<![CDATA[Dwutygodnik, strona kultury - wydanie]]> http://www.dwutygodnik.com/rss/wydanie/ Sat, 01 Apr 2023 09:38:20 +0200 Zend Framework Zend_Feed pl-pl http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss <![CDATA[Numer 2023/356]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/356

Film

Grzyby i ludzie (Marcin Stachowicz)

w „The Last of Us” strach przed niesamowitym  ustępuje w wielu miejscach głębokiej fascynacji. Skoro grzyb jest influencerem, może być też sprawnym nauczycielem innych sposobów przetrwania

7829 km od Rymawskiej Soboty (Martin Palúch)

Gdybyśmy chcieli poszukać filmowca, który podjął się poruszenia tematu pandemii w słowackich realiach i uchwycił jej skutki, znaleźlibyśmy tylko jednego. Byłby nim Peter Pavlík – debiutujący w roli reżysera zawodowy montażysta i pracownik komercyjnej stacji telewizyjnej

Piękne widoki (Jakub Socha)

Człowiek jest zagadką, nigdy nie poznamy do końca jego motywacji, mówił Michelangello Antonioni. Reżyser „Sundown”,  Michel Franco, bawi się tą myślą

Literatura

Czas i cebula (Krystyna Dąbrowska)

Dopiero teraz, w trakcie maratonu przez „Wiersze wszystkie”, uderzyło mnie, w jak wielu wierszach Szymborskiej bohaterem jest czas. Nie jako przedmiot rozważań, moment historyczny czy biograficzny, ale czas wcielony w rytm, składnię, w sam pomysł poetycki

Na grzyby (Jakub Popielecki)

„Fungae” jest komiksowym grzybem atomowym, skłębioną chmurą czarnowidztwa. Komiks Wojtka Wawszczyka i Tomasza Leśniaka można czytać jako powiastkę filozoficzną, z tym że to filozofia bliska sedna wątpliwości – czyli nagiego strachu

Komiks to staw (Olga Wróbel)

Jak podobno powiedział Daniel Clowes, bycie jednym z najsłynniejszych komiksiarzy to jak bycie najsłynniejszym badmintonistą. Trochę długie na tatuaż, ale rozważam

Quest jako forma egzystencji (Agata Firlej)

U Andruchowycza nie chodzi o żaden postmodernizm. Intertekstualne skojarzenia służą pokazaniu powiązań kultury ukraińskiej z zachodnioeuropejską

Podwójny nelson (Magdalena Czubaszek)

To są strzępy. Podarte i rozrzucone. Kathy Acker ma gdzieś czyjeś opinie. Tak jej w duszy grało. Tak wyło. I o tym napisała. To jest jej krew i to są jej flaki – mówią tłumacze amerykańskiej pisarki

Media

Podkast Dwutygodnika (2): „Tár” (Barbara Klicka)

O filmie „Tár” z Barbarą Klicką rozmawiają trzy kobiety od lat z powodzeniem funkcjonujące na trzech różnych scenach: dyrygentka Lilianna Krych, saksofonistka Paulina Owczarek i basistka Małgorzata „Tekla” Tekiel

Sny nowej generacji (Michał R. Wiśniewski)

Do nowego kasku PSVR dołączono kontrolery, po jednym do każdej dłoni; zamontowane mikrosilniczki sprawiają, że niemalże można odczuwać dotyk – na przykład włożyć wirtualny palec do wirtualnego słoiczka z farbą i smarować obrazek na ścianie

Muzyka

Korzenie nadziei (Marcin Czerkasow)

Zulu sięgają po tradycyjne dla swojej społeczności instrumentarium i na pełnym, radykalnym wkurwie aktualizują skalę wyrazu przeciwko przemocy historycznych i obecnych oprawców

Rozmowy

Nie ma zgody, żeby tu był ugór (Aleksandra Lipczak)

To jest historia o polityczności granic i etycznych wyborach stojących za wspieraniem jednych uchodźców i ignorowaniem innych – mówi prezeska stowarzyszenia Homo Faber

Sztuka

Odnaleźć się w cudzych dziełach (Karol Sienkiewicz)

Nowa wystawa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej stawia przed nami spore wyzwania, a jej główna bohaterka Anka Ptaszkowska wcale nam nie pomaga. Ale też sztuka ma to do siebie, że nie wszystko trzeba w niej rozumieć

Szkoła po queerowej stronie lustra (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie Karola Radziszewskiego w Between Bridges w Berlinie musimy się znowu skonfrontować ze szkołą. Szkoła w jego odsłonie okazuje się oczywiście queerowo wyzwalająca

Teatr

Scena dla tańca (Witold Mrozek)

Taniec współczesny ma takie samo prawo do niezależności jak teatr. Mamy wykształconych artystów, producentów, kuratorów, dyrektorów. Jedyne, czego nie mamy, to przestrzeń instytucjonalna

Co robi choreografka? (Teresa Fazan i Katarzyna Słoboda)

By budować publiczność tańca współczesnego i znaczenie tej dziedziny, potrzebne są sceny i miejsca, które taniec pokazują regularnie. Publiczność nie oswoi się i nie zrozumie znaczenia sztuki, którą widzi okazjonalnie

Przedmioty obojętne na dotyk (Katarzyna Niedurny)

„8406” Pawła Soszyńskiego i „sweet & romantic” na podstawie „Testoćpuna” Preciado – o dwóch spektaklach wokół przeżywania śmierci

Ogród spłonął (Justyna Drath)

Spektakl „Arka i ego” w Teatrze Dramatycznym mówi o niepowodzeniach międzygatunkowej komunikacji i ułożenia narracji o kryzysie klimatycznym w spójną całość. Nie jest jednak pewne, na ile to świadoma próba pokazania tego procesu, a na ile po prostu jedna z jego porażek

Nie boję się trudnych tematów (Urszula Honek)

Chcę skierować spojrzenie ludzi na miejsce, z którego pochodzą. Wskazać drzewo, wodę i powiedzieć: tu mieszkasz, to jest twoja wartość – mówi dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Uściu Gorlickim

Wiersze

wiersze (Łukasz Krajewski)

Ziemia

Pas (Filip Springer)

Obecny krajobraz Mierzei Wiślanej powstał, bo człowiek bezmyślnie wyciął tutejszy las, a uwolnione od niego wydmy mogły przez kilka wieków swobodnie wędrować. W miejscu nowego przekopu łatwo sobie o tym przypomnieć

]]>

Film

Grzyby i ludzie (Marcin Stachowicz)

w „The Last of Us” strach przed niesamowitym  ustępuje w wielu miejscach głębokiej fascynacji. Skoro grzyb jest influencerem, może być też sprawnym nauczycielem innych sposobów przetrwania

7829 km od Rymawskiej Soboty (Martin Palúch)

Gdybyśmy chcieli poszukać filmowca, który podjął się poruszenia tematu pandemii w słowackich realiach i uchwycił jej skutki, znaleźlibyśmy tylko jednego. Byłby nim Peter Pavlík – debiutujący w roli reżysera zawodowy montażysta i pracownik komercyjnej stacji telewizyjnej

Piękne widoki (Jakub Socha)

Człowiek jest zagadką, nigdy nie poznamy do końca jego motywacji, mówił Michelangello Antonioni. Reżyser „Sundown”,  Michel Franco, bawi się tą myślą

Literatura

Czas i cebula (Krystyna Dąbrowska)

Dopiero teraz, w trakcie maratonu przez „Wiersze wszystkie”, uderzyło mnie, w jak wielu wierszach Szymborskiej bohaterem jest czas. Nie jako przedmiot rozważań, moment historyczny czy biograficzny, ale czas wcielony w rytm, składnię, w sam pomysł poetycki

Na grzyby (Jakub Popielecki)

„Fungae” jest komiksowym grzybem atomowym, skłębioną chmurą czarnowidztwa. Komiks Wojtka Wawszczyka i Tomasza Leśniaka można czytać jako powiastkę filozoficzną, z tym że to filozofia bliska sedna wątpliwości – czyli nagiego strachu

Komiks to staw (Olga Wróbel)

Jak podobno powiedział Daniel Clowes, bycie jednym z najsłynniejszych komiksiarzy to jak bycie najsłynniejszym badmintonistą. Trochę długie na tatuaż, ale rozważam

Quest jako forma egzystencji (Agata Firlej)

U Andruchowycza nie chodzi o żaden postmodernizm. Intertekstualne skojarzenia służą pokazaniu powiązań kultury ukraińskiej z zachodnioeuropejską

Podwójny nelson (Magdalena Czubaszek)

To są strzępy. Podarte i rozrzucone. Kathy Acker ma gdzieś czyjeś opinie. Tak jej w duszy grało. Tak wyło. I o tym napisała. To jest jej krew i to są jej flaki – mówią tłumacze amerykańskiej pisarki

Media

Podkast Dwutygodnika (2): „Tár” (Barbara Klicka)

O filmie „Tár” z Barbarą Klicką rozmawiają trzy kobiety od lat z powodzeniem funkcjonujące na trzech różnych scenach: dyrygentka Lilianna Krych, saksofonistka Paulina Owczarek i basistka Małgorzata „Tekla” Tekiel

Sny nowej generacji (Michał R. Wiśniewski)

Do nowego kasku PSVR dołączono kontrolery, po jednym do każdej dłoni; zamontowane mikrosilniczki sprawiają, że niemalże można odczuwać dotyk – na przykład włożyć wirtualny palec do wirtualnego słoiczka z farbą i smarować obrazek na ścianie

Muzyka

Korzenie nadziei (Marcin Czerkasow)

Zulu sięgają po tradycyjne dla swojej społeczności instrumentarium i na pełnym, radykalnym wkurwie aktualizują skalę wyrazu przeciwko przemocy historycznych i obecnych oprawców

Rozmowy

Nie ma zgody, żeby tu był ugór (Aleksandra Lipczak)

To jest historia o polityczności granic i etycznych wyborach stojących za wspieraniem jednych uchodźców i ignorowaniem innych – mówi prezeska stowarzyszenia Homo Faber

Sztuka

Odnaleźć się w cudzych dziełach (Karol Sienkiewicz)

Nowa wystawa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej stawia przed nami spore wyzwania, a jej główna bohaterka Anka Ptaszkowska wcale nam nie pomaga. Ale też sztuka ma to do siebie, że nie wszystko trzeba w niej rozumieć

Szkoła po queerowej stronie lustra (Karol Sienkiewicz)

Na wystawie Karola Radziszewskiego w Between Bridges w Berlinie musimy się znowu skonfrontować ze szkołą. Szkoła w jego odsłonie okazuje się oczywiście queerowo wyzwalająca

Teatr

Scena dla tańca (Witold Mrozek)

Taniec współczesny ma takie samo prawo do niezależności jak teatr. Mamy wykształconych artystów, producentów, kuratorów, dyrektorów. Jedyne, czego nie mamy, to przestrzeń instytucjonalna

Co robi choreografka? (Teresa Fazan i Katarzyna Słoboda)

By budować publiczność tańca współczesnego i znaczenie tej dziedziny, potrzebne są sceny i miejsca, które taniec pokazują regularnie. Publiczność nie oswoi się i nie zrozumie znaczenia sztuki, którą widzi okazjonalnie

Przedmioty obojętne na dotyk (Katarzyna Niedurny)

„8406” Pawła Soszyńskiego i „sweet & romantic” na podstawie „Testoćpuna” Preciado – o dwóch spektaklach wokół przeżywania śmierci

Ogród spłonął (Justyna Drath)

Spektakl „Arka i ego” w Teatrze Dramatycznym mówi o niepowodzeniach międzygatunkowej komunikacji i ułożenia narracji o kryzysie klimatycznym w spójną całość. Nie jest jednak pewne, na ile to świadoma próba pokazania tego procesu, a na ile po prostu jedna z jego porażek

Nie boję się trudnych tematów (Urszula Honek)

Chcę skierować spojrzenie ludzi na miejsce, z którego pochodzą. Wskazać drzewo, wodę i powiedzieć: tu mieszkasz, to jest twoja wartość – mówi dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Uściu Gorlickim

Wiersze

wiersze (Łukasz Krajewski)

Ziemia

Pas (Filip Springer)

Obecny krajobraz Mierzei Wiślanej powstał, bo człowiek bezmyślnie wyciął tutejszy las, a uwolnione od niego wydmy mogły przez kilka wieków swobodnie wędrować. W miejscu nowego przekopu łatwo sobie o tym przypomnieć

]]>
Fri, 24 Mar 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/355]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/355

Film

Z punktu widzenia żydowskiego kelnera (Jakub Majmurek)

„Filip” jest rzadkim w polskim kinie historycznym przykładem opowieści, która wychodzi nie od od „sprawy” czy wielkiej historycznej narracji, lecz od konkretnego bohatera i jego osobistych dylematów

Nie możesz się bać (Marta Bałaga)

To, że chciałabym robić filmy, wymyśliłam sobie jeszcze pod koniec studiów, a studiowałam ekonomię (śmiech). Potem zakochałam się w scenarzyście – opowiada autorka „Jeziora Słonego”, które w piątek trafi do polskich kin

Imperium i nadmorskie miasteczko (Karolina Kosińska)

O czym właściwie Sam Mendes zrobił swój najnowszy film? To chyba stanowi zasadniczą zagadkę, którą muszą odgadnąć widzowie. Jest duże niebezpieczeństwo, że dojdą do podobnego wniosku co ja: „Imperium światła” jest o tak wielu rzeczach, że ostatecznie nie mówi nic o żadnej z nich

Literatura

Diabli wiedzą (Monika Ochędowska)

Jestem gawędziarzem od fikcji, ale nie lubię stwarzać wersji świata, która wydaje się kompletnie wyssana z palca. Moja wyobraźnia pracuje na strzępach rzeczywistych zdarzeń, drobnych śladach, listach, wypowiedziach – mówi autor powieści „Segretario”

Czy antropocen musiał się wydarzyć? (Urszula Jabłońska)

Krajobraz trzeba przemierzyć. Trzeba go poczuć, powąchać, trzeba się spocić, ubrudzić. Wyobraźmy sobie, że kształtujemy pejzaż pod kątem tego, jak on pachnie, a nie jak wygląda. Albo tego, jak brzmi. Co by się wtedy wydarzyło? – zastanawia się autor „Mein Gott, jak pięknie”

Wielkie sprawy w nawiasach (Blanka Činátlová)

Liczne grono czeskich autorów i autorek już podczas pierwszej covidowej wiosny wzięło udział w projektach literackich, których celem było sportretowanie pandemii i poradzenie sobie z wszechobecnym strachem. Z perspektywy czasu niektóre z tych świadectw wydają się jednak nie mieć większej wartości

Afropea tu i teraz (Bartosz Wójcik)

Afropea, której przejawów Johny Pitts poszukuje w kolejnych państwach, jest krainą kreolizacji, hybryd kulturowych na styku geografii i stylów

Cytroneta, kompot i kefir (Antonina Tosiek)

„Berdyczów” Marty Kozłowskiej to metafizyczny kryminał detektywistyczny o doświadczeniu „bycia ze Wschodu” i przebywaniu w cieniu imperium

Jak po sznurku (Monika Ochędowska)

W „Zgubie”, debiutanckiej powieści Natalii Szostak, rodzina nuklearna okazuje się nadrzędną wartością, a jej rozpad zostaje skrytykowany z dość konserwatywnych pozycji

Media

Podkast Dwutygodnika (1): Kolektywy (Barbara Klicka)

Nowy „Podkast Dwutygodnika” to cykl rozmów inspirowanych tekstami z magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą twórcy i twórczynie, autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać

Podglądacze (Bartosz Sadulski)

W facebookowej grupie „View from my windows” sielanka jest obowiązującą estetyką. Widoki z okien świata sugerują, że osiągnęliśmy zbiorowe zen, historia faktycznie przestała się toczyć

Muzyka

Nowa dziwna Warszawa (Piotr Kowalczyk)

Ekspresja i kontekst utworów Bogdana Sekalskiego, Poli Nudy czy Franka Warzywa i Młodego Buddy są typowe dla „młodych dorosłych” – twórczości, którą budują raczej przyjaźnie, spędzanie razem czasu i towarzyskie anegdoty niż świadome projektowanie kariery

Tkaniny i mundury (Jan Błaszczak)

Jako Fugazi nigdy nie mieliśmy specjalisty do spraw mediów, menedżera czy prawnika. Nigdy nie próbowaliśmy rozgrywać rynku, próbowaliśmy grać muzykę

Skąd jesteś? (Piotr Kowalczyk)

Dla jednych książka Filipa Kalinowskiego będzie po prostu historią warszawskiej sceny rapowej lub reportażem ze stolicy czasów transformacji ustrojowej. Dla mnie „Niechciani, nielubiani” to opowieść o przemocy – niekoniecznie spektakularnej, za to będącej obowiązkowym elementem egzystencji w Polsce lat 90.

Po co na świecie są festiwale? (Jacek Świąder)

Po pandemicznych latach 2020–2021 okazało się, że da się żyć bez festiwali

Obyczaje

Cztery pory wojny (Viktoria Narizhna)

Wiem, że wielu moim znajomym i przyjaciołom sprawiało ból patrzenie, jak wszystko na wiosnę okrywa się kwiatami. Dla mnie przeciwnie – to był ratunek: widzieć, że istnieje coś silniejszego niż wojna

Klimat głodu w królestwie obfitości (Przemysław Wielgosz)

Globalny głód z lat 70. XIX wieku zdecydował o podziale świata na bogatą Północ i biedne Południe. Rola, jaką odegrały w nim zaburzenia klimatu, i sposób, w jaki na głód zareagowały ówczesne potęgi kolonialne, niepokojąco przypominają kryzys klimatyczny, z którym mierzymy się obecnie

Sztuka

Gawron nie weźmie złego orzecha (Alek Hudzik)

Najlepsza malarska wystawa przyjechała do Warszawy zwinięta w rulon, z lwowskiej pracowni artysty, który nigdy wcześniej nie malował

Teraz czas na socmodernizm (Monika Stelmach)

Cała sztuka socmodernizmu polegała na detalu. Ważna była faktura, kolor, użyty materiał. To elementy, w których dzisiaj nie wszyscy są w stanie dostrzec piękno, a jednocześnie bardzo łatwo je zepsuć

Teatr

Kręcimy się w kółko (Piotr Morawski)

Teatr nie daje rady. Ani ten brutalnie konfrontujący z tym, czego nie chce się widzieć w sobie czy w życiu społecznym, ani ten budujący pozytywne mity – nie przynoszą nowych rozwiązań

Samotność dysydentki płci (Teresa Fazan)

Twórcy spektaklu, pozwalając sobie na empatyczne fantazjowanie o życiu i doświadczeniach Stelli Walsh, w pewnym sensie oddają jej sprawczość

Dramat to nie literatura (Mateusz Pakuła)

Widziałem nie raz, jak księgarniani poszukiwacze nowości z mieszaniną strachu i obrzydzenia odrzucali wolumin, w którym zauważyli charakterystyczny podział i charakterystyczną kursywę. Nigdzie kursywa nie jest tak odpychająca jak w dramacie

Wiersze

wiersze (Julia Fiedorczuk)

]]>

Film

Z punktu widzenia żydowskiego kelnera (Jakub Majmurek)

„Filip” jest rzadkim w polskim kinie historycznym przykładem opowieści, która wychodzi nie od od „sprawy” czy wielkiej historycznej narracji, lecz od konkretnego bohatera i jego osobistych dylematów

Nie możesz się bać (Marta Bałaga)

To, że chciałabym robić filmy, wymyśliłam sobie jeszcze pod koniec studiów, a studiowałam ekonomię (śmiech). Potem zakochałam się w scenarzyście – opowiada autorka „Jeziora Słonego”, które w piątek trafi do polskich kin

Imperium i nadmorskie miasteczko (Karolina Kosińska)

O czym właściwie Sam Mendes zrobił swój najnowszy film? To chyba stanowi zasadniczą zagadkę, którą muszą odgadnąć widzowie. Jest duże niebezpieczeństwo, że dojdą do podobnego wniosku co ja: „Imperium światła” jest o tak wielu rzeczach, że ostatecznie nie mówi nic o żadnej z nich

Literatura

Diabli wiedzą (Monika Ochędowska)

Jestem gawędziarzem od fikcji, ale nie lubię stwarzać wersji świata, która wydaje się kompletnie wyssana z palca. Moja wyobraźnia pracuje na strzępach rzeczywistych zdarzeń, drobnych śladach, listach, wypowiedziach – mówi autor powieści „Segretario”

Czy antropocen musiał się wydarzyć? (Urszula Jabłońska)

Krajobraz trzeba przemierzyć. Trzeba go poczuć, powąchać, trzeba się spocić, ubrudzić. Wyobraźmy sobie, że kształtujemy pejzaż pod kątem tego, jak on pachnie, a nie jak wygląda. Albo tego, jak brzmi. Co by się wtedy wydarzyło? – zastanawia się autor „Mein Gott, jak pięknie”

Wielkie sprawy w nawiasach (Blanka Činátlová)

Liczne grono czeskich autorów i autorek już podczas pierwszej covidowej wiosny wzięło udział w projektach literackich, których celem było sportretowanie pandemii i poradzenie sobie z wszechobecnym strachem. Z perspektywy czasu niektóre z tych świadectw wydają się jednak nie mieć większej wartości

Afropea tu i teraz (Bartosz Wójcik)

Afropea, której przejawów Johny Pitts poszukuje w kolejnych państwach, jest krainą kreolizacji, hybryd kulturowych na styku geografii i stylów

Cytroneta, kompot i kefir (Antonina Tosiek)

„Berdyczów” Marty Kozłowskiej to metafizyczny kryminał detektywistyczny o doświadczeniu „bycia ze Wschodu” i przebywaniu w cieniu imperium

Jak po sznurku (Monika Ochędowska)

W „Zgubie”, debiutanckiej powieści Natalii Szostak, rodzina nuklearna okazuje się nadrzędną wartością, a jej rozpad zostaje skrytykowany z dość konserwatywnych pozycji

Media

Podkast Dwutygodnika (1): Kolektywy (Barbara Klicka)

Nowy „Podkast Dwutygodnika” to cykl rozmów inspirowanych tekstami z magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą twórcy i twórczynie, autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać

Podglądacze (Bartosz Sadulski)

W facebookowej grupie „View from my windows” sielanka jest obowiązującą estetyką. Widoki z okien świata sugerują, że osiągnęliśmy zbiorowe zen, historia faktycznie przestała się toczyć

Muzyka

Nowa dziwna Warszawa (Piotr Kowalczyk)

Ekspresja i kontekst utworów Bogdana Sekalskiego, Poli Nudy czy Franka Warzywa i Młodego Buddy są typowe dla „młodych dorosłych” – twórczości, którą budują raczej przyjaźnie, spędzanie razem czasu i towarzyskie anegdoty niż świadome projektowanie kariery

Tkaniny i mundury (Jan Błaszczak)

Jako Fugazi nigdy nie mieliśmy specjalisty do spraw mediów, menedżera czy prawnika. Nigdy nie próbowaliśmy rozgrywać rynku, próbowaliśmy grać muzykę

Skąd jesteś? (Piotr Kowalczyk)

Dla jednych książka Filipa Kalinowskiego będzie po prostu historią warszawskiej sceny rapowej lub reportażem ze stolicy czasów transformacji ustrojowej. Dla mnie „Niechciani, nielubiani” to opowieść o przemocy – niekoniecznie spektakularnej, za to będącej obowiązkowym elementem egzystencji w Polsce lat 90.

Po co na świecie są festiwale? (Jacek Świąder)

Po pandemicznych latach 2020–2021 okazało się, że da się żyć bez festiwali

Obyczaje

Cztery pory wojny (Viktoria Narizhna)

Wiem, że wielu moim znajomym i przyjaciołom sprawiało ból patrzenie, jak wszystko na wiosnę okrywa się kwiatami. Dla mnie przeciwnie – to był ratunek: widzieć, że istnieje coś silniejszego niż wojna

Klimat głodu w królestwie obfitości (Przemysław Wielgosz)

Globalny głód z lat 70. XIX wieku zdecydował o podziale świata na bogatą Północ i biedne Południe. Rola, jaką odegrały w nim zaburzenia klimatu, i sposób, w jaki na głód zareagowały ówczesne potęgi kolonialne, niepokojąco przypominają kryzys klimatyczny, z którym mierzymy się obecnie

Sztuka

Gawron nie weźmie złego orzecha (Alek Hudzik)

Najlepsza malarska wystawa przyjechała do Warszawy zwinięta w rulon, z lwowskiej pracowni artysty, który nigdy wcześniej nie malował

Teraz czas na socmodernizm (Monika Stelmach)

Cała sztuka socmodernizmu polegała na detalu. Ważna była faktura, kolor, użyty materiał. To elementy, w których dzisiaj nie wszyscy są w stanie dostrzec piękno, a jednocześnie bardzo łatwo je zepsuć

Teatr

Kręcimy się w kółko (Piotr Morawski)

Teatr nie daje rady. Ani ten brutalnie konfrontujący z tym, czego nie chce się widzieć w sobie czy w życiu społecznym, ani ten budujący pozytywne mity – nie przynoszą nowych rozwiązań

Samotność dysydentki płci (Teresa Fazan)

Twórcy spektaklu, pozwalając sobie na empatyczne fantazjowanie o życiu i doświadczeniach Stelli Walsh, w pewnym sensie oddają jej sprawczość

Dramat to nie literatura (Mateusz Pakuła)

Widziałem nie raz, jak księgarniani poszukiwacze nowości z mieszaniną strachu i obrzydzenia odrzucali wolumin, w którym zauważyli charakterystyczny podział i charakterystyczną kursywę. Nigdzie kursywa nie jest tak odpychająca jak w dramacie

Wiersze

wiersze (Julia Fiedorczuk)

]]>
Fri, 10 Mar 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/354]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/354

Film

Dosadność (Agnieszka Jakimiak)

Film „Holy Spider” opiera się na silnym kontraście między spotęgowanymi do granic wytrzymałości obrazami cierpienia w przepełnionej mizoginią kulturze a społecznym przyzwoleniem na nienawiść wobec kobiet

Sztukmistrz z Brooklynu (Marcin Stachowicz)

„Pokazać kruchą nadzieję” – to być może najlepsza definicja autorskiego projektu Darrena Aronofsky’ego. „Wieloryb” to w jego dorobku film najmocniej chrystusowy, ale też w jakimś sensie najbardziej troskliwy i empatyczny

Prawda ekranu, prawda muzyki (Jan Topolski)

Jeszcze zanim „Tár” wszedł na ekrany polskich kin, wzbudził sporo kontrowersji. Równocześnie chwalono jego wysoki poziom wiarygodności. O filmie Todda Fielda mówią polskie dyrygentki i wiolonczelistki

Literatura

Nie znam odpowiedzi (Natalia Szostak)

Pisanie to praca oparta na emocjach, ale równie ważne jest rzemiosło, i to na nim się koncentruję, gdy zajmuję się tematami, które silnie oddziałują na emocje. Twórca nie powinien szlochać nad swoją pracą – mówi francuska pisarka, autorka powieści „Zemsta należy do mnie”

Wcielenia (Anna Pajęcka)

Moi bohaterowie na ogół byli lubiani. Bardzo często zlewali się ze mną, zupełnie nad tym nie panowałem. W historii mojego pisania musiałem w pewnym momencie zabić siebie – mówi autor „Buddaland”

Inne kierunki (Rafał Hetman)

Aby lepiej opisywać rzeczywistość, reportaż powinien stać się jeszcze bardziej literacki. A jeśli za jakiś czas księgarka czy księgarz będą mieli trudności ze zdecydowaniem, czy trzymaną w ręku książkę należy umieścić na półce z napisem „reportaż”, tylko na tym skorzystamy

Leci dalej, święty przedmiot (Barbara Klicka)

Dowiedziałam się, że mogłabym pomyśleć o wynagrodzeniu za to, co robię, po wielu latach pracy po pracy w weekendy. Bardzo wam jestem wdzięczna za tę lekcję, koleżanki i koledzy. Obiecuję nieść ten kaganek, choć jego wątłe światło, jakby to powiedzieć, nieprzesadnie rozświetla mroczki realiów

Idealna rysa (Ewa Kretkowska)

W „Zawirowaniach” Tillie Walden rozsadza ramy opowieści o sporcie jako drodze pełnej cierpień, której kresem jest olśniewająca wiktoria albo sromotna klęska

Muzyka

Sen o innej operze (Adam Suprynowicz)

„Raj i Peri” to religijnie niejednoznaczna, umoralniająca przypowieść, która u Cezarego Tomaszewskiego staje się baśnią o drodze do akceptacji własnej tożsamości, ujętą w niepokojący kontekst. Relacja z festiwalu Opera Rara

Obyczaje

Nowa obrączka (Iryna Tsilyk)

W końcu przyjdzie nam się na nowo uczyć żyć po wszystkich tych stratach, przekroczonych rubikonach, tępym bólu i utracie wiary. Więcej: przyjdzie nam się cieszyć z tego życia. Bo jeśli nie, to po co to wszystko?

Drugi front (Daria Badior)

Codzienne doniesienia o ostrzeliwaniu ukraińskich miasteczek sąsiadują z alarmującymi rozmowami o tym, jak nie utracić ostatków przejrzystych procedur w kulturze i co zrobić, żeby działacze tej kultury mogli dalej pracować

Proszę mnie źle nie zrozumieć (Alona Karawaj)

Od prawie dwudziestu lat na spotkaniach międzynarodowych słyszę to samo pytanie o język rosyjski. Tak jakby to język, a nie chęć zdobywania czy niszczenia, stał się punktem wyjścia w wojnie. Ile można?

NIENAWIŚĆ: Obrona terytorialna serca (Tania Malarczuk)

Nienawiść jest małomówna i pomija ozdobniki. Zazwyczaj jednak milczy, bo mowa nie jest jej polem bitwy, nienawiść ubrana w słowa rozpada się na cząstki i traci siłę

Kobieta z walizką (Bohdana Romantsova)

Kto powiedział, że po wojnie Rosja przetrwa w obecnej postaci? Imperia demokratyzują się tylko na drodze rozpadu. Nauczcie się rozróżniać narody ugrofińskie i tureckie, bo wkrótce zaktywizują się ci, o których wszyscy zapomnieli. Świat już nie wróci w swoje dawne ramy

Co się z nami stało (Evgenia Nesterovych)

W tym roku pozbyliśmy się wielu iluzji, a przede wszystkim iluzji kontroli i normalności. Fraza „to niemożliwe” nie działa. Możliwe jest wszystko, proszę bardzo. Na wojnie nawet ateiści znajdują sobie coś, w co mogą wierzyć

Co nam się przydarzyło (Renata Lis)

Zalała nas fala nowych lęków i codziennych wyzwań, z płytkich mogił wstały wschodnioeuropejskie upiory. Sprawa pandemii na pozór zniknęła, ale pozostaje przecież niezałatwiona

Sztuka

Ai Weiwei od chińskiej strony (Karol Sienkiewicz)

Chociaż o Ai Weiweiu napisano już wiele, nie było jeszcze publikacji, która tak dobrze jak „Tysiąc lat radości i trosk” wyjaśniałaby korzenie jego sztuki i aktywizmu. A te dwie rzeczy idą u artysty w parze

Teatr

Dlaczego nie mogę jak pies? (Witold Mrozek)

Ojciec Mateusza Pakuły zmarł na raka. Mateusz Pakuła napisał o tym książkę. I wystawił ją w teatrze. Zaangażowanie rodziny ma tu charakter czegoś więcej niż ciekawostki

Wiersze

wiersze (Jakub Kornhauser)

Ziemia

Uniwersytet zmiany życia (Krzysztof Marciniak)

Wejście w rolnictwo jest dużą decyzją, zwłaszcza dla osób, które nie miały z nim wcześniej do czynienia. Jest tak wieloaspektowe, że nawet na tle innych zawodów wymagających wysokich kwalifikacji może się wydawać trudne

Україна

Нова обручка (Ірина Цілик)

Я у своїй емоційній ямі нічого не відчуваю, більше нічого не відчуваю, крім страшної чорної образи на війну, яка краде наші спокій, молодість, близькість, час і життя загалом

Другий фронт (Дарія Бадьйор)

Війна оголює все. Раптом став очевидним той факт, що більша частина європейської культурної інфраструктури заражена російським капіталом і наративами. Раптом почало приходити розуміння, що славнозвісна soft power може просувати не гуманістичні цінності, а щось, чим можна прикрити воєнні злочини, агресію і масові вбивства

Не зрозумійте мене неправильно (Альона Каравай)

Потрібно показати страх, але не показувати злості чи рішучості, щоб люди тобі повірили. Потрібно виправдати очікування від  образу жертви, щоб люди тобі повірили. Потрібен момент публічної вразливості, навіть якщо ти заплатиш за нього черговою панічною атакою на черговому незнайомому вокзалі кілька годин після зустрічі

НЕНАВИСТЬ: Терито­ріальна оборона серця (Таня Малярчук)

У мить, коли російські танки зайшли в мою країну, ненависть увірвалася також у моє тіло і посунула в напрямку серця. Захищати серце від окупантів коштує неймовірних зусиль. Але залишатися людиною — одна з умов мого виживання

Жінка з валізкою (Богдана Романцова)

Хто я? Я жінка з валізкою. Гірше того, жінка з малою валізкою, бо я взяла з дому лише ручну поклажу. Без бібліотеки, без кабінету, без архіву, в повітрі. На що я можу покладатися? На особистий досвід, пам'ять, нажите й напрацьоване, щось, що може бути розказане

Що з нами сталося (Євгенія Нестерович)

Лютий 2022 болітиме мільйонам людей ще багато й багато років. Він буде підкочувати до горла клубком, застрягати в ньому, тиснути на рівні сонячного сплетіння. Буде снитися ще кількадесят років; комусь –  до кінця життя. І як про це говорити?

Чотири сезони війни (Вікторія Наріжна)

Я подивилася на нас сторонніми очима випадкового перехожого, і остаточно припинила вірити в мантру про міста чи людей, які виглядають так, наче війни немає. Вони виглядають так, наче вони живі. Бо вони все ще живі

]]>

Film

Dosadność (Agnieszka Jakimiak)

Film „Holy Spider” opiera się na silnym kontraście między spotęgowanymi do granic wytrzymałości obrazami cierpienia w przepełnionej mizoginią kulturze a społecznym przyzwoleniem na nienawiść wobec kobiet

Sztukmistrz z Brooklynu (Marcin Stachowicz)

„Pokazać kruchą nadzieję” – to być może najlepsza definicja autorskiego projektu Darrena Aronofsky’ego. „Wieloryb” to w jego dorobku film najmocniej chrystusowy, ale też w jakimś sensie najbardziej troskliwy i empatyczny

Prawda ekranu, prawda muzyki (Jan Topolski)

Jeszcze zanim „Tár” wszedł na ekrany polskich kin, wzbudził sporo kontrowersji. Równocześnie chwalono jego wysoki poziom wiarygodności. O filmie Todda Fielda mówią polskie dyrygentki i wiolonczelistki

Literatura

Nie znam odpowiedzi (Natalia Szostak)

Pisanie to praca oparta na emocjach, ale równie ważne jest rzemiosło, i to na nim się koncentruję, gdy zajmuję się tematami, które silnie oddziałują na emocje. Twórca nie powinien szlochać nad swoją pracą – mówi francuska pisarka, autorka powieści „Zemsta należy do mnie”

Wcielenia (Anna Pajęcka)

Moi bohaterowie na ogół byli lubiani. Bardzo często zlewali się ze mną, zupełnie nad tym nie panowałem. W historii mojego pisania musiałem w pewnym momencie zabić siebie – mówi autor „Buddaland”

Inne kierunki (Rafał Hetman)

Aby lepiej opisywać rzeczywistość, reportaż powinien stać się jeszcze bardziej literacki. A jeśli za jakiś czas księgarka czy księgarz będą mieli trudności ze zdecydowaniem, czy trzymaną w ręku książkę należy umieścić na półce z napisem „reportaż”, tylko na tym skorzystamy

Leci dalej, święty przedmiot (Barbara Klicka)

Dowiedziałam się, że mogłabym pomyśleć o wynagrodzeniu za to, co robię, po wielu latach pracy po pracy w weekendy. Bardzo wam jestem wdzięczna za tę lekcję, koleżanki i koledzy. Obiecuję nieść ten kaganek, choć jego wątłe światło, jakby to powiedzieć, nieprzesadnie rozświetla mroczki realiów

Idealna rysa (Ewa Kretkowska)

W „Zawirowaniach” Tillie Walden rozsadza ramy opowieści o sporcie jako drodze pełnej cierpień, której kresem jest olśniewająca wiktoria albo sromotna klęska

Muzyka

Sen o innej operze (Adam Suprynowicz)

„Raj i Peri” to religijnie niejednoznaczna, umoralniająca przypowieść, która u Cezarego Tomaszewskiego staje się baśnią o drodze do akceptacji własnej tożsamości, ujętą w niepokojący kontekst. Relacja z festiwalu Opera Rara

Obyczaje

Nowa obrączka (Iryna Tsilyk)

W końcu przyjdzie nam się na nowo uczyć żyć po wszystkich tych stratach, przekroczonych rubikonach, tępym bólu i utracie wiary. Więcej: przyjdzie nam się cieszyć z tego życia. Bo jeśli nie, to po co to wszystko?

Drugi front (Daria Badior)

Codzienne doniesienia o ostrzeliwaniu ukraińskich miasteczek sąsiadują z alarmującymi rozmowami o tym, jak nie utracić ostatków przejrzystych procedur w kulturze i co zrobić, żeby działacze tej kultury mogli dalej pracować

Proszę mnie źle nie zrozumieć (Alona Karawaj)

Od prawie dwudziestu lat na spotkaniach międzynarodowych słyszę to samo pytanie o język rosyjski. Tak jakby to język, a nie chęć zdobywania czy niszczenia, stał się punktem wyjścia w wojnie. Ile można?

NIENAWIŚĆ: Obrona terytorialna serca (Tania Malarczuk)

Nienawiść jest małomówna i pomija ozdobniki. Zazwyczaj jednak milczy, bo mowa nie jest jej polem bitwy, nienawiść ubrana w słowa rozpada się na cząstki i traci siłę

Kobieta z walizką (Bohdana Romantsova)

Kto powiedział, że po wojnie Rosja przetrwa w obecnej postaci? Imperia demokratyzują się tylko na drodze rozpadu. Nauczcie się rozróżniać narody ugrofińskie i tureckie, bo wkrótce zaktywizują się ci, o których wszyscy zapomnieli. Świat już nie wróci w swoje dawne ramy

Co się z nami stało (Evgenia Nesterovych)

W tym roku pozbyliśmy się wielu iluzji, a przede wszystkim iluzji kontroli i normalności. Fraza „to niemożliwe” nie działa. Możliwe jest wszystko, proszę bardzo. Na wojnie nawet ateiści znajdują sobie coś, w co mogą wierzyć

Co nam się przydarzyło (Renata Lis)

Zalała nas fala nowych lęków i codziennych wyzwań, z płytkich mogił wstały wschodnioeuropejskie upiory. Sprawa pandemii na pozór zniknęła, ale pozostaje przecież niezałatwiona

Sztuka

Ai Weiwei od chińskiej strony (Karol Sienkiewicz)

Chociaż o Ai Weiweiu napisano już wiele, nie było jeszcze publikacji, która tak dobrze jak „Tysiąc lat radości i trosk” wyjaśniałaby korzenie jego sztuki i aktywizmu. A te dwie rzeczy idą u artysty w parze

Teatr

Dlaczego nie mogę jak pies? (Witold Mrozek)

Ojciec Mateusza Pakuły zmarł na raka. Mateusz Pakuła napisał o tym książkę. I wystawił ją w teatrze. Zaangażowanie rodziny ma tu charakter czegoś więcej niż ciekawostki

Wiersze

wiersze (Jakub Kornhauser)

Ziemia

Uniwersytet zmiany życia (Krzysztof Marciniak)

Wejście w rolnictwo jest dużą decyzją, zwłaszcza dla osób, które nie miały z nim wcześniej do czynienia. Jest tak wieloaspektowe, że nawet na tle innych zawodów wymagających wysokich kwalifikacji może się wydawać trudne

Україна

Нова обручка (Ірина Цілик)

Я у своїй емоційній ямі нічого не відчуваю, більше нічого не відчуваю, крім страшної чорної образи на війну, яка краде наші спокій, молодість, близькість, час і життя загалом

Другий фронт (Дарія Бадьйор)

Війна оголює все. Раптом став очевидним той факт, що більша частина європейської культурної інфраструктури заражена російським капіталом і наративами. Раптом почало приходити розуміння, що славнозвісна soft power може просувати не гуманістичні цінності, а щось, чим можна прикрити воєнні злочини, агресію і масові вбивства

Не зрозумійте мене неправильно (Альона Каравай)

Потрібно показати страх, але не показувати злості чи рішучості, щоб люди тобі повірили. Потрібно виправдати очікування від  образу жертви, щоб люди тобі повірили. Потрібен момент публічної вразливості, навіть якщо ти заплатиш за нього черговою панічною атакою на черговому незнайомому вокзалі кілька годин після зустрічі

НЕНАВИСТЬ: Терито­ріальна оборона серця (Таня Малярчук)

У мить, коли російські танки зайшли в мою країну, ненависть увірвалася також у моє тіло і посунула в напрямку серця. Захищати серце від окупантів коштує неймовірних зусиль. Але залишатися людиною — одна з умов мого виживання

Жінка з валізкою (Богдана Романцова)

Хто я? Я жінка з валізкою. Гірше того, жінка з малою валізкою, бо я взяла з дому лише ручну поклажу. Без бібліотеки, без кабінету, без архіву, в повітрі. На що я можу покладатися? На особистий досвід, пам'ять, нажите й напрацьоване, щось, що може бути розказане

Що з нами сталося (Євгенія Нестерович)

Лютий 2022 болітиме мільйонам людей ще багато й багато років. Він буде підкочувати до горла клубком, застрягати в ньому, тиснути на рівні сонячного сплетіння. Буде снитися ще кількадесят років; комусь –  до кінця життя. І як про це говорити?

Чотири сезони війни (Вікторія Наріжна)

Я подивилася на нас сторонніми очима випадкового перехожого, і остаточно припинила вірити в мантру про міста чи людей, які виглядають так, наче війни немає. Вони виглядають так, наче вони живі. Бо вони все ще живі

]]>
Fri, 24 Feb 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/353]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/353

Film

Ich dom w mocy snu (Piotr Mirski)

Historia lubi się powtarzać, także historia kina. „Skinamarink” to kolejny, po „Blair Witch Project” i „Paranormal Activity”, niskobudżetowy, zrobiony z niczego horror, który stał się kulturowym fenomenem

Ostatnie wakacje (Jakub Socha)

Pracując na niedopowiedzeniach, Wells tworzy w „Aftersun” podskórne napięcie. Bo przecież od początku wiadomo, że nie jest to po prostu opowieść o wakacjach

Za daleko  (Michał Walkiewicz)

Granica pomiędzy naiwnym dzieckiem a małym mędrcem (lub, jak kto woli, pomiędzy prostotą a banałem) jest w kinie ledwie zauważalna. Dhont balansuje na niej przez cały film

Literatura

Pragnienie, żądanie, lesbijki (J. Szpilka)

Jenn Shapland pomstuje na historyków, którzy nie byli w stanie nazwać oczywistej miłość Carson McCullers do innych kobiet, ale sama nie potrafi przyznać, że jest w swojej bohaterce zakochana

A może to nie my? (Olga Wróbel)

Autorka to Emilia Dłużewska, narratorka to Emilia Dłużewska, na okładce widnieje twarz Emilii Dłużewskiej. Można wykreślić pytanie: „Na ile bohaterka czerpie z pani doświadczeń?”

Żaba w Człowieczku (Adam Woźniak)

W „Łapokalipsie”, debiucie Tomasza Jana Ostrowskiego, pisarska robota polega na przenoszeniu codzienności przeciętnego Europejczyka do świata borsuków, sów i jeleni. ONZ staje się Organizacją Lasów Zjednoczonych, a puchaci urzędnicy piszą dekrety na liściach

Kuracja zgłoskami (Igor Kierkosz)

„Anna i Pan B.” Jakuba Zająca to literacka autoterapia, w której leczniczy okazuje się sam fakt opowiadania, a klasyczną farmakologię zastępują poetyckie metafory i okrągłe sentencje

Muzyka

Ten wstyd wciąż tam jest (Jan Błaszczak)

Naszych brytyjskich rówieśników zajmowały kwestie estetyczne i zagadnienia natury formalnej. Dla naszych kolegów z Holandii ważne były wpływy muzyki tradycyjnej, ale też zabawa i humor. My natomiast musieliśmy burzyć

Akcja rozbierania folkloru (Piotr Tkacz-Bielewicz)

„GTI” warto słuchać w szerszym kontekście zjawisk z różnych kontynentów, gdzie lokalne dziedzictwo jest filtrowane i aktualizowane przez globalną elektroniczną nowoczesność

Sexting, ghosting, happy-ending (Dominika Janik)

Kelela, niczym Aaliyah w „Try Again”, otrzepała się z kurzu i w dziesięć dni nagrała album, będący stopniującą napięcie rozbudowaną kompozycją. Raz porywającą do tańca, innym razem wodzącą na pokuszenie

W poszukiwaniu wspólnoty (Michał Wieczorek)

Tak jak w stolicy Algierii zbierali się przedstawiciele państw Trzeciego Świata, nienależących ani do natowskiego Zachodu, ani do sowieckiego Wschodu, tak Algiers skupia wokół siebie muzyków, którzy nie potrafią zagrzać miejsca w jednym gatunku

Obyczaje

Życie po Bourdieu (Krzysztof Świrek)

„Dystynkcja” Pierre’a Bourdieu to fenomen. Rzadko kiedy książka napisana naukowym żargonem potrafi zmieniać sposób, w jaki widzimy politykę, sztukę, swoje otoczenie społeczne, a wreszcie – samych siebie

Sztuka

Opowiedzieć przemianę (Karol Sienkiewicz)

Kanon sztuki lat 90. wydawał się raz na zawsze ustalony. Jednak od jakiegoś czasu próbuje w nim mieszać Kuba Banasiak. Jego wystawa „Ruchy tektoniczne” ma ambicje potrząsnąć historią sztuki

Teatr

Nie potrzeba opowieści (Katarzyna Niedurny)

W spektakl „Dotyk za dotyk. Dansing” wpisane są różne sposoby uczestnictwa. Można siedzieć i obserwować. Można tańczyć. Można mieszać obie perspektywy

Czy pies czuje swoją psowatość? (Anna Pajęcka)

Dla Łukasza Twarkowskiego rozdwojenie staje się już metodą. Na szczęście zostało w niej jeszcze sporo do eksplorowania

Wiersze

wiersze (Zuzanna Bartoszek)

Ziemia

Dziury w całym (Marta Tomczok)

W ostatnich dwóch latach ziemia zapadała się w Trzebini trzynaście razy. Częstotliwość takich zdarzeń narasta. Tak jakby ziemia zaczęła wszystkimi swoimi porami coś ludziom mówić

]]>

Film

Ich dom w mocy snu (Piotr Mirski)

Historia lubi się powtarzać, także historia kina. „Skinamarink” to kolejny, po „Blair Witch Project” i „Paranormal Activity”, niskobudżetowy, zrobiony z niczego horror, który stał się kulturowym fenomenem

Ostatnie wakacje (Jakub Socha)

Pracując na niedopowiedzeniach, Wells tworzy w „Aftersun” podskórne napięcie. Bo przecież od początku wiadomo, że nie jest to po prostu opowieść o wakacjach

Za daleko  (Michał Walkiewicz)

Granica pomiędzy naiwnym dzieckiem a małym mędrcem (lub, jak kto woli, pomiędzy prostotą a banałem) jest w kinie ledwie zauważalna. Dhont balansuje na niej przez cały film

Literatura

Pragnienie, żądanie, lesbijki (J. Szpilka)

Jenn Shapland pomstuje na historyków, którzy nie byli w stanie nazwać oczywistej miłość Carson McCullers do innych kobiet, ale sama nie potrafi przyznać, że jest w swojej bohaterce zakochana

A może to nie my? (Olga Wróbel)

Autorka to Emilia Dłużewska, narratorka to Emilia Dłużewska, na okładce widnieje twarz Emilii Dłużewskiej. Można wykreślić pytanie: „Na ile bohaterka czerpie z pani doświadczeń?”

Żaba w Człowieczku (Adam Woźniak)

W „Łapokalipsie”, debiucie Tomasza Jana Ostrowskiego, pisarska robota polega na przenoszeniu codzienności przeciętnego Europejczyka do świata borsuków, sów i jeleni. ONZ staje się Organizacją Lasów Zjednoczonych, a puchaci urzędnicy piszą dekrety na liściach

Kuracja zgłoskami (Igor Kierkosz)

„Anna i Pan B.” Jakuba Zająca to literacka autoterapia, w której leczniczy okazuje się sam fakt opowiadania, a klasyczną farmakologię zastępują poetyckie metafory i okrągłe sentencje

Muzyka

Ten wstyd wciąż tam jest (Jan Błaszczak)

Naszych brytyjskich rówieśników zajmowały kwestie estetyczne i zagadnienia natury formalnej. Dla naszych kolegów z Holandii ważne były wpływy muzyki tradycyjnej, ale też zabawa i humor. My natomiast musieliśmy burzyć

Akcja rozbierania folkloru (Piotr Tkacz-Bielewicz)

„GTI” warto słuchać w szerszym kontekście zjawisk z różnych kontynentów, gdzie lokalne dziedzictwo jest filtrowane i aktualizowane przez globalną elektroniczną nowoczesność

Sexting, ghosting, happy-ending (Dominika Janik)

Kelela, niczym Aaliyah w „Try Again”, otrzepała się z kurzu i w dziesięć dni nagrała album, będący stopniującą napięcie rozbudowaną kompozycją. Raz porywającą do tańca, innym razem wodzącą na pokuszenie

W poszukiwaniu wspólnoty (Michał Wieczorek)

Tak jak w stolicy Algierii zbierali się przedstawiciele państw Trzeciego Świata, nienależących ani do natowskiego Zachodu, ani do sowieckiego Wschodu, tak Algiers skupia wokół siebie muzyków, którzy nie potrafią zagrzać miejsca w jednym gatunku

Obyczaje

Życie po Bourdieu (Krzysztof Świrek)

„Dystynkcja” Pierre’a Bourdieu to fenomen. Rzadko kiedy książka napisana naukowym żargonem potrafi zmieniać sposób, w jaki widzimy politykę, sztukę, swoje otoczenie społeczne, a wreszcie – samych siebie

Sztuka

Opowiedzieć przemianę (Karol Sienkiewicz)

Kanon sztuki lat 90. wydawał się raz na zawsze ustalony. Jednak od jakiegoś czasu próbuje w nim mieszać Kuba Banasiak. Jego wystawa „Ruchy tektoniczne” ma ambicje potrząsnąć historią sztuki

Teatr

Nie potrzeba opowieści (Katarzyna Niedurny)

W spektakl „Dotyk za dotyk. Dansing” wpisane są różne sposoby uczestnictwa. Można siedzieć i obserwować. Można tańczyć. Można mieszać obie perspektywy

Czy pies czuje swoją psowatość? (Anna Pajęcka)

Dla Łukasza Twarkowskiego rozdwojenie staje się już metodą. Na szczęście zostało w niej jeszcze sporo do eksplorowania

Wiersze

wiersze (Zuzanna Bartoszek)

Ziemia

Dziury w całym (Marta Tomczok)

W ostatnich dwóch latach ziemia zapadała się w Trzebini trzynaście razy. Częstotliwość takich zdarzeń narasta. Tak jakby ziemia zaczęła wszystkimi swoimi porami coś ludziom mówić

]]>
Fri, 10 Feb 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/352]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/352

Film

Noc szarańczy (Michał Walkiewicz)

„Babilon”, trzygodzinny epos o hedonistycznych harcach w Fabryce Snów to, mówiąc delikatnie, niezły odlot. Druzgocąca kasowa porażka filmu wydaje się najlepszą odpowiedzią na pytanie, czy kogoś to jeszcze obchodzi

Ludzie za mgłą (Bartosz Żurawiecki)

Filmy kinofilskie przeważnie są imitacją, która bawi głównie fanów czerpiących radochę z rozszyfrowania aluzji i odwołań. Przyjemność obcowania z „Podejrzaną” Park Chan-wooka jest jednak dużo głębsza

Życie na wyspie (Jakub Socha)

W „Duchach Inisherin”, przypowieści o tym, czym jest dobre życie – koncentracją na własnych dokonaniach czy koncentracją na ludziach – reżyser Martin McDonagh nie opowiada się po żadnej ze stron. Ale też nie unieważnia istoty samego konfliktu

Piękne polskie lato (Klara Cykorz)

Film „Chleb i sól” wyzwolił we mnie poczucie, że da się o pewnych tematach i kontekstach mówić nie tyle niejednoznacznie, ile niejednorodnie, wielorako. Przedstawić jednoczesność pozornie sprzecznych ze sobą emocji i relacji

Plotka o Zakopanem (Iwona Kurz)

„Niebezpieczni dżentelmeni” wywołują raczej uśmiech lub śmieszek, i to w pewnych interwałach. Uniwersalna logika kaca wraz z lokalną logiką braku płaszcza nie podtrzymuje napięcia

Literatura

Obrazki bizarne (Jakub Popielecki)

W „Panu Wyrazistym” pisarka Tokarczuk i ilustratorka Concejo krzyżują swoje wrażliwości, literkową z obrazkową, patrząc, co im wyrośnie. Zachodzi tu symbiotyczna, osmotyczna relacja autorskich osobowości

Transmisja z kraju poetów (Bartosz Sadulski)

„Chilijski poeta” Alejandro Zambry, powieść na wskroś bolañowska, stawia fundamentalne pytania. Co oznacza bycie poetą? Niewiele. A bycie dobrym ojcem lub ojczymem? Być może wszystko

Muzyka

Oddychaj (Maciej Kaczmarski)

Sakamoto pozostaje powściągliwy. Jego subtelna medytacja nad przemijaniem jest wyzuta z teatralności i samomitologizacji, z wielkich słów, z wszelkich słów

Grający z roślinami (Jan Topolski)

Być może mikrodrgania protein i komórek roślin mogą przekładać się na niemal postrzegalne dla człowieka dźwięki. Czy i co rośliny chcą zakomunikować? Czy i jak inne organizmy mogą usłyszeć te drgania? Współczesna biologia uchyla się, niestety, od odpowiedzi

Obyczaje

Sztuka wojny  (Yurko Vovkohon)

Na froncie nie opuszczała mnie myśl: „Czy będę w stanie cokolwiek wyjaśnić tym, których tu nie było?”. Kiedy zastanawiam się, jak przekazać doświadczenie wojny, z jakiegoś powodu przychodzą mi na myśl jedynie przykłady współczesnej sztuki wizualnej

Zawsze ktoś tu jest (Urszula Honek)

Zanim zacząłem pracę w bibliotece w Kamiennej Górze, nie widziałem nigdy, żeby pracownicy dzielili się z dziećmi swoim drugim śniadaniem. Dzisiaj już wszyscy są przyzwyczajeni, że kręci się tu dużo ludzi, dzieciaki robią bałagan i nie jest specjalnie cicho

Sztuka

Dni Józefa Tkaczuka (Olga Drenda)

W Warszawie lat 90. najmocniej uwidocznił się apetyt na życie, na doświadczenia, na nowości, na konsumpcję, na dzieła sztuki, papiery wartościowe, tofu i hot dogi. Było to bałaganiarskie, drapieżne, prestiżowe, ale przede wszystkim fotogeniczne

Teatr

Teatr wzmacniający (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Przed nami szansa na radykalną zmianę w teatrze publicznym, a może również w szkolnictwie. Możemy sprawić, by teatr stał się miejscem bardziej sprawiedliwym – rozmowa o nowej kadencji w TR Warszawa

Mary Poppers. Monodram (Paweł Soszyński)

„Jestem królową południa, matką pogranicza i wszystkich poetów, którzy strofują mnie równie często, jak wyznają miłość. I dobrze, ciało jest po to, by go używać, a nie o nim mówić” – przedpremierowo publikujemy monodram zmarłego w 2021 roku dramaturga i redaktora „Dwutygodnika”

Teatr nie zarabia, kiedy pada deszcz (Witold Mrozek)

Opowiadając o Orłowskiej z „Komediantki”, Sokołowska potrafi stworzyć sytuację przejmującą, prostą, ale niebanalną – to „teatr opowieści”, jak czasem jeszcze się mówi, w dobrym, intrygującym wydaniu

Cienka różowa linia (Iwona Kurz)

Wkurw przenika te opowieści o świecie pełnym przemocy, pozbawionym czułości dla ciała i kruchego w nim człowieka. To dlatego właśnie ciało i właśnie seksualność stają się odpowiedzią na zło – o dramatach Pawła Soszyńskiego

Wiersze

Wiersze (Dariusz Sośnicki)

Ziemia

Rok szczura (Karolina Fedyk)

Mają delikatne, ruchliwe noski. Ciemne futerko połyskuje jak aksamit. Przyglądam się włosom czuciowym okalającym pyszczek: czy są skierowane do przodu, rozpostarte jak aureola, czy ściągnięte w wiązanki? – opowieść o szczurzycach adoptowanych z laboratorium

Україна

Мистецтво війни (Юрко Вовкогон)

На війні безліч контрастів. Клумби з трояндами біля обгорілих будинків, птахи на поіржавлених баштах танків, діти на велосипедах катаються повз колони військової техніки, убиті побратими в чудовий сонячний день

]]>

Film

Noc szarańczy (Michał Walkiewicz)

„Babilon”, trzygodzinny epos o hedonistycznych harcach w Fabryce Snów to, mówiąc delikatnie, niezły odlot. Druzgocąca kasowa porażka filmu wydaje się najlepszą odpowiedzią na pytanie, czy kogoś to jeszcze obchodzi

Ludzie za mgłą (Bartosz Żurawiecki)

Filmy kinofilskie przeważnie są imitacją, która bawi głównie fanów czerpiących radochę z rozszyfrowania aluzji i odwołań. Przyjemność obcowania z „Podejrzaną” Park Chan-wooka jest jednak dużo głębsza

Życie na wyspie (Jakub Socha)

W „Duchach Inisherin”, przypowieści o tym, czym jest dobre życie – koncentracją na własnych dokonaniach czy koncentracją na ludziach – reżyser Martin McDonagh nie opowiada się po żadnej ze stron. Ale też nie unieważnia istoty samego konfliktu

Piękne polskie lato (Klara Cykorz)

Film „Chleb i sól” wyzwolił we mnie poczucie, że da się o pewnych tematach i kontekstach mówić nie tyle niejednoznacznie, ile niejednorodnie, wielorako. Przedstawić jednoczesność pozornie sprzecznych ze sobą emocji i relacji

Plotka o Zakopanem (Iwona Kurz)

„Niebezpieczni dżentelmeni” wywołują raczej uśmiech lub śmieszek, i to w pewnych interwałach. Uniwersalna logika kaca wraz z lokalną logiką braku płaszcza nie podtrzymuje napięcia

Literatura

Obrazki bizarne (Jakub Popielecki)

W „Panu Wyrazistym” pisarka Tokarczuk i ilustratorka Concejo krzyżują swoje wrażliwości, literkową z obrazkową, patrząc, co im wyrośnie. Zachodzi tu symbiotyczna, osmotyczna relacja autorskich osobowości

Transmisja z kraju poetów (Bartosz Sadulski)

„Chilijski poeta” Alejandro Zambry, powieść na wskroś bolañowska, stawia fundamentalne pytania. Co oznacza bycie poetą? Niewiele. A bycie dobrym ojcem lub ojczymem? Być może wszystko

Muzyka

Oddychaj (Maciej Kaczmarski)

Sakamoto pozostaje powściągliwy. Jego subtelna medytacja nad przemijaniem jest wyzuta z teatralności i samomitologizacji, z wielkich słów, z wszelkich słów

Grający z roślinami (Jan Topolski)

Być może mikrodrgania protein i komórek roślin mogą przekładać się na niemal postrzegalne dla człowieka dźwięki. Czy i co rośliny chcą zakomunikować? Czy i jak inne organizmy mogą usłyszeć te drgania? Współczesna biologia uchyla się, niestety, od odpowiedzi

Obyczaje

Sztuka wojny  (Yurko Vovkohon)

Na froncie nie opuszczała mnie myśl: „Czy będę w stanie cokolwiek wyjaśnić tym, których tu nie było?”. Kiedy zastanawiam się, jak przekazać doświadczenie wojny, z jakiegoś powodu przychodzą mi na myśl jedynie przykłady współczesnej sztuki wizualnej

Zawsze ktoś tu jest (Urszula Honek)

Zanim zacząłem pracę w bibliotece w Kamiennej Górze, nie widziałem nigdy, żeby pracownicy dzielili się z dziećmi swoim drugim śniadaniem. Dzisiaj już wszyscy są przyzwyczajeni, że kręci się tu dużo ludzi, dzieciaki robią bałagan i nie jest specjalnie cicho

Sztuka

Dni Józefa Tkaczuka (Olga Drenda)

W Warszawie lat 90. najmocniej uwidocznił się apetyt na życie, na doświadczenia, na nowości, na konsumpcję, na dzieła sztuki, papiery wartościowe, tofu i hot dogi. Było to bałaganiarskie, drapieżne, prestiżowe, ale przede wszystkim fotogeniczne

Teatr

Teatr wzmacniający (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Przed nami szansa na radykalną zmianę w teatrze publicznym, a może również w szkolnictwie. Możemy sprawić, by teatr stał się miejscem bardziej sprawiedliwym – rozmowa o nowej kadencji w TR Warszawa

Mary Poppers. Monodram (Paweł Soszyński)

„Jestem królową południa, matką pogranicza i wszystkich poetów, którzy strofują mnie równie często, jak wyznają miłość. I dobrze, ciało jest po to, by go używać, a nie o nim mówić” – przedpremierowo publikujemy monodram zmarłego w 2021 roku dramaturga i redaktora „Dwutygodnika”

Teatr nie zarabia, kiedy pada deszcz (Witold Mrozek)

Opowiadając o Orłowskiej z „Komediantki”, Sokołowska potrafi stworzyć sytuację przejmującą, prostą, ale niebanalną – to „teatr opowieści”, jak czasem jeszcze się mówi, w dobrym, intrygującym wydaniu

Cienka różowa linia (Iwona Kurz)

Wkurw przenika te opowieści o świecie pełnym przemocy, pozbawionym czułości dla ciała i kruchego w nim człowieka. To dlatego właśnie ciało i właśnie seksualność stają się odpowiedzią na zło – o dramatach Pawła Soszyńskiego

Wiersze

Wiersze (Dariusz Sośnicki)

Ziemia

Rok szczura (Karolina Fedyk)

Mają delikatne, ruchliwe noski. Ciemne futerko połyskuje jak aksamit. Przyglądam się włosom czuciowym okalającym pyszczek: czy są skierowane do przodu, rozpostarte jak aureola, czy ściągnięte w wiązanki? – opowieść o szczurzycach adoptowanych z laboratorium

Україна

Мистецтво війни (Юрко Вовкогон)

На війні безліч контрастів. Клумби з трояндами біля обгорілих будинків, птахи на поіржавлених баштах танків, діти на велосипедах катаються повз колони військової техніки, убиті побратими в чудовий сонячний день

]]>
Fri, 27 Jan 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2023/351]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2023/351

Film

Ciepłe lody (Jakub Socha)

„Fabelmanowie” Spielberga to autobiografia kogoś, kto boi się zejść głębiej, przedrzeć się przez rodzinne legendy, przeprowadzić na sobie autoanalizę

Światełka, świnie i śmieci (Klara Cykorz)

W „Kowbojce z Kopenhagi” wszystkie postaci wydają się zimne jak skręcony kaloryfer. Mogłoby być to ciekawe – świat przestępców lunatyków, przeciąganych pauz w akcji i dialogach – gdyby nie układało się w klisze

Po trupach (Igor Kierkosz)

Jeśli już koniecznie chce się powiedzieć coś o Polsce, to albo trzeba mieć w zanadrzu cokolwiek odkrywczego, albo przynajmniej zejść z tonu. O serialach „Wielka woda”, „Minuta ciszy”, „Pewnego razu na krajowej jedynce”

Literatura

Podwójne zęby szalonego Carla (Dariusz Sośnicki)

O ile w książkach autobiograficznych Ditlevsen jawi się jako mistrzyni introspekcji, z rzadka wpuszczająca do swego świata sprawy, które nie dotykają jej osobiście, o tyle w opowiadaniach wielka historia odciska wyraźny ślad

Piszą Rumuni (Jakub Kornhauser)

Półki w księgarniach nie kłamią: trwa nieustająca ofensywa rumuńska, wydawnictwa prześcigają się w uatrakcyjnianiu oferty, targi i kiermasze pękają od nowości znad Dunaju i Dymbowicy

Mishima z Instagrama (Bartosz Żurawiecki)

Jestem pewien, że Mishima byłby dzisiaj czołowym influencerem, a świat masowo lajkowałby kolejne odsłony jego pracy nad masą i rzeźbą

Całe życie mnie skręca z ciekawości (Agnieszka Sowińska)

Szukam dziewczynkowatości też poza tym, co wprost kojarzy się z byciem dziewczynką. Szukam w migotliwości, w nieuchwytności. „Dziewczynki” są wprowadzeniem do większego projektu pisarskiego

Media

Ze świata (Ludwika Włodek)

W tradycyjnych mediach działy zagraniczne konsekwentnie się kurczą. Okazuje się jednak, że czytelnicy i słuchacze wciąż potrzebują sprawdzonych i wyselekcjonowanych informacji ze świata. I są gotowi za nie płacić – reportaż o podcastach o tematyce zagranicznej

Sala gimnastyczna (Marcin Stachowicz)

Rozpowszechnienie wirtualnej rzeczywistości pozwoli na bezprecedensową obserwację każdego naszego mikroruchu, bez szansy zejścia z cyfrowego pola widzenia. Nieobecność będzie oznaczała jeszcze więcej obecności, niewidzialność – więcej widzialności – relacja z Immersion Festival

Muzyka

W każdą dziurę, w każdy zakamarek (Jan Błaszczak)

Dopóki nie grałem na trąbce, dosyć swobodnie traktowałem różne uliczne czy klubowe spotkania z ludźmi podobnymi do mnie. Ale jak zacząłem grać, to nagle zacząłem strasznie uważać na zęby. I na to, co mówię do innych łobuzów

Inaczej niż w Paradise (Łukasz Lubiatowski)

Utwory Galchera Lustwerka wybrzmiewają migotliwym tonem nostalgii za (wyimaginowanym) czasem beztroski i ufności w moc klubowej utopii, ale też melancholii towarzyszącej „upadkowi w dorosłość”

Obserwator spoza czasu (Jan Błaszczak)

Jeśli to Davida Bowie’ego nazywa się twórcą kameleonem, a największą artystyczną woltę przypisuje się Scottowi Walkerowi, to tylko dlatego, że Johnowi Cale’owi przychodziło to po prostu zbyt łatwo

Moc zaniechania (Adam Suprynowicz)

W „Mocy przeznaczenia” Verdiego uderzają schemat działania patriarchatu i obraz władzy rodzicielskiej i religijnej. Nie dziwi, że Mariusz Treliński i Marcin Cecko wokół tych wątków zbudowali nową inscenizację tej opery

Obyczaje

Bardzo daleko (Olga Drenda)

Gorzów ma wszystko, co tworzy ciekawą scenę muzyczną. Zielona Góra jest miastem uniwersyteckim, sprzyjającym życiu towarzyskiemu w stylu krakowskim. A jak na co dzień mieszka się w Lubsku, Kożuchowie, Bytomiu Odrzańskim?

Teatr

Pułapka pozytywnego mitu (Jakub Knera)

Spektakl „1989” polega co najwyżej na otwieraniu archiwów. Zachwycić może przede wszystkim beneficjentów systemu, który powstał na gruzach transformacji

Wiersze

wiersze (Justyna Bargielska)

Ziemia

Zapomniane prawo (Paulina Bolinowska)

Historia praw zwierząt okresu II RP nie przetrwała w naszej pamięci. Straciliśmy w ten sposób dużą część wiedzy oraz sprawdzonych metod działania

]]>

Film

Ciepłe lody (Jakub Socha)

„Fabelmanowie” Spielberga to autobiografia kogoś, kto boi się zejść głębiej, przedrzeć się przez rodzinne legendy, przeprowadzić na sobie autoanalizę

Światełka, świnie i śmieci (Klara Cykorz)

W „Kowbojce z Kopenhagi” wszystkie postaci wydają się zimne jak skręcony kaloryfer. Mogłoby być to ciekawe – świat przestępców lunatyków, przeciąganych pauz w akcji i dialogach – gdyby nie układało się w klisze

Po trupach (Igor Kierkosz)

Jeśli już koniecznie chce się powiedzieć coś o Polsce, to albo trzeba mieć w zanadrzu cokolwiek odkrywczego, albo przynajmniej zejść z tonu. O serialach „Wielka woda”, „Minuta ciszy”, „Pewnego razu na krajowej jedynce”

Literatura

Podwójne zęby szalonego Carla (Dariusz Sośnicki)

O ile w książkach autobiograficznych Ditlevsen jawi się jako mistrzyni introspekcji, z rzadka wpuszczająca do swego świata sprawy, które nie dotykają jej osobiście, o tyle w opowiadaniach wielka historia odciska wyraźny ślad

Piszą Rumuni (Jakub Kornhauser)

Półki w księgarniach nie kłamią: trwa nieustająca ofensywa rumuńska, wydawnictwa prześcigają się w uatrakcyjnianiu oferty, targi i kiermasze pękają od nowości znad Dunaju i Dymbowicy

Mishima z Instagrama (Bartosz Żurawiecki)

Jestem pewien, że Mishima byłby dzisiaj czołowym influencerem, a świat masowo lajkowałby kolejne odsłony jego pracy nad masą i rzeźbą

Całe życie mnie skręca z ciekawości (Agnieszka Sowińska)

Szukam dziewczynkowatości też poza tym, co wprost kojarzy się z byciem dziewczynką. Szukam w migotliwości, w nieuchwytności. „Dziewczynki” są wprowadzeniem do większego projektu pisarskiego

Media

Ze świata (Ludwika Włodek)

W tradycyjnych mediach działy zagraniczne konsekwentnie się kurczą. Okazuje się jednak, że czytelnicy i słuchacze wciąż potrzebują sprawdzonych i wyselekcjonowanych informacji ze świata. I są gotowi za nie płacić – reportaż o podcastach o tematyce zagranicznej

Sala gimnastyczna (Marcin Stachowicz)

Rozpowszechnienie wirtualnej rzeczywistości pozwoli na bezprecedensową obserwację każdego naszego mikroruchu, bez szansy zejścia z cyfrowego pola widzenia. Nieobecność będzie oznaczała jeszcze więcej obecności, niewidzialność – więcej widzialności – relacja z Immersion Festival

Muzyka

W każdą dziurę, w każdy zakamarek (Jan Błaszczak)

Dopóki nie grałem na trąbce, dosyć swobodnie traktowałem różne uliczne czy klubowe spotkania z ludźmi podobnymi do mnie. Ale jak zacząłem grać, to nagle zacząłem strasznie uważać na zęby. I na to, co mówię do innych łobuzów

Inaczej niż w Paradise (Łukasz Lubiatowski)

Utwory Galchera Lustwerka wybrzmiewają migotliwym tonem nostalgii za (wyimaginowanym) czasem beztroski i ufności w moc klubowej utopii, ale też melancholii towarzyszącej „upadkowi w dorosłość”

Obserwator spoza czasu (Jan Błaszczak)

Jeśli to Davida Bowie’ego nazywa się twórcą kameleonem, a największą artystyczną woltę przypisuje się Scottowi Walkerowi, to tylko dlatego, że Johnowi Cale’owi przychodziło to po prostu zbyt łatwo

Moc zaniechania (Adam Suprynowicz)

W „Mocy przeznaczenia” Verdiego uderzają schemat działania patriarchatu i obraz władzy rodzicielskiej i religijnej. Nie dziwi, że Mariusz Treliński i Marcin Cecko wokół tych wątków zbudowali nową inscenizację tej opery

Obyczaje

Bardzo daleko (Olga Drenda)

Gorzów ma wszystko, co tworzy ciekawą scenę muzyczną. Zielona Góra jest miastem uniwersyteckim, sprzyjającym życiu towarzyskiemu w stylu krakowskim. A jak na co dzień mieszka się w Lubsku, Kożuchowie, Bytomiu Odrzańskim?

