezbadana. Mamy solidnie przedstawioną perspektywę artystów. Znacznie mniej wiemy o kontekście społecznym i o publiczności – mówi autorka anglojęzycznej monografii polskiej popularnej muzyki elektronicznej

W pogoni za Tomem Waitsem (Rafał Księżyk)

Motywem przewodnim książki „Tom Waits. Życie na poboczu” jest chęć przedarcia się do „prawdziwego Waitsa”. Może dlatego współpracy przy niej odmówił nie tylko bohater, ale też cała masa jego kumpli i współpracowników?

Obyczaje

Nawalni (Marcin Wicha)

Kreml zrobił z telewizji podstawowe narzędzie swojej władzy. Na internet się spóźnił. A Nawalny już około 2005 roku przestawił się z ulotek na YouTube’a

Sztuka

Jedna twarz i taki sobie miraż (Adam Mazur)

Wydaje się, że to nie cytaty z piosenek Velvet Underground ani porównania do teatru Grotowskiego ratują zdjęcia Machcińskiego. Machcińskiego ratuje jego własna historia, jej autentyczny i na swój sposób hollywoodzki wymiar

Teatr

Heroiny nie umierają (Teresa Fazan)

W „Silenzio!” głosy nieumarłych diw włączają się w cały szereg obrazoburczych gestów

Mieszkam w Lalikach (Katarzyna Niedurny)

Moja rodzina i sąsiedzi w Lalikach nie pozwalają mi, żeby teatr był zbyt ważny. Lubię, kiedy przychodzą prace sezonowe w polu i sąsiedzi jedni u drugich wymieniają się tą pracą. To sprowadza na ziemię

Wiersze

wiersze (Marta Stępniak)

Ziemia

Zamieszkać z drzewami (Marcin Stachowicz)

Bohaterka „Listowieści”, choć wolałaby zostać sama w swojej leśnej chacie, wybiera opowiadanie. Będzie streszczać ezoteryczne nauki przyrodnicze tak długo, aż ludzkość na powrót pojmie, że jest częścią nieprzeniknionej sieci wzajemnych powiązań

Permakultura w sieci (Krzysztof Marciniak)

Projektowanie permakulturowe jawi się w ujęciu Rosemary Morrow nie jako recepta na dobrostan jednostki i przywrócenie harmonii z „naturą”, ale jako element strategii przetrwania całych społeczności w rozgrzanych betonowych miastach i spalonych słońcem obozach dla uchodźców

]]>
Fri, 16 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/311]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/311

Literatura

Niepodobieństwa rodzinne (Adam Woźniak)

„Rozrzucone” Liliany Hermetz są nie tylko zapisem kilkudziesięciu lat historii, lecz także diagnozą kryzysu kosmopolitycznej utopii. Inni są tu wciąż raczej zagrażającymi „obcymi u bram” niż obietnicą owocnego spotkania

Myśleć poezją (Joanna Mąkowska)

W języku poetyckim Klickiej uwagę przykuwa dynamika relacji między wymiarem znaczeniowym a materialnością słów, polem skojarzeń a mięśniami języka

Puste pola (Monika Ochędowska)

W „Rzeszocie” Bartosz Sadulski rozwija przed czytelniczkami panoramę XIX wieku, a następnie, uzbrojony w czarodziejski ołówek, jednym postaciom domalowuje wąsy, innym podretuszowuje akt zgonu

Dom z wielką wyrwą (Olga Wróbel)

Gdybym za każdym razem, idąc ulicą, myślała o tym, co strasznego tu się wydarzyło, to przecież zwariowałabym – mówi laureatka tytułu warszawskiej twórczyni

Muzyka

Łowca jubilerów (Marcin Bogucki)

Mariusz Treliński próbuje stworzyć w operze „Cardillac” Paula Hindemitha psychodeliczny trip, z neonową wizją miasta przyszłości w tle. Nie da się jednak uzyskać takiej immersji w dziele, które kalejdoskopowo zmienia formy

Poetka o dresiarskiej duszy (Konstanty Usenko)

Ajgiel Gajsina przyszła na świat w industrialnym molochu Nabierieżnyje Czełny. To tatarskie Detroit, monomiasto słynne z produkcji ciężarówek kamazów, gdzie nazwy ulic zastąpione zostały numerami i skrótami – przedpremierowy fragment książki „Wykresy fal środkowej Wołgi”

Ślimak na klawiaturze (Krzysztof Stefański / Wioleta Żochowska)

Tegoroczny wrocławski festiwal Musica Electronica Nova rozgrywał się przede wszystkim pomiędzy tym, co naturalne, i tym, co sztuczne; między tym co dominujące i opresyjne, a tym, co uciskane i inne

Rzeczywistość przemawia coraz mocniej (Kasia Jaroch)

Wśród publiczności muzyki współczesnej coraz częściej spotykam osoby, które słuchają różnych gatunków, nie są tylko skupione na formie i dźwięku, nie mają wykształcenia muzycznego. Dlatego chcę, żeby moja muzyka dotykała ważnej dla nich tematyki, nie była tylko abstrakcyjną wypowiedzią dźwiękową

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 13): Zemsta kobiet (Agnieszka Słodownik)

Oglądamy film „Obiecująca. Młoda. Kobieta” i rozmawiamy o przezroczystości agresji seksualnej przed #metoo, płonności indywidualnej zemsty, scenie w aptece i wszystkich innych

Sztuka

Róże i szparagus (Olga Drenda)

Zazwyczaj słusznie analizuje się monidło w kontekście sztuki użytkowej, w odniesieniu do kultury wiejskiej i robotniczej. Ale równie ważne jest, by pamiętać, że to artefakt nowoczesności, modernizacji domu prowincjonalnego

Jak przedmiot zostaje obiektem (Aleksandra Boćkowska)

Starsze panie z estymą opowiadają, jaki to wspaniały przedmiot. My wiemy, że nie nadaje się do zbiorów, ale żal jest odmawiać. Reakcje na odmowę są różne. To są bardzo trudne, smutne sytuacje, ale musimy być twardzi – mówią pracownicy Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi

Teatr

Halina i Zofia (Marta Zdanowska)

„Halka” Anny Smolar jest wykoślawioną opowieścią o skansenie symbolicznym, który żadnej kobiety nie wzmacnia, za to wszystkie ustawia w szeregu męczennic

Historie przemocy (Piotr Morawski)

Teatralne „Cwaniary” zatrzymują się w pół kroku, jakby reżyserka i dramaturżka nie umiały się zdecydować, czy chcą warszawskimi szlagierami bawić czy jednak je demaskować

Wiersze

wiersze (Sławomir Płatek)

Ziemia

Dojrzeć rzeczność (Filip Springer)

Szukając pejzażu zaczesanego przez rzekę, muszę od niej odjechać czasem na kilka, kilkanaście kilometrów. W bezmiarze pól znajduję ślady wojny prowadzonej tu przez ostatnich dwieście lat

]]>

Literatura

Niepodobieństwa rodzinne (Adam Woźniak)

„Rozrzucone” Liliany Hermetz są nie tylko zapisem kilkudziesięciu lat historii, lecz także diagnozą kryzysu kosmopolitycznej utopii. Inni są tu wciąż raczej zagrażającymi „obcymi u bram” niż obietnicą owocnego spotkania

Myśleć poezją (Joanna Mąkowska)

W języku poetyckim Klickiej uwagę przykuwa dynamika relacji między wymiarem znaczeniowym a materialnością słów, polem skojarzeń a mięśniami języka

Puste pola (Monika Ochędowska)

W „Rzeszocie” Bartosz Sadulski rozwija przed czytelniczkami panoramę XIX wieku, a następnie, uzbrojony w czarodziejski ołówek, jednym postaciom domalowuje wąsy, innym podretuszowuje akt zgonu

Dom z wielką wyrwą (Olga Wróbel)

Gdybym za każdym razem, idąc ulicą, myślała o tym, co strasznego tu się wydarzyło, to przecież zwariowałabym – mówi laureatka tytułu warszawskiej twórczyni

Muzyka

Łowca jubilerów (Marcin Bogucki)

Mariusz Treliński próbuje stworzyć w operze „Cardillac” Paula Hindemitha psychodeliczny trip, z neonową wizją miasta przyszłości w tle. Nie da się jednak uzyskać takiej immersji w dziele, które kalejdoskopowo zmienia formy

Poetka o dresiarskiej duszy (Konstanty Usenko)

Ajgiel Gajsina przyszła na świat w industrialnym molochu Nabierieżnyje Czełny. To tatarskie Detroit, monomiasto słynne z produkcji ciężarówek kamazów, gdzie nazwy ulic zastąpione zostały numerami i skrótami – przedpremierowy fragment książki „Wykresy fal środkowej Wołgi”

Ślimak na klawiaturze (Krzysztof Stefański / Wioleta Żochowska)

Tegoroczny wrocławski festiwal Musica Electronica Nova rozgrywał się przede wszystkim pomiędzy tym, co naturalne, i tym, co sztuczne; między tym co dominujące i opresyjne, a tym, co uciskane i inne

Rzeczywistość przemawia coraz mocniej (Kasia Jaroch)

Wśród publiczności muzyki współczesnej coraz częściej spotykam osoby, które słuchają różnych gatunków, nie są tylko skupione na formie i dźwięku, nie mają wykształcenia muzycznego. Dlatego chcę, żeby moja muzyka dotykała ważnej dla nich tematyki, nie była tylko abstrakcyjną wypowiedzią dźwiękową

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 13): Zemsta kobiet (Agnieszka Słodownik)

Oglądamy film „Obiecująca. Młoda. Kobieta” i rozmawiamy o przezroczystości agresji seksualnej przed #metoo, płonności indywidualnej zemsty, scenie w aptece i wszystkich innych

Sztuka

Róże i szparagus (Olga Drenda)

Zazwyczaj słusznie analizuje się monidło w kontekście sztuki użytkowej, w odniesieniu do kultury wiejskiej i robotniczej. Ale równie ważne jest, by pamiętać, że to artefakt nowoczesności, modernizacji domu prowincjonalnego

Jak przedmiot zostaje obiektem (Aleksandra Boćkowska)

Starsze panie z estymą opowiadają, jaki to wspaniały przedmiot. My wiemy, że nie nadaje się do zbiorów, ale żal jest odmawiać. Reakcje na odmowę są różne. To są bardzo trudne, smutne sytuacje, ale musimy być twardzi – mówią pracownicy Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi

Teatr

Halina i Zofia (Marta Zdanowska)

„Halka” Anny Smolar jest wykoślawioną opowieścią o skansenie symbolicznym, który żadnej kobiety nie wzmacnia, za to wszystkie ustawia w szeregu męczennic

Historie przemocy (Piotr Morawski)

Teatralne „Cwaniary” zatrzymują się w pół kroku, jakby reżyserka i dramaturżka nie umiały się zdecydować, czy chcą warszawskimi szlagierami bawić czy jednak je demaskować

Wiersze

wiersze (Sławomir Płatek)

Ziemia

Dojrzeć rzeczność (Filip Springer)

Szukając pejzażu zaczesanego przez rzekę, muszę od niej odjechać czasem na kilka, kilkanaście kilometrów. W bezmiarze pól znajduję ślady wojny prowadzonej tu przez ostatnich dwieście lat

]]>
Fri, 02 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/310]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/310

Film

Między wyskokiem a upadkiem (Iwona Kurz)

Vinterberg demonstruje współudział kina w piciu – może kamera nie bywa pijana, ale obraz filmowy stale zachęca do rauszu

Jak być kochaną (Michał Walkiewicz)

Pytanie, które w „Sweat” Magnusa von Horna będzie powracać i do którego grająca trenerkę Magdalena Koleśnik potrafi sprowokować jednym spojrzeniem, dotyczy moralności: czy Sylwia wie, że sprzedaje blagę?

Amnezja i alienacja (Piotr Mirski)

Debiutancka „Niepamięć”, wyrastająca z greckiej Nowej Fali, przypomina twórczość Yorgosa Lanthimosa, najbardziej prominentnego reżysera nurtu

Jabłka, pomarańcze i sześć ziaren granatu (Klaudia Rachubińska)

Autor „Niepamięci” wyrasta ze środowiska greckiej Nowej Fali jako szukający własnej drogi przedstawiciel „drugiego pokolenia”. I choć sytuuje swój film w pokrewnych konwencjach estetycznych, próbuje mówić w tym języku o czymś innym

Literatura

Trywialne iluminacje (Agata Pyzik)

„Tęsknota za lepszym światem” najlepiej pokazuje skalę możliwości Ottessy Moshfegh – zaskakujące zaangażowanie ciała, wchłaniania i wydalania, rozkładu, starzenia się, fizjologii i struktury ludzkiego pragnienia, które rzadko wygląda estetycznie

Generowanie błędów (Maciej Jakubowiak)

W „Małych rączkach” i „Świetlistej republice” Andrés Barba bawi się językiem jak dziecko, niefrasobliwie, nieodpowiedzialnie i niebezpiecznie. Pokazuje przy tym, że to, co jest narzędziem okrucieństwa, jest też siłą napędową literatury

Martwa natura z gnijącymi owocami (Dariusz Sośnicki)

„Zakochany” Hayesa tkwi po szyję w konwencji noir. Mamy i mężczyznę w kryzysie, i wielkie, trochę mroczne i duszne miasto, i prawie femme fatale, i nieudaną miłość

Media

Kolekcjonując internet (Ewa Drygalska)

Kiedy Beeple sprzedał cyfrową wersję swojej pracy za 69 millionów dolarów, internet i rynek sztuki zawrzały. To nie pomyłka, za JPG-a zapłacono 15 milionów dolarów więcej niż za „Nimfy” Moneta. Czym właściwie jest kryptoart?