Teatr

Pułapka pozytywnego mitu (Jakub Knera)

Spektakl „1989” polega co najwyżej na otwieraniu archiwów. Zachwycić może przede wszystkim beneficjentów systemu, który powstał na gruzach transformacji

Wiersze

wiersze (Justyna Bargielska)

Ziemia

Zapomniane prawo (Paulina Bolinowska)

Historia praw zwierząt okresu II RP nie przetrwała w naszej pamięci. Straciliśmy w ten sposób dużą część wiedzy oraz sprawdzonych metod działania

]]>
Fri, 13 Jan 2023 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/350]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/350

Film

Małe zwycięstwa (Mateusz Demski)

Mam listy od Henry’ego Kissingera, w których wygrażał się, że zniszczy mnie pozwami. Nie zrobił tego, bo wiele rzeczy musiałby ujawnić w toku rozprawy − mówi wybitny amerykański dokumentalista, laureat Oscara

Tricki i żarty (Mateusz Górniak)

Kolejne filmy reżysera wchodzącego właśnie na ekrany „W trójkącie” składają się na zbiór wywołujących niepokój albo zażenowanie tricków

Literatura

Pisanie obrazem (Joanna Mąkowska)

Jak wiadomo, żyjemy w kulturze obrazu. Czy musi to oznaczać, że nie ma już przestrzeni na ćwiczenie wyobraźni poprzez obrazowanie poetyckie? Wokół tomików Rolando, Wróblewskiego i Bobuli

Patrzenie z ukosa (Julia Fiedorczuk)

Milczenie nie jest przeciwieństwem pisania, a jego warunkiem; słuchanie stanowi podstawową technikę pisarską tak w prozie, jak i w poezji. Chciałabym mieć więcej czasu na słuchanie i na milczenie, w którym dojrzewają żywe, soczyste słowa

Likwidacja (Paweł Jasnowski)

„Zniknięcia” Georges’a Pereca są powieścią o doświadczaniu pustki, braku, nieobecności. Najbardziej rzucającym się w oczy brakiem jest nieobecność litery e. Ale niemal każdy wątek jest tu o jakimś braku i próbach zrozumienia pustki – mówią autorzy polskiego przekładu

Gdzie język nie domyka (Rafał Wawrzyńczyk)

W „Wiośnie ludzi” Miłosza Biedrzyckiego znajdziemy płaskoziemców i mieszkańców nowych osiedli, pomoc ofiarom wojny w Ukrainie i krach rynku kryptowalut, zmieniający się Kraków i niezmienny Triest

Ukryta królowa (Adam Lipszyc)

Drogą nieprzerwanych lektur, rozmów i nasłuchów radiowych nieustannie, rok po roku, opukiwała rzeczywistość. Cierpliwości nie miała tylko do draństwa – 22 grudnia zmarła redaktorka Maria Ofierska

Media

Poczujemy to za ciebie (Michał R. Wiśniewski)

Mój ulubiony gatunek internetowej twórczości to ludzie udający przed kamerą, że się czymś ekscytują – trailerem, finałem serialu, zmyśloną historyjką z reddita; zawodowi feelersi w świecie wypranym z feelsów

Muzyka

Takie różne fiki-miki (Aleksandra Boćkowska)

Jeśli ktoś robi muzykę z serducha tak, że dźwięk aż gryzie, to gatunek muzyczny nie ma dla mnie znaczenia – mówi realizator dźwięku na koncertach i spotkaniach literackich

Co zrobić z hybrydą? (Michał Bajer)

Choć modne i politycznie wskazane jest podkreślanie kolektywnego wymiaru wszelkiej działalności artystycznej, nie da się ukryć, że reżyserowanie wciąż niezupełnie straciło dawny urok autorskiej idei. To także udaje się w „Rusałce” Karoliny Sofulak

Hardkor na gruzach Breslau (Miłosz Piotrowski)

Do Zdechłego Osy słuchaczy przyciąga nie tylko nostalgia do zakurzonych punkowych brzmień czy szczerość, ale przede wszystkim odmienność. Ta sama , która jest zakorzeniona gdzieś w DNA wrocławskiego hip-hopu

Obyczaje

Podsumowanie roku 2022 (Redakcja)

Oglądanie sztuki z latarkami, śnięcie Odry, pracownicy techniczni na scenie, słowa wobec wojny i różnorodności, filmy o kobietach, które odrzucają społeczne reguły – redakcja „Dwutygodnika” podsumowuje mijający rok w kulturze

Strategie bunkra (Marcin Stachowicz)

Cywilizacja oparta na murach i pancernym szkle trzyma się mocno, a każdy mieszkaniec planety Ziemia ma takie skojarzenia z bunkrem, na jakie go stać. Douglas Rushkoff opisał w swojej książce takich, których stać na najwięcej

Bezruch oporu (Magda Bocheńska)

Tricia Hersey, założycielka inicjatywy The Nap Ministry, postanowiła sprzeciwić się wszechobecnemu kieratowi przepracowania poprzez organizowanie grupowych drzemek

Moje życie z projektami (Katarzyna Renes)

Wszyscy jesteśmy wychowani na wierze w to, że tylko ponadwymiarowa praca prowadzi na szczyt i jest to moralnie uzasadnione. W to chcemy wierzyć. Pandemia brutalnie obnażyła błędy w tym myśleniu

Białą nicią na białym płótnie (Iryna Tsilyk)

Jest nas w samochodzie kilka. Oprócz mnie same żołnierki. Jedziemy z Kijowa do Odessy odwiedzić w szpitalu naszą bliską znajomą, wojskową sił specjalnych ZSU, której samochód tydzień temu najechał na minę

Mobilizowanie społecznej wyobraźni (Anka Herbut)

Format zgromadzenia publicznego umożliwia (choć nie zapewnia!) wytworzenie tymczasowej wspólnoty, w której ciała funkcjonują jedno obok drugiego, mają wspólny cel i mogą aktywnie współtworzyć tymczasowe społeczne choreografie

Sztuka

Kryzys i co dalej? (Adam Mazur)

Ostatnie lata są trudne, polityka rządzących sprawia, że ważnym instytucjom grożą regres i marginalizacja, pojawia się autocenzura, rośnie marazm, nie sądzę jednak, by doszło do jakiejś nieodwracalnej zapaści  – rozmowa ze zwolnionymi dyrektorami Muzeum Sztuki, NOMUS-a i przywróconym dyrektorem Labiryntu

Alergia na farbę (Anna Pajęcka)

Kurator „Sezonu w piekle” robi miejsce na wszystkie żądze. Jest więc komfort rozmoszczenia się w tym piekle, nie ma zaś nadziei na zmianę. Nadzieją jest sama wspólnota, bycie w tym wszystkim razem

Teatr

Człowiek koń patrzy na bitwę (Witold Mrozek)

Wizja przyszłości z „Grunwaldu. Rekonstrukcji” w reżyserii Eweliny Węgiel i Anny Mazurek to rekonkwista planety przez gatunki pozaludzkie

Co się zdarzy na grzybobraniu? (Katarzyna Niedurny)

Pierwsza część „Grzybów” nie jest śmieszna, a psychodeliczna partia zamiast być tajemnicza, jest długa i niezrozumiała. Tytułowe grzyby są zaś nieważne, pojawiają się jedynie jako pretekst do opowieści o ludziach. Poznajemy ich nazwy, trzy ciekawostki, i tyle

Wiersze

wiersze (Emilia Konwerska)

Україна

Білим по білому (Ірина Цілик)

Ми змінилися на різних рівнях, призвичаїлися до буття в умовах постійної небезпеки, і, напевно, після війни ще довго будемо видихати та вчитися розслабляти м’язи. Поціловані Сніговою Королевою, тримаємо свої сильні емоції у глибокій заморозці. Одного дня ми відтанемо

]]>

Film

Małe zwycięstwa (Mateusz Demski)

Mam listy od Henry’ego Kissingera, w których wygrażał się, że zniszczy mnie pozwami. Nie zrobił tego, bo wiele rzeczy musiałby ujawnić w toku rozprawy − mówi wybitny amerykański dokumentalista, laureat Oscara

Tricki i żarty (Mateusz Górniak)

Kolejne filmy reżysera wchodzącego właśnie na ekrany „W trójkącie” składają się na zbiór wywołujących niepokój albo zażenowanie tricków

Literatura

Pisanie obrazem (Joanna Mąkowska)

Jak wiadomo, żyjemy w kulturze obrazu. Czy musi to oznaczać, że nie ma już przestrzeni na ćwiczenie wyobraźni poprzez obrazowanie poetyckie? Wokół tomików Rolando, Wróblewskiego i Bobuli

Patrzenie z ukosa (Julia Fiedorczuk)

Milczenie nie jest przeciwieństwem pisania, a jego warunkiem; słuchanie stanowi podstawową technikę pisarską tak w prozie, jak i w poezji. Chciałabym mieć więcej czasu na słuchanie i na milczenie, w którym dojrzewają żywe, soczyste słowa

Likwidacja (Paweł Jasnowski)

„Zniknięcia” Georges’a Pereca są powieścią o doświadczaniu pustki, braku, nieobecności. Najbardziej rzucającym się w oczy brakiem jest nieobecność litery e. Ale niemal każdy wątek jest tu o jakimś braku i próbach zrozumienia pustki – mówią autorzy polskiego przekładu

Gdzie język nie domyka (Rafał Wawrzyńczyk)

W „Wiośnie ludzi” Miłosza Biedrzyckiego znajdziemy płaskoziemców i mieszkańców nowych osiedli, pomoc ofiarom wojny w Ukrainie i krach rynku kryptowalut, zmieniający się Kraków i niezmienny Triest

Ukryta królowa (Adam Lipszyc)

Drogą nieprzerwanych lektur, rozmów i nasłuchów radiowych nieustannie, rok po roku, opukiwała rzeczywistość. Cierpliwości nie miała tylko do draństwa – 22 grudnia zmarła redaktorka Maria Ofierska

Media

Poczujemy to za ciebie (Michał R. Wiśniewski)

Mój ulubiony gatunek internetowej twórczości to ludzie udający przed kamerą, że się czymś ekscytują – trailerem, finałem serialu, zmyśloną historyjką z reddita; zawodowi feelersi w świecie wypranym z feelsów

Muzyka

Takie różne fiki-miki (Aleksandra Boćkowska)

Jeśli ktoś robi muzykę z serducha tak, że dźwięk aż gryzie, to gatunek muzyczny nie ma dla mnie znaczenia – mówi realizator dźwięku na koncertach i spotkaniach literackich

Co zrobić z hybrydą? (Michał Bajer)

Choć modne i politycznie wskazane jest podkreślanie kolektywnego wymiaru wszelkiej działalności artystycznej, nie da się ukryć, że reżyserowanie wciąż niezupełnie straciło dawny urok autorskiej idei. To także udaje się w „Rusałce” Karoliny Sofulak

Hardkor na gruzach Breslau (Miłosz Piotrowski)

Do Zdechłego Osy słuchaczy przyciąga nie tylko nostalgia do zakurzonych punkowych brzmień czy szczerość, ale przede wszystkim odmienność. Ta sama , która jest zakorzeniona gdzieś w DNA wrocławskiego hip-hopu

Obyczaje

Podsumowanie roku 2022 (Redakcja)

Oglądanie sztuki z latarkami, śnięcie Odry, pracownicy techniczni na scenie, słowa wobec wojny i różnorodności, filmy o kobietach, które odrzucają społeczne reguły – redakcja „Dwutygodnika” podsumowuje mijający rok w kulturze

Strategie bunkra (Marcin Stachowicz)

Cywilizacja oparta na murach i pancernym szkle trzyma się mocno, a każdy mieszkaniec planety Ziemia ma takie skojarzenia z bunkrem, na jakie go stać. Douglas Rushkoff opisał w swojej książce takich, których stać na najwięcej

Bezruch oporu (Magda Bocheńska)

Tricia Hersey, założycielka inicjatywy The Nap Ministry, postanowiła sprzeciwić się wszechobecnemu kieratowi przepracowania poprzez organizowanie grupowych drzemek

Moje życie z projektami (Katarzyna Renes)

Wszyscy jesteśmy wychowani na wierze w to, że tylko ponadwymiarowa praca prowadzi na szczyt i jest to moralnie uzasadnione. W to chcemy wierzyć. Pandemia brutalnie obnażyła błędy w tym myśleniu

Białą nicią na białym płótnie (Iryna Tsilyk)

Jest nas w samochodzie kilka. Oprócz mnie same żołnierki. Jedziemy z Kijowa do Odessy odwiedzić w szpitalu naszą bliską znajomą, wojskową sił specjalnych ZSU, której samochód tydzień temu najechał na minę

Mobilizowanie społecznej wyobraźni (Anka Herbut)

Format zgromadzenia publicznego umożliwia (choć nie zapewnia!) wytworzenie tymczasowej wspólnoty, w której ciała funkcjonują jedno obok drugiego, mają wspólny cel i mogą aktywnie współtworzyć tymczasowe społeczne choreografie

Sztuka

Kryzys i co dalej? (Adam Mazur)

Ostatnie lata są trudne, polityka rządzących sprawia, że ważnym instytucjom grożą regres i marginalizacja, pojawia się autocenzura, rośnie marazm, nie sądzę jednak, by doszło do jakiejś nieodwracalnej zapaści  – rozmowa ze zwolnionymi dyrektorami Muzeum Sztuki, NOMUS-a i przywróconym dyrektorem Labiryntu

Alergia na farbę (Anna Pajęcka)

Kurator „Sezonu w piekle” robi miejsce na wszystkie żądze. Jest więc komfort rozmoszczenia się w tym piekle, nie ma zaś nadziei na zmianę. Nadzieją jest sama wspólnota, bycie w tym wszystkim razem

Teatr

Człowiek koń patrzy na bitwę (Witold Mrozek)

Wizja przyszłości z „Grunwaldu. Rekonstrukcji” w reżyserii Eweliny Węgiel i Anny Mazurek to rekonkwista planety przez gatunki pozaludzkie

Co się zdarzy na grzybobraniu? (Katarzyna Niedurny)

Pierwsza część „Grzybów” nie jest śmieszna, a psychodeliczna partia zamiast być tajemnicza, jest długa i niezrozumiała. Tytułowe grzyby są zaś nieważne, pojawiają się jedynie jako pretekst do opowieści o ludziach. Poznajemy ich nazwy, trzy ciekawostki, i tyle

Wiersze

wiersze (Emilia Konwerska)

Україна

Білим по білому (Ірина Цілик)

Ми змінилися на різних рівнях, призвичаїлися до буття в умовах постійної небезпеки, і, напевно, після війни ще довго будемо видихати та вчитися розслабляти м’язи. Поціловані Сніговою Королевою, тримаємо свої сильні емоції у глибокій заморозці. Одного дня ми відтанемо

]]>
Fri, 30 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/349]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/349

Film

Kino koleżanek (Bartosz Marzec)

Nie wiem, ile dokładnie Mirka ma ze mnie, natomiast na razie nie planuję napadu na bank. Ale jestem totalną przeciwniczką kredytów. Uważam, że to lichwa w białych rękawiczkach – mówi reżyserka filmu „Kobieta na dachu”

Cierpliwe oko (Adam Kruk)

Od przemijania nie sposób było uciec, za każdym razem, gdy wracaliśmy do Tichilești, kogoś już tam nie było – mówi autor dokumentu o ostatniej osadzie trędowatych w Europie

Iñárritu w bardo (Jakub Socha)

Gdzieś na początku filmu główny bohater mówi, że ciężko brać na serio kogoś, kto nie potrafi się wygłupiać. Nie znaczy to chyba jednak, że każdego, kto się wygłupił, trzeba od razu brać serio?

Z dala od ludzi (Piotr Mirski)

„Avatar. Istota wody” jest uniwersalnie antyludzki – wymierzony w naszą odwieczną tendencję do podboju, przemocy i eksploatacji

Literatura

Mili młodzi ludzie (Klara Cykorz)

Wydawnicza mania, by proza gatunkowa oznaczała grube tomiszcza, dotarła także do młodzieżowych powieści obyczajowych, i moim pierwszym wrażeniem, kiedy zaczynam je czytać ciurkiem, jest nieznośny nadmiar

Zapisywanie jako dywersja (Antonina Tosiek)

Autobiograficzna etykieta prozy Aleksandry Młynarczyk-Gemzy wyposaża ją w najbardziej niepozorną, a najsilniejszą broń: kontrolę nad narracją

Muzyka

Szkoda mi czasu na porno real (Jakub Knera)

Teatralność muzyki rockowej, muzycy miotający się w dymach i światłach, solówki, improwizowane fazy i wieczna młodość to dosyć śmieszne zajęcie na dłuższą metę. Zapragnąłem innych przeżyć – rozmowa z liderem zespołu Kobiety, który niedawno wydał solową płytę

Aktywność w tle (Jan Błaszczak)

Wybicie z codziennego rytmu i poczucie zagrożenia wywołane przez pandemię przyczyniło się w ostatnich latach do wzrostu popularności ambientu. Muzyka w stanie permanentnego zawieszenia okazała się atrakcyjna nie tylko dla słuchaczy, lecz także twórców. W mijającym roku z imponującym skutkiem odnosili się do niej Antonina Nowacka, kiRk, Zguba i Hinode Tapes

White metal: odwracanie odwróconego krzyża (Jarek Szubrycht)

Nad Wisłą metal ma bardziej diaboliczny sznyt, bo jest odpowiedzią na pozycję Kościoła w życiu publicznym. W państwach prawdziwie świeckich metalowy diabeł cieszy się mniejszym zainteresowaniem

Obyczaje

Żyd, dumny Ukrainiec (Ludwika Włodek)

Prawnuk cadyka powiedział mu: Mojsze, jest wojna, teraz wszyscy są Żydami, przyjmuj wszystkich, kogo się da

Prawie północ (Paweł Mościcki)

Jak przedstawić sobie siłę zdolną zmieść z powierzchni ziemi jakiekolwiek życie w promieniu tysięcy kilometrów? Jak objąć umysłem świat po takim wydarzeniu? Wreszcie: jak zrozumieć, że ktokolwiek byłby zdolny posunąć się do takiego czynu?

Lepiej ciąć zdania niż drzewa (Grzegorz Piątek)

Nie jestem reporterem, który węszy po całym świecie w poszukiwaniu atrakcyjnego tematu, ani biografem, który raz pisze o polityku, raz o śpiewaku, a kiedy indziej o pionierce lotnictwa. Jestem z wykształcenia mgr. inż. arch.

Historia kotów (Renata Lis)

Posiadanie kota przestaje być powodem drwin na dobrą sprawę dopiero w międzywojniu, wtedy też zaczyna się uważać kocie opiekunki i opiekunów za ludzi w pełni normalnych

Jak pozostać wesołym (Olga Drenda)

Śmiech i niebezpieczeństwo, śmiech i kryzys. Mark Twain pisał, że „komedia to tragedia plus czas”. Wydarzenia w życiu pozwalały mi ostatnio doświadczyć wielu odmian śmiechu na własnej skórze

Dziewczyny z Ulicy Rewolucji (Anka Herbut)

W ostatniej fali protestów w Iranie widać wyraźny zwrot ku performatywności. Cyrkulujące w mediach zdjęcia z protestów składają się na bank sytuacji, działań i gestów, z których można dowolnie czerpać, inicjując nowe działania

Sztuka

Ten obraz (Maria Poprzęcka)

Co mógł widzieć umierający prezydent, „o ile jeszcze coś widział”? Swego zabójcę czy zimowy pejzaż, przed którym ugodziły go kule zamachowca?

Rzucenie ciała do walki (Zofia nierodzińska)

Wystawę w Katowicach łączy z tą w Berlinie wyjście poza pole sztuki, edukacyjny i aktywistyczny charakter. Instytucja pełni tu funkcję sojuszniczą, wspierając postulaty grup mniejszościowych

Teatr

Sojusz redakcji i recenzentów (Katarzyna Niedurny)

Teatry mogłyby poczuwać się do odpowiedzialności za krytykę teatralną, również na najbardziej podstawowym, materialnym poziomie, podobnie jak krytyka poczuwa się do odpowiedzialności za praktyków teatru

NIENAWIŚĆ: Społeczeństwo nienawiści i troski (Svitlana Oleshko)

Kiedy Rosjanie trafili w budynek przy mojej ulicy, razem z młodszymi siostrami wsadziłyśmy do samochodów ich dzieci i psy, naszych rodziców i pojechałyśmy. Tak, miałyśmy pełne baki i spakowane awaryjne walizki jeszcze od 2014 roku

Reżyserka wyczerpana (Anna Pajęcka)

Można zarzucać Kleczewskiej, że zeszła z tonu i nie wykorzystała okazji do zrobienia „Łaskawych” na miarę swojej „Wściekłości”. Mi jednak ta trochę wyczerpana, ugładzona reżyserka całkiem się podoba

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Zdunek)

Ziemia

Wspólnota to technologia (Krzysztof Marciniak)

Dążenie do wspólnoty często zaczyna się od rodzinnej zadry. Od chęci odczarowania czegoś, zrobienia lepiej, zrobienia dobrze albo przynajmniej zrobienia po swojemu – o kolektywnym uprawianiu ziemi

Krajobraz pamięci (Anna Pajęcka)

Zmiana sposobu myślenia, która dokonuje się w humanistyce, uczy nas innego spojrzenia na przyrodę: jako aktora, świadka, uczestnika procesów i wydarzeń – o zielonym upamiętnianiu

Україна

Суспільство ненависті й турботи (Світлана Олешко)

Я поклала цей документ у свою тривожну валізу, він зі мною у Варшаві, а місце для поховання  у Харкові. Тож моя ненависть має мене протримати до перемоги

]]>

Film

Kino koleżanek (Bartosz Marzec)

Nie wiem, ile dokładnie Mirka ma ze mnie, natomiast na razie nie planuję napadu na bank. Ale jestem totalną przeciwniczką kredytów. Uważam, że to lichwa w białych rękawiczkach – mówi reżyserka filmu „Kobieta na dachu”

Cierpliwe oko (Adam Kruk)

Od przemijania nie sposób było uciec, za każdym razem, gdy wracaliśmy do Tichilești, kogoś już tam nie było – mówi autor dokumentu o ostatniej osadzie trędowatych w Europie

Iñárritu w bardo (Jakub Socha)

Gdzieś na początku filmu główny bohater mówi, że ciężko brać na serio kogoś, kto nie potrafi się wygłupiać. Nie znaczy to chyba jednak, że każdego, kto się wygłupił, trzeba od razu brać serio?

Z dala od ludzi (Piotr Mirski)

„Avatar. Istota wody” jest uniwersalnie antyludzki – wymierzony w naszą odwieczną tendencję do podboju, przemocy i eksploatacji

Literatura

Mili młodzi ludzie (Klara Cykorz)

Wydawnicza mania, by proza gatunkowa oznaczała grube tomiszcza, dotarła także do młodzieżowych powieści obyczajowych, i moim pierwszym wrażeniem, kiedy zaczynam je czytać ciurkiem, jest nieznośny nadmiar

Zapisywanie jako dywersja (Antonina Tosiek)

Autobiograficzna etykieta prozy Aleksandry Młynarczyk-Gemzy wyposaża ją w najbardziej niepozorną, a najsilniejszą broń: kontrolę nad narracją

Muzyka

Szkoda mi czasu na porno real (Jakub Knera)

Teatralność muzyki rockowej, muzycy miotający się w dymach i światłach, solówki, improwizowane fazy i wieczna młodość to dosyć śmieszne zajęcie na dłuższą metę. Zapragnąłem innych przeżyć – rozmowa z liderem zespołu Kobiety, który niedawno wydał solową płytę

Aktywność w tle (Jan Błaszczak)

Wybicie z codziennego rytmu i poczucie zagrożenia wywołane przez pandemię przyczyniło się w ostatnich latach do wzrostu popularności ambientu. Muzyka w stanie permanentnego zawieszenia okazała się atrakcyjna nie tylko dla słuchaczy, lecz także twórców. W mijającym roku z imponującym skutkiem odnosili się do niej Antonina Nowacka, kiRk, Zguba i Hinode Tapes

White metal: odwracanie odwróconego krzyża (Jarek Szubrycht)

Nad Wisłą metal ma bardziej diaboliczny sznyt, bo jest odpowiedzią na pozycję Kościoła w życiu publicznym. W państwach prawdziwie świeckich metalowy diabeł cieszy się mniejszym zainteresowaniem

Obyczaje

Żyd, dumny Ukrainiec (Ludwika Włodek)

Prawnuk cadyka powiedział mu: Mojsze, jest wojna, teraz wszyscy są Żydami, przyjmuj wszystkich, kogo się da

Prawie północ (Paweł Mościcki)

Jak przedstawić sobie siłę zdolną zmieść z powierzchni ziemi jakiekolwiek życie w promieniu tysięcy kilometrów? Jak objąć umysłem świat po takim wydarzeniu? Wreszcie: jak zrozumieć, że ktokolwiek byłby zdolny posunąć się do takiego czynu?

Lepiej ciąć zdania niż drzewa (Grzegorz Piątek)

Nie jestem reporterem, który węszy po całym świecie w poszukiwaniu atrakcyjnego tematu, ani biografem, który raz pisze o polityku, raz o śpiewaku, a kiedy indziej o pionierce lotnictwa. Jestem z wykształcenia mgr. inż. arch.

Historia kotów (Renata Lis)

Posiadanie kota przestaje być powodem drwin na dobrą sprawę dopiero w międzywojniu, wtedy też zaczyna się uważać kocie opiekunki i opiekunów za ludzi w pełni normalnych

Jak pozostać wesołym (Olga Drenda)

Śmiech i niebezpieczeństwo, śmiech i kryzys. Mark Twain pisał, że „komedia to tragedia plus czas”. Wydarzenia w życiu pozwalały mi ostatnio doświadczyć wielu odmian śmiechu na własnej skórze

Dziewczyny z Ulicy Rewolucji (Anka Herbut)

W ostatniej fali protestów w Iranie widać wyraźny zwrot ku performatywności. Cyrkulujące w mediach zdjęcia z protestów składają się na bank sytuacji, działań i gestów, z których można dowolnie czerpać, inicjując nowe działania

Sztuka

Ten obraz (Maria Poprzęcka)

Co mógł widzieć umierający prezydent, „o ile jeszcze coś widział”? Swego zabójcę czy zimowy pejzaż, przed którym ugodziły go kule zamachowca?

Rzucenie ciała do walki (Zofia nierodzińska)

Wystawę w Katowicach łączy z tą w Berlinie wyjście poza pole sztuki, edukacyjny i aktywistyczny charakter. Instytucja pełni tu funkcję sojuszniczą, wspierając postulaty grup mniejszościowych

Teatr

Sojusz redakcji i recenzentów (Katarzyna Niedurny)

Teatry mogłyby poczuwać się do odpowiedzialności za krytykę teatralną, również na najbardziej podstawowym, materialnym poziomie, podobnie jak krytyka poczuwa się do odpowiedzialności za praktyków teatru

NIENAWIŚĆ: Społeczeństwo nienawiści i troski (Svitlana Oleshko)

Kiedy Rosjanie trafili w budynek przy mojej ulicy, razem z młodszymi siostrami wsadziłyśmy do samochodów ich dzieci i psy, naszych rodziców i pojechałyśmy. Tak, miałyśmy pełne baki i spakowane awaryjne walizki jeszcze od 2014 roku

Reżyserka wyczerpana (Anna Pajęcka)

Można zarzucać Kleczewskiej, że zeszła z tonu i nie wykorzystała okazji do zrobienia „Łaskawych” na miarę swojej „Wściekłości”. Mi jednak ta trochę wyczerpana, ugładzona reżyserka całkiem się podoba

Wiersze

wiersze (Bartłomiej Zdunek)

Ziemia

Wspólnota to technologia (Krzysztof Marciniak)

Dążenie do wspólnoty często zaczyna się od rodzinnej zadry. Od chęci odczarowania czegoś, zrobienia lepiej, zrobienia dobrze albo przynajmniej zrobienia po swojemu – o kolektywnym uprawianiu ziemi

Krajobraz pamięci (Anna Pajęcka)

Zmiana sposobu myślenia, która dokonuje się w humanistyce, uczy nas innego spojrzenia na przyrodę: jako aktora, świadka, uczestnika procesów i wydarzeń – o zielonym upamiętnianiu

Україна

Суспільство ненависті й турботи (Світлана Олешко)

Я поклала цей документ у свою тривожну валізу, він зі мною у Варшаві, а місце для поховання  у Харкові. Тож моя ненависть має мене протримати до перемоги

]]>
Fri, 16 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/348]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/348

Film

W całości (Marcin Stachowicz)

W „Do ostatniej kości” Guadagnino kanibalizm – główny motor napędzający fabułę – to kwestia genów, przekazywanego z pokolenia na pokolenie brzemienia, ale nie tylko – także pewnej ogólnej bulimicznej kondycji egzystencjalnej

Nie z tej ziemi (Bartosz Żurawiecki)

Jednego z pewnością nie można Morgenowi odmówić. Energetycznie pobudza zainteresowanie twórczością Bowiego. Fascynujący jest przegląd jego kreacji, projektów, wcieleń, prowokacji

Przesuń się (Jakub Socha)

Akcja rozgrywa się w Rimini, słynnym włoskim kurorcie, gdzie urodził się Fellini. Jednak u Seidla nie będzie nic z Felliniego

Ze ściśniętym gardłem (Iwona Kurz)

„Jednym głosem” Marii Schrader opiera się na emocjach – ale też do nich się ucieka, spętany, jak się zdaje, zobowiązaniami wobec zbyt wielu podmiotów: kobiet skrzywdzonych przez Weinsteina, aktorek, które chciały wystąpić w filmie, i tych, które nie chciały

Literatura

Black Hole (Jakub Popielecki)

W „Black Hole” Burns wystawiał na widok zdeformowane oblicza, teraz ukrywa „normalną” twarz za maską: na dodatek maską rysunkowego bohatera

Kamyk w bucie (Agata Sikora)

Przy lekturze Vivian Gornick zdałam sobie sprawę z napięcia, które odczuwam, czytając współczesne feministyczne eseje – napięcia tak subtelnego, że dopiero jego brak mi to uświadomił

Chołod is coming (Przemysław Czapliński)

Rosja w książce Twardocha to czysta przemoc pozbawiona misji, zaś alternatywą dla tak pojętej Rosji może być tu tylko indywidualny izolacjonizm

Powściągliwa i dosadna (Rozmowa z Adamem Pluszką)

Kiedy się tłumaczy Ernaux, trzeba pozostać precyzyjnym. Jest rzeczowa, w kilku słowach potrafi nakreślić sytuację czy obraz i trzeba od razu trafić w sedno – mówi tłumaczka tegorocznej noblistki

Indywidualne źródła ciepła (Jakub Zgierski)

„Drobiazgi takie jak te” to książka w najogólniejszym sensie wymierzona w przestępcze organizacje Kościoła katolickiego. Keegan skupia się jednak na świadku i jego sumieniu

W cieniu zakwitających mężczyzn (Monika Ochędowska)

Katarzyna Szaulińska – z wykształcenia psychoterapeutka i psychiatrka – stworzyła kameralny tom historii bizarnych, w których metafory kliniczne wykorzystywane są do uchwycenia porządków społecznych

Córka Mandeli (Igor Kierkosz)

Podstawowe pytanie „Nigdzie” brzmi: czemu trzydziestoparoletnia córka marnotrawna, wpadając na chwilę z Warszawy do swojego rodzinnego miasta, wspomina je przerażającym zdaniem: „Nie czułam się jak wszyscy; czułam się jak nikt”?

Media

Kinofilska łamigłówka (Marzena Falkowska)

W grze „Immortality” młoda kobieta trafia do świata kontrolowanego przez mężczyzn. Ci wykorzystują jej niewinność i entuzjazm do własnych artystycznych czy erotycznych celów

Muzyka

Pieskodeliczny pop (Piotr Kowalczyk)

Przy „God Save the Animals” Alex G stał się studyjnym perfekcjonistą. Wielki wpływ na to miało pandemiczne odosobnienie i brak koncertów, co pozwoliło mu skupić się na robocie

Końce miłości (Jakub Orzeszek)

Łzy nie są u Brodki metaforą. To, co najbardziej intymne i zakochane, jest w „Sadzy” najbardziej fizjologiczne

Zmysłowy porządek rzeczy (Dominika Janik)

Lucrecia Dalt i Loraine James napisały muzykę, która przenika przez ściany. „¡Ay!” i „Building Something Beautiful For Myself” to rzeczy konceptualne, wcielające w życie bystrą myśl i poprowadzone konsekwentnie do samego końca

Obyczaje

Nowe życie dla uchodźcy (Ludwika Włodek)

Iwano-Frankiwsk, podobnie jak inne miasta na zachodzie Ukrainy, stały się nowym, tymczasowym domem dla wielu uciekinierów ze wschodu i południa kraju

Słabe myślenie (Adrian Stachowski)

Byłbym ostrożny z kategorycznymi diagnozami, co dla kogoś jest na pewno pożyteczne, a co nie. Ja w każdym razie tego nie wiem. Podobnie nie mam jednej definicji chaosu

NIENAWIŚĆ: Wściekłość, gniew, pogarda (Andrzej Leder)

Zwykle myśli się o pogardliwej nienawiści jako o sile wyłącznie destrukcyjnej. Może jednak być inaczej. Przez wieki otwarcie wyrażana nienawiść i pogarda odgrywały kluczową rolę w tworzeniu i podtrzymywaniu zbiorowych imaginariów

Sztuka

Lasy abakanów (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w londyńskim Tate Modern to najlepsze, co przytrafiło się sztuce Magdaleny Abakanowicz od lat. I właściwe miejsce, by ją wreszcie (lub na nowo) zrozumieć

Teatr

Co może awangarda? (Teresa Fazan)

Nie chciałyśmy zrobić biografii na scenie, ale spektakl o mierzeniu się z postacią artystki freelancerki przez czwórkę tancerzy freelancerów – rozmowa z twórczyniami spektaklu o Valesce Gert

Emploi (Katarzyna Niedurny)

Interesuje mnie aktorstwo, które jest do głębi przy człowieku i jest próbą zrozumienia kogoś innego. A jeśli chodzi o mój teatr, to nie wiem, czy go już znalazłam – rozmowa z aktorką Teatru Współczesnego w Szczecinie

Wiersze

wiersze (Piotr Jemioło)

]]>

Film

W całości (Marcin Stachowicz)

W „Do ostatniej kości” Guadagnino kanibalizm – główny motor napędzający fabułę – to kwestia genów, przekazywanego z pokolenia na pokolenie brzemienia, ale nie tylko – także pewnej ogólnej bulimicznej kondycji egzystencjalnej

Nie z tej ziemi (Bartosz Żurawiecki)

Jednego z pewnością nie można Morgenowi odmówić. Energetycznie pobudza zainteresowanie twórczością Bowiego. Fascynujący jest przegląd jego kreacji, projektów, wcieleń, prowokacji

Przesuń się (Jakub Socha)

Akcja rozgrywa się w Rimini, słynnym włoskim kurorcie, gdzie urodził się Fellini. Jednak u Seidla nie będzie nic z Felliniego

Ze ściśniętym gardłem (Iwona Kurz)

„Jednym głosem” Marii Schrader opiera się na emocjach – ale też do nich się ucieka, spętany, jak się zdaje, zobowiązaniami wobec zbyt wielu podmiotów: kobiet skrzywdzonych przez Weinsteina, aktorek, które chciały wystąpić w filmie, i tych, które nie chciały

Literatura

Black Hole (Jakub Popielecki)

W „Black Hole” Burns wystawiał na widok zdeformowane oblicza, teraz ukrywa „normalną” twarz za maską: na dodatek maską rysunkowego bohatera

Kamyk w bucie (Agata Sikora)

Przy lekturze Vivian Gornick zdałam sobie sprawę z napięcia, które odczuwam, czytając współczesne feministyczne eseje – napięcia tak subtelnego, że dopiero jego brak mi to uświadomił

Chołod is coming (Przemysław Czapliński)

Rosja w książce Twardocha to czysta przemoc pozbawiona misji, zaś alternatywą dla tak pojętej Rosji może być tu tylko indywidualny izolacjonizm

Powściągliwa i dosadna (Rozmowa z Adamem Pluszką)

Kiedy się tłumaczy Ernaux, trzeba pozostać precyzyjnym. Jest rzeczowa, w kilku słowach potrafi nakreślić sytuację czy obraz i trzeba od razu trafić w sedno – mówi tłumaczka tegorocznej noblistki

Indywidualne źródła ciepła (Jakub Zgierski)

„Drobiazgi takie jak te” to książka w najogólniejszym sensie wymierzona w przestępcze organizacje Kościoła katolickiego. Keegan skupia się jednak na świadku i jego sumieniu

W cieniu zakwitających mężczyzn (Monika Ochędowska)

Katarzyna Szaulińska – z wykształcenia psychoterapeutka i psychiatrka – stworzyła kameralny tom historii bizarnych, w których metafory kliniczne wykorzystywane są do uchwycenia porządków społecznych

Córka Mandeli (Igor Kierkosz)

Podstawowe pytanie „Nigdzie” brzmi: czemu trzydziestoparoletnia córka marnotrawna, wpadając na chwilę z Warszawy do swojego rodzinnego miasta, wspomina je przerażającym zdaniem: „Nie czułam się jak wszyscy; czułam się jak nikt”?

Media

Kinofilska łamigłówka (Marzena Falkowska)

W grze „Immortality” młoda kobieta trafia do świata kontrolowanego przez mężczyzn. Ci wykorzystują jej niewinność i entuzjazm do własnych artystycznych czy erotycznych celów

Muzyka

Pieskodeliczny pop (Piotr Kowalczyk)

Przy „God Save the Animals” Alex G stał się studyjnym perfekcjonistą. Wielki wpływ na to miało pandemiczne odosobnienie i brak koncertów, co pozwoliło mu skupić się na robocie

Końce miłości (Jakub Orzeszek)

Łzy nie są u Brodki metaforą. To, co najbardziej intymne i zakochane, jest w „Sadzy” najbardziej fizjologiczne

Zmysłowy porządek rzeczy (Dominika Janik)

Lucrecia Dalt i Loraine James napisały muzykę, która przenika przez ściany. „¡Ay!” i „Building Something Beautiful For Myself” to rzeczy konceptualne, wcielające w życie bystrą myśl i poprowadzone konsekwentnie do samego końca

Obyczaje

Nowe życie dla uchodźcy (Ludwika Włodek)

Iwano-Frankiwsk, podobnie jak inne miasta na zachodzie Ukrainy, stały się nowym, tymczasowym domem dla wielu uciekinierów ze wschodu i południa kraju

Słabe myślenie (Adrian Stachowski)

Byłbym ostrożny z kategorycznymi diagnozami, co dla kogoś jest na pewno pożyteczne, a co nie. Ja w każdym razie tego nie wiem. Podobnie nie mam jednej definicji chaosu

NIENAWIŚĆ: Wściekłość, gniew, pogarda (Andrzej Leder)

Zwykle myśli się o pogardliwej nienawiści jako o sile wyłącznie destrukcyjnej. Może jednak być inaczej. Przez wieki otwarcie wyrażana nienawiść i pogarda odgrywały kluczową rolę w tworzeniu i podtrzymywaniu zbiorowych imaginariów

Sztuka

Lasy abakanów (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w londyńskim Tate Modern to najlepsze, co przytrafiło się sztuce Magdaleny Abakanowicz od lat. I właściwe miejsce, by ją wreszcie (lub na nowo) zrozumieć

Teatr

Co może awangarda? (Teresa Fazan)

Nie chciałyśmy zrobić biografii na scenie, ale spektakl o mierzeniu się z postacią artystki freelancerki przez czwórkę tancerzy freelancerów – rozmowa z twórczyniami spektaklu o Valesce Gert

Emploi (Katarzyna Niedurny)

Interesuje mnie aktorstwo, które jest do głębi przy człowieku i jest próbą zrozumienia kogoś innego. A jeśli chodzi o mój teatr, to nie wiem, czy go już znalazłam – rozmowa z aktorką Teatru Współczesnego w Szczecinie

Wiersze

wiersze (Piotr Jemioło)

]]>
Fri, 02 Dec 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/347]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/347

Film

Jasny snop światła (Igor Kierkosz)

Edward Yang intensywnie rozświetla punkciki i z premedytacją przyciemnia konkretne fragmenty kadrów. Po śladzie świetlnym da się dojść do sedna tego kina – retrospektywę filmów Yanga można oglądać na festiwalu Pięć Smaków

Bez wstydu (Marta Bałaga)

Chciałem pokazać kogoś, kto od pierwszej sceny wie, kim jest, i nie ma z tym problemu, że jest się gejem – opowiada reżyser nagrodzonego w Gdyni filmu „Słoń”

Literatura

Nieuleczalna niszowość (Olga Wróbel)

Dobry komiks nie składa się z dobrych rysunków i dobrego scenariusza, powstaje między kadrami. To nie jest ilustrowana literatura

Historii nie ma w liczbie mnogiej (Joanna Piechura)

Pojawiają się tu starzenie się, pamięć, wojenna trauma i relacje międzypokoleniowe, tym razem Rudzka proponuje jednak coś innego – łotrzykowską opowieść o kobiecie, której uda się w końcu posmakować wolności

Media

Od Iron Mana do mema (Jakub Majmurek)

Wszystko to, co stało się w ostatnich tygodniach, podważa wiarę nie tylko w kompetencje Muska do kierowania Twitterem, ale też w kluczowy dla ideologii Doliny Krzemowej mit genialnego innowatora

Gra w upamiętnienie (J. Szpilka)

Wielkim osiągnięciem „Pentiment” jest postawienie odbiorcy wobec historii jako chaotycznej wielogłosowości, której uporządkowanie stanowi zawsze polityczną decyzję

Muzyka

NIENAWIŚĆ: Normalne odruchy (Jacek Świąder)

W lutym wybuchła wojna, ale i tak czołówki portali zajmują wiadomości o golach Roberta Lewandowskiego. Nie mówię, że Lewandowski ma przestać grać w piłkę, ale mimo wszystko coś tu jest nie tak – mówi muzyk zespołu Hańba!

Korzenie (Maciej Kaczmarski)

Zgodnie z tytułem swojego najnowszego albumu Skalpel zwraca się ku źródłom i zabiera słuchacza w podróż do ostatniej dekady XX wieku

Obyczaje

NIENAWIŚĆ: Odprzyjaźnienie (Marek Krajewski)

Obiektem nienawiści mogą być co prawda bób, maliny, pogarda, upały czy PiS albo lewacy, ale jednocześnie dominuje tendencja, by za jej przedmiot obierać głównie to, co na różne sposoby łamie normy społeczne i wobec czego jesteśmy bezradni

NIENAWIŚĆ: Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina (Kacper Pobłocki)

Zarówno nienawiść, jak i miłość rodzą się w rodzinie i to właśnie poprzez rodzinne stosunki dochodzi do tej niezwykłej emocjonalnej alchemii – jedna emocja przeradza się w inną, pozornie nawet wobec niej sprzeczną

NIENAWIŚĆ: Z historii oburzonych (Maciej Górny)

Twardy podział społeczeństwa na odseparowane od siebie segmenty wypełnione ludźmi myślącymi tak samo stwarza idealne warunki do szybkiego generowania oburzenia

NIENAWIŚĆ: Nie oczekujmy empatii (Tomasz Szerszeń)

Czasem wypowiedzenie słowa może być zaklęciem przywracającym światu czytelność, odwracającym opresyjny porządek. Nienawiść może być oczyszczająca, może być emocją, która pozwala przetrwać

DELFIN W MALINACH (odc. 23): Mała (Agnieszka Słodownik)

Rozmowa z aktywistą, fotografem, opiekunem rzeki i okazjonalnie bobrem – chodzimy po rzece i wykonujemy pracę wyobraźni

NIENAWIŚĆ: Nie daj się ponieść (Agata Sikora)

Nienawiść jest jedną z najbardziej tabuizowanych emocji. Jawi się jako uczucie, które zaślepia, nie pozwala dostrzec faktów i „drugiej strony medalu”

NIENAWIŚĆ: Fantazja pedagogiczna (Iwona Kurz)

Odcięcie się od trudnych kwestii tyleż chroni przed afektami, co może wyrażać chęć wycofania się z życia, rezygnacji z udziału w jakkolwiek rozumianym życiu publicznym i praktyce politycznej

NIENAWIŚĆ: Kosmiczna ściema (Piotr Fortuna)

W lewicowej nienawiści wobec Elona Muska nie chodzi o jego unicestwienie, ale o to, co miliarder sobą reprezentuje, a co przybrało taką właśnie zindywidualizowaną formę

NIENAWIŚĆ: Krzyk w lesie (Lia Dostlieva)

Zniuansowana rozmowa o nienawiści zawsze będzie trudna, bez względu na to, z której strony zaczniemy. Tym bardziej jeśli mowa o kontekście ukraińskim i problemie, jak mówią, „obmierzłej ukraińskiej nienawiści”

Ta sama wojna (Ludwika Włodek)

Lwów szykuje się na zimę i przerwy w dostawach prądu, a co za tym idzie, także ogrzewania – kolejny reportaż z zachodniej Ukrainy

Chryja (Bartosz Sadulski)

Jeśli ktoś uważa, że światowy futbol traci dziewictwo w Katarze, to najpewniej wybudził się właśnie z wieloletniej śpiączki

Sztuka

Wieszaliśmy pranie i piliśmy kawę (Monika Stelmach)

W Wietnamie na zorganizowanie każdej, nawet najmniejszej wystawy trzeba wystąpić o pozwolenie. Przedstawić komisji szczegółowe dane,  zrobić wizualizację 3D, przygotować występ, a nawet zapłacić

Trzewia (Anka Herbut)

Praca nad wystawą „matka ziemia” była uzależniona od warunków. Jak któreś dziecko było chore, to czekałyśmy, aż wyzdrowieje. Zatrzymanie uznawałyśmy za część procesu i nie pojawiało się nawet pytanie o to, czy możemy szybciej, lepiej, wyżej

Odkryć Fangora raz jeszcze (Karol Sienkiewicz)

W setną rocznicę urodzin Fangora posypały się poświęcone mu projekty. Prześcigające się w Fangorowych wystawach instytucje już wiedzą, że artystę warto pokazywać, ale jakby nie były jeszcze pewne dlaczego

NIENAWIŚĆ: Bielik to nie orzeł (Monika Stelmach)

Jeździliśmy po kraju z pytaniami, czym jest patriotyzm, ojczyzna, dom, rodzina.  Nie znaleźliśmy jednej Polski, ale mnóstwo małych Polsk, rodzin, lokalnych społeczności. Ludzi, którym zależy na budowaniu wartości wokół własnego domu, małej ojczyzny

Teatr

Plac zabaw (Teresa Fazan)

Choć w „Publice” wiele leży po stronie uczestniczek, autorki projektu oferują w zamian całkiem sporo. Scena Nowego Teatru została zamieniona w plac zabaw, na którym można przeskakiwać z atrakcji w atrakcję

Prawo dziecka do sztuki (Anka Herbut, Kosma Herbut-Lédé)

Na festiwalu Korczak Dzisiaj dzieci traktowane były partnersko. Młode jury przyznawało swoją nagrodę, a po spektaklach proponowano rozmowy, podczas których dzieci mogły skanalizować rozpoznane i nierozpoznane jeszcze emocje

Archiwum języka (Katarzyna Waligóra)

W spektaklu staramy się używać języka stworzonego przez Joyce’a do zrozumienia współczesnej Polski. Chcemy rozgryźć, z czym nasz język się boryka, jakie siły się na nim odcisnęły – rozmowa z twórcami spektaklu na podstawie „Finnegans Wake”

Wiersze

wiersze (Ada Rączka)

Ziemia

NIENAWIŚĆ: Przypłynęła śmierć (Małgorzata Lebda)

Uważnie przyglądam się temu, co wiąże się z akwatycznością. Moją uwagę zatrzymują manifestacje niechęci i nienawiści wobec rzek

Україна

НЕНАВИСТЬ: Крик у лісі (Лія Достлєва)

Вдумлива й нюансована розмова про ненависть у будь-якому разі буде складна й проблематична, з якого боку до неї не підступися. Якщо ж говорити про український контекст і проблему знавіснілої української ненависті до всього російського, побачену умовними західними очима, розплутувати цей клубок доведеться довго

]]>

Film

Jasny snop światła (Igor Kierkosz)

Edward Yang intensywnie rozświetla punkciki i z premedytacją przyciemnia konkretne fragmenty kadrów. Po śladzie świetlnym da się dojść do sedna tego kina – retrospektywę filmów Yanga można oglądać na festiwalu Pięć Smaków

Bez wstydu (Marta Bałaga)

Chciałem pokazać kogoś, kto od pierwszej sceny wie, kim jest, i nie ma z tym problemu, że jest się gejem – opowiada reżyser nagrodzonego w Gdyni filmu „Słoń”

Literatura

Nieuleczalna niszowość (Olga Wróbel)

Dobry komiks nie składa się z dobrych rysunków i dobrego scenariusza, powstaje między kadrami. To nie jest ilustrowana literatura

Historii nie ma w liczbie mnogiej (Joanna Piechura)

Pojawiają się tu starzenie się, pamięć, wojenna trauma i relacje międzypokoleniowe, tym razem Rudzka proponuje jednak coś innego – łotrzykowską opowieść o kobiecie, której uda się w końcu posmakować wolności

Media

Od Iron Mana do mema (Jakub Majmurek)

Wszystko to, co stało się w ostatnich tygodniach, podważa wiarę nie tylko w kompetencje Muska do kierowania Twitterem, ale też w kluczowy dla ideologii Doliny Krzemowej mit genialnego innowatora

Gra w upamiętnienie (J. Szpilka)

Wielkim osiągnięciem „Pentiment” jest postawienie odbiorcy wobec historii jako chaotycznej wielogłosowości, której uporządkowanie stanowi zawsze polityczną decyzję

Muzyka

NIENAWIŚĆ: Normalne odruchy (Jacek Świąder)

W lutym wybuchła wojna, ale i tak czołówki portali zajmują wiadomości o golach Roberta Lewandowskiego. Nie mówię, że Lewandowski ma przestać grać w piłkę, ale mimo wszystko coś tu jest nie tak – mówi muzyk zespołu Hańba!

Korzenie (Maciej Kaczmarski)

Zgodnie z tytułem swojego najnowszego albumu Skalpel zwraca się ku źródłom i zabiera słuchacza w podróż do ostatniej dekady XX wieku

Obyczaje

NIENAWIŚĆ: Odprzyjaźnienie (Marek Krajewski)

Obiektem nienawiści mogą być co prawda bób, maliny, pogarda, upały czy PiS albo lewacy, ale jednocześnie dominuje tendencja, by za jej przedmiot obierać głównie to, co na różne sposoby łamie normy społeczne i wobec czego jesteśmy bezradni

NIENAWIŚĆ: Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina (Kacper Pobłocki)

Zarówno nienawiść, jak i miłość rodzą się w rodzinie i to właśnie poprzez rodzinne stosunki dochodzi do tej niezwykłej emocjonalnej alchemii – jedna emocja przeradza się w inną, pozornie nawet wobec niej sprzeczną

NIENAWIŚĆ: Z historii oburzonych (Maciej Górny)

Twardy podział społeczeństwa na odseparowane od siebie segmenty wypełnione ludźmi myślącymi tak samo stwarza idealne warunki do szybkiego generowania oburzenia

NIENAWIŚĆ: Nie oczekujmy empatii (Tomasz Szerszeń)

Czasem wypowiedzenie słowa może być zaklęciem przywracającym światu czytelność, odwracającym opresyjny porządek. Nienawiść może być oczyszczająca, może być emocją, która pozwala przetrwać

DELFIN W MALINACH (odc. 23): Mała (Agnieszka Słodownik)

Rozmowa z aktywistą, fotografem, opiekunem rzeki i okazjonalnie bobrem – chodzimy po rzece i wykonujemy pracę wyobraźni

NIENAWIŚĆ: Nie daj się ponieść (Agata Sikora)

Nienawiść jest jedną z najbardziej tabuizowanych emocji. Jawi się jako uczucie, które zaślepia, nie pozwala dostrzec faktów i „drugiej strony medalu”

NIENAWIŚĆ: Fantazja pedagogiczna (Iwona Kurz)

Odcięcie się od trudnych kwestii tyleż chroni przed afektami, co może wyrażać chęć wycofania się z życia, rezygnacji z udziału w jakkolwiek rozumianym życiu publicznym i praktyce politycznej

NIENAWIŚĆ: Kosmiczna ściema (Piotr Fortuna)

W lewicowej nienawiści wobec Elona Muska nie chodzi o jego unicestwienie, ale o to, co miliarder sobą reprezentuje, a co przybrało taką właśnie zindywidualizowaną formę

NIENAWIŚĆ: Krzyk w lesie (Lia Dostlieva)

Zniuansowana rozmowa o nienawiści zawsze będzie trudna, bez względu na to, z której strony zaczniemy. Tym bardziej jeśli mowa o kontekście ukraińskim i problemie, jak mówią, „obmierzłej ukraińskiej nienawiści”

Ta sama wojna (Ludwika Włodek)

Lwów szykuje się na zimę i przerwy w dostawach prądu, a co za tym idzie, także ogrzewania – kolejny reportaż z zachodniej Ukrainy

Chryja (Bartosz Sadulski)

Jeśli ktoś uważa, że światowy futbol traci dziewictwo w Katarze, to najpewniej wybudził się właśnie z wieloletniej śpiączki

Sztuka

Wieszaliśmy pranie i piliśmy kawę (Monika Stelmach)

W Wietnamie na zorganizowanie każdej, nawet najmniejszej wystawy trzeba wystąpić o pozwolenie. Przedstawić komisji szczegółowe dane,  zrobić wizualizację 3D, przygotować występ, a nawet zapłacić

Trzewia (Anka Herbut)

Praca nad wystawą „matka ziemia” była uzależniona od warunków. Jak któreś dziecko było chore, to czekałyśmy, aż wyzdrowieje. Zatrzymanie uznawałyśmy za część procesu i nie pojawiało się nawet pytanie o to, czy możemy szybciej, lepiej, wyżej

Odkryć Fangora raz jeszcze (Karol Sienkiewicz)

W setną rocznicę urodzin Fangora posypały się poświęcone mu projekty. Prześcigające się w Fangorowych wystawach instytucje już wiedzą, że artystę warto pokazywać, ale jakby nie były jeszcze pewne dlaczego

NIENAWIŚĆ: Bielik to nie orzeł (Monika Stelmach)

Jeździliśmy po kraju z pytaniami, czym jest patriotyzm, ojczyzna, dom, rodzina.  Nie znaleźliśmy jednej Polski, ale mnóstwo małych Polsk, rodzin, lokalnych społeczności. Ludzi, którym zależy na budowaniu wartości wokół własnego domu, małej ojczyzny

Teatr

Plac zabaw (Teresa Fazan)

Choć w „Publice” wiele leży po stronie uczestniczek, autorki projektu oferują w zamian całkiem sporo. Scena Nowego Teatru została zamieniona w plac zabaw, na którym można przeskakiwać z atrakcji w atrakcję

Prawo dziecka do sztuki (Anka Herbut, Kosma Herbut-Lédé)

Na festiwalu Korczak Dzisiaj dzieci traktowane były partnersko. Młode jury przyznawało swoją nagrodę, a po spektaklach proponowano rozmowy, podczas których dzieci mogły skanalizować rozpoznane i nierozpoznane jeszcze emocje

Archiwum języka (Katarzyna Waligóra)

W spektaklu staramy się używać języka stworzonego przez Joyce’a do zrozumienia współczesnej Polski. Chcemy rozgryźć, z czym nasz język się boryka, jakie siły się na nim odcisnęły – rozmowa z twórcami spektaklu na podstawie „Finnegans Wake”

Wiersze

wiersze (Ada Rączka)

Ziemia

NIENAWIŚĆ: Przypłynęła śmierć (Małgorzata Lebda)

Uważnie przyglądam się temu, co wiąże się z akwatycznością. Moją uwagę zatrzymują manifestacje niechęci i nienawiści wobec rzek

Україна

НЕНАВИСТЬ: Крик у лісі (Лія Достлєва)

Вдумлива й нюансована розмова про ненависть у будь-якому разі буде складна й проблематична, з якого боку до неї не підступися. Якщо ж говорити про український контекст і проблему знавіснілої української ненависті до всього російського, побачену умовними західними очима, розплутувати цей клубок доведеться довго

]]>
Fri, 18 Nov 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/346]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/346

Film

Tryb „życie” (Vira Baldyniuk)

Wojna zabiera mój dom centymetr po centymetrze każdego dnia. Na początku trafili w moją szkołę, w moją klasę. Potem trafili w miejsce, gdzie zazwyczaj spotykałam się z przyjaciółmi w centrum. Potem trafili w mój pierwszy dom – mówi jedna z bardziej znanych ukraińskich aktorek, która wystąpiła m.in. w „Klondike”. Film od piątku w kinach

Obrazy nie działają (Łukasz Najder)

„Na Zachodzie bez zmian” to wybitne i przejmujące kino, ale wywołujące najróżniejsze wątpliwości. Choćby ów nazbyt wyraziście i ostentacyjnie, a w rezultacie: ckliwie, ukazany rozdział między światem człowieka a światem natury

Bury the Hatchet  (Karolina Kosińska)

„Derry Girls” to erupcja głosów, barw, emocji i zwrotów akcji, przysłaniających zasadniczą narrację, którą Irlandia Północna tak długo żyła

Literatura

Papier w ciała (Paweł Podsiadły)

Wiele nadziei daje otwarcie poezji debiutantów, Victora Ficnerskiego i Pawła Stasiewicza, na obrazy ciała. Jednak w porównaniu z poezją poetek męskie ciała poetyckie wciąż pozostają nieco wstydliwe

Komiks ciężki (Jakub Popielecki)

Maksymalistyczne podejście autora – mnożenie konwencji, płaszczyzn czasowych, postaci, gatunków, pociągnięć piórka na papierze – sprawia, że „Potwory” Barry’ego Windsora Smitha są komiksem totalnym, który pokazuje formę w całym spektrum jej możliwości

Sekcja zwłok (Adam Woźniak)

„Jeśli przecięto cię na pół”, nowa książka Łukasza Barysa, utrzymuje poziom debiutu i razem z nim składa się na dwugłos o polskiej prowincji, który wymyka się prostym schematom. Nie znajdziemy tu ani skandalizującego tonu, ani taniej estetyzacji

Morze książek (Aleksandra Wojtaszek)

W ostatniej dekadzie literatura chorwacka czasem mozolnie, a czasem niezwykle efektownie próbuje się wydostać z koleiny, w którą wpadła wraz z wojną. Przekłady na język polski pozostają jednak dość wybiórcze

Wyciąg z głowy (Elżbieta Łapczyńska)

Piszę koszmarnie wolno. Strona dziennie to dla mnie wyczyn. Zazwyczaj myślę akapitami: 1–2 to całostki, po których robię sobie odpoczynek. Jest to pisanie-dłubanie, pisanie-rzeźbienie, pisanie-wykopywanie, pisanie z przewagą usuwania – o swoim warsztacie opowiada autorka „Bestiariusza nowohuckiego”

Wykrwawianie (Tomasz Pindel)

„Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej” Eduarda Galeano to książka polityczna w dobrym i złym znaczeniu. Ma niewątpliwą wartość historyczną, ale jako narzędzie poznania regionu dziś wydaje się zwodnicza

Notatki z Ernaux (Renata Lis)

„Pisanie”, pretensjonalny rzeczownik, który drażni jak jeżdżenie paznokciem po szybie, u Ernaux pobrzękuje czasem jak absolut męskocentrycznej, elitarnej kultury. Podobnie jak czający się wciąż za plecami klasistowski upiór literatury, która „ocala”

Fantastyczne trans (J. Szpilka)

Zamiast wykorzystywać transpłciowość, aby powiedzieć coś o „ważnych sprawach”, Parker-Chen w „Tej, która stała się słońcem” wykorzystuje historię Chin oraz konwencję literatury fantasy, aby powiedzieć coś o byciu trans

Media

Pustynia nierzeczywistości (Michał R. Wiśniewski)

Twitter się kończy, kończy się Facebook, nawet TikTok nie jest już taki fajny. Oglądanie mediów społecznościowych w ich schyłkowych fazach może dać wyobrażenie, jak będzie wyglądał koniec świata

Muzyka

Cud i walka uliczna (Maciej Krawiec)

Prymat kolektywu, wyraziste kompozycje o nietypowej, osobnej, nieraz trudnej architekturze, współpraca w ramach ufającej sobie grupy – tak można by w skrócie podsumować muzyczny wymiar działań kwartetu Ambrose’a Akinmusirego

Czarne przeznaczenie (Jakub Knera)

Chętnie posadziłbym bohaterów metalowych książek Szubrychta i Joņevsa naprzeciwko siebie. Ich obrazy dorastania w postsowieckiej rzeczywistości wschodniej Europy świetnie się uzupełniają

Obyczaje

Ukraina szykuje się do zimy (Ludwika Włodek)

Ukraińcy sprowadzają samochody dla armii, kupują drony i generatory prądu, chodzą do kawiarni i organizują wystawy. Nie przestają wierzyć w wygraną i planują przyszłość – reportaż ze Lwowa

Sztuka

Własne miejsce pracy (Kaja Werbanowska)

Kiedy pracuje, zakłada czarny roboczy kombinezon. Jej pracownia mieści się w stodole, w miejscu tej, którą spaliła jako trzylatka. Pośrodku wielki stół z modelami prac. Z boku tablice ze szkicami. Wisi też włókno konopne. Materiał, którym ostatnio interesuje się Iza Tarasewicz

Powrót z gwiazd (Karol Sienkiewicz)

Trudno o bardziej odległe wizje muzeum niż na wystawach „Obywatele kosmosu” oraz „I ogień, i popiół” w Łodzi. Gorzej, że istnieje dla nich przyziemny kontekst – konkurs na stanowisko dyrektora Muzeum Sztuki prawdopodobnie wygrał Andrzej Biernacki

Uzdrowić miasto (Anna Pajęcka)

Biennale Zielona Góra, rozpraszając swoje działania na wiele instytucji, zmusza gości i gościnie do namysłu nad przestrzenią, w której się poruszają

Teatr

Świecidełka (Katarzyna Waligóra)

Sprawność reżyserska Katarzyny Minkowskiej, która panuje nad skomplikowaną materią spektaklu „Orlando. Bloomsbury”, jest imponująca. Niestety nie nadążają za nią treść i temat spektaklu

Koty, świnie i myszy (Katarzyna Niedurny)

Główna bohaterka spektaklu dowiaduje się, że główny bohater komiksu Arta Spiegelmana „Maus. Opowieść ocalałego” dorastał obok niej, choć w innym czasie. W sosnowieckiej Środuli

Wciąż wyrywa głupie serce (Stanisław Godlewski)

„Frankenstein” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego ma dziwny, senny rytm. Wiele scen jest tu zawieszonych między serio a buffo. Losy bohaterów wloką się, atmosfera jest gęsta i nieprzyjemna

Być i nie być (Piotr Morawski)

Przekład jest dla mnie podobny do pracy aktorki i aktora. Dostajesz materiał, który masz przez siebie przepuścić i zinterpretować. Jeśli jestem na próbach, cały czas wsłuchuję się, gdzie ktoś coś inaczej przeczyta, bo to często lepsze rozwiązania – mówi tłumaczka niemieckich dramatów

Wiersze

Garutko sobotniej ropy(pieśń 7: Polowanie) (Krzysztof Bartnicki)

Ziemia

Kruchy obwarzanek (Justyna Drath)

Wystawa „Antropocen” w Pawilonie Zodiak nie przekonuje nas, że lepiej już było. Umieszcza obok siebie zarówno fantazje o przyszłości, jak i konkretne rozwiązania

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Бути бджолою (Софія Андрухович)

Так часто запитують: як змінила вас війна? Знову й знову переконуюсь, що якщо вона й змінює, то радше у спосіб поглиблення того, що вже і без того було – і доброго, і злого

]]>

Film

Tryb „życie” (Vira Baldyniuk)

Wojna zabiera mój dom centymetr po centymetrze każdego dnia. Na początku trafili w moją szkołę, w moją klasę. Potem trafili w miejsce, gdzie zazwyczaj spotykałam się z przyjaciółmi w centrum. Potem trafili w mój pierwszy dom – mówi jedna z bardziej znanych ukraińskich aktorek, która wystąpiła m.in. w „Klondike”. Film od piątku w kinach

Obrazy nie działają (Łukasz Najder)

„Na Zachodzie bez zmian” to wybitne i przejmujące kino, ale wywołujące najróżniejsze wątpliwości. Choćby ów nazbyt wyraziście i ostentacyjnie, a w rezultacie: ckliwie, ukazany rozdział między światem człowieka a światem natury

Bury the Hatchet  (Karolina Kosińska)

„Derry Girls” to erupcja głosów, barw, emocji i zwrotów akcji, przysłaniających zasadniczą narrację, którą Irlandia Północna tak długo żyła

Literatura

Papier w ciała (Paweł Podsiadły)

Wiele nadziei daje otwarcie poezji debiutantów, Victora Ficnerskiego i Pawła Stasiewicza, na obrazy ciała. Jednak w porównaniu z poezją poetek męskie ciała poetyckie wciąż pozostają nieco wstydliwe

Komiks ciężki (Jakub Popielecki)

Maksymalistyczne podejście autora – mnożenie konwencji, płaszczyzn czasowych, postaci, gatunków, pociągnięć piórka na papierze – sprawia, że „Potwory” Barry’ego Windsora Smitha są komiksem totalnym, który pokazuje formę w całym spektrum jej możliwości

Sekcja zwłok (Adam Woźniak)

„Jeśli przecięto cię na pół”, nowa książka Łukasza Barysa, utrzymuje poziom debiutu i razem z nim składa się na dwugłos o polskiej prowincji, który wymyka się prostym schematom. Nie znajdziemy tu ani skandalizującego tonu, ani taniej estetyzacji

Morze książek (Aleksandra Wojtaszek)

W ostatniej dekadzie literatura chorwacka czasem mozolnie, a czasem niezwykle efektownie próbuje się wydostać z koleiny, w którą wpadła wraz z wojną. Przekłady na język polski pozostają jednak dość wybiórcze

Wyciąg z głowy (Elżbieta Łapczyńska)

Piszę koszmarnie wolno. Strona dziennie to dla mnie wyczyn. Zazwyczaj myślę akapitami: 1–2 to całostki, po których robię sobie odpoczynek. Jest to pisanie-dłubanie, pisanie-rzeźbienie, pisanie-wykopywanie, pisanie z przewagą usuwania – o swoim warsztacie opowiada autorka „Bestiariusza nowohuckiego”

Wykrwawianie (Tomasz Pindel)

„Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej” Eduarda Galeano to książka polityczna w dobrym i złym znaczeniu. Ma niewątpliwą wartość historyczną, ale jako narzędzie poznania regionu dziś wydaje się zwodnicza

Notatki z Ernaux (Renata Lis)

„Pisanie”, pretensjonalny rzeczownik, który drażni jak jeżdżenie paznokciem po szybie, u Ernaux pobrzękuje czasem jak absolut męskocentrycznej, elitarnej kultury. Podobnie jak czający się wciąż za plecami klasistowski upiór literatury, która „ocala”

Fantastyczne trans (J. Szpilka)

Zamiast wykorzystywać transpłciowość, aby powiedzieć coś o „ważnych sprawach”, Parker-Chen w „Tej, która stała się słońcem” wykorzystuje historię Chin oraz konwencję literatury fantasy, aby powiedzieć coś o byciu trans

Media

Pustynia nierzeczywistości (Michał R. Wiśniewski)

Twitter się kończy, kończy się Facebook, nawet TikTok nie jest już taki fajny. Oglądanie mediów społecznościowych w ich schyłkowych fazach może dać wyobrażenie, jak będzie wyglądał koniec świata

Muzyka

Cud i walka uliczna (Maciej Krawiec)

Prymat kolektywu, wyraziste kompozycje o nietypowej, osobnej, nieraz trudnej architekturze, współpraca w ramach ufającej sobie grupy – tak można by w skrócie podsumować muzyczny wymiar działań kwartetu Ambrose’a Akinmusirego

Czarne przeznaczenie (Jakub Knera)

Chętnie posadziłbym bohaterów metalowych książek Szubrychta i Joņevsa naprzeciwko siebie. Ich obrazy dorastania w postsowieckiej rzeczywistości wschodniej Europy świetnie się uzupełniają

Obyczaje

Ukraina szykuje się do zimy (Ludwika Włodek)

Ukraińcy sprowadzają samochody dla armii, kupują drony i generatory prądu, chodzą do kawiarni i organizują wystawy. Nie przestają wierzyć w wygraną i planują przyszłość – reportaż ze Lwowa

Sztuka

Własne miejsce pracy (Kaja Werbanowska)

Kiedy pracuje, zakłada czarny roboczy kombinezon. Jej pracownia mieści się w stodole, w miejscu tej, którą spaliła jako trzylatka. Pośrodku wielki stół z modelami prac. Z boku tablice ze szkicami. Wisi też włókno konopne. Materiał, którym ostatnio interesuje się Iza Tarasewicz

Powrót z gwiazd (Karol Sienkiewicz)

Trudno o bardziej odległe wizje muzeum niż na wystawach „Obywatele kosmosu” oraz „I ogień, i popiół” w Łodzi. Gorzej, że istnieje dla nich przyziemny kontekst – konkurs na stanowisko dyrektora Muzeum Sztuki prawdopodobnie wygrał Andrzej Biernacki

Uzdrowić miasto (Anna Pajęcka)

Biennale Zielona Góra, rozpraszając swoje działania na wiele instytucji, zmusza gości i gościnie do namysłu nad przestrzenią, w której się poruszają

Teatr

Świecidełka (Katarzyna Waligóra)

Sprawność reżyserska Katarzyny Minkowskiej, która panuje nad skomplikowaną materią spektaklu „Orlando. Bloomsbury”, jest imponująca. Niestety nie nadążają za nią treść i temat spektaklu

Koty, świnie i myszy (Katarzyna Niedurny)

Główna bohaterka spektaklu dowiaduje się, że główny bohater komiksu Arta Spiegelmana „Maus. Opowieść ocalałego” dorastał obok niej, choć w innym czasie. W sosnowieckiej Środuli

Wciąż wyrywa głupie serce (Stanisław Godlewski)

„Frankenstein” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego ma dziwny, senny rytm. Wiele scen jest tu zawieszonych między serio a buffo. Losy bohaterów wloką się, atmosfera jest gęsta i nieprzyjemna

Być i nie być (Piotr Morawski)

Przekład jest dla mnie podobny do pracy aktorki i aktora. Dostajesz materiał, który masz przez siebie przepuścić i zinterpretować. Jeśli jestem na próbach, cały czas wsłuchuję się, gdzie ktoś coś inaczej przeczyta, bo to często lepsze rozwiązania – mówi tłumaczka niemieckich dramatów

Wiersze

Garutko sobotniej ropy(pieśń 7: Polowanie) (Krzysztof Bartnicki)

Ziemia

Kruchy obwarzanek (Justyna Drath)

Wystawa „Antropocen” w Pawilonie Zodiak nie przekonuje nas, że lepiej już było. Umieszcza obok siebie zarówno fantazje o przyszłości, jak i konkretne rozwiązania

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Бути бджолою (Софія Андрухович)

Так часто запитують: як змінила вас війна? Знову й знову переконуюсь, що якщо вона й змінює, то радше у спосіб поглиблення того, що вже і без того було – і доброго, і злого

]]>
Fri, 04 Nov 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/345]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/345

Film

Konserwy i weki (Jakub Socha)

Nagrodzone Złotym Niedźwiedziem w Berlinie „Alcarrás” to opowieść o końcu pewnego świata.  Jego autentyczność budują nieprofesjonalni aktorzy, mieszkańcy tytułowego miasteczka

Portret artystek z czasów milczenia (Klara Cykorz)

W naćkanym true crime’ami i biopicami krajobrazie medialno-popkulturowym Smoczyńskiej i jej ekipie udało się zrobić oparty na faktach film, który jest po coś

Pierścienie i smoki (Jakub Majmurek)

Jak wypadł pojedynek „Rodu smoka” i „Pierścieni władzy”, dwóch najbardziej wyczekiwanych premier serialowych tego roku? Mówiąc najkrócej, rozczarowująco

Ulga (Agnieszka Jakimiak)

„Zdarzyło się” Audrey Diwan na podstawie książki Ernaux wrzuca widzki w oko cyklonu doświadczenia. Największą siłą filmu jest jego bezkompromisowość. Sprawa jest prosta: kobieta chce przerwać swoją ciążę

Literatura

Jestem osobą piszącą (Olga Wróbel)

W moim dzienniku jest banał za banałem, na pewno, chociaż pilnuję, żeby nie były to banały coachingowe, tylko troskliwe. Więcej tam pytań niż odpowiedzi – mówi autor „Pawilonu małych ssaków”

Wynurzenie (Ilona Wiśniewska)

Czy mamy prawo pisać o innych? Jak to zrobić godnie, by nie zanurzyć się w stereotypach? Zawsze dobrym pomysłem jest spotkanie, wspólne bycie, wspólne marznięcie – o dwóch książkach o Grenlandii

Kubeczek (Olha Kupriyan )

W kuchni, w której nasze dzieci siedzą nad lekcjami, a my prowadzimy rozmowy na Zoomie, Czesław Miłosz przyjmował gości. Teraz my przyjmujemy w kuchni Miłosza gości z Ukrainy – powstał tu całodobowy i całoroczny „punkt przesiadkowy”

Choroba, nie metafora (Teresa Fazan)

„Dzienniki raka” Audre Lorde ujmują w sobie historię znacznie szerszą: są opowieścią o Stanach Zjednoczonych lat 80., kraju jeszcze bardziej zezłośliwionym niż tocząca ciało autorki choroba

Szachowe opowieści (Paweł Łyżwiński)

Kasper Bajon zabiera nas na wędrówkę wyobraźni, która przywraca szachom ludzki wymiar. Szachowa symbolika jednak nieustannie podpowiada „Gambitowi” nieco religijną wizję dziejów i ludzkiego losu

Opowieści przecudne (Piotr Siemion)

Nie jestem dawcą praw na gwiaździstym tronie beletrystyki. Od kilkunastu lat prowadzę jednak dla młodych ludzi Czarne Warsztaty, podczas których piszemy i rozmawiamy o pisaniu. Uczestnikom przynoszę zadania i dary

Powiedz mi jakieś kłamstwo (Igor Kierkosz)

Nawet mało uważna czytelniczka zda sobie sprawę, że ta prosta fabułka musi być jedynie punktem wyjścia. To, co istotne, gnieździ się tu na marginesach – o „Ucichło” Marii Karpińskiej

Fantazje. Przepisywanie (Kornelia Sobczak)

„Mój mały zwierzaku”, druga powieść Rijnevelda, jest nie tyle rozliczeniem z lolityzmem, ile jego przepisaniem, próbą sprawdzenia, jak by to było na własnych warunkach

Media

Tydzień w Polsce (Karolina Wajman)

Sokołowsko nie jest już miejscem, o którym nikt nie słyszał. Nie jest też tak źle jak w grze sokolowsko.fun. Jeszcze?

Muzyka

Miłość i grzyby (Dominika Janik)

Björk podjęła temat, który zajmuje ugruntowaną pozycję w zbiorowej świadomości. O grzybach rozprawia się zarówno w centrach koncepcyjnych NASA, w klinikach wspierających walkę z depresją, jak i w dokumentach Netflixa

Dwa mity (Adam Suprynowicz)

Reżyserowi udało się wypracować ze śpiewakami taki rodzaj obecności scenicznej, w którym nie dominuje operowa sztampa – o „Dydonie i Eneaszu” w reżyserii Tomasza Cyza

Handlarz uczuć (Maciej Kaczmarski)

Na najnowszym albumie Briana Eno najważniejsze są uczucia, a centralne miejsce zajmuje człowiek – nie jednak jako bohater, lecz antybohater

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 22): Uprawianie wspólnoty cz. 3 (Krzysztof Marciniak)

Rozmawiamy z zespołami dwóch aktywnych kolektywów, które wspólnie opiekują się ziemią: La Bolina z Andaluzji i Osadą – Centrum Regeneratywnego Życia z Pomorza

Nie mów nic złego (Aldona Kopkiewicz)

Poczułam gniew nie pierwszy raz i że nie pierwszy raz stłumiłam go w sobie, dorzuciłam kolejny żarzący węgiel do ogniska niezrealizowanych wybuchów złości. Ten przyduszony ogień staje się w końcu trucizną. Połowa życia, najwyższy czas, by w końcu stać się sobą

Sztuka

Lekcja Prisztiny (Stach Szabłowski)

14. Manifesta ma w sobie wiarygodność. W świecie sztuki, który ugina się pod ciężarem nadprodukcji, zrobienie czegoś potrzebnego nie jest sprawą łatwą

Nie do przyjęcia (Kateryna Botanova)

Zaproszenia do udziału w dyskusji, festiwalu filmowym, wystawie – fala tych dobrymi chęciami podyktowanych propozycji zdaje się nie mieć końca. Zdecydowana większość gestów dobrej woli to zaproszenia do dialogu z rosyjskimi działaczami kultury

Teatr

Żółte światło (Stanisław Godlewski)

W „Dekalogu” Farugi interpretacje aktorskie stanowią największą siłę spektaklu. Adaptacja wymusiła kondensację historii – dlatego aktorzy grają mocno, intensywnie i szybko

Kto może wejść do opery? (Teresa Fazan)

Większość teatrów i oper jest nadal bardzo konserwatywna, a osoby o alternatywnej motoryce, percepcji czy wyglądzie są traktowane jako rodzaj gadżetu w dużych realizacjach – mówi twórca baletu z osobami niewidomymi i niedowidzącymi

Wiersze

Wiersze (Joanna Mueller)

Ziemia

Książki we mgle, czyli Biblioteka Przyszłości (Dawid Juraszek)

Po co pisać książki non-fiction o katastrofie klimatyczno-ekologicznej? By naświetlić sytuację i zmotywować do działania – to odpowiedź dzisiejsza i doraźna. Czego jednak w pisanych dzisiaj książkach szukać będą przyszłe pokolenia – zakładając oczywiście, że owe pokolenia w ogóle przyjdą?

Szmuglerzy utopii (Tomasz Szerszeń)

Lecieliśmy do świata, który uwierzył, że zmiana jest możliwa i że można zacząć na nowo – o podróżowaniu w pandemicznych czasach, utopiach i innych formach życia w Ameryce Południowej

Gry z klimatem (Marcin Krassowski)

Podobnie jak politycy, aktywiści, przedstawiciele biznesu i naukowcy szukają rozwiązań, tak filmowcy, pisarze czy artyści szukają języka. Twórcy gier wideo nie są na tym polu wyjątkiem

Україна

Горнятко, як у Мілоша (Ольга Купріян)

Бажання оточити себе красою, а значить – життям – виникає пізніше. Коли тебе вже не підкидає від гучних звуків, а сирени перестають гудіти в голові. Коли ти якийсь час перебуваєш у безпеці й бажано – на одному місці довше, ніж тиждень

Мистецтво непорозуміння (Катерина Ботанова)

Мистецтво — це завжди про непорозуміння, про оприявнення розривів і розламів, які не можна швиденько загладити чи залатати, про тектонічні розриви реальності, через які проступає саме життя з його болем, стражданнями, нерівностями, експлуатаціями, маніпуляціями, жертвами та свідками, поразками та перемогами

Не дозволяю собі зневіритися (Віра Балдинюк)

У мистецтві мені принципово важливо зайняти суб’єктну й критичну позицію щодо себе самої, до своєї країни. Це передусім про гідність

]]>

Film

Konserwy i weki (Jakub Socha)

Nagrodzone Złotym Niedźwiedziem w Berlinie „Alcarrás” to opowieść o końcu pewnego świata.  Jego autentyczność budują nieprofesjonalni aktorzy, mieszkańcy tytułowego miasteczka

Portret artystek z czasów milczenia (Klara Cykorz)

W naćkanym true crime’ami i biopicami krajobrazie medialno-popkulturowym Smoczyńskiej i jej ekipie udało się zrobić oparty na faktach film, który jest po coś

Pierścienie i smoki (Jakub Majmurek)

Jak wypadł pojedynek „Rodu smoka” i „Pierścieni władzy”, dwóch najbardziej wyczekiwanych premier serialowych tego roku? Mówiąc najkrócej, rozczarowująco

Ulga (Agnieszka Jakimiak)

„Zdarzyło się” Audrey Diwan na podstawie książki Ernaux wrzuca widzki w oko cyklonu doświadczenia. Największą siłą filmu jest jego bezkompromisowość. Sprawa jest prosta: kobieta chce przerwać swoją ciążę

Literatura

Jestem osobą piszącą (Olga Wróbel)

W moim dzienniku jest banał za banałem, na pewno, chociaż pilnuję, żeby nie były to banały coachingowe, tylko troskliwe. Więcej tam pytań niż odpowiedzi – mówi autor „Pawilonu małych ssaków”

Wynurzenie (Ilona Wiśniewska)

Czy mamy prawo pisać o innych? Jak to zrobić godnie, by nie zanurzyć się w stereotypach? Zawsze dobrym pomysłem jest spotkanie, wspólne bycie, wspólne marznięcie – o dwóch książkach o Grenlandii

Kubeczek (Olha Kupriyan )

W kuchni, w której nasze dzieci siedzą nad lekcjami, a my prowadzimy rozmowy na Zoomie, Czesław Miłosz przyjmował gości. Teraz my przyjmujemy w kuchni Miłosza gości z Ukrainy – powstał tu całodobowy i całoroczny „punkt przesiadkowy”

Choroba, nie metafora (Teresa Fazan)

„Dzienniki raka” Audre Lorde ujmują w sobie historię znacznie szerszą: są opowieścią o Stanach Zjednoczonych lat 80., kraju jeszcze bardziej zezłośliwionym niż tocząca ciało autorki choroba

Szachowe opowieści (Paweł Łyżwiński)

Kasper Bajon zabiera nas na wędrówkę wyobraźni, która przywraca szachom ludzki wymiar. Szachowa symbolika jednak nieustannie podpowiada „Gambitowi” nieco religijną wizję dziejów i ludzkiego losu

Opowieści przecudne (Piotr Siemion)

Nie jestem dawcą praw na gwiaździstym tronie beletrystyki. Od kilkunastu lat prowadzę jednak dla młodych ludzi Czarne Warsztaty, podczas których piszemy i rozmawiamy o pisaniu. Uczestnikom przynoszę zadania i dary

Powiedz mi jakieś kłamstwo (Igor Kierkosz)

Nawet mało uważna czytelniczka zda sobie sprawę, że ta prosta fabułka musi być jedynie punktem wyjścia. To, co istotne, gnieździ się tu na marginesach – o „Ucichło” Marii Karpińskiej

Fantazje. Przepisywanie (Kornelia Sobczak)

„Mój mały zwierzaku”, druga powieść Rijnevelda, jest nie tyle rozliczeniem z lolityzmem, ile jego przepisaniem, próbą sprawdzenia, jak by to było na własnych warunkach

Media

Tydzień w Polsce (Karolina Wajman)

Sokołowsko nie jest już miejscem, o którym nikt nie słyszał. Nie jest też tak źle jak w grze sokolowsko.fun. Jeszcze?

Muzyka

Miłość i grzyby (Dominika Janik)

Björk podjęła temat, który zajmuje ugruntowaną pozycję w zbiorowej świadomości. O grzybach rozprawia się zarówno w centrach koncepcyjnych NASA, w klinikach wspierających walkę z depresją, jak i w dokumentach Netflixa

Dwa mity (Adam Suprynowicz)

Reżyserowi udało się wypracować ze śpiewakami taki rodzaj obecności scenicznej, w którym nie dominuje operowa sztampa – o „Dydonie i Eneaszu” w reżyserii Tomasza Cyza

Handlarz uczuć (Maciej Kaczmarski)

Na najnowszym albumie Briana Eno najważniejsze są uczucia, a centralne miejsce zajmuje człowiek – nie jednak jako bohater, lecz antybohater

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 22): Uprawianie wspólnoty cz. 3 (Krzysztof Marciniak)

Rozmawiamy z zespołami dwóch aktywnych kolektywów, które wspólnie opiekują się ziemią: La Bolina z Andaluzji i Osadą – Centrum Regeneratywnego Życia z Pomorza

Nie mów nic złego (Aldona Kopkiewicz)

Poczułam gniew nie pierwszy raz i że nie pierwszy raz stłumiłam go w sobie, dorzuciłam kolejny żarzący węgiel do ogniska niezrealizowanych wybuchów złości. Ten przyduszony ogień staje się w końcu trucizną. Połowa życia, najwyższy czas, by w końcu stać się sobą

Sztuka

Lekcja Prisztiny (Stach Szabłowski)

14. Manifesta ma w sobie wiarygodność. W świecie sztuki, który ugina się pod ciężarem nadprodukcji, zrobienie czegoś potrzebnego nie jest sprawą łatwą

Nie do przyjęcia (Kateryna Botanova)

Zaproszenia do udziału w dyskusji, festiwalu filmowym, wystawie – fala tych dobrymi chęciami podyktowanych propozycji zdaje się nie mieć końca. Zdecydowana większość gestów dobrej woli to zaproszenia do dialogu z rosyjskimi działaczami kultury

Teatr

Żółte światło (Stanisław Godlewski)

W „Dekalogu” Farugi interpretacje aktorskie stanowią największą siłę spektaklu. Adaptacja wymusiła kondensację historii – dlatego aktorzy grają mocno, intensywnie i szybko

Kto może wejść do opery? (Teresa Fazan)

Większość teatrów i oper jest nadal bardzo konserwatywna, a osoby o alternatywnej motoryce, percepcji czy wyglądzie są traktowane jako rodzaj gadżetu w dużych realizacjach – mówi twórca baletu z osobami niewidomymi i niedowidzącymi

Wiersze

Wiersze (Joanna Mueller)

Ziemia

Książki we mgle, czyli Biblioteka Przyszłości (Dawid Juraszek)

Po co pisać książki non-fiction o katastrofie klimatyczno-ekologicznej? By naświetlić sytuację i zmotywować do działania – to odpowiedź dzisiejsza i doraźna. Czego jednak w pisanych dzisiaj książkach szukać będą przyszłe pokolenia – zakładając oczywiście, że owe pokolenia w ogóle przyjdą?

Szmuglerzy utopii (Tomasz Szerszeń)

Lecieliśmy do świata, który uwierzył, że zmiana jest możliwa i że można zacząć na nowo – o podróżowaniu w pandemicznych czasach, utopiach i innych formach życia w Ameryce Południowej

Gry z klimatem (Marcin Krassowski)

Podobnie jak politycy, aktywiści, przedstawiciele biznesu i naukowcy szukają rozwiązań, tak filmowcy, pisarze czy artyści szukają języka. Twórcy gier wideo nie są na tym polu wyjątkiem

Україна

Горнятко, як у Мілоша (Ольга Купріян)

Бажання оточити себе красою, а значить – життям – виникає пізніше. Коли тебе вже не підкидає від гучних звуків, а сирени перестають гудіти в голові. Коли ти якийсь час перебуваєш у безпеці й бажано – на одному місці довше, ніж тиждень

Мистецтво непорозуміння (Катерина Ботанова)

Мистецтво — це завжди про непорозуміння, про оприявнення розривів і розламів, які не можна швиденько загладити чи залатати, про тектонічні розриви реальності, через які проступає саме життя з його болем, стражданнями, нерівностями, експлуатаціями, маніпуляціями, жертвами та свідками, поразками та перемогами

Не дозволяю собі зневіритися (Віра Балдинюк)

У мистецтві мені принципово важливо зайняти суб’єктну й критичну позицію щодо себе самої, до своєї країни. Це передусім про гідність

]]>
Fri, 21 Oct 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/344]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/344

Film

Norma w Krainie Czarów (Bartosz Żurawiecki)

Film Dominika jest rozczarowaniem. Choć powiedziałbym paradoksalnie (w końcu Monroe to głównie paradoksy), że jest to rozczarowanie spełnione

Superman nas nie zbawi (Agata Sikora)

Dekonstruując fantazję o latających nadludziach, „The Boys” uruchamiają inną: jakoby krytyka status quo była tożsama z jego zmianą

Pragnienie miłości (Iwona Kurz)

„IO” Jerzego Skolimowskiego demonstruje trudności związane z dzieleniem wspólnego obrazu ze zwierzęciem, a chodzi przecież ostatecznie o kwestię dzielenia wspólnego świata

Literatura

Do góry spódnice (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej książce „Jedna czwarta wróbla” Gaba Krzyżanowska prześwietla językowe klisze, odrzuca pluszowe metafory, a następnie sprowadza opis ciąży i porodu do stopnia zero pisania

Między światami (Krzysztof Cieślik)

Rolą tłumaczek i tłumaczy jest głębokie ćwiczenie się w empatii, a nasza odpowiedzialność polega też na tym, by dobrze i uczciwie oddawać inne głosy i języki

Muzyka

Otwarte pytanie (Ivan Shelekhov)

Czy bardziej efektywny będę teraz z bronią na froncie, bez przygotowania, czy może tutaj, zajmując się tym, czym zajmuję się już dwadzieścia lat? – zastanawia się ukraiński muzyk, który gra na krakowskim Unsoundzie

Muzyka globalnego południa (Michał Wieczorek)

Sięganie po przeszłość, przetwarzanie jej, ciągła gra z pamięcią łączy wszystkich artystów nagrywających dla oficyny i kolektywu Chinabot

Obyczaje

Wegetarianie z Góry Prawdy (Anna Piwowarska)

Kolonia wegetariańska Monte Verità powstaje w roku 1900, fundamentami wspólnoty są równouprawnienie płci, wegetarianizm oraz poszanowanie natury – o sanatoriach do leczenia świata, nieco innej czarodziejskiej górze i potrzebie utopii

Sztuka

Spalone babeczki (Monika Stelmach)

Gdy dziecku rozleje się coś na stół, to nie staje się to dramatem, tylko inspiracją do malowania paluszkiem po blacie. Wykorzystanie błędu i niedoskonałości w projektowaniu zabawek jest odkryciem ostatnich paru lat

Mrzonki i utopie (Marcin Stachowicz)

W weekend galeryjny A.D. 2022 biznesy kręciły się na pełnym widoku. Dzięki czemu dowiedziałem się, że jestem dożywotnio skazany na pocztówki z muzeów, względnie – własną drukarkę

Zmierzch człowieka, świt sztuki (Arek Gruszczyński)

Pokazuję malarstwo, bo muszę z czegoś żyć. Z czegoś muszę opłacić czynsz i zjeść obiad. Zresztą cenię młode malarstwo, no może oprócz abstrakcyjnego, które jest zdziadziałe

Teatr

Kobieta osiągnęła doskonałość (Katarzyna Niedurny)

W „Plath” w reżyserii Katarzyny Kalwat doskonałość poetki realizuje się w braku pragnień, przemienieniu żywego, szamoczącego się ciała w zimny obiekt, który wzywa innych do działania

Rodzina na scenie (Ada Tymińska)

Na scenie TR Warszawa do transformacji niewiele potrzeba. Wystarczy szmata na głowie i taniec z krzesłem – o spektaklu „Rodzina” w reżyserii Justyny Sobczyk

Jesteś z kości (Anna Pajęcka)

Grupa performerek i performerów na scenie zachęca publiczność do rozluźnienia, wskazuje, dokąd uchodzić – ku karnawałowi wspólnoty, niekoniecznie humanistycznej – o nowym spektaklu Marty Ziółek

Wiersze

wiersze (Michał Sobol)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Заздрість і сліпота на Тернопільщині (Софія Андрухович)

Війна – трафарет, крізь який українцям складно не читати світ. Пошкоджена лінза, що викривлює дійсність, змінює пропорції, міняє об’єкти місцями. Психіка ставить рану в центр свідомості: світ у всіх своїх виявах продовжує існувати, але складається враження, що світ відсьогодні – суцільна рана

Heinali: наблизитися через мистецтво (Іван Шелехов)

Електронна музика асоціюється з якимось футуризмом і винні в тому фільми наукової фантастики, яких виходило багато в часи зародження електронної музики. І вона часто супроводжувала в тому числі трешові фільми, тому що це було дуже дешево – не треба було наймати «справжніх музикантів»

]]>

Film

Norma w Krainie Czarów (Bartosz Żurawiecki)

Film Dominika jest rozczarowaniem. Choć powiedziałbym paradoksalnie (w końcu Monroe to głównie paradoksy), że jest to rozczarowanie spełnione

Superman nas nie zbawi (Agata Sikora)

Dekonstruując fantazję o latających nadludziach, „The Boys” uruchamiają inną: jakoby krytyka status quo była tożsama z jego zmianą

Pragnienie miłości (Iwona Kurz)

„IO” Jerzego Skolimowskiego demonstruje trudności związane z dzieleniem wspólnego obrazu ze zwierzęciem, a chodzi przecież ostatecznie o kwestię dzielenia wspólnego świata

Literatura

Do góry spódnice (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej książce „Jedna czwarta wróbla” Gaba Krzyżanowska prześwietla językowe klisze, odrzuca pluszowe metafory, a następnie sprowadza opis ciąży i porodu do stopnia zero pisania

Między światami (Krzysztof Cieślik)

Rolą tłumaczek i tłumaczy jest głębokie ćwiczenie się w empatii, a nasza odpowiedzialność polega też na tym, by dobrze i uczciwie oddawać inne głosy i języki

Muzyka

Otwarte pytanie (Ivan Shelekhov)

Czy bardziej efektywny będę teraz z bronią na froncie, bez przygotowania, czy może tutaj, zajmując się tym, czym zajmuję się już dwadzieścia lat? – zastanawia się ukraiński muzyk, który gra na krakowskim Unsoundzie

Muzyka globalnego południa (Michał Wieczorek)

Sięganie po przeszłość, przetwarzanie jej, ciągła gra z pamięcią łączy wszystkich artystów nagrywających dla oficyny i kolektywu Chinabot

Obyczaje

Wegetarianie z Góry Prawdy (Anna Piwowarska)

Kolonia wegetariańska Monte Verità powstaje w roku 1900, fundamentami wspólnoty są równouprawnienie płci, wegetarianizm oraz poszanowanie natury – o sanatoriach do leczenia świata, nieco innej czarodziejskiej górze i potrzebie utopii

Sztuka

Spalone babeczki (Monika Stelmach)

Gdy dziecku rozleje się coś na stół, to nie staje się to dramatem, tylko inspiracją do malowania paluszkiem po blacie. Wykorzystanie błędu i niedoskonałości w projektowaniu zabawek jest odkryciem ostatnich paru lat

Mrzonki i utopie (Marcin Stachowicz)

W weekend galeryjny A.D. 2022 biznesy kręciły się na pełnym widoku. Dzięki czemu dowiedziałem się, że jestem dożywotnio skazany na pocztówki z muzeów, względnie – własną drukarkę

Zmierzch człowieka, świt sztuki (Arek Gruszczyński)

Pokazuję malarstwo, bo muszę z czegoś żyć. Z czegoś muszę opłacić czynsz i zjeść obiad. Zresztą cenię młode malarstwo, no może oprócz abstrakcyjnego, które jest zdziadziałe

Teatr

Kobieta osiągnęła doskonałość (Katarzyna Niedurny)

W „Plath” w reżyserii Katarzyny Kalwat doskonałość poetki realizuje się w braku pragnień, przemienieniu żywego, szamoczącego się ciała w zimny obiekt, który wzywa innych do działania

Rodzina na scenie (Ada Tymińska)

Na scenie TR Warszawa do transformacji niewiele potrzeba. Wystarczy szmata na głowie i taniec z krzesłem – o spektaklu „Rodzina” w reżyserii Justyny Sobczyk

Jesteś z kości (Anna Pajęcka)

Grupa performerek i performerów na scenie zachęca publiczność do rozluźnienia, wskazuje, dokąd uchodzić – ku karnawałowi wspólnoty, niekoniecznie humanistycznej – o nowym spektaklu Marty Ziółek

Wiersze

wiersze (Michał Sobol)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Заздрість і сліпота на Тернопільщині (Софія Андрухович)

Війна – трафарет, крізь який українцям складно не читати світ. Пошкоджена лінза, що викривлює дійсність, змінює пропорції, міняє об’єкти місцями. Психіка ставить рану в центр свідомості: світ у всіх своїх виявах продовжує існувати, але складається враження, що світ відсьогодні – суцільна рана

Heinali: наблизитися через мистецтво (Іван Шелехов)

Електронна музика асоціюється з якимось футуризмом і винні в тому фільми наукової фантастики, яких виходило багато в часи зародження електронної музики. І вона часто супроводжувала в тому числі трешові фільми, тому що це було дуже дешево – не треба було наймати «справжніх музикантів»

]]>
Fri, 07 Oct 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/343]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/343

Film

Nikim innym już się nie będzie (Jakub Socha)

W tym roku na festiwalu w Gdyni można było obejrzeć prawdziwy przekrój tego, co może zaoferować polskie kino. Mieliśmy filmy stworzone z myślą o środowych seansach w telewizorze i takie, które właśnie wróciły z nagrodami z najważniejszych festiwali kina artystycznego

Na blokach czułem się lepiej (Mateusz Demski)

U mnie w domu nie było żadnej kultury. Nie było muzyki, literatury, nawet gazet nie było. Książki, płyty? Nie wiem, skąd mi się to wzięło – mówi Damian Kocur, reżyser jednego z najciekawszych filmów tegorocznego festiwalu w Gdyni

Literatura

Wywoływanie duchów (Maciej Płaza)

Tworzenie literatury, czyli opowiadanie o zdarzeniach na tyle ważnych, że wartych pieśni, pojmuję jako zanurzanie się w zgęstkę, schodzenie w nieprzejrzystą głębię ludzkiego serca, ziemi, na której żyjemy, i języka, jakim siebie opowiadamy

Rzekomo trudna rzecz, którą chciałbym natychmiast powtórzyć (Bartosz Sadulski)

Gargantuicznego kolosa Davida Fostera Wallace’a, liczącego w polskim przekładzie 1132 strony z posłowiem, czyta się całkiem normalnie, od lewej do prawej i w dół

Pożegnanie z językiem (Piotr Sadzik)

Houellebecq próbował niegdyś budzić nas z kolektywnej drzemki, ale teraz, kiedy śnione wówczas zbiorowe sny zupełnie już się rozwiały, sam ucieka w przestrzeń jałowej fantasmagorii

Media

Ekologie współpracy (Piotr Fortuna)

Grupy to dziś najsprawniejsze organy stetryczałego Facebooka. Są jego najbardziej tętniącą życiem, a zarazem najmniej widoczną częścią

Wsi spokojna w kawalerce (Karolina Wajman)

Kontrkulturowy gest oporu? Prawie. Za inspirację służy tu bardziej „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery niż „Walden” Thoreau

Muzyka

Mieć muzykę w sobie (Piotr Kowalczyk)

McCombs nigdy nie miał w karierze momentu absolutnie gwiazdorskiego. Jest artystą długo wchodzącym na twórczy szczyt. Niedawno wydał dziesiąty album

Muzyka 2.1: Nina Fukuoka (Wioleta Żochowska)

Wielu jej utworom towarzyszy aura dziwności, niedopasowania, z nieprzystających warstw i składników wyłaniają się pytania o tożsamość i przynależność we współczesnym świecie

Nowa klasyka w muzyce filmowej (Jan Topolski)

Dostojność i tempo u Mykietyna; gęstość i mrok u Stańczyka; przestrzeń i pogłos u Rożynek – oto trzy odrębne głosy w polskiej muzyce filmowej

Bakelitowa słuchawka (Jacek Świąder)

Mitch & Mitch,  którzy u zarania działalności przedstawiali się jako tajemniczy przybysze ze Stanów, wydali płytę z utworami Ennia Morricone z przełomu lat 60. i 70.

Obyczaje

Nie straszmy szkołą (Grzegorz Uzdański)

Przestańmy szkołę bić linijką po łapach i stawiać do kąta. To nie działa. Chodzi o to, żeby otworzyć się na dialog, nie budować niepotrzebnych barykad: „my, innowatorzy” i „wy, betony” – mówią polonistki

Sztuka

Odpady sklejki (Monika Stelmach)

Powojenni projektanci musieli posługiwać się tym, co było akurat dostępne. Udawało się zdobyć igielit, tworzywo sztuczne, wykorzystywane w przemyśle elektrycznym, więc robili z niego wyplatane meble na metalowych stelażach

Taki konserwatyzm lubię (Olga Drenda)

Jechałam do Bydgoszczy na Vintage Photo Festival z duszą na ramieniu. Obawiałam się imprezy w schyłkowej fazie, a skończyło się przyjemnym rozczarowaniem i zetknięciem z ciekawie rozumianym podejściem konserwatywnym

Teatr

Jak balon z helem (Marta Zdanowska)

Zanim pornografia stała się wszechobecnie dostępnym towarem z Zachodu, istniał nieznany ląd golizny naszych rodziców, a może i dziadków, który powraca w spektaklu Agnieszki Jakimiak jako ekologiczna utopia

Wiersze

WIERSZE/ВІРШІ (Anna Gruver/Анна Грувер)

Ziemia

Międzygatunkowe kundle (Agata Szydłowska)

Kartezjański podział na naturę i kulturę służył ustawieniu relacji władzy. Jako sztuczny i szkodliwy powinien jak najszybciej zniknąć. Dyskurs antropocenu wciąż go jednak podtrzymuje – esej o postnaturze

Płyną śmieci, płyną (Maciej Robert)

Zły sen o zaśmieconych i zanieczyszczonych rzekach, sen utopków z groteskowej powieści Leszka Libery, spełnia się na naszych oczach

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Трагедія, але не знак (Софія Андрухович)

Коли всі орієнтири, на які людина звикла спиратися, перестають працювати, коли під ногами більше немає твердого ґрунту і немає жодної певності – знаки і символи, писані вилами по воді, стають вказівниками й орієнтирами

]]>

Film

Nikim innym już się nie będzie (Jakub Socha)

W tym roku na festiwalu w Gdyni można było obejrzeć prawdziwy przekrój tego, co może zaoferować polskie kino. Mieliśmy filmy stworzone z myślą o środowych seansach w telewizorze i takie, które właśnie wróciły z nagrodami z najważniejszych festiwali kina artystycznego

Na blokach czułem się lepiej (Mateusz Demski)

U mnie w domu nie było żadnej kultury. Nie było muzyki, literatury, nawet gazet nie było. Książki, płyty? Nie wiem, skąd mi się to wzięło – mówi Damian Kocur, reżyser jednego z najciekawszych filmów tegorocznego festiwalu w Gdyni

Literatura

Wywoływanie duchów (Maciej Płaza)

Tworzenie literatury, czyli opowiadanie o zdarzeniach na tyle ważnych, że wartych pieśni, pojmuję jako zanurzanie się w zgęstkę, schodzenie w nieprzejrzystą głębię ludzkiego serca, ziemi, na której żyjemy, i języka, jakim siebie opowiadamy

Rzekomo trudna rzecz, którą chciałbym natychmiast powtórzyć (Bartosz Sadulski)

Gargantuicznego kolosa Davida Fostera Wallace’a, liczącego w polskim przekładzie 1132 strony z posłowiem, czyta się całkiem normalnie, od lewej do prawej i w dół

Pożegnanie z językiem (Piotr Sadzik)

Houellebecq próbował niegdyś budzić nas z kolektywnej drzemki, ale teraz, kiedy śnione wówczas zbiorowe sny zupełnie już się rozwiały, sam ucieka w przestrzeń jałowej fantasmagorii

Media

Ekologie współpracy (Piotr Fortuna)

Grupy to dziś najsprawniejsze organy stetryczałego Facebooka. Są jego najbardziej tętniącą życiem, a zarazem najmniej widoczną częścią

Wsi spokojna w kawalerce (Karolina Wajman)

Kontrkulturowy gest oporu? Prawie. Za inspirację służy tu bardziej „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery niż „Walden” Thoreau

Muzyka

Mieć muzykę w sobie (Piotr Kowalczyk)

McCombs nigdy nie miał w karierze momentu absolutnie gwiazdorskiego. Jest artystą długo wchodzącym na twórczy szczyt. Niedawno wydał dziesiąty album

Muzyka 2.1: Nina Fukuoka (Wioleta Żochowska)

Wielu jej utworom towarzyszy aura dziwności, niedopasowania, z nieprzystających warstw i składników wyłaniają się pytania o tożsamość i przynależność we współczesnym świecie

Nowa klasyka w muzyce filmowej (Jan Topolski)

Dostojność i tempo u Mykietyna; gęstość i mrok u Stańczyka; przestrzeń i pogłos u Rożynek – oto trzy odrębne głosy w polskiej muzyce filmowej

Bakelitowa słuchawka (Jacek Świąder)

Mitch & Mitch,  którzy u zarania działalności przedstawiali się jako tajemniczy przybysze ze Stanów, wydali płytę z utworami Ennia Morricone z przełomu lat 60. i 70.

Obyczaje

Nie straszmy szkołą (Grzegorz Uzdański)

Przestańmy szkołę bić linijką po łapach i stawiać do kąta. To nie działa. Chodzi o to, żeby otworzyć się na dialog, nie budować niepotrzebnych barykad: „my, innowatorzy” i „wy, betony” – mówią polonistki

Sztuka

Odpady sklejki (Monika Stelmach)

Powojenni projektanci musieli posługiwać się tym, co było akurat dostępne. Udawało się zdobyć igielit, tworzywo sztuczne, wykorzystywane w przemyśle elektrycznym, więc robili z niego wyplatane meble na metalowych stelażach

Taki konserwatyzm lubię (Olga Drenda)

Jechałam do Bydgoszczy na Vintage Photo Festival z duszą na ramieniu. Obawiałam się imprezy w schyłkowej fazie, a skończyło się przyjemnym rozczarowaniem i zetknięciem z ciekawie rozumianym podejściem konserwatywnym

Teatr

Jak balon z helem (Marta Zdanowska)

Zanim pornografia stała się wszechobecnie dostępnym towarem z Zachodu, istniał nieznany ląd golizny naszych rodziców, a może i dziadków, który powraca w spektaklu Agnieszki Jakimiak jako ekologiczna utopia

Wiersze

WIERSZE/ВІРШІ (Anna Gruver/Анна Грувер)

Ziemia

Międzygatunkowe kundle (Agata Szydłowska)

Kartezjański podział na naturę i kulturę służył ustawieniu relacji władzy. Jako sztuczny i szkodliwy powinien jak najszybciej zniknąć. Dyskurs antropocenu wciąż go jednak podtrzymuje – esej o postnaturze

Płyną śmieci, płyną (Maciej Robert)

Zły sen o zaśmieconych i zanieczyszczonych rzekach, sen utopków z groteskowej powieści Leszka Libery, spełnia się na naszych oczach

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Трагедія, але не знак (Софія Андрухович)

Коли всі орієнтири, на які людина звикла спиратися, перестають працювати, коли під ногами більше немає твердого ґрунту і немає жодної певності – знаки і символи, писані вилами по воді, стають вказівниками й орієнтирами

]]>
Fri, 23 Sep 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/342]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/342

Film

A może to tylko zły sen? (Klaudia Rachubińska)

„Atlanta” konfrontuje widza z samym groteskowym sednem surrealistycznego doświadczenia życia w rasistowskim amerykańskim społeczeństwie. Niedługo 4 sezon, ponoć ostatni

Półtora rozwodu i pogrzeb (Tomasz Bąk)

Główny bohater serialu „Better Call Saul”, który po 6 sezonach właśnie dojechał do końca, zmieniał samochody niemal tak często jak tożsamość. Gdy poznajemy Jimmy’ego McGilla, najbardziej kosztowną składową jego dobytku jest żółto-rude, rozpadające się na naszych oczach suzuki esteem

Włosi o sobie (Adam Kruk)

Jak po pandemii koronawirusa poturbowani Włosi opisują swój kraj? Kraj, dodajmy, od dwóch dekad pogrążony w nieustannym kryzysie i tak jak sama Wenecja wyprany z optymizmu

Literatura

Rozkosze mamrotania (Monika Ochędowska)

Rozpoznajemy się, zbieramy, odliczamy i przybijamy piątki. Potrzebujemy wielu herstorii i opowieści matrylinearnych, by zbudować tożsamość – przegląd najnowszej literatury lesbijskiej

Poetyka niuansu (Joanna Mąkowska)

Czułe rozsmakowanie w detalu, uważne nasłuchiwanie, co dzieje się w literaturach zagranicznych, otworzyły nowe możliwości w myśleniu o relacji ja–wiersz–świat – o poezji Piotra Sommera

Media

Historia dematerializacji (Ewa Drygalska)

Apple zmieniło moje technologiczne życie na lepsze: przestałam się martwić aktualizacjami, walić ze złości w klawiaturę przy zawieszającym się systemie, tracić niezasejwowane teksty, frustrować nad systemową klikozą. Kupiłam i zostałam kupiona

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 21): Uprawianie wspólnoty cz. 2 (Krzysztof Marciniak)

W tym odcinku naukowczynie Agata Hummel i Aleksandra Jaszczyk opowiadają o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych. Poeta i rolnik Kalina Jaglarz czyta swoje wiersze i mówi o sztuce na wsi

Rachunek krzywd (Kacper Pobłocki)

Wyjście z kręgu pańszczyźnianej udręki nie odbędzie się bez stworzenia innej definicji człowieczeństwa. Czy to jest w ogóle możliwe?

Sztuka

Zbliżenie (Karol Sienkiewicz)

W ramach inicjatywy Druh Druha grupa prywatnych galerii z Warszawy na chwilę zaprosiła do siebie ukraińskich artystów. Powstał minifestiwal, skromny, ale różnorodny, solidarny w duchu, ale nie ckliwy

Teatr

Anatomia pragnienia (Teresa Fazan)

Tematem, który najbardziej interesuje autorki wrocławskiego spektaklu, jest miłość, a scena staje się dla nich miejscem potencjalnej przemiany, praktykowania utopijnej wspólnotowości

Ciała obce (Zuzanna Berendt)

W „Błogo” Ramony Nagabczyńskiej ciąża i poród są performowane jako budzące niepokój stany obcości

Wiersze

Wiersze (Wojciech Brzoska)

Україна

Провал як звільнення (Анна Калугер)

Українська спільнота цілковито зайнята обороною власних тилів, захистом, поступовою реконструкцією і випрацюванням нових формул згоди щодо того, як співжити з власним минулим

]]>

Film

A może to tylko zły sen? (Klaudia Rachubińska)

„Atlanta” konfrontuje widza z samym groteskowym sednem surrealistycznego doświadczenia życia w rasistowskim amerykańskim społeczeństwie. Niedługo 4 sezon, ponoć ostatni

Półtora rozwodu i pogrzeb (Tomasz Bąk)

Główny bohater serialu „Better Call Saul”, który po 6 sezonach właśnie dojechał do końca, zmieniał samochody niemal tak często jak tożsamość. Gdy poznajemy Jimmy’ego McGilla, najbardziej kosztowną składową jego dobytku jest żółto-rude, rozpadające się na naszych oczach suzuki esteem

Włosi o sobie (Adam Kruk)

Jak po pandemii koronawirusa poturbowani Włosi opisują swój kraj? Kraj, dodajmy, od dwóch dekad pogrążony w nieustannym kryzysie i tak jak sama Wenecja wyprany z optymizmu

Literatura

Rozkosze mamrotania (Monika Ochędowska)

Rozpoznajemy się, zbieramy, odliczamy i przybijamy piątki. Potrzebujemy wielu herstorii i opowieści matrylinearnych, by zbudować tożsamość – przegląd najnowszej literatury lesbijskiej

Poetyka niuansu (Joanna Mąkowska)

Czułe rozsmakowanie w detalu, uważne nasłuchiwanie, co dzieje się w literaturach zagranicznych, otworzyły nowe możliwości w myśleniu o relacji ja–wiersz–świat – o poezji Piotra Sommera

Media

Historia dematerializacji (Ewa Drygalska)

Apple zmieniło moje technologiczne życie na lepsze: przestałam się martwić aktualizacjami, walić ze złości w klawiaturę przy zawieszającym się systemie, tracić niezasejwowane teksty, frustrować nad systemową klikozą. Kupiłam i zostałam kupiona

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 21): Uprawianie wspólnoty cz. 2 (Krzysztof Marciniak)

W tym odcinku naukowczynie Agata Hummel i Aleksandra Jaszczyk opowiadają o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych. Poeta i rolnik Kalina Jaglarz czyta swoje wiersze i mówi o sztuce na wsi

Rachunek krzywd (Kacper Pobłocki)

Wyjście z kręgu pańszczyźnianej udręki nie odbędzie się bez stworzenia innej definicji człowieczeństwa. Czy to jest w ogóle możliwe?

Sztuka

Zbliżenie (Karol Sienkiewicz)

W ramach inicjatywy Druh Druha grupa prywatnych galerii z Warszawy na chwilę zaprosiła do siebie ukraińskich artystów. Powstał minifestiwal, skromny, ale różnorodny, solidarny w duchu, ale nie ckliwy

Teatr

Anatomia pragnienia (Teresa Fazan)

Tematem, który najbardziej interesuje autorki wrocławskiego spektaklu, jest miłość, a scena staje się dla nich miejscem potencjalnej przemiany, praktykowania utopijnej wspólnotowości

Ciała obce (Zuzanna Berendt)

W „Błogo” Ramony Nagabczyńskiej ciąża i poród są performowane jako budzące niepokój stany obcości

Wiersze

Wiersze (Wojciech Brzoska)

Україна

Провал як звільнення (Анна Калугер)

Українська спільнота цілковито зайнята обороною власних тилів, захистом, поступовою реконструкцією і випрацюванням нових формул згоди щодо того, як співжити з власним минулим

]]>
Fri, 09 Sep 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/341]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/341

Film

Pełnia życia nad kraterem (Marta Bałaga)

Katia i Maurice byli zabawni, pełni życia i humoru. Wynikało to z tego, że żyli tak blisko śmierci. Wiedzieli, że każda chwila może być ich ostatnią. Musiało być w tym coś wyzwalającego – opowiada autorka dokumentu „Wulkan miłości” o parze wulkanologów

Pogodny koszmar (Darek Arest)

„Sandman” to wierna adaptacja świetnego komiksu zrealizowana pod czujnym okiem twórcy oryginału – Neila Gaimana. Efekt jest dość nieciekawy

Dziwne losy Nathana Fieldera (Agnieszka Jakimiak)

Nic, co jest w tym momencie obecne w telewizji i na platformach streamingowych, nie przypomina „Próby generalnej”, szaleńczego i wywrotowego projektu Nathana Fieldera, i nic nie może się z nim mierzyć

Literatura

Rozpisywanie rodziny (Aleksandra Grzemska)

Trudno dziś nie pisać o rodzinie, skoro jej model ulega tak gwałtownym przeobrażeniom. Wraz z nimi ujawniają się ograniczenia klasycznej opowieści o relacjach międzypokoleniowych

Nowa pisownia ukraińskiej literatury (Ostap Slyvynsky)

W żadnej książce Żadana nie było tylu rozważań o języku i pisaniu, ile w nowym tomiku. Poeta siada do pracy: zaczyna rozbierać swoje narzędzie, oliwić, czyścić. Próbuje naprawiać język. Jaka będzie ta nowa literatura nowej wojny?

Muzyka

Nowe piosenki są na trzecim planie (Jacek Świąder)

W trakcie Szigetu rozgorzała dyskusja o tym, czy artystom z Ukrainy wolno występować na tej samej scenie z Rosjanami – relacja z największego węgierskiego festiwalu muzycznego

Wpływ genzetów (Michał Wieczorek)

„Na razie moje życie wygląda jak szalona przejażdżka pociągiem, podczas której dzieje się wiele pięknych rzeczy. Chyba po prostu jestem wreszcie szczęśliwa” – mówi Arooj Aftab

Medium (Piotr Kowalczyk)

Z gigantomanią jest jej do twarzy, potrafi z tego zrobić dobry użytek. Potwierdza to nowy album „Renaissance”

Głupio, ale mądrze (Olga Drenda)

Scooter to trochę Acid Drinkers. Odległe porównanie, i może obrazoburcze, ale łączy te zespoły umiejętność robienia spektaklu, fachowa sprawność i świetne wyczucie konwencji

Wykiwać hołotę (Marcin Stachowicz)

„Totalna katastrofa: Woodstock ’99” ogląda się jak dobry eat the rich thriller: gatunek piętnujący chciwość człowieka późnego kapitalizmu, tej perfumowanej małpy w garniturze

Obyczaje

Batalion z tęczowym jednorożcem (Ula Idzikowska)

Ukraińska społeczność LGBTQI+ próbuje organizować parady od 2012 roku – wtedy organizatorzy wydarzenia je odwołali, bo bali się o swoje bezpieczeństwo. Dziś walczy nie tylko o swoje prawa, ale też na froncie

W krainie klepoków (Jakub Kornhauser)

Dworkokształtnego budynku Beskidzkiego Centrum Zabawki Drewnianej w Stryszawie strzegą niczym cerbery dwa wielkie kolorowe koguty

Mówić, milczeć, znów mówić (Natalia Otriszczenko)

Wywiady ze świadkami wydarzeń stały się ważnymi elementami pola medialnego – o dokumentowaniu opowieści o dniu powszednim wojny

Ławeczka przy drodze (Olga Drenda)

Przebywanie w opłotkach codzienności zaczęło kruszyć mój kanon teoretyczny, aksjologiczny, mój horyzont kulturalny nawet.  Tęsknię za jakąś porządną biblioteką

Już tu, już teraz (J. Szpilka)

Obraz queerowości, jaki wyłania się z reportaży o queerze, nie jest ani nietrafiony, ani odległy. Ale zupełnie nie dotyka tego, co jest w queerowym życiu pociągające, piękne, bliskie albo chociaż składa się na normalność odmieńczości, na jej drobne frustracje i przyjemności

Nie będziemy oglądać ładnych obrazków (Lidia Pańków)

Odbudowa Ukrainy już się zaczyna: od refleksji. Ludzie o niej myślą i odczuwają potrzebę, by ten proces realnie się toczył. Niezależnie od gromadzących się wokół tego emocji – mówi jeden z inicjatorów konferencji „The Reconstruction of Ukraine: Ruination, Representation, Solidarity”

Sztuka

Ściemniona fotografia (Adam Mazur)

Proces utraty wiarygodności przez fotografię jest nieodwracalny. Opłakiwany przez dokumentalistów, bywa inspirujący dla artystów

Eschatologiczny optymizm (Marta Czyż)

Nie jestem pewien, czy jakąkolwiek rosyjską instytucję można dzisiaj nazwać „niezależną”. Wojna trwa osiem lat i powody, by odmówić współpracy z państwem rosyjskim i jego instytucjami, są oczywiste

Praca fizyczna (Anna Pajęcka)

Lubię włóczyć się i kluczyć, nawet w miejscu, oglądając każdy przykuwający uwagę detal z różnych perspektyw. Trochę jak na wystawie, kiedy odbiorca przygląda się zestawom prac – mówi tuchowski artysta

Wyzwolenie przez porażkę (Anna Kaluger)

Po raz kolejny współczesna sztuka ukraińska została wykorzystana jako tło dla efektownego gestu propagandowego rosyjskich działaczy kultury. Ostatecznie londyńska wystawa „The Ukrainian Way” została odwołana

Teatr

Nowe odcienie Dobosza (Katarzyna Niedurny)

Kiedy miałem dwadzieścia parę lat i zaczynałem swoją przygodę z teatrem, to musiałem być nieznośny. Byłem wojownikiem, orędownikiem pracy, potwornie irytowałem się, kiedy ktoś publicznie śmiał powiedzieć, „że mu się nie chce”. Tak, byłem terrorystą

Teatr na wulkanie (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Publiczny protest rozpoczął się w czerwcu, nie był to jednak początek konfliktu zespołu z dyrekcją. Raczej jego kulminacja. Co dzieje się w jednym z najważniejszych polskich teatrów? – reportaż o sytuacji w TR Warszawa

Sprostowanie (Roman Pawłowski)

Sprostowanie do tekstu „Teatr na wulkanie” o sytuacji w TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Łukasz Kamiński)

Ziemia

Odzyskać żałobę, odzyskać rzekę (Justyna Drath)

Rozpacz po Odrze, współczucie dla cierpiących istot, eksponowanie bólu na pewno nie jest procesem wygodnym, nie mamy tu oswojonych i znajomych form. Potrzebujemy skonstruowania tych obrzędów na nowo

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Обійняти дружину коханця (Софія Андрухович)

Небачений доступ до інформації, притаманний нашому часові, доступ до нескінченної кількості проявів війни онлайн – наближає нас до розуміння того, що відбувається, чи навпаки – віддаляє, створюючи лише ілюзію повного проникання?

Сергій Жадан: новий правопис української літератури (Остап Сливинський)

Бути таким важливим голосом для свого міста, своєї спільноти, своєї країни можливо лише тоді, коли володієш рідкісною силою перебувати водночас у різних просторах і часах, бути анахронічним, бути деінде

]]>

Film

Pełnia życia nad kraterem (Marta Bałaga)

Katia i Maurice byli zabawni, pełni życia i humoru. Wynikało to z tego, że żyli tak blisko śmierci. Wiedzieli, że każda chwila może być ich ostatnią. Musiało być w tym coś wyzwalającego – opowiada autorka dokumentu „Wulkan miłości” o parze wulkanologów

Pogodny koszmar (Darek Arest)

„Sandman” to wierna adaptacja świetnego komiksu zrealizowana pod czujnym okiem twórcy oryginału – Neila Gaimana. Efekt jest dość nieciekawy

Dziwne losy Nathana Fieldera (Agnieszka Jakimiak)

Nic, co jest w tym momencie obecne w telewizji i na platformach streamingowych, nie przypomina „Próby generalnej”, szaleńczego i wywrotowego projektu Nathana Fieldera, i nic nie może się z nim mierzyć

Literatura

Rozpisywanie rodziny (Aleksandra Grzemska)

Trudno dziś nie pisać o rodzinie, skoro jej model ulega tak gwałtownym przeobrażeniom. Wraz z nimi ujawniają się ograniczenia klasycznej opowieści o relacjach międzypokoleniowych

Nowa pisownia ukraińskiej literatury (Ostap Slyvynsky)

W żadnej książce Żadana nie było tylu rozważań o języku i pisaniu, ile w nowym tomiku. Poeta siada do pracy: zaczyna rozbierać swoje narzędzie, oliwić, czyścić. Próbuje naprawiać język. Jaka będzie ta nowa literatura nowej wojny?

Muzyka

Nowe piosenki są na trzecim planie (Jacek Świąder)

W trakcie Szigetu rozgorzała dyskusja o tym, czy artystom z Ukrainy wolno występować na tej samej scenie z Rosjanami – relacja z największego węgierskiego festiwalu muzycznego

Wpływ genzetów (Michał Wieczorek)

„Na razie moje życie wygląda jak szalona przejażdżka pociągiem, podczas której dzieje się wiele pięknych rzeczy. Chyba po prostu jestem wreszcie szczęśliwa” – mówi Arooj Aftab

Medium (Piotr Kowalczyk)

Z gigantomanią jest jej do twarzy, potrafi z tego zrobić dobry użytek. Potwierdza to nowy album „Renaissance”

Głupio, ale mądrze (Olga Drenda)

Scooter to trochę Acid Drinkers. Odległe porównanie, i może obrazoburcze, ale łączy te zespoły umiejętność robienia spektaklu, fachowa sprawność i świetne wyczucie konwencji

Wykiwać hołotę (Marcin Stachowicz)

„Totalna katastrofa: Woodstock ’99” ogląda się jak dobry eat the rich thriller: gatunek piętnujący chciwość człowieka późnego kapitalizmu, tej perfumowanej małpy w garniturze

Obyczaje

Batalion z tęczowym jednorożcem (Ula Idzikowska)

Ukraińska społeczność LGBTQI+ próbuje organizować parady od 2012 roku – wtedy organizatorzy wydarzenia je odwołali, bo bali się o swoje bezpieczeństwo. Dziś walczy nie tylko o swoje prawa, ale też na froncie

W krainie klepoków (Jakub Kornhauser)

Dworkokształtnego budynku Beskidzkiego Centrum Zabawki Drewnianej w Stryszawie strzegą niczym cerbery dwa wielkie kolorowe koguty

Mówić, milczeć, znów mówić (Natalia Otriszczenko)

Wywiady ze świadkami wydarzeń stały się ważnymi elementami pola medialnego – o dokumentowaniu opowieści o dniu powszednim wojny

Ławeczka przy drodze (Olga Drenda)

Przebywanie w opłotkach codzienności zaczęło kruszyć mój kanon teoretyczny, aksjologiczny, mój horyzont kulturalny nawet.  Tęsknię za jakąś porządną biblioteką

Już tu, już teraz (J. Szpilka)

Obraz queerowości, jaki wyłania się z reportaży o queerze, nie jest ani nietrafiony, ani odległy. Ale zupełnie nie dotyka tego, co jest w queerowym życiu pociągające, piękne, bliskie albo chociaż składa się na normalność odmieńczości, na jej drobne frustracje i przyjemności

Nie będziemy oglądać ładnych obrazków (Lidia Pańków)

Odbudowa Ukrainy już się zaczyna: od refleksji. Ludzie o niej myślą i odczuwają potrzebę, by ten proces realnie się toczył. Niezależnie od gromadzących się wokół tego emocji – mówi jeden z inicjatorów konferencji „The Reconstruction of Ukraine: Ruination, Representation, Solidarity”

Sztuka

Ściemniona fotografia (Adam Mazur)

Proces utraty wiarygodności przez fotografię jest nieodwracalny. Opłakiwany przez dokumentalistów, bywa inspirujący dla artystów

Eschatologiczny optymizm (Marta Czyż)

Nie jestem pewien, czy jakąkolwiek rosyjską instytucję można dzisiaj nazwać „niezależną”. Wojna trwa osiem lat i powody, by odmówić współpracy z państwem rosyjskim i jego instytucjami, są oczywiste

Praca fizyczna (Anna Pajęcka)

Lubię włóczyć się i kluczyć, nawet w miejscu, oglądając każdy przykuwający uwagę detal z różnych perspektyw. Trochę jak na wystawie, kiedy odbiorca przygląda się zestawom prac – mówi tuchowski artysta

Wyzwolenie przez porażkę (Anna Kaluger)

Po raz kolejny współczesna sztuka ukraińska została wykorzystana jako tło dla efektownego gestu propagandowego rosyjskich działaczy kultury. Ostatecznie londyńska wystawa „The Ukrainian Way” została odwołana

Teatr

Nowe odcienie Dobosza (Katarzyna Niedurny)

Kiedy miałem dwadzieścia parę lat i zaczynałem swoją przygodę z teatrem, to musiałem być nieznośny. Byłem wojownikiem, orędownikiem pracy, potwornie irytowałem się, kiedy ktoś publicznie śmiał powiedzieć, „że mu się nie chce”. Tak, byłem terrorystą

Teatr na wulkanie (Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski)

Publiczny protest rozpoczął się w czerwcu, nie był to jednak początek konfliktu zespołu z dyrekcją. Raczej jego kulminacja. Co dzieje się w jednym z najważniejszych polskich teatrów? – reportaż o sytuacji w TR Warszawa

Sprostowanie (Roman Pawłowski)

Sprostowanie do tekstu „Teatr na wulkanie” o sytuacji w TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Łukasz Kamiński)

Ziemia

Odzyskać żałobę, odzyskać rzekę (Justyna Drath)

Rozpacz po Odrze, współczucie dla cierpiących istot, eksponowanie bólu na pewno nie jest procesem wygodnym, nie mamy tu oswojonych i znajomych form. Potrzebujemy skonstruowania tych obrzędów na nowo

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Обійняти дружину коханця (Софія Андрухович)

Небачений доступ до інформації, притаманний нашому часові, доступ до нескінченної кількості проявів війни онлайн – наближає нас до розуміння того, що відбувається, чи навпаки – віддаляє, створюючи лише ілюзію повного проникання?

Сергій Жадан: новий правопис української літератури (Остап Сливинський)

Бути таким важливим голосом для свого міста, своєї спільноти, своєї країни можливо лише тоді, коли володієш рідкісною силою перебувати водночас у різних просторах і часах, бути анахронічним, бути деінде

]]>
Fri, 26 Aug 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/340]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/340

Literatura

Nagi dorsz (Łukasz Najder)

Nie udało się, pomimo licznych atutów intelektualnych i sprawnego pióra. Książka Wiesławca Deluxe jest trochę jak pokaz fajerwerków z bardzo małym budżetem podczas długiej letniej nocy

Ładny tekst o potworze (Aldona Kopkiewicz)

Anne Carson robi z eseju eksperyment, uruchamiając rozmaite literackie formy tak, by myślenie działało jako poezja. Jednak powtarzany w „Autobiografii czerwonego” mit o miłości wydaje się dziś dyskusyjny

Muzyka

Jasno, prawie dzień (Jakub Knera)

Tyle było w pandemii rozmów o łączeniu się środowisk, działaniu na rzecz wspólnego dobra, byciu razem, wymianie energii, stawianiu na lokalność. Wszyscy o tym zapomnieli, choć są wyjątki – jednym z nich jest festiwal Spokój w środku Kaszub

Obyczaje

La, la, la (Olga Hund)

Bałabym się prosić zmarzniętego człowieka, żeby opowiedział mi swoją historię, bo czy zmarznięty człowiek, któremu daję herbatę, skarpetki czy majtki, może mi odmówić? Wolontariuszką będę dalej – ale jako pisarka się poddaję

Humanitarny ruch oporu (Paweł Knut)

Ta sieć i przyjaźnie, które wypączkowały z doświadczenia wspólnego pomagania, to jedna z niewielu dobrych rzeczy, jakie pozostaną na dłużej po złu, które jest tu wyrządzane ludziom i Puszczy

Sztuka

Z bezsilności (Monika Stelmach)

Dyskutujemy o tym, czy uczelnie artystyczne mają po prostu dostarczać umiejętności potrzebnych na rynku pracy, być etapem kariery czy jednak miejscem, w którym uczymy się myśleć o świecie krytycznie, odważnie i twórczo – mówi kuratorka wystawy „Odszkolnić!” w białostockim Arsenale

Na skrzydłach niepokoju (Stach Szabłowski)

Zmiany w zbiorowej wrażliwości mogą nie mieć znaczenia dla pojedynczej osoby twórczej. Kiedy jednak zaprosi się na wystawę prawie sto osób w podobnym wieku, sztuka uruchamia się jako machina produkująca odbicie wspólnej, generacyjnej świadomości

Teatr

Weź ręcznik i połóż się na ziemi (Anna Pajęcka)

Trudno pozbyć się wrażenia, że dużo w tegorocznej edycji Festiwalu Szekspirowskiego męskości – teatr wraca tu momentami do swojej elżbietańskiej tradycji, tematyzując przy okazji męskość na różne sposoby

Pornograficzny climax (Piotr Gruszczyński)

W „Narcosexuals” performerzy są nadzy, w większości to tancerze wybrani w castingu. Wielu z nich miało osobiste doświadczenie z chemseksem

Wiersze

wiersze (Magdalena Bielska)

Україна

Говорити, мовчати й говорити знову (Наталя Отріщенко)

Через війну ми втратили контроль над своїми життями, однак ми можемо мати контроль над своїми життєвими оповідями і їхнім подальшим збереженням чи використанням

]]>

Literatura

Nagi dorsz (Łukasz Najder)

Nie udało się, pomimo licznych atutów intelektualnych i sprawnego pióra. Książka Wiesławca Deluxe jest trochę jak pokaz fajerwerków z bardzo małym budżetem podczas długiej letniej nocy

Ładny tekst o potworze (Aldona Kopkiewicz)

Anne Carson robi z eseju eksperyment, uruchamiając rozmaite literackie formy tak, by myślenie działało jako poezja. Jednak powtarzany w „Autobiografii czerwonego” mit o miłości wydaje się dziś dyskusyjny

Muzyka

Jasno, prawie dzień (Jakub Knera)

Tyle było w pandemii rozmów o łączeniu się środowisk, działaniu na rzecz wspólnego dobra, byciu razem, wymianie energii, stawianiu na lokalność. Wszyscy o tym zapomnieli, choć są wyjątki – jednym z nich jest festiwal Spokój w środku Kaszub

Obyczaje

La, la, la (Olga Hund)

Bałabym się prosić zmarzniętego człowieka, żeby opowiedział mi swoją historię, bo czy zmarznięty człowiek, któremu daję herbatę, skarpetki czy majtki, może mi odmówić? Wolontariuszką będę dalej – ale jako pisarka się poddaję

Humanitarny ruch oporu (Paweł Knut)

Ta sieć i przyjaźnie, które wypączkowały z doświadczenia wspólnego pomagania, to jedna z niewielu dobrych rzeczy, jakie pozostaną na dłużej po złu, które jest tu wyrządzane ludziom i Puszczy

Sztuka

Z bezsilności (Monika Stelmach)

Dyskutujemy o tym, czy uczelnie artystyczne mają po prostu dostarczać umiejętności potrzebnych na rynku pracy, być etapem kariery czy jednak miejscem, w którym uczymy się myśleć o świecie krytycznie, odważnie i twórczo – mówi kuratorka wystawy „Odszkolnić!” w białostockim Arsenale

Na skrzydłach niepokoju (Stach Szabłowski)

Zmiany w zbiorowej wrażliwości mogą nie mieć znaczenia dla pojedynczej osoby twórczej. Kiedy jednak zaprosi się na wystawę prawie sto osób w podobnym wieku, sztuka uruchamia się jako machina produkująca odbicie wspólnej, generacyjnej świadomości

Teatr

Weź ręcznik i połóż się na ziemi (Anna Pajęcka)

Trudno pozbyć się wrażenia, że dużo w tegorocznej edycji Festiwalu Szekspirowskiego męskości – teatr wraca tu momentami do swojej elżbietańskiej tradycji, tematyzując przy okazji męskość na różne sposoby

Pornograficzny climax (Piotr Gruszczyński)

W „Narcosexuals” performerzy są nadzy, w większości to tancerze wybrani w castingu. Wielu z nich miało osobiste doświadczenie z chemseksem

Wiersze

wiersze (Magdalena Bielska)

Україна

Говорити, мовчати й говорити знову (Наталя Отріщенко)

Через війну ми втратили контроль над своїми життями, однак ми можемо мати контроль над своїми життєвими оповідями і їхнім подальшим збереженням чи використанням

]]>
Fri, 12 Aug 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/339]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/339

Film

Kino wisceralne (Łukasz Mańkowski)

Zdaje się, że jesteśmy masochistami, a do tego w jakiś sposób sprawiamy, że nasza widownia również podąża masochistyczną ścieżką – mówią autorzy pokazywanego na Nowych Horyzontach „De Humani Corporis Fabrica”

Paryż pęcznieje od nudy (Klara Cykorz)

Olivier Assayas, autor „Irmy Vep” – serialowej wariacji na temat filmu o kręceniu wariacji na temat serialu – nie ma nic nowego do powiedzenia na temat globalizacji, baniek streamingowych, kondycji kin. No, czegokolwiek

Nowe ciało po antropocenie (Jakub Majmurek)

Przedstawiając wizję mniej lub bardziej apokaliptycznej przyszłości, Cronenberg skupia się nie na innowacjach technologicznych czy gadżetach, ale na ciele. Jego nowy film wszedł do kin

Psy, osły, niedźwiedzie (Jakub Socha)

Nie po to się jedzie na Nowe Horyzonty, żeby oglądać filmy, które ogląda się przez cały rok: sprawnie opowiedziane, trzymające się zasad. To wyprawa po odrobinę dzikości, szaleństwa, sztuki

Literatura

Węzełek (Grzegorz Piątek)

We „Wstecz” Błażej Brzostek tka opowieść z cudzych opowieści. Nieustannie przypomina, że w żadnym momencie nie było i nie ma jednej Warszawy, że doświadczenie miasta różni się w zależności od klasy, wyznania, tożsamości czy po prostu wieku

Lepiej się zgubić (Adam Woźniak)

W „Czarnym hetmanie” Barbara Sadurska opisuje narzędzia przetwarzania wojny w coś znośnego, doniosłego, a nawet pociągającego. Jest tu mit, opowieść kombatancka, jest świadectwo traumy, ale też komputerowa strzelanka. I szachy

Jak ze stali (Jurij Zawadski)

Doświadczenie wojny podważa tradycję, człowiek się nią rozczarowuje. Chce się krzyczeć, używać nowego języka. Sztuka i muzyka muszą być nowe, żeby współbrzmiały z nowym odczuwaniem – mówi dyrektorka programowa lwowskiego BookForum

Niby coś (Agnieszka Budnik)

Jeśli „Oto ciało moje” Aleksandry Pakieły ma być próbą odsłonięcia przyczyn bulimii, to zwyczajnie rozczarowuje. Jest jednak wyraźna granica między konfesyjną opowieścią o borykaniu się z chorobą a powieścią na ten temat

Zagęszczanie (Piotr Sadzik)

„Nic się nie działo” Tomasza S. Markiewki to próba zrobienia miejsca dla słów i doświadczeń tych, których perspektywy wygłuszał monolityczny konstrukt historii

Media

Słabe teksty (Aleksandra Boćkowska)

Złe traktowanie autorek i autorów wpływa na jakość tekstów. W czasach, gdy władza zawłaszcza, co się da, a w social mediach grasują trolle, na dziennikarkach i dziennikarzach spoczywa większa niż kiedykolwiek odpowiedzialność

Muzyka

Jak powietrze (Aleksandra Boćkowska)

Pandemia zniszczyła projekty ważniejsze od gazet o muzyce. Chyba po prostu nauczyła nas, że świat jest bardziej nieprzewidywalny, niż sądziliśmy – mówi redaktor naczelny magazynu „GaMa”, a wcześniej „Gazety Magnetofonowej”. W lipcu ogłosił, że kończy z wydawaniem czasopism

Otwartość i szaleństwo (Maciej Krawiec)

Gdy jako muzyk ciągle jestem ciekawy czegoś nowego, trudno mi nagle stanąć z boku i powiedzieć sobie: „Chcę, żeby publiczność kojarzyła mnie w taki a taki sposób”

Obyczaje

Betoniarka wstydu (Dominika Tworek)

Wpadam w trans. Nie myślę już o niczym. Tylko jem, brudząc się przy tym jak niemowlak. Cieszę się podwójnie, bo wiem, że za tę rozkosz nie zapłacę najgorszej kary. Nie przytyję

Zawkrze na zawsze (Olga Drenda)

Większość miast wywołuje u mnie jakieś zaskakujące déjà vu. Mława natomiast nie kojarzyła mi się z innymi miejscowościami – relacja z wizyty w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej

DELFIN W MALINACH (odc. 20): Uprawianie wspólnoty cz. 1 (Krzysztof Marciniak)

Z neoruralsami rozmawia Krzysztof Marciniak. Odcinek o wspólnotowym uprawianiu ziemi i ekologicznej produkcji żywności

Wojna i poetyka (Agata Sikora)

24 lutego moja aparatura przetwarzania świata uległa zacięciu. Nigdy wcześniej nie miałam takiego poczucia bezsensu tego, co robię – czy metoda eseistyczna, w której za punkt wyjścia bierze się własne doświadczenia, nie zderzyła się właśnie ze ścianą?

Sztuka

Smutno było to oglądać (Karol Sienkiewicz)

Documenta 15, kuratorowane kolektywnie przez indonezyjską ruangrupę, miało toczyć się wokół wspólnotowych praktyk. Niestety tonie w spirali oskarżeń

Mury nie runą (Arek Gruszczyński)

Czułam, że znajduję język, żeby opisać to, co czuliśmy w zeszłym roku. Ale nie tylko to. Jest w tym murze dużo szersza perspektywa europejskiej winy

Teatr

Mało ciszy (Anna Pajęcka)

„Rytuał miłosny” w reżyserii Daniela Kotowskiego nie jest spektaklem edukacyjnym. Przede wszystkim buduje na scenie, przynajmniej na godzinę, uniwersum, które pozwala nawiązać kontakt. Po zakończeniu publiczność nie klaskała

Alternatywne scenariusze (Piotr Morawski)

Szczeciński Teatr Współczesny w minionym sezonie konsekwentnie realizuje program tworzenia alternatywnych wizji rzeczywistości. Ale zapewnia też – tak jak w spektaklach „Spartakus” czy „Wiarołomna” – miejsce do ich rzeczywistego praktykowania

Szkatułka z kolorami (Arek Gruszczyński)

„Orlando. Biografie” jest chyba pierwszym spektaklem dotyczącym niebinarności i przemiany zagranym przez aktorów trans, niebinarnych i cis. Chciałyśmy zderzyć pasywność Orlando ze sprawczością osób, które z nami pracowały

Wiersze

wiersze (Ija Kiwa/Ія Ківа)

Ziemia

Przebudzone olbrzymy (Bartłomiej Knosala)

Czy wierzenia kirgiskich szamanów uznających związek między stanem populacji śnieżnej pantery a stanem ludzkich społeczeństw należy uznać za zabobon czy raczej za pociągającą fikcję, która niesie obietnicę harmonijnej relacji ludzi z ich otoczeniem?

Zbudować lepszy świat po nic (Dawid Juraszek)

Produkowanie i cyzelowanie kolejnych danych, faktów i dowodów jest tylko na rękę tym, którzy chcą odwlekać rozmowę o budowie lepszego świata: bezpieczniejszego, czystszego, sprawiedliwszego

Україна

В Україні я – криця (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

Ти виїжджаєш за межі своєї країни – і плачеш, ходячи вулицями Берліна, Парижа, Варшави, від розпачу, травми і розуміння того, що імперія вирішила вкрасти твою молодість та життя

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Herstory (Софія Андрухович)

Я думаю: ні, не може бути, щоб Бог подбав про найменші вусики і лапки в комашки – і щоб покинув моїх дітей

]]>

Film

Kino wisceralne (Łukasz Mańkowski)

Zdaje się, że jesteśmy masochistami, a do tego w jakiś sposób sprawiamy, że nasza widownia również podąża masochistyczną ścieżką – mówią autorzy pokazywanego na Nowych Horyzontach „De Humani Corporis Fabrica”

Paryż pęcznieje od nudy (Klara Cykorz)

Olivier Assayas, autor „Irmy Vep” – serialowej wariacji na temat filmu o kręceniu wariacji na temat serialu – nie ma nic nowego do powiedzenia na temat globalizacji, baniek streamingowych, kondycji kin. No, czegokolwiek

Nowe ciało po antropocenie (Jakub Majmurek)

Przedstawiając wizję mniej lub bardziej apokaliptycznej przyszłości, Cronenberg skupia się nie na innowacjach technologicznych czy gadżetach, ale na ciele. Jego nowy film wszedł do kin

Psy, osły, niedźwiedzie (Jakub Socha)

Nie po to się jedzie na Nowe Horyzonty, żeby oglądać filmy, które ogląda się przez cały rok: sprawnie opowiedziane, trzymające się zasad. To wyprawa po odrobinę dzikości, szaleństwa, sztuki

Literatura

Węzełek (Grzegorz Piątek)

We „Wstecz” Błażej Brzostek tka opowieść z cudzych opowieści. Nieustannie przypomina, że w żadnym momencie nie było i nie ma jednej Warszawy, że doświadczenie miasta różni się w zależności od klasy, wyznania, tożsamości czy po prostu wieku

Lepiej się zgubić (Adam Woźniak)

W „Czarnym hetmanie” Barbara Sadurska opisuje narzędzia przetwarzania wojny w coś znośnego, doniosłego, a nawet pociągającego. Jest tu mit, opowieść kombatancka, jest świadectwo traumy, ale też komputerowa strzelanka. I szachy

Jak ze stali (Jurij Zawadski)

Doświadczenie wojny podważa tradycję, człowiek się nią rozczarowuje. Chce się krzyczeć, używać nowego języka. Sztuka i muzyka muszą być nowe, żeby współbrzmiały z nowym odczuwaniem – mówi dyrektorka programowa lwowskiego BookForum

Niby coś (Agnieszka Budnik)

Jeśli „Oto ciało moje” Aleksandry Pakieły ma być próbą odsłonięcia przyczyn bulimii, to zwyczajnie rozczarowuje. Jest jednak wyraźna granica między konfesyjną opowieścią o borykaniu się z chorobą a powieścią na ten temat

Zagęszczanie (Piotr Sadzik)

„Nic się nie działo” Tomasza S. Markiewki to próba zrobienia miejsca dla słów i doświadczeń tych, których perspektywy wygłuszał monolityczny konstrukt historii

Media

Słabe teksty (Aleksandra Boćkowska)

Złe traktowanie autorek i autorów wpływa na jakość tekstów. W czasach, gdy władza zawłaszcza, co się da, a w social mediach grasują trolle, na dziennikarkach i dziennikarzach spoczywa większa niż kiedykolwiek odpowiedzialność

Muzyka

Jak powietrze (Aleksandra Boćkowska)

Pandemia zniszczyła projekty ważniejsze od gazet o muzyce. Chyba po prostu nauczyła nas, że świat jest bardziej nieprzewidywalny, niż sądziliśmy – mówi redaktor naczelny magazynu „GaMa”, a wcześniej „Gazety Magnetofonowej”. W lipcu ogłosił, że kończy z wydawaniem czasopism

Otwartość i szaleństwo (Maciej Krawiec)

Gdy jako muzyk ciągle jestem ciekawy czegoś nowego, trudno mi nagle stanąć z boku i powiedzieć sobie: „Chcę, żeby publiczność kojarzyła mnie w taki a taki sposób”

Obyczaje

Betoniarka wstydu (Dominika Tworek)

Wpadam w trans. Nie myślę już o niczym. Tylko jem, brudząc się przy tym jak niemowlak. Cieszę się podwójnie, bo wiem, że za tę rozkosz nie zapłacę najgorszej kary. Nie przytyję

Zawkrze na zawsze (Olga Drenda)

Większość miast wywołuje u mnie jakieś zaskakujące déjà vu. Mława natomiast nie kojarzyła mi się z innymi miejscowościami – relacja z wizyty w Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej

DELFIN W MALINACH (odc. 20): Uprawianie wspólnoty cz. 1 (Krzysztof Marciniak)

Z neoruralsami rozmawia Krzysztof Marciniak. Odcinek o wspólnotowym uprawianiu ziemi i ekologicznej produkcji żywności

Wojna i poetyka (Agata Sikora)

24 lutego moja aparatura przetwarzania świata uległa zacięciu. Nigdy wcześniej nie miałam takiego poczucia bezsensu tego, co robię – czy metoda eseistyczna, w której za punkt wyjścia bierze się własne doświadczenia, nie zderzyła się właśnie ze ścianą?