Muzyka

Skrzypce i UFO (Michał Wieczorek)

W ludowej operze „Diabelskie skrzypce” mazurki i oberki splatają się z awangardowymi technikami oraz elektroniką, która nadaje muzyce psychodeliczny, odrealniony klimat

Obyczaje

Rewolucja i depresja (J. Szpilka)

Transpłciowość Paula Preciado opisana w „Testo ćpunie” to projekt czerpiący obficie z technoutopijnych koncepcji cyberfeminizmu. Zgodnie z nimi nowe technologie dostarczają narzędzi do przezwyciężenia porządku płci i cielesności

Własna historia (Aleksandra Boćkowska)

Pięć lat temu byłoby niemożliwe mieć numer po numerze znaną pisarkę, bardzo znaną aktywistkę, znaną feministkę, znanego dziennikarza. Nie odważyliby się na publiczny coming out – mówią redaktorzy magazynu „Replika”

Koniec ojców (Michał R. Wiśniewski)

Ojcostwo jest jak duża opozycyjna partia, która od lat nie może wygrać wyborów – jako projekt jest skompromitowane, na jego gruzach trzeba zbudować nową narrację

Sztuka

W poszukiwaniu komunikacji (Marta Czyż)

Każdy profesor ma swój sposób i szablon na produkcję artysty, tylko po jakimś czasie on się wyczerpuje. Ilu jest nam potrzebnych następnych młodych artystów od Tarasa, Bałki czy Kowala? – mówią studenci i studentki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Kochajcie go (Anna Pajęcka)

Rzeczywistość opisywana w pracach Pawła Żukowskiego jest niegramotna, dziwaczna, wyciągnięta ze śmietnika. Albo po prostu z polskiej rzeczywistości, która nie jest o ładnych rzeczach, chyba że na pocztówkach

Archiwa i manifesty (Anna Pajęcka)

W ramach stażu, który odbywałam na studiach, spędziłam kilka miesięcy w archiwum jednej z warszawskich instytucji sztuki. Nigdy nie doświadczyłam władzy kreowania archiwów tak mocno jak podczas tych bezpłatnych praktyk

Iluzjonistka (Agnieszka Drotkiewicz)

Uważałam malarstwo za swoje powołanie, ale zdecydowałam się porzucić je z dnia na dzień, nie radząc sobie z kolorem. Ostatni obraz malowałam tak długo, aż się stał całkiem czarny

Teatr

Zwykłość (Agata Becher)

W „Odysei. Historii dla Hollywoodu” Krzysztof Warlikowski pozostawia nas w wiecznej męce niejednoznaczności

Nie o czynach płonących jak ogień (Anka Herbut)

Wiedziałam, że jak rzucimy takie hasła jak western, Siksa czy Magda Dubrowska, to będzie się od nas oczekiwać westernu Tarantino, jakiegoś „Kill Billa” o zemście kowbojek – mówi współtwórczyni spektaklu „O czynach niszczących opowieść”

Wolni ludzie i mechanicy (Anna Pajęcka)

„Raj-potop” to całkiem klasycznie jak na Jaremkę wystawiona komedia. Jakby wobec wyzwań późnego kapitalizmu śmiech stawał się ostatnim bastionem niewinności

Ślad psiej łapy (Piotr Morawski)

Instalacja w przedstawieniu Klaudii Hartung-Wójciak to ślady, resztki, remiksy, kolaże – tak działać ma afektywne nekroarchiwum, które nigdy nie zmieni się w pomnik, na zawsze pozostanie performansem

Koń, który mówi (Witold Mrozek)

„W teatrze jest wszystko możliwe”, wyśpiewane w „Onko” Szczawińskiej jest zarazem gorzką ironią, jak i stwierdzeniem faktu – nie tyle może wyznaniem wiary, ile uchwyceniem doświadczenia

Wiersze

wiersze (Monika Gromala)

Ziemia

Mieszko i inni (Stanisław Łubieński)

Drzewa w naszej okolicy traktujemy jak coś oczywistego, codziennego, niezmiennego – zupełnie jak kamienice, ulice czy latarnie. A przecież każde z nich jest wyjątkowe i niepowtarzalne

]]>

Film

Między wyskokiem a upadkiem (Iwona Kurz)

Vinterberg demonstruje współudział kina w piciu – może kamera nie bywa pijana, ale obraz filmowy stale zachęca do rauszu

Jak być kochaną (Michał Walkiewicz)

Pytanie, które w „Sweat” Magnusa von Horna będzie powracać i do którego grająca trenerkę Magdalena Koleśnik potrafi sprowokować jednym spojrzeniem, dotyczy moralności: czy Sylwia wie, że sprzedaje blagę?

Amnezja i alienacja (Piotr Mirski)

Debiutancka „Niepamięć”, wyrastająca z greckiej Nowej Fali, przypomina twórczość Yorgosa Lanthimosa, najbardziej prominentnego reżysera nurtu

Jabłka, pomarańcze i sześć ziaren granatu (Klaudia Rachubińska)

Autor „Niepamięci” wyrasta ze środowiska greckiej Nowej Fali jako szukający własnej drogi przedstawiciel „drugiego pokolenia”. I choć sytuuje swój film w pokrewnych konwencjach estetycznych, próbuje mówić w tym języku o czymś innym

Literatura

Trywialne iluminacje (Agata Pyzik)

„Tęsknota za lepszym światem” najlepiej pokazuje skalę możliwości Ottessy Moshfegh – zaskakujące zaangażowanie ciała, wchłaniania i wydalania, rozkładu, starzenia się, fizjologii i struktury ludzkiego pragnienia, które rzadko wygląda estetycznie

Generowanie błędów (Maciej Jakubowiak)

W „Małych rączkach” i „Świetlistej republice” Andrés Barba bawi się językiem jak dziecko, niefrasobliwie, nieodpowiedzialnie i niebezpiecznie. Pokazuje przy tym, że to, co jest narzędziem okrucieństwa, jest też siłą napędową literatury

Martwa natura z gnijącymi owocami (Dariusz Sośnicki)

„Zakochany” Hayesa tkwi po szyję w konwencji noir. Mamy i mężczyznę w kryzysie, i wielkie, trochę mroczne i duszne miasto, i prawie femme fatale, i nieudaną miłość

Media

Kolekcjonując internet (Ewa Drygalska)

Kiedy Beeple sprzedał cyfrową wersję swojej pracy za 69 millionów dolarów, internet i rynek sztuki zawrzały. To nie pomyłka, za JPG-a zapłacono 15 milionów dolarów więcej niż za „Nimfy” Moneta. Czym właściwie jest kryptoart?

Muzyka

Skrzypce i UFO (Michał Wieczorek)

W ludowej operze „Diabelskie skrzypce” mazurki i oberki splatają się z awangardowymi technikami oraz elektroniką, która nadaje muzyce psychodeliczny, odrealniony klimat

Obyczaje

Rewolucja i depresja (J. Szpilka)

Transpłciowość Paula Preciado opisana w „Testo ćpunie” to projekt czerpiący obficie z technoutopijnych koncepcji cyberfeminizmu. Zgodnie z nimi nowe technologie dostarczają narzędzi do przezwyciężenia porządku płci i cielesności

Własna historia (Aleksandra Boćkowska)

Pięć lat temu byłoby niemożliwe mieć numer po numerze znaną pisarkę, bardzo znaną aktywistkę, znaną feministkę, znanego dziennikarza. Nie odważyliby się na publiczny coming out – mówią redaktorzy magazynu „Replika”

Koniec ojców (Michał R. Wiśniewski)

Ojcostwo jest jak duża opozycyjna partia, która od lat nie może wygrać wyborów – jako projekt jest skompromitowane, na jego gruzach trzeba zbudować nową narrację

Sztuka

W poszukiwaniu komunikacji (Marta Czyż)

Każdy profesor ma swój sposób i szablon na produkcję artysty, tylko po jakimś czasie on się wyczerpuje. Ilu jest nam potrzebnych następnych młodych artystów od Tarasa, Bałki czy Kowala? – mówią studenci i studentki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Kochajcie go (Anna Pajęcka)

Rzeczywistość opisywana w pracach Pawła Żukowskiego jest niegramotna, dziwaczna, wyciągnięta ze śmietnika. Albo po prostu z polskiej rzeczywistości, która nie jest o ładnych rzeczach, chyba że na pocztówkach

Archiwa i manifesty (Anna Pajęcka)

W ramach stażu, który odbywałam na studiach, spędziłam kilka miesięcy w archiwum jednej z warszawskich instytucji sztuki. Nigdy nie doświadczyłam władzy kreowania archiwów tak mocno jak podczas tych bezpłatnych praktyk

Iluzjonistka (Agnieszka Drotkiewicz)

Uważałam malarstwo za swoje powołanie, ale zdecydowałam się porzucić je z dnia na dzień, nie radząc sobie z kolorem. Ostatni obraz malowałam tak długo, aż się stał całkiem czarny

Teatr

Zwykłość (Agata Becher)

W „Odysei. Historii dla Hollywoodu” Krzysztof Warlikowski pozostawia nas w wiecznej męce niejednoznaczności

Nie o czynach płonących jak ogień (Anka Herbut)

Wiedziałam, że jak rzucimy takie hasła jak western, Siksa czy Magda Dubrowska, to będzie się od nas oczekiwać westernu Tarantino, jakiegoś „Kill Billa” o zemście kowbojek – mówi współtwórczyni spektaklu „O czynach niszczących opowieść”

Wolni ludzie i mechanicy (Anna Pajęcka)

„Raj-potop” to całkiem klasycznie jak na Jaremkę wystawiona komedia. Jakby wobec wyzwań późnego kapitalizmu śmiech stawał się ostatnim bastionem niewinności

Ślad psiej łapy (Piotr Morawski)

Instalacja w przedstawieniu Klaudii Hartung-Wójciak to ślady, resztki, remiksy, kolaże – tak działać ma afektywne nekroarchiwum, które nigdy nie zmieni się w pomnik, na zawsze pozostanie performansem

Koń, który mówi (Witold Mrozek)

„W teatrze jest wszystko możliwe”, wyśpiewane w „Onko” Szczawińskiej jest zarazem gorzką ironią, jak i stwierdzeniem faktu – nie tyle może wyznaniem wiary, ile uchwyceniem doświadczenia

Wiersze

wiersze (Monika Gromala)

Ziemia

Mieszko i inni (Stanisław Łubieński)

Drzewa w naszej okolicy traktujemy jak coś oczywistego, codziennego, niezmiennego – zupełnie jak kamienice, ulice czy latarnie. A przecież każde z nich jest wyjątkowe i niepowtarzalne

]]>
Fri, 18 Jun 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/309]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/309

Film

Wybory nieprzedstawione (Jakub Majmurek)

Jeśli filmowcy znad Wisły kierowali kamerę na wyborczą walkę, to na ogół po to, by powiedzieć widzom, że od polityki najlepiej trzymać się z daleka. Kino nie tylko przegapiło fascynujący temat, ale też zawiodło polską sferę publiczną

Otwarty horyzont (Jakub Socha)

Nakręcony przez Zhao z niespotykanym wyczuciem „Nomadland” opowiada o tej Ameryce, gdzie można patrzeć i jechać przed siebie do woli

Och, Żenia! (Bartosz Żurawiecki)

Najnowszemu filmowi Małgorzaty Szumowskiej najbardziej szkodzi „wszystkoizm”. Czegóż tu nie ma! Jest i satyra na mieszczaństwo, i dramat mistyczny, i dramat psychologiczny, są powidoki Kieślowskiego, są sztuczki magiczne i ożywające na ścianie obrazki

Stół, którego tu nie ma (Jakub Majmurek)

Zawarte w filmie „Oslo” pragnienie, by Izraelczycy i Palestyńczycy usiedli do stołu i wypracowali pokój, wydaje się tyleż zrozumiałe i szlachetne, ile naiwne, oderwane od tego, jak wyglądają dziś konflikt na Bliskim Wschodzie i jego polityka

Literatura

Zagadki i labirynty (Paulina Małochleb)

Wszyscy cierpimy na zatrucie historią, nigdy, w żadnej narracji o przeszłości jej nie pokonamy. Ona nas zawsze przeżuwa i wypluwa. Czasem w nowej formie, ale częściej jednak w postaci miazgi – mówi autor powieści „Pulverkopf”

Nie cierpię scen łóżkowych (Adam Pluszka)

Lubię tłumaczyć literaturę młodzieżową, bo częściej niż ta skierowana do innych odbiorców jest bezpretensjonalna, zabawna, daje pole do popisu w dialogach. Wiele z najwybitniejszych dzieł światowej literatury powstało dla dzieci i młodzieży

Muzyka

Jak się robi underground (Rafał Księżyk)

Jarocin był wtedy jak Facebook: jak cię tam nie było, to nikt o tobie nie wiedział  – rozmowa o muzyce i scenie alternatywnej czasów transformacji

Kim jest kobieta (Piotr Szwed)

Pięć lat po solidnym, ale i nieco bezbarwnym „Clashes” Monika Brodka wydaje znacznie ciekawszy album. Zdeformowanym brzmieniem, popowymi melodiami i niepokojącym wizerunkiem zarysowuje pytania dotyczące tożsamości

MUZYKA 2.1: Aleksandra Słyż (Jan Topolski)

Jej pierwszy album, „Human Glory”, wydany na kasecie w zeszłym roku, podbił krytykę muzyczną. Ale ta młoda kompozytorka i sound designerka ma już za sobą parę lat doświadczeń w elektronice, choreografii i instalacjach

Jeszcze więcej wszystkiego (Mateusz Witkowski)

Rozmach całego przedsięwzięcia jest dość imponujący, black midi zdają się mówić: „połknęliśmy całą muzykę i patrzcie, co nam wyszło”

Obyczaje

Nosy transformacji (Witold Mrozek)

Gipsowe nosy, dekoracyjne ananasy, zeszyty w myszkę miki, pożar GS-u i banknoty z Kopernikiem – rozmawiamy z artystkami i artystami, dla których transformacja była doświadczeniem dzieciństwa

Sztuka

Wytwarzanie muzeum (Adam Mazur)

Odkąd pracuję w muzeum, ciągle pytam o sens tej instytucji, o uzasadnienie jej istnienia – mówi  dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Pułapka (Piotr Morawski)

„Serce” Wiktora Bagińskiego jest nie tyle narracją o rozpadzie, ile narracją rozpadu, dezintegracji i braku języka

Bryki i kleksy (Stanisław Godlewski)

Najbardziej uderzający w teatralnej realizacji „Akademii Pana Kleksa” jest brak jakiejkolwiek interpretacji. Całość toczy się zgodnie z literą tekstu

Chora na słowa (Julia Niedziejko)

W „4.48 Psychosis” Sarah Kane mamy do czynienia z paradoksem, bo zaczynamy rozumieć narratorkę dzięki jej niekomunikatywności.  Doskonale wychwytuje to Demirski, czyniąc właśnie tekst głównym bohaterem spektaklu

Wiersze

wiersze (Tomasz Bąk)

Ziemia

Niejedni (Agata Szydłowska)

Kolonie mikroorganizmów zasiedlają środowisko wewnątrz nas. Naszymi miękkimi wnętrznościami otulamy inne habitaty. Jesteśmy porowaci, przepuszczalni, niedomknięci – o potrzebie rozszczelnienia mentalnych granic między człowiekiem a światem

]]>

Film

Wybory nieprzedstawione (Jakub Majmurek)

Jeśli filmowcy znad Wisły kierowali kamerę na wyborczą walkę, to na ogół po to, by powiedzieć widzom, że od polityki najlepiej trzymać się z daleka. Kino nie tylko przegapiło fascynujący temat, ale też zawiodło polską sferę publiczną

Otwarty horyzont (Jakub Socha)

Nakręcony przez Zhao z niespotykanym wyczuciem „Nomadland” opowiada o tej Ameryce, gdzie można patrzeć i jechać przed siebie do woli

Och, Żenia! (Bartosz Żurawiecki)

Najnowszemu filmowi Małgorzaty Szumowskiej najbardziej szkodzi „wszystkoizm”. Czegóż tu nie ma! Jest i satyra na mieszczaństwo, i dramat mistyczny, i dramat psychologiczny, są powidoki Kieślowskiego, są sztuczki magiczne i ożywające na ścianie obrazki

Stół, którego tu nie ma (Jakub Majmurek)

Zawarte w filmie „Oslo” pragnienie, by Izraelczycy i Palestyńczycy usiedli do stołu i wypracowali pokój, wydaje się tyleż zrozumiałe i szlachetne, ile naiwne, oderwane od tego, jak wyglądają dziś konflikt na Bliskim Wschodzie i jego polityka

Literatura

Zagadki i labirynty (Paulina Małochleb)

Wszyscy cierpimy na zatrucie historią, nigdy, w żadnej narracji o przeszłości jej nie pokonamy. Ona nas zawsze przeżuwa i wypluwa. Czasem w nowej formie, ale częściej jednak w postaci miazgi – mówi autor powieści „Pulverkopf”

Nie cierpię scen łóżkowych (Adam Pluszka)

Lubię tłumaczyć literaturę młodzieżową, bo częściej niż ta skierowana do innych odbiorców jest bezpretensjonalna, zabawna, daje pole do popisu w dialogach. Wiele z najwybitniejszych dzieł światowej literatury powstało dla dzieci i młodzieży

Muzyka

Jak się robi underground (Rafał Księżyk)

Jarocin był wtedy jak Facebook: jak cię tam nie było, to nikt o tobie nie wiedział  – rozmowa o muzyce i scenie alternatywnej czasów transformacji

Kim jest kobieta (Piotr Szwed)

Pięć lat po solidnym, ale i nieco bezbarwnym „Clashes” Monika Brodka wydaje znacznie ciekawszy album. Zdeformowanym brzmieniem, popowymi melodiami i niepokojącym wizerunkiem zarysowuje pytania dotyczące tożsamości