Sztuka

Smutno było to oglądać (Karol Sienkiewicz)

Documenta 15, kuratorowane kolektywnie przez indonezyjską ruangrupę, miało toczyć się wokół wspólnotowych praktyk. Niestety tonie w spirali oskarżeń

Mury nie runą (Arek Gruszczyński)

Czułam, że znajduję język, żeby opisać to, co czuliśmy w zeszłym roku. Ale nie tylko to. Jest w tym murze dużo szersza perspektywa europejskiej winy

Teatr

Mało ciszy (Anna Pajęcka)

„Rytuał miłosny” w reżyserii Daniela Kotowskiego nie jest spektaklem edukacyjnym. Przede wszystkim buduje na scenie, przynajmniej na godzinę, uniwersum, które pozwala nawiązać kontakt. Po zakończeniu publiczność nie klaskała

Alternatywne scenariusze (Piotr Morawski)

Szczeciński Teatr Współczesny w minionym sezonie konsekwentnie realizuje program tworzenia alternatywnych wizji rzeczywistości. Ale zapewnia też – tak jak w spektaklach „Spartakus” czy „Wiarołomna” – miejsce do ich rzeczywistego praktykowania

Szkatułka z kolorami (Arek Gruszczyński)

„Orlando. Biografie” jest chyba pierwszym spektaklem dotyczącym niebinarności i przemiany zagranym przez aktorów trans, niebinarnych i cis. Chciałyśmy zderzyć pasywność Orlando ze sprawczością osób, które z nami pracowały

Wiersze

wiersze (Ija Kiwa/Ія Ківа)

Ziemia

Przebudzone olbrzymy (Bartłomiej Knosala)

Czy wierzenia kirgiskich szamanów uznających związek między stanem populacji śnieżnej pantery a stanem ludzkich społeczeństw należy uznać za zabobon czy raczej za pociągającą fikcję, która niesie obietnicę harmonijnej relacji ludzi z ich otoczeniem?

Zbudować lepszy świat po nic (Dawid Juraszek)

Produkowanie i cyzelowanie kolejnych danych, faktów i dowodów jest tylko na rękę tym, którzy chcą odwlekać rozmowę o budowie lepszego świata: bezpieczniejszego, czystszego, sprawiedliwszego

Україна

В Україні я – криця (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

Ти виїжджаєш за межі своєї країни – і плачеш, ходячи вулицями Берліна, Парижа, Варшави, від розпачу, травми і розуміння того, що імперія вирішила вкрасти твою молодість та життя

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Herstory (Софія Андрухович)

Я думаю: ні, не може бути, щоб Бог подбав про найменші вусики і лапки в комашки – і щоб покинув моїх дітей

]]>
Fri, 29 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/338]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/338

Literatura

Robaczki (Patryk Mogilnicki)

„Beverly” Nicka Drnaso to rzecz na miarę naszych dziwnych czasów. Miks reklam, seriali, fake newsów, czasu dojrzewania z całym tym nastoletnim chlaniem, jaraniem blantów i gadaniem od rzeczy, pierwszymi miłostkami, pierwszymi większymi wpadkami, kłopotami i głupotami

Dystopia, czułość i sport (Joanna Mąkowska)

W poezji Tomasza Bąka to, co nowe, wyłania się z ryzykownych i nieoczywistych połączeń, remiksowania stylów i form, intensywnej pracy wyobraźni połączonej z pracą konceptualną

Postoje (Paweł Podsiadły)

Dopiero siedem lat temu pojechałam pierwszy raz na dłużej, z moim psem i mężem, do Uścia Gorlickiego. Zaczęliśmy bardzo intensywnie chodzić. Zwiedziliśmy wszystkie okoliczne miejscowości. Wtedy przepadłam – mówi poetka i prozaiczka, autorka „Białych nocy”

Baśń o prawdziwej śmierci (Karolina Rychter)

Dzieci nie trzeba chronić przed tematem śmierci. Prędzej czy później zetkną się z nią. Aby przygotować dzieci, najpierw my musimy się przygotować. Ale sami zostaliśmy tak wychowani, że śmierci nie ma, lepiej o niej nie mówić, nie myśleć – mówi autorka baśni „Tkaczka chmur”

Media

Wyrośliśmy na protestach (Aleksandra Boćkowska)

Z medium chłodnego, analitycznego przeobraziliśmy się w medium obywatelskie, które reaguje na wydarzenia, a czasem w nich uczestniczy. Jesteśmy zaangażowani po stronie państwa prawa i praw człowieka – mówią redaktorzy OKO.press

Demony w krainie cukierków (Piotr Fortuna)

Craiyon nieustannie przeczesuje sterty cyfrowych obrazów, zbiera je, rozkłada na kawałki i zgniata w nowe. Dziwność oscylująca między beką a grozą zrobiła z generowanych maszynowo ilustracji viralową sensację

Muzyka

Nowe przestrzenie (Michał Wieczorek)

Soundcloud to platforma streamingowa, która dzięki zerowemu progowi wejścia jest ulubionym miejscem początkujących producentów. Publiczność już jest, i to przygotowana na najdziksze formalne eksperymenty. Tylko że trzeba o nią zawalczyć

Podglądając blaknące anioły (Tymon Tymański)

Zawsze zastanawiało mnie, jacy Beatlesi byli prywatnie. W momentach, kiedy liverpoolczycy przestają być świadomi kamer, jesteśmy najbliżej ich naturalnego stylu bycia. Obejrzawszy „Get Back”, czuję się usatysfakcjonowany

Zamek z ośmioma komnatami (Dominika Janik)

„Spirit Exit” daje wgląd w praktykę Barbieri, nieustającą naukę poskramiania ,,dzikich bestii”, dostrajania biegunów i eliminowania entropii

Obyczaje

Muzeum Chlebowych Bałwanków w Trzebiatówce (Maciej Sieńczyk)

Zgromadzone tu zbiory natchnęły mnie do twórczego namysłu i powiedziałem: my wszyscy jesteśmy trochę jak te ludziki z chleba. Nie wiemy, po co tu jesteśmy ani kto nas ulepił

DELFIN W MALINACH (odc. 19): Queerowanie starości (Agnieszka Słodownik)

Jakie opowieści o starości kobiet znajdujemy dziś w filmach, reklamach i serialach (oraz produktach medialnych)? Odcinek o potrzebie widzialności, próbach ucieczki od norm, odzyskiwaniu seksualności

Nienormatywne historie Polski. E-book (Redakcja)

Publikujemy bezpłatny e-book z cyklem esejów „Nienormatywne historie Polski”. Wyruszyliśmy na poszukiwanie naszych queerowych korzeni. Spróbowaliśmy opisać nasze homo-, trans- i bidziedzictwo, bo queer jest też specyficznie polski

Pod ziemią i na ziemi. Pięć miesięcy wojny (Ivanna Skyba-Yakubova)

Rozległe zielone pola są ranne: ogoniaste pociski wystają z ziemi, młodą pszenicę rozrywają leje, każdy jest zatruty metalami ciężkimi – opowieść o Charkowie w trakcie wojny

Sztuka

Architektka nie musi pracować po nocach (Monika Stelmach)

Kobiece architektura i urbanistyka są przede wszystkim bardziej wrażliwe i nastawione na potrzeby użytkowników i użytkowniczek. Powstają w ścisłej relacji z odbiorcami i wykorzystują różne formy partycypacji

Teatr

Paradoks egocentryzmu (Krystyna Duniec)

Sceniczna projekcja intymnego dziennika Lupy, rozpisanego na role kontrkulturowych widm, jest psychoanalityczną, erudycyjną wizją narcystycznego estety. Przez jednych przyjęta entuzjastycznie, u mnie budzi wątpliwości. Wierzę w autorytet nie mędrca, tylko mistrza ignoranta

Ironiczne pejzaże (Katarzyna Waligóra)

„Wymazywanie” Hartung-Wójciak to już nie introspektywna męska podróż w przeszłość i rozliczenie z dziedzictwem, a wielogłosowa opowieść o rodzinie

Wiersze

wiersze (Adam Kaczanowski)

Ziemia

Cierpliwość ogrodniczki (Ewelina Matuszkiewicz)

W przydomowych ogródkach trwa rozgrywka pomiędzy kontrolą i władzą a troską i odpowiedzialnością. Ogródki mają spełniać oczekiwania, ambicje i fantazje, nad którymi czuwa idealny ogrodnik

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Simplicity (Софія Андрухович)

Немає жодного дня, щоб я не думала, яке в нас раніше було прекрасне життя, – гірко зітхає жінка. – Я і раніше багато подорожувала. І завжди знала, що хочу жити лише в Україні

Під землею і на землі: пʼятий місяць війни на Харківщині (Іванна Скиба-Якубова)

Люди заліковують рани землі (і свої разом із тим), продовжуючи доглядати городи. Кожен город — розкішна метафора непевності й незворотності

]]>

Literatura

Robaczki (Patryk Mogilnicki)

„Beverly” Nicka Drnaso to rzecz na miarę naszych dziwnych czasów. Miks reklam, seriali, fake newsów, czasu dojrzewania z całym tym nastoletnim chlaniem, jaraniem blantów i gadaniem od rzeczy, pierwszymi miłostkami, pierwszymi większymi wpadkami, kłopotami i głupotami

Dystopia, czułość i sport (Joanna Mąkowska)

W poezji Tomasza Bąka to, co nowe, wyłania się z ryzykownych i nieoczywistych połączeń, remiksowania stylów i form, intensywnej pracy wyobraźni połączonej z pracą konceptualną

Postoje (Paweł Podsiadły)

Dopiero siedem lat temu pojechałam pierwszy raz na dłużej, z moim psem i mężem, do Uścia Gorlickiego. Zaczęliśmy bardzo intensywnie chodzić. Zwiedziliśmy wszystkie okoliczne miejscowości. Wtedy przepadłam – mówi poetka i prozaiczka, autorka „Białych nocy”

Baśń o prawdziwej śmierci (Karolina Rychter)

Dzieci nie trzeba chronić przed tematem śmierci. Prędzej czy później zetkną się z nią. Aby przygotować dzieci, najpierw my musimy się przygotować. Ale sami zostaliśmy tak wychowani, że śmierci nie ma, lepiej o niej nie mówić, nie myśleć – mówi autorka baśni „Tkaczka chmur”

Media

Wyrośliśmy na protestach (Aleksandra Boćkowska)

Z medium chłodnego, analitycznego przeobraziliśmy się w medium obywatelskie, które reaguje na wydarzenia, a czasem w nich uczestniczy. Jesteśmy zaangażowani po stronie państwa prawa i praw człowieka – mówią redaktorzy OKO.press

Demony w krainie cukierków (Piotr Fortuna)

Craiyon nieustannie przeczesuje sterty cyfrowych obrazów, zbiera je, rozkłada na kawałki i zgniata w nowe. Dziwność oscylująca między beką a grozą zrobiła z generowanych maszynowo ilustracji viralową sensację

Muzyka

Nowe przestrzenie (Michał Wieczorek)

Soundcloud to platforma streamingowa, która dzięki zerowemu progowi wejścia jest ulubionym miejscem początkujących producentów. Publiczność już jest, i to przygotowana na najdziksze formalne eksperymenty. Tylko że trzeba o nią zawalczyć

Podglądając blaknące anioły (Tymon Tymański)

Zawsze zastanawiało mnie, jacy Beatlesi byli prywatnie. W momentach, kiedy liverpoolczycy przestają być świadomi kamer, jesteśmy najbliżej ich naturalnego stylu bycia. Obejrzawszy „Get Back”, czuję się usatysfakcjonowany

Zamek z ośmioma komnatami (Dominika Janik)

„Spirit Exit” daje wgląd w praktykę Barbieri, nieustającą naukę poskramiania ,,dzikich bestii”, dostrajania biegunów i eliminowania entropii

Obyczaje

Muzeum Chlebowych Bałwanków w Trzebiatówce (Maciej Sieńczyk)

Zgromadzone tu zbiory natchnęły mnie do twórczego namysłu i powiedziałem: my wszyscy jesteśmy trochę jak te ludziki z chleba. Nie wiemy, po co tu jesteśmy ani kto nas ulepił

DELFIN W MALINACH (odc. 19): Queerowanie starości (Agnieszka Słodownik)

Jakie opowieści o starości kobiet znajdujemy dziś w filmach, reklamach i serialach (oraz produktach medialnych)? Odcinek o potrzebie widzialności, próbach ucieczki od norm, odzyskiwaniu seksualności

Nienormatywne historie Polski. E-book (Redakcja)

Publikujemy bezpłatny e-book z cyklem esejów „Nienormatywne historie Polski”. Wyruszyliśmy na poszukiwanie naszych queerowych korzeni. Spróbowaliśmy opisać nasze homo-, trans- i bidziedzictwo, bo queer jest też specyficznie polski

Pod ziemią i na ziemi. Pięć miesięcy wojny (Ivanna Skyba-Yakubova)

Rozległe zielone pola są ranne: ogoniaste pociski wystają z ziemi, młodą pszenicę rozrywają leje, każdy jest zatruty metalami ciężkimi – opowieść o Charkowie w trakcie wojny

Sztuka

Architektka nie musi pracować po nocach (Monika Stelmach)

Kobiece architektura i urbanistyka są przede wszystkim bardziej wrażliwe i nastawione na potrzeby użytkowników i użytkowniczek. Powstają w ścisłej relacji z odbiorcami i wykorzystują różne formy partycypacji

Teatr

Paradoks egocentryzmu (Krystyna Duniec)

Sceniczna projekcja intymnego dziennika Lupy, rozpisanego na role kontrkulturowych widm, jest psychoanalityczną, erudycyjną wizją narcystycznego estety. Przez jednych przyjęta entuzjastycznie, u mnie budzi wątpliwości. Wierzę w autorytet nie mędrca, tylko mistrza ignoranta

Ironiczne pejzaże (Katarzyna Waligóra)

„Wymazywanie” Hartung-Wójciak to już nie introspektywna męska podróż w przeszłość i rozliczenie z dziedzictwem, a wielogłosowa opowieść o rodzinie

Wiersze

wiersze (Adam Kaczanowski)

Ziemia

Cierpliwość ogrodniczki (Ewelina Matuszkiewicz)

W przydomowych ogródkach trwa rozgrywka pomiędzy kontrolą i władzą a troską i odpowiedzialnością. Ogródki mają spełniać oczekiwania, ambicje i fantazje, nad którymi czuwa idealny ogrodnik

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Simplicity (Софія Андрухович)

Немає жодного дня, щоб я не думала, яке в нас раніше було прекрасне життя, – гірко зітхає жінка. – Я і раніше багато подорожувала. І завжди знала, що хочу жити лише в Україні

Під землею і на землі: пʼятий місяць війни на Харківщині (Іванна Скиба-Якубова)

Люди заліковують рани землі (і свої разом із тим), продовжуючи доглядати городи. Кожен город — розкішна метафора непевності й незворотності

]]>
Fri, 15 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/337]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/337

Film

Firma (Marcin Stachowicz)

„Miasto jest nasze” – serial znakomicie napisany, wielowątkowy, stawiający pod pręgierzem nie tylko skorumpowaną policję, ale przede wszystkim amerykańską politykę bata i nadzoru – przeszło w cieniu urodzin swojego sławnego poprzednika: „The Wire”

Koktajl z hormonów (Bartosz Żurawiecki)

Z tym filmem, a może generalnie z twórczością Luhrmanna jest trochę tak jak z operami Wagnera, o których ktoś powiedział: „Genialne momenty, nie do zniesienia kwadranse”

Zbrodnie i zbrodnie (Klara Cykorz)

Co najmniej kilka redakcji zamówiło w ostatnich tygodniach teksty o rozlewającym się w telewizji i na streamingach repertuarze seriali true crime. A konkretniej o szczególnej ich odmianie: aktorskich rekonstrukcjach przekrętów i zbrodni. Takich jak „Schody”

Rozmowy z diabłem (Jakub Majmurek)

Horror w ujęciu Derricksona niesie konserwatywne pocieszenie: moment rozliczenia przywraca porządek, dobro i zło zostają wyraźnie rozgraniczone i nazwane. „Czarny telefon” realizuje tę strategię być może najbardziej ze wszystkich jego filmów

Mariupol, czyli ból (Natalia Serebriakova)

W „Mariupolis 2” Mantas Kvedaravičius chciał pokazać rutynę życia ludzi, którzy gotują nad ogniskiem, chowają zamordowanych sąsiadów, żartują, a w schronach przeciwbombowych czekają na moment ciszy, kiedy będzie można wybiec na ulicę po czystą wodę

Zgrzyty w utopii (Olga Drenda)

„Yang” sytuuje się gdzieś w połowie drogi między standardowymi scenariuszami baśniowymi a świeżą dyskusją o transhumanistycznej utopii

Literatura

Gruźlicy na rykowisku (Igor Kierkosz)

W „Empuzjonie” Olga Tokarczuk rzuca się w najczystszą formę horroru, w gatunek dokładnie tak pierwotny i rozrywkowy jak wszystko, czego noblistce „nie wypada” tykać

Uciekam, więc jestem (Mira Marcinów)

Fugologia byłaby krokiem w stronę tych, którzy pozostają pod spodem zdarzeń. Chciałaby oddać głos nie tyle władzy wyznaczającej zasady i uznawanej za motor historii, ile outsiderom, nieuczestniczącym w walkach, skazanym na ratowanie się z ognia wydarzeń

Odległości (Maciej Jakubowiak)

Żeby załapać się na wirtualną rezydencję w Australii, obiecałem przeczytać kilka książek poleconych przez organizatorów. Wyobrażałem sobie, że dowiem się czegoś niestereotypowego. Na pierwszej z okładek mężczyzna całuje się z kangurzycą

Ustawianie głosu (Karolina Rychter)

W debiutanckiej powieści Wiktorii Bieżuńskiej „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” rzeczywistość dzieciństwa jest brutalna, ale wszystko jest w niej możliwe. Również momenty piękna i niesamowitości

Historia oka (Michał Trusewicz)

„Zaklinanie węży w gorące wieczory”, debiutancka powieść Małgorzaty Żarów, opowiada o kulturowej przemocy wzroku i o żądaniu przywrócenia kobietom własnej przyjemności, zwolnionej z przymusu reprodukcji czy męskiej satysfakcji

Media

Utopia algorytmów (Piotr Fortuna)

Zespołowi kuratorskiemu Biennale Warszawa chodzi o diagnozę problemów, jakie towarzyszą dziś nowym technologiom, oraz o poszukiwanie rozmaitych pomysłów, jak te problemy przezwyciężyć. O nasycanie świadomości i poszerzanie wyobraźni

Inna scena (Ewa Drygalska)

I teatr, i wirtualna rzeczywistość chcą nas zanurzyć w artystycznym doświadczeniu i dostarczyć silnych emocji. VR pozwala na to indywidualnie. To teatr jednego widza

Muzyka

Raper na terapii (Dominika Janik)

Lubię, gdy Kendrick Lamar podąża za tym, co nieefektowne, boleśnie codzienne, pozornie pozbawione muzycznego potencjału, jak toczona nienawiścią kłótnia kochanków albo niezałatwione sprawy z tatą

Obyczaje

To się czuje (Kornelia Sobczak)

Harcerstwo stanowiło dla dziewcząt przestrzeń do zajmowania się samymi sobą i sobą nawzajem. Queerowa historia harcerek może być polem do ćwiczenia się w spekulacjach, że „inna przeszłość jest możliwa”

Sztuka

Zawsze lubiłem tę sztukę (Stach Szabłowski)

Malczewski w krakowskim Narodowym, Waliszewska w MSN. Mamy rok 2022 i mamy recydywę symbolizmu. Odporność na jego wirus wygasła. Co ją osłabiło? Kryzys cywilizacyjny? Przeczucie nadchodzącego przesilenia? Wojna w Ukrainie?

Teatr

Zapotrzebowanie na teatr (Tomek Pawłowski Jarmołajew)

O tym, że białostocka publiczność jest uważna i zaangażowana, mówią także artyści. Ostatnio po spektaklu „Serce” Wiktora Bagińskiego spotkanie z publicznością trwało niemal tak długo co sam spektakl

Wiersze

wiersze (Urszula Honek)

Україна

Маріуполь як біль (Наталя Серебрякова)

Поки всі мимоволі були зосереджені на кривавих заголовках у медіа, режисер прагнув показати рутинне життя людей, які готують на вогнищі, ховають загиблих сусідів, жартують. Саме таким вийшов його останній фільм

]]>

Film

Firma (Marcin Stachowicz)

„Miasto jest nasze” – serial znakomicie napisany, wielowątkowy, stawiający pod pręgierzem nie tylko skorumpowaną policję, ale przede wszystkim amerykańską politykę bata i nadzoru – przeszło w cieniu urodzin swojego sławnego poprzednika: „The Wire”

Koktajl z hormonów (Bartosz Żurawiecki)

Z tym filmem, a może generalnie z twórczością Luhrmanna jest trochę tak jak z operami Wagnera, o których ktoś powiedział: „Genialne momenty, nie do zniesienia kwadranse”

Zbrodnie i zbrodnie (Klara Cykorz)

Co najmniej kilka redakcji zamówiło w ostatnich tygodniach teksty o rozlewającym się w telewizji i na streamingach repertuarze seriali true crime. A konkretniej o szczególnej ich odmianie: aktorskich rekonstrukcjach przekrętów i zbrodni. Takich jak „Schody”

Rozmowy z diabłem (Jakub Majmurek)

Horror w ujęciu Derricksona niesie konserwatywne pocieszenie: moment rozliczenia przywraca porządek, dobro i zło zostają wyraźnie rozgraniczone i nazwane. „Czarny telefon” realizuje tę strategię być może najbardziej ze wszystkich jego filmów

Mariupol, czyli ból (Natalia Serebriakova)

W „Mariupolis 2” Mantas Kvedaravičius chciał pokazać rutynę życia ludzi, którzy gotują nad ogniskiem, chowają zamordowanych sąsiadów, żartują, a w schronach przeciwbombowych czekają na moment ciszy, kiedy będzie można wybiec na ulicę po czystą wodę

Zgrzyty w utopii (Olga Drenda)

„Yang” sytuuje się gdzieś w połowie drogi między standardowymi scenariuszami baśniowymi a świeżą dyskusją o transhumanistycznej utopii

Literatura

Gruźlicy na rykowisku (Igor Kierkosz)

W „Empuzjonie” Olga Tokarczuk rzuca się w najczystszą formę horroru, w gatunek dokładnie tak pierwotny i rozrywkowy jak wszystko, czego noblistce „nie wypada” tykać

Uciekam, więc jestem (Mira Marcinów)

Fugologia byłaby krokiem w stronę tych, którzy pozostają pod spodem zdarzeń. Chciałaby oddać głos nie tyle władzy wyznaczającej zasady i uznawanej za motor historii, ile outsiderom, nieuczestniczącym w walkach, skazanym na ratowanie się z ognia wydarzeń

Odległości (Maciej Jakubowiak)

Żeby załapać się na wirtualną rezydencję w Australii, obiecałem przeczytać kilka książek poleconych przez organizatorów. Wyobrażałem sobie, że dowiem się czegoś niestereotypowego. Na pierwszej z okładek mężczyzna całuje się z kangurzycą

Ustawianie głosu (Karolina Rychter)

W debiutanckiej powieści Wiktorii Bieżuńskiej „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” rzeczywistość dzieciństwa jest brutalna, ale wszystko jest w niej możliwe. Również momenty piękna i niesamowitości

Historia oka (Michał Trusewicz)

„Zaklinanie węży w gorące wieczory”, debiutancka powieść Małgorzaty Żarów, opowiada o kulturowej przemocy wzroku i o żądaniu przywrócenia kobietom własnej przyjemności, zwolnionej z przymusu reprodukcji czy męskiej satysfakcji

Media

Utopia algorytmów (Piotr Fortuna)

Zespołowi kuratorskiemu Biennale Warszawa chodzi o diagnozę problemów, jakie towarzyszą dziś nowym technologiom, oraz o poszukiwanie rozmaitych pomysłów, jak te problemy przezwyciężyć. O nasycanie świadomości i poszerzanie wyobraźni

Inna scena (Ewa Drygalska)

I teatr, i wirtualna rzeczywistość chcą nas zanurzyć w artystycznym doświadczeniu i dostarczyć silnych emocji. VR pozwala na to indywidualnie. To teatr jednego widza

Muzyka

Raper na terapii (Dominika Janik)

Lubię, gdy Kendrick Lamar podąża za tym, co nieefektowne, boleśnie codzienne, pozornie pozbawione muzycznego potencjału, jak toczona nienawiścią kłótnia kochanków albo niezałatwione sprawy z tatą

Obyczaje

To się czuje (Kornelia Sobczak)

Harcerstwo stanowiło dla dziewcząt przestrzeń do zajmowania się samymi sobą i sobą nawzajem. Queerowa historia harcerek może być polem do ćwiczenia się w spekulacjach, że „inna przeszłość jest możliwa”

Sztuka

Zawsze lubiłem tę sztukę (Stach Szabłowski)

Malczewski w krakowskim Narodowym, Waliszewska w MSN. Mamy rok 2022 i mamy recydywę symbolizmu. Odporność na jego wirus wygasła. Co ją osłabiło? Kryzys cywilizacyjny? Przeczucie nadchodzącego przesilenia? Wojna w Ukrainie?

Teatr

Zapotrzebowanie na teatr (Tomek Pawłowski Jarmołajew)

O tym, że białostocka publiczność jest uważna i zaangażowana, mówią także artyści. Ostatnio po spektaklu „Serce” Wiktora Bagińskiego spotkanie z publicznością trwało niemal tak długo co sam spektakl

Wiersze

wiersze (Urszula Honek)

Україна

Маріуполь як біль (Наталя Серебрякова)

Поки всі мимоволі були зосереджені на кривавих заголовках у медіа, режисер прагнув показати рутинне життя людей, які готують на вогнищі, ховають загиблих сусідів, жартують. Саме таким вийшов його останній фільм

]]>
Fri, 01 Jul 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/336]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/336

Film

Moje miejsce jest tutaj (Olena Rubashevska)

Ponad 6 milionów Ukraińców opuściło swoje domy, aby ratować się przed wojną. Tymczasem w XXI wieku, kiedy walki odbywają się nie tylko na polu bitwy, ale również w mediach, twórcy filmowi walczą na froncie kultury i bronią własnego kraju, dokumentując wydarzenia

Literatura

Botoks i detoks (Natalia Sajewicz)

Wanda Hagedorn pisze, że „Twarz, brzuch, głowa” to jej intymna rewolta. Ale komiks narysowany przez Olę Szmidę ukazuje się w momencie, w którym kobiece barykady naprawdę powstają. W czerwcu autorka i ilustratorka otrzymały Nagrodę Literacką m.st. Warszawy

Rzeczy w mroku (Marek Zaleski)

Powieść Stasiuka – laureatka Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii proza – jest lamentem nad fiaskiem międzypokoleniowego porozumienia – nie można podzielić się pamięcią, tak jak nie można dzielić się bólem i doświadczeniem

Lęk przed lękiem (Ilona Witkowska)

Robiąc wycieczkę po „Empuzjonie”, najnowszej powieści Olgi Tokarczuk, balansując pomiędzy jej a własnym oglądem tego miejsca, opowiem wam, jak tu jest. W Sokołowsku

Teren wahania (Urszula Pieczek)

Chciałem, żeby milczenie stało się problemem. Żeby czytelnicy zadali sobie pytanie: dlaczego bohaterka tak ważna dla całej historii nie ma głosu? – mówi autor powieści „Obietnica”

Łagry, posthistoria, egzotyka (Paulina Małochleb)

Gułag, choć zmienił nazwę, przetrwał komunizm. Okazał się niezatapialny i świetnie sobie radzi w warunkach późnego kapitalizmu. W obojętności na jego trwanie można szukać odpowiedzi na pytania o rosyjski system wartości

Nowa śląska ballada (Dariusz Sośnicki)

W debiutanckiej książce Mateusza Górniaka życie jest niemal tożsame z ruchem. Niepodzielnie rządzi nią motoryczność – źródłem energii jest słońce albo rozświetlony ekran monitora

Zniszczenie i tajemnica (Anna Dżabagina)

Twórczość Narcyzy Żmichowskiej i jej biografia dostarczają – bynajmniej nie szczątkowych – materiałów, by z autorki „Białej róży” uczynić XIX-wieczną ikonę safickiej kultury w Polsce

Skupianie uwagi (Antonina Tosiek)

Jeśli „moda na ludowość” ma się obronić przed estetyzacją i fetyszem, jeśli mamy spróbować odrobić tę lekcję porządnie – procesy odczytywania i nadczytywania muszą trwać. Musimy uzbroić się w cierpliwość – esej o zwrocie ludowym w literaturze współczesnej

Media

Zgoda na sieć (Mirek Filiciak i Kuba Piwowar)

Myślmy o relacjach w internecie – nie tylko z innymi ludźmi, lecz także z dostawcami usług – jako o relacjach dotyczących naszych ciał. I korzystajmy z tego, czego ostatnie dekady nauczyły nas na temat seksu

Muzyka

Performans i procesja (Jakub Knera)

Artyści i artystki sztuk wizualnych, którzy biorą się za tworzenie muzyki, często robią to na własnych warunkach. Nie myślą w kategoriach piosenki, kompozycji, tylko na przykład sound-artu albo performansu. Ważniejszy jest dla nich gest twórczy niż perfekcyjne wykonanie

Co ludzie powiedzą (Agnieszka Drotkiewicz)

Opery Brittena są jedną wielką medytacją na temat napięcia pomiędzy wrażliwą jednostką a zakłamanym społeczeństwem. „Albert Herring” to także Bildungsopera, opowieść o dorastaniu, o odkrywaniu samego siebie, o podróży wewnętrznej

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (5): Bawmy się: randkowania i kluby (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Uwielbiamy się bawić: imprezować, randkować, robić skandale i dramy. Czas na ostatni i najbardziej podniecający odcinek naszego podkastu

Z tego lasu to ja już pewnie nie wyjdę (Paweł Knut)

Boję się, że nawet jeśli pogranicznicy potykaliby się o ciała ludzi, to nie zrobiłoby to żadnej różnicy dla opinii publicznej. Przykro mi, ale nie wierzę w ludzi jako zbiorowość – rozmowa z lekarką, która niesie pomoc uchodźcom na granicy polsko-białoruskiej

Najważniejszy jest zachwyt (Ludwika Włodek)

Masowa turystyka jest mało estetyczna, łatwo ją krytykować, ale to przecież nie ona jest główną przyczyną zmian klimatycznych

Godzina przekornej róży (Marta Justyna Nowicka)

Przyjaźń przeplatającą się z miłością albo po prostu bliską relację między dwojgiem ludzi tej samej płci – przez wieki interpretowano wyłącznie jako przyjaźń. Nawet jeśli „najbliżsi przyjaciele” opisywali z podziwem ukochane ciała tego drugiego lub tej drugiej

Sztuka

Podreperować pieski świat (Karol Sienkiewicz)

Wybór Kadera Attii na kuratora Berlin Biennale 12 okazał się trafiony. Attia z sukcesem przenosi strategie z własnej twórczości artystycznej na praktykę kuratorską

Demontaż (Iryna Kostyshyna)

Jeśli mówimy o zniszczeniu memoriałów okresu radzieckiego, dlaczego nie wspominamy o tym, z jaką łatwością sama władza radziecka niszczyła pamięć zbiorową, przemieniając miejsca pochówku na parki kultury?

Teatr

Gra bez stawki (Zuzanna Berendt)

Choć „1984: Ministerstwo Miłości” to spektakl stworzony przez młodych twórców, dominuje w nim archaiczna i poczciwa wizja tego, jak wytwarza się i legitymizuje systemową opresję

Zdekolonizować ciało i umysł (Iwona Kurz)

W finale spektaklu Nastia, „dziewczyna na wydaniu”, bohaterka z Tołstoja i Czechowa, ostentacyjnie wystawia się na gwałt – bo wie, że jest na niego skazana. Ta figura nadal uwodzi Zachód, sugerując, że ona właśnie, czysta i niewinna, jest wcieleniem rosyjskiej duszy

Miasto powinno o nas dbać (Katarzyna Niedurny)

Mam wrażenie, że obecnie nasz teatr istnieje głównie po to, żeby zaspokajać potrzeby administrowania i budowania struktur, które same w sobie stają się celem, utrudniając przy okazji ludziom pracę. Najprościej rzecz ujmując: teatr nie ma gospodarza – rozmowa z aktorami z TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Damian Piwowarczyk)

Ziemia

Turnicki z platformy (Dominika Tworek)

Spotkałam się z całą masą pozytywnych reakcji mieszkańców Pogórza Przemyskiego na aktywistów z blokady. Ludzie zapraszali nas do swoich domów, na prysznic czy posiłek. Z dopowiedzeniem: „Tylko nikomu nie mówcie”

Україна

Прощання з бовванами (Ірина Костишина)

Жива пам’ять про злочини тоталітарних режимів поволі зникає разом із її носіями, у фрази «ніколи знову» поступово втрачається гострота сенсу, а монументи, палаци, зірки й бюсти лишаються

Моє місце тут (Олена Рубашевська)

Понад 6 мільйонів українців залишило домівки, рятуючись від війни. Проте у 21 столітті, коли протистояння точиться не тільки на військовому, а й в інформаційному просторі, кінематографісти стають бійцями культурного фронту й захищають власну державу, документуючи й фіксуючи події

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Отруйний сік черешні (Софія Андрухович)

Його образ стає простором і прихистком, сенсом і силою. Так виникають легенди, так народжуються святі й герої, так енергія ніколи не зникає безслідно, так складна атональна музика на мить зливається в мільйон одночасних серцебиттів

]]>

Film

Moje miejsce jest tutaj (Olena Rubashevska)

Ponad 6 milionów Ukraińców opuściło swoje domy, aby ratować się przed wojną. Tymczasem w XXI wieku, kiedy walki odbywają się nie tylko na polu bitwy, ale również w mediach, twórcy filmowi walczą na froncie kultury i bronią własnego kraju, dokumentując wydarzenia

Literatura

Botoks i detoks (Natalia Sajewicz)

Wanda Hagedorn pisze, że „Twarz, brzuch, głowa” to jej intymna rewolta. Ale komiks narysowany przez Olę Szmidę ukazuje się w momencie, w którym kobiece barykady naprawdę powstają. W czerwcu autorka i ilustratorka otrzymały Nagrodę Literacką m.st. Warszawy

Rzeczy w mroku (Marek Zaleski)

Powieść Stasiuka – laureatka Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii proza – jest lamentem nad fiaskiem międzypokoleniowego porozumienia – nie można podzielić się pamięcią, tak jak nie można dzielić się bólem i doświadczeniem

Lęk przed lękiem (Ilona Witkowska)

Robiąc wycieczkę po „Empuzjonie”, najnowszej powieści Olgi Tokarczuk, balansując pomiędzy jej a własnym oglądem tego miejsca, opowiem wam, jak tu jest. W Sokołowsku

Teren wahania (Urszula Pieczek)

Chciałem, żeby milczenie stało się problemem. Żeby czytelnicy zadali sobie pytanie: dlaczego bohaterka tak ważna dla całej historii nie ma głosu? – mówi autor powieści „Obietnica”

Łagry, posthistoria, egzotyka (Paulina Małochleb)

Gułag, choć zmienił nazwę, przetrwał komunizm. Okazał się niezatapialny i świetnie sobie radzi w warunkach późnego kapitalizmu. W obojętności na jego trwanie można szukać odpowiedzi na pytania o rosyjski system wartości

Nowa śląska ballada (Dariusz Sośnicki)

W debiutanckiej książce Mateusza Górniaka życie jest niemal tożsame z ruchem. Niepodzielnie rządzi nią motoryczność – źródłem energii jest słońce albo rozświetlony ekran monitora

Zniszczenie i tajemnica (Anna Dżabagina)

Twórczość Narcyzy Żmichowskiej i jej biografia dostarczają – bynajmniej nie szczątkowych – materiałów, by z autorki „Białej róży” uczynić XIX-wieczną ikonę safickiej kultury w Polsce

Skupianie uwagi (Antonina Tosiek)

Jeśli „moda na ludowość” ma się obronić przed estetyzacją i fetyszem, jeśli mamy spróbować odrobić tę lekcję porządnie – procesy odczytywania i nadczytywania muszą trwać. Musimy uzbroić się w cierpliwość – esej o zwrocie ludowym w literaturze współczesnej

Media

Zgoda na sieć (Mirek Filiciak i Kuba Piwowar)

Myślmy o relacjach w internecie – nie tylko z innymi ludźmi, lecz także z dostawcami usług – jako o relacjach dotyczących naszych ciał. I korzystajmy z tego, czego ostatnie dekady nauczyły nas na temat seksu

Muzyka

Performans i procesja (Jakub Knera)

Artyści i artystki sztuk wizualnych, którzy biorą się za tworzenie muzyki, często robią to na własnych warunkach. Nie myślą w kategoriach piosenki, kompozycji, tylko na przykład sound-artu albo performansu. Ważniejszy jest dla nich gest twórczy niż perfekcyjne wykonanie

Co ludzie powiedzą (Agnieszka Drotkiewicz)

Opery Brittena są jedną wielką medytacją na temat napięcia pomiędzy wrażliwą jednostką a zakłamanym społeczeństwem. „Albert Herring” to także Bildungsopera, opowieść o dorastaniu, o odkrywaniu samego siebie, o podróży wewnętrznej

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (5): Bawmy się: randkowania i kluby (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Uwielbiamy się bawić: imprezować, randkować, robić skandale i dramy. Czas na ostatni i najbardziej podniecający odcinek naszego podkastu

Z tego lasu to ja już pewnie nie wyjdę (Paweł Knut)

Boję się, że nawet jeśli pogranicznicy potykaliby się o ciała ludzi, to nie zrobiłoby to żadnej różnicy dla opinii publicznej. Przykro mi, ale nie wierzę w ludzi jako zbiorowość – rozmowa z lekarką, która niesie pomoc uchodźcom na granicy polsko-białoruskiej

Najważniejszy jest zachwyt (Ludwika Włodek)

Masowa turystyka jest mało estetyczna, łatwo ją krytykować, ale to przecież nie ona jest główną przyczyną zmian klimatycznych

Godzina przekornej róży (Marta Justyna Nowicka)

Przyjaźń przeplatającą się z miłością albo po prostu bliską relację między dwojgiem ludzi tej samej płci – przez wieki interpretowano wyłącznie jako przyjaźń. Nawet jeśli „najbliżsi przyjaciele” opisywali z podziwem ukochane ciała tego drugiego lub tej drugiej

Sztuka

Podreperować pieski świat (Karol Sienkiewicz)

Wybór Kadera Attii na kuratora Berlin Biennale 12 okazał się trafiony. Attia z sukcesem przenosi strategie z własnej twórczości artystycznej na praktykę kuratorską

Demontaż (Iryna Kostyshyna)

Jeśli mówimy o zniszczeniu memoriałów okresu radzieckiego, dlaczego nie wspominamy o tym, z jaką łatwością sama władza radziecka niszczyła pamięć zbiorową, przemieniając miejsca pochówku na parki kultury?

Teatr

Gra bez stawki (Zuzanna Berendt)

Choć „1984: Ministerstwo Miłości” to spektakl stworzony przez młodych twórców, dominuje w nim archaiczna i poczciwa wizja tego, jak wytwarza się i legitymizuje systemową opresję

Zdekolonizować ciało i umysł (Iwona Kurz)

W finale spektaklu Nastia, „dziewczyna na wydaniu”, bohaterka z Tołstoja i Czechowa, ostentacyjnie wystawia się na gwałt – bo wie, że jest na niego skazana. Ta figura nadal uwodzi Zachód, sugerując, że ona właśnie, czysta i niewinna, jest wcieleniem rosyjskiej duszy

Miasto powinno o nas dbać (Katarzyna Niedurny)

Mam wrażenie, że obecnie nasz teatr istnieje głównie po to, żeby zaspokajać potrzeby administrowania i budowania struktur, które same w sobie stają się celem, utrudniając przy okazji ludziom pracę. Najprościej rzecz ujmując: teatr nie ma gospodarza – rozmowa z aktorami z TR Warszawa

Wiersze

wiersze (Damian Piwowarczyk)

Ziemia

Turnicki z platformy (Dominika Tworek)

Spotkałam się z całą masą pozytywnych reakcji mieszkańców Pogórza Przemyskiego na aktywistów z blokady. Ludzie zapraszali nas do swoich domów, na prysznic czy posiłek. Z dopowiedzeniem: „Tylko nikomu nie mówcie”

Україна

Прощання з бовванами (Ірина Костишина)

Жива пам’ять про злочини тоталітарних режимів поволі зникає разом із її носіями, у фрази «ніколи знову» поступово втрачається гострота сенсу, а монументи, палаци, зірки й бюсти лишаються

Моє місце тут (Олена Рубашевська)

Понад 6 мільйонів українців залишило домівки, рятуючись від війни. Проте у 21 столітті, коли протистояння точиться не тільки на військовому, а й в інформаційному просторі, кінематографісти стають бійцями культурного фронту й захищають власну державу, документуючи й фіксуючи події

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Отруйний сік черешні (Софія Андрухович)

Його образ стає простором і прихистком, сенсом і силою. Так виникають легенди, так народжуються святі й герої, так енергія ніколи не зникає безслідно, так складна атональна музика на мить зливається в мільйон одночасних серцебиттів

]]>
Tue, 21 Jun 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/335]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/335

Film

Jak osioł  (Michał Walkiewicz)

Plakat tegorocznej edycji festiwalu w Cannes nawiązywał do filmu „Truman Show”, a cała impreza przypominała gigantyczne symulakrum

Suchą stopą (Jakub Socha)

Łukasz Kowalski, zdobywca Grand Pirix tegorocznej edycji festiwalu Millenium Docs Against Gravity, nakręcił dokument, który przypomina najlepsze czeskie filmy. Na pokazie sala raz za razem pękała ze śmiechu

Faceci (Jakub Socha)

„Men” jest filmem intensywnym. Opartym na repetycjach. To rozprawa z kulturą facetów, ze światem, w którym od facetów się nie odchodzi

Mimikra (Jakub Socha)

Prekariat jest pokazywany w „Między dwoma światami” bezpretensjonalnie i bez egzaltacji. Ludzie wydają się bez wyjątku mili i sympatyczni, zachowują się naturalnie

Literatura

Prosta forma wyrazu (Darek Arest)

Prawdziwa odwaga to rysowanie brzydko i mało. Mojej idealnej komiksowej wyspy nie byłoby widać na ani jednej ilustracji, ale po lekturze istniałaby w twojej głowie – mówi twórca komiksowej „Wyspy Szyszek”

Ciało jest (Aleksandra Zbroja)

Sprzeczność to figura retoryczna chętnie stosowana przez Roxane Gay. Ale to również przykazanie, by pisanie próbowało nadążyć za niemożliwą do ogarnięcia złożonością życia

Znośna lekkość życia (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej „Powszedniej historii” Sebastian Nowak mocno podkreśla nieważkość świata przedstawionego oraz jego dryfowanie w nieokreślonym bliżej kierunku. Ostatecznie nic nie jest tym, czym się wydaje

Opóźnienia (Maciej Jakubowiak)

Z perspektywy liberalnej mieszkanki Bratysławy chciałam pokazać, że nie możemy marginalizować ludzi żyjących w rejonach wiejskich. Także dlatego, że ich kultura jest dziś wykorzystywana przez faszystów – mówi autorka powieści reporterskiej „Czepiec”

Niesamowitości (Adam Woźniak)

Proza Radka Raka to przede wszystkim cudowność, która wydaje się jednocześnie mocno odjechana i niepokojąco bliska. Ta bliskość sprawia, że trudno wrzucić to pisarstwo do szufladki „fantastyka”

Muzyka

MUZYKA 2.1: Żaneta Rydzewska (Jan Topolski)

Kostka Rubika, proza Lema, dźwięki owadów i kosmosu. Wiele utworów Żanety Rydzewskiej powstaje z inspiracji filozofią i nauką. Wiele też opiera się na symulowaniu rzeczywistych zjawisk i procesów

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (4): Nowy wiek (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Czas na polski ruch queerowy w nowoczesnym wydaniu. Internet zmienia komunikację między nami, „Inna Strona.pl” zmienia nazwę na „Queer.pl”. Język ewoluuje wraz z rozwojem ruchu

Fantomy (Marcin Stachowicz)

Kryzys pandemiczny – zjawisko, które nie ominęło żadnej i żadnego z nas – wywindowało wywrócone na nice imaginarium XX-wiecznych totalitaryzmów prosto do mainstreamu

Dom (Evgenia Nesterovych)

Ludzie proszą, żeby ktoś poszedł pod taki to a taki adres i spojrzał, czy dom jeszcze stoi. Rozpoznają swoje mieszkania na filmach o uderzeniach rakiet w obiekty cywilne. Oglądają je setki razy, żeby samych siebie przekonać, że to nie ten budynek, tylko bardzo podobny

Sztuka

Sprawiedliwe miejsca (Roma Sendyka)

Projekt „Kryjówki” jest pierwszą w większej skali próbą zmierzenia się z materialnością ukrywania: z tym, o czym nie opowiedzieli zbyt wiele ani ratujący, ani ratowani podczas Holokaustu Żydzi

Architektura empatyczna (Monika Stelmach)

Ten system działa, ponieważ ludzie, którzy z niego korzystają, zaczynają płakać. Mają to minimalne poczucie prywatności, żeby wypuścić z siebie emocje – rozmowa o projektowaniu tymczasowej architektury dla uchodźców

Biegnąca z wilkami (Adam Mazur)

Wenecja w tym roku jest najlepsza, bo surrealistyczna i faktycznie to biennale jest obowiązkowe. Nawet jeśli nie wierzycie zodiakarom i nie przepadacie za sztuką kobiet

Teatr

Kosmos w garażu (Katarzyna Niedurny)

Wolałbym, żeby mój wewnętrzny dramaturg był w teatrze tak samo traktowany jak mój wewnętrzny reżyser. Pociągnijmy to dalej: i scenograf, kompozytor, kostiumograf, asystent dowolnego z nich

Przefoczenie (Witold Mrozek)

Szczecińskie „Foki” to nieskrywany hommage – podany w scenariuszu dzień początku dziwnych foczych zachowań to 18 września 2021, czyli data śmierci Pawła Soszyńskiego

Jak się rozpuścisz, to będzie cię więcej (Anka Herbut)

„Myśl o teatrze jako wspólnocie wytrąca nas ze śmieszkowania” – o szczecińskim spektaklu, w którym foki wystawiają „Grażynę” Mickiewicza

Ballady i seks (Katarzyna Niedurny)

Niewygoda, zakłopotanie. Znacznie prościej o opowiadanej ze sceny seksualności byłoby mi rozmawiać z naukowcem niż z osobami, które bezkompromisowo wyrażają swoje potrzeby – o spektaklu „Libido romantico”

Wiersze

wiersze (Zofia Bałdyga)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У трояндовому саду чи Аушвіці (Софія Андрухович)

Лідія зацікавилася мною, бо я розповіла, що однією з тем мого попереднього роману був Голокост на Західній Україні

Дім (Євгенія Нестерович)

Ми як равлики носимо свої доми за спиною: документи, картки, медикаменти. Тривоги заповнили собою все, стали повітряними, особистими, державними, політичними і військовими, тож рюкзак тепер став повсякденним. Нічого виняткового чи тривожного, просто в ньому – все моє життя

]]>

Film

Jak osioł  (Michał Walkiewicz)

Plakat tegorocznej edycji festiwalu w Cannes nawiązywał do filmu „Truman Show”, a cała impreza przypominała gigantyczne symulakrum

Suchą stopą (Jakub Socha)

Łukasz Kowalski, zdobywca Grand Pirix tegorocznej edycji festiwalu Millenium Docs Against Gravity, nakręcił dokument, który przypomina najlepsze czeskie filmy. Na pokazie sala raz za razem pękała ze śmiechu

Faceci (Jakub Socha)

„Men” jest filmem intensywnym. Opartym na repetycjach. To rozprawa z kulturą facetów, ze światem, w którym od facetów się nie odchodzi

Mimikra (Jakub Socha)

Prekariat jest pokazywany w „Między dwoma światami” bezpretensjonalnie i bez egzaltacji. Ludzie wydają się bez wyjątku mili i sympatyczni, zachowują się naturalnie

Literatura

Prosta forma wyrazu (Darek Arest)

Prawdziwa odwaga to rysowanie brzydko i mało. Mojej idealnej komiksowej wyspy nie byłoby widać na ani jednej ilustracji, ale po lekturze istniałaby w twojej głowie – mówi twórca komiksowej „Wyspy Szyszek”

Ciało jest (Aleksandra Zbroja)

Sprzeczność to figura retoryczna chętnie stosowana przez Roxane Gay. Ale to również przykazanie, by pisanie próbowało nadążyć za niemożliwą do ogarnięcia złożonością życia

Znośna lekkość życia (Monika Ochędowska)

W debiutanckiej „Powszedniej historii” Sebastian Nowak mocno podkreśla nieważkość świata przedstawionego oraz jego dryfowanie w nieokreślonym bliżej kierunku. Ostatecznie nic nie jest tym, czym się wydaje

Opóźnienia (Maciej Jakubowiak)

Z perspektywy liberalnej mieszkanki Bratysławy chciałam pokazać, że nie możemy marginalizować ludzi żyjących w rejonach wiejskich. Także dlatego, że ich kultura jest dziś wykorzystywana przez faszystów – mówi autorka powieści reporterskiej „Czepiec”

Niesamowitości (Adam Woźniak)

Proza Radka Raka to przede wszystkim cudowność, która wydaje się jednocześnie mocno odjechana i niepokojąco bliska. Ta bliskość sprawia, że trudno wrzucić to pisarstwo do szufladki „fantastyka”

Muzyka

MUZYKA 2.1: Żaneta Rydzewska (Jan Topolski)

Kostka Rubika, proza Lema, dźwięki owadów i kosmosu. Wiele utworów Żanety Rydzewskiej powstaje z inspiracji filozofią i nauką. Wiele też opiera się na symulowaniu rzeczywistych zjawisk i procesów

Obyczaje

DUŻA TA SZAFA (4): Nowy wiek (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Czas na polski ruch queerowy w nowoczesnym wydaniu. Internet zmienia komunikację między nami, „Inna Strona.pl” zmienia nazwę na „Queer.pl”. Język ewoluuje wraz z rozwojem ruchu

Fantomy (Marcin Stachowicz)

Kryzys pandemiczny – zjawisko, które nie ominęło żadnej i żadnego z nas – wywindowało wywrócone na nice imaginarium XX-wiecznych totalitaryzmów prosto do mainstreamu

Dom (Evgenia Nesterovych)

Ludzie proszą, żeby ktoś poszedł pod taki to a taki adres i spojrzał, czy dom jeszcze stoi. Rozpoznają swoje mieszkania na filmach o uderzeniach rakiet w obiekty cywilne. Oglądają je setki razy, żeby samych siebie przekonać, że to nie ten budynek, tylko bardzo podobny

Sztuka

Sprawiedliwe miejsca (Roma Sendyka)

Projekt „Kryjówki” jest pierwszą w większej skali próbą zmierzenia się z materialnością ukrywania: z tym, o czym nie opowiedzieli zbyt wiele ani ratujący, ani ratowani podczas Holokaustu Żydzi

Architektura empatyczna (Monika Stelmach)

Ten system działa, ponieważ ludzie, którzy z niego korzystają, zaczynają płakać. Mają to minimalne poczucie prywatności, żeby wypuścić z siebie emocje – rozmowa o projektowaniu tymczasowej architektury dla uchodźców

Biegnąca z wilkami (Adam Mazur)

Wenecja w tym roku jest najlepsza, bo surrealistyczna i faktycznie to biennale jest obowiązkowe. Nawet jeśli nie wierzycie zodiakarom i nie przepadacie za sztuką kobiet

Teatr

Kosmos w garażu (Katarzyna Niedurny)

Wolałbym, żeby mój wewnętrzny dramaturg był w teatrze tak samo traktowany jak mój wewnętrzny reżyser. Pociągnijmy to dalej: i scenograf, kompozytor, kostiumograf, asystent dowolnego z nich

Przefoczenie (Witold Mrozek)

Szczecińskie „Foki” to nieskrywany hommage – podany w scenariuszu dzień początku dziwnych foczych zachowań to 18 września 2021, czyli data śmierci Pawła Soszyńskiego

Jak się rozpuścisz, to będzie cię więcej (Anka Herbut)

„Myśl o teatrze jako wspólnocie wytrąca nas ze śmieszkowania” – o szczecińskim spektaklu, w którym foki wystawiają „Grażynę” Mickiewicza

Ballady i seks (Katarzyna Niedurny)

Niewygoda, zakłopotanie. Znacznie prościej o opowiadanej ze sceny seksualności byłoby mi rozmawiać z naukowcem niż z osobami, które bezkompromisowo wyrażają swoje potrzeby – o spektaklu „Libido romantico”

Wiersze

wiersze (Zofia Bałdyga)

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: У трояндовому саду чи Аушвіці (Софія Андрухович)

Лідія зацікавилася мною, бо я розповіла, що однією з тем мого попереднього роману був Голокост на Західній Україні

Дім (Євгенія Нестерович)

Ми як равлики носимо свої доми за спиною: документи, картки, медикаменти. Тривоги заповнили собою все, стали повітряними, особистими, державними, політичними і військовими, тож рюкзак тепер став повсякденним. Нічого виняткового чи тривожного, просто в ньому – все моє життя

]]>
Fri, 03 Jun 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/334]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/334

Film

Ćwiczenia z dramaturgii (Klara Cykorz)

„Mała mama” niepostrzeżenie łamie zasady klasycznego budowania napięcia, podcina momenty domyślnie kulminacyjne. Operuje porażającą prostotą, wyjętą spod dyktatury gatunków: jest filmem o podróży w czasie

Literatura

Trans i pół kłamstwa (J. Szpilka)

„Trans i pół, bejbi” Torrey Peters to mistrzowsko napisane czytadło, na przemian wyciskające łzy i śmiech, wzruszające i głęboko złośliwe. Ale siła tej powieści tkwi gdzie indziej: do melodramatycznych rozterek klasy średniej dopuszcza również trans dziewczyny

Reklamówki (Monika Ochędowska)

Nostalgia i żałoba to dwa najczęstsze tropy organizujące w nowej prozie myślenie o przeszłości. Śmierć jest granicą dzieciństwa. Poróżnia i skłóca tych, którzy o niej pamiętają. Tego, który umiera, zamyka w czasie niedokonanym

Kartridż z gorylem (Jagoda Gawliczek)

Lektura powieści „Dzieci” Jacka Paśnika przypomina scrollowanie mediów społecznościowych wypełnionych duchologicznym kontentem

Przy stole (Rafał Wawrzyńczyk)

Niespotykanie wysoko brane tony sąsiadują w poezji Aldony Kopkiewicz z językiem, jakim mówimy do siebie, kiedy nikt nie patrzy, uproszczonym i ułomnym. Pound przechadza się pod rękę z Poświatowską

Traktat logiczno-apokaliptyczny (Michał Tabaczyński)

Najistotniejszym elementem „Kochanki Wittgensteina” jest zdanie Davida Marksona. Nie jakieś konkretne zdanie ani nawet nie każde zdanie powieści, ale raczej zdanie jako takie. Ilu pisarzy mówi nam, że ich powieść jest złożona ze zdań? Ilu ma taką odwagę?

Więcej czułości, narratorze! (Dariusz Sośnicki)

„Schron przeciwczasowy” Gospodinowa, utwór pod wieloma względami znakomity, przegrywa w tej dziedzinie, w której najbardziej chce wygrać – na polu wizji przyszłości

Media

Efemeryczna instytucja (Ewa Drygalska)

Wirtualność wystawy daje zupełnie inne doświadczenie zwiedzania. Możemy do niej wejść na chwilę, rozejrzeć się, wyjść i za kilka dni wrócić. Nie musimy w niej spędzać kilku godzin ciągiem jak w fizycznym muzeum – mówią twórczynie Wirtualnego Muzeum Antropocenu

Muzyka

Gitary z Sahary (Michał Wieczorek)

Gdzie bije teraz serce muzyki gitarowej? Pewnie powiecie, że w Wielkiej Brytanii, gdzie kwitnie postpunk pod postacią: Black Country, New Road, Squid czy Black Midi. Prawdziwa rewolucja dzieje się jednak gdzie indziej. Na Saharze i w Sahelu. Na potańcówkach, ogniskach i weselach

Bądź zdrowa, Europo (Marcin Bogucki)

Po tegorocznej edycji rozgorzały spory na temat reformy konkursu. Okaże się dopiero, czy to jedynie przejściowy kryzys, czy rzeczywiście dotychczasowy model Eurowizji się wyczerpał i trzeba poszukać alternatywy

Krzywy uśmiech (Dominika Janik)

Debiutancka płyta supergrupy The Smile (z muzykami i producentem Radiohead w składzie) nie jest albumem w rodzaju 1001 drobiazgów. Utwory stoją w bezbłędnym szyku i konsekwentnie, jeden po drugim, zwiastują katastrofę i rozpad dawnego porządku

Obyczaje

Punkty bifurkacji (Evgenia Nesterovych)

W dzieciństwie czas upływa nam bardzo powoli, bo większość rzeczy zdarza się nam po raz pierwszy. Ale czy ktoś z nas był aż tak dorosły, żeby wiedzieć, co robić, kiedy zaczyna się wielka wojna?

DUŻA TA SZAFA (3): Queerkultura (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Tworzymy listę queerowych lektur i pokazujemy, jak teksty kultury ewoluują, wzajemnie się napędzają i czerpią z siebie. W odcinku: Błażej Warkocki, Piotr Sobolczyk, Izabela Morska i Krzysztof Zabłocki

Miasto bez tagów (Julija Stachiwska)

Podobało nam się to życie na granicy miasta i wsi, urbanizacji i przyrody, prowincji i stołecznego megapolis. Tutaj czuliśmy się wolni. Żartowaliśmy sobie nawet, że w Buczy jest jak w bajce

Eksperymenty i doświadczenia (Rita Müller)

Jak to możliwe, że tuż przy warszawskim Barbakanie na początku XXI wieku przez kilka lat z powodzeniem działał klub oferujący queerowe występy artystów z zagranicy, performanse rodzimych artystek i wizyty w darkroomie? I co oznaczało zamknięcie tego miejsca w 2006 roku?

Kamp. Seks. Pedalszczyzna (Tomasz Łukasz Nowak)

Maskujące funkcje subkodów oraz rytuałów ulegają zmianom. Zależą i od indywidualnych, i grupowych potrzeb oraz możliwości. Od czasów, od polityki, przestrzeni… Jak więc przystało na to, co queerowe – to kwestia złożona

Sztuka

Głębokie przeszycia (Karol Sienkiewicz)

Małgorzata Mirga-Tas wystawą „Przeczarowując świat” w Pawilonie Polonia zdobyła serca weneckich biennalowiczów. Moje jej szyte obrazy skradły już dawno

Teatr

Atrapa języka (Anna Pajęcka)

Twórcy „Ale z naszymi umarłymi” przechwytują krytykowany dziennikarski język i całe przedstawienie operuje właśnie w tym rejestrze – zajawki, fejku, niesprawdzonej informacji, podkręconego komunikatu wyjętego na pasek na dole ekranu

Atak paniki (Katarzyna Niedurny)

Czytając teksty o niesprawiedliwości systemu teatralnego, zastanawiałam się, jaka niesprawiedliwość dotyka ich autorów. Pytałam: czy ten tekst, ta recenzja powstaje w godnych warunkach?

Marzenia o teatrze (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Marzenia polskie” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego jest także opowieścią o zespole Starego Teatru, znanym ze znakomitych, otaczanych kultem przedstawień, ale też przecież ze swojej kapryśności, chimeryczności i buty

Wiersze

wiersze (Ilona Witkowska)

Україна

Місто без тегів (Юлія Стахівська)

Цієї весни ми не мріяли на балконі. У нашому районі отаборилася частина російських військ, вони влаштували в санаторії катівню

]]>

Film

Ćwiczenia z dramaturgii (Klara Cykorz)

„Mała mama” niepostrzeżenie łamie zasady klasycznego budowania napięcia, podcina momenty domyślnie kulminacyjne. Operuje porażającą prostotą, wyjętą spod dyktatury gatunków: jest filmem o podróży w czasie

Literatura

Trans i pół kłamstwa (J. Szpilka)

„Trans i pół, bejbi” Torrey Peters to mistrzowsko napisane czytadło, na przemian wyciskające łzy i śmiech, wzruszające i głęboko złośliwe. Ale siła tej powieści tkwi gdzie indziej: do melodramatycznych rozterek klasy średniej dopuszcza również trans dziewczyny

Reklamówki (Monika Ochędowska)

Nostalgia i żałoba to dwa najczęstsze tropy organizujące w nowej prozie myślenie o przeszłości. Śmierć jest granicą dzieciństwa. Poróżnia i skłóca tych, którzy o niej pamiętają. Tego, który umiera, zamyka w czasie niedokonanym

Kartridż z gorylem (Jagoda Gawliczek)

Lektura powieści „Dzieci” Jacka Paśnika przypomina scrollowanie mediów społecznościowych wypełnionych duchologicznym kontentem

Przy stole (Rafał Wawrzyńczyk)

Niespotykanie wysoko brane tony sąsiadują w poezji Aldony Kopkiewicz z językiem, jakim mówimy do siebie, kiedy nikt nie patrzy, uproszczonym i ułomnym. Pound przechadza się pod rękę z Poświatowską

Traktat logiczno-apokaliptyczny (Michał Tabaczyński)

Najistotniejszym elementem „Kochanki Wittgensteina” jest zdanie Davida Marksona. Nie jakieś konkretne zdanie ani nawet nie każde zdanie powieści, ale raczej zdanie jako takie. Ilu pisarzy mówi nam, że ich powieść jest złożona ze zdań? Ilu ma taką odwagę?

Więcej czułości, narratorze! (Dariusz Sośnicki)

„Schron przeciwczasowy” Gospodinowa, utwór pod wieloma względami znakomity, przegrywa w tej dziedzinie, w której najbardziej chce wygrać – na polu wizji przyszłości

Media

Efemeryczna instytucja (Ewa Drygalska)

Wirtualność wystawy daje zupełnie inne doświadczenie zwiedzania. Możemy do niej wejść na chwilę, rozejrzeć się, wyjść i za kilka dni wrócić. Nie musimy w niej spędzać kilku godzin ciągiem jak w fizycznym muzeum – mówią twórczynie Wirtualnego Muzeum Antropocenu

Muzyka

Gitary z Sahary (Michał Wieczorek)

Gdzie bije teraz serce muzyki gitarowej? Pewnie powiecie, że w Wielkiej Brytanii, gdzie kwitnie postpunk pod postacią: Black Country, New Road, Squid czy Black Midi. Prawdziwa rewolucja dzieje się jednak gdzie indziej. Na Saharze i w Sahelu. Na potańcówkach, ogniskach i weselach

Bądź zdrowa, Europo (Marcin Bogucki)

Po tegorocznej edycji rozgorzały spory na temat reformy konkursu. Okaże się dopiero, czy to jedynie przejściowy kryzys, czy rzeczywiście dotychczasowy model Eurowizji się wyczerpał i trzeba poszukać alternatywy

Krzywy uśmiech (Dominika Janik)

Debiutancka płyta supergrupy The Smile (z muzykami i producentem Radiohead w składzie) nie jest albumem w rodzaju 1001 drobiazgów. Utwory stoją w bezbłędnym szyku i konsekwentnie, jeden po drugim, zwiastują katastrofę i rozpad dawnego porządku

Obyczaje

Punkty bifurkacji (Evgenia Nesterovych)

W dzieciństwie czas upływa nam bardzo powoli, bo większość rzeczy zdarza się nam po raz pierwszy. Ale czy ktoś z nas był aż tak dorosły, żeby wiedzieć, co robić, kiedy zaczyna się wielka wojna?

DUŻA TA SZAFA (3): Queerkultura (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

Tworzymy listę queerowych lektur i pokazujemy, jak teksty kultury ewoluują, wzajemnie się napędzają i czerpią z siebie. W odcinku: Błażej Warkocki, Piotr Sobolczyk, Izabela Morska i Krzysztof Zabłocki

Miasto bez tagów (Julija Stachiwska)

Podobało nam się to życie na granicy miasta i wsi, urbanizacji i przyrody, prowincji i stołecznego megapolis. Tutaj czuliśmy się wolni. Żartowaliśmy sobie nawet, że w Buczy jest jak w bajce

Eksperymenty i doświadczenia (Rita Müller)

Jak to możliwe, że tuż przy warszawskim Barbakanie na początku XXI wieku przez kilka lat z powodzeniem działał klub oferujący queerowe występy artystów z zagranicy, performanse rodzimych artystek i wizyty w darkroomie? I co oznaczało zamknięcie tego miejsca w 2006 roku?

Kamp. Seks. Pedalszczyzna (Tomasz Łukasz Nowak)

Maskujące funkcje subkodów oraz rytuałów ulegają zmianom. Zależą i od indywidualnych, i grupowych potrzeb oraz możliwości. Od czasów, od polityki, przestrzeni… Jak więc przystało na to, co queerowe – to kwestia złożona

Sztuka

Głębokie przeszycia (Karol Sienkiewicz)

Małgorzata Mirga-Tas wystawą „Przeczarowując świat” w Pawilonie Polonia zdobyła serca weneckich biennalowiczów. Moje jej szyte obrazy skradły już dawno

Teatr

Atrapa języka (Anna Pajęcka)

Twórcy „Ale z naszymi umarłymi” przechwytują krytykowany dziennikarski język i całe przedstawienie operuje właśnie w tym rejestrze – zajawki, fejku, niesprawdzonej informacji, podkręconego komunikatu wyjętego na pasek na dole ekranu

Atak paniki (Katarzyna Niedurny)

Czytając teksty o niesprawiedliwości systemu teatralnego, zastanawiałam się, jaka niesprawiedliwość dotyka ich autorów. Pytałam: czy ten tekst, ta recenzja powstaje w godnych warunkach?

Marzenia o teatrze (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Marzenia polskie” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego jest także opowieścią o zespole Starego Teatru, znanym ze znakomitych, otaczanych kultem przedstawień, ale też przecież ze swojej kapryśności, chimeryczności i buty

Wiersze

wiersze (Ilona Witkowska)

Україна

Місто без тегів (Юлія Стахівська)

Цієї весни ми не мріяли на балконі. У нашому районі отаборилася частина російських військ, вони влаштували в санаторії катівню

]]>
Fri, 20 May 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/333]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/333

Film

Kapitalizm i kłamstwa (Jakub Majmurek)

„Rozdzielenie” wygląda jak połączenie paranoicznej fantazji z prozy Dicka z biurową satyrą z „The Office”, a wszystko to osadzone w świecie z któregoś ze scenariuszy Charliego Kaufmana

Niskie częstotliwości (Łukasz Mańkowski)

W wizjach Apichatponga ludzie obcują z duchami, wspominają poprzednie wcielenia, byty ludzkie i pozaludzkie koegzystują ze sobą

Zaproszenie do wyjścia z domu (Marta Bałaga)

Będę dalej robił takie filmy, jakie robiłem przez całe moje życie. Będę je pokazywał – i oglądał – w kinie – mówi włoski reżyser, zdobywca Złotej Palmy. Jego najnowszy film, „Trzy piętra”, właśnie wszedł do polskich kin

Niekończący się wąwóz (Łukasz Najder)

„Babi Jar” to film intrygujący i ważny, ale też kontrowersyjny i wymagający od widza nieustannej czujności – ciągłej niezanikającej świadomości, na co ów widz w istocie patrzy

Literatura

Miasto w ruchu (Justyna Sobolewska)

Przez ostatnie dziesięciolecie Warszawa w literaturze potworniała: pożerała kolejnych ludzi, najchętniej przyjezdnych i ambitnych

Tańczący z kośćmi (Michał Trusewicz)

„Dom ojców” Andrzeja Muszyńskiego to zaskakująco radykalny powrót do myślenia mitycznego. Wieś nie jest tu ani egzotyzowaną przestrzenią, ani tłem klasowych napięć

Na jej miejscu (Dmytro Łazutkin)

Gromadziłam informacje, czytałam donieckie wiadomości, fora. Rozmawiałam z ludźmi, którzy wyjechali z Donbasu, zbierałam ich wspomnienia. Chciałam, żeby to była bardzo uczciwa książka – mówi autorka „Córeczki”

Konsternacja i śmiech (Agnieszka Sowińska)

Książka nie zawsze musi nas czegoś uczyć. Człowiek (nawet ten niepełnoletni) jest istotą o wiele bardziej złożoną – o współczesnej literaturze dla dzieci

Protezy języka (Piotr Sadzik)

Leo Lipski zapisywał jedne z najbardziej dotkliwych i niezwykłych zdań w historii polskiej prozy. Jednak erotyczna śmiałość i przekraczanie obyczajowych tabu nie były łatwo przyswajalne dla purytańskich gustów odbiorców

Media

Naftowy blues (Marzena Falkowska)

Wszystko jest tu przesiąknięte gęstą, duszną atmosferą. W „Norco” nie tyle się gra, ile się je wdycha, dryfując w naftowych oparach

Rodzaj dobrej utopii (Aleksandra Boćkowska)

Pisanie dla dzieci stawia w sytuacji brutalnej szczerości: albo rozumiesz i wiesz, co chcesz powiedzieć, albo nie – mówią twórczynie „Kosmosu dla Dziewczynek” w dwutygodnikowym cyklu o czasopismach

Muzyka

Liście przebojów (Olga Drenda)

Współczesna muzyka przeżywa wielowymiarowy zwrot w kierunku świata roślin. Niestety, ta potrzeba wglądu w życie roślin i empatia wobec nich wydają się odwrotnie proporcjonalne do ich malejącej obecności wokół nas

Pop to potwór (Mateusz Witkowski)

Zamiast udowadniać, że „inny pop jest możliwy”, Charli XCX na swoim najnowszym albumie „Crash” postawiła na ultrapopowość: rozumianą tu jako przystępność i absolutną zbieżność z radiowymi trendami z ostatnich kilkunastu lat

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 18): Dział ukraiński (Agnieszka Słodownik)

Ruszyliśmy w Dwutygodniku z działem ukraińskim. W odcinku rozmowa z pisarzami Sofiją Andruchowycz i Andrijem Lubką oraz redaktorką nowego działu Virą Baldyniuk

Fronty (Marta Kacwin-Duman)

Ukraińcy, z zaciętością, wściekłością, przepełnieni chęcią zemsty, wśród zgliszcz i ruin tworzą normalność dla nowego ukraińskiego społeczeństwa. W plenerach malują nowe pejzaże, organizują wystawy, aukcje, wyjeżdżają w trasy koncertowe

DUŻA TA SZAFA (2): Organizujemy się! (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W drugim odcinku serialu „Dwutygodnika” opowiadamy o początkach ruchu LGBTQIA+ w Polsce, próbach organizowania się i pierwszych wyjściach w przestrzeń publiczną

Czas niemal odnaleziony (Błażej Warkocki)

Antologia „Cała siła, jaką czerpię na życie” to właściwie powieść współczesna, bazująca na autentyzmie i dowodząca, że poprzez okazanie własnej kruchości można pokazać siłę

Sztuka

Moment szczerości (Adam Mazur)

Ekskluzywność, czyli wykluczanie, niepokazywanie kogoś, ponieważ pokazuje się kogoś innego, to nieodłączny element działania każdej instytucji – kuratorki i krytycy analizują aktualną kondycję instytucji sztuki i zastanawiają się, jak powinny zmienić się w przyszłości

Weneckie sny (Karol Sienkiewicz)

Z rocznym opóźnieniem spowodowanym pandemią powraca weneckie Biennale Sztuki. Kuratorka tegorocznej edycji, Cecilia Alemani, przywraca wiarę w sens wielkich imprez

Teatr

Cierpienie nie uszlachetnia (Dominika Ryczywolska)

W „Filoktet ex machina” twórcy i twórczynie zderzają posthumanistyczne fantazje – modyfikacje genetyczne mogące eliminować ból – z realnym doświadczeniem chorej osoby

Relacje i transakcje (Zuzanna Berendt)

„Rohtko” prowokuje do stawiania pytań o to, jaka jest jego wartość, ale również jaka jest jego cena – dla ilu pokazów warto przewozić gigantyczną scenografię? Jak spektakl sytuuje się w przestrzeni kulturowej krajów, w których znajdują się koprodukujące teatry? Kto jest w stanie odróżnić Rothkę od Rohtki?