MUZYKA 2.1: Aleksandra Słyż (Jan Topolski)

Jej pierwszy album, „Human Glory”, wydany na kasecie w zeszłym roku, podbił krytykę muzyczną. Ale ta młoda kompozytorka i sound designerka ma już za sobą parę lat doświadczeń w elektronice, choreografii i instalacjach

Jeszcze więcej wszystkiego (Mateusz Witkowski)

Rozmach całego przedsięwzięcia jest dość imponujący, black midi zdają się mówić: „połknęliśmy całą muzykę i patrzcie, co nam wyszło”

Obyczaje

Nosy transformacji (Witold Mrozek)

Gipsowe nosy, dekoracyjne ananasy, zeszyty w myszkę miki, pożar GS-u i banknoty z Kopernikiem – rozmawiamy z artystkami i artystami, dla których transformacja była doświadczeniem dzieciństwa

Sztuka

Wytwarzanie muzeum (Adam Mazur)

Odkąd pracuję w muzeum, ciągle pytam o sens tej instytucji, o uzasadnienie jej istnienia – mówi  dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Pułapka (Piotr Morawski)

„Serce” Wiktora Bagińskiego jest nie tyle narracją o rozpadzie, ile narracją rozpadu, dezintegracji i braku języka

Bryki i kleksy (Stanisław Godlewski)

Najbardziej uderzający w teatralnej realizacji „Akademii Pana Kleksa” jest brak jakiejkolwiek interpretacji. Całość toczy się zgodnie z literą tekstu

Chora na słowa (Julia Niedziejko)

W „4.48 Psychosis” Sarah Kane mamy do czynienia z paradoksem, bo zaczynamy rozumieć narratorkę dzięki jej niekomunikatywności.  Doskonale wychwytuje to Demirski, czyniąc właśnie tekst głównym bohaterem spektaklu

Wiersze

wiersze (Tomasz Bąk)

Ziemia

Niejedni (Agata Szydłowska)

Kolonie mikroorganizmów zasiedlają środowisko wewnątrz nas. Naszymi miękkimi wnętrznościami otulamy inne habitaty. Jesteśmy porowaci, przepuszczalni, niedomknięci – o potrzebie rozszczelnienia mentalnych granic między człowiekiem a światem

]]>
Fri, 04 Jun 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/308]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/308

Film

Bardzo dobry zły serial (Ewa Stusińska)

„Sexify” – jak na serial, który po raz pierwszy na taką skalę zmierzył się polską seksualną impotencją – może nie spełnia nagromadzonych oczekiwań, nie zachwyca progresywnością ani nie zawstydza śmiałością. Nie kończy się orgazmem, ale wypada nad wyraz przyzwoicie

Gniew (Agnieszka Jakimiak)

Serial w reżyserii Barry’ego Jenkinsa zwalnia tempo narzucone przez Whiteheada i inaczej rozkłada akcenty. Jest nie mniej brutalny, ale bardziej niż opowieścią o ucieczce jest historią o ziemi – o przynależności do gruntu i o krwi, która wsiąka w pola

Pułapka dioramy (Sebastian Smoliński)

Peck sugeruje, że jego serial „Wytępić to całe bydło” jest potrzebny, aby pokonać kolektywne wyparcie, przypomnieć mieszkańcom Zachodu o tych faktach, których nie chcą przyjąć do wiadomości. W pewnych aspektach dokument wyważa jednak otwarte drzwi

Instant zen (Darek Arest)

Obrazy pełne harmonii, kojący głos zza kadru, brak konfliktu i zero napięcia. Po dziesięciu 20-minutowych odcinkach medytacyjnego „Świata spokoju” mam ochotę gryźć i drapać

Proste historie (Marta Bałaga)

To, co inni nazwaliby pracą, w naszym przypadku oznacza po prostu gadanie o życiu, o naszych rodzinach i przyjaciołach – mówi stały scenarzysta Kelly Reichardt, jednej z najciekawszych amerykańskich reżyserek. Ich nowy film, „Pierwsza krowa”, można już oglądać w kinach

Literatura

Jak w chorobę (Adam Pluszka)

Kiedy zaczynałem, nie chodziło mi właściwie o to, żeby zrobić przekład tego i innych wierszy, których tytułów już nie pamiętam, ale żeby je przeczytać ze zrozumieniem – czyli napisać je sobie po polsku. Choć potem doszły inne motywy, tamto nastawienie właściwie towarzyszy mi do dzisiaj

Zbrodnicze marzenia (Jerzy Jarniewicz)

W „Między światem a mną” Ta-Nehisi Coates pisze nie o teoriach, ale o „batach powozowych, kleszczach, pogrzebaczach, piłach”. To jest nagi leksykon amerykańskiego rasizmu. A może prościej: to jest amerykański rasizm

Wolność prasy (George Orwell)

Naszym prawdziwym wrogiem jest umysł działający jak gramofon, niezależnie od tego, czy pasuje mu płyta, która leci w danym momencie – pisze autor „Folwarku zwierzęcego” w przedmowie pierwszy raz publikowanej w języku polskim

Muzyka

Romantyczność (Jakub Orzeszek)

Nowy album Marianne Faithfull stawiam obok „You Want It Darker” Leonarda Cohena, „Blackstar” Davida Bowiego czy „Ghosteen” Bad Seedsów. Wszystkie na swój sposób przetwarzają żałobę na język muzyki

Zły Karol (Adam Wiedemann)

Nigdy jeszcze nie spotkałem się z biografią, której bohater byłby obiektem aż tak wielkiej niechęci badacza. Danuta Gwizdalanka trochę za bardzo przejęła się swoim wstępnym założeniem, że będzie postać Karola Szymanowskiego „odbrązawiać”, i czyni to z ogromnym zaangażowaniem emocjonalnym

Energia i anarchia (Marcin Bogucki)

Trendy tegorocznego konkursu Eurowizji: silna kobiecość i nietoksyczna męskość. Pod względem wizualnym był to pojedynek srebrnych sukienek, synchronicznych układów tanecznych i neonowych napisów w wizualizacjach, a pod względem muzycznym instrumentów dętych oraz wysokich głosów

Rewanż nerdów (Sebastian Rerak)

Otwartość, z jaką girl in red podejmuje tematy depresji i seksualności, sprawia, że w jej piosenkach echa własnych doświadczeń znajduje cały tabun millenialsów i przedstawicieli pokolenia Z. Artystek, które w ostatnich latach podbój sceny muzycznej zaczęły z własnej sypialni, jest jednak więcej

Tworzenie euforii (Maciej Krawiec)

Nie można mówić o Sons of Kemet bez wspomnienia o barbadoskiej tradycji ulicznych imprez w stylu soca, nowoorleańskich orkiestrach dętych, londyńskiej scenie klubowej. Jazzowy kwartet wplata ich język do swoich kompozycji. Ten taneczny żywioł zniewala

Obyczaje

Wirusy i ludzie (Jakub Socha)

Zero gonzo, nieznośnego pompowania własnego ego. Ani słowa o psychologii. Mało o krajobrazie. David Quammen biegnie w „Zarazie” za wiedzą

Sztuka

Wiele perspektyw (Karol Sienkiewicz)

Agata Bogacka nie zatrzymuje się na powierzchni. Często powtarza, że jej obrazy to wyraz przepracowywania emocji, relacji międzyludzkich. Abstrakcja czyni je bardziej uniwersalnymi

Wystawianie się (Paulina Domagalska)

„Świat wzorcowy” – wystawa prac Katarzyny Kozyry – to odejście od retrospektywy jako chronologicznego łańcucha prac, który zawsze w podobny sposób ciągnie się przez białe ściany muzeum

Człowiek sam jest stwórcą (Till Briegleb)

Beuys sprzątał las ze swoimi studentami w ramach protestu przeciwko rzekomej „dyktaturze partii” w RFN, a także prowokował demonstracjami i pochodami karnawałowymi wymierzonymi przeciwko zakupowi jego własnych dzieł

Obecność (Karolina Plinta)

Ponoć większość ludzi ma tak, że przyjeżdża do Michałowic tylko na kilka dni, po czym przedłuża pobyt o tydzień, dwa, miesiąc. Albo w ogóle zostaje, znajdując tu sobie schronienie na czas nieokreślony

Teatr

Pas transmisyjny (Katarzyna Niedurny)

Jest dobry moment na poszukiwanie nowych środków przekazu, czy też nowych sposobów pisania. I emocje mogą stać się przydatnym punktem wyjścia do myślenia o tym, jak odświeżyć dostępne nam formuły – rozmowa krytyków teatralnych

Decyzje montażowe (Aleksandra Boćkowska)

„Dialog” jest po to, by się zaopiekować dramatem. To jest gatunek wrażliwy jak roślinki. A przy tym chwyta swój czas szybciej niż beletrystyka i co innego wydobywa – mówią redaktorzy miesięcznika

Wiersze

wiersze (Patrycja Sikora)

Ziemia

O umieraniu roślin i zwierząt (Robert Pucek)

Nawet w przypadku niższych zwierząt człowiek nie potrafi się oprzeć pokusie antropomorfizacji. W tym przypadku antropomorfizacji agonii. A przecież „rzeź” trutni możemy potraktować jako złuszczanie martwego naskórka

]]>

Film

Bardzo dobry zły serial (Ewa Stusińska)

„Sexify” – jak na serial, który po raz pierwszy na taką skalę zmierzył się polską seksualną impotencją – może nie spełnia nagromadzonych oczekiwań, nie zachwyca progresywnością ani nie zawstydza śmiałością. Nie kończy się orgazmem, ale wypada nad wyraz przyzwoicie

Gniew (Agnieszka Jakimiak)

Serial w reżyserii Barry’ego Jenkinsa zwalnia tempo narzucone przez Whiteheada i inaczej rozkłada akcenty. Jest nie mniej brutalny, ale bardziej niż opowieścią o ucieczce jest historią o ziemi – o przynależności do gruntu i o krwi, która wsiąka w pola

Pułapka dioramy (Sebastian Smoliński)

Peck sugeruje, że jego serial „Wytępić to całe bydło” jest potrzebny, aby pokonać kolektywne wyparcie, przypomnieć mieszkańcom Zachodu o tych faktach, których nie chcą przyjąć do wiadomości. W pewnych aspektach dokument wyważa jednak otwarte drzwi

Instant zen (Darek Arest)

Obrazy pełne harmonii, kojący głos zza kadru, brak konfliktu i zero napięcia. Po dziesięciu 20-minutowych odcinkach medytacyjnego „Świata spokoju” mam ochotę gryźć i drapać

Proste historie (Marta Bałaga)

To, co inni nazwaliby pracą, w naszym przypadku oznacza po prostu gadanie o życiu, o naszych rodzinach i przyjaciołach – mówi stały scenarzysta Kelly Reichardt, jednej z najciekawszych amerykańskich reżyserek. Ich nowy film, „Pierwsza krowa”, można już oglądać w kinach

Literatura

Jak w chorobę (Adam Pluszka)

Kiedy zaczynałem, nie chodziło mi właściwie o to, żeby zrobić przekład tego i innych wierszy, których tytułów już nie pamiętam, ale żeby je przeczytać ze zrozumieniem – czyli napisać je sobie po polsku. Choć potem doszły inne motywy, tamto nastawienie właściwie towarzyszy mi do dzisiaj

Zbrodnicze marzenia (Jerzy Jarniewicz)

W „Między światem a mną” Ta-Nehisi Coates pisze nie o teoriach, ale o „batach powozowych, kleszczach, pogrzebaczach, piłach”. To jest nagi leksykon amerykańskiego rasizmu. A może prościej: to jest amerykański rasizm

Wolność prasy (George Orwell)

Naszym prawdziwym wrogiem jest umysł działający jak gramofon, niezależnie od tego, czy pasuje mu płyta, która leci w danym momencie – pisze autor „Folwarku zwierzęcego” w przedmowie pierwszy raz publikowanej w języku polskim

Muzyka

Romantyczność (Jakub Orzeszek)

Nowy album Marianne Faithfull stawiam obok „You Want It Darker” Leonarda Cohena, „Blackstar” Davida Bowiego czy „Ghosteen” Bad Seedsów. Wszystkie na swój sposób przetwarzają żałobę na język muzyki

Zły Karol (Adam Wiedemann)

Nigdy jeszcze nie spotkałem się z biografią, której bohater byłby obiektem aż tak wielkiej niechęci badacza. Danuta Gwizdalanka trochę za bardzo przejęła się swoim wstępnym założeniem, że będzie postać Karola Szymanowskiego „odbrązawiać”, i czyni to z ogromnym zaangażowaniem emocjonalnym

Energia i anarchia (Marcin Bogucki)

Trendy tegorocznego konkursu Eurowizji: silna kobiecość i nietoksyczna męskość. Pod względem wizualnym był to pojedynek srebrnych sukienek, synchronicznych układów tanecznych i neonowych napisów w wizualizacjach, a pod względem muzycznym instrumentów dętych oraz wysokich głosów

Rewanż nerdów (Sebastian Rerak)

Otwartość, z jaką girl in red podejmuje tematy depresji i seksualności, sprawia, że w jej piosenkach echa własnych doświadczeń znajduje cały tabun millenialsów i przedstawicieli pokolenia Z. Artystek, które w ostatnich latach podbój sceny muzycznej zaczęły z własnej sypialni, jest jednak więcej

Tworzenie euforii (Maciej Krawiec)

Nie można mówić o Sons of Kemet bez wspomnienia o barbadoskiej tradycji ulicznych imprez w stylu soca, nowoorleańskich orkiestrach dętych, londyńskiej scenie klubowej. Jazzowy kwartet wplata ich język do swoich kompozycji. Ten taneczny żywioł zniewala

Obyczaje

Wirusy i ludzie (Jakub Socha)

Zero gonzo, nieznośnego pompowania własnego ego. Ani słowa o psychologii. Mało o krajobrazie. David Quammen biegnie w „Zarazie” za wiedzą

Sztuka

Wiele perspektyw (Karol Sienkiewicz)

Agata Bogacka nie zatrzymuje się na powierzchni. Często powtarza, że jej obrazy to wyraz przepracowywania emocji, relacji międzyludzkich. Abstrakcja czyni je bardziej uniwersalnymi

Wystawianie się (Paulina Domagalska)

„Świat wzorcowy” – wystawa prac Katarzyny Kozyry – to odejście od retrospektywy jako chronologicznego łańcucha prac, który zawsze w podobny sposób ciągnie się przez białe ściany muzeum

Człowiek sam jest stwórcą (Till Briegleb)

Beuys sprzątał las ze swoimi studentami w ramach protestu przeciwko rzekomej „dyktaturze partii” w RFN, a także prowokował demonstracjami i pochodami karnawałowymi wymierzonymi przeciwko zakupowi jego własnych dzieł

Obecność (Karolina Plinta)

Ponoć większość ludzi ma tak, że przyjeżdża do Michałowic tylko na kilka dni, po czym przedłuża pobyt o tydzień, dwa, miesiąc. Albo w ogóle zostaje, znajdując tu sobie schronienie na czas nieokreślony

Teatr

Pas transmisyjny (Katarzyna Niedurny)

Jest dobry moment na poszukiwanie nowych środków przekazu, czy też nowych sposobów pisania. I emocje mogą stać się przydatnym punktem wyjścia do myślenia o tym, jak odświeżyć dostępne nam formuły – rozmowa krytyków teatralnych

Decyzje montażowe (Aleksandra Boćkowska)

„Dialog” jest po to, by się zaopiekować dramatem. To jest gatunek wrażliwy jak roślinki. A przy tym chwyta swój czas szybciej niż beletrystyka i co innego wydobywa – mówią redaktorzy miesięcznika

Wiersze

wiersze (Patrycja Sikora)

Ziemia

O umieraniu roślin i zwierząt (Robert Pucek)

Nawet w przypadku niższych zwierząt człowiek nie potrafi się oprzeć pokusie antropomorfizacji. W tym przypadku antropomorfizacji agonii. A przecież „rzeź” trutni możemy potraktować jako złuszczanie martwego naskórka

]]>
Fri, 21 May 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/307]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/307

Film

Raga Sharada (Jakub Socha)

W indyjskim „Uczniu” jest coś niespotykanego: to całkiem inna opowieść o stawaniu się artystą

Reset (Marta Bałaga)

Mam takie podejście, że eliminuję siebie. Sama reżyseria to wystarczająca ingerencja w rzeczywistość, którą filmuję. Jestem w kącie i jestem niewidoczny – mówi jeden z najciekawszych polskich dokumentalistów. Jego najnowszy film, „1970”, właśnie otrzymał nagrodę na festiwalu Visions du Réel

HISTORIE LUDOWE: (Nie)umarła klasa (Jakub Majmurek)

Historii robotników nie da się zamknąć w getcie „historii społecznej”. Nie da się jej opowiedzieć, nie opowiadając przy tym historii powszechnej XIX i XX wieku. Robotnik, klasa robotnicza i kwestia robotnicza stanowią jej centralny punkt

Literatura

SAMOTNOŚĆ: Czytanie w myślach (Ilona Wiśniewska)

Na początku pandemii fabuły przypominały nam, jaki był świat chwilę wcześniej. Teraz, kiedy czytam o uściskach dłoni, pocałunkach w policzek, jedyne, co mi przychodzi do głowy, to niestosowność

Próba przyjaźni (Monika Ochędowska)

„Cicho, cichutko” Ignacego Karpowicza nie uprawia miłości. Bawi się za to historią erotycznych toposów oraz ich złożoną gramatyką, sugerując, że jest to zajęcie tyleż rozkoszne, co głęboko raniące

Kotłowanie zdań (Weronika Murek)

Ben Blatt forsuje teorię, według której istnieją czasowniki częściej przypisywane kobietom niż mężczyznom. W książkach pisanych przez mężczyzn kobiety krzyczą w proporcji sześć razy na 10 tysięcy słów

Forma, która słucha (Joanna Mąkowska)

Pozornie ruch nie sprzyja uważności. Potrzebujemy się zatrzymać, żeby zauważyć świat. Jednak Małgorzata Lebda wypracowuje poetykę, w której ruch jest sprzężony z otwieraniem się na innych, ludzkich i pozaludzkich

Z Poego się nie wyrasta (Zofia Zaleska)

Edgar Allan Poe uważał się przede wszystkim za poetę. Ale pisaniem musiał zarabiać na utrzymanie, to dlatego sięgnął po prozę gotycką – mówi autor nowych przekładów „Opowiadań” amerykańskiego klasyka literatury grozy

Muzyka

Światło LED w tunelu (Jakub Knera)

U Marty Forsberg kompozycje tlą się zaledwie i niemal zastygają. Przełamanie następuje czasem dopiero w piętnastej minucie utworu. Idealne ćwiczenie z uważności

Superbohaterki i buntownicy (Wioleta Żochowska)

Na tegorocznym Festiwalu Prawykonań szukałam diagnoz zmieniającej się codzienności, ale nie byłam w stanie nic wyczytać. W niespokojnym czasie chętniej powraca się do tego, co rozpoznane i przyswojone – wygląda na to, że ta zależność dotyczy też kompozytorek i kompozytorów

Cześć wszystkim tchórzom (Bartosz Nowicki)

Album „Bu!” zespołu Róża to znakomitej jakości pop. Elegancki, finezyjny, o dużym przebojowym potencjale. Proste i chwytliwe molodie pełne są aranżacyjnych niuansów, świadczących o doskonałym warsztacie i osłuchaniu muzyków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Całun w spirytusie (Katarzyna Boni)

Choć od roku trudniej nam od śmierci uciekać, to czasem mam poczucie, że zamiast uczyć się o niej mówić, uczymy się o niej nie mówić w nowy sposób

Jak trzeba opowiadać historię (Renata Lis)

Joanna Ostrowska poświęciła „Onym” 10 lat. Trudno uwierzyć, ale 75 lat po wojnie jest to na gruncie polskim praca pionierska

HISTORIE LUDOWE: Bicie i czas (Jakub Zgierski)

Gdy doznajemy traumy, której nie potrafimy udźwignąć, nasze ciało oddziela nas od samych siebie. To może tłumaczyć, dlaczego nie tylko historycy, ale cała polska kultura unika spoglądania na stulecia eksploatacji

HISTORIE LUDOWE: Bujać, bajać (Antonina Tosiek)

Po co tworzyć reportaż o własnym szlachectwie w drugiej dekadzie XXI wieku, kiedy odczarowania wymaga cały paradygmat historii wielkich wydarzeń i wielkich postaci? Michał P. Garapich i Maciej Łubieński udzielają na to pytanie diametralnie różnych odpowiedzi

HISTORIE LUDOWE: Brzuch (Maciej Jakubowiak)

Historię – nie tylko ludową, po prostu: ludzkości – można opowiadać na różne sposoby, ale ostatecznie chodzi o jedzenie i głód. Ostatecznie chodzi o brzuch

HISTORIE LUDOWE: Bugs (Weronika Murek)

Skoro otwarty bunt wobec pana nie przyniósłby żadnej korzyści, stosowano techniki sabotażu: pracowano wolniej, mniej dokładnie, proste czynności zajmowały dwa razy więcej czasu. A pan nie miał wątpliwości: chłop wolny, bo głupi, chłop źle pracuje, bo tępy

HISTORIE LUDOWE: Przeciw podróżowaniu (Małgorzata Sadowska)

Ledwie tu przyjechałam, a już groziło mi ugrzęźnięcie w średnim mieście, które dopiero co wydawało mi się miastem bardzo dużym. Znów trzeba było wsiąść do pociągu, najlepiej pospiesznego, koniecznie do Warszawy

Sztuka

Zasada naczyń połączonych (Anna Pajęcka)

Nowe obrazy Bogny Burskiej to kompozycje zbudowane tak, jakby artystka wiele razy malowała na tym samym płótnie, dbając o to, żeby poprzednie kształty przebijały spod kolejnej warstwy farb. Czerwonych, jak krew, różowych jak skóra

Teatr

HISTORIE LUDOWE: Awans (Witold Mrozek)

W opowieściach o awansie kluczowe są szczegóły, bolesne migawki. Konkretne kompleksy, konkretne rzeczy, których się wstydzimy i wstydziliśmy. Historię swojego obciachu też można kapitalizować

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

HISTORIE LUDOWE: Wyklęty lud i Ziemia (Katarzyna Czeczot)

Opisywanie dziejów klas podporządkowanych bez uwzględnienia mechanizmu podporządkowania natury nie ma szans w pełni wyjaśnić procesów historycznych. Zwierzęta, lasy, lodowce i oceany wciągnięte są w ten sam system dominacji

]]>

Film

Raga Sharada (Jakub Socha)

W indyjskim „Uczniu” jest coś niespotykanego: to całkiem inna opowieść o stawaniu się artystą

Reset (Marta Bałaga)

Mam takie podejście, że eliminuję siebie. Sama reżyseria to wystarczająca ingerencja w rzeczywistość, którą filmuję. Jestem w kącie i jestem niewidoczny – mówi jeden z najciekawszych polskich dokumentalistów. Jego najnowszy film, „1970”, właśnie otrzymał nagrodę na festiwalu Visions du Réel

HISTORIE LUDOWE: (Nie)umarła klasa (Jakub Majmurek)

Historii robotników nie da się zamknąć w getcie „historii społecznej”. Nie da się jej opowiedzieć, nie opowiadając przy tym historii powszechnej XIX i XX wieku. Robotnik, klasa robotnicza i kwestia robotnicza stanowią jej centralny punkt

Literatura

SAMOTNOŚĆ: Czytanie w myślach (Ilona Wiśniewska)

Na początku pandemii fabuły przypominały nam, jaki był świat chwilę wcześniej. Teraz, kiedy czytam o uściskach dłoni, pocałunkach w policzek, jedyne, co mi przychodzi do głowy, to niestosowność

Próba przyjaźni (Monika Ochędowska)

„Cicho, cichutko” Ignacego Karpowicza nie uprawia miłości. Bawi się za to historią erotycznych toposów oraz ich złożoną gramatyką, sugerując, że jest to zajęcie tyleż rozkoszne, co głęboko raniące

Kotłowanie zdań (Weronika Murek)

Ben Blatt forsuje teorię, według której istnieją czasowniki częściej przypisywane kobietom niż mężczyznom. W książkach pisanych przez mężczyzn kobiety krzyczą w proporcji sześć razy na 10 tysięcy słów

Forma, która słucha (Joanna Mąkowska)

Pozornie ruch nie sprzyja uważności. Potrzebujemy się zatrzymać, żeby zauważyć świat. Jednak Małgorzata Lebda wypracowuje poetykę, w której ruch jest sprzężony z otwieraniem się na innych, ludzkich i pozaludzkich

Z Poego się nie wyrasta (Zofia Zaleska)

Edgar Allan Poe uważał się przede wszystkim za poetę. Ale pisaniem musiał zarabiać na utrzymanie, to dlatego sięgnął po prozę gotycką – mówi autor nowych przekładów „Opowiadań” amerykańskiego klasyka literatury grozy

Muzyka

Światło LED w tunelu (Jakub Knera)

U Marty Forsberg kompozycje tlą się zaledwie i niemal zastygają. Przełamanie następuje czasem dopiero w piętnastej minucie utworu. Idealne ćwiczenie z uważności

Superbohaterki i buntownicy (Wioleta Żochowska)

Na tegorocznym Festiwalu Prawykonań szukałam diagnoz zmieniającej się codzienności, ale nie byłam w stanie nic wyczytać. W niespokojnym czasie chętniej powraca się do tego, co rozpoznane i przyswojone – wygląda na to, że ta zależność dotyczy też kompozytorek i kompozytorów

Cześć wszystkim tchórzom (Bartosz Nowicki)

Album „Bu!” zespołu Róża to znakomitej jakości pop. Elegancki, finezyjny, o dużym przebojowym potencjale. Proste i chwytliwe molodie pełne są aranżacyjnych niuansów, świadczących o doskonałym warsztacie i osłuchaniu muzyków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Całun w spirytusie (Katarzyna Boni)

Choć od roku trudniej nam od śmierci uciekać, to czasem mam poczucie, że zamiast uczyć się o niej mówić, uczymy się o niej nie mówić w nowy sposób

Jak trzeba opowiadać historię (Renata Lis)

Joanna Ostrowska poświęciła „Onym” 10 lat. Trudno uwierzyć, ale 75 lat po wojnie jest to na gruncie polskim praca pionierska

HISTORIE LUDOWE: Bicie i czas (Jakub Zgierski)

Gdy doznajemy traumy, której nie potrafimy udźwignąć, nasze ciało oddziela nas od samych siebie. To może tłumaczyć, dlaczego nie tylko historycy, ale cała polska kultura unika spoglądania na stulecia eksploatacji

HISTORIE LUDOWE: Bujać, bajać (Antonina Tosiek)

Po co tworzyć reportaż o własnym szlachectwie w drugiej dekadzie XXI wieku, kiedy odczarowania wymaga cały paradygmat historii wielkich wydarzeń i wielkich postaci? Michał P. Garapich i Maciej Łubieński udzielają na to pytanie diametralnie różnych odpowiedzi

HISTORIE LUDOWE: Brzuch (Maciej Jakubowiak)

Historię – nie tylko ludową, po prostu: ludzkości – można opowiadać na różne sposoby, ale ostatecznie chodzi o jedzenie i głód. Ostatecznie chodzi o brzuch

HISTORIE LUDOWE: Bugs (Weronika Murek)

Skoro otwarty bunt wobec pana nie przyniósłby żadnej korzyści, stosowano techniki sabotażu: pracowano wolniej, mniej dokładnie, proste czynności zajmowały dwa razy więcej czasu. A pan nie miał wątpliwości: chłop wolny, bo głupi, chłop źle pracuje, bo tępy

HISTORIE LUDOWE: Przeciw podróżowaniu (Małgorzata Sadowska)

Ledwie tu przyjechałam, a już groziło mi ugrzęźnięcie w średnim mieście, które dopiero co wydawało mi się miastem bardzo dużym. Znów trzeba było wsiąść do pociągu, najlepiej pospiesznego, koniecznie do Warszawy

Sztuka

Zasada naczyń połączonych (Anna Pajęcka)

Nowe obrazy Bogny Burskiej to kompozycje zbudowane tak, jakby artystka wiele razy malowała na tym samym płótnie, dbając o to, żeby poprzednie kształty przebijały spod kolejnej warstwy farb. Czerwonych, jak krew, różowych jak skóra

Teatr

HISTORIE LUDOWE: Awans (Witold Mrozek)

W opowieściach o awansie kluczowe są szczegóły, bolesne migawki. Konkretne kompleksy, konkretne rzeczy, których się wstydzimy i wstydziliśmy. Historię swojego obciachu też można kapitalizować

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

HISTORIE LUDOWE: Wyklęty lud i Ziemia (Katarzyna Czeczot)

Opisywanie dziejów klas podporządkowanych bez uwzględnienia mechanizmu podporządkowania natury nie ma szans w pełni wyjaśnić procesów historycznych. Zwierzęta, lasy, lodowce i oceany wciągnięte są w ten sam system dominacji

]]>
Fri, 07 May 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/306]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/306

Film

Nie stawiaj oporu! (Bartosz Żurawiecki)

Film Piątka idealnie trafia w czas, gdy de facto dopiero odzyskujemy język buntu. Uczymy się go pospiesznie i być może z niewesołą refleksją, że jest już za późno

Pozwól, że opowiem ci o naszej planecie (Marcin Stachowicz)

W globalnym kompleksie filmu przyrodniczego zmieniło się niewiele – wystarczy krótka wycieczka po Netfliksie, żeby przekonać się o niesłabnącej hegemonii białych opowiadaczy i monumentalnych kadrów

Odbicia i pętelki (Jakub Socha)

Reżyser rozłożył matrioszkę, złożył matrioszkę. „Czarny niedźwiedź” to dobra zabawa, zabawa dla inteligentnych, inteligentna zabawa, co samo w sobie nie jest niczym złym, ale równocześnie kusi człowieka, żeby ten rodzaj zabawy trochę obśmiać

Literatura

Ochłapy dziejów (Zofia Król)

Czyta się „Kierunek zwiedzania” z narastającym wrażeniem, że Marcin Wicha napisał tym razem nie książkę, ale budynek

Wielkie pustki (Adam Woźniak)

Tematem „Czarnolasu” jest utrata. Autorce udało się z nim wytrzymać przez 88 stron. Może to właśnie w sam raz? Na książce znać ślady walki. Samotne zdania sprawiają wrażenie wyrwanych pustce

Gorączka (Klara Cykorz)

W „Dziewczynie, kobiecie, innej” Bernardine Evaristo tworzy swoją Wielką Narrację poprzez opowiadanie o ludziach, którzy sami się z wielkimi narracjami zmagają, grzebią w nich, odrzucają je, współtworzą. Opowiada o próbach wykrzyczenia doświadczenia, sprzecznościach aktywizmu

Muzyka

Apokalipsa teraz (Tomasz Bąk)

Wizja końca czasów zaproponowana przez Godspeed You! Black Emperor tym razem niesie ze sobą duże pokłady nadziei. To być może najbardziej przystępny album w dyskografii Kanadyjczyków – pozbawiony ciągnących się w nieskończoność introdukcji i podskórnie przebojowy

Próba odpowiedzi na pytanie (Piotr Kowalczyk)