Niewierni dezerterzy marzeń (Marta Zdanowska)

Trudno w polskim teatrze o kogoś, kto lepiej zarządza sceniczną metaforą rozpadu niż Krystian Lupa. Szukajcie, ale nie znajdziecie

Wiersze

U otwarte (Maciej Woźniak)

Ziemia

Wojna nie ma w sobie nic z klimatu (Marcin Krassowski)

W normalnych warunkach, po publikacji dokumentu tak istotnego jak raport IPCC pojawiłyby się liczne reakcje w mediach i z ust polityków. Podłączony do kroplówki z wojennymi newsami, w narkotycznym stuporze świat nie zwrócił jednak na raport zbytniej uwagi

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Чим далі на захід, тим ближче війна (Софія Андрухович)

«Не можу дочекатися, – сказала вона, – коли ця війна посуне далі, коли вона увійде сюди, на ці вулиці, і пошириться далі, на захід. Бо насправді вона вже тут, вона вже всюди»

На її місці (Дмитро Лазуткін)

Я збирала інформацію, перечитувала донецькі пабліки того часу, тамтешні форуми. Розмовляла з людьми, які виїхали з Донбасу, збирала їхні спогади. Я хотіла, щоб книга була дуже чесною – говорить авторка «Доці» Тамара Дуда

Точки біфуркації (Євгенія Нестерович)

Все треба було на вчора: бронежилети на передову, матраци на шелтери, дитяче харчування на Охтирку, водія на Маріуполь і текст на Європу про те, що таке українська культура, і чим вона відрізняється від російської

]]>

Film

Kapitalizm i kłamstwa (Jakub Majmurek)

„Rozdzielenie” wygląda jak połączenie paranoicznej fantazji z prozy Dicka z biurową satyrą z „The Office”, a wszystko to osadzone w świecie z któregoś ze scenariuszy Charliego Kaufmana

Niskie częstotliwości (Łukasz Mańkowski)

W wizjach Apichatponga ludzie obcują z duchami, wspominają poprzednie wcielenia, byty ludzkie i pozaludzkie koegzystują ze sobą

Zaproszenie do wyjścia z domu (Marta Bałaga)

Będę dalej robił takie filmy, jakie robiłem przez całe moje życie. Będę je pokazywał – i oglądał – w kinie – mówi włoski reżyser, zdobywca Złotej Palmy. Jego najnowszy film, „Trzy piętra”, właśnie wszedł do polskich kin

Niekończący się wąwóz (Łukasz Najder)

„Babi Jar” to film intrygujący i ważny, ale też kontrowersyjny i wymagający od widza nieustannej czujności – ciągłej niezanikającej świadomości, na co ów widz w istocie patrzy

Literatura

Miasto w ruchu (Justyna Sobolewska)

Przez ostatnie dziesięciolecie Warszawa w literaturze potworniała: pożerała kolejnych ludzi, najchętniej przyjezdnych i ambitnych

Tańczący z kośćmi (Michał Trusewicz)

„Dom ojców” Andrzeja Muszyńskiego to zaskakująco radykalny powrót do myślenia mitycznego. Wieś nie jest tu ani egzotyzowaną przestrzenią, ani tłem klasowych napięć

Na jej miejscu (Dmytro Łazutkin)

Gromadziłam informacje, czytałam donieckie wiadomości, fora. Rozmawiałam z ludźmi, którzy wyjechali z Donbasu, zbierałam ich wspomnienia. Chciałam, żeby to była bardzo uczciwa książka – mówi autorka „Córeczki”

Konsternacja i śmiech (Agnieszka Sowińska)

Książka nie zawsze musi nas czegoś uczyć. Człowiek (nawet ten niepełnoletni) jest istotą o wiele bardziej złożoną – o współczesnej literaturze dla dzieci

Protezy języka (Piotr Sadzik)

Leo Lipski zapisywał jedne z najbardziej dotkliwych i niezwykłych zdań w historii polskiej prozy. Jednak erotyczna śmiałość i przekraczanie obyczajowych tabu nie były łatwo przyswajalne dla purytańskich gustów odbiorców

Media

Naftowy blues (Marzena Falkowska)

Wszystko jest tu przesiąknięte gęstą, duszną atmosferą. W „Norco” nie tyle się gra, ile się je wdycha, dryfując w naftowych oparach

Rodzaj dobrej utopii (Aleksandra Boćkowska)

Pisanie dla dzieci stawia w sytuacji brutalnej szczerości: albo rozumiesz i wiesz, co chcesz powiedzieć, albo nie – mówią twórczynie „Kosmosu dla Dziewczynek” w dwutygodnikowym cyklu o czasopismach

Muzyka

Liście przebojów (Olga Drenda)

Współczesna muzyka przeżywa wielowymiarowy zwrot w kierunku świata roślin. Niestety, ta potrzeba wglądu w życie roślin i empatia wobec nich wydają się odwrotnie proporcjonalne do ich malejącej obecności wokół nas

Pop to potwór (Mateusz Witkowski)

Zamiast udowadniać, że „inny pop jest możliwy”, Charli XCX na swoim najnowszym albumie „Crash” postawiła na ultrapopowość: rozumianą tu jako przystępność i absolutną zbieżność z radiowymi trendami z ostatnich kilkunastu lat

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 18): Dział ukraiński (Agnieszka Słodownik)

Ruszyliśmy w Dwutygodniku z działem ukraińskim. W odcinku rozmowa z pisarzami Sofiją Andruchowycz i Andrijem Lubką oraz redaktorką nowego działu Virą Baldyniuk

Fronty (Marta Kacwin-Duman)

Ukraińcy, z zaciętością, wściekłością, przepełnieni chęcią zemsty, wśród zgliszcz i ruin tworzą normalność dla nowego ukraińskiego społeczeństwa. W plenerach malują nowe pejzaże, organizują wystawy, aukcje, wyjeżdżają w trasy koncertowe

DUŻA TA SZAFA (2): Organizujemy się! (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W drugim odcinku serialu „Dwutygodnika” opowiadamy o początkach ruchu LGBTQIA+ w Polsce, próbach organizowania się i pierwszych wyjściach w przestrzeń publiczną

Czas niemal odnaleziony (Błażej Warkocki)

Antologia „Cała siła, jaką czerpię na życie” to właściwie powieść współczesna, bazująca na autentyzmie i dowodząca, że poprzez okazanie własnej kruchości można pokazać siłę

Sztuka

Moment szczerości (Adam Mazur)

Ekskluzywność, czyli wykluczanie, niepokazywanie kogoś, ponieważ pokazuje się kogoś innego, to nieodłączny element działania każdej instytucji – kuratorki i krytycy analizują aktualną kondycję instytucji sztuki i zastanawiają się, jak powinny zmienić się w przyszłości

Weneckie sny (Karol Sienkiewicz)

Z rocznym opóźnieniem spowodowanym pandemią powraca weneckie Biennale Sztuki. Kuratorka tegorocznej edycji, Cecilia Alemani, przywraca wiarę w sens wielkich imprez

Teatr

Cierpienie nie uszlachetnia (Dominika Ryczywolska)

W „Filoktet ex machina” twórcy i twórczynie zderzają posthumanistyczne fantazje – modyfikacje genetyczne mogące eliminować ból – z realnym doświadczeniem chorej osoby

Relacje i transakcje (Zuzanna Berendt)

„Rohtko” prowokuje do stawiania pytań o to, jaka jest jego wartość, ale również jaka jest jego cena – dla ilu pokazów warto przewozić gigantyczną scenografię? Jak spektakl sytuuje się w przestrzeni kulturowej krajów, w których znajdują się koprodukujące teatry? Kto jest w stanie odróżnić Rothkę od Rohtki?

Niewierni dezerterzy marzeń (Marta Zdanowska)

Trudno w polskim teatrze o kogoś, kto lepiej zarządza sceniczną metaforą rozpadu niż Krystian Lupa. Szukajcie, ale nie znajdziecie

Wiersze

U otwarte (Maciej Woźniak)

Ziemia

Wojna nie ma w sobie nic z klimatu (Marcin Krassowski)

W normalnych warunkach, po publikacji dokumentu tak istotnego jak raport IPCC pojawiłyby się liczne reakcje w mediach i z ust polityków. Podłączony do kroplówki z wojennymi newsami, w narkotycznym stuporze świat nie zwrócił jednak na raport zbytniej uwagi

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Чим далі на захід, тим ближче війна (Софія Андрухович)

«Не можу дочекатися, – сказала вона, – коли ця війна посуне далі, коли вона увійде сюди, на ці вулиці, і пошириться далі, на захід. Бо насправді вона вже тут, вона вже всюди»

На її місці (Дмитро Лазуткін)

Я збирала інформацію, перечитувала донецькі пабліки того часу, тамтешні форуми. Розмовляла з людьми, які виїхали з Донбасу, збирала їхні спогади. Я хотіла, щоб книга була дуже чесною – говорить авторка «Доці» Тамара Дуда

Точки біфуркації (Євгенія Нестерович)

Все треба було на вчора: бронежилети на передову, матраци на шелтери, дитяче харчування на Охтирку, водія на Маріуполь і текст на Європу про те, що таке українська культура, і чим вона відрізняється від російської

]]>
Fri, 06 May 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/332]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/332

Film

Najlepszy film na świecie (Marcin Stachowicz)

Przejścia podziemne i naziemne, bary z fast-foodami, kioski, ciemność z wybijającymi się gdzieniegdzie pojedynczymi światłami neonów, cały ten romantyczny Hongkong z filmów Wonga Kar-Waia – był także pejzażem mojego Radomia, miasta poprzemysłowego, biednego i sypiącego się

Wobec bogów (Piotr Mirski)

W „Wikingu” Eggers usiłuje podkreślać ambiwalencję swojej opowieści, lecz proponowane przez niego interpretacje nie różnią się za bardzo. To różnica między „Conanem Barbarzyńcą” a „Grą o tron”

Literatura

Pięknie jak w Świeciu (Aleksandra Boćkowska)

Przez trzy lata pracy opiekuńczej dużo dowiedziałem się o polskich rodzinach. Ludzie bardzo potrzebują świeckiego rozgrzeszenia

Amerykański koszmar (Adam Woźniak)

Jeśli ktoś sądzi, że o kulturowej dominacji białego Amerykanina powiedziano już wszystko, to powinien się przyjrzeć węzłowi, który splata Ishbel Szatrawska w „Żywocie i śmierci pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia”

Mem o Polakach (Igor Kierkosz)

„Wolnoć” Marcina Kołodziejczyka to proza stawiania siebie poza nawiasem. Narracja, która odgradza się tujami od tych, którymi gardzi. Czyli właściwie od wszystkich

Ból samoistny (Bartosz Sadulski)

To Mangueliański ideał: spłonąć razem z własną biblioteką, nigdy nie zaznać straty księgozbioru. W „Pożegnaniu z biblioteką” Manguel pisze, że biblioteki określały jego świadomość, składały się na to, kim jest, były azylem i jego odbiciem

Media

Zasoby (Bartosz Sadulski)

Po wojnie w Ukrainie BigTech nigdy nie będzie taki sam, a internet zmieni się na zawsze. Chociaż niekoniecznie na lepsze

Muzyka

Chuliganka flamenco (Dominika Janik)

Trzeci album Rosalíi, „MOTOMAMI”, to głośny manifest kobiecości – niezależnej, wojowniczej, bezczelnej. Środkowy palec, który pokazuje maczystowskiej kulturze, jest uzbrojony w kilkucentymetrowy brylantowy paznokieć

Wypić kawę z widokiem na Chortycę (Michał Wieczorek)

Dziś granie koncertów, branie udziału w różnych inicjatywach ma sens na zupełnie innym poziomie niż przed inwazją. Kiedy wychodzę na scenę, to nie jest rozrywka. To moja płaszczyzna walki – rozmowa z wokalistkami polsko-ukraińskiego zespołu Dagadana

Na wiejskim cmentarzu (Jakub Orzeszek)

Twórczynie i twórcy albumów „Rzeczy ostatnie” i „Community of Grieving” uznali, że dzisiaj trzeba śpiewać o żałobie. I że wiarygodny język można odnaleźć w ludowych pieśniach pogrzebowych. Potraktowali jednak materiał źródłowy w skrajnie odmienny sposób

Obyczaje

Zza żelaznej firanki (Łukasz Szulc)

W polskich magazynach gejowsko-lesbijskich z lat 80., „Filo” czy „Etapie”, odnaleźć można specyficznie polski queer. Nie był on jednak zakonserwowany za szczelnie zaciągniętą żelazną kurtyną

DUŻA TA SZAFA (1): PRL, czyli socjalizm przegięty (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych

Publiczne pudrowanie nosa (Joanna Ostrowska)

Początkowo błędnie zaszufladkowałam mojego bohatera, Alexa, jako „homoseksualistę”. W polskim dyskursie publicznym historia osób transpłciowych, niebinarnych, wymykających się klasycznym kategoriom, jest nadal niewidoczna

Sztuka

Matka Ukraina (Maria Poprzęcka)

Czy mitologiczno-artystyczna kreacja Ukrainy może stać się miejscem wspólnym dla obu współczesnych, obarczonych wzajemnymi historycznymi resentymentami społeczeństw: polskiego i ukraińskiego?

Plakacistka zaangażowana (Marta Czyż)

Symbol, który zaprojektowałam, miał jednoczyć i zachęcać kobiety do wyjścia na ulice, a nie straszyć i ociekać krwią – mówi autorka identyfikacji wizualnej Strajku Kobiet

Teatr

Teatr na służbie (Luba Ilnycka)

„Ekoaktywistka, aktywistka LGBTQ+, weganka, feministka, artystka we mnie zamilkły. Teraz jestem na służbie” – o twórcach teatralnych, którzy zostali w Ukrainie

Wiersze

wiersz/вірш (Haska Shyyan/Гаська Шиян)

Ziemia

Bobrografia Polski (Adam Pluszka)

Bobrowe rozlewiska, nadrzeczne łęgi, wszystkie te gęste łoziny to taka Amazonia strefy umiarkowanej. Płazy, ryby, ptaki, ssaki, one wszystkie w sposób naturalny kręcą się w sąsiedztwie bobrowych zapór, bo mają tam wyjątkowo dogodne warunki do spędzania czasu

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Тріумфальна арка злочину (Софія Андрухович)

Неможливо визначити, з якого боку від «тріумфальної арки» – «мирний» і «нормальний» світ, а з якого – світ війни, хто й куди мав би переходити, якщо й так майже все забуто, перекручено й спотворено, немає жодних координат чи орієнтирів

]]>

Film

Najlepszy film na świecie (Marcin Stachowicz)

Przejścia podziemne i naziemne, bary z fast-foodami, kioski, ciemność z wybijającymi się gdzieniegdzie pojedynczymi światłami neonów, cały ten romantyczny Hongkong z filmów Wonga Kar-Waia – był także pejzażem mojego Radomia, miasta poprzemysłowego, biednego i sypiącego się

Wobec bogów (Piotr Mirski)

W „Wikingu” Eggers usiłuje podkreślać ambiwalencję swojej opowieści, lecz proponowane przez niego interpretacje nie różnią się za bardzo. To różnica między „Conanem Barbarzyńcą” a „Grą o tron”

Literatura

Pięknie jak w Świeciu (Aleksandra Boćkowska)

Przez trzy lata pracy opiekuńczej dużo dowiedziałem się o polskich rodzinach. Ludzie bardzo potrzebują świeckiego rozgrzeszenia

Amerykański koszmar (Adam Woźniak)

Jeśli ktoś sądzi, że o kulturowej dominacji białego Amerykanina powiedziano już wszystko, to powinien się przyjrzeć węzłowi, który splata Ishbel Szatrawska w „Żywocie i śmierci pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia”

Mem o Polakach (Igor Kierkosz)

„Wolnoć” Marcina Kołodziejczyka to proza stawiania siebie poza nawiasem. Narracja, która odgradza się tujami od tych, którymi gardzi. Czyli właściwie od wszystkich

Ból samoistny (Bartosz Sadulski)

To Mangueliański ideał: spłonąć razem z własną biblioteką, nigdy nie zaznać straty księgozbioru. W „Pożegnaniu z biblioteką” Manguel pisze, że biblioteki określały jego świadomość, składały się na to, kim jest, były azylem i jego odbiciem

Media

Zasoby (Bartosz Sadulski)

Po wojnie w Ukrainie BigTech nigdy nie będzie taki sam, a internet zmieni się na zawsze. Chociaż niekoniecznie na lepsze

Muzyka

Chuliganka flamenco (Dominika Janik)

Trzeci album Rosalíi, „MOTOMAMI”, to głośny manifest kobiecości – niezależnej, wojowniczej, bezczelnej. Środkowy palec, który pokazuje maczystowskiej kulturze, jest uzbrojony w kilkucentymetrowy brylantowy paznokieć

Wypić kawę z widokiem na Chortycę (Michał Wieczorek)

Dziś granie koncertów, branie udziału w różnych inicjatywach ma sens na zupełnie innym poziomie niż przed inwazją. Kiedy wychodzę na scenę, to nie jest rozrywka. To moja płaszczyzna walki – rozmowa z wokalistkami polsko-ukraińskiego zespołu Dagadana

Na wiejskim cmentarzu (Jakub Orzeszek)

Twórczynie i twórcy albumów „Rzeczy ostatnie” i „Community of Grieving” uznali, że dzisiaj trzeba śpiewać o żałobie. I że wiarygodny język można odnaleźć w ludowych pieśniach pogrzebowych. Potraktowali jednak materiał źródłowy w skrajnie odmienny sposób

Obyczaje

Zza żelaznej firanki (Łukasz Szulc)

W polskich magazynach gejowsko-lesbijskich z lat 80., „Filo” czy „Etapie”, odnaleźć można specyficznie polski queer. Nie był on jednak zakonserwowany za szczelnie zaciągniętą żelazną kurtyną

DUŻA TA SZAFA (1): PRL, czyli socjalizm przegięty (Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki)

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych

Publiczne pudrowanie nosa (Joanna Ostrowska)

Początkowo błędnie zaszufladkowałam mojego bohatera, Alexa, jako „homoseksualistę”. W polskim dyskursie publicznym historia osób transpłciowych, niebinarnych, wymykających się klasycznym kategoriom, jest nadal niewidoczna

Sztuka

Matka Ukraina (Maria Poprzęcka)

Czy mitologiczno-artystyczna kreacja Ukrainy może stać się miejscem wspólnym dla obu współczesnych, obarczonych wzajemnymi historycznymi resentymentami społeczeństw: polskiego i ukraińskiego?

Plakacistka zaangażowana (Marta Czyż)

Symbol, który zaprojektowałam, miał jednoczyć i zachęcać kobiety do wyjścia na ulice, a nie straszyć i ociekać krwią – mówi autorka identyfikacji wizualnej Strajku Kobiet

Teatr

Teatr na służbie (Luba Ilnycka)

„Ekoaktywistka, aktywistka LGBTQ+, weganka, feministka, artystka we mnie zamilkły. Teraz jestem na służbie” – o twórcach teatralnych, którzy zostali w Ukrainie

Wiersze

wiersz/вірш (Haska Shyyan/Гаська Шиян)

Ziemia

Bobrografia Polski (Adam Pluszka)

Bobrowe rozlewiska, nadrzeczne łęgi, wszystkie te gęste łoziny to taka Amazonia strefy umiarkowanej. Płazy, ryby, ptaki, ssaki, one wszystkie w sposób naturalny kręcą się w sąsiedztwie bobrowych zapór, bo mają tam wyjątkowo dogodne warunki do spędzania czasu

Україна

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Тріумфальна арка злочину (Софія Андрухович)

Неможливо визначити, з якого боку від «тріумфальної арки» – «мирний» і «нормальний» світ, а з якого – світ війни, хто й куди мав би переходити, якщо й так майже все забуто, перекручено й спотворено, немає жодних координат чи орієнтирів

]]>
Fri, 22 Apr 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/331]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/331

Film

Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji (Klaudia Rachubińska)

Wygrzebuję wstępną wersję tego tekstu z czeluści komputerowego dysku we środę 23 lutego, w Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Wysyłam propozycję redakcji, jeszcze nie wiedząc, jak bardzo jestem już spóźniona: po środzie przychodzi czwartek, rosyjskie czołgi przekraczają ukraińską granicę

Wszystko z ciekawości (Marta Bałaga)

Sytuacja, powiedzmy sobie uczciwie, dość absurdalna. Na środku chodnika w mieście człowiek zatrzymuje człowieka i mówi: „Stop! Jaki jest sens pana życia?”

Rewolucja w ukraińskim kinie (Elżbieta Olzacka)

Współczesne kino ukraińskie powstaje w społeczeństwie doświadczającym wojny i jest w dużej mierze finansowane przez państwo, które tę wojnę prowadzi

Zasiadka (Jakub Socha)

Sposób kadrowania, operowania światłem każe widzieć w „Duchu śniegów” rzecz, że tak powiem, artystyczną, ale podbicie obrazu pseudofilozoficznym monologiem sprawia, że całość wiele traci

Literatura

Poezja i kryzysy (Joanna Mąkowska)

Na przekór poczuciu bezsilności słowa wobec narastających kryzysów wracam wciąż do wierszy. Między innymi po to, żeby zrozumieć, idąc za pytaniem Serhija Żadana, „jak mamy teraz z tym wszystkim żyć?”

Kwestia języka (Wołodymyr Rafiejenko)

Nie chciałem porzucać pisania po rosyjsku, bo to język mojego dzieciństwa, pierwszych książek i pierwszych słów. Ale 24 lutego 2022 roku postanowiłem: żadnego tekstu po rosyjsku nigdy już więcej nie wydam

Umieć w kamp (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„Gniazdko dudków” to inna cywilizacja. Zestawienie czterech nazwisk autorów i tłumaczy jest ekscytujące i może powstrzymać recenzentów przed lekkomyślnym, uzurpacyjnym „niekoniecznie”

Muzyka

Ciężar przeradza się w słodycz (Mateusz Witkowski)

Nilüfer Yanya łączy ze sobą indie, pop, soul, rock, jazz, R&B i co tam jeszcze checie. To nie żadna retromania czy muzyczny cosplay, ale prawdziwa demonstracja kompozytorskiego talentu

Obyczaje

Ucieczka gatunków stowarzyszonych (Urszula Jabłońska)

Uchodźcy często niosą koty schowane za pazuchą. Czasem przerażone kocie oczy wyglądają z tekturowych pudełek. Z psami jest nieco łatwiej, mogą same iść na smyczy. Chyba że są spłoszone hałasem i chaosem. A jednak nie ma czegoś takiego jak koci czy psi uchodźca

Sztuka

Różowy żakiet Angeli Merkel (Aleksandra Boćkowska)

Weszłyśmy do muzeum. Ja podglądałam sposób mocowania dzieł, koleżanka konserwatorka, jak położyli werniks. Przyglądałyśmy się tak wnikliwie, że włączył się alarm. Spaliłyśmy się ze wstydu – opowiada koordynatorka wystaw w Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Papież umiera (Witold Mrozek)

Na pierwszy plan Skrzywanek wyciąga materialność i konkret umierania. Zupełnie odwrotnie, jako pierwszy w polskim teatrze i dramacie, śmierć Jana Pawła II wyobraził na scenie Jan Klata – o inscenizacjach życia i śmierci papieża w polskim teatrze

Dramaturgia doświadczenia (Katarzyna Niedurny)

Kompromituje się obraz reżysera czy autora, który wszystko wie, może usiąść za biurkiem i napisać historię jakiejś grupy, polegając tylko na swojej wyobraźni. My, twórcy, musimy uważnie słuchać rzeczywistości, żeby móc o niej opowiadać – rozmowa o pracy z ekspertami w teatrze

Bezgraniczna nuda powtórzeń (Marta Zdanowska)

W teatrze względnie łatwo wybacza się zaplanowany skandal, eksperyment, który zjada własny ogon, ale jednej rzeczy nie sposób wybaczyć – nudy. A tej w „Don Juanie” Rychcika nie brakuje

Fantazja o porozumieniu (Katarzyna Niedurny)

Punktem wyjścia w pracy nad spektaklem był dla Anny Smolar Strajk Kobiet i zapisane w zbiorowej pamięci obrazy przemocy policji

Wiersze

wiersze/вірші (Dmytro Łazutkin)

Україна

Мовне питання (Володимир Рафеєнко)

Хай там як, але до 24 лютого 2022 року я вважав, що писатиму один роман російською, один українською – і так протягом усього життя. Але вирішив, що жодного тексту російською мовою більше ніколи не видам

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Фото, яке не опишеш (Софія Андрухович)

Слова бліді, слабкі, безпомічні, пласкі, непридатні. Вони так далеко від цього болю, жаху, від цього страху, від цього крику і цього запаху, розірваної шкіри, від крові свіжої, крові, що запеклася, крові, змішаної з болотом

Театр несе службу (Люба Ільницька)

Еко-активістка, ЛГБТК+ активістка, веганка, феміністка, мисткиня всередині мене заткнулись і ми просто працюємо, просто несемо службу

]]>

Film

Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji (Klaudia Rachubińska)

Wygrzebuję wstępną wersję tego tekstu z czeluści komputerowego dysku we środę 23 lutego, w Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Wysyłam propozycję redakcji, jeszcze nie wiedząc, jak bardzo jestem już spóźniona: po środzie przychodzi czwartek, rosyjskie czołgi przekraczają ukraińską granicę

Wszystko z ciekawości (Marta Bałaga)

Sytuacja, powiedzmy sobie uczciwie, dość absurdalna. Na środku chodnika w mieście człowiek zatrzymuje człowieka i mówi: „Stop! Jaki jest sens pana życia?”

Rewolucja w ukraińskim kinie (Elżbieta Olzacka)

Współczesne kino ukraińskie powstaje w społeczeństwie doświadczającym wojny i jest w dużej mierze finansowane przez państwo, które tę wojnę prowadzi

Zasiadka (Jakub Socha)

Sposób kadrowania, operowania światłem każe widzieć w „Duchu śniegów” rzecz, że tak powiem, artystyczną, ale podbicie obrazu pseudofilozoficznym monologiem sprawia, że całość wiele traci

Literatura

Poezja i kryzysy (Joanna Mąkowska)

Na przekór poczuciu bezsilności słowa wobec narastających kryzysów wracam wciąż do wierszy. Między innymi po to, żeby zrozumieć, idąc za pytaniem Serhija Żadana, „jak mamy teraz z tym wszystkim żyć?”

Kwestia języka (Wołodymyr Rafiejenko)

Nie chciałem porzucać pisania po rosyjsku, bo to język mojego dzieciństwa, pierwszych książek i pierwszych słów. Ale 24 lutego 2022 roku postanowiłem: żadnego tekstu po rosyjsku nigdy już więcej nie wydam

Umieć w kamp (Agnieszka Wolny-Hamkało)

„Gniazdko dudków” to inna cywilizacja. Zestawienie czterech nazwisk autorów i tłumaczy jest ekscytujące i może powstrzymać recenzentów przed lekkomyślnym, uzurpacyjnym „niekoniecznie”

Muzyka

Ciężar przeradza się w słodycz (Mateusz Witkowski)

Nilüfer Yanya łączy ze sobą indie, pop, soul, rock, jazz, R&B i co tam jeszcze checie. To nie żadna retromania czy muzyczny cosplay, ale prawdziwa demonstracja kompozytorskiego talentu

Obyczaje

Ucieczka gatunków stowarzyszonych (Urszula Jabłońska)

Uchodźcy często niosą koty schowane za pazuchą. Czasem przerażone kocie oczy wyglądają z tekturowych pudełek. Z psami jest nieco łatwiej, mogą same iść na smyczy. Chyba że są spłoszone hałasem i chaosem. A jednak nie ma czegoś takiego jak koci czy psi uchodźca

Sztuka

Różowy żakiet Angeli Merkel (Aleksandra Boćkowska)

Weszłyśmy do muzeum. Ja podglądałam sposób mocowania dzieł, koleżanka konserwatorka, jak położyli werniks. Przyglądałyśmy się tak wnikliwie, że włączył się alarm. Spaliłyśmy się ze wstydu – opowiada koordynatorka wystaw w Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Papież umiera (Witold Mrozek)

Na pierwszy plan Skrzywanek wyciąga materialność i konkret umierania. Zupełnie odwrotnie, jako pierwszy w polskim teatrze i dramacie, śmierć Jana Pawła II wyobraził na scenie Jan Klata – o inscenizacjach życia i śmierci papieża w polskim teatrze

Dramaturgia doświadczenia (Katarzyna Niedurny)

Kompromituje się obraz reżysera czy autora, który wszystko wie, może usiąść za biurkiem i napisać historię jakiejś grupy, polegając tylko na swojej wyobraźni. My, twórcy, musimy uważnie słuchać rzeczywistości, żeby móc o niej opowiadać – rozmowa o pracy z ekspertami w teatrze

Bezgraniczna nuda powtórzeń (Marta Zdanowska)

W teatrze względnie łatwo wybacza się zaplanowany skandal, eksperyment, który zjada własny ogon, ale jednej rzeczy nie sposób wybaczyć – nudy. A tej w „Don Juanie” Rychcika nie brakuje

Fantazja o porozumieniu (Katarzyna Niedurny)

Punktem wyjścia w pracy nad spektaklem był dla Anny Smolar Strajk Kobiet i zapisane w zbiorowej pamięci obrazy przemocy policji

Wiersze

wiersze/вірші (Dmytro Łazutkin)

Україна

Мовне питання (Володимир Рафеєнко)

Хай там як, але до 24 лютого 2022 року я вважав, що писатиму один роман російською, один українською – і так протягом усього життя. Але вирішив, що жодного тексту російською мовою більше ніколи не видам

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Фото, яке не опишеш (Софія Андрухович)

Слова бліді, слабкі, безпомічні, пласкі, непридатні. Вони так далеко від цього болю, жаху, від цього страху, від цього крику і цього запаху, розірваної шкіри, від крові свіжої, крові, що запеклася, крові, змішаної з болотом

Театр несе службу (Люба Ільницька)

Еко-активістка, ЛГБТК+ активістка, веганка, феміністка, мисткиня всередині мене заткнулись і ми просто працюємо, просто несемо службу

]]>
Fri, 08 Apr 2022 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2022/330]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/330

Film

Oddalanie i zbliżanie (Piotr Kowalczyk)

O życiu muzyka alternatywnego w Warszawie XXI wieku trudno zrobić film – mało tu romantyzmu. Zrobiła się z tego branża jak każda inna. Networking i odpisywanie na maile – oto prawda o niej. Mam więc problem z uwierzeniem w stawki, o których opowiada film Habowskiego

Literatura

Żyj swoje życie (Jarosław Kowal)

W komiksie „Shankar” Mazzitelli i Alcatena stworzyli swoisty leksykon światowej kultury, który z jednej strony imponuje rozmachem i bogactwem, a z drugiej dowodzi, że chociaż zmieniają się konteksty, motywacje pozostają stałe

Wojna, nie czas na literaturę (Andrij Lubka)

Pisarz to przede wszystkim mięso, kości i krew, które mogą zostać zniszczone przez kulę. A dopiero potem człowiek, który pracuje słowami

Na gruzach cesarstwa (Rafał Wawrzyńczyk)

Bardzo przekonująco brzmią w poezji Janickiego refleksje dotyczące powstawania refleksji i tego, co i jak z naszymi myślami robimy. Albo co one robią z nami

Poglądy są nudne (Maciej Jakubowiak)

„Gdzie jesteś, piękny świecie” toczy się w napięciu między gadaniem o sobie i gadaniem o świecie, między poglądami a życiem. To stąd wyłania się podstawowy dylemat tej książki: po co czytać Sally Rooney, kiedy świat płonie?

Media

Bogata Europa patrzy na wojnę (Kaja Puto)

Zachód ogląda wojnę w Ukrainie jak „Gwiezdne wojny”. Ma nowego Luke'a Skywalkera i nową armię Imperium Galaktycznego. Oznacza to, że wojnę informacyjną na froncie, który był dla niej najbardziej istotny, Ukraina już z Rosją wygrała

Muzyka

W drodze (Bartosz Sadulski)

Big Thief to jeden z najlepszych koncertowych zespołów, jakie widziałem. Może dlatego, że ich piosenki powstają na żywo, w podróży, a nie w wypasionych studiach. Refreny i chwytliwe frazy instalują się w głowie jak cudowne złośliwe oprogramowanie

Chuligan muzyczny (Antoni „Ziut” Gralak)

Stwierdzenie „grywałem z Władkiem Jagiełłą” brzmi trochę arogancko. Uczciwiej byłoby powiedzieć: pilnowałem się, by nie wypaść z pędzącego pociągu – fragment wspomnień Antoniego „Ziuta” Gralaka o warszawskiej bohemie jazzowej

Ośmieliłam się (Michał Wieczorek)

W indonezyjskiej muzyce nic nie jest zabronione, nie ma żadnych faux pas. Nie możesz nikogo obrazić tym, jak grasz. Jasne, coś się może nie spodobać ze względów estetycznych, ale nigdy nie słyszałam oskarżeń o szarganie czy sprzeniewierzenie się tradycji

Obyczaje

Przesortowanie (Aleksandra Boćkowska)

„Nie spełniły się nasze fantazje, że będziemy robić sztukę krytyczną i świat się zmieni” – galerie, domy kultury, biblioteki zamieniły się w miejsca zbiórek, sortownie rzeczy, świetlice, kuchnie i noclegownie

Cztery tygodnie (Joanna Krakowska)

Gdyby głos kobiet i mężczyzn tyle samo znaczył, niczyj syn nie trafiłby na front. Ta wojna jest wypadkową przyzwoleń i zaniechań, regresywnym mechanizmem obronnym świata, który musi odejść na zawsze

Rozpacz, która jest pod spodem (Ludwika Włodek)

W mojej powieści próbowałem wyjść poza format dziennikarsko-humanitarny, w którym uchodźcy zawsze są tylko tematem do odfajkowania. Jednym z „problemów współczesności”, który traktujemy z dystansu

Koniec poradzieckiej iluzji (Ludwika Włodek)

Napaść Rosji na Ukrainę uświadomiła wszystkim krajom poradzieckim, że nie da się zachować niepodległości i żyć w dobrych stosunkach z Rosją

Sztuka

SZTUKA W CZASIE WOJNY: Wyczerpanie (Ksenia Małych)

24 lutego zaczęła się wojna i przyszłość Pawilonu Ukraińskiego po raz kolejny stanęła pod znakiem zapytania

Audyt dostępności (Anna Pajęcka)

Poznańska wystawa „Polityki (nie)dostępności” skłania do przeformułowania starych porządków, do których przywykliśmy i które traktujemy jako naturalne

Teatr

Pęknięcie (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Mieszkanie na Uranie” w reżyserii Michała Borczucha sprawia wrażenie zawieszonego między nakazem słuszności a żywiołem teatralności. Niestety, ostatecznie wygrywa dydaktyzm

Cybersen (Anna Pajęcka)

„Sen nocy letniej” Garbaczewskiego jest hołdem dla grzybni-nieskończoności, która uwypukla ludzkie słabości, śmiertelność ciał

Joanna Wichowska (1969-2022) (Agnieszka Jakimiak)

W tym jednym życiu Joanny krył się cały ogród o rozwidlających się ścieżkach. Chciałabym napisać coś na pocieszenie, ale nie umiem oderwać się od myśli, że ten ogród stracił swoją opiekunkę, i ogarnia mnie wtedy lęk – co teraz z nim będzie?

Wiersze

Mówi Babilon / Вавилон говорить (Mariana Prochaśko/Мар'яна Прохасько)

wiersze/вірші (Daryna Hładun/Дарина Гладун)

Україна

МИСТЕЦ­ТВО ПІД ЧАС ВІЙНИ: Висна­ження (Ксенія Малих)

Зараз й Харкова майже немає. Історична архітектура центру міста, як і спальні райони майже втрачені – художник Павел Маков мав залишити місто

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Білий мустанґ вибухає (Софія Андрухович)

Чи забуваєш ти про війну, на мить про неї забувши? Чи не думаєш про неї, коли спиш? Імовірно, відволікаючись на звичайне життя – ти намагаєшся втекти, заховатися

]]>

Film

Oddalanie i zbliżanie (Piotr Kowalczyk)

O życiu muzyka alternatywnego w Warszawie XXI wieku trudno zrobić film – mało tu romantyzmu. Zrobiła się z tego branża jak każda inna. Networking i odpisywanie na maile – oto prawda o niej. Mam więc problem z uwierzeniem w stawki, o których opowiada film Habowskiego

Literatura

Żyj swoje życie (Jarosław Kowal)

W komiksie „Shankar” Mazzitelli i Alcatena stworzyli swoisty leksykon światowej kultury, który z jednej strony imponuje rozmachem i bogactwem, a z drugiej dowodzi, że chociaż zmieniają się konteksty, motywacje pozostają stałe

Wojna, nie czas na literaturę (Andrij Lubka)

Pisarz to przede wszystkim mięso, kości i krew, które mogą zostać zniszczone przez kulę. A dopiero potem człowiek, który pracuje słowami

Na gruzach cesarstwa (Rafał Wawrzyńczyk)

Bardzo przekonująco brzmią w poezji Janickiego refleksje dotyczące powstawania refleksji i tego, co i jak z naszymi myślami robimy. Albo co one robią z nami

Poglądy są nudne (Maciej Jakubowiak)

„Gdzie jesteś, piękny świecie” toczy się w napięciu między gadaniem o sobie i gadaniem o świecie, między poglądami a życiem. To stąd wyłania się podstawowy dylemat tej książki: po co czytać Sally Rooney, kiedy świat płonie?

Media

Bogata Europa patrzy na wojnę (Kaja Puto)

Zachód ogląda wojnę w Ukrainie jak „Gwiezdne wojny”. Ma nowego Luke'a Skywalkera i nową armię Imperium Galaktycznego. Oznacza to, że wojnę informacyjną na froncie, który był dla niej najbardziej istotny, Ukraina już z Rosją wygrała

Muzyka

W drodze (Bartosz Sadulski)

Big Thief to jeden z najlepszych koncertowych zespołów, jakie widziałem. Może dlatego, że ich piosenki powstają na żywo, w podróży, a nie w wypasionych studiach. Refreny i chwytliwe frazy instalują się w głowie jak cudowne złośliwe oprogramowanie

Chuligan muzyczny (Antoni „Ziut” Gralak)

Stwierdzenie „grywałem z Władkiem Jagiełłą” brzmi trochę arogancko. Uczciwiej byłoby powiedzieć: pilnowałem się, by nie wypaść z pędzącego pociągu – fragment wspomnień Antoniego „Ziuta” Gralaka o warszawskiej bohemie jazzowej

Ośmieliłam się (Michał Wieczorek)

W indonezyjskiej muzyce nic nie jest zabronione, nie ma żadnych faux pas. Nie możesz nikogo obrazić tym, jak grasz. Jasne, coś się może nie spodobać ze względów estetycznych, ale nigdy nie słyszałam oskarżeń o szarganie czy sprzeniewierzenie się tradycji

Obyczaje

Przesortowanie (Aleksandra Boćkowska)

„Nie spełniły się nasze fantazje, że będziemy robić sztukę krytyczną i świat się zmieni” – galerie, domy kultury, biblioteki zamieniły się w miejsca zbiórek, sortownie rzeczy, świetlice, kuchnie i noclegownie

Cztery tygodnie (Joanna Krakowska)

Gdyby głos kobiet i mężczyzn tyle samo znaczył, niczyj syn nie trafiłby na front. Ta wojna jest wypadkową przyzwoleń i zaniechań, regresywnym mechanizmem obronnym świata, który musi odejść na zawsze

Rozpacz, która jest pod spodem (Ludwika Włodek)

W mojej powieści próbowałem wyjść poza format dziennikarsko-humanitarny, w którym uchodźcy zawsze są tylko tematem do odfajkowania. Jednym z „problemów współczesności”, który traktujemy z dystansu

Koniec poradzieckiej iluzji (Ludwika Włodek)

Napaść Rosji na Ukrainę uświadomiła wszystkim krajom poradzieckim, że nie da się zachować niepodległości i żyć w dobrych stosunkach z Rosją

Sztuka

SZTUKA W CZASIE WOJNY: Wyczerpanie (Ksenia Małych)

24 lutego zaczęła się wojna i przyszłość Pawilonu Ukraińskiego po raz kolejny stanęła pod znakiem zapytania

Audyt dostępności (Anna Pajęcka)

Poznańska wystawa „Polityki (nie)dostępności” skłania do przeformułowania starych porządków, do których przywykliśmy i które traktujemy jako naturalne

Teatr

Pęknięcie (Katarzyna Waligóra)

Spektakl „Mieszkanie na Uranie” w reżyserii Michała Borczucha sprawia wrażenie zawieszonego między nakazem słuszności a żywiołem teatralności. Niestety, ostatecznie wygrywa dydaktyzm

Cybersen (Anna Pajęcka)

„Sen nocy letniej” Garbaczewskiego jest hołdem dla grzybni-nieskończoności, która uwypukla ludzkie słabości, śmiertelność ciał

Joanna Wichowska (1969-2022) (Agnieszka Jakimiak)

W tym jednym życiu Joanny krył się cały ogród o rozwidlających się ścieżkach. Chciałabym napisać coś na pocieszenie, ale nie umiem oderwać się od myśli, że ten ogród stracił swoją opiekunkę, i ogarnia mnie wtedy lęk – co teraz z nim będzie?

Wiersze

Mówi Babilon / Вавилон говорить (Mariana Prochaśko/Мар'яна Прохасько)

wiersze/вірші (Daryna Hładun/Дарина Гладун)

Україна

МИСТЕЦ­ТВО ПІД ЧАС ВІЙНИ: Висна­ження (Ксенія Малих)

Зараз й Харкова майже немає. Історична архітектура центру міста, як і спальні райони майже втрачені – художник Павел Маков мав залишити місто

ЗАХИСНІ РЕАКЦІЇ: Білий мустанґ вибухає (Софія Андрухович)

Чи забуваєш ти про війну, на мить про неї забувши? Чи не думаєш про неї, коли спиш? Імовірно, відволікаючись на звичайне життя – ти намагаєшся втекти, заховатися

]]>
Fri, 25 Mar 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/329]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/329

Film

Nietoperz nie zna się na żartach (Jakub Socha)

Prawie nic u Reevesa nie jest na niby i zarazem wszystko jest na niby. Jego Batman nie ma supermocy, nie umie latać, dostaje ostry wycisk od zbójów, można go powalić na kolana zwykłą pałką. A równocześnie potrafi uchylać się przed kulami jak Neo i brać te kule na klatę jak Hulk

Proces odbudowy (Łukasz Mańkowski)

Znajomy powiedział mi, że opowiadania Harukiego Murakamiego przypominają styl moich filmów i że mogą mi się spodobać. Rzeczywiście, gdy zacząłem się w nie wgłębiać, poczułem, że wszystkie mają podobną atmosferę do tego, czego sam szukam – mówi jeden z najciekawszych japońskich reżyserów, którego najnowszy film właśnie wchodzi do kin

Szmina (Agnieszka Jakimiak)

Baker twierdzi, że na swojej drodze spotkał mnóstwo postaci takich jak Mikey, główny bohater „Red Rocket”: wygadanych fantastów, rozkochanych w sobie i we własnej narracji, którzy podążają krok w krok za aktorkami porno i próbują coś ugrać na ich talencie i pozycji

Oddechu rzeczywistości posmak (Marcin Stachowicz)

„Inni ludzie” Aleksandry Terpińskiej to dwa śmieszno-straszne dni z życia Warszawy, codzienna bieganina wsadzona w brudne zwierciadło karykatury, odurzona nie smogiem, ale dymem z wytwornicy dymu

Literatura

Więcej niż to możliwe (Sofija Andruchowycz)

Kiedy byłam pisarką, badałam traumy, poczucie winy i totalitaryzm. Teraz trauma rozrywa nas od środka. Ale też ciasno splata się z poczuciem wspólnoty i troski o innych. Uwolniła energię, która nie była dostępna w normalnym czasie

Obietnica brukowanego zaułka (Anna Wyrwik)

Setne urodziny Jacka Kerouaca świętowane są nie tylko w Lowell, gdzie się urodził, i nie tylko w San Francisco. Dlaczego właśnie ten pisarz z Ameryki jest tak sławny, kultowy, legendarny albo po prostu popularny, mimo że umarł już ponad 50 lat temu?

Media

Wojna na fejki (Kaja Puto)

Toniemy w zalewie fejków – i to nie tylko tych prorosyjskich. Nawet jeśli wiedzieliśmy, że tak będzie, kiedy wojna wybuchnie, chyba nie zdawaliśmy sobie sprawy, jak bardzo będziemy na to podatni

Muzyka

Punkówy (J. Szpilka)

Książka Sary Marcus „Do przodu, dziewczyny!” rozpięta jest między troskliwą pamięcią o Riot Grrrl jako momencie czegoś nowego, ważnego i wciąż rezonującego a konwencjonalną wizją punku jako doświadczenia, z którego należy wyrosnąć

Gość idealny (Michał Wieczorek)

Mark Lanegan był jak połączenie Toma Waitsa, Leonarda Cohena i Nicka Cave’a. Od każdego z nich jest jeszcze bardziej depresyjny, jeszcze bardziej autodestrukcyjny

Bębny i rytuały (Jakub Knera)

Nawet gdy improwizuję, myślę dużą formą, długim odcinkiem czasowym. Lubię siebie i publiczność wciągnąć w jakąś historię. Siadam w danym miejscu, jednoczę się z nim, dostosowuję się do tego, co mnie otacza, do ludzi, nastroju i akustyki

Obyczaje

Exodus (Stanisław Łubieński)

Gdzieś w tym pasie ziemi, ni to polskiej, ni to ukraińskiej, między płotami, które oddzielają bezpieczeństwo od zagrożenia, cisnęli się ludzie, owinięci w różnokolorowe koce. Kobiety. Z dziećmi na rękach. Z dziećmi trzymanymi za ręce. Z dziećmi ciekawie zerkającymi w stronę Polski

Wynalazek miłości, czyli homo­seksu­alność jako przygoda (Jacek Dehnel)

To, co robiliśmy, było poza nawiasem. Skoro nic nie mogło uzyskać aprobaty, wszystko było równie złe – ale tym samym równie dobre. Skoro wszystko było zboczone, to i wszystko niewinne. Byliśmy drużyną Robin Hooda, szeryf i tak chciał nas powiesić

Być gościem w katastrofie (Tomasz Szerszeń)

W mediach społecznościowych toczy się nieustająca walka. Obserwujemy autentyczne spory między Ukraińcami i Rosjanami. Nagle staliśmy się ekspertami od czołgów i wyrzutni rakietowych. I chyba wszyscy uświadomiliśmy sobie znaczenie propagandy wizualnej

Fraktal (Paweł Knut)

Wiera zebrała całe dotychczasowe życie swojej rodziny w małym plecaczku oraz reklamówce, w której każde z jej dzieci trzymało swojego ulubionego misia. Oleg miał natomiast plecak turystyczny, z którym wyglądał jak licealista wybierający się na weekendowy wypad za miasto

Sztuka

Wypolerowana zastawa stołowa (Aleksy Wójtowicz)

Wystawa Małgorzaty Mycek to szczery pamiętnik kreślony żarówiastymi farbami, w którym natura rozjeżdżana jest czerwoną kosiarką i ogłuszana siekierką

Wstawaj, Odessa, Charków są pod ostrzałem (Karol Sienkiewicz)

Zabrałam ze sobą tubę z pracami, niewielki plecaczek z dokumentami i komputerem oraz moje dwuletnie dziecko – mówi ukraińska artystka, której udało się przedostać z Kijowa do Warszawy

Nieopowiedziana historia (Monika Stelmach)

Widzimy Ukraińców, którzy uciekają ze swoimi zwierzętami, ukrywających się w bunkrach z kotami i psami. Chyba pierwszy raz odbywa się to na taką skalę – mówi autorka książki i wystawy o zwierzętach w wojsku i na wojnie

Wiersze

wiersze/вірші (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

wozduch/воздух (Myrosław Łajuk/Мирослав Лаюк)

Ziemia

Niech płyną, gdzie chcą (Justyna Drath)

Kultywowanie pamięci o rzekach, których już nie ma – jak na wystawie w Muzeum Woli – wydaje się szczególnie ważne teraz, w świecie styczniowych burz i przewróconych lutowymi wichurami drzew

Україна

Війна – не час для літератури (Андрій Любка)

Письменник – це все-таки спочатку м’ясо, кістки і кров, які може знищити куля, а вже потім людина, що працює з словами

]]>

Film

Nietoperz nie zna się na żartach (Jakub Socha)

Prawie nic u Reevesa nie jest na niby i zarazem wszystko jest na niby. Jego Batman nie ma supermocy, nie umie latać, dostaje ostry wycisk od zbójów, można go powalić na kolana zwykłą pałką. A równocześnie potrafi uchylać się przed kulami jak Neo i brać te kule na klatę jak Hulk

Proces odbudowy (Łukasz Mańkowski)

Znajomy powiedział mi, że opowiadania Harukiego Murakamiego przypominają styl moich filmów i że mogą mi się spodobać. Rzeczywiście, gdy zacząłem się w nie wgłębiać, poczułem, że wszystkie mają podobną atmosferę do tego, czego sam szukam – mówi jeden z najciekawszych japońskich reżyserów, którego najnowszy film właśnie wchodzi do kin

Szmina (Agnieszka Jakimiak)

Baker twierdzi, że na swojej drodze spotkał mnóstwo postaci takich jak Mikey, główny bohater „Red Rocket”: wygadanych fantastów, rozkochanych w sobie i we własnej narracji, którzy podążają krok w krok za aktorkami porno i próbują coś ugrać na ich talencie i pozycji

Oddechu rzeczywistości posmak (Marcin Stachowicz)

„Inni ludzie” Aleksandry Terpińskiej to dwa śmieszno-straszne dni z życia Warszawy, codzienna bieganina wsadzona w brudne zwierciadło karykatury, odurzona nie smogiem, ale dymem z wytwornicy dymu

Literatura

Więcej niż to możliwe (Sofija Andruchowycz)

Kiedy byłam pisarką, badałam traumy, poczucie winy i totalitaryzm. Teraz trauma rozrywa nas od środka. Ale też ciasno splata się z poczuciem wspólnoty i troski o innych. Uwolniła energię, która nie była dostępna w normalnym czasie

Obietnica brukowanego zaułka (Anna Wyrwik)

Setne urodziny Jacka Kerouaca świętowane są nie tylko w Lowell, gdzie się urodził, i nie tylko w San Francisco. Dlaczego właśnie ten pisarz z Ameryki jest tak sławny, kultowy, legendarny albo po prostu popularny, mimo że umarł już ponad 50 lat temu?

Media

Wojna na fejki (Kaja Puto)

Toniemy w zalewie fejków – i to nie tylko tych prorosyjskich. Nawet jeśli wiedzieliśmy, że tak będzie, kiedy wojna wybuchnie, chyba nie zdawaliśmy sobie sprawy, jak bardzo będziemy na to podatni

Muzyka

Punkówy (J. Szpilka)

Książka Sary Marcus „Do przodu, dziewczyny!” rozpięta jest między troskliwą pamięcią o Riot Grrrl jako momencie czegoś nowego, ważnego i wciąż rezonującego a konwencjonalną wizją punku jako doświadczenia, z którego należy wyrosnąć

Gość idealny (Michał Wieczorek)

Mark Lanegan był jak połączenie Toma Waitsa, Leonarda Cohena i Nicka Cave’a. Od każdego z nich jest jeszcze bardziej depresyjny, jeszcze bardziej autodestrukcyjny

Bębny i rytuały (Jakub Knera)

Nawet gdy improwizuję, myślę dużą formą, długim odcinkiem czasowym. Lubię siebie i publiczność wciągnąć w jakąś historię. Siadam w danym miejscu, jednoczę się z nim, dostosowuję się do tego, co mnie otacza, do ludzi, nastroju i akustyki

Obyczaje

Exodus (Stanisław Łubieński)

Gdzieś w tym pasie ziemi, ni to polskiej, ni to ukraińskiej, między płotami, które oddzielają bezpieczeństwo od zagrożenia, cisnęli się ludzie, owinięci w różnokolorowe koce. Kobiety. Z dziećmi na rękach. Z dziećmi trzymanymi za ręce. Z dziećmi ciekawie zerkającymi w stronę Polski

Wynalazek miłości, czyli homo­seksu­alność jako przygoda (Jacek Dehnel)

To, co robiliśmy, było poza nawiasem. Skoro nic nie mogło uzyskać aprobaty, wszystko było równie złe – ale tym samym równie dobre. Skoro wszystko było zboczone, to i wszystko niewinne. Byliśmy drużyną Robin Hooda, szeryf i tak chciał nas powiesić

Być gościem w katastrofie (Tomasz Szerszeń)

W mediach społecznościowych toczy się nieustająca walka. Obserwujemy autentyczne spory między Ukraińcami i Rosjanami. Nagle staliśmy się ekspertami od czołgów i wyrzutni rakietowych. I chyba wszyscy uświadomiliśmy sobie znaczenie propagandy wizualnej

Fraktal (Paweł Knut)

Wiera zebrała całe dotychczasowe życie swojej rodziny w małym plecaczku oraz reklamówce, w której każde z jej dzieci trzymało swojego ulubionego misia. Oleg miał natomiast plecak turystyczny, z którym wyglądał jak licealista wybierający się na weekendowy wypad za miasto

Sztuka

Wypolerowana zastawa stołowa (Aleksy Wójtowicz)

Wystawa Małgorzaty Mycek to szczery pamiętnik kreślony żarówiastymi farbami, w którym natura rozjeżdżana jest czerwoną kosiarką i ogłuszana siekierką

Wstawaj, Odessa, Charków są pod ostrzałem (Karol Sienkiewicz)

Zabrałam ze sobą tubę z pracami, niewielki plecaczek z dokumentami i komputerem oraz moje dwuletnie dziecko – mówi ukraińska artystka, której udało się przedostać z Kijowa do Warszawy

Nieopowiedziana historia (Monika Stelmach)

Widzimy Ukraińców, którzy uciekają ze swoimi zwierzętami, ukrywających się w bunkrach z kotami i psami. Chyba pierwszy raz odbywa się to na taką skalę – mówi autorka książki i wystawy o zwierzętach w wojsku i na wojnie

Wiersze

wiersze/вірші (Jurij Zawadski/Юрій Завадський)

wozduch/воздух (Myrosław Łajuk/Мирослав Лаюк)

Ziemia

Niech płyną, gdzie chcą (Justyna Drath)

Kultywowanie pamięci o rzekach, których już nie ma – jak na wystawie w Muzeum Woli – wydaje się szczególnie ważne teraz, w świecie styczniowych burz i przewróconych lutowymi wichurami drzew

Україна

Війна – не час для літератури (Андрій Любка)

Письменник – це все-таки спочатку м’ясо, кістки і кров, які може знищити куля, а вже потім людина, що працює з словами

]]>
Fri, 11 Mar 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/328]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/328

Film

Czarno-białe i w kolorze (Jakub Socha)

Branagh, wytrawny reżyser, który na swoim koncie ma zarówno „Hamleta”, jak i „Kopciuszka”, nie potrafi się zdecydować, w jakim nastroju chce utrzymać „Belfast”

Lajkonomia (Marcin Stachowicz)

Lajkonomia jako ostateczny horyzont zdarzeń. To chyba dlatego kinu tak trudno się o tym opowiada – po prostu nie da się adekwatnie przedstawić powietrza

Honor złodziei (Michał Walkiewicz)

Gra „Uncharted” uchodzi za scenariuszowy gotowiec. „Jak można było to zepsuć?” – pytają recenzenci filmu w reżyserii Rubena Fleischera. Już to świadczy o fundamentalnym niezrozumieniu języka gier wideo

Okruchy ekscesów (Bartosz Żurawiecki)

Eksces może być celem samym w sobie, może być wybrykiem. Ale może też uruchamiać mechanizmy zmiany. Sebastian Jagielski analizuje, idąc po śladach ekscesów, polską drogę do emancypacji. Drogę, z której się cofnęliśmy

Emocje równoległe (Klara Cykorz)

Klucz do sukcesu Almodóvara w Polsce tkwi w swojskości. To nie jest kino rewolucyjne, ale jest to kino, w którym można się było i wciąż można się odnaleźć

Literatura

Pozbawione deseru (Weronika Murek)

Carrington przyznawała, że jako młoda kobieta miewała „ochotę, żeby zagłodzić się na śmierć” w ramach buntu wobec rodziny

Strefa codziennego bełkotu (Bartosz Sadulski)

Sporo dumałam nad żywą głupotą tego, co sobie serwujemy w spontanicznych wymianach zdań i zaczepek. Ich zapis układa się w kronikę bełkotów codziennych

Kasandra krzyczy (Urszula Pieczek)

Myślę, że taka jest ukraińska karma – z jakiegoś powodu mój kraj stoi na przedzie, jako pierwszy doświadcza czegoś, z czym świat się jeszcze nie mierzył. Z czymś, co jutro może stać się doświadczeniem globalnym

Media

Solarpunk now! (Piotr Fortuna)

Solarpunk nie umie za bardzo w memy. Być może dlatego, że próbuje stworzyć nową pozytywną wizję świata zamiast rozbrajać śmiechem naszą i tak już kulejącą rzeczywistość

Muzyka

Pętla (Jakub Orzeszek)

To chyba najbardziej ponura i brudna płyta Trupy Trupa, która od początku ma przytłaczać, bić po twarzy, wwiercać się w mózg jak paranoiczna myśl skazańca

Obyczaje

Wszystko przepadło (Katarzyna Malarowska)

Spakowaliśmy się w dwa plecaki, ja, mąż i trójka dzieci. Lotnisko wyglądało jak sceneria filmu apokaliptycznego. Talibowie już mnie szukali – mówi Nilofar Ayoubi, aktywistka, przedsiębiorczyni, dziennikarka, od pół roku mieszkająca z rodziną w Warszawie

Inne gadanie (Maciej Jakubowiak)

W ciągu paru dni skrupulatnie budowany światopogląd przestał się pokrywać z najprostszymi emocjonalnymi odruchami. Trzeba będzie wiele wysiłku, żeby poukładać sobie sprawy na nowo: relacje z armią i nagą przemocą, z państwem i patriotyzmem, z dobrem i złem

Przedstawienie (nie) musi trwać (Piotr Fortuna)

Kraje prowadzące wojnę napastniczą i łamiące prawa człowieka powinny być wykluczane z zawodów sportowych. Presja ma sens, niemal z dnia na dzień jest w stanie wywrócić świat sportu do góry nogami

Ósmy dzień (Julija Ilucha)

W poprzednim życiu byłam pisarką. Moja dzielnica w Charkowie, która nazywa się Sałtiwka, jest pod ostrzałem od pierwszego dnia wojny

Aż tak się nami interesują (Mariana Prochaśko)

Dziesięcioletnia Marta wzięła ołówek, napisała wielkimi drukowanymi literami „MY NIE ŻYCZYMY SOBIE WOJNY” i przykleiła kartkę na oknie

Wojna, іди нахуй (Kornelia Sobczak)

Jeśli chcemy walczyć o wartości – a na pewno musimy walczyć z tymi, które wyznaje Putin – to musimy się im uważnie przyjrzeć. I precyzyjniej nazywać to, co warte pielęgnowania: solidarność, troskę o słabszych, pokój, prawo do niecierpienia i nieumierania. Ale też do niezabijania

Sztuka

Dom albo pudełko po rumianku (Anna Pajęcka)

Jest w sztuce Marty Krześlak beztroska, bezcenna wobec dominującej u młodych artystów powagi: umiłowanie kiczu, trochę bałaganiarstwa, pozostawienie obiektów samym sobie

Zasadniczo zawsze takie same (Sonia Jaszczyńska)

Pogrzeb odbywa się na Messengerze. Podczas rozmowy wspomina się zmarłego, wrzuca jego zdjęcia czy muzykę, którą lubił. Jest to jak najbardziej możliwe do wyobrażenia. Przecież  właśnie w czasie największych obostrzeń pandemicznych firmy pogrzebowe zaczęły robić relacje na YouTubie – mówi twórca wystawy „Wyobraźnia funeralna”

Spojrzenie zza kotary (Karol Sienkiewicz)

Dzielą je pokolenia i podejście do rzeźby. W Galerii Studio w Warszawie Alicja Bielawska rzuca nowe światło na „Poduszki erotyczne” Barbary Falender, ale nie wciela się przy tym w rolę drugoplanową

Teatr

Brzydko (Katarzyna Niedurny)

Najbardziej kuszące w teorii brzydkich uczuć jest to, że są wszędzie i mówią dużo więcej o teatrze jako instytucji i sferze publicznej niż katharsis i wielkie namiętności – mówią redaktorki książki „Teatr brzydkich uczuć”

Co nas kręci, co nas przeraża (Teresa Fazan)

W spektaklu Buszewicza wyobrażamy sobie lepszą rzeczywistość, w której seks jest konsensualny, pierwsze razy mimo wszystko udane, a o seksie możemy rozmawiać bez wstydu

Choreo­grafo­wanie języka (Teresa Fazan)

Dramaturgia tańca uczy dużej elastyczności i wrażliwości na zmianę nie pozwala zastygnąć w bezpiecznych, sprawdzonych sposobach podchodzenia do pracy twórczej – mówią dramaturżki i dramaturg tańca

Wiersze

wiersze (Michał Trusewicz)

Україна

Ми для них аж такі цікаві (Мар'яна Прохасько)

10-літня Марфа взяла олівець, написала великими друкованими літерами: МИ НЕ БАЖАЄМО ВІЙНИ і приклеїла аркуш на вікно

Восьмий день (Юлія Ілюха)

У минулому житті я була письменницею. Мій район у Харкові, який називається Салтівка, під обстрілами з першого дня війни

]]>

Film

Czarno-białe i w kolorze (Jakub Socha)

Branagh, wytrawny reżyser, który na swoim koncie ma zarówno „Hamleta”, jak i „Kopciuszka”, nie potrafi się zdecydować, w jakim nastroju chce utrzymać „Belfast”

Lajkonomia (Marcin Stachowicz)

Lajkonomia jako ostateczny horyzont zdarzeń. To chyba dlatego kinu tak trudno się o tym opowiada – po prostu nie da się adekwatnie przedstawić powietrza

Honor złodziei (Michał Walkiewicz)

Gra „Uncharted” uchodzi za scenariuszowy gotowiec. „Jak można było to zepsuć?” – pytają recenzenci filmu w reżyserii Rubena Fleischera. Już to świadczy o fundamentalnym niezrozumieniu języka gier wideo

Okruchy ekscesów (Bartosz Żurawiecki)

Eksces może być celem samym w sobie, może być wybrykiem. Ale może też uruchamiać mechanizmy zmiany. Sebastian Jagielski analizuje, idąc po śladach ekscesów, polską drogę do emancypacji. Drogę, z której się cofnęliśmy

Emocje równoległe (Klara Cykorz)

Klucz do sukcesu Almodóvara w Polsce tkwi w swojskości. To nie jest kino rewolucyjne, ale jest to kino, w którym można się było i wciąż można się odnaleźć

Literatura

Pozbawione deseru (Weronika Murek)

Carrington przyznawała, że jako młoda kobieta miewała „ochotę, żeby zagłodzić się na śmierć” w ramach buntu wobec rodziny

Strefa codziennego bełkotu (Bartosz Sadulski)

Sporo dumałam nad żywą głupotą tego, co sobie serwujemy w spontanicznych wymianach zdań i zaczepek. Ich zapis układa się w kronikę bełkotów codziennych

Kasandra krzyczy (Urszula Pieczek)

Myślę, że taka jest ukraińska karma – z jakiegoś powodu mój kraj stoi na przedzie, jako pierwszy doświadcza czegoś, z czym świat się jeszcze nie mierzył. Z czymś, co jutro może stać się doświadczeniem globalnym

Media

Solarpunk now! (Piotr Fortuna)

Solarpunk nie umie za bardzo w memy. Być może dlatego, że próbuje stworzyć nową pozytywną wizję świata zamiast rozbrajać śmiechem naszą i tak już kulejącą rzeczywistość

Muzyka

Pętla (Jakub Orzeszek)

To chyba najbardziej ponura i brudna płyta Trupy Trupa, która od początku ma przytłaczać, bić po twarzy, wwiercać się w mózg jak paranoiczna myśl skazańca

Obyczaje

Wszystko przepadło (Katarzyna Malarowska)

Spakowaliśmy się w dwa plecaki, ja, mąż i trójka dzieci. Lotnisko wyglądało jak sceneria filmu apokaliptycznego. Talibowie już mnie szukali – mówi Nilofar Ayoubi, aktywistka, przedsiębiorczyni, dziennikarka, od pół roku mieszkająca z rodziną w Warszawie

Inne gadanie (Maciej Jakubowiak)

W ciągu paru dni skrupulatnie budowany światopogląd przestał się pokrywać z najprostszymi emocjonalnymi odruchami. Trzeba będzie wiele wysiłku, żeby poukładać sobie sprawy na nowo: relacje z armią i nagą przemocą, z państwem i patriotyzmem, z dobrem i złem

Przedstawienie (nie) musi trwać (Piotr Fortuna)

Kraje prowadzące wojnę napastniczą i łamiące prawa człowieka powinny być wykluczane z zawodów sportowych. Presja ma sens, niemal z dnia na dzień jest w stanie wywrócić świat sportu do góry nogami

Ósmy dzień (Julija Ilucha)

W poprzednim życiu byłam pisarką. Moja dzielnica w Charkowie, która nazywa się Sałtiwka, jest pod ostrzałem od pierwszego dnia wojny

Aż tak się nami interesują (Mariana Prochaśko)

Dziesięcioletnia Marta wzięła ołówek, napisała wielkimi drukowanymi literami „MY NIE ŻYCZYMY SOBIE WOJNY” i przykleiła kartkę na oknie

Wojna, іди нахуй (Kornelia Sobczak)

Jeśli chcemy walczyć o wartości – a na pewno musimy walczyć z tymi, które wyznaje Putin – to musimy się im uważnie przyjrzeć. I precyzyjniej nazywać to, co warte pielęgnowania: solidarność, troskę o słabszych, pokój, prawo do niecierpienia i nieumierania. Ale też do niezabijania

Sztuka

Dom albo pudełko po rumianku (Anna Pajęcka)

Jest w sztuce Marty Krześlak beztroska, bezcenna wobec dominującej u młodych artystów powagi: umiłowanie kiczu, trochę bałaganiarstwa, pozostawienie obiektów samym sobie

Zasadniczo zawsze takie same (Sonia Jaszczyńska)

Pogrzeb odbywa się na Messengerze. Podczas rozmowy wspomina się zmarłego, wrzuca jego zdjęcia czy muzykę, którą lubił. Jest to jak najbardziej możliwe do wyobrażenia. Przecież  właśnie w czasie największych obostrzeń pandemicznych firmy pogrzebowe zaczęły robić relacje na YouTubie – mówi twórca wystawy „Wyobraźnia funeralna”

Spojrzenie zza kotary (Karol Sienkiewicz)

Dzielą je pokolenia i podejście do rzeźby. W Galerii Studio w Warszawie Alicja Bielawska rzuca nowe światło na „Poduszki erotyczne” Barbary Falender, ale nie wciela się przy tym w rolę drugoplanową

Teatr

Brzydko (Katarzyna Niedurny)

Najbardziej kuszące w teorii brzydkich uczuć jest to, że są wszędzie i mówią dużo więcej o teatrze jako instytucji i sferze publicznej niż katharsis i wielkie namiętności – mówią redaktorki książki „Teatr brzydkich uczuć”

Co nas kręci, co nas przeraża (Teresa Fazan)

W spektaklu Buszewicza wyobrażamy sobie lepszą rzeczywistość, w której seks jest konsensualny, pierwsze razy mimo wszystko udane, a o seksie możemy rozmawiać bez wstydu

Choreo­grafo­wanie języka (Teresa Fazan)

Dramaturgia tańca uczy dużej elastyczności i wrażliwości na zmianę nie pozwala zastygnąć w bezpiecznych, sprawdzonych sposobach podchodzenia do pracy twórczej – mówią dramaturżki i dramaturg tańca

Wiersze

wiersze (Michał Trusewicz)

Україна

Ми для них аж такі цікаві (Мар'яна Прохасько)

10-літня Марфа взяла олівець, написала великими друкованими літерами: МИ НЕ БАЖАЄМО ВІЙНИ і приклеїла аркуш на вікно

Восьмий день (Юлія Ілюха)

У минулому житті я була письменницею. Мій район у Харкові, який називається Салтівка, під обстрілами з першого дня війни

]]>
Fri, 25 Feb 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/327]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/327

Film

WRAŻLIWOŚCI: Dzieci i duchy (Klara Cykorz)

Serial o młodzieży jako gatunek – i jego odmiana w postaci serialu o „dzisiejszej” młodzieży – jest siłą rzeczy opowieścią dorosłych o dorastaniu, ich diagnozą tego, co w doświadczeniu nastolatków „uniwersalne”, a co „właściwe tej chwili”

Literatura

Żreć kamienie (Adrian Stachowski)

W postawie moich bohaterek odnajdowałem potwierdzenie, że w tym fachu trzeba być hardkorowcem. Autodestrukcyjnie umacniałem się w poczuciu, że to jest właściwy etos pracy tłumacza: tłumaczyć książki wybitne i żreć kamienie – mówi autor „Trzech tłumaczek”

Skutki wysadzenia korków (Olga Hund)

Dwóch recenzentów nazwało przekład „Mambo Dżambo” Ishmaela Reeda brawurowym. Sprawia mi to masochistyczną przyjemność, bo oznacza, że odbiorca nie wyczuł morderczej pracy, którą w to włożyłam – mówi tłumaczka literatury afrofuturystycznej

WRAŻLIWOŚCI: Literatura zaangażowania (Maciej Jakubowiak)

Jak się nie krzyczy na protestach, to zbiera się ciuchy, gotuje zupy, szyje maseczki, ustawia przelewy, podpisuje petycje. Nic dziwnego, że pojawił się inny styl robienia literatury, spleciony ze zmianami, jakie zaszły w naszych gardłach i nogach

Wszyscy zapamiętani umarli (Antonina Tosiek)

Na tle popularnych opowieści o peryferiach „Białe noce” Urszuli Honek są wyjątkowe. Nie redukują postaci do ich klasowej przynależności. Pisarce udało się opowiedzieć o marginalizacji bez protekcjonalnych czy dydaktycznych tonów

Media

WRAŻLIWOŚCI: Pieski, słodkości i inne śliczności (Piotr Fortuna)

Słodkie pieski są wynagrodzeniem za skrolowanie telefonu, za dzielne przedzieranie się przez clickbaity i gorące polityczne dyskusje w sieci. Dzięki nim przeciążony umysł ponownie nabiera sił, żeby wrócić do przyswajania nęcących reklam

WRAŻLIWOŚCI: Nędzne patoobrazy (Monika Borys)

Wzbierająca fala patozjawisk przenosi nas w samo centrum dyskusji o mediach i demokracji. Patoestetyka to spełnienie obietnicy bezpośredniości, którą złożył internet

WRAŻLIWOŚCI: Chleba naszego powszedniego (Karolina Wajman)

Chleb, krągłe bułki, chałki z kruszonką, croissanty, foccacie, muffiny. I to nagłe pragnienie, by zanurzyć w nich twarz

Muzyka

Przekleństwa męskości (Jakub Bożek)

Weeknd czegoś pragnie, ale równocześnie przed czymś ucieka. Gonią go wyrzuty sumienia, ograniczenia gatunku, z którym się kojarzy, i rola umęczonego toksycznego samca

Obyczaje

WRAŻLIWOŚCI: Obchodzi mnie twoje życie (Renata Lis)

Inwazja ja dokonała się już dawno. We współczesnych tekstach zostaje ono jednak ucieleśnione, ugenderowione  – bada przedmiot swojej refleksji, jednocześnie badając własne uwarunkowania społeczno-kulturowe

DELFIN W MALINACH (odc. 17): Jak być z rzeczami? (Agnieszka Słodownik)

Po co wprawiać rzeczy w ruch? Czy przedmioty potrzebują swoich narracji? Na czym polega projektowanie rozkładu? – w podkaście rozmawiamy o skomplikowanych relacjach człowieka z rzeczami

WRAŻLIWOŚCI: Czas na łzy (Agata Sikora)

Czy uznanie własnej podatności na wpływ czynników zewnętrznych, własnej słabości, kruchości, własnej vulnerability nie wyzwala nas bardziej niż fantazje o autonomii?

Dziwne igrzyska (Kornelia Sobczak)

Cóż mogę powiedzieć o zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie? Że nigdy chyba nie oglądałam zawodów w takim poczuciu osamotnienia. Mam wrażenie, że nikogo poza mną to nie interesuje, prócz jednego kolegi i może dwóch innych, którzy włączają się na skoki

Cioty z placu Napoleona (Kamil Karczewski)

Przed wojną prawicowe gazety nazywały ich „gangreną moralną”, policja „pederastami”, a lekarze „cynedami”. Oni sami mówili o sobie „cioty”. Posługiwali się kobiecymi imionami i ksywkami. Nawet dzisiaj, z perspektywy stulecia, wymykają się kategoriom, rozsadzają język

Teatr

Wiem, co robię (Katarzyna Niedurny)

Jeśli przez wiele lat na zmianę robisz premierę i stajesz na barykadzie w obronie kolejnych rozwalanych teatrów, obserwujesz bezwzględność władzy i to, jak kompetentni ludzie są wymieniani na „swoich”, nie myślisz: ale super, też tak chcę! – mówi nowa dyrektorka Teatru Dramatycznego w Warszawie

Wiersze

wiersze (Agata Jabłońska)

Ziemia

WRAŻLIWOŚCI: Nieznośna bliskość natury (Justyna Drath)

Czy możemy zgodzić się na opowieść o przyrodzie, która nie będzie jej demonizować ani infantylizować? Nie podkreślać nadmiernie ani jej obcości czy anomalii, ani radykalnego podobieństwa?

]]>

Film

WRAŻLIWOŚCI: Dzieci i duchy (Klara Cykorz)

Serial o młodzieży jako gatunek – i jego odmiana w postaci serialu o „dzisiejszej” młodzieży – jest siłą rzeczy opowieścią dorosłych o dorastaniu, ich diagnozą tego, co w doświadczeniu nastolatków „uniwersalne”, a co „właściwe tej chwili”

Literatura

Żreć kamienie (Adrian Stachowski)

W postawie moich bohaterek odnajdowałem potwierdzenie, że w tym fachu trzeba być hardkorowcem. Autodestrukcyjnie umacniałem się w poczuciu, że to jest właściwy etos pracy tłumacza: tłumaczyć książki wybitne i żreć kamienie – mówi autor „Trzech tłumaczek”

Skutki wysadzenia korków (Olga Hund)

Dwóch recenzentów nazwało przekład „Mambo Dżambo” Ishmaela Reeda brawurowym. Sprawia mi to masochistyczną przyjemność, bo oznacza, że odbiorca nie wyczuł morderczej pracy, którą w to włożyłam – mówi tłumaczka literatury afrofuturystycznej

WRAŻLIWOŚCI: Literatura zaangażowania (Maciej Jakubowiak)

Jak się nie krzyczy na protestach, to zbiera się ciuchy, gotuje zupy, szyje maseczki, ustawia przelewy, podpisuje petycje. Nic dziwnego, że pojawił się inny styl robienia literatury, spleciony ze zmianami, jakie zaszły w naszych gardłach i nogach

Wszyscy zapamiętani umarli (Antonina Tosiek)

Na tle popularnych opowieści o peryferiach „Białe noce” Urszuli Honek są wyjątkowe. Nie redukują postaci do ich klasowej przynależności. Pisarce udało się opowiedzieć o marginalizacji bez protekcjonalnych czy dydaktycznych tonów

Media

WRAŻLIWOŚCI: Pieski, słodkości i inne śliczności (Piotr Fortuna)

Słodkie pieski są wynagrodzeniem za skrolowanie telefonu, za dzielne przedzieranie się przez clickbaity i gorące polityczne dyskusje w sieci. Dzięki nim przeciążony umysł ponownie nabiera sił, żeby wrócić do przyswajania nęcących reklam

WRAŻLIWOŚCI: Nędzne patoobrazy (Monika Borys)

Wzbierająca fala patozjawisk przenosi nas w samo centrum dyskusji o mediach i demokracji. Patoestetyka to spełnienie obietnicy bezpośredniości, którą złożył internet

WRAŻLIWOŚCI: Chleba naszego powszedniego (Karolina Wajman)

Chleb, krągłe bułki, chałki z kruszonką, croissanty, foccacie, muffiny. I to nagłe pragnienie, by zanurzyć w nich twarz

Muzyka

Przekleństwa męskości (Jakub Bożek)

Weeknd czegoś pragnie, ale równocześnie przed czymś ucieka. Gonią go wyrzuty sumienia, ograniczenia gatunku, z którym się kojarzy, i rola umęczonego toksycznego samca

Obyczaje

WRAŻLIWOŚCI: Obchodzi mnie twoje życie (Renata Lis)

Inwazja ja dokonała się już dawno. We współczesnych tekstach zostaje ono jednak ucieleśnione, ugenderowione  – bada przedmiot swojej refleksji, jednocześnie badając własne uwarunkowania społeczno-kulturowe

DELFIN W MALINACH (odc. 17): Jak być z rzeczami? (Agnieszka Słodownik)

Po co wprawiać rzeczy w ruch? Czy przedmioty potrzebują swoich narracji? Na czym polega projektowanie rozkładu? – w podkaście rozmawiamy o skomplikowanych relacjach człowieka z rzeczami

WRAŻLIWOŚCI: Czas na łzy (Agata Sikora)

Czy uznanie własnej podatności na wpływ czynników zewnętrznych, własnej słabości, kruchości, własnej vulnerability nie wyzwala nas bardziej niż fantazje o autonomii?

Dziwne igrzyska (Kornelia Sobczak)

Cóż mogę powiedzieć o zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie? Że nigdy chyba nie oglądałam zawodów w takim poczuciu osamotnienia. Mam wrażenie, że nikogo poza mną to nie interesuje, prócz jednego kolegi i może dwóch innych, którzy włączają się na skoki

Cioty z placu Napoleona (Kamil Karczewski)

Przed wojną prawicowe gazety nazywały ich „gangreną moralną”, policja „pederastami”, a lekarze „cynedami”. Oni sami mówili o sobie „cioty”. Posługiwali się kobiecymi imionami i ksywkami. Nawet dzisiaj, z perspektywy stulecia, wymykają się kategoriom, rozsadzają język

Teatr

Wiem, co robię (Katarzyna Niedurny)

Jeśli przez wiele lat na zmianę robisz premierę i stajesz na barykadzie w obronie kolejnych rozwalanych teatrów, obserwujesz bezwzględność władzy i to, jak kompetentni ludzie są wymieniani na „swoich”, nie myślisz: ale super, też tak chcę! – mówi nowa dyrektorka Teatru Dramatycznego w Warszawie

Wiersze

wiersze (Agata Jabłońska)

Ziemia

WRAŻLIWOŚCI: Nieznośna bliskość natury (Justyna Drath)

Czy możemy zgodzić się na opowieść o przyrodzie, która nie będzie jej demonizować ani infantylizować? Nie podkreślać nadmiernie ani jej obcości czy anomalii, ani radykalnego podobieństwa?

]]>
Fri, 11 Feb 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/326]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/326

Film

Głupawa apokalipsa (Stanisław Łubieński)

„Nie patrz w górę” to film dla przekonanych, a nie dla niedowiarków, którzy tryumfują, kiedy zimą widzą śnieg

Spirala z betonu (Klara Cykorz)

W „Tragedii Makbeta” są intryga i jednostkowe szaleństwo, ale nie ma prawie Coenowskiego chaosu, żywiołu przypadku, różnorodności typów ludzkich i ich interakcji nakręcających spiralę nieszczęścia

Trybun ludu (Iwona Kurz)

Twórcy filmu bardzo chcą pomóc Gierkowi. Tak bardzo, że narzuca się znane powiedzenie: chroń nas, losie, przed przyjaciółmi, z wrogami sami sobie poradzimy

Szukając dobrej śmierci (Jakub Majmurek)

Najnowszy film Ozona, jak i inne filmy, które podejmują temat eutanazji, zadaje pytanie o to, co we współczesnej postchrześcijańskiej cywilizacji mogłoby znaczyć pojęcie „dobrej śmierci”

Literatura

Pokoik na strychu (Weronika Murek)

„Nie wiem, czy się jeszcze przyzwyczaję do tego, że Ania jest ze Szczytów, ale nie mam nic przeciwko, żeby moja mała bratanica już poznała Anne, nie Anię” – esej o nowym przekładzie „Ani z Zielonego Wzgórza” i życiu Lucy Maud Montgomery

Rozcinanie rzeczywistości (Iwona Komór)

Annie Ernaux, jedna z najbardziej wpływowych pisarek we Francji, szuka tego, co trudne, co stanowi wyzwanie, co będzie budziło opór. Ale sama zachowuje prawie kliniczny dystans. Nie pogrąża się w emocjach – interesuje ją dążenie do prawdy przeżycia

Pewna negacja podmiotu (Paweł Kaczmarski)

Samo „wciąganie w poetycką grę” do niczego nie prowadzi. Powinno nam zależeć na takiej poezji, która stawia konkretne pytania i tezy. Na wierszach, które chcą coś znaczyć raczej niż tylko pobudzać – polemika z Joanną Piechurą

Kto tu jest nożem (Damian Piwowarczyk)

Poezja Laury Osińskiej, prezentowana przez Annę Adamowicz w tomie „zmyśl[   ]zmysł”, to most między wyzwoloną, postemancypacyjną, queerową reprezentacją a tymi, które i którzy są w innym miejscu mówienia o sobie

Puszczony wolno pośród rozrzutnych cudów (Zofia Król)

Podróż Fermora nie była podróżą ciała, które stawia nogę za nogą, marznie, bywa głodne, ale podróżą ducha, podmiotu unoszącego się nieco ponad wodami i lądami, zakorzenionego przede wszystkim w kulturowej ciągłości kontynentu

W górę, do przodu, a potem znowu w dół (Maciej Jakubowiak)

Może to konstrukcja opowieści o awansie wikła je w trudności, z których nie da się wybrnąć? Literatura woli historie samotnych bohaterów. A trudno w ten sposób opowiedzieć o tym, co zbiorowe, rozciągnięte w czasie, powszechne, powszednie

Zrób głośniej (Monika Gromala)

Nawet jeśli Agnieszka Jelonek tworzy językowe frazy, które wwiercają się w pamięć, powodują rozszerzenie źrenic i nieprzyjemne wzdrygnięcie – a potrafi to robić – to jakoś nie pali się do bardziej spektakularnych prób dekonstrukcji znaczeń

Muzyka

Cisza bez burzy (Jakub Bożek)

Choć urodziłem się w Łodzi, nigdy nie pojechałem na paradę techno, a na imprezę drumową wybrałem się raz. Burial robi muzykę taneczną dla ludzi takich jak ja – których pociąga bardziej idea niż praktyka nocy w klubie

Podróże bez przygód (Bartosz Chmielewski)

W muzyce Titanic Sea Moon tli się niepokorny duch rockowego undergroundu lat 90., dekady, która lubowała się w gitarowych transach. Mniej tu jednak psychodelicznej jazdy, więcej ambientowego minimalizmu i redukcji dźwięków

Obyczaje

Przez las (Aleksandra Lipczak)

„Kiedy myślę o tym, co tam przeżyłem, czuję, jakby ktoś ciągnął mnie do góry za włosy, a potem kilka razy rzucał z całej siły o ziemię. Taki jestem wściekły” – mówi Syryjczyk, który przekroczył granicę polsko-białoruską i dotarł do Niemiec

Sztuka

Wampiryczny rarytas (Aleksy Wójtowicz)

Duch krasnalizmu krąży nad Zamkiem Ujazdowskim. To właśnie nim przesiąknięta jest, wieńcząca zeszły rok, wystawa Młodych Zdolnych Seksownych w zreformowanym przez dobrą zmianę Project Roomie

Teatr

Granice wyobraźni (Piotr Morawski)

W „Radiu Mariia” w Teatrze Powszechnym to Solidarność i upadek komunizmu stają się matrycą przełomu, w którą twórczynie spektaklu wpisują wizję końca katolicyzmu. Paradoksalnie wybierają jednak moment, w którym sojusz Kościoła i ruchu związkowego został ufundowany

Polskie techno (Teresa Fazan)

Trzydzieści lat polskiego techno, podobnie jak trzydzieści lat wolnej Polski, to droga od euforycznej wolności do technokapitalistycznej antyutopii – o „Techno Rzeczpospolitej” w reżyserii Marcina Libera

Idiotka unosi ramiona, wiewiórka zaciera ręce (Witold Mrozek)

Siłą spektaklu z Olsztyna, obok abstrakcyjnej formy, jest konkret opowieści, historii oceniania, kategoryzowania, reżyserskich łatwizn i banałów – o spektaklu „Łatwe rzeczy” Anny Karasińskiej

Wiersze

wiersze (Sara Szamot)

]]>

Film

Głupawa apokalipsa (Stanisław Łubieński)

„Nie patrz w górę” to film dla przekonanych, a nie dla niedowiarków, którzy tryumfują, kiedy zimą widzą śnieg

Spirala z betonu (Klara Cykorz)

W „Tragedii Makbeta” są intryga i jednostkowe szaleństwo, ale nie ma prawie Coenowskiego chaosu, żywiołu przypadku, różnorodności typów ludzkich i ich interakcji nakręcających spiralę nieszczęścia

Trybun ludu (Iwona Kurz)

Twórcy filmu bardzo chcą pomóc Gierkowi. Tak bardzo, że narzuca się znane powiedzenie: chroń nas, losie, przed przyjaciółmi, z wrogami sami sobie poradzimy

Szukając dobrej śmierci (Jakub Majmurek)

Najnowszy film Ozona, jak i inne filmy, które podejmują temat eutanazji, zadaje pytanie o to, co we współczesnej postchrześcijańskiej cywilizacji mogłoby znaczyć pojęcie „dobrej śmierci”

Literatura

Pokoik na strychu (Weronika Murek)

„Nie wiem, czy się jeszcze przyzwyczaję do tego, że Ania jest ze Szczytów, ale nie mam nic przeciwko, żeby moja mała bratanica już poznała Anne, nie Anię” – esej o nowym przekładzie „Ani z Zielonego Wzgórza” i życiu Lucy Maud Montgomery

Rozcinanie rzeczywistości (Iwona Komór)

Annie Ernaux, jedna z najbardziej wpływowych pisarek we Francji, szuka tego, co trudne, co stanowi wyzwanie, co będzie budziło opór. Ale sama zachowuje prawie kliniczny dystans. Nie pogrąża się w emocjach – interesuje ją dążenie do prawdy przeżycia

Pewna negacja podmiotu (Paweł Kaczmarski)

Samo „wciąganie w poetycką grę” do niczego nie prowadzi. Powinno nam zależeć na takiej poezji, która stawia konkretne pytania i tezy. Na wierszach, które chcą coś znaczyć raczej niż tylko pobudzać – polemika z Joanną Piechurą

Kto tu jest nożem (Damian Piwowarczyk)

Poezja Laury Osińskiej, prezentowana przez Annę Adamowicz w tomie „zmyśl[   ]zmysł”, to most między wyzwoloną, postemancypacyjną, queerową reprezentacją a tymi, które i którzy są w innym miejscu mówienia o sobie

Puszczony wolno pośród rozrzutnych cudów (Zofia Król)

Podróż Fermora nie była podróżą ciała, które stawia nogę za nogą, marznie, bywa głodne, ale podróżą ducha, podmiotu unoszącego się nieco ponad wodami i lądami, zakorzenionego przede wszystkim w kulturowej ciągłości kontynentu

W górę, do przodu, a potem znowu w dół (Maciej Jakubowiak)

Może to konstrukcja opowieści o awansie wikła je w trudności, z których nie da się wybrnąć? Literatura woli historie samotnych bohaterów. A trudno w ten sposób opowiedzieć o tym, co zbiorowe, rozciągnięte w czasie, powszechne, powszednie

Zrób głośniej (Monika Gromala)

Nawet jeśli Agnieszka Jelonek tworzy językowe frazy, które wwiercają się w pamięć, powodują rozszerzenie źrenic i nieprzyjemne wzdrygnięcie – a potrafi to robić – to jakoś nie pali się do bardziej spektakularnych prób dekonstrukcji znaczeń

Muzyka

Cisza bez burzy (Jakub Bożek)

Choć urodziłem się w Łodzi, nigdy nie pojechałem na paradę techno, a na imprezę drumową wybrałem się raz. Burial robi muzykę taneczną dla ludzi takich jak ja – których pociąga bardziej idea niż praktyka nocy w klubie

Podróże bez przygód (Bartosz Chmielewski)

W muzyce Titanic Sea Moon tli się niepokorny duch rockowego undergroundu lat 90., dekady, która lubowała się w gitarowych transach. Mniej tu jednak psychodelicznej jazdy, więcej ambientowego minimalizmu i redukcji dźwięków

Obyczaje

Przez las (Aleksandra Lipczak)

„Kiedy myślę o tym, co tam przeżyłem, czuję, jakby ktoś ciągnął mnie do góry za włosy, a potem kilka razy rzucał z całej siły o ziemię. Taki jestem wściekły” – mówi Syryjczyk, który przekroczył granicę polsko-białoruską i dotarł do Niemiec

Sztuka

Wampiryczny rarytas (Aleksy Wójtowicz)

Duch krasnalizmu krąży nad Zamkiem Ujazdowskim. To właśnie nim przesiąknięta jest, wieńcząca zeszły rok, wystawa Młodych Zdolnych Seksownych w zreformowanym przez dobrą zmianę Project Roomie

Teatr

Granice wyobraźni (Piotr Morawski)

W „Radiu Mariia” w Teatrze Powszechnym to Solidarność i upadek komunizmu stają się matrycą przełomu, w którą twórczynie spektaklu wpisują wizję końca katolicyzmu. Paradoksalnie wybierają jednak moment, w którym sojusz Kościoła i ruchu związkowego został ufundowany

Polskie techno (Teresa Fazan)

Trzydzieści lat polskiego techno, podobnie jak trzydzieści lat wolnej Polski, to droga od euforycznej wolności do technokapitalistycznej antyutopii – o „Techno Rzeczpospolitej” w reżyserii Marcina Libera

Idiotka unosi ramiona, wiewiórka zaciera ręce (Witold Mrozek)

Siłą spektaklu z Olsztyna, obok abstrakcyjnej formy, jest konkret opowieści, historii oceniania, kategoryzowania, reżyserskich łatwizn i banałów – o spektaklu „Łatwe rzeczy” Anny Karasińskiej

Wiersze

wiersze (Sara Szamot)

]]>
Fri, 28 Jan 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2022/325]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2022/325

Film

Kilka spojrzeń w przód (Agnieszka Jakimiak)

„C’mon C’mon”, podobnie jak poprzednie filmy Millsa, jest o tym, że nie za dobrze znamy samych siebie, a co dopiero innych. Ale przede wszystkim jest traktatem o wychwytywaniu dźwięków z codziennej kakofonii, o poszukiwaniu ciszy i o wsłuchiwaniu się w cudzy głos

Dojść i zejść (Michał Walkiewicz)

Wybierając konwencję hagiografii, Verhoeven zanurza się w przeszłości. „Benedetta”  to alternatywna wersja historii, w której Cecil B. De Mille kręci filmy nunsploitation

W dwóch kierunkach, w jedną stronę (Jakub Socha)

Paul Thomas Anderson w „Licorice pizza” po raz kolejny udowadnia, że jest niezwykłym filmowcem. Potrafiącym zbudować świat w kilku ujęciach, opowiedzieć prostą historię, którą słyszało się tysiąc razy, zupełnie na nowo

Martini to nowy popcorn (Marta Bałaga)

„Taksówkarz” akurat trafił w dziesiątkę. Nie ma miesiąca, żeby ktoś o nim nie wspomniał. A wiele filmów, które spotkały się wtedy z o wiele cieplejszym przyjęciem, zupełnie zapomniano – mówi słynny scenarzysta i reżyser

Radykalne gesty (Piotr Mirski)

„Titane” jest fantazją o życiu po bandzie, obfitującym w przeróżne transgresje. A także o wysoce specyficznej rodzinie, sfingowanej, lecz dziwnie prawdziwej. Ducournau chlusta wątkami i tematami, tworząc abstrakcyjną plamę, którą najlepiej potraktować na zasadzie testu Rorschacha

Literatura

W środek splotu słonecznego (Urszula Honek)

W nowym tomie Justyny Kulikowskiej – jak w „Białej wstążce” Hanekego – przemoc i zło zaczynają się od drobnych rzeczy, a kończą na niewybaczalnej krzywdzie

Balet z balastem (Maciej Bobula)

Mimo że okupuje ono czołowe miejsca w rankingach na najlepszy kraj do życia, coś wciąż gnije w państwie duńskim. Na tym jednak polega siła dobrej literatury, że grzebie i doszukuje się zgnilizny tam, gdzie panuje przekonanie, że wszystko jest w porządku – autorski przegląd literatury duńskiej

Muzyka

Wejście ducha w człowieka (Michał Wieczorek)

Do worka muzyki tradycyjnej wrzuca się wszystko, co podobno nie jest współczesne – mimo że jest grane dziś. Większość tego, co powstaje w krajach globalnego Południa. Interesuje mnie właśnie ta marginalizacja kultur muzycznych – mówi założyciel wydawnictwa JuJu Sounds

Najnowsi klasycy (Marta Konieczna)

Zazwyczaj to zespoły grające muzykę współczesną „opowiadają o utworach” – nadają im ostateczny kształt podczas wykonania. W przypadku debiutu płytowego Spółdzielni Muzycznej to jednak wybrane przez nich utwory „opowiadają o zespole”

Sztuka

Zachęta przejęta (Maria Poprzęcka)

Przy lekturze nowego programu dla warszawskiej Zachęty wciąż powraca pytanie: ile jest w tym ślepego zadufania, a ile całkowitej nieznajomości instytucji, którą się obejmuje?

Kilka godzin swobody (Katarzyna Malarowska)

Niektóre pracują w Polsce od ponad 20 lat, inne od niedawna. Dzięki inicjatywie artystki Marty Romankiv 13 kobiet z Ukrainy założyło pierwszy w Polsce związek zawodowy pracownic i pracowników domowych

Teatr

Powaga rewolucji (Maciej Guzy)

Entuzjazm, który „Obywatelka Kane” Janiczak i Rubina generuje wśród publiczności, całkowicie przysłania refleksję nad potencjalną porewolucyjną przyszłością: zróbmy coś, żeby było inaczej, a potem się zobaczy

Gatunkowe wyczerpanie (Piotr Morawski)

Recenzja teatralna, najbardziej ugruntowana forma komentowania teatru, staje się coraz bardziej jałowa. Nawet jeśli niekiedy próbuje zawirusować system, ten wciąż nastawiony jest na kreowanie mistrzów i arcydzieł

Esej choreograficzny (Teresa Fazan)

„Kuliści” to rzecz o formie kulistej, jej materializacjach i emanacjach, o Ziemi, wiśni i jej pestce, o zmierzającej ku formie koła ławicy ryb, zjadającym własny ogon Uroborosie i o tym, że wyobraźnia choreograficzna jest nieograniczona

Wiersze

wiersze (Hanna Janczak)

Ziemia

Ruiny już teraz (Justyna Drath)

„Zakopany krajobraz” to projekt przedstawiający świadectwo historii ludzi, którzy stracili swoje miejsca zamieszkania i całe siatki społeczne w wyniku powstawania w ich sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego

]]>

Film

Kilka spojrzeń w przód (Agnieszka Jakimiak)

„C’mon C’mon”, podobnie jak poprzednie filmy Millsa, jest o tym, że nie za dobrze znamy samych siebie, a co dopiero innych. Ale przede wszystkim jest traktatem o wychwytywaniu dźwięków z codziennej kakofonii, o poszukiwaniu ciszy i o wsłuchiwaniu się w cudzy głos

Dojść i zejść (Michał Walkiewicz)

Wybierając konwencję hagiografii, Verhoeven zanurza się w przeszłości. „Benedetta”  to alternatywna wersja historii, w której Cecil B. De Mille kręci filmy nunsploitation

W dwóch kierunkach, w jedną stronę (Jakub Socha)

Paul Thomas Anderson w „Licorice pizza” po raz kolejny udowadnia, że jest niezwykłym filmowcem. Potrafiącym zbudować świat w kilku ujęciach, opowiedzieć prostą historię, którą słyszało się tysiąc razy, zupełnie na nowo

Martini to nowy popcorn (Marta Bałaga)

„Taksówkarz” akurat trafił w dziesiątkę. Nie ma miesiąca, żeby ktoś o nim nie wspomniał. A wiele filmów, które spotkały się wtedy z o wiele cieplejszym przyjęciem, zupełnie zapomniano – mówi słynny scenarzysta i reżyser

Radykalne gesty (Piotr Mirski)

„Titane” jest fantazją o życiu po bandzie, obfitującym w przeróżne transgresje. A także o wysoce specyficznej rodzinie, sfingowanej, lecz dziwnie prawdziwej. Ducournau chlusta wątkami i tematami, tworząc abstrakcyjną plamę, którą najlepiej potraktować na zasadzie testu Rorschacha

Literatura

W środek splotu słonecznego (Urszula Honek)

W nowym tomie Justyny Kulikowskiej – jak w „Białej wstążce” Hanekego – przemoc i zło zaczynają się od drobnych rzeczy, a kończą na niewybaczalnej krzywdzie

Balet z balastem (Maciej Bobula)

Mimo że okupuje ono czołowe miejsca w rankingach na najlepszy kraj do życia, coś wciąż gnije w państwie duńskim. Na tym jednak polega siła dobrej literatury, że grzebie i doszukuje się zgnilizny tam, gdzie panuje przekonanie, że wszystko jest w porządku – autorski przegląd literatury duńskiej

Muzyka

Wejście ducha w człowieka (Michał Wieczorek)

Do worka muzyki tradycyjnej wrzuca się wszystko, co podobno nie jest współczesne – mimo że jest grane dziś. Większość tego, co powstaje w krajach globalnego Południa. Interesuje mnie właśnie ta marginalizacja kultur muzycznych – mówi założyciel wydawnictwa JuJu Sounds

Najnowsi klasycy (Marta Konieczna)

Zazwyczaj to zespoły grające muzykę współczesną „opowiadają o utworach” – nadają im ostateczny kształt podczas wykonania. W przypadku debiutu płytowego Spółdzielni Muzycznej to jednak wybrane przez nich utwory „opowiadają o zespole”

Sztuka

Zachęta przejęta (Maria Poprzęcka)

Przy lekturze nowego programu dla warszawskiej Zachęty wciąż powraca pytanie: ile jest w tym ślepego zadufania, a ile całkowitej nieznajomości instytucji, którą się obejmuje?

Kilka godzin swobody (Katarzyna Malarowska)

Niektóre pracują w Polsce od ponad 20 lat, inne od niedawna. Dzięki inicjatywie artystki Marty Romankiv 13 kobiet z Ukrainy założyło pierwszy w Polsce związek zawodowy pracownic i pracowników domowych

Teatr

Powaga rewolucji (Maciej Guzy)

Entuzjazm, który „Obywatelka Kane” Janiczak i Rubina generuje wśród publiczności, całkowicie przysłania refleksję nad potencjalną porewolucyjną przyszłością: zróbmy coś, żeby było inaczej, a potem się zobaczy

Gatunkowe wyczerpanie (Piotr Morawski)

Recenzja teatralna, najbardziej ugruntowana forma komentowania teatru, staje się coraz bardziej jałowa. Nawet jeśli niekiedy próbuje zawirusować system, ten wciąż nastawiony jest na kreowanie mistrzów i arcydzieł

Esej choreograficzny (Teresa Fazan)

„Kuliści” to rzecz o formie kulistej, jej materializacjach i emanacjach, o Ziemi, wiśni i jej pestce, o zmierzającej ku formie koła ławicy ryb, zjadającym własny ogon Uroborosie i o tym, że wyobraźnia choreograficzna jest nieograniczona

Wiersze

wiersze (Hanna Janczak)

Ziemia

Ruiny już teraz (Justyna Drath)

„Zakopany krajobraz” to projekt przedstawiający świadectwo historii ludzi, którzy stracili swoje miejsca zamieszkania i całe siatki społeczne w wyniku powstawania w ich sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego

]]>
Fri, 14 Jan 2022 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/324]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/324

Film

Portret człowieka na tle epoki (Marta Bałaga)

Nie wiem, co powie ten człowiek, więc próbuję z nim rozmawiać. Nigdy nie starałem się żadnego z moich bohaterów zgnoić czy przycisnąć do ściany. Dawałem im się wygadać − rozmowa z jedną z legend polskiego dokumentu

Kaczuszka i królik (Jakub Socha)

Czy dziś ktoś chciałby ubierać się jak bohaterowie nowego „Matrixa”? Nie sądzę, popkulturowa siła mitotwórcza serii zmalała właściwie do zera. Zresztą malała z odcinka na odcinek

Literatura

Taka metafora (Weronika Gogola)

Dzisiaj, można powiedzieć, jestem na bieżąco. Bardziej, niż bym tego chciała. Czytam wszystko, co wyszło. Nie z kaprysu bynajmniej – autorski przegląd literatury słowackiej

Kolory bure (Olga Hund)

To gdzie właściwie jest ten słynny czeski śmiech? Co to mówi o nas, kiedy tak rozpaczliwie chcemy, żeby literatura, a najchętniej literatura skądinąd, przynosiła nam pocieszenie? – autorski przegląd literatury czeskiej

Zaangażować wyobraźnię (Joanna Piechura)

Coraz popularniejsza na polskim gruncie ekokrytyka – sposób odczytywania tekstu, który podkreśla splątanie podmiotu ludzkiego ze środowiskiem, niekoniecznie naturalnym – ma szansę odświeżyć obiegowe definicje zaangażowania literackiego

Media

Zdzwońmy się (Adelajda Truścińska)

Czasem w obronie kogoś przed hejtem hejtuje się kogoś innego, i to zazwyczaj nie jest traktowane jak hejt, chociaż z definicji jest hejtem

Muzyka

Gwiżdże i świszczy (Jan Topolski)

Gdy zabieram się za odszumianie starych nagrań, znajduję warstwy ukrytych dźwięków. Wszystko zaczyna żyć inaczej. Przy oczyszczaniu trzeba uważać, żeby niczego nie zgubić

Opowieść bez słów (Michał Wieczorek)

„Speechless” to najambitniejsze przedsięwzięcie w karierze Karoliny Rec. Na wypełnionej wokalizami i przetworzonym głosem płycie pojawiają się wielkie tematy: przyroda, fascynacje początkami ludzkiej historii i rozwojem społeczeństw, napięcia między mitologią i nauką

Stany poza czasem (Piotr Kowalczyk)

Zawsze chciałem grać muzykę, która sprawi, że ludzie poczują się lepiej. Pociągały mnie uniwersalne przekazy, jak w muzyce tradycyjnej. Gdy pojawia się przede mną świat muzyczny, którego nie rozumiem, to chcę go zgłębić

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 16): Jak zrobić rewolucję klimatyczną? (Agnieszka Słodownik)

Profesorka biologii i badaczka oceanów Antje Boetius opowiada o teatrze antropocenu, który współtworzy, a z Marceliną Haremzą rozmawiamy o permakulturze i kłopotach z... rozmawianiem o niej

Sztuka

Ogrodniczka bez ogrodu (Arek Gruszczyński)

Urodziła się w 1908 roku, przed wojną należała do elity eksperckiej, realizując najważniejsze projekty krajobrazowe w II RP – rozmowa ze współautorką książki poświęconej Alinie Scholtz

Słowa to mój żywioł (Aleksandra Boćkowska)

Tłumaczenie sztuki na słowa to nieustanne potyczki z frazą. Zdania muszą być krótkie, proste i trzeba unikać zwrotu „na obrazie widzimy” – mówi audiodeskryptorka dzieł sztuki

Teatr

Trudne sprawy (Witold Mrozek)

W „Kordianie i chamie” w reżyserii Joanny Bednarczyk chodzi o to, co dziedzictwo patriarchalnego feudalizmu robi z emocjami i ciałami dzisiaj. Jak wpływa na prywatne relacje późnych wnuków folwarku

Wiersze

wiersze (Kacper Bartczak)

Ziemia

Wrocław z drzew (Jan Topolski)

Gdy jeżdżę rowerem na północy Wielkiej Wyspy, czuję się niczym w romańskim kościele pomiędzy regularnymi, grubymi kolumnami pni – subiektywny przewodnik po pomnikach osobistych

Imago (Andreas Weber)

Wielki owad okrąża pień drzewa przy piaszczystej ścieżce. Drewno jest spróchniałe, pokrywają je zaschłe zielone algi. W wieczornym powietrzu czuć lekki niepokój – tekst niemieckiego biologa i filozofa

Miastozdziczenie (Agnieszka Słodownik)

W układzie z nami przyroda musi być sprytna, a my stosujemy strategie, czyli praktyki silnych. Tworzymy bardzo przemocową sytuację. Na poziomie narracji trzeba zaczynać od takich subtelności

Mater materia (Michał Augustyn)

Czy możliwy jest język, który służyłby zespoleniu, a przynajmniej zbliżeniu tego, co ludzkie i udomowione, z tym, co bytuje w krainie dzikiego życia?

]]>

Film

Portret człowieka na tle epoki (Marta Bałaga)

Nie wiem, co powie ten człowiek, więc próbuję z nim rozmawiać. Nigdy nie starałem się żadnego z moich bohaterów zgnoić czy przycisnąć do ściany. Dawałem im się wygadać − rozmowa z jedną z legend polskiego dokumentu

Kaczuszka i królik (Jakub Socha)

Czy dziś ktoś chciałby ubierać się jak bohaterowie nowego „Matrixa”? Nie sądzę, popkulturowa siła mitotwórcza serii zmalała właściwie do zera. Zresztą malała z odcinka na odcinek

Literatura

Taka metafora (Weronika Gogola)

Dzisiaj, można powiedzieć, jestem na bieżąco. Bardziej, niż bym tego chciała. Czytam wszystko, co wyszło. Nie z kaprysu bynajmniej – autorski przegląd literatury słowackiej

Kolory bure (Olga Hund)

To gdzie właściwie jest ten słynny czeski śmiech? Co to mówi o nas, kiedy tak rozpaczliwie chcemy, żeby literatura, a najchętniej literatura skądinąd, przynosiła nam pocieszenie? – autorski przegląd literatury czeskiej

Zaangażować wyobraźnię (Joanna Piechura)

Coraz popularniejsza na polskim gruncie ekokrytyka – sposób odczytywania tekstu, który podkreśla splątanie podmiotu ludzkiego ze środowiskiem, niekoniecznie naturalnym – ma szansę odświeżyć obiegowe definicje zaangażowania literackiego

Media

Zdzwońmy się (Adelajda Truścińska)

Czasem w obronie kogoś przed hejtem hejtuje się kogoś innego, i to zazwyczaj nie jest traktowane jak hejt, chociaż z definicji jest hejtem

Muzyka

Gwiżdże i świszczy (Jan Topolski)

Gdy zabieram się za odszumianie starych nagrań, znajduję warstwy ukrytych dźwięków. Wszystko zaczyna żyć inaczej. Przy oczyszczaniu trzeba uważać, żeby niczego nie zgubić

Opowieść bez słów (Michał Wieczorek)

„Speechless” to najambitniejsze przedsięwzięcie w karierze Karoliny Rec. Na wypełnionej wokalizami i przetworzonym głosem płycie pojawiają się wielkie tematy: przyroda, fascynacje początkami ludzkiej historii i rozwojem społeczeństw, napięcia między mitologią i nauką

Stany poza czasem (Piotr Kowalczyk)

Zawsze chciałem grać muzykę, która sprawi, że ludzie poczują się lepiej. Pociągały mnie uniwersalne przekazy, jak w muzyce tradycyjnej. Gdy pojawia się przede mną świat muzyczny, którego nie rozumiem, to chcę go zgłębić

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 16): Jak zrobić rewolucję klimatyczną? (Agnieszka Słodownik)

Profesorka biologii i badaczka oceanów Antje Boetius opowiada o teatrze antropocenu, który współtworzy, a z Marceliną Haremzą rozmawiamy o permakulturze i kłopotach z... rozmawianiem o niej

Sztuka

Ogrodniczka bez ogrodu (Arek Gruszczyński)

Urodziła się w 1908 roku, przed wojną należała do elity eksperckiej, realizując najważniejsze projekty krajobrazowe w II RP – rozmowa ze współautorką książki poświęconej Alinie Scholtz

Słowa to mój żywioł (Aleksandra Boćkowska)

Tłumaczenie sztuki na słowa to nieustanne potyczki z frazą. Zdania muszą być krótkie, proste i trzeba unikać zwrotu „na obrazie widzimy” – mówi audiodeskryptorka dzieł sztuki

Teatr

Trudne sprawy (Witold Mrozek)

W „Kordianie i chamie” w reżyserii Joanny Bednarczyk chodzi o to, co dziedzictwo patriarchalnego feudalizmu robi z emocjami i ciałami dzisiaj. Jak wpływa na prywatne relacje późnych wnuków folwarku

Wiersze

wiersze (Kacper Bartczak)

Ziemia

Wrocław z drzew (Jan Topolski)

Gdy jeżdżę rowerem na północy Wielkiej Wyspy, czuję się niczym w romańskim kościele pomiędzy regularnymi, grubymi kolumnami pni – subiektywny przewodnik po pomnikach osobistych

Imago (Andreas Weber)

Wielki owad okrąża pień drzewa przy piaszczystej ścieżce. Drewno jest spróchniałe, pokrywają je zaschłe zielone algi. W wieczornym powietrzu czuć lekki niepokój – tekst niemieckiego biologa i filozofa

Miastozdziczenie (Agnieszka Słodownik)

W układzie z nami przyroda musi być sprytna, a my stosujemy strategie, czyli praktyki silnych. Tworzymy bardzo przemocową sytuację. Na poziomie narracji trzeba zaczynać od takich subtelności

Mater materia (Michał Augustyn)

Czy możliwy jest język, który służyłby zespoleniu, a przynajmniej zbliżeniu tego, co ludzkie i udomowione, z tym, co bytuje w krainie dzikiego życia?

]]>
Fri, 31 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/323]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/323

Film

Niekoniecznie o sprawiedliwości (Kornelia Sobczak)

Bardzo nie lubię być psujzabawą, nie wiem, czy wypada krytykować film, którego intencje były słuszne: opowiedzenie historii zabójstwa działaczki lokatorskiej

Melancholia sprzeciwu (Kornelia Sobczak)

Oglądanie pod rząd trzech serii „Czterdziestolatka” układa się we wstrząsającą – choć przecież śmieszną, a może tym bardziej wstrząsającą, im bardziej zabawną – opowieść o tym, że coś poszło nie tak

Cień utopii (Sebastian Smoliński)

Szturm musicali w 2021 roku zachęca do postawienia pytania, czy i dzisiaj potrafią one projektować społeczną utopię, a przede wszystkim: czy taka projekcja jest nam potrzebna?

Matematyka upadku (Jakub Majmurek)

„Fundacja” Friedmana i Goyera jest produkcją ambitną, jednak nie angażuje emocjonalnie ani nie wyłamuje się ze standardów

Zwiewaj (Jakub Socha)

„To była ręka Boga” to najbardziej autobiograficzny film w karierze Paola Sorrentino. Od nostalgicznych obrazków bardziej jednak interesuje go tu moment przełomu

Literatura

Architekt wyobraźni (Piotr Paziński)

Lem był w pełni akulturowanym Polakiem, jednym z największych stylistów w powojennej literaturze polskiej. Ale nigdy nie wyzbył się żydowskiego strachu i karmił nim swoje książki – o nowej biografii pisarza

Słychać więcej (Patrycja Sikora)

Najważniejszy jest kształt dłoni, jej ułożenie w przestrzeni. To też układa w niej mnie samego. To, jaki ruch wykonuję, jak intensywna jest ekspresja mojego ciała, mimika. Jestem poetą kształtu – rozmowa z twórcami poezji migowej

Wycieczka językolotem (Olga Drenda)

To było dla mnie coś nowego, praca na czasach niebieżących. Nie mogłam swojego procesu twórczego podłączyć do rzeczywistości i czerpać z tego, co mówią ludzie, jak się zachowują – mówi autorka „Bowiego w Warszawie”

Media

Ucieczka z krainy obfitości (Piotr Fortuna)

Współcześnie technologie informatyczne wpływają na emisje gazów cieplarnianych niemal we wszystkich sferach życia i sektorach gospodarki. Niełatwo zapanować nad tą skomplikowaną choreografią

Muzyka

Wyciskacz łez (Marcin Bogucki)

Opera Pucciniego „La Bohème” była pomyślana przede wszystkim jako utwór rozrywkowy. Barbara Wysocka próbowała pogłębić psychologię postaci i wprowadzić komentarz społeczny, ostatecznie wygrał powierzchowny blask

Karambol (Maciej Krawiec)

Jeden z największych talentów młodego jazzu. Popularna artystka działająca na styku r&b, soulu i hip-hopu. I kunsztowna staropolszczyzna z XVI wieku. Brzmi to trochę jak zadanie typu „znajdź intruza”

W cieniu Pierrota (Rafał Wawrzyńczyk)

Nie chodziłem w 2021 roku na zbyt wiele koncertów, ale to jedno treściwe wydarzenie wynagrodziło mój post. W ceglanym budyneczku, na końcu starego parku, zebrali się zimowym wieczorem najlepsi polscy wykonawcy i reanimowali na moment „splot słoneczny muzyki początku XX wieku”

Obyczaje

Polowanie na niedźwiedzie (Ludwika Włodek)

Antyimigranckie postawy nie czerpią z realnych różnic kulturowych, tylko z wyimaginowanych podziałów, które mają uzasadniać postawy wrogie wobec obcych

Podsumowanie roku 2021 (Redakcja)

Maratony aktywistyczne, sztuki polityczne, próby innej formy, muzyka dla roślin oraz wielka jak grejpfrut mozzarella di bufala campana obgryzana latem w ogrodzie – redakcja „Dwutygodnika” przedstawia najważniejsze wątki i wydarzenia w kulturze minionego roku

Notesik z imionami (Sylwia Chutnik)

„Bardzo długo nie wiedziałam, że tata jest gejem” – bohaterka mojej rozmowy w pierwszym mailu napisała, że brakuje jej relacji osób w podobnej do niej sytuacji

Duch Świąt Zaprzyszłych (Weronika Murek)

Zaproponowany przez dyrektora Muzeum Obrzydliwości w Berlinie ranking najobrzydliwszych potraw wigilijnych otwiera świąteczny karp z wanny

Złogi wyobraźni (Olga Drenda)

Melancholijny dukt, jakim podąża mój język poetycki i eseistyczny, zawdzięczam fantastycznemu splotowi zjawisk na scenie muzycznej i literackiej lat 90.

Idziemy za ekspresją (Olga Wróbel)

System migowy został stworzony przez słyszących, bo nikomu się nie chciało zgłębiać bogactwa języka Głuchych, skoro można było je uprościć do kilkuset znaków i dostać papier – mówią tłumacze z języka migowego

Sztuka

Działając w cieniu (Olga Wróbel)

Książka o Mazowieckim jest polem bezpiecznego debiutu, bo demokracja w tej idealistycznej koncepcji powoduje, że nie wymaga się od nas mistrzostwa, tylko uczciwości

Piekło wygnańca (Maria Poprzęcka)

Muzeum Narodowe straciło szansę zaprezentowania imponującej ekspozycji, jakiej dawno nie było, nie tylko w Warszawie. A jednocześnie okazję do przebudzenia, nabrania nowego ducha, wyjścia z marazmu, w jakim od kilku lat instytucja się pogrąża

Teatr

Lepsza przyszłość (Teresa Fazan)

Pole sztuki współczesnej, w którym funkcjonuję jako choreografka, nie powinno być elitarne – rozmowa z twórczynią Kolektywów Troski

Teatr na żywej planecie (Frank Raddatz)

Ten, kto wyruszy na poszukiwanie planetarnego wymiaru sztuki teatralnej, nieuchronnie natrafi na dionizyjskość. O wyzwaniach teatru w antropocenie

Trochę śmieszno, trochę straszno (Anna Pajęcka)

Czas opowiedzieć pewne rzeczy na nowo, odrzucając boomerski język patosu – o spektaklu Wojtka Farugi w Teatrze Ochoty

„Dziady” w dziadocenie (Iwona Kurz)

Teatr, który w 2021 roku rozpoznaje, że są dwie Polski, może jest teatrem narodowym („o naród zatroskanym”), ale nie jest teatrem proponującym myśl, która pozwala wydźwignąć się poza tę diagnozę

Wiersze

Wiersze (Ewa Jarocka)

]]>

Film

Niekoniecznie o sprawiedliwości (Kornelia Sobczak)

Bardzo nie lubię być psujzabawą, nie wiem, czy wypada krytykować film, którego intencje były słuszne: opowiedzenie historii zabójstwa działaczki lokatorskiej

Melancholia sprzeciwu (Kornelia Sobczak)

Oglądanie pod rząd trzech serii „Czterdziestolatka” układa się we wstrząsającą – choć przecież śmieszną, a może tym bardziej wstrząsającą, im bardziej zabawną – opowieść o tym, że coś poszło nie tak

Cień utopii (Sebastian Smoliński)

Szturm musicali w 2021 roku zachęca do postawienia pytania, czy i dzisiaj potrafią one projektować społeczną utopię, a przede wszystkim: czy taka projekcja jest nam potrzebna?

Matematyka upadku (Jakub Majmurek)

„Fundacja” Friedmana i Goyera jest produkcją ambitną, jednak nie angażuje emocjonalnie ani nie wyłamuje się ze standardów

Zwiewaj (Jakub Socha)

„To była ręka Boga” to najbardziej autobiograficzny film w karierze Paola Sorrentino. Od nostalgicznych obrazków bardziej jednak interesuje go tu moment przełomu

Literatura

Architekt wyobraźni (Piotr Paziński)

Lem był w pełni akulturowanym Polakiem, jednym z największych stylistów w powojennej literaturze polskiej. Ale nigdy nie wyzbył się żydowskiego strachu i karmił nim swoje książki – o nowej biografii pisarza

Słychać więcej (Patrycja Sikora)

Najważniejszy jest kształt dłoni, jej ułożenie w przestrzeni. To też układa w niej mnie samego. To, jaki ruch wykonuję, jak intensywna jest ekspresja mojego ciała, mimika. Jestem poetą kształtu – rozmowa z twórcami poezji migowej

Wycieczka językolotem (Olga Drenda)

To było dla mnie coś nowego, praca na czasach niebieżących. Nie mogłam swojego procesu twórczego podłączyć do rzeczywistości i czerpać z tego, co mówią ludzie, jak się zachowują – mówi autorka „Bowiego w Warszawie”

Media

Ucieczka z krainy obfitości (Piotr Fortuna)

Współcześnie technologie informatyczne wpływają na emisje gazów cieplarnianych niemal we wszystkich sferach życia i sektorach gospodarki. Niełatwo zapanować nad tą skomplikowaną choreografią

Muzyka

Wyciskacz łez (Marcin Bogucki)

Opera Pucciniego „La Bohème” była pomyślana przede wszystkim jako utwór rozrywkowy. Barbara Wysocka próbowała pogłębić psychologię postaci i wprowadzić komentarz społeczny, ostatecznie wygrał powierzchowny blask

Karambol (Maciej Krawiec)

Jeden z największych talentów młodego jazzu. Popularna artystka działająca na styku r&b, soulu i hip-hopu. I kunsztowna staropolszczyzna z XVI wieku. Brzmi to trochę jak zadanie typu „znajdź intruza”

W cieniu Pierrota (Rafał Wawrzyńczyk)

Nie chodziłem w 2021 roku na zbyt wiele koncertów, ale to jedno treściwe wydarzenie wynagrodziło mój post. W ceglanym budyneczku, na końcu starego parku, zebrali się zimowym wieczorem najlepsi polscy wykonawcy i reanimowali na moment „splot słoneczny muzyki początku XX wieku”

Obyczaje

Polowanie na niedźwiedzie (Ludwika Włodek)

Antyimigranckie postawy nie czerpią z realnych różnic kulturowych, tylko z wyimaginowanych podziałów, które mają uzasadniać postawy wrogie wobec obcych

Podsumowanie roku 2021 (Redakcja)

Maratony aktywistyczne, sztuki polityczne, próby innej formy, muzyka dla roślin oraz wielka jak grejpfrut mozzarella di bufala campana obgryzana latem w ogrodzie – redakcja „Dwutygodnika” przedstawia najważniejsze wątki i wydarzenia w kulturze minionego roku

Notesik z imionami (Sylwia Chutnik)

„Bardzo długo nie wiedziałam, że tata jest gejem” – bohaterka mojej rozmowy w pierwszym mailu napisała, że brakuje jej relacji osób w podobnej do niej sytuacji

Duch Świąt Zaprzyszłych (Weronika Murek)

Zaproponowany przez dyrektora Muzeum Obrzydliwości w Berlinie ranking najobrzydliwszych potraw wigilijnych otwiera świąteczny karp z wanny

Złogi wyobraźni (Olga Drenda)

Melancholijny dukt, jakim podąża mój język poetycki i eseistyczny, zawdzięczam fantastycznemu splotowi zjawisk na scenie muzycznej i literackiej lat 90.

Idziemy za ekspresją (Olga Wróbel)

System migowy został stworzony przez słyszących, bo nikomu się nie chciało zgłębiać bogactwa języka Głuchych, skoro można było je uprościć do kilkuset znaków i dostać papier – mówią tłumacze z języka migowego

Sztuka

Działając w cieniu (Olga Wróbel)

Książka o Mazowieckim jest polem bezpiecznego debiutu, bo demokracja w tej idealistycznej koncepcji powoduje, że nie wymaga się od nas mistrzostwa, tylko uczciwości

Piekło wygnańca (Maria Poprzęcka)

Muzeum Narodowe straciło szansę zaprezentowania imponującej ekspozycji, jakiej dawno nie było, nie tylko w Warszawie. A jednocześnie okazję do przebudzenia, nabrania nowego ducha, wyjścia z marazmu, w jakim od kilku lat instytucja się pogrąża

Teatr

Lepsza przyszłość (Teresa Fazan)

Pole sztuki współczesnej, w którym funkcjonuję jako choreografka, nie powinno być elitarne – rozmowa z twórczynią Kolektywów Troski

Teatr na żywej planecie (Frank Raddatz)

Ten, kto wyruszy na poszukiwanie planetarnego wymiaru sztuki teatralnej, nieuchronnie natrafi na dionizyjskość. O wyzwaniach teatru w antropocenie

Trochę śmieszno, trochę straszno (Anna Pajęcka)

Czas opowiedzieć pewne rzeczy na nowo, odrzucając boomerski język patosu – o spektaklu Wojtka Farugi w Teatrze Ochoty

„Dziady” w dziadocenie (Iwona Kurz)

Teatr, który w 2021 roku rozpoznaje, że są dwie Polski, może jest teatrem narodowym („o naród zatroskanym”), ale nie jest teatrem proponującym myśl, która pozwala wydźwignąć się poza tę diagnozę

Wiersze

Wiersze (Ewa Jarocka)

]]>
Fri, 17 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/322]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/322

Film

Lasso i hula-hoop (Jakub Socha)

„Psie pazury” to nie jest kino, które ogląda się, siedząc na skraju fotela. Karty są delikatnie zgrane, przed rozdaniem nikt ich porządnie nie przetasował. Ale Jane Campion dobrze jest z tym, co ma w rękach

Literatura

Literatura w antropocenie (Angela Lange)

Literatura nie może ograniczać się do odgrywania roli biura prasowego klimatologii czy uprawiania doradztwa politycznego. Najlepsze książki na temat obecnego kryzysu środowiskowego są interesujące właśnie zwłaszcza jako literatura

Przez chwilę jak Tracy McGrady (Rafał Wawrzyńczyk)

Echa starych mistrzów, te widma krążące po halach sportowych, rozmaite rekombinacje dawnych zagrań i stylów stanowią dla mnie esencję tego, co łączy literaturę z koszykówką – mówi autor tomu „Playbook”

Lornety flankują talerze (Piotr Sadzik)

W „Nieobecności” Krzysztofa Chronowskiego spiętrzone wyszlifowanie języka sprawia, że jego sztuczność rozpęka się, skuteczniej niż weryzm dobierając się do doświadczeń i uruchamiając migawki pamięci

Języki kapitalizmu, języki poetyckie  (Joanna Mąkowska)

Czy z języków kapitalizmu można zrobić poezję? Taki eksperyment przeprowadza Jakub Kornhauser w nowym zbiorze wierszy

Media

Opinie (Olga Hund)

Od dwóch i pół roku czytam oceny każdego miejsca, w którym jestem albo obok którego przechodzę czy przejeżdżam. A czasem leżę i myślę o tym wszystkim, co przeczytałam

Ekrany z lepszego świata (Jerzy Stachowicz)

W latach 80. XX wieku komputery, magnetowidy i anteny satelitarne stworzyły polskie technologiczne imaginarium. Stały się symbolami wyobrażonej przyszłości, w której PRL zostanie zastąpiony czymś lepszym

Bibliotekarz (Marcin Wilkowski)

Mija 25 lat istnienia fundacji Internet Archive. Od ćwierćwiecza jej założyciel, Brewster Kahle, stara się manewrować między rządzonym regułami cyfrowego kapitalizmu rynkiem a biblioteką wyłączoną z tych reguł

Muzyka

Weltschmerz codzienny (Jakub Knera)

Można Wczasy potraktować jako deskę ratunku, a ich piosenki jako narzędzie do oswojenia śmiechem depresyjnej rzeczywistości

Obyczaje

Queerstoria domowa (Joanna Krakowska)

Kiedyś mówiło się o queerowaniu kanonu, dziś kwestionuje się zarówno normy, jak i sam kanon – raczej niż uprawiać partyzantkę kulturową, trzeba pisać i opowiadać inne historie

DELFIN W MALINACH (odc. 15): Sztuka i protest w Białorusi (Agnieszka Słodownik)

Sztuka niezależna nadal w Białorusi istnieje, tyle że niekoniecznie na widoku. Odcinek o trosce, nowych zadaniach dla pracowników kultury i powracających dylematach wokół sensowności sztuki, która próbuje dokonać zmian

Cisza, dźwięk i hałas (Weronika Murek)

Cisza jest przywilejem, a nie powrotem do natury. U schyłku antropocenu, po dobach, miesiącach, dekadach i wiekach pożerania liścia, na którym jako ludzkość przycupnęliśmy

Głową w mur (Paweł Mościcki)

Każde otoczone murem miasto lub państwo może łatwo stać się dla jego mieszkańców więzieniem. Nie przypadkiem mur jest zawsze fizyczną manifestacją permanentnego stanu wyjątkowego, którego wprowadzanie obserwujemy właśnie w Polsce

Terytoria ciał (Anka Herbut)

Nie od dziś granice są bardziej przepustowe dla bogatych i uprzywilejowanych. Nie od dziś nierówna dystrybucja praw do przemieszczania się wspiera się na rasowych i religijnych nierównościach

Sztuka

Aleja pazów (Joanna Warsza)

Czasami czuję się jak wiedźma, która patrząc przez szklaną kulę, projektuje architekturę podporządkowaną astrologii i kuratoruje wystawę na szponach – rozmowa o wystawie „Pazur” na Targowisku Bakalarska

Sztuka dla klimatu czy sztuka dla sztuki? (Linn Burchert)

Kreatywne formy protestu przeciw katastrofie klimatycznej nie zawsze udaje się uchronić przed kompromitowaniem i zawłaszczaniem przez muzea i tym podobne instytucje

Płodozmian jest super (Marta Czyż)

Książki o sztuce to w naszym kraju od zawsze nisza. Biografistyka może to przełamać. Sukces „Kobiet z obrazów” jest na to dowodem – rozmowa z autorką wywiadu rzeki z Leonem Tarasewiczem

Wiersze

wiersze (Darek Foks)

]]>

Film

Lasso i hula-hoop (Jakub Socha)

„Psie pazury” to nie jest kino, które ogląda się, siedząc na skraju fotela. Karty są delikatnie zgrane, przed rozdaniem nikt ich porządnie nie przetasował. Ale Jane Campion dobrze jest z tym, co ma w rękach

Literatura

Literatura w antropocenie (Angela Lange)

Literatura nie może ograniczać się do odgrywania roli biura prasowego klimatologii czy uprawiania doradztwa politycznego. Najlepsze książki na temat obecnego kryzysu środowiskowego są interesujące właśnie zwłaszcza jako literatura

Przez chwilę jak Tracy McGrady (Rafał Wawrzyńczyk)

Echa starych mistrzów, te widma krążące po halach sportowych, rozmaite rekombinacje dawnych zagrań i stylów stanowią dla mnie esencję tego, co łączy literaturę z koszykówką – mówi autor tomu „Playbook”

Lornety flankują talerze (Piotr Sadzik)

W „Nieobecności” Krzysztofa Chronowskiego spiętrzone wyszlifowanie języka sprawia, że jego sztuczność rozpęka się, skuteczniej niż weryzm dobierając się do doświadczeń i uruchamiając migawki pamięci

Języki kapitalizmu, języki poetyckie  (Joanna Mąkowska)

Czy z języków kapitalizmu można zrobić poezję? Taki eksperyment przeprowadza Jakub Kornhauser w nowym zbiorze wierszy

Media

Opinie (Olga Hund)

Od dwóch i pół roku czytam oceny każdego miejsca, w którym jestem albo obok którego przechodzę czy przejeżdżam. A czasem leżę i myślę o tym wszystkim, co przeczytałam

Ekrany z lepszego świata (Jerzy Stachowicz)

W latach 80. XX wieku komputery, magnetowidy i anteny satelitarne stworzyły polskie technologiczne imaginarium. Stały się symbolami wyobrażonej przyszłości, w której PRL zostanie zastąpiony czymś lepszym

Bibliotekarz (Marcin Wilkowski)

Mija 25 lat istnienia fundacji Internet Archive. Od ćwierćwiecza jej założyciel, Brewster Kahle, stara się manewrować między rządzonym regułami cyfrowego kapitalizmu rynkiem a biblioteką wyłączoną z tych reguł

Muzyka

Weltschmerz codzienny (Jakub Knera)

Można Wczasy potraktować jako deskę ratunku, a ich piosenki jako narzędzie do oswojenia śmiechem depresyjnej rzeczywistości

Obyczaje

Queerstoria domowa (Joanna Krakowska)

Kiedyś mówiło się o queerowaniu kanonu, dziś kwestionuje się zarówno normy, jak i sam kanon – raczej niż uprawiać partyzantkę kulturową, trzeba pisać i opowiadać inne historie

DELFIN W MALINACH (odc. 15): Sztuka i protest w Białorusi (Agnieszka Słodownik)

Sztuka niezależna nadal w Białorusi istnieje, tyle że niekoniecznie na widoku. Odcinek o trosce, nowych zadaniach dla pracowników kultury i powracających dylematach wokół sensowności sztuki, która próbuje dokonać zmian

Cisza, dźwięk i hałas (Weronika Murek)

Cisza jest przywilejem, a nie powrotem do natury. U schyłku antropocenu, po dobach, miesiącach, dekadach i wiekach pożerania liścia, na którym jako ludzkość przycupnęliśmy

Głową w mur (Paweł Mościcki)

Każde otoczone murem miasto lub państwo może łatwo stać się dla jego mieszkańców więzieniem. Nie przypadkiem mur jest zawsze fizyczną manifestacją permanentnego stanu wyjątkowego, którego wprowadzanie obserwujemy właśnie w Polsce

Terytoria ciał (Anka Herbut)

Nie od dziś granice są bardziej przepustowe dla bogatych i uprzywilejowanych. Nie od dziś nierówna dystrybucja praw do przemieszczania się wspiera się na rasowych i religijnych nierównościach

Sztuka

Aleja pazów (Joanna Warsza)

Czasami czuję się jak wiedźma, która patrząc przez szklaną kulę, projektuje architekturę podporządkowaną astrologii i kuratoruje wystawę na szponach – rozmowa o wystawie „Pazur” na Targowisku Bakalarska

Sztuka dla klimatu czy sztuka dla sztuki? (Linn Burchert)

Kreatywne formy protestu przeciw katastrofie klimatycznej nie zawsze udaje się uchronić przed kompromitowaniem i zawłaszczaniem przez muzea i tym podobne instytucje

Płodozmian jest super (Marta Czyż)

Książki o sztuce to w naszym kraju od zawsze nisza. Biografistyka może to przełamać. Sukces „Kobiet z obrazów” jest na to dowodem – rozmowa z autorką wywiadu rzeki z Leonem Tarasewiczem

Wiersze

wiersze (Darek Foks)

]]>
Fri, 03 Dec 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/321]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/321

Film

Cudzowstyd na gigancie (Weronika Murek)

Jest „The Office PL” dosyć chimeryczne: czasami wydaje się trafne i lekkie, czasami dotkliwie chybia

Odczepcie się od Kaliny (Iwona Kurz)

Film Katarzyny Klimkiewicz jest właściwie bezustanną ucieczką Kaliny Jędrusik przed innymi, mężczyznami i nadto często wpierającymi ich kobietami. Wszyscy wrabiają ją w określoną rolę, wbijają w zamknięty kadr

Bombonierka (Jakub Socha)

Kino Wesa Andersona, przez lata krążące wokół lęku przed śmiercią i traumy po stracie, zamieniło się w zabawkę, doskonale naoliwiony mechanizm. „Kurier francuski” to hołd dla dziennikarstwa

Literatura

Jeden tekst (Dmitry Strocev)

Nielegitymizowane władze rozpędzają się w okrucieństwie, ale nie przywrócą już lojalności narodu. Społeczeństwo nie oniemiało z bólu, oddycha pełną piersią – opowieść o białoruskiej poezji minionego roku

Upiór na Zbawiksie (Joanna Piechura)

Mickiewicz nie umarł dwieście lat temu w Stambule. W książce Grzegorza Uzdańskiego jako żywy trup mieszka na placu Zbawiciela w Warszawie, ogląda mecze MMA i surfuje po YouTubie

Kung-fu na smutno (Rafał Wawrzyńczyk)

Odraza do wdzierającej się w życie polityki, mechanicyzującego i ujednolicającego się świata czy tytułowego „blasku glac”, a więc tryumfującej przemocy, splata się w nowym tomiku Roberta Rybickiego z przejmującym tonem rozczarowania

Przed lasem i nad rzeką (Dariusz Sośnicki)

„Wilcza rzeka” Wioletty Grzegorzewskiej jest coming outem, a ten ma swoje reguły, odmienne od literackich. Aby był skuteczny, nie powinien się w nic wikłać i na nic rozmieniać

Media

Osiedle Ballarda (Adam Kaczanowski)

Pozwólmy sobie pomarzyć. Zobaczyć bójki pomiędzy kontenerami na śmieci. Zobaczyć, jak sikają na auta zaparkowane nie na swoim miejscu

Imperium Meta (Jan J. Zygmuntowski)

Nowym zagrożeniem dla firmy Marka Zuckerberga nie są już inne firmy, te zawsze może wykupić lub zniszczyć. Teraz mierzy się z władzą państwową. I to wobec niej musi stanąć jako suweren. Metawersum, z fikcyjnymi światami, miastami i architekturami, jest ucieczką do przodu

Gra w literaturę (Konrad Janczura)

Kultowa gra o pisarzu, która właśnie doczekała się remasteru – „Alan Wake” – jest survival horrorem. Czy kogokolwiek, kto tworzył literaturę, powinno to dziwić?

Muzyka

Czy domy milczą? (Pavel Niakhayeu)

Przestrzeń alternatywnej kultury – muzyki, sztuki, teatru, literatury – została w Białorusi niemal kompletnie zniszczona, jednak z tej spalonej ziemi uparcie wyrastają kępki niezależnych działań artystycznych, stawiających opór wszechobecnemu lękowi

Radykalne słuchanie rzeczywistości (Agnieszka Drotkiewicz)

W moim zespole mam ksywkę „pan Excel”. Nie zaczynam prób, dopóki nie rozpiszę całego projektu w arkuszu kalkulacyjnym. Wizjonerstwo niepodparte trzeźwą oceną dostępnych środków – ludzkich, finansowych, czasowych – często kończy się przekroczeniem granic, wypaleniem i zamordyzmem

Dobry smutek (Michał Wieczorek)

Można powiedzieć, że to nic nowego, bo lo-fi to dość popularna estetyka, a wykonawców i wykonawczyń podobnych do Grouper jest wiele. A jednak to ta nieśmiała i chmurna artystka wyrosła na jedną z najważniejszych postaci amerykańskiej muzyki alternatywnej

Kto się boi Pawła Szymańskiego? (Rafał Wawrzyńczyk)

W kraju rozrywanym konfliktem wewnętrznym uzasadnienie aktu cenzury dyrdymałami o „stricte artystycznym, neutralnym politycznie i więziotwórczym charakterze” państwowego festiwalu kończy się popadnięciem w sprzeczność – lub śmieszność, jak kto woli

Obyczaje

Niepewność, zależność, troska (Antonina Stebur)

Troska okazuje się dziś ważnym pojęciem, które pozwala zrozumieć nie tylko protesty w Białorusi, ale i szereg ruchów protestacyjnych, które przetaczają się przez cały świat

Sztuka

Sztuka i protest (Aliaxey Talstou)

Tysiące osób bez żadnego doświadczenia artystycznego walczyło o zmiany na ulicach całej Białorusi, posługując się językiem sztuki. Co politycznie zaangażowana sztuka może zrobić w momencie masowego zrywu obywateli? Jak artyści odnaleźli się wobec napięcia pomiędzy działaniem a reprezentacją?

Mimo bólu (Olga Bubich)

Białorusinki nareszcie pokazały, że mają twarze. Zdarzało się to wcześniej, ale teraz cały świat zobaczył, jak wiele nas jest

Nic nie ma (Anna Karpenko)

Kiedy mowa o polu współczesnej sztuki białoruskiej i formie jej istnienia w ciągu ostatnich dwóch lat, mam ochotę zadawać sobie pytanie: wciąż jeszcze jesteśmy czy już nas „niama”? A jeśli istniejemy, to gdzie?

Na opak (Vera Zalutskaya)

Od dawna coś wisiało w powietrzu, coś przeczuwaliśmy. Właściwie zawsze towarzyszył nam strach. Choć pozornie miasto funkcjonowało normalnie, rozwijały się instytucje kultury, życie toczyło się zwykłym torem

Teatr

Terytorium przetrwania (Tania Arcimovich)

Wiktoria Kowal zaczęła pisać „Pół roku” prawie od razu po wyjściu z więzienia, po swojej drugiej odsiadce z symbolicznego dla Białorusinów artykułu 23.34. Wiktoria Kowal to pseudonim. Anonimowość stała się znakiem czasu

Ruch uliczny (Anka Herbut)

Taniec w przestrzeni publicznej jest gestem fizycznej ingerencji w tkankę miejską i tkankę społeczną. Zostawia w nich ślady ciał, które przynajmniej tymczasowo ją zajmują i zmieniają jej charakter

Maski i mity (Stanisław Godlewski)

W „Larvie” gniewne okrzyki i elementy sztuki walki wytwarzają na scenie postać wojowniczki. Być może właśnie temu ma służyć odprawiany rytuał – przywołaniu ducha nieposkromionej kobiecej siły

Kiedy współczesność staje się teatrem (Andrei Zavalei)

Co mają począć artyści, jak się zachować, jak tworzyć w sytuacji, kiedy każdego dnia na ich oczach rozgrywa się niemożliwe? Kiedy świat wkoło staje się sceną, teatr przestaje mieć rację bytu

Wiersze

notatki z puszczy (Kalina Jaglarz)

]]>

Film

Cudzowstyd na gigancie (Weronika Murek)

Jest „The Office PL” dosyć chimeryczne: czasami wydaje się trafne i lekkie, czasami dotkliwie chybia

Odczepcie się od Kaliny (Iwona Kurz)

Film Katarzyny Klimkiewicz jest właściwie bezustanną ucieczką Kaliny Jędrusik przed innymi, mężczyznami i nadto często wpierającymi ich kobietami. Wszyscy wrabiają ją w określoną rolę, wbijają w zamknięty kadr

Bombonierka (Jakub Socha)

Kino Wesa Andersona, przez lata krążące wokół lęku przed śmiercią i traumy po stracie, zamieniło się w zabawkę, doskonale naoliwiony mechanizm. „Kurier francuski” to hołd dla dziennikarstwa

Literatura

Jeden tekst (Dmitry Strocev)

Nielegitymizowane władze rozpędzają się w okrucieństwie, ale nie przywrócą już lojalności narodu. Społeczeństwo nie oniemiało z bólu, oddycha pełną piersią – opowieść o białoruskiej poezji minionego roku

Upiór na Zbawiksie (Joanna Piechura)

Mickiewicz nie umarł dwieście lat temu w Stambule. W książce Grzegorza Uzdańskiego jako żywy trup mieszka na placu Zbawiciela w Warszawie, ogląda mecze MMA i surfuje po YouTubie

Kung-fu na smutno (Rafał Wawrzyńczyk)

Odraza do wdzierającej się w życie polityki, mechanicyzującego i ujednolicającego się świata czy tytułowego „blasku glac”, a więc tryumfującej przemocy, splata się w nowym tomiku Roberta Rybickiego z przejmującym tonem rozczarowania

Przed lasem i nad rzeką (Dariusz Sośnicki)

„Wilcza rzeka” Wioletty Grzegorzewskiej jest coming outem, a ten ma swoje reguły, odmienne od literackich. Aby był skuteczny, nie powinien się w nic wikłać i na nic rozmieniać

Media

Osiedle Ballarda (Adam Kaczanowski)

Pozwólmy sobie pomarzyć. Zobaczyć bójki pomiędzy kontenerami na śmieci. Zobaczyć, jak sikają na auta zaparkowane nie na swoim miejscu

Imperium Meta (Jan J. Zygmuntowski)

Nowym zagrożeniem dla firmy Marka Zuckerberga nie są już inne firmy, te zawsze może wykupić lub zniszczyć. Teraz mierzy się z władzą państwową. I to wobec niej musi stanąć jako suweren. Metawersum, z fikcyjnymi światami, miastami i architekturami, jest ucieczką do przodu

Gra w literaturę (Konrad Janczura)

Kultowa gra o pisarzu, która właśnie doczekała się remasteru – „Alan Wake” – jest survival horrorem. Czy kogokolwiek, kto tworzył literaturę, powinno to dziwić?