Jeśli możemy mówić o czymś takim jak pop pandemiczny, to Oxford Drama nagrali jego manifest. To właściwie dziewięć mgnień ostatnich 13 miesięcy, w których komunikacja wirtualna stała się z jednej strony wybawieniem, z drugiej – źródłem lęków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Rok bez miłości (Bartosz Sadulski)

29 marca 2020 roku Tinder zanotował największą liczbę przesunięć jednego dnia: 3 miliardy. Jakby całe Chiny i Indie w jednym momencie szukały miłości

Winda w chmurach (Iwona Kurz)

Aleksandra Zbroja przedstawia się jako DDZTKZMB: Dorosłe Dziecko Zapijaczonego Tatusia, Który Zrył Mi Banię. Przede wszystkim stara się jednak dotrzeć do istoty doświadczenia życia z pijącymi rodzicami i nie przykrywać go ready made hasłami i językami

SAMOTNOŚĆ: Sami przy stoliku (Aleksandra Boćkowska)

Twórczych baterii nie ładują zasięgi. Raczej kameralne sytuacje, w których wymienia się energię. Niezależnie od tego, czy chodzi o rozproszenie emocji po spektaklu, o merytoryczną rozmowę czy balangę po bandzie, muszą być w tym inni ludzie

DELFIN W MALINACH (odc. 12): Kultura dla klimatu (Agnieszka Słodownik)

O narracjach wokół kryzysu klimatycznego, materialności kultury cyfrowej i śladzie pracowniczym rozmawiamy w naszym podkaście z kolektywem „Kultura dla klimatu”

SAMOTNOŚĆ: Serduszka z Instagrama (Renata Lis)

Pojechałam do Łodzi specjalnie, żeby obejrzeć dwa filmy na dzień przed lockdownem. W końcu wyczerpałam wszystkie możliwości. Implozja świata zewnętrznego była faktem. Przestałam wstawać z łóżka

Sztuka

Bez duchownych i papieża (Paulina Domagalska)

Mówimy, że wszystko jest już stracone i jedyne, co można zrobić, to zatańczyć nad własnym grobem. Paradoksalnie taka apokaliptyczna narracja może zmotywować ludzi do działania – Kościół Nihilistów z orędziem do świata

Zazwyczaj maluję miłych ludzi (Arek Gruszczyński)

Jeden kolega zamawia u mnie portrety antybohaterów. Namalowałem Stanisława Dziwisza i Andrzeja Dudę. To jest ciekawa odmiana od malowania uśmiechniętych ludzi, których chciałbym lubić

Wiersze

wiersze (Osińska/Adamowicz)

Ziemia

Planeta na kozetce (Błażej Strzelczyk)

Zmiana klimatu ogromnie nakręca nierówności, a one już teraz są skandaliczne. Ja rozumiem, że ciągle zgłasza pan lęk. Ponieważ człowiek, który myśli, prędzej czy później dojdzie do wniosku, że to, co się dzieje z klimatem, jest potworne, ma prawo odczuwać silne emocje

]]>

Film

Nie stawiaj oporu! (Bartosz Żurawiecki)

Film Piątka idealnie trafia w czas, gdy de facto dopiero odzyskujemy język buntu. Uczymy się go pospiesznie i być może z niewesołą refleksją, że jest już za późno

Pozwól, że opowiem ci o naszej planecie (Marcin Stachowicz)

W globalnym kompleksie filmu przyrodniczego zmieniło się niewiele – wystarczy krótka wycieczka po Netfliksie, żeby przekonać się o niesłabnącej hegemonii białych opowiadaczy i monumentalnych kadrów

Odbicia i pętelki (Jakub Socha)

Reżyser rozłożył matrioszkę, złożył matrioszkę. „Czarny niedźwiedź” to dobra zabawa, zabawa dla inteligentnych, inteligentna zabawa, co samo w sobie nie jest niczym złym, ale równocześnie kusi człowieka, żeby ten rodzaj zabawy trochę obśmiać

Literatura

Ochłapy dziejów (Zofia Król)

Czyta się „Kierunek zwiedzania” z narastającym wrażeniem, że Marcin Wicha napisał tym razem nie książkę, ale budynek

Wielkie pustki (Adam Woźniak)

Tematem „Czarnolasu” jest utrata. Autorce udało się z nim wytrzymać przez 88 stron. Może to właśnie w sam raz? Na książce znać ślady walki. Samotne zdania sprawiają wrażenie wyrwanych pustce

Gorączka (Klara Cykorz)

W „Dziewczynie, kobiecie, innej” Bernardine Evaristo tworzy swoją Wielką Narrację poprzez opowiadanie o ludziach, którzy sami się z wielkimi narracjami zmagają, grzebią w nich, odrzucają je, współtworzą. Opowiada o próbach wykrzyczenia doświadczenia, sprzecznościach aktywizmu

Muzyka

Apokalipsa teraz (Tomasz Bąk)

Wizja końca czasów zaproponowana przez Godspeed You! Black Emperor tym razem niesie ze sobą duże pokłady nadziei. To być może najbardziej przystępny album w dyskografii Kanadyjczyków – pozbawiony ciągnących się w nieskończoność introdukcji i podskórnie przebojowy

Próba odpowiedzi na pytanie (Piotr Kowalczyk)

Jeśli możemy mówić o czymś takim jak pop pandemiczny, to Oxford Drama nagrali jego manifest. To właściwie dziewięć mgnień ostatnich 13 miesięcy, w których komunikacja wirtualna stała się z jednej strony wybawieniem, z drugiej – źródłem lęków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Rok bez miłości (Bartosz Sadulski)

29 marca 2020 roku Tinder zanotował największą liczbę przesunięć jednego dnia: 3 miliardy. Jakby całe Chiny i Indie w jednym momencie szukały miłości

Winda w chmurach (Iwona Kurz)

Aleksandra Zbroja przedstawia się jako DDZTKZMB: Dorosłe Dziecko Zapijaczonego Tatusia, Który Zrył Mi Banię. Przede wszystkim stara się jednak dotrzeć do istoty doświadczenia życia z pijącymi rodzicami i nie przykrywać go ready made hasłami i językami

SAMOTNOŚĆ: Sami przy stoliku (Aleksandra Boćkowska)

Twórczych baterii nie ładują zasięgi. Raczej kameralne sytuacje, w których wymienia się energię. Niezależnie od tego, czy chodzi o rozproszenie emocji po spektaklu, o merytoryczną rozmowę czy balangę po bandzie, muszą być w tym inni ludzie

DELFIN W MALINACH (odc. 12): Kultura dla klimatu (Agnieszka Słodownik)

O narracjach wokół kryzysu klimatycznego, materialności kultury cyfrowej i śladzie pracowniczym rozmawiamy w naszym podkaście z kolektywem „Kultura dla klimatu”

SAMOTNOŚĆ: Serduszka z Instagrama (Renata Lis)

Pojechałam do Łodzi specjalnie, żeby obejrzeć dwa filmy na dzień przed lockdownem. W końcu wyczerpałam wszystkie możliwości. Implozja świata zewnętrznego była faktem. Przestałam wstawać z łóżka

Sztuka

Bez duchownych i papieża (Paulina Domagalska)

Mówimy, że wszystko jest już stracone i jedyne, co można zrobić, to zatańczyć nad własnym grobem. Paradoksalnie taka apokaliptyczna narracja może zmotywować ludzi do działania – Kościół Nihilistów z orędziem do świata

Zazwyczaj maluję miłych ludzi (Arek Gruszczyński)

Jeden kolega zamawia u mnie portrety antybohaterów. Namalowałem Stanisława Dziwisza i Andrzeja Dudę. To jest ciekawa odmiana od malowania uśmiechniętych ludzi, których chciałbym lubić

Wiersze

wiersze (Osińska/Adamowicz)

Ziemia

Planeta na kozetce (Błażej Strzelczyk)

Zmiana klimatu ogromnie nakręca nierówności, a one już teraz są skandaliczne. Ja rozumiem, że ciągle zgłasza pan lęk. Ponieważ człowiek, który myśli, prędzej czy później dojdzie do wniosku, że to, co się dzieje z klimatem, jest potworne, ma prawo odczuwać silne emocje

]]>
Fri, 23 Apr 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/305]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/305

Film

Jedna cholerna rzecz za drugą (Tomasz Bąk)

Historia przedstawiona w „Can’t Get You Out of My Head” to nie tylko ludzie pociągający za sznurki – to także substancje, które pozwalają im to robić, albo, częściej, sprawiają, że tego nie robią

Rok pandemicznego kina (Jakub Majmurek)

Kino czasów pandemii wydaje się wyjątkowo czułe na kruchość. A może to my jako odbiorcy się na nią uwrażliwiamy

Seriale i metoda (Agnieszka Jakimiak)

Przeglądam tytuły seriali, które migały mi przed oczyma z nadzwyczajną – jak na byłą serialową agnostyczkę – częstotliwością. Nie ma się co oszukiwać, w 2021 roku oglądam wszystko

Literatura

Tak dobrze, że nigdzie (Krzysztof Sztafa)

Zbiór opowiadań „O perspektywach rozwoju małych miasteczek” Małgorzaty Boryczki świetnie zdaje sprawę z nasycenia przedstawieniami plebejskimi w polskiej prozie. Wymagają one coraz bardziej charakternego punktu wyjścia

Przylgnąć do istnienia (Olga Drenda)

W miejscowościach turystycznych można natknąć się na atrakcje obiecujące „kino 7D”; obcowanie z filozoficzną wiśnią Jolanty Brach-Czainy przypomina właśnie taką wielowymiarową przygodę, tyle że naprawdę

Wydaję oświadczenie (Maciej Jakubowiak)

Jeżeli budujemy świat, który jest niesprawiedliwy, to musimy liczyć się z tym, że w pewnym momencie słabsi się ogarną i spalą nam chaty. Nie chodzi o miejsce, w którym się żyje, ale o to, jakie się buduje stosunki z osobami wokół – mówi autorka powieści „Łyski liczą do trzech”

Nie wiecie nawet połowy (Jakub Socha)

Gdyby szukać dla pisarstwa Kazuo Ishiguro odpowiednika na półkach w piekarni, byłby to staroświecki, dobrze wypieczony chleb baltonowski

Garwolin i z powrotem (Dariusz Sośnicki)

Skoro napisanie drugiej książki jest tak trudne, że prawie niemożliwe, można przecież znowu napisać pierwszą – o „Cukrach” Doroty Kotas

Przerobieni na fikcję (Renata Lis)

Stein i Toklas są najsłynniejszą parą tamtej epoki, w istocie jednak żyły obok lesbijskiego Paryża, wyraźnie odstając od dominujących w tym środowisku stylów

Media

Sobota, szósta rano (Aleksandra Boćkowska)

„Musimy patrzeć władzy na ręce. Może wychodzi z nas idealizm, ale w coś trzeba wierzyć. Z jakiegoś powodu znaleźliśmy się tutaj, na pewno nie tylko dla pieniędzy” – mówią zastępczyni i redaktor naczelny lubelskiego „Dziennika Wschodniego”, niedawno zwolnieni z pracy

Hetman na beznadziejnej pozycji (Paweł Kozioł)

Najnowsze programy szachowe uczą się grać, rozgrywając ze sobą miliony partii. Żaden człowiek im nie mówi, że hetman jest więcej wart niż pionek. W sumie nikt nie wie, czego właściwie się uczą

Muzyka

Różne bajki (Maciej Krawiec)

Tomasz Chyła zagrał va banque. Nowi muzycy, mnogość stylistyk, a do tego jeszcze teledysk, który wygląda jak fanowskie wideo zespołu Slipknot... Musiałby nastąpić cud, żeby na płycie „da Vinci” wszystko się artystycznie zgodziło

Piękny śmietnik świata (Piotr Szwed)

Nowa płyta Błażeja Króla to produkcja zrobiona z odpadków, ścinek, dźwiękowych rupieci. Na szczęście nie jest ona popowym dziadostwem. Stanowi raczej efektowny muzyczny trash-art

Obyczaje

Cisza po weselu (Filip Springer)

W pustych salach zamkniętych na głucho dla publiczności wiszą wymowne dowody zbrodni, jaką w ciągu ostatnich trzech dekad popełniono w Polsce na fotografii prasowej. I na jej odbiorcach

Sztuka

Z lasu (Anna Pajęcka)

Z monumentalną, samotną „Palmą” Przybyły w sali w BWA nie da się negocjować, bo uruchamia pierwotne tęsknoty, które każą po wyjściu z galerii gapić się i szukać podobnych konstrukcji w drzewach

Najczarniejsza noc (Jakub Bąk)

Trudno dziś powiedzieć, czy z covidowej nocy będzie serce. Wrocławska wystawa odnosi się do zjawisk wcześniejszych i ważniejszych niż sama pandemia

Teatr

Wyzwanie rzucone faktom (Witold Mrozek)

Czy spodoba się to lemomaniakom i lemologom? Tego nie wiem. Wiem za to, że „Kongres futurologiczny” Agnieszki Jakimiak to udane połączenie medytacji, stand-upu i terapii grupowej

Wiersze

wiersze (Łukasz Podgórni)

Ziemia

Uczciwa nadzieja pesymistów (Dawid Juraszek)

Uświadomienie sobie całego ogromu niebezpieczeństwa dla obecnego modelu cywilizacji, jakie przychodzi ze strony samego tego modelu, jest doświadczeniem transformującym – polemika z tekstem Kamila Fejfera

]]>

Film

Jedna cholerna rzecz za drugą (Tomasz Bąk)

Historia przedstawiona w „Can’t Get You Out of My Head” to nie tylko ludzie pociągający za sznurki – to także substancje, które pozwalają im to robić, albo, częściej, sprawiają, że tego nie robią

Rok pandemicznego kina (Jakub Majmurek)

Kino czasów pandemii wydaje się wyjątkowo czułe na kruchość. A może to my jako odbiorcy się na nią uwrażliwiamy

Seriale i metoda (Agnieszka Jakimiak)

Przeglądam tytuły seriali, które migały mi przed oczyma z nadzwyczajną – jak na byłą serialową agnostyczkę – częstotliwością. Nie ma się co oszukiwać, w 2021 roku oglądam wszystko

Literatura

Tak dobrze, że nigdzie (Krzysztof Sztafa)

Zbiór opowiadań „O perspektywach rozwoju małych miasteczek” Małgorzaty Boryczki świetnie zdaje sprawę z nasycenia przedstawieniami plebejskimi w polskiej prozie. Wymagają one coraz bardziej charakternego punktu wyjścia

Przylgnąć do istnienia (Olga Drenda)

W miejscowościach turystycznych można natknąć się na atrakcje obiecujące „kino 7D”; obcowanie z filozoficzną wiśnią Jolanty Brach-Czainy przypomina właśnie taką wielowymiarową przygodę, tyle że naprawdę

Wydaję oświadczenie (Maciej Jakubowiak)

Jeżeli budujemy świat, który jest niesprawiedliwy, to musimy liczyć się z tym, że w pewnym momencie słabsi się ogarną i spalą nam chaty. Nie chodzi o miejsce, w którym się żyje, ale o to, jakie się buduje stosunki z osobami wokół – mówi autorka powieści „Łyski liczą do trzech”

Nie wiecie nawet połowy (Jakub Socha)

Gdyby szukać dla pisarstwa Kazuo Ishiguro odpowiednika na półkach w piekarni, byłby to staroświecki, dobrze wypieczony chleb baltonowski

Garwolin i z powrotem (Dariusz Sośnicki)

Skoro napisanie drugiej książki jest tak trudne, że prawie niemożliwe, można przecież znowu napisać pierwszą – o „Cukrach” Doroty Kotas

Przerobieni na fikcję (Renata Lis)

Stein i Toklas są najsłynniejszą parą tamtej epoki, w istocie jednak żyły obok lesbijskiego Paryża, wyraźnie odstając od dominujących w tym środowisku stylów

Media

Sobota, szósta rano (Aleksandra Boćkowska)

„Musimy patrzeć władzy na ręce. Może wychodzi z nas idealizm, ale w coś trzeba wierzyć. Z jakiegoś powodu znaleźliśmy się tutaj, na pewno nie tylko dla pieniędzy” – mówią zastępczyni i redaktor naczelny lubelskiego „Dziennika Wschodniego”, niedawno zwolnieni z pracy

Hetman na beznadziejnej pozycji (Paweł Kozioł)

Najnowsze programy szachowe uczą się grać, rozgrywając ze sobą miliony partii. Żaden człowiek im nie mówi, że hetman jest więcej wart niż pionek. W sumie nikt nie wie, czego właściwie się uczą

Muzyka

Różne bajki (Maciej Krawiec)

Tomasz Chyła zagrał va banque. Nowi muzycy, mnogość stylistyk, a do tego jeszcze teledysk, który wygląda jak fanowskie wideo zespołu Slipknot... Musiałby nastąpić cud, żeby na płycie „da Vinci” wszystko się artystycznie zgodziło

Piękny śmietnik świata (Piotr Szwed)

Nowa płyta Błażeja Króla to produkcja zrobiona z odpadków, ścinek, dźwiękowych rupieci. Na szczęście nie jest ona popowym dziadostwem. Stanowi raczej efektowny muzyczny trash-art

Obyczaje

Cisza po weselu (Filip Springer)

W pustych salach zamkniętych na głucho dla publiczności wiszą wymowne dowody zbrodni, jaką w ciągu ostatnich trzech dekad popełniono w Polsce na fotografii prasowej. I na jej odbiorcach

Sztuka

Z lasu (Anna Pajęcka)

Z monumentalną, samotną „Palmą” Przybyły w sali w BWA nie da się negocjować, bo uruchamia pierwotne tęsknoty, które każą po wyjściu z galerii gapić się i szukać podobnych konstrukcji w drzewach

Najczarniejsza noc (Jakub Bąk)

Trudno dziś powiedzieć, czy z covidowej nocy będzie serce. Wrocławska wystawa odnosi się do zjawisk wcześniejszych i ważniejszych niż sama pandemia

Teatr

Wyzwanie rzucone faktom (Witold Mrozek)

Czy spodoba się to lemomaniakom i lemologom? Tego nie wiem. Wiem za to, że „Kongres futurologiczny” Agnieszki Jakimiak to udane połączenie medytacji, stand-upu i terapii grupowej

Wiersze

wiersze (Łukasz Podgórni)

Ziemia

Uczciwa nadzieja pesymistów (Dawid Juraszek)

Uświadomienie sobie całego ogromu niebezpieczeństwa dla obecnego modelu cywilizacji, jakie przychodzi ze strony samego tego modelu, jest doświadczeniem transformującym – polemika z tekstem Kamila Fejfera

]]>
Thu, 08 Apr 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/304]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/304

Film

Raport o dobrach luksusowych (Marcin Adamczak)

Z raportu „Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej” można dowiedzieć się, że rodakom w przedstawionych do oceny rodzimych filmach podoba się w zasadzie wszystko: reżyseria, scenariusz, zdjęcia, obsada aktorska, a nawet muzyka

Słoń a sprawa chińska (Jakub Socha)

Hu Bo nakręcił swój debiutancki film przed trzydziestką, niestety niedługo później odebrał sobie życie. Był filmowcem niespotykanie utalentowanym, nie dziwi, że został namaszczony przez samego Bélę Tarra

Literatura

Dużo mówić i śnić (Urszula Honek)

Zastanawiam się, jakim pisarzem byłby dzisiaj Mirosław Nahacz. Wyobrażam sobie, jak siedzi na ławce na dworcu autobusowym w Gorlicach. Dworzec wygląda tak samo, tylko dawniej autobusy miały drewniane tabliczki z wypisanymi farbą nazwami miejscowości: Uście Gorlickie, Sękowa, Brunary, Siary, Gładyszów

Nie do czytania (Mikołaj Spodaryk)

Kopiujemy i wklejamy dziś na potęgę, a o dobrym smaku decyduje umiejętność wyławiania co smakowitszych kąsków. Pisanie konceptualne wzoruje się na płynności języka w sieci

Uwaga, alegoryzowane (Rafał Wawrzyńczyk)

„Pół ciastka” Grzegorza Hetmana dałoby się opisać jako książkę o potrzebie wolności, o pracy, o wchodzeniu w dojrzałość, o życiowym kompromisie. Ale może wystarczy napisać, że autor, składając swoje frazy, po prostu zna się na rzeczy

Media

Pociąg z gwiazd (Kamil Fejfer)

Dzisiaj nad Ziemią krążą 1141 satelity Starlink należące do Elona Muska. Do 2027 roku ma ich być ponad 10 tysięcy. Czy wolne od satelitów nocne niebo jest takim dobrem jak czyste powietrze i czyste rzeki?

Życie ze szczególnym okrucieństwem (Aleksander Borszowski)

Zamiast odtwarzać naiwny technooptymizm lat 90., „Cruelty Squad” wtłacza nasze współczesne piekło w ramy wczesnych eksperymentów z 3D. Zobaczyliśmy już przyszłość – wygląda nie jak zaawansowane dema technologiczne, ale jak ułomności ich końcowych realizacji, które kiedyś chętnie ignorowaliśmy

Chcę ci coś powiedzieć (Paulina Domagalska)

„365 Stories I Want To Tell You Before We Both Die” Caveha Zahediego to szczery podkast o szczerości. Jego autotematyczność uzmysławia coś jeszcze – że podkasty są kolejnym internetowym narzędziem do konstruowania tożsamości

Muzyka

Seria zagadek (Piotr Kowalczyk)

Album „Legendo” brzmi, jakby nawiązywał do mitologii ludu, który narodził się gdzieś w głowie Lutto Lento podczas wertowania prac etnograficznych i zakupów na targach staroci

Czekam, co się stanie (Rafał Księżyk)

Zakładając słuchawki, włączając mikrofon, zanurzam się w rzeczywistość, która jest głęboka i otacza mnie z każdej strony. Nie potrzeba tu dalekich egzotycznych wypraw ani specjalistycznego sprzętu. Kluczowe jest chodzenie i słuchanie własnymi uszami

Obyczaje

Obóz bez końca (Iwona Kurz)

W książce „Pogłosy. Dzieci więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych” Marii Buko obóz i wojna nie są żadnym wyjaśnieniem. Osnuwają wszystko mrokiem, niepokojem, niepewnością

Cioty (Mateusz Sobczak)

A więc „ciota” wyparła „ciotę”. Homoseksualista zastąpił czarownicę. Nie tylko w małej wielkopolskiej wiosce leżącej nad Strugą Bawół w cieniu autostrady A2, ale również w słownikach

Komuniści nie są z Marsa, a kobiety z Wenus (Kornelia Sobczak)

Książka „Kobiety w Polsce 1945-1989. Nowoczesność. równouprawnienie, komunizm” odwraca perspektywę – zamiast pytać, co komunizm i socjalizm zrobił z wizją i modelem kobiecości, można zapytać o to, czego nie zrobił z modelem męskości

Sztuka

Złożone tożsamości (Marta Czyż)

Sztuka Henryka Strenga dobrze pokazuje, jak modernizm bywał adaptowany w relacji do silnej kultury lokalnej, jak mieszały się ze sobą historia i tożsamość, splecione w doświadczeniach Holokaustu, nazizmu i stalinizmu. To są zawiłości, które powinniśmy spróbować rozsupłać

Materie (Anka Herbut)

Zastanawiałam się nad tym, na ile same materie pracowały z artystkami, które ich dotykały i odciskały na nich swój ślad. W dziełach sztuki zarchiwizowany jest dotyk i próby współbycia z materią

Teatr

Kij i marchewka (Witold Mrozek)

Wielka jest potęga Magdy Gessler. Bo choć obecny polski minister kultury ma czarny pas judo, profesurę z socjologii i stanowisko pierwszego wicepremiera – wolał jej zejść z drogi

Poza sieci współpracy (Łukasz Wójcicki)

System finansowania tańca i choreografii w Polsce w przeważającej mierze nagradza już nagrodzonych, ale jest na tyle skąpy, że i tak zmusza do ciągłej samopromocji

Lubię próbować rzeczy (Katarzyna Niedurny)

To, co się od zawsze dobrze w Polsce udawało, to przemoc. Kiedy wchodziłem na rynek, starsze pokolenia dosłownie oszalały z nienawiści do nas. Polacy bardzo brzydko się starzeją i atmosfera w teatrze jest tym nasiąknięta

Wiersze

wiersze (Marta Mitek)

Ziemia

W błoto się zamienisz (Marek Krajewski)

To pierwszy budulec i medium, w którym za pomocą glinianych tabliczek dotykano myśli. Z błota powstaliśmy nie tylko jako organizmy żywe, ale też jako specyficzny gatunek

Nadzieje antropocenu (Kamil Fejfer)

Technokrata Bill Gates pisze o kryzysie klimatycznym dla technokratów. Aktywiści Christina Figueres i Tom Rivett-Carnac dla aktywistów. I choć na horyzoncie widać płomienie, to w dłoniach mamy węże strażackie

]]>

Film

Raport o dobrach luksusowych (Marcin Adamczak)

Z raportu „Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej” można dowiedzieć się, że rodakom w przedstawionych do oceny rodzimych filmach podoba się w zasadzie wszystko: reżyseria, scenariusz, zdjęcia, obsada aktorska, a nawet muzyka

Słoń a sprawa chińska (Jakub Socha)

Hu Bo nakręcił swój debiutancki film przed trzydziestką, niestety niedługo później odebrał sobie życie. Był filmowcem niespotykanie utalentowanym, nie dziwi, że został namaszczony przez samego Bélę Tarra

Literatura

Dużo mówić i śnić (Urszula Honek)

Zastanawiam się, jakim pisarzem byłby dzisiaj Mirosław Nahacz. Wyobrażam sobie, jak siedzi na ławce na dworcu autobusowym w Gorlicach. Dworzec wygląda tak samo, tylko dawniej autobusy miały drewniane tabliczki z wypisanymi farbą nazwami miejscowości: Uście Gorlickie, Sękowa, Brunary, Siary, Gładyszów

Nie do czytania (Mikołaj Spodaryk)

Kopiujemy i wklejamy dziś na potęgę, a o dobrym smaku decyduje umiejętność wyławiania co smakowitszych kąsków. Pisanie konceptualne wzoruje się na płynności języka w sieci

Uwaga, alegoryzowane (Rafał Wawrzyńczyk)

„Pół ciastka” Grzegorza Hetmana dałoby się opisać jako książkę o potrzebie wolności, o pracy, o wchodzeniu w dojrzałość, o życiowym kompromisie. Ale może wystarczy napisać, że autor, składając swoje frazy, po prostu zna się na rzeczy

Media

Pociąg z gwiazd (Kamil Fejfer)

Dzisiaj nad Ziemią krążą 1141 satelity Starlink należące do Elona Muska. Do 2027 roku ma ich być ponad 10 tysięcy. Czy wolne od satelitów nocne niebo jest takim dobrem jak czyste powietrze i czyste rzeki?

Życie ze szczególnym okrucieństwem (Aleksander Borszowski)

Zamiast odtwarzać naiwny technooptymizm lat 90., „Cruelty Squad” wtłacza nasze współczesne piekło w ramy wczesnych eksperymentów z 3D. Zobaczyliśmy już przyszłość – wygląda nie jak zaawansowane dema technologiczne, ale jak ułomności ich końcowych realizacji, które kiedyś chętnie ignorowaliśmy

Chcę ci coś powiedzieć (Paulina Domagalska)

„365 Stories I Want To Tell You Before We Both Die” Caveha Zahediego to szczery podkast o szczerości. Jego autotematyczność uzmysławia coś jeszcze – że podkasty są kolejnym internetowym narzędziem do konstruowania tożsamości

Muzyka

Seria zagadek (Piotr Kowalczyk)

Album „Legendo” brzmi, jakby nawiązywał do mitologii ludu, który narodził się gdzieś w głowie Lutto Lento podczas wertowania prac etnograficznych i zakupów na targach staroci

Czekam, co się stanie (Rafał Księżyk)

Zakładając słuchawki, włączając mikrofon, zanurzam się w rzeczywistość, która jest głęboka i otacza mnie z każdej strony. Nie potrzeba tu dalekich egzotycznych wypraw ani specjalistycznego sprzętu. Kluczowe jest chodzenie i słuchanie własnymi uszami

Obyczaje

Obóz bez końca (Iwona Kurz)

W książce „Pogłosy. Dzieci więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych” Marii Buko obóz i wojna nie są żadnym wyjaśnieniem. Osnuwają wszystko mrokiem, niepokojem, niepewnością

Cioty (Mateusz Sobczak)

A więc „ciota” wyparła „ciotę”. Homoseksualista zastąpił czarownicę. Nie tylko w małej wielkopolskiej wiosce leżącej nad Strugą Bawół w cieniu autostrady A2, ale również w słownikach

Komuniści nie są z Marsa, a kobiety z Wenus (Kornelia Sobczak)

Książka „Kobiety w Polsce 1945-1989. Nowoczesność. równouprawnienie, komunizm” odwraca perspektywę – zamiast pytać, co komunizm i socjalizm zrobił z wizją i modelem kobiecości, można zapytać o to, czego nie zrobił z modelem męskości

Sztuka

Złożone tożsamości (Marta Czyż)

Sztuka Henryka Strenga dobrze pokazuje, jak modernizm bywał adaptowany w relacji do silnej kultury lokalnej, jak mieszały się ze sobą historia i tożsamość, splecione w doświadczeniach Holokaustu, nazizmu i stalinizmu. To są zawiłości, które powinniśmy spróbować rozsupłać

Materie (Anka Herbut)

Zastanawiałam się nad tym, na ile same materie pracowały z artystkami, które ich dotykały i odciskały na nich swój ślad. W dziełach sztuki zarchiwizowany jest dotyk i próby współbycia z materią

Teatr

Kij i marchewka (Witold Mrozek)

Wielka jest potęga Magdy Gessler. Bo choć obecny polski minister kultury ma czarny pas judo, profesurę z socjologii i stanowisko pierwszego wicepremiera – wolał jej zejść z drogi

Poza sieci współpracy (Łukasz Wójcicki)

System finansowania tańca i choreografii w Polsce w przeważającej mierze nagradza już nagrodzonych, ale jest na tyle skąpy, że i tak zmusza do ciągłej samopromocji

Lubię próbować rzeczy (Katarzyna Niedurny)

To, co się od zawsze dobrze w Polsce udawało, to przemoc. Kiedy wchodziłem na rynek, starsze pokolenia dosłownie oszalały z nienawiści do nas. Polacy bardzo brzydko się starzeją i atmosfera w teatrze jest tym nasiąknięta

Wiersze

wiersze (Marta Mitek)

Ziemia

W błoto się zamienisz (Marek Krajewski)

To pierwszy budulec i medium, w którym za pomocą glinianych tabliczek dotykano myśli. Z błota powstaliśmy nie tylko jako organizmy żywe, ale też jako specyficzny gatunek

Nadzieje antropocenu (Kamil Fejfer)

Technokrata Bill Gates pisze o kryzysie klimatycznym dla technokratów. Aktywiści Christina Figueres i Tom Rivett-Carnac dla aktywistów. I choć na horyzoncie widać płomienie, to w dłoniach mamy węże strażackie

]]>
Fri, 26 Mar 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/303]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/303

Film

Zjadanie filmu (Marcin Stachowicz)