Muzyka

Czy domy milczą? (Pavel Niakhayeu)

Przestrzeń alternatywnej kultury – muzyki, sztuki, teatru, literatury – została w Białorusi niemal kompletnie zniszczona, jednak z tej spalonej ziemi uparcie wyrastają kępki niezależnych działań artystycznych, stawiających opór wszechobecnemu lękowi

Radykalne słuchanie rzeczywistości (Agnieszka Drotkiewicz)

W moim zespole mam ksywkę „pan Excel”. Nie zaczynam prób, dopóki nie rozpiszę całego projektu w arkuszu kalkulacyjnym. Wizjonerstwo niepodparte trzeźwą oceną dostępnych środków – ludzkich, finansowych, czasowych – często kończy się przekroczeniem granic, wypaleniem i zamordyzmem

Dobry smutek (Michał Wieczorek)

Można powiedzieć, że to nic nowego, bo lo-fi to dość popularna estetyka, a wykonawców i wykonawczyń podobnych do Grouper jest wiele. A jednak to ta nieśmiała i chmurna artystka wyrosła na jedną z najważniejszych postaci amerykańskiej muzyki alternatywnej

Kto się boi Pawła Szymańskiego? (Rafał Wawrzyńczyk)

W kraju rozrywanym konfliktem wewnętrznym uzasadnienie aktu cenzury dyrdymałami o „stricte artystycznym, neutralnym politycznie i więziotwórczym charakterze” państwowego festiwalu kończy się popadnięciem w sprzeczność – lub śmieszność, jak kto woli

Obyczaje

Niepewność, zależność, troska (Antonina Stebur)

Troska okazuje się dziś ważnym pojęciem, które pozwala zrozumieć nie tylko protesty w Białorusi, ale i szereg ruchów protestacyjnych, które przetaczają się przez cały świat

Sztuka

Sztuka i protest (Aliaxey Talstou)

Tysiące osób bez żadnego doświadczenia artystycznego walczyło o zmiany na ulicach całej Białorusi, posługując się językiem sztuki. Co politycznie zaangażowana sztuka może zrobić w momencie masowego zrywu obywateli? Jak artyści odnaleźli się wobec napięcia pomiędzy działaniem a reprezentacją?

Mimo bólu (Olga Bubich)

Białorusinki nareszcie pokazały, że mają twarze. Zdarzało się to wcześniej, ale teraz cały świat zobaczył, jak wiele nas jest

Nic nie ma (Anna Karpenko)

Kiedy mowa o polu współczesnej sztuki białoruskiej i formie jej istnienia w ciągu ostatnich dwóch lat, mam ochotę zadawać sobie pytanie: wciąż jeszcze jesteśmy czy już nas „niama”? A jeśli istniejemy, to gdzie?

Na opak (Vera Zalutskaya)

Od dawna coś wisiało w powietrzu, coś przeczuwaliśmy. Właściwie zawsze towarzyszył nam strach. Choć pozornie miasto funkcjonowało normalnie, rozwijały się instytucje kultury, życie toczyło się zwykłym torem

Teatr

Terytorium przetrwania (Tania Arcimovich)

Wiktoria Kowal zaczęła pisać „Pół roku” prawie od razu po wyjściu z więzienia, po swojej drugiej odsiadce z symbolicznego dla Białorusinów artykułu 23.34. Wiktoria Kowal to pseudonim. Anonimowość stała się znakiem czasu

Ruch uliczny (Anka Herbut)

Taniec w przestrzeni publicznej jest gestem fizycznej ingerencji w tkankę miejską i tkankę społeczną. Zostawia w nich ślady ciał, które przynajmniej tymczasowo ją zajmują i zmieniają jej charakter

Maski i mity (Stanisław Godlewski)

W „Larvie” gniewne okrzyki i elementy sztuki walki wytwarzają na scenie postać wojowniczki. Być może właśnie temu ma służyć odprawiany rytuał – przywołaniu ducha nieposkromionej kobiecej siły

Kiedy współczesność staje się teatrem (Andrei Zavalei)

Co mają począć artyści, jak się zachować, jak tworzyć w sytuacji, kiedy każdego dnia na ich oczach rozgrywa się niemożliwe? Kiedy świat wkoło staje się sceną, teatr przestaje mieć rację bytu

Wiersze

notatki z puszczy (Kalina Jaglarz)

]]>
Fri, 19 Nov 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/320]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/320

Film

Nowe algorytmy (Agnieszka Jakimiak)

HER Docsy dowodzą, że najpełniejszą opowieść o ludzkim doświadczeniu można i trzeba snuć z perspektywy nieuprzywilejowanych i dyskryminowanych

Groza i nostalgia (Jakub Majmurek)

„Ostatniej nocy w Soho” i „Censor” to filmy, gdzie horror przeplata się z idyllą, spod obrazu pojednania ze światem i przeszłością wypływa nieoswojona, czysta groza. Jakkolwiek byśmy się starali, pozostanie ona częścią ludzkiego doświadczenia

Kurczaki i bażanty (Agnieszka Jakimiak)

W filmie „Spencer” polityczny pazur Larraína ustąpił miejsca refleksji o nieszczęśliwej księżniczce, zamkniętej w pałacu z kości słoniowej

Literatura

Prorocy u kresu fantazji (Igor Kierkosz)

Jeśli Radosław Figura w „Ronie i naszym Mieście” przepisuje ideę antysystemowości na najpospolitszy scenariusz walki z doktrynerstwem, Marta Sokołowska w „Imperium Dzieci” w tym samym celu stwarza dla literatury oryginalny, wyważony oręż

Polściej się nie da (Antonina Tosiek)

„Dzikie mieso” Mariana Pilota to falsyfikat, podróbka oryginalnych fabuł. Świadomy plagiat zasobów wspólnotowej pamięci języka. Zaraz, zaraz… Wspólnotowej? Jednej?

Zmienia się światło (Weronika Murek)

Siri Hustvedt przyznaje w wywiadach, że pisze, żeby móc przeżyć – nie w sensie finansowym, ale tym dosłownym: pisanie pomaga jej kontrolować życie

Tęsknota za czymś wielkim (Adam Pluszka)

Niektórzy czytelnicy woleliby, żeby było może mniej prawdziwie, a bardziej „ładnie”, ale nie dam im tej satysfakcji – mówi autor nowego przekładu „Boskiej Komedii”

Media

Kolej, panorama i zupka instant (Maciej Topolski)

Fotografia społecznościowa nie jest tylko zjawiskiem wizualnym – przekonuje Nathan Jurgenson w „Fotce”. To wielowymiarowe medium domagające się przemyślenia, jak dzisiaj podróżujemy, kształtujemy swoje tożsamości, tworzymy politykę, doświadczamy codzienności

Tylko dla fanów (Bartosz Sadulski)

OnlyFans stwarza pozory inkluzowości, ale ostatecznie kapitalizuje nagość i seksowne ciała. Płacenie comiesięcznego abonamentu, żeby oglądać półnagą Belle Delphine, to być może szczytowa forma kapitalizmu

Muzyka

Beżowy sweter (Olga Drenda)

Radiowy pop przełomu mileniów to gatunek programowo letni i umiarkowany. Czy taka muzyka może nabrać wartości na drugi rzut ucha, dostarczyć prawdziwej inspiracji?

Leonora w krainie idei (Marcin Bogucki)

Problemem opery „Fidelio” w reżyserii Johna Fulljamesa jest statyczna dramaturgia. Nie ma tu wyraziście zarysowanego świata przedstawionego. Ani to oratorium, ani pełnokrwisty spektakl

Klasyczne uniformy (Marcin Bogucki)

Jak wytłumaczyć popularność berlińskich koncertów Classic Meets Fetish? Oczywiście może chodzić o kontrast – połączenie uduchowionej muzyki klasycznej oraz subkultury BDSM celebrującej ciało i seksualność. Czy dałoby się jednak znaleźć cechy wspólne tych dwóch światów?

Nie chcę się zmieniać (Bartosz Chmielewski)

Choć piosenki The War on Drugs są nadal co najmniej o dwie minuty za długie jak na wymagania współczesnego radia, a ich bohater staromodnie melancholijny, to płytą „I Don’t Live Here Anymore” zespół potwierdził status jednej z najlepszych amerykańskich kapel gitarowych

Obyczaje

Nie mamy monopolu (Agata Sikora)

W pewnym momencie zdałyśmy sobie sprawę z tego, że jest taki poziom stygmatyzacji aborcji w Polsce, że musi zadziać się coś, po czym wszyscy będą zmuszeni mówić o niej inaczej niż do tej pory – mówią aktywistki współtworzące Aborcyjny Dream Team

Drzewa (Paweł Sołtys)

„Czarcia miotła”, która jest efektem infekcji, może też wyrosnąć na narodzie, na państwie, na społeczeństwie. Można nią wymiatać ludzi nocą do lasu, zamiatać strach, głód i chorobę

W sferze wyobrażeń (Magdalena Tulli)

Środki, które pochłonęłoby przyjęcie przyjezdnych, wspólnota woli zainwestować w odpychanie

Na granicy (Paweł Knut)

Przed wyjazdem na Podlasie naiwnie zakładałem, że będzie on miał swój początek i koniec, że zrozumiem trochę lepiej trwający kryzys, rolę, jaką osoby takie jak ja mogą w nim odegrać. Niby dotarłem do jakiegoś geograficznego i symbolicznego krańca. Czuję jednak, że to nie była żadna meta

Koniec z akademią (Maciej Jakubowiak)

Spróbuję tu opowiedzieć i zrozumieć, jak to się stało, że moje największe, pielęgnowane przez długi czas marzenie – akademia – tak gwałtownie i tak kompletnie, dokładnie wtedy, kiedy było na wyciągnięcie ręki, straciło swoją atrakcyjność

Sztuka

Profetka (Ewa Majewska)

Przyjemska zadaje w swoich obrazach pytania jak anarchistka na demonstracji: dlaczego ktoś tu stoi? Dlaczego stoi tu ten wieżowiec?

Teatr

Kamerowanie (Maciej Guzy)

Przywołani w spektaklu Hartung-Wójciak bohaterowie i bohaterki nagrań tkwią w cyklu symulakrycznie powtarzających się wycinków z ich życia

Trumna z miętą i lodem (Anna Pajęcka)

Zdaje się, że Róża z „Cudzoziemki” ma być w oczach widzów trochę ofiarą. Czy nią była, każda i każdy może odpowiedzieć w zgodzie z własnym sumieniem. Moim zdaniem tak. Czy celem spektaklu jest więc jej rozgrzeszenie?

Pierwszy raz (Aleksandra Boćkowska)

Plotka o tym, że przy spektaklu Skrzywanka będą pracować konsultantki intymności, rozniosła się po teatrze natychmiast. Były obawy, że nadchodzi cenzura i po co to wszystko, skoro od lat pokazywano nagość

Wiersze

wiersze (Krzysztof Cieślik)

Ziemia

Dzieje się już (Urszula Zajączkowska)

Bardzo wrażliwa na zmiany klimatu jest sosna zwyczajna, drzewo najczęściej występujące w naszych lasach. I z sosnami, jakie znamy, możemy się już żegnać

]]>

Film

Nowe algorytmy (Agnieszka Jakimiak)

HER Docsy dowodzą, że najpełniejszą opowieść o ludzkim doświadczeniu można i trzeba snuć z perspektywy nieuprzywilejowanych i dyskryminowanych

Groza i nostalgia (Jakub Majmurek)

„Ostatniej nocy w Soho” i „Censor” to filmy, gdzie horror przeplata się z idyllą, spod obrazu pojednania ze światem i przeszłością wypływa nieoswojona, czysta groza. Jakkolwiek byśmy się starali, pozostanie ona częścią ludzkiego doświadczenia

Kurczaki i bażanty (Agnieszka Jakimiak)

W filmie „Spencer” polityczny pazur Larraína ustąpił miejsca refleksji o nieszczęśliwej księżniczce, zamkniętej w pałacu z kości słoniowej

Literatura

Prorocy u kresu fantazji (Igor Kierkosz)

Jeśli Radosław Figura w „Ronie i naszym Mieście” przepisuje ideę antysystemowości na najpospolitszy scenariusz walki z doktrynerstwem, Marta Sokołowska w „Imperium Dzieci” w tym samym celu stwarza dla literatury oryginalny, wyważony oręż

Polściej się nie da (Antonina Tosiek)

„Dzikie mieso” Mariana Pilota to falsyfikat, podróbka oryginalnych fabuł. Świadomy plagiat zasobów wspólnotowej pamięci języka. Zaraz, zaraz… Wspólnotowej? Jednej?

Zmienia się światło (Weronika Murek)

Siri Hustvedt przyznaje w wywiadach, że pisze, żeby móc przeżyć – nie w sensie finansowym, ale tym dosłownym: pisanie pomaga jej kontrolować życie

Tęsknota za czymś wielkim (Adam Pluszka)

Niektórzy czytelnicy woleliby, żeby było może mniej prawdziwie, a bardziej „ładnie”, ale nie dam im tej satysfakcji – mówi autor nowego przekładu „Boskiej Komedii”

Media

Kolej, panorama i zupka instant (Maciej Topolski)

Fotografia społecznościowa nie jest tylko zjawiskiem wizualnym – przekonuje Nathan Jurgenson w „Fotce”. To wielowymiarowe medium domagające się przemyślenia, jak dzisiaj podróżujemy, kształtujemy swoje tożsamości, tworzymy politykę, doświadczamy codzienności

Tylko dla fanów (Bartosz Sadulski)

OnlyFans stwarza pozory inkluzowości, ale ostatecznie kapitalizuje nagość i seksowne ciała. Płacenie comiesięcznego abonamentu, żeby oglądać półnagą Belle Delphine, to być może szczytowa forma kapitalizmu

Muzyka

Beżowy sweter (Olga Drenda)

Radiowy pop przełomu mileniów to gatunek programowo letni i umiarkowany. Czy taka muzyka może nabrać wartości na drugi rzut ucha, dostarczyć prawdziwej inspiracji?

Leonora w krainie idei (Marcin Bogucki)

Problemem opery „Fidelio” w reżyserii Johna Fulljamesa jest statyczna dramaturgia. Nie ma tu wyraziście zarysowanego świata przedstawionego. Ani to oratorium, ani pełnokrwisty spektakl

Klasyczne uniformy (Marcin Bogucki)

Jak wytłumaczyć popularność berlińskich koncertów Classic Meets Fetish? Oczywiście może chodzić o kontrast – połączenie uduchowionej muzyki klasycznej oraz subkultury BDSM celebrującej ciało i seksualność. Czy dałoby się jednak znaleźć cechy wspólne tych dwóch światów?

Nie chcę się zmieniać (Bartosz Chmielewski)

Choć piosenki The War on Drugs są nadal co najmniej o dwie minuty za długie jak na wymagania współczesnego radia, a ich bohater staromodnie melancholijny, to płytą „I Don’t Live Here Anymore” zespół potwierdził status jednej z najlepszych amerykańskich kapel gitarowych

Obyczaje

Nie mamy monopolu (Agata Sikora)

W pewnym momencie zdałyśmy sobie sprawę z tego, że jest taki poziom stygmatyzacji aborcji w Polsce, że musi zadziać się coś, po czym wszyscy będą zmuszeni mówić o niej inaczej niż do tej pory – mówią aktywistki współtworzące Aborcyjny Dream Team

Drzewa (Paweł Sołtys)

„Czarcia miotła”, która jest efektem infekcji, może też wyrosnąć na narodzie, na państwie, na społeczeństwie. Można nią wymiatać ludzi nocą do lasu, zamiatać strach, głód i chorobę

W sferze wyobrażeń (Magdalena Tulli)

Środki, które pochłonęłoby przyjęcie przyjezdnych, wspólnota woli zainwestować w odpychanie

Na granicy (Paweł Knut)

Przed wyjazdem na Podlasie naiwnie zakładałem, że będzie on miał swój początek i koniec, że zrozumiem trochę lepiej trwający kryzys, rolę, jaką osoby takie jak ja mogą w nim odegrać. Niby dotarłem do jakiegoś geograficznego i symbolicznego krańca. Czuję jednak, że to nie była żadna meta

Koniec z akademią (Maciej Jakubowiak)

Spróbuję tu opowiedzieć i zrozumieć, jak to się stało, że moje największe, pielęgnowane przez długi czas marzenie – akademia – tak gwałtownie i tak kompletnie, dokładnie wtedy, kiedy było na wyciągnięcie ręki, straciło swoją atrakcyjność

Sztuka

Profetka (Ewa Majewska)

Przyjemska zadaje w swoich obrazach pytania jak anarchistka na demonstracji: dlaczego ktoś tu stoi? Dlaczego stoi tu ten wieżowiec?

Teatr

Kamerowanie (Maciej Guzy)

Przywołani w spektaklu Hartung-Wójciak bohaterowie i bohaterki nagrań tkwią w cyklu symulakrycznie powtarzających się wycinków z ich życia

Trumna z miętą i lodem (Anna Pajęcka)

Zdaje się, że Róża z „Cudzoziemki” ma być w oczach widzów trochę ofiarą. Czy nią była, każda i każdy może odpowiedzieć w zgodzie z własnym sumieniem. Moim zdaniem tak. Czy celem spektaklu jest więc jej rozgrzeszenie?

Pierwszy raz (Aleksandra Boćkowska)

Plotka o tym, że przy spektaklu Skrzywanka będą pracować konsultantki intymności, rozniosła się po teatrze natychmiast. Były obawy, że nadchodzi cenzura i po co to wszystko, skoro od lat pokazywano nagość

Wiersze

wiersze (Krzysztof Cieślik)

Ziemia

Dzieje się już (Urszula Zajączkowska)

Bardzo wrażliwa na zmiany klimatu jest sosna zwyczajna, drzewo najczęściej występujące w naszych lasach. I z sosnami, jakie znamy, możemy się już żegnać

]]>
Fri, 05 Nov 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/319]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/319

Film

Odległe sny (Piotr Mirski)

„Diuna” wydaje się na zmianę obfita w znaczenia i pretensjonalna, lecz podrasowany stylistycznie spektakl nie zawodzi ani przez chwilę

Ucieczki w makabrę (Klara Cykorz)

„Squid Game” jest opowieścią o tym, jak przemoc działa między ludźmi skazanymi na bycie razem. Meksykański film „Nowy porządek”, od niedawna w polskich kinach, to z kolei rzecz z gatunku elite panic

Cały ten zgiełk (Jakub Socha)

Łukasz Grzegorzek to jeden z najciekawszych polskich filmowców. Robi kino po swojemu, czułe, zabawne i nienabzdyczone, niekoniecznie o Polsce, ale na pewno o ludziach, kórzy mówią po polsku

Literatura

Ani kroku wstecz (Bartosz Sadulski)

W „Centrali Europa” Vollmann szuka pierwiastka ludzkiego w życiorysach doszczętnie przeczesanych i przeoranych. I usiłuje dać, być może po raz ostatni, głos zmarłym, którzy stali się ikonami, pomnikami bądź kupką popiołu, szkieletem pochowanym na skraju lasu

Czarne skrzynki (Monika Ochędowska)

W „Samosiejkach” Dominika Słowik – uczennica Lema – próbuje pokazać, że zagrożeniem nie jest nie-ludzkie, ale lęk przed tym, co chce nam ono zakomunikować

Żyj i pozwól umrzeć (Paweł Jasnowski)

Quasi-dziennik Mateusza Pakuły zasilają dwa potężne impulsy związane z agonią ojca: (ogromna) wściekłość i (nieopisany) ból

Media

Dobre porno (Ewa Stusińska)

Najchętniej wybieramy darmowe porno niewiadomego pochodzenia serwowane przez korporacje o największych zasięgach i najgorszej reputacji

Muzyka

Coś się zmieniło (Wioleta Żochowska)

Europejskie festiwale muzyczne mierzą się ostatnio z tematami migracji czy kolonializmu. Warszawska Jesień nie pozostaje w tyle

Sukienka (Adam Wiedemann)

Chopina oczywiście po jakimś czasie miałem już serdecznie dość, zwłaszcza Poloneza op. 22, który wybrała większość uczestników, i potem chodził mi po głowie, choć przecież go nie znoszę

Szaleństwa i medytacje (Jakub Knera)

Koncertów zapadających w pamięć było w tym roku na Unsoundzie mało. Ale jeśli tytułowy autentyzm potraktować jako społeczne doświadczanie muzyki i bycie razem na żywo w postpandemicznej rzeczywistości, to festiwal wykonał swoje zadanie

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 14): Szkoła empatyczna (Agnieszka Słodownik)

Dyrektorka z Radowa Małego opowiada o – publicznej – szkole, która dba o dziecko, zauważa jego relacje z otaczającym światem, ma dawać szczęście

Republika rośli i ludzin (Anka Herbut)

Zakorzeniają się tam, gdzie nie są chciane. Jest ich tym więcej, im bardziej nie ma dla nich miejsca. Chwasty stanowią dziś źródło inspiracji społecznych strategii przetrwania w zbetoniałym świecie

Nawiedzony dom (Marcin Stachowicz)

Nauka mówi, że dzieją się rzeczy bez precedensu, ale skoro nie radzi sobie z pokazywaniem tych rzeczy – a my nie radzimy sobie z ich wyobrażaniem – to musi przyjść Potwór

Miasta mogą być inne (Rafał Matyja)

Miasta są tkanką materialno-duchową i tak już zostanie. Dlatego projekt wytyczony przez świadomość wyzwań klimatycznych nie jest fanaberią, ale należy do natury ludzkiej przygody z miastem

Więcej żałoby, więcej życia (Aldona Kopkiewicz)

Nie chodzi o to, żeby nieustannie rozpaczać, pozbawiając się radości życia, ale by nigdy nie zapominać o kruchości życia, własnego i innych – o eseju Vinciane Despret „Wszystko dla naszych zmarłych”

Sztuka

Pola (Arek Gruszczyński)

Wystawę o polach irygacyjnych można wpisać w dominujący od niedawna w instytucjach muzealniczych zwrot ekologiczny. Pracę Katarzyny Roj w BWA Wrocław wyróżniają jednak autentyczność i konsekwencja

Teatr

Ciało obce (Witold Mrozek)

Rzeczy z mroku najbardziej mnie interesują, za to muzyka pogodna i wesoła męczy – ja się przy tym pocę

Wiersze

wiersze (Kamila Janiak)

Ziemia

Terracentryzm teraz (Anna Barcz)

Jeśli katastrofę klimatyczną rozpatrywać jako planetarny kryzys komunikacyjny, wymagać ona będzie podejścia „translacyjnego”. Temu w szczególności poświęcona jest praca Nowej Awangardy Klimatycznej

Podglądanie kryzysu (Justyna Drath)

Tak jak dzieci, które bojąc się horrorów, często wychodzą z pomieszczenia, stają w drzwiach i oglądają film ukradkiem, tak my podglądamy kryzys klimatyczny

Książka kucharska dla samotnych i zrozpaczonych (Weronika Murek)

Specjalnie dla was zebrałam kilka przepisów, w których spisuję i polecam to, co możecie robić, będąc głodnymi w świecie, w którym nic się nie ostało

Zielona nienawiść (Marta Bałaga)

Skrajna prawica przestaje zaprzeczać zmianom klimatycznym, dostrzegając, że przestrzeganie przed nimi może posłużyć jej interesom

]]>

Film

Odległe sny (Piotr Mirski)

„Diuna” wydaje się na zmianę obfita w znaczenia i pretensjonalna, lecz podrasowany stylistycznie spektakl nie zawodzi ani przez chwilę

Ucieczki w makabrę (Klara Cykorz)

„Squid Game” jest opowieścią o tym, jak przemoc działa między ludźmi skazanymi na bycie razem. Meksykański film „Nowy porządek”, od niedawna w polskich kinach, to z kolei rzecz z gatunku elite panic

Cały ten zgiełk (Jakub Socha)

Łukasz Grzegorzek to jeden z najciekawszych polskich filmowców. Robi kino po swojemu, czułe, zabawne i nienabzdyczone, niekoniecznie o Polsce, ale na pewno o ludziach, kórzy mówią po polsku

Literatura

Ani kroku wstecz (Bartosz Sadulski)

W „Centrali Europa” Vollmann szuka pierwiastka ludzkiego w życiorysach doszczętnie przeczesanych i przeoranych. I usiłuje dać, być może po raz ostatni, głos zmarłym, którzy stali się ikonami, pomnikami bądź kupką popiołu, szkieletem pochowanym na skraju lasu

Czarne skrzynki (Monika Ochędowska)

W „Samosiejkach” Dominika Słowik – uczennica Lema – próbuje pokazać, że zagrożeniem nie jest nie-ludzkie, ale lęk przed tym, co chce nam ono zakomunikować

Żyj i pozwól umrzeć (Paweł Jasnowski)

Quasi-dziennik Mateusza Pakuły zasilają dwa potężne impulsy związane z agonią ojca: (ogromna) wściekłość i (nieopisany) ból

Media

Dobre porno (Ewa Stusińska)

Najchętniej wybieramy darmowe porno niewiadomego pochodzenia serwowane przez korporacje o największych zasięgach i najgorszej reputacji

Muzyka

Coś się zmieniło (Wioleta Żochowska)

Europejskie festiwale muzyczne mierzą się ostatnio z tematami migracji czy kolonializmu. Warszawska Jesień nie pozostaje w tyle

Sukienka (Adam Wiedemann)

Chopina oczywiście po jakimś czasie miałem już serdecznie dość, zwłaszcza Poloneza op. 22, który wybrała większość uczestników, i potem chodził mi po głowie, choć przecież go nie znoszę

Szaleństwa i medytacje (Jakub Knera)

Koncertów zapadających w pamięć było w tym roku na Unsoundzie mało. Ale jeśli tytułowy autentyzm potraktować jako społeczne doświadczanie muzyki i bycie razem na żywo w postpandemicznej rzeczywistości, to festiwal wykonał swoje zadanie

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 14): Szkoła empatyczna (Agnieszka Słodownik)

Dyrektorka z Radowa Małego opowiada o – publicznej – szkole, która dba o dziecko, zauważa jego relacje z otaczającym światem, ma dawać szczęście

Republika rośli i ludzin (Anka Herbut)

Zakorzeniają się tam, gdzie nie są chciane. Jest ich tym więcej, im bardziej nie ma dla nich miejsca. Chwasty stanowią dziś źródło inspiracji społecznych strategii przetrwania w zbetoniałym świecie

Nawiedzony dom (Marcin Stachowicz)

Nauka mówi, że dzieją się rzeczy bez precedensu, ale skoro nie radzi sobie z pokazywaniem tych rzeczy – a my nie radzimy sobie z ich wyobrażaniem – to musi przyjść Potwór

Miasta mogą być inne (Rafał Matyja)

Miasta są tkanką materialno-duchową i tak już zostanie. Dlatego projekt wytyczony przez świadomość wyzwań klimatycznych nie jest fanaberią, ale należy do natury ludzkiej przygody z miastem

Więcej żałoby, więcej życia (Aldona Kopkiewicz)

Nie chodzi o to, żeby nieustannie rozpaczać, pozbawiając się radości życia, ale by nigdy nie zapominać o kruchości życia, własnego i innych – o eseju Vinciane Despret „Wszystko dla naszych zmarłych”

Sztuka

Pola (Arek Gruszczyński)

Wystawę o polach irygacyjnych można wpisać w dominujący od niedawna w instytucjach muzealniczych zwrot ekologiczny. Pracę Katarzyny Roj w BWA Wrocław wyróżniają jednak autentyczność i konsekwencja

Teatr

Ciało obce (Witold Mrozek)

Rzeczy z mroku najbardziej mnie interesują, za to muzyka pogodna i wesoła męczy – ja się przy tym pocę

Wiersze

wiersze (Kamila Janiak)

Ziemia

Terracentryzm teraz (Anna Barcz)

Jeśli katastrofę klimatyczną rozpatrywać jako planetarny kryzys komunikacyjny, wymagać ona będzie podejścia „translacyjnego”. Temu w szczególności poświęcona jest praca Nowej Awangardy Klimatycznej

Podglądanie kryzysu (Justyna Drath)

Tak jak dzieci, które bojąc się horrorów, często wychodzą z pomieszczenia, stają w drzwiach i oglądają film ukradkiem, tak my podglądamy kryzys klimatyczny

Książka kucharska dla samotnych i zrozpaczonych (Weronika Murek)

Specjalnie dla was zebrałam kilka przepisów, w których spisuję i polecam to, co możecie robić, będąc głodnymi w świecie, w którym nic się nie ostało

Zielona nienawiść (Marta Bałaga)

Skrajna prawica przestaje zaprzeczać zmianom klimatycznym, dostrzegając, że przestrzeganie przed nimi może posłużyć jej interesom

]]>
Fri, 22 Oct 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/318]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/318

Film

Wszystkie nasze ofiary (Bartosz Żurawiecki)

Uderzające, jak bardzo narracja tycząca osób LGBT jest w Polsce oparta na celebrowaniu cierpienia. Jedni twierdzą, że cierpienie uszlachetnia, ja jednak uważam, że cierpienie przede wszystkim paraliżuje

Wrogie przejęcie (Jakub Socha)

Smarzowski jest przekonany, że z dzisiejszą widownią trzeba rozmawiać przy użyciu młotka. Zagęszcza więc, kumuluje, żeby tylko przyciągnąć ludzi do kina, a potem walnąć im prawdę między oczy. Tylko co wtedy, gdy człowiek przyzwyczai się już do młotka?

Literatura

Miażdżenie ludzi (Łukasz Najder)

Nim po roku 2015 amerykańscy dziennikarze i socjologowie ruszyli na terytoria „narodu Trumpa”, by zrozumieć, kim są „ci ludzie”, George Saunders już tam był

Seks z aniołami (Rafał Wawrzyńczyk)

Nazwać Zuzannę Bartoszek autorką niezaangażowaną to za mało; należałoby ukuć dla niej jakiś specjalny termin, na przykład „antyzaangażowanie”

Jak zostałem joginem (Jerzy Franczak)

Wyjściowe założenie Carrère’a, by napisać „pogodną i subtelną książeczkę o jodze”, natrafia na szereg przeszkód. Opowieść o duchowym wtajemniczeniu przechodzi w intymną narrację o doświadczeniu cielesnym

Wiersze w drodze     (Joanna Mąkowska)

Wiersze Zofii Bałdygi wypracowują język, który pozwala spojrzeć na kwestię podmiotowości historycznej z nomadycznej, a zarazem kobiecej perspektywy

Uczta czystego rozumu (Michał Paweł Markowski)

„Ulisses” jest najbardziej katolickim, a jednocześnie najbardziej totalitarnym dziełem kultury zachodniej, gdyż mówi bardzo wyraźnie, że poza literaturą, jak poza Kościołem, nie ma żadnego zbawienia

Żywioł akwatyczny (Piotr Paziński)

To właśnie Leopold Bloom, wewnętrznie poróżniony, niepewny i niestabilny – ani z niego Żyd, ani tradycyjny Irlandczyk, żaden wyznawca judaizmu, ale też nie rzymski katolik – jak nikt inny nadawał się na herosa irlandzkiego eposu

Robiłem po swojemu (Adam Pluszka)

Żeby uniknąć zasypania pod lawiną lektur, pracę nad nowym przekładem „Ulissesa” rozłożyłem sobie na siedem lat

Banał straszniejszy niż śmierć (Darek Arest)

W „Wyjątkowych chwilach ze sztucznymi brawami” Gipi podróżuje przez własną twórczość, czasoprzestrzeń i gatunki. I tworzy intymną wariację na temat „2001: Odysei kosmicznej”

Media

Ulga z gwiazd (Karolina Wajman)

Co-Star to platforma amerykańskiego start-upu poświęcona astrologii. Nie jest to jednak taka zwykła aplikacja z horoskopami

Muzyka

Kanye. Siedem grzechów głównych (Krzysztof Krześnicki)

Najnowsza płyta Kanyego Westa „Donda” poświęcona jest zmarłej w 2007 roku matce rapera. Wydawałoby się, że Kanye nie będzie tym razem pompował swojego ego. Ale czy znając dotychczasowe poczynania rapera, można było w ogóle na to liczyć?

Nihilizm jest samoobroną (Sebastian Rerak)

Być może industrial to czaszka przekreślona piorunem, być może to brzmienie rozbebeszonego silnika ciężkiej wywrotki marki Jelcz – mówi lider grupy Jude

Obyczaje

Sprawa zawodowa (Marta Falecka)

Nazywamy się „Medycy na Granicy”. Jesteśmy wykształceni, doświadczeni i chcemy jechać do strefy, żeby leczyć. Zwyczajnie, po ludzku pomagać tym, którzy tego potrzebują

W błocie (Aleksandra Boćkowska)

Pisząc o kolei, trzeba mieć wiedzę niebywałą, bo splata się tutaj wszystko: fizyka, informatyka, budownictwo, inżynieria – mówi redaktor naczelny magazynu „Z Biegiem Szyn”

To nie jest tekst o granicy (Agata Sikora)

Gdy byłam mała, zobaczyłam urywek relacji z katastrofy lotniczej i sądziłam, że każda śmierć jest ogłaszana w wieczornych wiadomościach. Dziecięca naiwność nie trwała długo, ale pytanie o to, czyje cierpienie jest „opłakiwalne”, z wiekiem ściga mnie coraz bardziej natarczywie

Sztuka

Galerie stroją miny (Karol Sienkiewicz)

Zwiedzanie Warsaw Gallery Weekend jest jak wchodzenie do bańki, w której sygnały płynące z rzeczywistości nie mącą naszego dobrego samopoczucia

Dialog ze zjawą (Stach Szabłowski)

Hasior całe życie wierzył, że gdyby nie Polska Ludowa, nie zostałby rzeźbiarzem, tylko pasałby gęsi. Czy bardzo się mylił?

Teatr

O czym myśli młodzież? (Katarzyna Niedurny)

Oddawanie głosu jest podstawową zasadą konstrukcyjną „Przemian” w reżyserii Borczucha, staje się jednak kwestią problematyczną, gdy nie wszyscy mają prawo do wypowiedzi

Relacja z procesem (Piotr Morawski)

Choreografia i ruch mają emancypujący potencjał. Pozwalają opuścić sztywne ramy konwencji teatru dramatycznego, w którym ostateczny efekt, dzieło, jest ciągle fetyszyzowane

Sny, koszmary, majaki (Marta Zdanowska)

Spektakl „Twarzą w twarz” staje się najciekawszy, gdy Kleczewska pokazuje materię, z której tworzy, jej chwilowość, psychologiczną umowność

Ganeśa i człowiek słoń (Agata Becher)

Widzowie zebrani w namiocie cyrkowym oglądają popis artystów z Teatru 21 pełen subtelnego humoru, ironii, autodystansu

Wiersze

wiersze (Andrzej Woźniak)

Ziemia

Kaj je Bytom (Zbigniew Rokita)

„Ballada o śpiącym lwie” to nie tylko akt oskarżenia, ale i metafora katastrofy klimatycznej. Opowieść o nieuważnej na człowieka chciwości i odraczaniu końca ślepej degradacji przyrody

]]>

Film

Wszystkie nasze ofiary (Bartosz Żurawiecki)

Uderzające, jak bardzo narracja tycząca osób LGBT jest w Polsce oparta na celebrowaniu cierpienia. Jedni twierdzą, że cierpienie uszlachetnia, ja jednak uważam, że cierpienie przede wszystkim paraliżuje

Wrogie przejęcie (Jakub Socha)

Smarzowski jest przekonany, że z dzisiejszą widownią trzeba rozmawiać przy użyciu młotka. Zagęszcza więc, kumuluje, żeby tylko przyciągnąć ludzi do kina, a potem walnąć im prawdę między oczy. Tylko co wtedy, gdy człowiek przyzwyczai się już do młotka?

Literatura

Miażdżenie ludzi (Łukasz Najder)

Nim po roku 2015 amerykańscy dziennikarze i socjologowie ruszyli na terytoria „narodu Trumpa”, by zrozumieć, kim są „ci ludzie”, George Saunders już tam był

Seks z aniołami (Rafał Wawrzyńczyk)

Nazwać Zuzannę Bartoszek autorką niezaangażowaną to za mało; należałoby ukuć dla niej jakiś specjalny termin, na przykład „antyzaangażowanie”

Jak zostałem joginem (Jerzy Franczak)

Wyjściowe założenie Carrère’a, by napisać „pogodną i subtelną książeczkę o jodze”, natrafia na szereg przeszkód. Opowieść o duchowym wtajemniczeniu przechodzi w intymną narrację o doświadczeniu cielesnym

Wiersze w drodze     (Joanna Mąkowska)

Wiersze Zofii Bałdygi wypracowują język, który pozwala spojrzeć na kwestię podmiotowości historycznej z nomadycznej, a zarazem kobiecej perspektywy

Uczta czystego rozumu (Michał Paweł Markowski)

„Ulisses” jest najbardziej katolickim, a jednocześnie najbardziej totalitarnym dziełem kultury zachodniej, gdyż mówi bardzo wyraźnie, że poza literaturą, jak poza Kościołem, nie ma żadnego zbawienia

Żywioł akwatyczny (Piotr Paziński)

To właśnie Leopold Bloom, wewnętrznie poróżniony, niepewny i niestabilny – ani z niego Żyd, ani tradycyjny Irlandczyk, żaden wyznawca judaizmu, ale też nie rzymski katolik – jak nikt inny nadawał się na herosa irlandzkiego eposu

Robiłem po swojemu (Adam Pluszka)

Żeby uniknąć zasypania pod lawiną lektur, pracę nad nowym przekładem „Ulissesa” rozłożyłem sobie na siedem lat

Banał straszniejszy niż śmierć (Darek Arest)

W „Wyjątkowych chwilach ze sztucznymi brawami” Gipi podróżuje przez własną twórczość, czasoprzestrzeń i gatunki. I tworzy intymną wariację na temat „2001: Odysei kosmicznej”

Media

Ulga z gwiazd (Karolina Wajman)

Co-Star to platforma amerykańskiego start-upu poświęcona astrologii. Nie jest to jednak taka zwykła aplikacja z horoskopami

Muzyka

Kanye. Siedem grzechów głównych (Krzysztof Krześnicki)

Najnowsza płyta Kanyego Westa „Donda” poświęcona jest zmarłej w 2007 roku matce rapera. Wydawałoby się, że Kanye nie będzie tym razem pompował swojego ego. Ale czy znając dotychczasowe poczynania rapera, można było w ogóle na to liczyć?

Nihilizm jest samoobroną (Sebastian Rerak)

Być może industrial to czaszka przekreślona piorunem, być może to brzmienie rozbebeszonego silnika ciężkiej wywrotki marki Jelcz – mówi lider grupy Jude

Obyczaje

Sprawa zawodowa (Marta Falecka)

Nazywamy się „Medycy na Granicy”. Jesteśmy wykształceni, doświadczeni i chcemy jechać do strefy, żeby leczyć. Zwyczajnie, po ludzku pomagać tym, którzy tego potrzebują

W błocie (Aleksandra Boćkowska)

Pisząc o kolei, trzeba mieć wiedzę niebywałą, bo splata się tutaj wszystko: fizyka, informatyka, budownictwo, inżynieria – mówi redaktor naczelny magazynu „Z Biegiem Szyn”

To nie jest tekst o granicy (Agata Sikora)

Gdy byłam mała, zobaczyłam urywek relacji z katastrofy lotniczej i sądziłam, że każda śmierć jest ogłaszana w wieczornych wiadomościach. Dziecięca naiwność nie trwała długo, ale pytanie o to, czyje cierpienie jest „opłakiwalne”, z wiekiem ściga mnie coraz bardziej natarczywie

Sztuka

Galerie stroją miny (Karol Sienkiewicz)

Zwiedzanie Warsaw Gallery Weekend jest jak wchodzenie do bańki, w której sygnały płynące z rzeczywistości nie mącą naszego dobrego samopoczucia

Dialog ze zjawą (Stach Szabłowski)

Hasior całe życie wierzył, że gdyby nie Polska Ludowa, nie zostałby rzeźbiarzem, tylko pasałby gęsi. Czy bardzo się mylił?

Teatr

O czym myśli młodzież? (Katarzyna Niedurny)

Oddawanie głosu jest podstawową zasadą konstrukcyjną „Przemian” w reżyserii Borczucha, staje się jednak kwestią problematyczną, gdy nie wszyscy mają prawo do wypowiedzi

Relacja z procesem (Piotr Morawski)

Choreografia i ruch mają emancypujący potencjał. Pozwalają opuścić sztywne ramy konwencji teatru dramatycznego, w którym ostateczny efekt, dzieło, jest ciągle fetyszyzowane

Sny, koszmary, majaki (Marta Zdanowska)

Spektakl „Twarzą w twarz” staje się najciekawszy, gdy Kleczewska pokazuje materię, z której tworzy, jej chwilowość, psychologiczną umowność

Ganeśa i człowiek słoń (Agata Becher)

Widzowie zebrani w namiocie cyrkowym oglądają popis artystów z Teatru 21 pełen subtelnego humoru, ironii, autodystansu

Wiersze

wiersze (Andrzej Woźniak)

Ziemia

Kaj je Bytom (Zbigniew Rokita)

„Ballada o śpiącym lwie” to nie tylko akt oskarżenia, ale i metafora katastrofy klimatycznej. Opowieść o nieuważnej na człowieka chciwości i odraczaniu końca ślepej degradacji przyrody

]]>
Fri, 08 Oct 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/317]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/317

Film

Filmowe grzechy Tybetu (Łukasz Mańkowski)

Natura, chociaż nie wnosi nic w sferze dialogu, dookreśla stan emocjonalny bohaterów moich filmów i staje się osią rozwoju historii. Gdybym umieścił swoje postaci w innych warunkach klimatycznych, powstałyby zupełnie inne opowieści

Droga Aidy (Iwona Kurz)

Autorki „Drogi Aidy” nie interesuje odgórna perspektywa strategicznych decyzji politycznych. Skupia się raczej na ich skutkach i na emocjach osób, które muszą sobie z nimi radzić, w niewiedzy i pogubieniu

Żeby nie było tego kraju (Bartosz Żurawiecki)

Twórcy „Żeby nie było śladów” dość wiernie przenoszą na ekran to, co opisał Cezary Łazarewicz. Nie przenoszą jednak dynamicznej, pełnej suspensu narracji Łazarewicza, który skonstruował swoją książkę jak kryminał, z wiszącym wciąż nad czytelnikiem pytaniem: „Kto zabił?”

Film o Polsce nakręcony w Rumunii (Agnieszka Jakimiak)

Radu Jude doskonale zdawał sobie sprawę, co wyniknie z umieszczenia pornograficznej miniaturki jeszcze przed napisami początkowymi. Jego film to prowokacja w najlepszym możliwym znaczeniu tego słowa

Odbicia (Jakub Socha)

Sztuka Rycharskiego jest gruba, jest jak ten krzyż, wyciosany przez artystę z drzewa, na którym powiesiła się dziewczyna, jak ten różaniec, który zamiast paciorków ma tabletki xanaxu. Film „Wszystkie nasze strachy”, nagrodzony w tym roku Złotymi Lwami w Gdyni, operuje podobnymi środkami

Numer zastrzeżony (Jakub Socha)

„Nie czas umierać” to pożegnanie z nowym rodzajem Bonda – żywym, sentymentalnym, uczuciowym mężczyzną. Dość powiedzieć, że w najnowszej części, zaplątany w ciemnych korytarzach, biegnąc, by po raz kolejny zbawić świat, nagle zatrzymuje się, bo na zimnej posadzce widzi pluszowego misia, którego zgubił sympatyczny dzieciak

Literatura

Biurowy banalizm (Joanna Piechura)

Powieści Halle Butler należą do coraz popularniejszego nurtu prozy biurowej. Pewnie, dyskusja o codziennych relacjach w miejscu pracy jest bardzo potrzebna. Ile jednak można pisać o wypaleniu i wyzysku, jeśli robi się to tak jak autorka „Nowej ja”?

Hermes Śląski (Rafał Księżyk)

Przestrzeń Śląska to bardzo konkretny i wyraźny zapis kulturowy i historyczny, absolutnie zdumiewający i absorbujący. Niemal historia świata w skali mikro. Śląsk jest właściwie jedynym tematem, jakim dzisiaj się jeszcze zajmuję, reszta mnie już mało obchodzi

Muzyka

Jak być raperką (Piotr Szwed)

Liczony w milionach wyświetleń sukces Young Leosi i Dziarmy, doceniana przez publiczność płyta Margaret łącząca język rapu z mainstreamowym popem to wydarzenia bezprecedensowe. Niewykluczone, że 2021 rok zostanie uznany za moment przełomowy w historii polskiego kobiecego rapu

Obyczaje

Granice troski (Ada Tymińska)

Zbliża się zima. Strach pomyśleć, gdzie po jej zakończeniu będzie przebiegać granica tego, co „można” w imię ochrony państwa, suwerenności czy narodu. I co to zrobi nam wszystkim

Sztuka

Nie jestem spokojna (Adam Mazur)

Chciałabym, żeby nikt nie stracił Zachęty z pola widzenia, a dyskusja o jej przyszłości była toczona jawnie, na forum

Prace poboczne (Marta Czyż)

Działamy na zasadzie koncepcji wystawy i spotkania. Chcemy stworzyć galerię dobrych praktyk, która mogłaby dawać zarobek przede wszystkim artyście, a nie galerzyście

Teatr

Zbiorowy gwałt (Anna Pajęcka)

O przemocy seksualnej mówi się szeptem, plotką. W „Klubie” Weroniki Szczawińskiej odgrywany na scenie głuchy telefon urywa się, kiedy wiadomość przez łańcuch szepczących aktorek dociera wreszcie do publiczności

Paweł (Zofia Król)

Jako redaktor nieustannie pilnował, żeby nie prześlizgnął się do numerów żaden banał o ogólnie pojętej kulturze, żaden pomysł na nudny tekst, żaden temat modny i zużyty. W sobotę zmarł nasz przyjaciel, redaktor „Dwutygodnika”

Redaktor, dramaturg, krytyk, przyjaciel ( )

Foki, sikorki i prosiaczki, miliny, róże, donośny śmiech, „idę do domu”, redagowane teksty, dramaty pisane na starym pececie i niekończące się rozmowy o teatrze – Pawła Soszyńskiego żegnają przyjaciele i współpracowniczki

Odkopać ciotkę (Karolina Plinta)

Spektakl Cimochowicz i Nauman nawiązuje do czasów, kiedy codzienność była również podszyta niepokojem, tyle że atomowym

Krzykucha nie krzyczy (Renata Lis)

Opierająca się niemal w całości na Janie Shostak – jej osobie i ciele – formuła przedstawienia powtarza strukturę jej codziennego życia, w którym ta szczupła, młoda kobieta ratowniczka dźwiga na swoich barkach miażdżące ciężary

Wiersze

wiersze (Paweł Kondratowicz)

]]>

Film

Filmowe grzechy Tybetu (Łukasz Mańkowski)

Natura, chociaż nie wnosi nic w sferze dialogu, dookreśla stan emocjonalny bohaterów moich filmów i staje się osią rozwoju historii. Gdybym umieścił swoje postaci w innych warunkach klimatycznych, powstałyby zupełnie inne opowieści

Droga Aidy (Iwona Kurz)

Autorki „Drogi Aidy” nie interesuje odgórna perspektywa strategicznych decyzji politycznych. Skupia się raczej na ich skutkach i na emocjach osób, które muszą sobie z nimi radzić, w niewiedzy i pogubieniu

Żeby nie było tego kraju (Bartosz Żurawiecki)

Twórcy „Żeby nie było śladów” dość wiernie przenoszą na ekran to, co opisał Cezary Łazarewicz. Nie przenoszą jednak dynamicznej, pełnej suspensu narracji Łazarewicza, który skonstruował swoją książkę jak kryminał, z wiszącym wciąż nad czytelnikiem pytaniem: „Kto zabił?”

Film o Polsce nakręcony w Rumunii (Agnieszka Jakimiak)

Radu Jude doskonale zdawał sobie sprawę, co wyniknie z umieszczenia pornograficznej miniaturki jeszcze przed napisami początkowymi. Jego film to prowokacja w najlepszym możliwym znaczeniu tego słowa

Odbicia (Jakub Socha)

Sztuka Rycharskiego jest gruba, jest jak ten krzyż, wyciosany przez artystę z drzewa, na którym powiesiła się dziewczyna, jak ten różaniec, który zamiast paciorków ma tabletki xanaxu. Film „Wszystkie nasze strachy”, nagrodzony w tym roku Złotymi Lwami w Gdyni, operuje podobnymi środkami

Numer zastrzeżony (Jakub Socha)

„Nie czas umierać” to pożegnanie z nowym rodzajem Bonda – żywym, sentymentalnym, uczuciowym mężczyzną. Dość powiedzieć, że w najnowszej części, zaplątany w ciemnych korytarzach, biegnąc, by po raz kolejny zbawić świat, nagle zatrzymuje się, bo na zimnej posadzce widzi pluszowego misia, którego zgubił sympatyczny dzieciak

Literatura

Biurowy banalizm (Joanna Piechura)

Powieści Halle Butler należą do coraz popularniejszego nurtu prozy biurowej. Pewnie, dyskusja o codziennych relacjach w miejscu pracy jest bardzo potrzebna. Ile jednak można pisać o wypaleniu i wyzysku, jeśli robi się to tak jak autorka „Nowej ja”?

Hermes Śląski (Rafał Księżyk)

Przestrzeń Śląska to bardzo konkretny i wyraźny zapis kulturowy i historyczny, absolutnie zdumiewający i absorbujący. Niemal historia świata w skali mikro. Śląsk jest właściwie jedynym tematem, jakim dzisiaj się jeszcze zajmuję, reszta mnie już mało obchodzi

Muzyka

Jak być raperką (Piotr Szwed)

Liczony w milionach wyświetleń sukces Young Leosi i Dziarmy, doceniana przez publiczność płyta Margaret łącząca język rapu z mainstreamowym popem to wydarzenia bezprecedensowe. Niewykluczone, że 2021 rok zostanie uznany za moment przełomowy w historii polskiego kobiecego rapu

Obyczaje

Granice troski (Ada Tymińska)

Zbliża się zima. Strach pomyśleć, gdzie po jej zakończeniu będzie przebiegać granica tego, co „można” w imię ochrony państwa, suwerenności czy narodu. I co to zrobi nam wszystkim

Sztuka

Nie jestem spokojna (Adam Mazur)

Chciałabym, żeby nikt nie stracił Zachęty z pola widzenia, a dyskusja o jej przyszłości była toczona jawnie, na forum

Prace poboczne (Marta Czyż)

Działamy na zasadzie koncepcji wystawy i spotkania. Chcemy stworzyć galerię dobrych praktyk, która mogłaby dawać zarobek przede wszystkim artyście, a nie galerzyście

Teatr

Zbiorowy gwałt (Anna Pajęcka)

O przemocy seksualnej mówi się szeptem, plotką. W „Klubie” Weroniki Szczawińskiej odgrywany na scenie głuchy telefon urywa się, kiedy wiadomość przez łańcuch szepczących aktorek dociera wreszcie do publiczności

Paweł (Zofia Król)

Jako redaktor nieustannie pilnował, żeby nie prześlizgnął się do numerów żaden banał o ogólnie pojętej kulturze, żaden pomysł na nudny tekst, żaden temat modny i zużyty. W sobotę zmarł nasz przyjaciel, redaktor „Dwutygodnika”

Redaktor, dramaturg, krytyk, przyjaciel ( )

Foki, sikorki i prosiaczki, miliny, róże, donośny śmiech, „idę do domu”, redagowane teksty, dramaty pisane na starym pececie i niekończące się rozmowy o teatrze – Pawła Soszyńskiego żegnają przyjaciele i współpracowniczki

Odkopać ciotkę (Karolina Plinta)

Spektakl Cimochowicz i Nauman nawiązuje do czasów, kiedy codzienność była również podszyta niepokojem, tyle że atomowym

Krzykucha nie krzyczy (Renata Lis)

Opierająca się niemal w całości na Janie Shostak – jej osobie i ciele – formuła przedstawienia powtarza strukturę jej codziennego życia, w którym ta szczupła, młoda kobieta ratowniczka dźwiga na swoich barkach miażdżące ciężary

Wiersze

wiersze (Paweł Kondratowicz)

]]>
Tue, 28 Sep 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/316]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/316

Film

Czary-mary (Marcin Stachowicz)

Jeśli „Kruk” opowiada o świecie, w którym nigdy nas nie było, a „Rojst” o naszej nieodległej, lecz wszystko fundującej przeszłości, to „Klangor” pokazuje miejsce, w którym jesteśmy dzisiaj

Źródła lęku (Jakub Majmurek)

Horror jest naturalną konwencją do opowiedzenia historii amerykańskich nierówności rasowych i podtrzymującej je przemocy

Dobra zmiana na lepsze (Jakub Socha)

Władza jest rozumiana w Polsce raczej przez pryzmat jej posiadania i egzekwowania, a nie jako służba czy praca. Nie zdziwiła mnie więc konfrontacja z władzą i jej roszczeniami, ale raczej to, jaki wpływ mają te roszczenia na działanie konkretnej instytucji – rozmowa z byłą redaktorką naczelną pisma „Pleograf”

Trener to brzmi śmiesznie (Łukasz Smolarow)

Komediowy serial „Ted Lasso” bardziej zachęca do zastanowienia się nad rolą trenera niż produkcje, które pokazują pracę prawdziwych gwiazd sportu

Literatura

OTUCHA: Piękna barykada (Paweł Soszyński)

Złapać trochę słońca! To jedno z pragnień literatury oskarżanej o eskapizm. Przyznać trzeba, że to nieliche zadanie. Bo słońca ma tu złapać zarówno czytelnik, jak i język, który do czytelnika mówi

Sport luzerów (Zofia Król)

Póki trwają smutne spotkania autorskie, póki nominowani czekają pokornie na ogłoszenie nagrody, póki luzerzy piszą dalej – pozostaje możliwa też gorzka miłość do literatury. O „Wydatkach” Łukasza Zawady

Obcowanie z czymś solidnym (Aleksandra Boćkowska)

Z pismami jest podobnie jak z przedmiotami: dobre dobrze się starzeją. To, jak się starzeją, świadczy o ich gatunku – mówią redaktorzy „Odry”

Media

Jaka piękna katastrofa (Mateusz Witczak)

Pojawiają się pomysły, by dopisać Czarnobyl do Listy światowego dziedzictwa, ale jeśli nic się nie zmieni, za kilkadziesiąt lat ten „pomnik ludzkich błędów” zwyczajnie się zawali. Przetrwa być może wyłącznie w linijkach kodu gry „Chernobylite”

Muzyka

Muzyka brazylijska z Bydgoszczy (Jakub Knera)

Nie mam już ochoty dokładać cegiełki do rozwoju „rockowej alternatywy” czy „rockowej awangardy”, z którą byłem do tej pory kojarzony. Znajduję inspiracje gdzie indziej

Polska queerowska (Katarzyna Niedurny)

Kilka ostatnich lat to głównie strach. Bałam się trzymać moją dziewczynę za rękę na ulicy. Sprawdzałam, czy to bezpieczne, kto stoi obok nas w tramwaju

Kawa z herbatą (Maciej Krawiec)

Gdzieś wyparowała chemia, która czyniła z sekstetu Franciszka Pospieszalskiego jeden z najbardziej ekscytujących polskich kolektywów jazzowych. Jego potencjał nadal jednak jest ogromny

Pachnąc jak dezodorant (Anna Gacek)

Cobain bardzo wierzył w „Smells Like Teen Spirit”. Towarzyszący piosence teledysk chciał zadedykować wszystkim dzieciakom odrzuconym w szkole, samotnym, innym. Sobie z przeszłości

Obyczaje

KULTURA NA RAUSZU: Lunch Mistrzyń (Paweł Soszyński)

5 lutego 1959 roku w amerykańskiej willi pisarki Carson McCullers spotkały się Karen Blixen i Marilyn Monroe. Panie miały bawić się tak dobrze, że – jak twierdziła McCullers – skończyły, tańcząc wspólnie na stole

Pragnąc być queer (J. Szpilka)

Queerowość może, i często jest, ekscytująca. I na przekór coming outom nie musi niczego porządkować. Co, jeśli powiem, że jestem transkobietą, przede wszystkim dlatego, że pragnę nią być?

Błękit kobaltowy, huk (Łukasz Najder)

Twórcy najnowszych dzieł poświęconych 11/09 starają się jak najczęściej oddawać głos uczestnikom, świadkom i tym, co stracili wtedy najbliższych

Sztuka

Gra na nagich nerwach (Stach Szabłowski)

Chciałoby się powiedzieć, że Rajkowska uczestnikom swojego Studia ustawiła poprzeczkę wysoko, ale w tym wypadku chodzi raczej o skok w dal niż wzwyż

Odwrócona strategia (Anna Pajęcka)

Obszar sztuki współczesnej przez długi czas był przez prawicę odpuszczony jako dziedzina aksjologicznie jej obca. Jednak teraz, przy próbie konstruowania kompletnego altrightowego uniwersum, pojawia się potrzeba udowodnienia, że reakcjoniści potrafią robić kulturę współczesną

Białystok pod czarnym sztandarem (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w białostockim Arsenale przypomina mało znane losy białostockich anarchistów. Kuratorom udaje się też zadać pytanie o efektywność aktywistycznych i artystycznych strategii

Teatr

Teatr form mniejszych (Paweł Soszyński)

Nastał w teatrze czas małych form, projektów, w których wyraźniej dochodzi do głosu osobny język choreografa czy reżysera. A że są to projekty znacznie tańsze, to teatry pozwalają w nich eksperymentować, brać na warsztat tematy niszowe

Rytuały schyłkowego antropocenu (Paweł Soszyński)

Teatr z „Innych tańców” i okolic jest bardziej tradycyjny, niż się wydaje. Twórcy przestrajają go na nowe fale, co wymaga powrotu do wstępnej sytuacji teatralnej, wolnej jedynie od teatralnych konwencji. Blisko stąd do rytualnego momentu zerowego

2020: Otwieranie kominów (Paweł Soszyński)

Czy nowa dekada będzie powrotem do teatru by tak powiedzieć teatralnego? Czy powrócą w nim sztankiety z horyzontami, obrotowe sceny, czy trzeba będzie odetkać sceniczne kominy?

Szturm na Pałac (Witold Mrozek)

Środowiskowa giełda wymienia wielu chętnych do wzięcia Teatru Dramatycznego. Konkurs na dyrektora ogłoszono też w atrakcyjnym na mapie Warszawy Teatrze Studio. W ostatniej dekadzie z obiema instytucjami wiązały się głośne konflikty

Dużo świątecznych dżobów (Witold Mrozek)

Świat impro też jest męski. Dużo więcej facetów robi komedie i trzeba o tę przestrzeń walczyć. O jakiś kobiecy styl rozmowy, o kobiecy pierwiastek, żeby nim było posypane po równo z męskim

Paweł Soszyński(1979-2021) (Redakcja)

18 września zmarł nasz najdroższy przyjaciel i współpracownik, krytyk teatralny i kulturoznawca Paweł Soszyński

Wiersze

wiersze (Justyna Wysocka)

]]>

Film

Czary-mary (Marcin Stachowicz)

Jeśli „Kruk” opowiada o świecie, w którym nigdy nas nie było, a „Rojst” o naszej nieodległej, lecz wszystko fundującej przeszłości, to „Klangor” pokazuje miejsce, w którym jesteśmy dzisiaj

Źródła lęku (Jakub Majmurek)

Horror jest naturalną konwencją do opowiedzenia historii amerykańskich nierówności rasowych i podtrzymującej je przemocy

Dobra zmiana na lepsze (Jakub Socha)

Władza jest rozumiana w Polsce raczej przez pryzmat jej posiadania i egzekwowania, a nie jako służba czy praca. Nie zdziwiła mnie więc konfrontacja z władzą i jej roszczeniami, ale raczej to, jaki wpływ mają te roszczenia na działanie konkretnej instytucji – rozmowa z byłą redaktorką naczelną pisma „Pleograf”

Trener to brzmi śmiesznie (Łukasz Smolarow)

Komediowy serial „Ted Lasso” bardziej zachęca do zastanowienia się nad rolą trenera niż produkcje, które pokazują pracę prawdziwych gwiazd sportu

Literatura

OTUCHA: Piękna barykada (Paweł Soszyński)

Złapać trochę słońca! To jedno z pragnień literatury oskarżanej o eskapizm. Przyznać trzeba, że to nieliche zadanie. Bo słońca ma tu złapać zarówno czytelnik, jak i język, który do czytelnika mówi

Sport luzerów (Zofia Król)

Póki trwają smutne spotkania autorskie, póki nominowani czekają pokornie na ogłoszenie nagrody, póki luzerzy piszą dalej – pozostaje możliwa też gorzka miłość do literatury. O „Wydatkach” Łukasza Zawady

Obcowanie z czymś solidnym (Aleksandra Boćkowska)

Z pismami jest podobnie jak z przedmiotami: dobre dobrze się starzeją. To, jak się starzeją, świadczy o ich gatunku – mówią redaktorzy „Odry”

Media

Jaka piękna katastrofa (Mateusz Witczak)

Pojawiają się pomysły, by dopisać Czarnobyl do Listy światowego dziedzictwa, ale jeśli nic się nie zmieni, za kilkadziesiąt lat ten „pomnik ludzkich błędów” zwyczajnie się zawali. Przetrwa być może wyłącznie w linijkach kodu gry „Chernobylite”

Muzyka

Muzyka brazylijska z Bydgoszczy (Jakub Knera)

Nie mam już ochoty dokładać cegiełki do rozwoju „rockowej alternatywy” czy „rockowej awangardy”, z którą byłem do tej pory kojarzony. Znajduję inspiracje gdzie indziej

Polska queerowska (Katarzyna Niedurny)

Kilka ostatnich lat to głównie strach. Bałam się trzymać moją dziewczynę za rękę na ulicy. Sprawdzałam, czy to bezpieczne, kto stoi obok nas w tramwaju

Kawa z herbatą (Maciej Krawiec)

Gdzieś wyparowała chemia, która czyniła z sekstetu Franciszka Pospieszalskiego jeden z najbardziej ekscytujących polskich kolektywów jazzowych. Jego potencjał nadal jednak jest ogromny

Pachnąc jak dezodorant (Anna Gacek)

Cobain bardzo wierzył w „Smells Like Teen Spirit”. Towarzyszący piosence teledysk chciał zadedykować wszystkim dzieciakom odrzuconym w szkole, samotnym, innym. Sobie z przeszłości

Obyczaje

KULTURA NA RAUSZU: Lunch Mistrzyń (Paweł Soszyński)

5 lutego 1959 roku w amerykańskiej willi pisarki Carson McCullers spotkały się Karen Blixen i Marilyn Monroe. Panie miały bawić się tak dobrze, że – jak twierdziła McCullers – skończyły, tańcząc wspólnie na stole

Pragnąc być queer (J. Szpilka)

Queerowość może, i często jest, ekscytująca. I na przekór coming outom nie musi niczego porządkować. Co, jeśli powiem, że jestem transkobietą, przede wszystkim dlatego, że pragnę nią być?

Błękit kobaltowy, huk (Łukasz Najder)

Twórcy najnowszych dzieł poświęconych 11/09 starają się jak najczęściej oddawać głos uczestnikom, świadkom i tym, co stracili wtedy najbliższych

Sztuka

Gra na nagich nerwach (Stach Szabłowski)

Chciałoby się powiedzieć, że Rajkowska uczestnikom swojego Studia ustawiła poprzeczkę wysoko, ale w tym wypadku chodzi raczej o skok w dal niż wzwyż

Odwrócona strategia (Anna Pajęcka)

Obszar sztuki współczesnej przez długi czas był przez prawicę odpuszczony jako dziedzina aksjologicznie jej obca. Jednak teraz, przy próbie konstruowania kompletnego altrightowego uniwersum, pojawia się potrzeba udowodnienia, że reakcjoniści potrafią robić kulturę współczesną

Białystok pod czarnym sztandarem (Karol Sienkiewicz)

Wystawa w białostockim Arsenale przypomina mało znane losy białostockich anarchistów. Kuratorom udaje się też zadać pytanie o efektywność aktywistycznych i artystycznych strategii

Teatr

Teatr form mniejszych (Paweł Soszyński)

Nastał w teatrze czas małych form, projektów, w których wyraźniej dochodzi do głosu osobny język choreografa czy reżysera. A że są to projekty znacznie tańsze, to teatry pozwalają w nich eksperymentować, brać na warsztat tematy niszowe

Rytuały schyłkowego antropocenu (Paweł Soszyński)

Teatr z „Innych tańców” i okolic jest bardziej tradycyjny, niż się wydaje. Twórcy przestrajają go na nowe fale, co wymaga powrotu do wstępnej sytuacji teatralnej, wolnej jedynie od teatralnych konwencji. Blisko stąd do rytualnego momentu zerowego

2020: Otwieranie kominów (Paweł Soszyński)

Czy nowa dekada będzie powrotem do teatru by tak powiedzieć teatralnego? Czy powrócą w nim sztankiety z horyzontami, obrotowe sceny, czy trzeba będzie odetkać sceniczne kominy?

Szturm na Pałac (Witold Mrozek)

Środowiskowa giełda wymienia wielu chętnych do wzięcia Teatru Dramatycznego. Konkurs na dyrektora ogłoszono też w atrakcyjnym na mapie Warszawy Teatrze Studio. W ostatniej dekadzie z obiema instytucjami wiązały się głośne konflikty

Dużo świątecznych dżobów (Witold Mrozek)

Świat impro też jest męski. Dużo więcej facetów robi komedie i trzeba o tę przestrzeń walczyć. O jakiś kobiecy styl rozmowy, o kobiecy pierwiastek, żeby nim było posypane po równo z męskim

Paweł Soszyński(1979-2021) (Redakcja)

18 września zmarł nasz najdroższy przyjaciel i współpracownik, krytyk teatralny i kulturoznawca Paweł Soszyński

Wiersze

wiersze (Justyna Wysocka)

]]>
Wed, 08 Sep 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/315]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/315

Film

Wielkie nic (Bartosz Żurawiecki)

Kto chce znowu poczuć się naprawdę jak w kinie, ten powinien zaliczyć film Caraxa. I nie zadawać pytań, o czym to właściwie jest

Kasandra (Barbara Kosecka)

Narracja „Jestem Greta” unika naukowych czy politycznych dywagacji i sporów. Jest obserwacją w biegu, przynoszącą dyskretny, nieoczywisty portret bohaterki

Nagie kino (Agnieszka Jakimiak)

Nowe i nowatorskie filmy kręcone przez kobiety w intrygujący sposób rezonowały we Wrocławiu z przeszłością – z kinem Chantal Akerman i filmami Gaspara Noé, nieoczekiwanego gościa Nowych Horyzontów

Czterdzieści siedem lat (Klara Cykorz)

Jak każde dobre kino oparte o długie ujęcia, filmy Akerman posługują się rytmem, mają szczególny rodzaj metrum, który przenika ciało widza

Literatura

Całkowite oddanie (Margaret Atwood)

Gdzie w społeczeństwie, w którym nie ceni się już innych wartości poza materialnymi, jest miejsce dla artysty i jego świętej pracy, nie wspominając o rachunku za prąd? – kanadyjska pisarka o związkach pisania i pieniędzy

Centrum świata (Adam Pluszka)

Pierwszy fragment ponad czterystustronicowego poematu „Ijasz” przywiozłem ze sobą z Kalifornii. Straciłem jednak połowę tekstu w komputerze. Miałem wtedy kryzys i porzuciłem tę książkę

Kości języka (Piotr Sadzik)

W „Kościach, które nosisz w kieszeni” Łukasz Barys buduje figurę wyjątkowo upiornej utopii. Dochodzi w niej do wygaszenia podziałów między żywym a martwym, człowiekiem a zwierzęciem. Jednak podszewką tej utopii jest cmentarny letarg

Media

Czuła jest noc (Ewa Drygalska)

Zamiarem twórczyń „Nocccy”, Weroniki Lewandowskej i Sandry Frydrysiak, było stworzenie VR-owego poematu erotycznego. Ćwiczenia ze zmysłowości i bliskości w technologicznym zapośredniczeniu

Muzyka

Dziwność i groza (Mateusz Witkowski)

Postać Billie Eilish to amalgamat instagramowych wzorców, od nowoszkolnego rapu i subkultury sad boys po emopopowe fascynacje

Kości psa (Jakub Orzeszek)

Utwory z płyty „Sinner Get Ready” projektu Lingua Ignota są apokaliptycznymi hymnami, w których Kristin Hayter, niby prorokini zagłady, przemawia głosem mściwego bóstwa. Najciekawsze tutaj jednak jest zderzenie erotyki z fanatyczną religijnością

Obyczaje

Dwa kółka (Jakub Socha)

Jestem na wale – z jednej strony chaszcze, za chaszczami Wisła. Za to najbardziej lubię rower – że pozwala ustawić się pomiędzy i zajrzeć tam, gdzie się zwykle nie zagląda, spojrzeć na miasto z innej perspektywy, czasami nawet zajrzeć mu pod pierzynę

Sztuka

Filtry (Karol Sienkiewicz)

Wilhelm Sasnal nie tylko przystawia nam lustro, ukazuje też, jak nieobiektywne, stronnicze jest nasze widzenie. Portretując Polskę jako pejzaż naznaczony Holokaustem, pyta o to, jak w nim żyć

Artystki i kuracjuszki (Anna Pajęcka)

W latach siedemdziesiątych artystki i artyści myśleli o nadprodukcji w bardzo materialny sposób. My skupiliśmy się na tym, że sztuka może produkować nowe narracje i obrazy. Jest też narzędziem do produkcji wyobraźni

Wiersze

wiersze (Dominik Żyburtowicz)

]]>

Film

Wielkie nic (Bartosz Żurawiecki)

Kto chce znowu poczuć się naprawdę jak w kinie, ten powinien zaliczyć film Caraxa. I nie zadawać pytań, o czym to właściwie jest

Kasandra (Barbara Kosecka)

Narracja „Jestem Greta” unika naukowych czy politycznych dywagacji i sporów. Jest obserwacją w biegu, przynoszącą dyskretny, nieoczywisty portret bohaterki

Nagie kino (Agnieszka Jakimiak)

Nowe i nowatorskie filmy kręcone przez kobiety w intrygujący sposób rezonowały we Wrocławiu z przeszłością – z kinem Chantal Akerman i filmami Gaspara Noé, nieoczekiwanego gościa Nowych Horyzontów

Czterdzieści siedem lat (Klara Cykorz)

Jak każde dobre kino oparte o długie ujęcia, filmy Akerman posługują się rytmem, mają szczególny rodzaj metrum, który przenika ciało widza

Literatura

Całkowite oddanie (Margaret Atwood)

Gdzie w społeczeństwie, w którym nie ceni się już innych wartości poza materialnymi, jest miejsce dla artysty i jego świętej pracy, nie wspominając o rachunku za prąd? – kanadyjska pisarka o związkach pisania i pieniędzy

Centrum świata (Adam Pluszka)

Pierwszy fragment ponad czterystustronicowego poematu „Ijasz” przywiozłem ze sobą z Kalifornii. Straciłem jednak połowę tekstu w komputerze. Miałem wtedy kryzys i porzuciłem tę książkę

Kości języka (Piotr Sadzik)

W „Kościach, które nosisz w kieszeni” Łukasz Barys buduje figurę wyjątkowo upiornej utopii. Dochodzi w niej do wygaszenia podziałów między żywym a martwym, człowiekiem a zwierzęciem. Jednak podszewką tej utopii jest cmentarny letarg

Media

Czuła jest noc (Ewa Drygalska)

Zamiarem twórczyń „Nocccy”, Weroniki Lewandowskej i Sandry Frydrysiak, było stworzenie VR-owego poematu erotycznego. Ćwiczenia ze zmysłowości i bliskości w technologicznym zapośredniczeniu

Muzyka

Dziwność i groza (Mateusz Witkowski)

Postać Billie Eilish to amalgamat instagramowych wzorców, od nowoszkolnego rapu i subkultury sad boys po emopopowe fascynacje

Kości psa (Jakub Orzeszek)

Utwory z płyty „Sinner Get Ready” projektu Lingua Ignota są apokaliptycznymi hymnami, w których Kristin Hayter, niby prorokini zagłady, przemawia głosem mściwego bóstwa. Najciekawsze tutaj jednak jest zderzenie erotyki z fanatyczną religijnością

Obyczaje

Dwa kółka (Jakub Socha)

Jestem na wale – z jednej strony chaszcze, za chaszczami Wisła. Za to najbardziej lubię rower – że pozwala ustawić się pomiędzy i zajrzeć tam, gdzie się zwykle nie zagląda, spojrzeć na miasto z innej perspektywy, czasami nawet zajrzeć mu pod pierzynę

Sztuka

Filtry (Karol Sienkiewicz)

Wilhelm Sasnal nie tylko przystawia nam lustro, ukazuje też, jak nieobiektywne, stronnicze jest nasze widzenie. Portretując Polskę jako pejzaż naznaczony Holokaustem, pyta o to, jak w nim żyć

Artystki i kuracjuszki (Anna Pajęcka)

W latach siedemdziesiątych artystki i artyści myśleli o nadprodukcji w bardzo materialny sposób. My skupiliśmy się na tym, że sztuka może produkować nowe narracje i obrazy. Jest też narzędziem do produkcji wyobraźni

Wiersze

wiersze (Dominik Żyburtowicz)

]]>
Fri, 27 Aug 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/314]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/314

Film

Nostalgia jest ośmiornicą (Klaudia Rachubińska)

Siłą Octopus Film Festival były jak co roku pokazy specjalne: kino kultowe i filmy najgorsze, powroty do gatunkowej klasyki i niskobudżetowe potworki wygrzebane ze starej szafy z VHS-ami

Chaszcze warszawskie (Klara Cykorz)

Ogląda się dziś „Zmienników” jak prawdziwe laboratorium serialu telewizyjnego – chwyty starego wygi testowane w nowym metrum

Ziemia nie zapomina (Mateusz Demski)

Jak mógłbym nie uchwycić tego, co polityczne, skoro próbuję uchwycić to, jak wygląda życie ludzi w tym świecie? Współcześnie po prostu nie da się tego zignorować – mówi tajlandzki reżyser, autor „Memorii”

Literatura

Tropiciel nowoczesności (Kasper Bajon)

Nowoczesność była prawdziwie najważniejszym tematem Roberta Calasso. I w tym sensie, przy całej swojej oryginalności, był kontynuatorem ścieżki Waltera Benjamina oraz Karla Krausa

Pole minowe (Adam Woźniak)

Narrator „Niejednego” Barbary Woźniak szczodrze rozporządza erudycją – miejscami powieść można nazwać popularnonaukową, a miejscami, gdy do zapędów edukatorskich dołącza moralizatorstwo – dziaderską

Muzyka

Dlaczego i dla kogo (Jan Topolski)

Kompozycje-eseje, kompozycje-manifesty: polskie twórczynie i twórcy poszukują nowych form, by odnieść się w muzyce do rzeczywistości

Obyczaje

Najsłodszy budynek w mieście (Olga Drenda)

Śledzenie kontrowersji wokół Solpolu nieodmiennie wywołuje we mnie refleksję, że pastelowy dom handlowy z Wrocławia zbiera cięgi nie tylko za siebie, ale za cały bagaż wstydliwych skojarzeń z latami 90.