Struktura „Historii filmu awangardowego” jest wielkim garem, do którego cały czas wpadają nowe składniki: dadaiści mieszają się z symfonią wielkomiejską, Germaine Dulac tworzy gęsty sos pod pierzyną z queerów Jacka Smitha. Nie mówię, że to źle, raczej – średnio „ogarnialne”

Postaram się ująć to delikatnie (Mateusz Demski)

Mój film nie jest daleki od ideologicznego klimatu panującego w Rumunii. Moi rodacy potrafią obrócić dosłownie wszystko w teorię spiskową – rozmowa z reżyserem „Bad Luck Banging or Loony Porn”, filmu, który zdobył Złotego Niedźwiedzia na tegorocznym festiwalu w Berlinie

Tramwaj zwany pożegnaniem (Darek Arest)

„Zabij to i wyjedź z tego miasta” to pierwszy w historii animowany zwycięzca Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film powstawał 14 lat i opowiada o świecie, którego już nie ma, a może nigdy nie było

Szczeliny (Klara Cykorz)

Oglądałam „Ethos” z poczuciem przełamywania jakichś gatunkowych klisz – to, co w sali kina studyjnego byłoby normą, na łączach Netflixa wydało się strategią niemal subwersywną

Masz wiadomość od Kassandry (Monika Talarczyk)

„Obiecująca. Młoda. Kobieta” to hybryda kina gwałtu i zemsty z komedią romantyczną. Obiektem eksploatacji nie są już brudne afekty, ale dziewczyńskie sentymenty i miłosne nadzieje

Literatura

Lawiranctwo (Paweł Kaczmarski)

Krzysztof Uniłowski doceniał pisarstwo niewygodne, ironiczne, podważające oczekiwania krytyki – a jednocześnie pokazywał społeczny konformizm dużej części nowej literatury, jej zbyt łatwe naginanie się do gotowych wzorców i lekturowych klisz

Piękna trwoga (Julia Fiedorczuk)

W przedłużającym się stanie wyjątkowym, w warunkach notorycznego przedawkowywania treści i głębokiego przemęczenia właśnie poezję udaje się czytać jako tako przytomnie – o tomach Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, Cezarego Domarusa i Marcina Podlaskiego

Tarzanie w kurzu (Monika Ochędowska)

Historie Kazika i Dezertera to dwie alternatywne historie Polski. Takie podwójne scenariusze z muzyką w tle pokazują też Max Cegielski w „Prince Polonia” i Wojciech Kozielski w „Weltschmerz Hardcore”

Sagownia (Inga Iwasiów)

„Andreowia” Beaty Chomątowskiej to szopka krakowska, galop lajkonika, inscenizacja mogąca oszołomić i wciągnąć

Media

Klamra w klamrze (Mirosław Filiciak)

Gdy jedna z instalacji na wystawie „Ikony” panGeneratora każe mi uklęknąć przed ekranem, sam ten gest nie ma już mocy wstrząsu. Przed ekranem klęczę codziennie

Muzyka

Żadnej przyszłości niczego (Jakub Knera)

Moją pracą jest bycie artystą. Historie o amerykańskich muzykach awangardowych, którzy na co dzień pracują jako budowlańcy, a po godzinach z zaangażowaniem muzykują, nie są dla mnie inspirującym wzorcem

Paszoł won, Babilonie! (Konstanty Usenko)

Od weteranów radzieckiego rocka po nu-skoolowych raperów. Nowe rosyjskie protest songi są lustrem społecznych nastrojów

Moda na porażkę (Bartosz Chmielewski)

Gitarowa alternatywa od dłuższego czasu znajduje się na zupełnym marginesie rynku muzycznego. Debiutancki album poznańskiej grupy pies to jednak kolejny sygnał, że na polskiej scenie indierockowej znów jest coraz więcej jakości

Pieśni prorocze (Philip Sherburne)

W pierwszych, niepewnych tygodniach kwarantanny zwróciłem się ku ambientowym abstrakcjom – nie tyle nawet dla pociechy, ile żeby pojąć znany świat, który raptem stał się obcy

Obyczaje

Minął rok (Redakcja)

Minął rok od momentu, kiedy opublikowaliśmy pierwszy tekst o trwającej pandemii

Rok w trumnie (Michał R. Wiśniewski)

Facebook rozpoczął retransmisję początków; czytam wspomnienia sprzed roku, śmiejąc się przez łzy, jacy byliśmy wtedy jeszcze pełni nadziei i w dobrych humorach

DELFIN W MALINACH (odc. 11): Polska bez kościoła katolickiego (Maciej Jakubowiak, Agnieszka Słodownik)

„W pewnym sensie laicyzacja w Polsce jest nieuchronna” – mówi autor tekstu „Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego?”. W podkaście rozmawiamy o pokoleniowej zmianie, kulturze obłudy i nowych świeckich rytuałach

Sztuka

W gabinecie osobliwości (Stach Szabłowski)

Zrobienie wystawy o rzeźbie wyabstrahowanej z politycznego kontekstu tej dyscypliny jest nie lada sztuką, szczególnie kiedy wystawę robi się w Zachęcie – w instytucji, którą raptem dwadzieścia lat temu jedna rzeźba niemal wysadziła w powietrze

Odzyskać spojrzenie (Anna Pajęcka)

Społeczeństwo Romów przeszło długą drogę emancypacji, dziś funkcjonuje na innych zasadach niż jeszcze trzy dekady temu. Mirga-Tas jest ich narratorką, ale pozostaje też czułą opiekunką pamięci

Dowód w sprawie (Łukasz Gorczyca, Adam Mazur)

Bartecka i Rusznica oswajają grozę archiwum, przekładając ją na inny język – rozmowę o mrokach historii zamieniają w dyskusję o uwodzącej i zwodniczej naturze fotografii

Łono (Maria Poprzęcka)

Rajkowska w życiu wśród korzeni zobaczyła schronienie dla ludzi uchodzących przed planetarną katastrofą

Teatr

Operacje na mózgu (Witold Mrozek)

W spektaklu „Klątwa rodziny Kennedych” makabryczno-slapstickowy łańcuch karier i śmierci pozostaje w cieniu, na front wysuwa się to, co w mroku dotąd pozostawało

Rączka (Katarzyna Niedurny)

Ponad rok temu o mobbing i molestowanie oskarżony został ówczesny dyrektor Teatru Bagatela. Aż chciałoby się zapytać: na pół roku i na rok przed jakimi kolejnymi aferami z cyklu #metoo jesteśmy?

Trening przed katastrofą (Anka Herbut)

„Moje postaci były gotowe na nadejście katastrofy, zanim jeszcze przyszła pandemia, bo brały już udział w nudnych scenach, grały razem muzykę albo zostawały po prostu w domu razem” – mówi reżyser „Crash Park. Z życia wyspy”

Zombie-teatr (Piotr Morawski)

Żywe trupy są bohaterami Strzępki i Demirskiego chyba od zawsze. Wyprute z osobowości, bo kapitalizm zabrał im dusze, są chodzącym wkurwem

Wiersze

wiersze (Jerzy Jarniewicz)

Ziemia

Ciut mniejszy pesymizm (Filip Springer)

Miliarderzy pokroju Muska i Gatesa ciągle próbują nas podkarmiać pomysłami ratowania świata zbudowanymi na starych fundamentach. Do głosu zaczyna jednak dochodzić generacja badaczy, którzy widzą, że tak dłużej się nie da

]]>

Film

Zjadanie filmu (Marcin Stachowicz)

Struktura „Historii filmu awangardowego” jest wielkim garem, do którego cały czas wpadają nowe składniki: dadaiści mieszają się z symfonią wielkomiejską, Germaine Dulac tworzy gęsty sos pod pierzyną z queerów Jacka Smitha. Nie mówię, że to źle, raczej – średnio „ogarnialne”

Postaram się ująć to delikatnie (Mateusz Demski)

Mój film nie jest daleki od ideologicznego klimatu panującego w Rumunii. Moi rodacy potrafią obrócić dosłownie wszystko w teorię spiskową – rozmowa z reżyserem „Bad Luck Banging or Loony Porn”, filmu, który zdobył Złotego Niedźwiedzia na tegorocznym festiwalu w Berlinie

Tramwaj zwany pożegnaniem (Darek Arest)

„Zabij to i wyjedź z tego miasta” to pierwszy w historii animowany zwycięzca Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film powstawał 14 lat i opowiada o świecie, którego już nie ma, a może nigdy nie było

Szczeliny (Klara Cykorz)

Oglądałam „Ethos” z poczuciem przełamywania jakichś gatunkowych klisz – to, co w sali kina studyjnego byłoby normą, na łączach Netflixa wydało się strategią niemal subwersywną

Masz wiadomość od Kassandry (Monika Talarczyk)

„Obiecująca. Młoda. Kobieta” to hybryda kina gwałtu i zemsty z komedią romantyczną. Obiektem eksploatacji nie są już brudne afekty, ale dziewczyńskie sentymenty i miłosne nadzieje

Literatura

Lawiranctwo (Paweł Kaczmarski)

Krzysztof Uniłowski doceniał pisarstwo niewygodne, ironiczne, podważające oczekiwania krytyki – a jednocześnie pokazywał społeczny konformizm dużej części nowej literatury, jej zbyt łatwe naginanie się do gotowych wzorców i lekturowych klisz

Piękna trwoga (Julia Fiedorczuk)

W przedłużającym się stanie wyjątkowym, w warunkach notorycznego przedawkowywania treści i głębokiego przemęczenia właśnie poezję udaje się czytać jako tako przytomnie – o tomach Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, Cezarego Domarusa i Marcina Podlaskiego

Tarzanie w kurzu (Monika Ochędowska)

Historie Kazika i Dezertera to dwie alternatywne historie Polski. Takie podwójne scenariusze z muzyką w tle pokazują też Max Cegielski w „Prince Polonia” i Wojciech Kozielski w „Weltschmerz Hardcore”

Sagownia (Inga Iwasiów)

„Andreowia” Beaty Chomątowskiej to szopka krakowska, galop lajkonika, inscenizacja mogąca oszołomić i wciągnąć

Media

Klamra w klamrze (Mirosław Filiciak)

Gdy jedna z instalacji na wystawie „Ikony” panGeneratora każe mi uklęknąć przed ekranem, sam ten gest nie ma już mocy wstrząsu. Przed ekranem klęczę codziennie

Muzyka

Żadnej przyszłości niczego (Jakub Knera)

Moją pracą jest bycie artystą. Historie o amerykańskich muzykach awangardowych, którzy na co dzień pracują jako budowlańcy, a po godzinach z zaangażowaniem muzykują, nie są dla mnie inspirującym wzorcem

Paszoł won, Babilonie! (Konstanty Usenko)

Od weteranów radzieckiego rocka po nu-skoolowych raperów. Nowe rosyjskie protest songi są lustrem społecznych nastrojów

Moda na porażkę (Bartosz Chmielewski)

Gitarowa alternatywa od dłuższego czasu znajduje się na zupełnym marginesie rynku muzycznego. Debiutancki album poznańskiej grupy pies to jednak kolejny sygnał, że na polskiej scenie indierockowej znów jest coraz więcej jakości

Pieśni prorocze (Philip Sherburne)

W pierwszych, niepewnych tygodniach kwarantanny zwróciłem się ku ambientowym abstrakcjom – nie tyle nawet dla pociechy, ile żeby pojąć znany świat, który raptem stał się obcy

Obyczaje

Minął rok (Redakcja)

Minął rok od momentu, kiedy opublikowaliśmy pierwszy tekst o trwającej pandemii

Rok w trumnie (Michał R. Wiśniewski)

Facebook rozpoczął retransmisję początków; czytam wspomnienia sprzed roku, śmiejąc się przez łzy, jacy byliśmy wtedy jeszcze pełni nadziei i w dobrych humorach

DELFIN W MALINACH (odc. 11): Polska bez kościoła katolickiego (Maciej Jakubowiak, Agnieszka Słodownik)

„W pewnym sensie laicyzacja w Polsce jest nieuchronna” – mówi autor tekstu „Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego?”. W podkaście rozmawiamy o pokoleniowej zmianie, kulturze obłudy i nowych świeckich rytuałach

Sztuka

W gabinecie osobliwości (Stach Szabłowski)

Zrobienie wystawy o rzeźbie wyabstrahowanej z politycznego kontekstu tej dyscypliny jest nie lada sztuką, szczególnie kiedy wystawę robi się w Zachęcie – w instytucji, którą raptem dwadzieścia lat temu jedna rzeźba niemal wysadziła w powietrze

Odzyskać spojrzenie (Anna Pajęcka)

Społeczeństwo Romów przeszło długą drogę emancypacji, dziś funkcjonuje na innych zasadach niż jeszcze trzy dekady temu. Mirga-Tas jest ich narratorką, ale pozostaje też czułą opiekunką pamięci

Dowód w sprawie (Łukasz Gorczyca, Adam Mazur)

Bartecka i Rusznica oswajają grozę archiwum, przekładając ją na inny język – rozmowę o mrokach historii zamieniają w dyskusję o uwodzącej i zwodniczej naturze fotografii

Łono (Maria Poprzęcka)

Rajkowska w życiu wśród korzeni zobaczyła schronienie dla ludzi uchodzących przed planetarną katastrofą

Teatr

Operacje na mózgu (Witold Mrozek)

W spektaklu „Klątwa rodziny Kennedych” makabryczno-slapstickowy łańcuch karier i śmierci pozostaje w cieniu, na front wysuwa się to, co w mroku dotąd pozostawało

Rączka (Katarzyna Niedurny)

Ponad rok temu o mobbing i molestowanie oskarżony został ówczesny dyrektor Teatru Bagatela. Aż chciałoby się zapytać: na pół roku i na rok przed jakimi kolejnymi aferami z cyklu #metoo jesteśmy?

Trening przed katastrofą (Anka Herbut)

„Moje postaci były gotowe na nadejście katastrofy, zanim jeszcze przyszła pandemia, bo brały już udział w nudnych scenach, grały razem muzykę albo zostawały po prostu w domu razem” – mówi reżyser „Crash Park. Z życia wyspy”

Zombie-teatr (Piotr Morawski)

Żywe trupy są bohaterami Strzępki i Demirskiego chyba od zawsze. Wyprute z osobowości, bo kapitalizm zabrał im dusze, są chodzącym wkurwem

Wiersze

wiersze (Jerzy Jarniewicz)

Ziemia

Ciut mniejszy pesymizm (Filip Springer)

Miliarderzy pokroju Muska i Gatesa ciągle próbują nas podkarmiać pomysłami ratowania świata zbudowanymi na starych fundamentach. Do głosu zaczyna jednak dochodzić generacja badaczy, którzy widzą, że tak dłużej się nie da

]]>
Fri, 12 Mar 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/302]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/302

Film

Prowincjonalne centrum świata (Sebastian Smoliński)

„Udawaj, że to miasto” stanowi zapis specyficznej mentalności, którą możemy określić jako nowojorskie poczucie wyjątkowości. To nic nowego – ślady tego sposobu myślenia znajdziemy w niezliczonych tekstach i filmach o tym mieście

Cichy świat (Piotr Mirski)

Reżyser „Sound of Metal” ma temperament dokumentalisty: jest bardziej obserwatorem niż sztukmistrzem. Pomimo tego – albo właśnie dzięki temu – kolejne sceny mają niebagatelną siłę wyrazu

Literatura

Maskowanie próżni (Łukasz Najder)

W pół wieku od wydania mamy ten luksus, że nie musimy wiernie odczytywać książki Joan Didion jako zapisu pewnego momentu amerykańskiej historii czy też stanu kalifornijsko-nastoletniej świadomości doby Johnsona i Nixona

Teraz na serio (Maciej Libich)

„Utrata” to chyba najbardziej pesymistyczna książka Adama Kaczanowskiego. Jedyną możliwością działania okazuje się tu, paradoksalnie, bezczynność. Nie pozostało nam nic innego jak tylko czekać, aż system rozpadnie się sam

Nie baśń (Paulina Małochleb)

„Szalej” Moniki Drzazgowskiej to nie jest studium męskiej tyranii, ale opowieść o społecznie akceptowanych praktykach dyscyplinowania słabszych. Bite dzieci znęcają się nad zwierzętami, kobiety bite w dzieciństwie przez ojców ślepo poddają się woli i przemocy mężów

Przepędzony duch (Adrian Stachowski)

Kiedy Zygmunt Bauman pisał o prekaryzacji, o ludziach odpadach, boomersi wzruszali ramionami, że to taka sentymentalna lewicowość. Ale młodzi wiedzieli, że mówił o nich, o ich doświadczeniu – mówi autor „Wygnańca”

Media

W katodowej ramie (Ewa Drygalska)

Podczas pandemii zniknęli studenci, ukryci za czarnymi kwadratami, i zniknęło doświadczenie akademickiej przestrzeni. W takich warunkach musieliśmy totalnie przedefiniować, czym jest studiowanie i jaka właściwie ma być akademia

Pamięć i strach (Konrad Janczura)

„The Medium” ambiwalentnie rozgrywa swoją lokalność. Wyraziście prezentują się tu artefakty jak z „Duchologii” Olgi Drendy, które farbują klasyczną horrorową rzeczywistość na niespotykane dotąd odcienie logo „Teraz Polska”

Muzyka

Chochoły (Piotr Weltrowski)

Sabbathowskie riffy, dubowe pochody basu, improwizacje i struktura psychodramy. W nowym albumie Furia odchodzi od black metalu w stronę eksperymentów. Warto poświęcić tej płycie więcej czasu

Złodziej w domu (Piotr Kowalczyk)

Płyta „Ignorance” The Weather Station mogłaby być ślicznym, kameralnym i budzącym uczucie beztroski albumem. Takim, którego najlepiej posłuchać w samochodzie ze znajomymi w drodze na jakiś festiwal. Jest jednak czymś zgoła przeciwnym

Czaruje, uwodzi, porywa (Bartosz Nowicki)

Parafrazując powiedzenie o chłopie i wsi: „człowiek może wyjść z Lado ABC, ale Lado ABC z człowieka nie wyjdzie nigdy”. Album „Requiem pour Satana” projektu Magneto jest hołdem dla złotego okresu tej jednej z najważniejszych polskich wytwórni niezależnych

Ocal się sam (Rafał Księżyk)

Utwory takiego kalibru jak „Rewolucjaaa” Morświn Orkiestry rzadko przydarzają się w polskiej muzyce. To poemat dźwiękowy dotykający najbardziej zaognionych punktów rzeczywistości, stworzony przez wielopokoleniową międzymiastówkę odciętych w lockdownie artystów

Obyczaje

Alkowirus (Iwona Kurz)

Można by uznać, że chodzi o to, by nie pić do lustra, ale w gruncie rzeczy to przecież lustro podwójne: pije się do kamerki i do odbicia nas w oczach innych. Ważne, że widzą, że nie pijemy sami

Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego? (Andrzej Leder)

Pytania są dwa. Po pierwsze, czy Polska może istnieć bez Kościoła katolickiego? Po drugie, dlaczego w ogóle stawiamy sobie takie pytanie, zamiast odpowiedzieć: oczywiście, może

Siłowa perswazja i kurs na zwyczajność (Naava Smolash)

Nasze codzienne relacje mogą być grą o stawki wyższe, niż się nam wydaje. Kultywowanie związków, w których dbamy o wzajemne zaufanie, może nie tylko gwarantować bezpieczeństwo w ramach codziennych interakcji, może też chronić przed systemowym totalitaryzmem

Partyzant (Mateusz Marczewski)

Więzienie Fox na Manus zostało zamknięte w 2017 roku pod wpływem protestów społecznych. Boochani odegrał w jego zamknięciu poważną rolę. Gdyby nie podjął walki, być może siedziałby tam do dziś, czekając, aż my, tutaj, zrozumiemy, w jaki sposób odbywa się globalna dystrybucja równości

Odpowiedni moment (Aleksandra Lipczak)

Historia Hudy Szarawi idzie pod prąd obiegowej wizji, że kobiety z krajów arabskich nie były i nie są zaangażowane w życie publiczne i nie mają żadnych praw

Szynka wyborcza (Jakub Socha)

Autor „Cyrku polskiego” ślizga się po powierzchni. Kręci się wokół PR-owców, gapiów, lokalnych polityków. Tu zamieni słowo z wójtem, tu z panią z koła gospodyń wiejskich, tu z chłopakiem, który nie lubi wsi. Młodego reportera wyraźnie ściąga w stronę Charliego LeDuffa, autora „Detroit” i „Shitshow!”

Sztuka

Zdjęcia do czytania (Aleksandra Boćkowska)

Nasze zdjęcia nie powstają po to, żeby podobały się nam, ale po to, żeby ludzie mogli z nich czerpać, żebyśmy mogli wspierać postulaty narzędziami, którymi dysponujemy – mówi Rafał Milach, współtwórca Archiwum Protestów Publicznych i „Gazety Strajkowej”

Łysogórski cudotwórca (Lidia Pańków)

Na początku lat 50. Kamionka przechodzi do ofensywy. Łysa Góra, niewielka wieś położona między Tarnowem a Krakowem, zmienia się w prężny ośrodek, w którym kolejno ruszają zakłady ceramiczne, warsztaty szewskie, krawieckie, ślusarskie i tkackie

Emigrant serca (Marta Czyż)

Życzyłbym sobie, aby moje nazwisko było pisane poprawnie. O tym jest jedna z moich ostatnich prac. A tak już bardzo na poważnie, to chciałbym, aby nasza działalność, artystów i artystek zagranicznych w Polsce, nie stawiała nas w roli ofiar ani nie robiła z nas egzotycznej atrakcji

Teatr

Inna instytucja jest możliwa (Zofia Dworakowska)

Nasze pomysły i formaty są podkradane, artyści, których odkrywamy, potem są zapraszani na duże sceny. To naturalny krwiobieg. Ważne, żeby nasza rola była doceniana – rozmowa ze współtwórczyniami teatrów niezależnych Studio Alta z Pragi, Sophiensäle z Berlina oraz Komuna Warszawa

Wiersze

miniatury (Robert Bolesto)

Ziemia

Metamorfoza (Justyna Skolicka)

Namysł nad tym, czym mogłaby być ekologia queer – ekologia dziwności i piękna – pozwala na nowo zapytać o naturę. Podobne pomysły pojawiały się już w XVII wieku w pracach Marii Sybylli Merian, kiedy przedstawiała przyrodę zanurzoną w czasie, nieskończenie złożoną, relacyjną

]]>

Film

Prowincjonalne centrum świata (Sebastian Smoliński)

„Udawaj, że to miasto” stanowi zapis specyficznej mentalności, którą możemy określić jako nowojorskie poczucie wyjątkowości. To nic nowego – ślady tego sposobu myślenia znajdziemy w niezliczonych tekstach i filmach o tym mieście

Cichy świat (Piotr Mirski)

Reżyser „Sound of Metal” ma temperament dokumentalisty: jest bardziej obserwatorem niż sztukmistrzem. Pomimo tego – albo właśnie dzięki temu – kolejne sceny mają niebagatelną siłę wyrazu

Literatura

Maskowanie próżni (Łukasz Najder)

W pół wieku od wydania mamy ten luksus, że nie musimy wiernie odczytywać książki Joan Didion jako zapisu pewnego momentu amerykańskiej historii czy też stanu kalifornijsko-nastoletniej świadomości doby Johnsona i Nixona

Teraz na serio (Maciej Libich)

„Utrata” to chyba najbardziej pesymistyczna książka Adama Kaczanowskiego. Jedyną możliwością działania okazuje się tu, paradoksalnie, bezczynność. Nie pozostało nam nic innego jak tylko czekać, aż system rozpadnie się sam

Nie baśń (Paulina Małochleb)

„Szalej” Moniki Drzazgowskiej to nie jest studium męskiej tyranii, ale opowieść o społecznie akceptowanych praktykach dyscyplinowania słabszych. Bite dzieci znęcają się nad zwierzętami, kobiety bite w dzieciństwie przez ojców ślepo poddają się woli i przemocy mężów

Przepędzony duch (Adrian Stachowski)

Kiedy Zygmunt Bauman pisał o prekaryzacji, o ludziach odpadach, boomersi wzruszali ramionami, że to taka sentymentalna lewicowość. Ale młodzi wiedzieli, że mówił o nich, o ich doświadczeniu – mówi autor „Wygnańca”

Media

W katodowej ramie (Ewa Drygalska)

Podczas pandemii zniknęli studenci, ukryci za czarnymi kwadratami, i zniknęło doświadczenie akademickiej przestrzeni. W takich warunkach musieliśmy totalnie przedefiniować, czym jest studiowanie i jaka właściwie ma być akademia

Pamięć i strach (Konrad Janczura)

„The Medium” ambiwalentnie rozgrywa swoją lokalność. Wyraziście prezentują się tu artefakty jak z „Duchologii” Olgi Drendy, które farbują klasyczną horrorową rzeczywistość na niespotykane dotąd odcienie logo „Teraz Polska”

Muzyka

Chochoły (Piotr Weltrowski)

Sabbathowskie riffy, dubowe pochody basu, improwizacje i struktura psychodramy. W nowym albumie Furia odchodzi od black metalu w stronę eksperymentów. Warto poświęcić tej płycie więcej czasu

Złodziej w domu (Piotr Kowalczyk)

Płyta „Ignorance” The Weather Station mogłaby być ślicznym, kameralnym i budzącym uczucie beztroski albumem. Takim, którego najlepiej posłuchać w samochodzie ze znajomymi w drodze na jakiś festiwal. Jest jednak czymś zgoła przeciwnym

Czaruje, uwodzi, porywa (Bartosz Nowicki)

Parafrazując powiedzenie o chłopie i wsi: „człowiek może wyjść z Lado ABC, ale Lado ABC z człowieka nie wyjdzie nigdy”. Album „Requiem pour Satana” projektu Magneto jest hołdem dla złotego okresu tej jednej z najważniejszych polskich wytwórni niezależnych

Ocal się sam (Rafał Księżyk)

Utwory takiego kalibru jak „Rewolucjaaa” Morświn Orkiestry rzadko przydarzają się w polskiej muzyce. To poemat dźwiękowy dotykający najbardziej zaognionych punktów rzeczywistości, stworzony przez wielopokoleniową międzymiastówkę odciętych w lockdownie artystów

Obyczaje

Alkowirus (Iwona Kurz)

Można by uznać, że chodzi o to, by nie pić do lustra, ale w gruncie rzeczy to przecież lustro podwójne: pije się do kamerki i do odbicia nas w oczach innych. Ważne, że widzą, że nie pijemy sami

Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego? (Andrzej Leder)

Pytania są dwa. Po pierwsze, czy Polska może istnieć bez Kościoła katolickiego? Po drugie, dlaczego w ogóle stawiamy sobie takie pytanie, zamiast odpowiedzieć: oczywiście, może

Siłowa perswazja i kurs na zwyczajność (Naava Smolash)

Nasze codzienne relacje mogą być grą o stawki wyższe, niż się nam wydaje. Kultywowanie związków, w których dbamy o wzajemne zaufanie, może nie tylko gwarantować bezpieczeństwo w ramach codziennych interakcji, może też chronić przed systemowym totalitaryzmem

Partyzant (Mateusz Marczewski)

Więzienie Fox na Manus zostało zamknięte w 2017 roku pod wpływem protestów społecznych. Boochani odegrał w jego zamknięciu poważną rolę. Gdyby nie podjął walki, być może siedziałby tam do dziś, czekając, aż my, tutaj, zrozumiemy, w jaki sposób odbywa się globalna dystrybucja równości

Odpowiedni moment (Aleksandra Lipczak)

Historia Hudy Szarawi idzie pod prąd obiegowej wizji, że kobiety z krajów arabskich nie były i nie są zaangażowane w życie publiczne i nie mają żadnych praw

Szynka wyborcza (Jakub Socha)

Autor „Cyrku polskiego” ślizga się po powierzchni. Kręci się wokół PR-owców, gapiów, lokalnych polityków. Tu zamieni słowo z wójtem, tu z panią z koła gospodyń wiejskich, tu z chłopakiem, który nie lubi wsi. Młodego reportera wyraźnie ściąga w stronę Charliego LeDuffa, autora „Detroit” i „Shitshow!”

Sztuka

Zdjęcia do czytania (Aleksandra Boćkowska)

Nasze zdjęcia nie powstają po to, żeby podobały się nam, ale po to, żeby ludzie mogli z nich czerpać, żebyśmy mogli wspierać postulaty narzędziami, którymi dysponujemy – mówi Rafał Milach, współtwórca Archiwum Protestów Publicznych i „Gazety Strajkowej”

Łysogórski cudotwórca (Lidia Pańków)

Na początku lat 50. Kamionka przechodzi do ofensywy. Łysa Góra, niewielka wieś położona między Tarnowem a Krakowem, zmienia się w prężny ośrodek, w którym kolejno ruszają zakłady ceramiczne, warsztaty szewskie, krawieckie, ślusarskie i tkackie

Emigrant serca (Marta Czyż)

Życzyłbym sobie, aby moje nazwisko było pisane poprawnie. O tym jest jedna z moich ostatnich prac. A tak już bardzo na poważnie, to chciałbym, aby nasza działalność, artystów i artystek zagranicznych w Polsce, nie stawiała nas w roli ofiar ani nie robiła z nas egzotycznej atrakcji

Teatr

Inna instytucja jest możliwa (Zofia Dworakowska)

Nasze pomysły i formaty są podkradane, artyści, których odkrywamy, potem są zapraszani na duże sceny. To naturalny krwiobieg. Ważne, żeby nasza rola była doceniana – rozmowa ze współtwórczyniami teatrów niezależnych Studio Alta z Pragi, Sophiensäle z Berlina oraz Komuna Warszawa

Wiersze

miniatury (Robert Bolesto)

Ziemia

Metamorfoza (Justyna Skolicka)

Namysł nad tym, czym mogłaby być ekologia queer – ekologia dziwności i piękna – pozwala na nowo zapytać o naturę. Podobne pomysły pojawiały się już w XVII wieku w pracach Marii Sybylli Merian, kiedy przedstawiała przyrodę zanurzoną w czasie, nieskończenie złożoną, relacyjną

]]>
Fri, 26 Feb 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/301]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/301

Film

Postscriptum do nocy (Piotr Mirski)

Trudno nie zastanawiać się, na jakie recenzje liczył Levinson, realizując „Malcolma i Marie”. Prawdopodobnie wymarzył sobie nagłówek: „Coś więcej niż suma części składowych. Film jednocześnie skromny i epicki”

Lat siedemnaście (Klara Cykorz)

Autumn nie urodziła się w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku i nawet nie musi przebijać się przez mur kryminalizujących ją uprzedzeń; urodziła się w świecie, w którym aborcja niby jest legalna, tyle że niekoniecznie łatwo dostępna dla osób biednych, nieletnich i z prowincji

Telenowela dla boomersów (Bartosz Żurawiecki)

Skoro bohaterka jest pasywna, skoro bohaterowie to nudnawi panowie o znanych nazwiskach, skoro scenariusz sprowadza się do odhaczania kolejnych faktów z biografii Osieckiej i skoro wszystko to zostało pokazane bez przekonania, to co wybija się tutaj na plan pierwszy? Otóż to co zwykle. Oczywiście Polska

Bárbara Lennie – boisz się ją spotkać (Adam Kruk)

„Time’s up” – mówi Lennie niemal w każdym swoim filmie: czas nadużyć się skończył, pora wyrównać rachunki. Jej postaci uosabiają walkę z takimi czy innymi &bdquo