Wiersze

wiersze (Joanna Żabnicka)

]]>

Film

Nostalgia jest ośmiornicą (Klaudia Rachubińska)

Siłą Octopus Film Festival były jak co roku pokazy specjalne: kino kultowe i filmy najgorsze, powroty do gatunkowej klasyki i niskobudżetowe potworki wygrzebane ze starej szafy z VHS-ami

Chaszcze warszawskie (Klara Cykorz)

Ogląda się dziś „Zmienników” jak prawdziwe laboratorium serialu telewizyjnego – chwyty starego wygi testowane w nowym metrum

Ziemia nie zapomina (Mateusz Demski)

Jak mógłbym nie uchwycić tego, co polityczne, skoro próbuję uchwycić to, jak wygląda życie ludzi w tym świecie? Współcześnie po prostu nie da się tego zignorować – mówi tajlandzki reżyser, autor „Memorii”

Literatura

Tropiciel nowoczesności (Kasper Bajon)

Nowoczesność była prawdziwie najważniejszym tematem Roberta Calasso. I w tym sensie, przy całej swojej oryginalności, był kontynuatorem ścieżki Waltera Benjamina oraz Karla Krausa

Pole minowe (Adam Woźniak)

Narrator „Niejednego” Barbary Woźniak szczodrze rozporządza erudycją – miejscami powieść można nazwać popularnonaukową, a miejscami, gdy do zapędów edukatorskich dołącza moralizatorstwo – dziaderską

Muzyka

Dlaczego i dla kogo (Jan Topolski)

Kompozycje-eseje, kompozycje-manifesty: polskie twórczynie i twórcy poszukują nowych form, by odnieść się w muzyce do rzeczywistości

Obyczaje

Najsłodszy budynek w mieście (Olga Drenda)

Śledzenie kontrowersji wokół Solpolu nieodmiennie wywołuje we mnie refleksję, że pastelowy dom handlowy z Wrocławia zbiera cięgi nie tylko za siebie, ale za cały bagaż wstydliwych skojarzeń z latami 90.

Wiersze

wiersze (Joanna Żabnicka)

]]>
Fri, 13 Aug 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/313]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/313

Film

Małe aniołki (Agnieszka Jakimiak)

Podstawowym motorem Jamesa Gunna jest czerpanie frajdy z tworzenia kina. Było to widać w obu częściach „Strażników galaktyki”, widać to też teraz – to kino zakochane w kinie

Ameryka bez happy endu (Jakub Majmurek)

Seria „Noc oczyszczenia” nie jest z pewnością najbardziej subtelną diagnozą Ameryki drugiej dekady XXI wieku. Filmy i seriale z cyklu często walą na odlew, od eksploatacyjnego widowiska klasy B przechodzą do dość łopatologicznego politycznego kaznodziejstwa. Jednocześnie w przesadzie tych produkcji zawiera się ich prawda

Cisza przed burzą (Jakub Socha)

„Susza” Connelly’ego pokazuje, że czarny kryminał to przede wszystkim klimat – klimat końca, kryzysu społecznego, który poluzowuje więzi między ludźmi

Nie wyjdę! (Marcin Stachowicz)

Lipcowa premiera drugiego sezonu „I Think You Should Leave...” zbiegła się w czasie z ostrzeżeniami przed czwartą falą pandemii – i jest to chyba dobra okazja do poważnego potraktowania „pocztu denialistów” Tima Robinsona

Literatura

Jakie my mamy szczęście (Adrian Stachowski)

Chciałam pokazać, że reportaż może być inny, możemy sobie poszerzyć ten gatunek, podpatrzeć inne podejście – mówi redaktorka antologii reportażu latynoamerykańskiego „Dziobak literatury”

Muzyka

Kosmiczna zasada (Rafał Księżyk)

Swego czasu oświeceni fani muzyki z wypiekami przytaczali słowa Alberta Aylera przedstawiające Trójcę Świętą free jazzu : „Coltrane był Ojcem, Pharoah był Synem, ja jestem Duchem Świętym”. Alice Coltrane jest nieodzownym kobiecym uzupełnieniem tego patriarchalnego trójkąta

Obyczaje

Piekło paniki moralnej (Olga Drenda)

Podczas lektury „Szatana w naszym domu” powraca pytanie: dlaczego ludzie bywają podatni na wirusy umysłu, dlaczego ulegają zbiorowej halucynacji?

Podmiejskie terytorium zamorskie (Juliusz Strachota)

To niby różne miasta, osiedla, gminy, dzielnice, ale faktycznie jedna linia, otwocka. Łączą ją te same znaki: drewniane domy w zbliżonym stylu, który wrzuca się do worka o nazwie świdermajer, modernistyczne wille i takie same stacje kolejowe. I od zachodu przerzedzony, ale w części wschodniej wciąż gęsty las

Odwrócenie perspektywy (Marta Bałaga)

Lubię występować, mam to „parcie na szkło”. Za czasów mojego politycznego zaangażowania miałam sporo doświadczeń z telewizją i radiem i bardzo dobrze się w tym czuję. Stwierdziłam więc, że dołączę do tych youtuberów, którzy chcą robić w Polsce coś pozytywnego

Patrzę, czekam (Renata Lis)

Koronawirus wytrącił nas z nawyku podróżowania. Zatrzymani w pędzie, uziemieni w locie – trzeźwiejemy, nawiązując bliższe relacje z samymi sobą

Sztuka

Najważniejsza informacja (Piotr Fortuna)

Agnieszka Polska przeplata opowieść o elektryfikacji peerelowskiej wsi wizjami przyszłości planety. Gubi się przy tym świadomie „między poezją a polityką”, odsuwając na bok deterministyczne modele rzeczywistości

Kusząca figuracja (Anna Pajęcka)

Pastelowe i potencjalnie bardzo niewinne malarstwo, które uprawia Martyna Smutná, ma w sobie radykalizm

Miejsce odosobnienia (Arek Gruszczyński)

Polska wieś jest w weneckim pawilonie, a wenecki pawilon w internecie od momentu otwarcia wystawy w maju – rozmowa z jednym z kuratorów wystawy na Biennale Architektury w Wenecji

Teatr

Zjadliwy zapaszek fiaska (Agata Becher)

W „Śmierci i umieraniu” Grzegorza Laszuka reżyserski kij zawraca rzekę czasu i daje widzowi poczucie jego umowności

Rewolucja w burdelu (Marta Zdanowska)

Być może literalność zaszkodziła „Balkonowi”, a jednak mimo wszystko Klata zrealizował w Wybrzeżu dobry spektakl, choć nie o tym, o czym się początkowo wydaje

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Ziemia

Utrata pewności siebie (Tomasz Sitarz)

Jeśli ktoś pyta mnie, kim jestem, to na myśl nasuwają mi się banalne odpowiedzi dotyczące mojej przeszłości, edukacji i przygód, a przecież jestem zlepkiem samoklonujących się worków pełnych białek, tłuszczów i wody

Uroczystości żałobne (Maciej Jakubowiak)

Kryzys klimatyczny, kiedy staje się końcem świata, nabiera kształtu i sprawczości, zaczyna domagać się obrzędów i ofiar

]]>

Film

Małe aniołki (Agnieszka Jakimiak)

Podstawowym motorem Jamesa Gunna jest czerpanie frajdy z tworzenia kina. Było to widać w obu częściach „Strażników galaktyki”, widać to też teraz – to kino zakochane w kinie

Ameryka bez happy endu (Jakub Majmurek)

Seria „Noc oczyszczenia” nie jest z pewnością najbardziej subtelną diagnozą Ameryki drugiej dekady XXI wieku. Filmy i seriale z cyklu często walą na odlew, od eksploatacyjnego widowiska klasy B przechodzą do dość łopatologicznego politycznego kaznodziejstwa. Jednocześnie w przesadzie tych produkcji zawiera się ich prawda

Cisza przed burzą (Jakub Socha)

„Susza” Connelly’ego pokazuje, że czarny kryminał to przede wszystkim klimat – klimat końca, kryzysu społecznego, który poluzowuje więzi między ludźmi

Nie wyjdę! (Marcin Stachowicz)

Lipcowa premiera drugiego sezonu „I Think You Should Leave...” zbiegła się w czasie z ostrzeżeniami przed czwartą falą pandemii – i jest to chyba dobra okazja do poważnego potraktowania „pocztu denialistów” Tima Robinsona

Literatura

Jakie my mamy szczęście (Adrian Stachowski)

Chciałam pokazać, że reportaż może być inny, możemy sobie poszerzyć ten gatunek, podpatrzeć inne podejście – mówi redaktorka antologii reportażu latynoamerykańskiego „Dziobak literatury”

Muzyka

Kosmiczna zasada (Rafał Księżyk)

Swego czasu oświeceni fani muzyki z wypiekami przytaczali słowa Alberta Aylera przedstawiające Trójcę Świętą free jazzu : „Coltrane był Ojcem, Pharoah był Synem, ja jestem Duchem Świętym”. Alice Coltrane jest nieodzownym kobiecym uzupełnieniem tego patriarchalnego trójkąta

Obyczaje

Piekło paniki moralnej (Olga Drenda)

Podczas lektury „Szatana w naszym domu” powraca pytanie: dlaczego ludzie bywają podatni na wirusy umysłu, dlaczego ulegają zbiorowej halucynacji?

Podmiejskie terytorium zamorskie (Juliusz Strachota)

To niby różne miasta, osiedla, gminy, dzielnice, ale faktycznie jedna linia, otwocka. Łączą ją te same znaki: drewniane domy w zbliżonym stylu, który wrzuca się do worka o nazwie świdermajer, modernistyczne wille i takie same stacje kolejowe. I od zachodu przerzedzony, ale w części wschodniej wciąż gęsty las

Odwrócenie perspektywy (Marta Bałaga)

Lubię występować, mam to „parcie na szkło”. Za czasów mojego politycznego zaangażowania miałam sporo doświadczeń z telewizją i radiem i bardzo dobrze się w tym czuję. Stwierdziłam więc, że dołączę do tych youtuberów, którzy chcą robić w Polsce coś pozytywnego

Patrzę, czekam (Renata Lis)

Koronawirus wytrącił nas z nawyku podróżowania. Zatrzymani w pędzie, uziemieni w locie – trzeźwiejemy, nawiązując bliższe relacje z samymi sobą

Sztuka

Najważniejsza informacja (Piotr Fortuna)

Agnieszka Polska przeplata opowieść o elektryfikacji peerelowskiej wsi wizjami przyszłości planety. Gubi się przy tym świadomie „między poezją a polityką”, odsuwając na bok deterministyczne modele rzeczywistości

Kusząca figuracja (Anna Pajęcka)

Pastelowe i potencjalnie bardzo niewinne malarstwo, które uprawia Martyna Smutná, ma w sobie radykalizm

Miejsce odosobnienia (Arek Gruszczyński)

Polska wieś jest w weneckim pawilonie, a wenecki pawilon w internecie od momentu otwarcia wystawy w maju – rozmowa z jednym z kuratorów wystawy na Biennale Architektury w Wenecji

Teatr

Zjadliwy zapaszek fiaska (Agata Becher)

W „Śmierci i umieraniu” Grzegorza Laszuka reżyserski kij zawraca rzekę czasu i daje widzowi poczucie jego umowności

Rewolucja w burdelu (Marta Zdanowska)

Być może literalność zaszkodziła „Balkonowi”, a jednak mimo wszystko Klata zrealizował w Wybrzeżu dobry spektakl, choć nie o tym, o czym się początkowo wydaje

Wiersze

wiersze (Mirosław Mrozek)

Ziemia

Utrata pewności siebie (Tomasz Sitarz)

Jeśli ktoś pyta mnie, kim jestem, to na myśl nasuwają mi się banalne odpowiedzi dotyczące mojej przeszłości, edukacji i przygód, a przecież jestem zlepkiem samoklonujących się worków pełnych białek, tłuszczów i wody

Uroczystości żałobne (Maciej Jakubowiak)

Kryzys klimatyczny, kiedy staje się końcem świata, nabiera kształtu i sprawczości, zaczyna domagać się obrzędów i ofiar

]]>
Fri, 30 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/312]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/312

Film

Było we mnie życie (Chantal Akerman)

Ktoś mi jednak powiedział kiedy kręcisz filmy wkładasz w nie całą siebie. Nie wiedziałam tego bo nie znałam siebie, a już na pewno nie znałam swojej strony wszystko albo nic

Perły w koronie  (Michał Walkiewicz)

Jako że tegoroczne Cannes było tak naprawdę ubiegłorocznym Cannes, filmowcy rywalizujący o Złotą Palmę biegali z lustrem po gościńcu dwa razy żwawiej. Zaś publicystyka była z lepszym bądź gorszym skutkiem filtrowana przez autorską wrażliwość

Literatura

Zgubić swoje słowa (Zyta Rudzka)

Mój warsztat pisarski polega na wydobywaniu cudzych głosów. Mocno osadzam opowieść w języku. To nie jest mowa podsłuchana, ale jęzor zrobiony. Bywa, że nadmiarowo wyśrubowany, świadomie. Fikcja narusza oczywisty, powierzchowny obraz świata

Literatura jest wielością (Maciej Jakubowiak)

Chcę w literaturze absolutnie wszystkiego. W „Shuggiem Bainie” Douglas Stuart wiele mi z tego daje: emocje, języki. I robi takie rzeczy z dialogami, że warto było poświęcić na to pół roku – mówi tłumacz powieści

Trwoga i ekstaza (Maciej Płaza)

Lektura „Opowieści niesamowitych” to seans spirytystyczny, w którym pragnienie odmiennego bytowania rozjątrza się, lecz nie zaspokaja. Nie zabiera w podróż po wyimaginowanych światach, nie wyzwala rojeń o technologicznym wszechspełnieniu. Budzi niepokój, a nie koi go

Pisałam, więc żyję (Anna Arno)

Prowadzona przez nią Galeria Lambert była niezależną polską ambasadą w Paryżu. Spotykały się tam różne pokolenia polskiej inteligencji. Jednak powieść Zofii Romanowiczowej „Szklana kula”, napisana w 1964 roku, ukazuje się dopiero teraz

Muzyka

Kosmici i kosmonauci (Olga Drenda)

Od strony słuchacza muzyka popularna w Polsce pozostaje właściwie niezbadana. Mamy solidnie przedstawioną perspektywę artystów. Znacznie mniej wiemy o kontekście społecznym i o publiczności – mówi autorka anglojęzycznej monografii polskiej popularnej muzyki elektronicznej

W pogoni za Tomem Waitsem (Rafał Księżyk)

Motywem przewodnim książki „Tom Waits. Życie na poboczu” jest chęć przedarcia się do „prawdziwego Waitsa”. Może dlatego współpracy przy niej odmówił nie tylko bohater, ale też cała masa jego kumpli i współpracowników?

Obyczaje

Nawalni (Marcin Wicha)

Kreml zrobił z telewizji podstawowe narzędzie swojej władzy. Na internet się spóźnił. A Nawalny już około 2005 roku przestawił się z ulotek na YouTube’a

Sztuka

Jedna twarz i taki sobie miraż (Adam Mazur)

Wydaje się, że to nie cytaty z piosenek Velvet Underground ani porównania do teatru Grotowskiego ratują zdjęcia Machcińskiego. Machcińskiego ratuje jego własna historia, jej autentyczny i na swój sposób hollywoodzki wymiar

Teatr

Heroiny nie umierają (Teresa Fazan)

W „Silenzio!” głosy nieumarłych diw włączają się w cały szereg obrazoburczych gestów

Mieszkam w Lalikach (Katarzyna Niedurny)

Moja rodzina i sąsiedzi w Lalikach nie pozwalają mi, żeby teatr był zbyt ważny. Lubię, kiedy przychodzą prace sezonowe w polu i sąsiedzi jedni u drugich wymieniają się tą pracą. To sprowadza na ziemię

Wiersze

wiersze (Marta Stępniak)

Ziemia

Zamieszkać z drzewami (Marcin Stachowicz)

Bohaterka „Listowieści”, choć wolałaby zostać sama w swojej leśnej chacie, wybiera opowiadanie. Będzie streszczać ezoteryczne nauki przyrodnicze tak długo, aż ludzkość na powrót pojmie, że jest częścią nieprzeniknionej sieci wzajemnych powiązań

Permakultura w sieci (Krzysztof Marciniak)

Projektowanie permakulturowe jawi się w ujęciu Rosemary Morrow nie jako recepta na dobrostan jednostki i przywrócenie harmonii z „naturą”, ale jako element strategii przetrwania całych społeczności w rozgrzanych betonowych miastach i spalonych słońcem obozach dla uchodźców

]]>

Film

Było we mnie życie (Chantal Akerman)

Ktoś mi jednak powiedział kiedy kręcisz filmy wkładasz w nie całą siebie. Nie wiedziałam tego bo nie znałam siebie, a już na pewno nie znałam swojej strony wszystko albo nic

Perły w koronie  (Michał Walkiewicz)

Jako że tegoroczne Cannes było tak naprawdę ubiegłorocznym Cannes, filmowcy rywalizujący o Złotą Palmę biegali z lustrem po gościńcu dwa razy żwawiej. Zaś publicystyka była z lepszym bądź gorszym skutkiem filtrowana przez autorską wrażliwość

Literatura

Zgubić swoje słowa (Zyta Rudzka)

Mój warsztat pisarski polega na wydobywaniu cudzych głosów. Mocno osadzam opowieść w języku. To nie jest mowa podsłuchana, ale jęzor zrobiony. Bywa, że nadmiarowo wyśrubowany, świadomie. Fikcja narusza oczywisty, powierzchowny obraz świata

Literatura jest wielością (Maciej Jakubowiak)

Chcę w literaturze absolutnie wszystkiego. W „Shuggiem Bainie” Douglas Stuart wiele mi z tego daje: emocje, języki. I robi takie rzeczy z dialogami, że warto było poświęcić na to pół roku – mówi tłumacz powieści

Trwoga i ekstaza (Maciej Płaza)

Lektura „Opowieści niesamowitych” to seans spirytystyczny, w którym pragnienie odmiennego bytowania rozjątrza się, lecz nie zaspokaja. Nie zabiera w podróż po wyimaginowanych światach, nie wyzwala rojeń o technologicznym wszechspełnieniu. Budzi niepokój, a nie koi go

Pisałam, więc żyję (Anna Arno)

Prowadzona przez nią Galeria Lambert była niezależną polską ambasadą w Paryżu. Spotykały się tam różne pokolenia polskiej inteligencji. Jednak powieść Zofii Romanowiczowej „Szklana kula”, napisana w 1964 roku, ukazuje się dopiero teraz

Muzyka

Kosmici i kosmonauci (Olga Drenda)

Od strony słuchacza muzyka popularna w Polsce pozostaje właściwie niezbadana. Mamy solidnie przedstawioną perspektywę artystów. Znacznie mniej wiemy o kontekście społecznym i o publiczności – mówi autorka anglojęzycznej monografii polskiej popularnej muzyki elektronicznej

W pogoni za Tomem Waitsem (Rafał Księżyk)

Motywem przewodnim książki „Tom Waits. Życie na poboczu” jest chęć przedarcia się do „prawdziwego Waitsa”. Może dlatego współpracy przy niej odmówił nie tylko bohater, ale też cała masa jego kumpli i współpracowników?

Obyczaje

Nawalni (Marcin Wicha)

Kreml zrobił z telewizji podstawowe narzędzie swojej władzy. Na internet się spóźnił. A Nawalny już około 2005 roku przestawił się z ulotek na YouTube’a

Sztuka

Jedna twarz i taki sobie miraż (Adam Mazur)

Wydaje się, że to nie cytaty z piosenek Velvet Underground ani porównania do teatru Grotowskiego ratują zdjęcia Machcińskiego. Machcińskiego ratuje jego własna historia, jej autentyczny i na swój sposób hollywoodzki wymiar

Teatr

Heroiny nie umierają (Teresa Fazan)

W „Silenzio!” głosy nieumarłych diw włączają się w cały szereg obrazoburczych gestów

Mieszkam w Lalikach (Katarzyna Niedurny)

Moja rodzina i sąsiedzi w Lalikach nie pozwalają mi, żeby teatr był zbyt ważny. Lubię, kiedy przychodzą prace sezonowe w polu i sąsiedzi jedni u drugich wymieniają się tą pracą. To sprowadza na ziemię

Wiersze

wiersze (Marta Stępniak)

Ziemia

Zamieszkać z drzewami (Marcin Stachowicz)

Bohaterka „Listowieści”, choć wolałaby zostać sama w swojej leśnej chacie, wybiera opowiadanie. Będzie streszczać ezoteryczne nauki przyrodnicze tak długo, aż ludzkość na powrót pojmie, że jest częścią nieprzeniknionej sieci wzajemnych powiązań

Permakultura w sieci (Krzysztof Marciniak)

Projektowanie permakulturowe jawi się w ujęciu Rosemary Morrow nie jako recepta na dobrostan jednostki i przywrócenie harmonii z „naturą”, ale jako element strategii przetrwania całych społeczności w rozgrzanych betonowych miastach i spalonych słońcem obozach dla uchodźców

]]>
Fri, 16 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/311]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/311

Literatura

Niepodobieństwa rodzinne (Adam Woźniak)

„Rozrzucone” Liliany Hermetz są nie tylko zapisem kilkudziesięciu lat historii, lecz także diagnozą kryzysu kosmopolitycznej utopii. Inni są tu wciąż raczej zagrażającymi „obcymi u bram” niż obietnicą owocnego spotkania

Myśleć poezją (Joanna Mąkowska)

W języku poetyckim Klickiej uwagę przykuwa dynamika relacji między wymiarem znaczeniowym a materialnością słów, polem skojarzeń a mięśniami języka

Puste pola (Monika Ochędowska)

W „Rzeszocie” Bartosz Sadulski rozwija przed czytelniczkami panoramę XIX wieku, a następnie, uzbrojony w czarodziejski ołówek, jednym postaciom domalowuje wąsy, innym podretuszowuje akt zgonu

Dom z wielką wyrwą (Olga Wróbel)

Gdybym za każdym razem, idąc ulicą, myślała o tym, co strasznego tu się wydarzyło, to przecież zwariowałabym – mówi laureatka tytułu warszawskiej twórczyni

Muzyka

Łowca jubilerów (Marcin Bogucki)

Mariusz Treliński próbuje stworzyć w operze „Cardillac” Paula Hindemitha psychodeliczny trip, z neonową wizją miasta przyszłości w tle. Nie da się jednak uzyskać takiej immersji w dziele, które kalejdoskopowo zmienia formy

Poetka o dresiarskiej duszy (Konstanty Usenko)

Ajgiel Gajsina przyszła na świat w industrialnym molochu Nabierieżnyje Czełny. To tatarskie Detroit, monomiasto słynne z produkcji ciężarówek kamazów, gdzie nazwy ulic zastąpione zostały numerami i skrótami – przedpremierowy fragment książki „Wykresy fal środkowej Wołgi”

Ślimak na klawiaturze (Krzysztof Stefański / Wioleta Żochowska)

Tegoroczny wrocławski festiwal Musica Electronica Nova rozgrywał się przede wszystkim pomiędzy tym, co naturalne, i tym, co sztuczne; między tym co dominujące i opresyjne, a tym, co uciskane i inne

Rzeczywistość przemawia coraz mocniej (Kasia Jaroch)

Wśród publiczności muzyki współczesnej coraz częściej spotykam osoby, które słuchają różnych gatunków, nie są tylko skupione na formie i dźwięku, nie mają wykształcenia muzycznego. Dlatego chcę, żeby moja muzyka dotykała ważnej dla nich tematyki, nie była tylko abstrakcyjną wypowiedzią dźwiękową

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 13): Zemsta kobiet (Agnieszka Słodownik)

Oglądamy film „Obiecująca. Młoda. Kobieta” i rozmawiamy o przezroczystości agresji seksualnej przed #metoo, płonności indywidualnej zemsty, scenie w aptece i wszystkich innych

Sztuka

Róże i szparagus (Olga Drenda)

Zazwyczaj słusznie analizuje się monidło w kontekście sztuki użytkowej, w odniesieniu do kultury wiejskiej i robotniczej. Ale równie ważne jest, by pamiętać, że to artefakt nowoczesności, modernizacji domu prowincjonalnego

Jak przedmiot zostaje obiektem (Aleksandra Boćkowska)

Starsze panie z estymą opowiadają, jaki to wspaniały przedmiot. My wiemy, że nie nadaje się do zbiorów, ale żal jest odmawiać. Reakcje na odmowę są różne. To są bardzo trudne, smutne sytuacje, ale musimy być twardzi – mówią pracownicy Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi

Teatr

Halina i Zofia (Marta Zdanowska)

„Halka” Anny Smolar jest wykoślawioną opowieścią o skansenie symbolicznym, który żadnej kobiety nie wzmacnia, za to wszystkie ustawia w szeregu męczennic

Historie przemocy (Piotr Morawski)

Teatralne „Cwaniary” zatrzymują się w pół kroku, jakby reżyserka i dramaturżka nie umiały się zdecydować, czy chcą warszawskimi szlagierami bawić czy jednak je demaskować

Wiersze

wiersze (Sławomir Płatek)

Ziemia

Dojrzeć rzeczność (Filip Springer)

Szukając pejzażu zaczesanego przez rzekę, muszę od niej odjechać czasem na kilka, kilkanaście kilometrów. W bezmiarze pól znajduję ślady wojny prowadzonej tu przez ostatnich dwieście lat

]]>

Literatura

Niepodobieństwa rodzinne (Adam Woźniak)

„Rozrzucone” Liliany Hermetz są nie tylko zapisem kilkudziesięciu lat historii, lecz także diagnozą kryzysu kosmopolitycznej utopii. Inni są tu wciąż raczej zagrażającymi „obcymi u bram” niż obietnicą owocnego spotkania

Myśleć poezją (Joanna Mąkowska)

W języku poetyckim Klickiej uwagę przykuwa dynamika relacji między wymiarem znaczeniowym a materialnością słów, polem skojarzeń a mięśniami języka

Puste pola (Monika Ochędowska)

W „Rzeszocie” Bartosz Sadulski rozwija przed czytelniczkami panoramę XIX wieku, a następnie, uzbrojony w czarodziejski ołówek, jednym postaciom domalowuje wąsy, innym podretuszowuje akt zgonu

Dom z wielką wyrwą (Olga Wróbel)

Gdybym za każdym razem, idąc ulicą, myślała o tym, co strasznego tu się wydarzyło, to przecież zwariowałabym – mówi laureatka tytułu warszawskiej twórczyni

Muzyka

Łowca jubilerów (Marcin Bogucki)

Mariusz Treliński próbuje stworzyć w operze „Cardillac” Paula Hindemitha psychodeliczny trip, z neonową wizją miasta przyszłości w tle. Nie da się jednak uzyskać takiej immersji w dziele, które kalejdoskopowo zmienia formy

Poetka o dresiarskiej duszy (Konstanty Usenko)

Ajgiel Gajsina przyszła na świat w industrialnym molochu Nabierieżnyje Czełny. To tatarskie Detroit, monomiasto słynne z produkcji ciężarówek kamazów, gdzie nazwy ulic zastąpione zostały numerami i skrótami – przedpremierowy fragment książki „Wykresy fal środkowej Wołgi”

Ślimak na klawiaturze (Krzysztof Stefański / Wioleta Żochowska)

Tegoroczny wrocławski festiwal Musica Electronica Nova rozgrywał się przede wszystkim pomiędzy tym, co naturalne, i tym, co sztuczne; między tym co dominujące i opresyjne, a tym, co uciskane i inne

Rzeczywistość przemawia coraz mocniej (Kasia Jaroch)

Wśród publiczności muzyki współczesnej coraz częściej spotykam osoby, które słuchają różnych gatunków, nie są tylko skupione na formie i dźwięku, nie mają wykształcenia muzycznego. Dlatego chcę, żeby moja muzyka dotykała ważnej dla nich tematyki, nie była tylko abstrakcyjną wypowiedzią dźwiękową

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 13): Zemsta kobiet (Agnieszka Słodownik)

Oglądamy film „Obiecująca. Młoda. Kobieta” i rozmawiamy o przezroczystości agresji seksualnej przed #metoo, płonności indywidualnej zemsty, scenie w aptece i wszystkich innych

Sztuka

Róże i szparagus (Olga Drenda)

Zazwyczaj słusznie analizuje się monidło w kontekście sztuki użytkowej, w odniesieniu do kultury wiejskiej i robotniczej. Ale równie ważne jest, by pamiętać, że to artefakt nowoczesności, modernizacji domu prowincjonalnego

Jak przedmiot zostaje obiektem (Aleksandra Boćkowska)

Starsze panie z estymą opowiadają, jaki to wspaniały przedmiot. My wiemy, że nie nadaje się do zbiorów, ale żal jest odmawiać. Reakcje na odmowę są różne. To są bardzo trudne, smutne sytuacje, ale musimy być twardzi – mówią pracownicy Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi

Teatr

Halina i Zofia (Marta Zdanowska)

„Halka” Anny Smolar jest wykoślawioną opowieścią o skansenie symbolicznym, który żadnej kobiety nie wzmacnia, za to wszystkie ustawia w szeregu męczennic

Historie przemocy (Piotr Morawski)

Teatralne „Cwaniary” zatrzymują się w pół kroku, jakby reżyserka i dramaturżka nie umiały się zdecydować, czy chcą warszawskimi szlagierami bawić czy jednak je demaskować

Wiersze

wiersze (Sławomir Płatek)

Ziemia

Dojrzeć rzeczność (Filip Springer)

Szukając pejzażu zaczesanego przez rzekę, muszę od niej odjechać czasem na kilka, kilkanaście kilometrów. W bezmiarze pól znajduję ślady wojny prowadzonej tu przez ostatnich dwieście lat

]]>
Fri, 02 Jul 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/310]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/310

Film

Między wyskokiem a upadkiem (Iwona Kurz)

Vinterberg demonstruje współudział kina w piciu – może kamera nie bywa pijana, ale obraz filmowy stale zachęca do rauszu

Jak być kochaną (Michał Walkiewicz)

Pytanie, które w „Sweat” Magnusa von Horna będzie powracać i do którego grająca trenerkę Magdalena Koleśnik potrafi sprowokować jednym spojrzeniem, dotyczy moralności: czy Sylwia wie, że sprzedaje blagę?

Amnezja i alienacja (Piotr Mirski)

Debiutancka „Niepamięć”, wyrastająca z greckiej Nowej Fali, przypomina twórczość Yorgosa Lanthimosa, najbardziej prominentnego reżysera nurtu

Jabłka, pomarańcze i sześć ziaren granatu (Klaudia Rachubińska)

Autor „Niepamięci” wyrasta ze środowiska greckiej Nowej Fali jako szukający własnej drogi przedstawiciel „drugiego pokolenia”. I choć sytuuje swój film w pokrewnych konwencjach estetycznych, próbuje mówić w tym języku o czymś innym

Literatura

Trywialne iluminacje (Agata Pyzik)

„Tęsknota za lepszym światem” najlepiej pokazuje skalę możliwości Ottessy Moshfegh – zaskakujące zaangażowanie ciała, wchłaniania i wydalania, rozkładu, starzenia się, fizjologii i struktury ludzkiego pragnienia, które rzadko wygląda estetycznie

Generowanie błędów (Maciej Jakubowiak)

W „Małych rączkach” i „Świetlistej republice” Andrés Barba bawi się językiem jak dziecko, niefrasobliwie, nieodpowiedzialnie i niebezpiecznie. Pokazuje przy tym, że to, co jest narzędziem okrucieństwa, jest też siłą napędową literatury

Martwa natura z gnijącymi owocami (Dariusz Sośnicki)

„Zakochany” Hayesa tkwi po szyję w konwencji noir. Mamy i mężczyznę w kryzysie, i wielkie, trochę mroczne i duszne miasto, i prawie femme fatale, i nieudaną miłość

Media

Kolekcjonując internet (Ewa Drygalska)

Kiedy Beeple sprzedał cyfrową wersję swojej pracy za 69 millionów dolarów, internet i rynek sztuki zawrzały. To nie pomyłka, za JPG-a zapłacono 15 milionów dolarów więcej niż za „Nimfy” Moneta. Czym właściwie jest kryptoart?

Muzyka

Skrzypce i UFO (Michał Wieczorek)

W ludowej operze „Diabelskie skrzypce” mazurki i oberki splatają się z awangardowymi technikami oraz elektroniką, która nadaje muzyce psychodeliczny, odrealniony klimat

Obyczaje

Rewolucja i depresja (J. Szpilka)

Transpłciowość Paula Preciado opisana w „Testo ćpunie” to projekt czerpiący obficie z technoutopijnych koncepcji cyberfeminizmu. Zgodnie z nimi nowe technologie dostarczają narzędzi do przezwyciężenia porządku płci i cielesności

Własna historia (Aleksandra Boćkowska)

Pięć lat temu byłoby niemożliwe mieć numer po numerze znaną pisarkę, bardzo znaną aktywistkę, znaną feministkę, znanego dziennikarza. Nie odważyliby się na publiczny coming out – mówią redaktorzy magazynu „Replika”

Koniec ojców (Michał R. Wiśniewski)

Ojcostwo jest jak duża opozycyjna partia, która od lat nie może wygrać wyborów – jako projekt jest skompromitowane, na jego gruzach trzeba zbudować nową narrację

Sztuka

W poszukiwaniu komunikacji (Marta Czyż)

Każdy profesor ma swój sposób i szablon na produkcję artysty, tylko po jakimś czasie on się wyczerpuje. Ilu jest nam potrzebnych następnych młodych artystów od Tarasa, Bałki czy Kowala? – mówią studenci i studentki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Kochajcie go (Anna Pajęcka)

Rzeczywistość opisywana w pracach Pawła Żukowskiego jest niegramotna, dziwaczna, wyciągnięta ze śmietnika. Albo po prostu z polskiej rzeczywistości, która nie jest o ładnych rzeczach, chyba że na pocztówkach

Archiwa i manifesty (Anna Pajęcka)

W ramach stażu, który odbywałam na studiach, spędziłam kilka miesięcy w archiwum jednej z warszawskich instytucji sztuki. Nigdy nie doświadczyłam władzy kreowania archiwów tak mocno jak podczas tych bezpłatnych praktyk

Iluzjonistka (Agnieszka Drotkiewicz)

Uważałam malarstwo za swoje powołanie, ale zdecydowałam się porzucić je z dnia na dzień, nie radząc sobie z kolorem. Ostatni obraz malowałam tak długo, aż się stał całkiem czarny

Teatr

Zwykłość (Agata Becher)

W „Odysei. Historii dla Hollywoodu” Krzysztof Warlikowski pozostawia nas w wiecznej męce niejednoznaczności

Nie o czynach płonących jak ogień (Anka Herbut)

Wiedziałam, że jak rzucimy takie hasła jak western, Siksa czy Magda Dubrowska, to będzie się od nas oczekiwać westernu Tarantino, jakiegoś „Kill Billa” o zemście kowbojek – mówi współtwórczyni spektaklu „O czynach niszczących opowieść”

Wolni ludzie i mechanicy (Anna Pajęcka)

„Raj-potop” to całkiem klasycznie jak na Jaremkę wystawiona komedia. Jakby wobec wyzwań późnego kapitalizmu śmiech stawał się ostatnim bastionem niewinności

Ślad psiej łapy (Piotr Morawski)

Instalacja w przedstawieniu Klaudii Hartung-Wójciak to ślady, resztki, remiksy, kolaże – tak działać ma afektywne nekroarchiwum, które nigdy nie zmieni się w pomnik, na zawsze pozostanie performansem

Koń, który mówi (Witold Mrozek)

„W teatrze jest wszystko możliwe”, wyśpiewane w „Onko” Szczawińskiej jest zarazem gorzką ironią, jak i stwierdzeniem faktu – nie tyle może wyznaniem wiary, ile uchwyceniem doświadczenia

Wiersze

wiersze (Monika Gromala)

Ziemia

Mieszko i inni (Stanisław Łubieński)

Drzewa w naszej okolicy traktujemy jak coś oczywistego, codziennego, niezmiennego – zupełnie jak kamienice, ulice czy latarnie. A przecież każde z nich jest wyjątkowe i niepowtarzalne

]]>

Film

Między wyskokiem a upadkiem (Iwona Kurz)

Vinterberg demonstruje współudział kina w piciu – może kamera nie bywa pijana, ale obraz filmowy stale zachęca do rauszu

Jak być kochaną (Michał Walkiewicz)

Pytanie, które w „Sweat” Magnusa von Horna będzie powracać i do którego grająca trenerkę Magdalena Koleśnik potrafi sprowokować jednym spojrzeniem, dotyczy moralności: czy Sylwia wie, że sprzedaje blagę?

Amnezja i alienacja (Piotr Mirski)

Debiutancka „Niepamięć”, wyrastająca z greckiej Nowej Fali, przypomina twórczość Yorgosa Lanthimosa, najbardziej prominentnego reżysera nurtu

Jabłka, pomarańcze i sześć ziaren granatu (Klaudia Rachubińska)

Autor „Niepamięci” wyrasta ze środowiska greckiej Nowej Fali jako szukający własnej drogi przedstawiciel „drugiego pokolenia”. I choć sytuuje swój film w pokrewnych konwencjach estetycznych, próbuje mówić w tym języku o czymś innym

Literatura

Trywialne iluminacje (Agata Pyzik)

„Tęsknota za lepszym światem” najlepiej pokazuje skalę możliwości Ottessy Moshfegh – zaskakujące zaangażowanie ciała, wchłaniania i wydalania, rozkładu, starzenia się, fizjologii i struktury ludzkiego pragnienia, które rzadko wygląda estetycznie

Generowanie błędów (Maciej Jakubowiak)

W „Małych rączkach” i „Świetlistej republice” Andrés Barba bawi się językiem jak dziecko, niefrasobliwie, nieodpowiedzialnie i niebezpiecznie. Pokazuje przy tym, że to, co jest narzędziem okrucieństwa, jest też siłą napędową literatury

Martwa natura z gnijącymi owocami (Dariusz Sośnicki)

„Zakochany” Hayesa tkwi po szyję w konwencji noir. Mamy i mężczyznę w kryzysie, i wielkie, trochę mroczne i duszne miasto, i prawie femme fatale, i nieudaną miłość

Media

Kolekcjonując internet (Ewa Drygalska)

Kiedy Beeple sprzedał cyfrową wersję swojej pracy za 69 millionów dolarów, internet i rynek sztuki zawrzały. To nie pomyłka, za JPG-a zapłacono 15 milionów dolarów więcej niż za „Nimfy” Moneta. Czym właściwie jest kryptoart?

Muzyka

Skrzypce i UFO (Michał Wieczorek)

W ludowej operze „Diabelskie skrzypce” mazurki i oberki splatają się z awangardowymi technikami oraz elektroniką, która nadaje muzyce psychodeliczny, odrealniony klimat

Obyczaje

Rewolucja i depresja (J. Szpilka)

Transpłciowość Paula Preciado opisana w „Testo ćpunie” to projekt czerpiący obficie z technoutopijnych koncepcji cyberfeminizmu. Zgodnie z nimi nowe technologie dostarczają narzędzi do przezwyciężenia porządku płci i cielesności

Własna historia (Aleksandra Boćkowska)

Pięć lat temu byłoby niemożliwe mieć numer po numerze znaną pisarkę, bardzo znaną aktywistkę, znaną feministkę, znanego dziennikarza. Nie odważyliby się na publiczny coming out – mówią redaktorzy magazynu „Replika”

Koniec ojców (Michał R. Wiśniewski)

Ojcostwo jest jak duża opozycyjna partia, która od lat nie może wygrać wyborów – jako projekt jest skompromitowane, na jego gruzach trzeba zbudować nową narrację

Sztuka

W poszukiwaniu komunikacji (Marta Czyż)

Każdy profesor ma swój sposób i szablon na produkcję artysty, tylko po jakimś czasie on się wyczerpuje. Ilu jest nam potrzebnych następnych młodych artystów od Tarasa, Bałki czy Kowala? – mówią studenci i studentki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Kochajcie go (Anna Pajęcka)

Rzeczywistość opisywana w pracach Pawła Żukowskiego jest niegramotna, dziwaczna, wyciągnięta ze śmietnika. Albo po prostu z polskiej rzeczywistości, która nie jest o ładnych rzeczach, chyba że na pocztówkach

Archiwa i manifesty (Anna Pajęcka)

W ramach stażu, który odbywałam na studiach, spędziłam kilka miesięcy w archiwum jednej z warszawskich instytucji sztuki. Nigdy nie doświadczyłam władzy kreowania archiwów tak mocno jak podczas tych bezpłatnych praktyk

Iluzjonistka (Agnieszka Drotkiewicz)

Uważałam malarstwo za swoje powołanie, ale zdecydowałam się porzucić je z dnia na dzień, nie radząc sobie z kolorem. Ostatni obraz malowałam tak długo, aż się stał całkiem czarny

Teatr

Zwykłość (Agata Becher)

W „Odysei. Historii dla Hollywoodu” Krzysztof Warlikowski pozostawia nas w wiecznej męce niejednoznaczności

Nie o czynach płonących jak ogień (Anka Herbut)

Wiedziałam, że jak rzucimy takie hasła jak western, Siksa czy Magda Dubrowska, to będzie się od nas oczekiwać westernu Tarantino, jakiegoś „Kill Billa” o zemście kowbojek – mówi współtwórczyni spektaklu „O czynach niszczących opowieść”

Wolni ludzie i mechanicy (Anna Pajęcka)

„Raj-potop” to całkiem klasycznie jak na Jaremkę wystawiona komedia. Jakby wobec wyzwań późnego kapitalizmu śmiech stawał się ostatnim bastionem niewinności

Ślad psiej łapy (Piotr Morawski)

Instalacja w przedstawieniu Klaudii Hartung-Wójciak to ślady, resztki, remiksy, kolaże – tak działać ma afektywne nekroarchiwum, które nigdy nie zmieni się w pomnik, na zawsze pozostanie performansem

Koń, który mówi (Witold Mrozek)

„W teatrze jest wszystko możliwe”, wyśpiewane w „Onko” Szczawińskiej jest zarazem gorzką ironią, jak i stwierdzeniem faktu – nie tyle może wyznaniem wiary, ile uchwyceniem doświadczenia

Wiersze

wiersze (Monika Gromala)

Ziemia

Mieszko i inni (Stanisław Łubieński)

Drzewa w naszej okolicy traktujemy jak coś oczywistego, codziennego, niezmiennego – zupełnie jak kamienice, ulice czy latarnie. A przecież każde z nich jest wyjątkowe i niepowtarzalne

]]>
Fri, 18 Jun 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/309]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/309

Film

Wybory nieprzedstawione (Jakub Majmurek)

Jeśli filmowcy znad Wisły kierowali kamerę na wyborczą walkę, to na ogół po to, by powiedzieć widzom, że od polityki najlepiej trzymać się z daleka. Kino nie tylko przegapiło fascynujący temat, ale też zawiodło polską sferę publiczną

Otwarty horyzont (Jakub Socha)

Nakręcony przez Zhao z niespotykanym wyczuciem „Nomadland” opowiada o tej Ameryce, gdzie można patrzeć i jechać przed siebie do woli

Och, Żenia! (Bartosz Żurawiecki)

Najnowszemu filmowi Małgorzaty Szumowskiej najbardziej szkodzi „wszystkoizm”. Czegóż tu nie ma! Jest i satyra na mieszczaństwo, i dramat mistyczny, i dramat psychologiczny, są powidoki Kieślowskiego, są sztuczki magiczne i ożywające na ścianie obrazki

Stół, którego tu nie ma (Jakub Majmurek)

Zawarte w filmie „Oslo” pragnienie, by Izraelczycy i Palestyńczycy usiedli do stołu i wypracowali pokój, wydaje się tyleż zrozumiałe i szlachetne, ile naiwne, oderwane od tego, jak wyglądają dziś konflikt na Bliskim Wschodzie i jego polityka

Literatura

Zagadki i labirynty (Paulina Małochleb)

Wszyscy cierpimy na zatrucie historią, nigdy, w żadnej narracji o przeszłości jej nie pokonamy. Ona nas zawsze przeżuwa i wypluwa. Czasem w nowej formie, ale częściej jednak w postaci miazgi – mówi autor powieści „Pulverkopf”

Nie cierpię scen łóżkowych (Adam Pluszka)

Lubię tłumaczyć literaturę młodzieżową, bo częściej niż ta skierowana do innych odbiorców jest bezpretensjonalna, zabawna, daje pole do popisu w dialogach. Wiele z najwybitniejszych dzieł światowej literatury powstało dla dzieci i młodzieży

Muzyka

Jak się robi underground (Rafał Księżyk)

Jarocin był wtedy jak Facebook: jak cię tam nie było, to nikt o tobie nie wiedział  – rozmowa o muzyce i scenie alternatywnej czasów transformacji

Kim jest kobieta (Piotr Szwed)

Pięć lat po solidnym, ale i nieco bezbarwnym „Clashes” Monika Brodka wydaje znacznie ciekawszy album. Zdeformowanym brzmieniem, popowymi melodiami i niepokojącym wizerunkiem zarysowuje pytania dotyczące tożsamości

MUZYKA 2.1: Aleksandra Słyż (Jan Topolski)

Jej pierwszy album, „Human Glory”, wydany na kasecie w zeszłym roku, podbił krytykę muzyczną. Ale ta młoda kompozytorka i sound designerka ma już za sobą parę lat doświadczeń w elektronice, choreografii i instalacjach

Jeszcze więcej wszystkiego (Mateusz Witkowski)

Rozmach całego przedsięwzięcia jest dość imponujący, black midi zdają się mówić: „połknęliśmy całą muzykę i patrzcie, co nam wyszło”

Obyczaje

Nosy transformacji (Witold Mrozek)

Gipsowe nosy, dekoracyjne ananasy, zeszyty w myszkę miki, pożar GS-u i banknoty z Kopernikiem – rozmawiamy z artystkami i artystami, dla których transformacja była doświadczeniem dzieciństwa

Sztuka

Wytwarzanie muzeum (Adam Mazur)

Odkąd pracuję w muzeum, ciągle pytam o sens tej instytucji, o uzasadnienie jej istnienia – mówi  dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Pułapka (Piotr Morawski)

„Serce” Wiktora Bagińskiego jest nie tyle narracją o rozpadzie, ile narracją rozpadu, dezintegracji i braku języka

Bryki i kleksy (Stanisław Godlewski)

Najbardziej uderzający w teatralnej realizacji „Akademii Pana Kleksa” jest brak jakiejkolwiek interpretacji. Całość toczy się zgodnie z literą tekstu

Chora na słowa (Julia Niedziejko)

W „4.48 Psychosis” Sarah Kane mamy do czynienia z paradoksem, bo zaczynamy rozumieć narratorkę dzięki jej niekomunikatywności.  Doskonale wychwytuje to Demirski, czyniąc właśnie tekst głównym bohaterem spektaklu

Wiersze

wiersze (Tomasz Bąk)

Ziemia

Niejedni (Agata Szydłowska)

Kolonie mikroorganizmów zasiedlają środowisko wewnątrz nas. Naszymi miękkimi wnętrznościami otulamy inne habitaty. Jesteśmy porowaci, przepuszczalni, niedomknięci – o potrzebie rozszczelnienia mentalnych granic między człowiekiem a światem

]]>

Film

Wybory nieprzedstawione (Jakub Majmurek)

Jeśli filmowcy znad Wisły kierowali kamerę na wyborczą walkę, to na ogół po to, by powiedzieć widzom, że od polityki najlepiej trzymać się z daleka. Kino nie tylko przegapiło fascynujący temat, ale też zawiodło polską sferę publiczną

Otwarty horyzont (Jakub Socha)

Nakręcony przez Zhao z niespotykanym wyczuciem „Nomadland” opowiada o tej Ameryce, gdzie można patrzeć i jechać przed siebie do woli

Och, Żenia! (Bartosz Żurawiecki)

Najnowszemu filmowi Małgorzaty Szumowskiej najbardziej szkodzi „wszystkoizm”. Czegóż tu nie ma! Jest i satyra na mieszczaństwo, i dramat mistyczny, i dramat psychologiczny, są powidoki Kieślowskiego, są sztuczki magiczne i ożywające na ścianie obrazki

Stół, którego tu nie ma (Jakub Majmurek)

Zawarte w filmie „Oslo” pragnienie, by Izraelczycy i Palestyńczycy usiedli do stołu i wypracowali pokój, wydaje się tyleż zrozumiałe i szlachetne, ile naiwne, oderwane od tego, jak wyglądają dziś konflikt na Bliskim Wschodzie i jego polityka

Literatura

Zagadki i labirynty (Paulina Małochleb)

Wszyscy cierpimy na zatrucie historią, nigdy, w żadnej narracji o przeszłości jej nie pokonamy. Ona nas zawsze przeżuwa i wypluwa. Czasem w nowej formie, ale częściej jednak w postaci miazgi – mówi autor powieści „Pulverkopf”

Nie cierpię scen łóżkowych (Adam Pluszka)

Lubię tłumaczyć literaturę młodzieżową, bo częściej niż ta skierowana do innych odbiorców jest bezpretensjonalna, zabawna, daje pole do popisu w dialogach. Wiele z najwybitniejszych dzieł światowej literatury powstało dla dzieci i młodzieży

Muzyka

Jak się robi underground (Rafał Księżyk)

Jarocin był wtedy jak Facebook: jak cię tam nie było, to nikt o tobie nie wiedział  – rozmowa o muzyce i scenie alternatywnej czasów transformacji

Kim jest kobieta (Piotr Szwed)

Pięć lat po solidnym, ale i nieco bezbarwnym „Clashes” Monika Brodka wydaje znacznie ciekawszy album. Zdeformowanym brzmieniem, popowymi melodiami i niepokojącym wizerunkiem zarysowuje pytania dotyczące tożsamości

MUZYKA 2.1: Aleksandra Słyż (Jan Topolski)

Jej pierwszy album, „Human Glory”, wydany na kasecie w zeszłym roku, podbił krytykę muzyczną. Ale ta młoda kompozytorka i sound designerka ma już za sobą parę lat doświadczeń w elektronice, choreografii i instalacjach

Jeszcze więcej wszystkiego (Mateusz Witkowski)

Rozmach całego przedsięwzięcia jest dość imponujący, black midi zdają się mówić: „połknęliśmy całą muzykę i patrzcie, co nam wyszło”

Obyczaje

Nosy transformacji (Witold Mrozek)

Gipsowe nosy, dekoracyjne ananasy, zeszyty w myszkę miki, pożar GS-u i banknoty z Kopernikiem – rozmawiamy z artystkami i artystami, dla których transformacja była doświadczeniem dzieciństwa

Sztuka

Wytwarzanie muzeum (Adam Mazur)

Odkąd pracuję w muzeum, ciągle pytam o sens tej instytucji, o uzasadnienie jej istnienia – mówi  dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi

Teatr

Pułapka (Piotr Morawski)

„Serce” Wiktora Bagińskiego jest nie tyle narracją o rozpadzie, ile narracją rozpadu, dezintegracji i braku języka

Bryki i kleksy (Stanisław Godlewski)

Najbardziej uderzający w teatralnej realizacji „Akademii Pana Kleksa” jest brak jakiejkolwiek interpretacji. Całość toczy się zgodnie z literą tekstu

Chora na słowa (Julia Niedziejko)

W „4.48 Psychosis” Sarah Kane mamy do czynienia z paradoksem, bo zaczynamy rozumieć narratorkę dzięki jej niekomunikatywności.  Doskonale wychwytuje to Demirski, czyniąc właśnie tekst głównym bohaterem spektaklu

Wiersze

wiersze (Tomasz Bąk)

Ziemia

Niejedni (Agata Szydłowska)

Kolonie mikroorganizmów zasiedlają środowisko wewnątrz nas. Naszymi miękkimi wnętrznościami otulamy inne habitaty. Jesteśmy porowaci, przepuszczalni, niedomknięci – o potrzebie rozszczelnienia mentalnych granic między człowiekiem a światem

]]>
Fri, 04 Jun 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/308]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/308

Film

Bardzo dobry zły serial (Ewa Stusińska)

„Sexify” – jak na serial, który po raz pierwszy na taką skalę zmierzył się polską seksualną impotencją – może nie spełnia nagromadzonych oczekiwań, nie zachwyca progresywnością ani nie zawstydza śmiałością. Nie kończy się orgazmem, ale wypada nad wyraz przyzwoicie

Gniew (Agnieszka Jakimiak)

Serial w reżyserii Barry’ego Jenkinsa zwalnia tempo narzucone przez Whiteheada i inaczej rozkłada akcenty. Jest nie mniej brutalny, ale bardziej niż opowieścią o ucieczce jest historią o ziemi – o przynależności do gruntu i o krwi, która wsiąka w pola

Pułapka dioramy (Sebastian Smoliński)

Peck sugeruje, że jego serial „Wytępić to całe bydło” jest potrzebny, aby pokonać kolektywne wyparcie, przypomnieć mieszkańcom Zachodu o tych faktach, których nie chcą przyjąć do wiadomości. W pewnych aspektach dokument wyważa jednak otwarte drzwi

Instant zen (Darek Arest)

Obrazy pełne harmonii, kojący głos zza kadru, brak konfliktu i zero napięcia. Po dziesięciu 20-minutowych odcinkach medytacyjnego „Świata spokoju” mam ochotę gryźć i drapać

Proste historie (Marta Bałaga)

To, co inni nazwaliby pracą, w naszym przypadku oznacza po prostu gadanie o życiu, o naszych rodzinach i przyjaciołach – mówi stały scenarzysta Kelly Reichardt, jednej z najciekawszych amerykańskich reżyserek. Ich nowy film, „Pierwsza krowa”, można już oglądać w kinach

Literatura

Jak w chorobę (Adam Pluszka)

Kiedy zaczynałem, nie chodziło mi właściwie o to, żeby zrobić przekład tego i innych wierszy, których tytułów już nie pamiętam, ale żeby je przeczytać ze zrozumieniem – czyli napisać je sobie po polsku. Choć potem doszły inne motywy, tamto nastawienie właściwie towarzyszy mi do dzisiaj

Zbrodnicze marzenia (Jerzy Jarniewicz)

W „Między światem a mną” Ta-Nehisi Coates pisze nie o teoriach, ale o „batach powozowych, kleszczach, pogrzebaczach, piłach”. To jest nagi leksykon amerykańskiego rasizmu. A może prościej: to jest amerykański rasizm

Wolność prasy (George Orwell)

Naszym prawdziwym wrogiem jest umysł działający jak gramofon, niezależnie od tego, czy pasuje mu płyta, która leci w danym momencie – pisze autor „Folwarku zwierzęcego” w przedmowie pierwszy raz publikowanej w języku polskim

Muzyka

Romantyczność (Jakub Orzeszek)

Nowy album Marianne Faithfull stawiam obok „You Want It Darker” Leonarda Cohena, „Blackstar” Davida Bowiego czy „Ghosteen” Bad Seedsów. Wszystkie na swój sposób przetwarzają żałobę na język muzyki

Zły Karol (Adam Wiedemann)

Nigdy jeszcze nie spotkałem się z biografią, której bohater byłby obiektem aż tak wielkiej niechęci badacza. Danuta Gwizdalanka trochę za bardzo przejęła się swoim wstępnym założeniem, że będzie postać Karola Szymanowskiego „odbrązawiać”, i czyni to z ogromnym zaangażowaniem emocjonalnym

Energia i anarchia (Marcin Bogucki)

Trendy tegorocznego konkursu Eurowizji: silna kobiecość i nietoksyczna męskość. Pod względem wizualnym był to pojedynek srebrnych sukienek, synchronicznych układów tanecznych i neonowych napisów w wizualizacjach, a pod względem muzycznym instrumentów dętych oraz wysokich głosów

Rewanż nerdów (Sebastian Rerak)

Otwartość, z jaką girl in red podejmuje tematy depresji i seksualności, sprawia, że w jej piosenkach echa własnych doświadczeń znajduje cały tabun millenialsów i przedstawicieli pokolenia Z. Artystek, które w ostatnich latach podbój sceny muzycznej zaczęły z własnej sypialni, jest jednak więcej

Tworzenie euforii (Maciej Krawiec)

Nie można mówić o Sons of Kemet bez wspomnienia o barbadoskiej tradycji ulicznych imprez w stylu soca, nowoorleańskich orkiestrach dętych, londyńskiej scenie klubowej. Jazzowy kwartet wplata ich język do swoich kompozycji. Ten taneczny żywioł zniewala

Obyczaje

Wirusy i ludzie (Jakub Socha)

Zero gonzo, nieznośnego pompowania własnego ego. Ani słowa o psychologii. Mało o krajobrazie. David Quammen biegnie w „Zarazie” za wiedzą

Sztuka

Wiele perspektyw (Karol Sienkiewicz)

Agata Bogacka nie zatrzymuje się na powierzchni. Często powtarza, że jej obrazy to wyraz przepracowywania emocji, relacji międzyludzkich. Abstrakcja czyni je bardziej uniwersalnymi

Wystawianie się (Paulina Domagalska)

„Świat wzorcowy” – wystawa prac Katarzyny Kozyry – to odejście od retrospektywy jako chronologicznego łańcucha prac, który zawsze w podobny sposób ciągnie się przez białe ściany muzeum

Człowiek sam jest stwórcą (Till Briegleb)

Beuys sprzątał las ze swoimi studentami w ramach protestu przeciwko rzekomej „dyktaturze partii” w RFN, a także prowokował demonstracjami i pochodami karnawałowymi wymierzonymi przeciwko zakupowi jego własnych dzieł

Obecność (Karolina Plinta)

Ponoć większość ludzi ma tak, że przyjeżdża do Michałowic tylko na kilka dni, po czym przedłuża pobyt o tydzień, dwa, miesiąc. Albo w ogóle zostaje, znajdując tu sobie schronienie na czas nieokreślony

Teatr

Pas transmisyjny (Katarzyna Niedurny)

Jest dobry moment na poszukiwanie nowych środków przekazu, czy też nowych sposobów pisania. I emocje mogą stać się przydatnym punktem wyjścia do myślenia o tym, jak odświeżyć dostępne nam formuły – rozmowa krytyków teatralnych

Decyzje montażowe (Aleksandra Boćkowska)

„Dialog” jest po to, by się zaopiekować dramatem. To jest gatunek wrażliwy jak roślinki. A przy tym chwyta swój czas szybciej niż beletrystyka i co innego wydobywa – mówią redaktorzy miesięcznika

Wiersze

wiersze (Patrycja Sikora)

Ziemia

O umieraniu roślin i zwierząt (Robert Pucek)

Nawet w przypadku niższych zwierząt człowiek nie potrafi się oprzeć pokusie antropomorfizacji. W tym przypadku antropomorfizacji agonii. A przecież „rzeź” trutni możemy potraktować jako złuszczanie martwego naskórka

]]>

Film

Bardzo dobry zły serial (Ewa Stusińska)

„Sexify” – jak na serial, który po raz pierwszy na taką skalę zmierzył się polską seksualną impotencją – może nie spełnia nagromadzonych oczekiwań, nie zachwyca progresywnością ani nie zawstydza śmiałością. Nie kończy się orgazmem, ale wypada nad wyraz przyzwoicie

Gniew (Agnieszka Jakimiak)

Serial w reżyserii Barry’ego Jenkinsa zwalnia tempo narzucone przez Whiteheada i inaczej rozkłada akcenty. Jest nie mniej brutalny, ale bardziej niż opowieścią o ucieczce jest historią o ziemi – o przynależności do gruntu i o krwi, która wsiąka w pola

Pułapka dioramy (Sebastian Smoliński)

Peck sugeruje, że jego serial „Wytępić to całe bydło” jest potrzebny, aby pokonać kolektywne wyparcie, przypomnieć mieszkańcom Zachodu o tych faktach, których nie chcą przyjąć do wiadomości. W pewnych aspektach dokument wyważa jednak otwarte drzwi

Instant zen (Darek Arest)

Obrazy pełne harmonii, kojący głos zza kadru, brak konfliktu i zero napięcia. Po dziesięciu 20-minutowych odcinkach medytacyjnego „Świata spokoju” mam ochotę gryźć i drapać

Proste historie (Marta Bałaga)

To, co inni nazwaliby pracą, w naszym przypadku oznacza po prostu gadanie o życiu, o naszych rodzinach i przyjaciołach – mówi stały scenarzysta Kelly Reichardt, jednej z najciekawszych amerykańskich reżyserek. Ich nowy film, „Pierwsza krowa”, można już oglądać w kinach

Literatura

Jak w chorobę (Adam Pluszka)

Kiedy zaczynałem, nie chodziło mi właściwie o to, żeby zrobić przekład tego i innych wierszy, których tytułów już nie pamiętam, ale żeby je przeczytać ze zrozumieniem – czyli napisać je sobie po polsku. Choć potem doszły inne motywy, tamto nastawienie właściwie towarzyszy mi do dzisiaj

Zbrodnicze marzenia (Jerzy Jarniewicz)

W „Między światem a mną” Ta-Nehisi Coates pisze nie o teoriach, ale o „batach powozowych, kleszczach, pogrzebaczach, piłach”. To jest nagi leksykon amerykańskiego rasizmu. A może prościej: to jest amerykański rasizm

Wolność prasy (George Orwell)

Naszym prawdziwym wrogiem jest umysł działający jak gramofon, niezależnie od tego, czy pasuje mu płyta, która leci w danym momencie – pisze autor „Folwarku zwierzęcego” w przedmowie pierwszy raz publikowanej w języku polskim

Muzyka

Romantyczność (Jakub Orzeszek)

Nowy album Marianne Faithfull stawiam obok „You Want It Darker” Leonarda Cohena, „Blackstar” Davida Bowiego czy „Ghosteen” Bad Seedsów. Wszystkie na swój sposób przetwarzają żałobę na język muzyki

Zły Karol (Adam Wiedemann)

Nigdy jeszcze nie spotkałem się z biografią, której bohater byłby obiektem aż tak wielkiej niechęci badacza. Danuta Gwizdalanka trochę za bardzo przejęła się swoim wstępnym założeniem, że będzie postać Karola Szymanowskiego „odbrązawiać”, i czyni to z ogromnym zaangażowaniem emocjonalnym

Energia i anarchia (Marcin Bogucki)

Trendy tegorocznego konkursu Eurowizji: silna kobiecość i nietoksyczna męskość. Pod względem wizualnym był to pojedynek srebrnych sukienek, synchronicznych układów tanecznych i neonowych napisów w wizualizacjach, a pod względem muzycznym instrumentów dętych oraz wysokich głosów

Rewanż nerdów (Sebastian Rerak)

Otwartość, z jaką girl in red podejmuje tematy depresji i seksualności, sprawia, że w jej piosenkach echa własnych doświadczeń znajduje cały tabun millenialsów i przedstawicieli pokolenia Z. Artystek, które w ostatnich latach podbój sceny muzycznej zaczęły z własnej sypialni, jest jednak więcej

Tworzenie euforii (Maciej Krawiec)

Nie można mówić o Sons of Kemet bez wspomnienia o barbadoskiej tradycji ulicznych imprez w stylu soca, nowoorleańskich orkiestrach dętych, londyńskiej scenie klubowej. Jazzowy kwartet wplata ich język do swoich kompozycji. Ten taneczny żywioł zniewala

Obyczaje

Wirusy i ludzie (Jakub Socha)

Zero gonzo, nieznośnego pompowania własnego ego. Ani słowa o psychologii. Mało o krajobrazie. David Quammen biegnie w „Zarazie” za wiedzą

Sztuka

Wiele perspektyw (Karol Sienkiewicz)

Agata Bogacka nie zatrzymuje się na powierzchni. Często powtarza, że jej obrazy to wyraz przepracowywania emocji, relacji międzyludzkich. Abstrakcja czyni je bardziej uniwersalnymi

Wystawianie się (Paulina Domagalska)

„Świat wzorcowy” – wystawa prac Katarzyny Kozyry – to odejście od retrospektywy jako chronologicznego łańcucha prac, który zawsze w podobny sposób ciągnie się przez białe ściany muzeum

Człowiek sam jest stwórcą (Till Briegleb)

Beuys sprzątał las ze swoimi studentami w ramach protestu przeciwko rzekomej „dyktaturze partii” w RFN, a także prowokował demonstracjami i pochodami karnawałowymi wymierzonymi przeciwko zakupowi jego własnych dzieł

Obecność (Karolina Plinta)

Ponoć większość ludzi ma tak, że przyjeżdża do Michałowic tylko na kilka dni, po czym przedłuża pobyt o tydzień, dwa, miesiąc. Albo w ogóle zostaje, znajdując tu sobie schronienie na czas nieokreślony

Teatr

Pas transmisyjny (Katarzyna Niedurny)

Jest dobry moment na poszukiwanie nowych środków przekazu, czy też nowych sposobów pisania. I emocje mogą stać się przydatnym punktem wyjścia do myślenia o tym, jak odświeżyć dostępne nam formuły – rozmowa krytyków teatralnych

Decyzje montażowe (Aleksandra Boćkowska)

„Dialog” jest po to, by się zaopiekować dramatem. To jest gatunek wrażliwy jak roślinki. A przy tym chwyta swój czas szybciej niż beletrystyka i co innego wydobywa – mówią redaktorzy miesięcznika

Wiersze

wiersze (Patrycja Sikora)

Ziemia

O umieraniu roślin i zwierząt (Robert Pucek)

Nawet w przypadku niższych zwierząt człowiek nie potrafi się oprzeć pokusie antropomorfizacji. W tym przypadku antropomorfizacji agonii. A przecież „rzeź” trutni możemy potraktować jako złuszczanie martwego naskórka

]]>
Fri, 21 May 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/307]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/307

Film

Raga Sharada (Jakub Socha)

W indyjskim „Uczniu” jest coś niespotykanego: to całkiem inna opowieść o stawaniu się artystą

Reset (Marta Bałaga)

Mam takie podejście, że eliminuję siebie. Sama reżyseria to wystarczająca ingerencja w rzeczywistość, którą filmuję. Jestem w kącie i jestem niewidoczny – mówi jeden z najciekawszych polskich dokumentalistów. Jego najnowszy film, „1970”, właśnie otrzymał nagrodę na festiwalu Visions du Réel

HISTORIE LUDOWE: (Nie)umarła klasa (Jakub Majmurek)

Historii robotników nie da się zamknąć w getcie „historii społecznej”. Nie da się jej opowiedzieć, nie opowiadając przy tym historii powszechnej XIX i XX wieku. Robotnik, klasa robotnicza i kwestia robotnicza stanowią jej centralny punkt

Literatura

SAMOTNOŚĆ: Czytanie w myślach (Ilona Wiśniewska)

Na początku pandemii fabuły przypominały nam, jaki był świat chwilę wcześniej. Teraz, kiedy czytam o uściskach dłoni, pocałunkach w policzek, jedyne, co mi przychodzi do głowy, to niestosowność

Próba przyjaźni (Monika Ochędowska)

„Cicho, cichutko” Ignacego Karpowicza nie uprawia miłości. Bawi się za to historią erotycznych toposów oraz ich złożoną gramatyką, sugerując, że jest to zajęcie tyleż rozkoszne, co głęboko raniące

Kotłowanie zdań (Weronika Murek)

Ben Blatt forsuje teorię, według której istnieją czasowniki częściej przypisywane kobietom niż mężczyznom. W książkach pisanych przez mężczyzn kobiety krzyczą w proporcji sześć razy na 10 tysięcy słów

Forma, która słucha (Joanna Mąkowska)

Pozornie ruch nie sprzyja uważności. Potrzebujemy się zatrzymać, żeby zauważyć świat. Jednak Małgorzata Lebda wypracowuje poetykę, w której ruch jest sprzężony z otwieraniem się na innych, ludzkich i pozaludzkich

Z Poego się nie wyrasta (Zofia Zaleska)

Edgar Allan Poe uważał się przede wszystkim za poetę. Ale pisaniem musiał zarabiać na utrzymanie, to dlatego sięgnął po prozę gotycką – mówi autor nowych przekładów „Opowiadań” amerykańskiego klasyka literatury grozy

Muzyka

Światło LED w tunelu (Jakub Knera)

U Marty Forsberg kompozycje tlą się zaledwie i niemal zastygają. Przełamanie następuje czasem dopiero w piętnastej minucie utworu. Idealne ćwiczenie z uważności

Superbohaterki i buntownicy (Wioleta Żochowska)

Na tegorocznym Festiwalu Prawykonań szukałam diagnoz zmieniającej się codzienności, ale nie byłam w stanie nic wyczytać. W niespokojnym czasie chętniej powraca się do tego, co rozpoznane i przyswojone – wygląda na to, że ta zależność dotyczy też kompozytorek i kompozytorów

Cześć wszystkim tchórzom (Bartosz Nowicki)

Album „Bu!” zespołu Róża to znakomitej jakości pop. Elegancki, finezyjny, o dużym przebojowym potencjale. Proste i chwytliwe molodie pełne są aranżacyjnych niuansów, świadczących o doskonałym warsztacie i osłuchaniu muzyków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Całun w spirytusie (Katarzyna Boni)

Choć od roku trudniej nam od śmierci uciekać, to czasem mam poczucie, że zamiast uczyć się o niej mówić, uczymy się o niej nie mówić w nowy sposób

Jak trzeba opowiadać historię (Renata Lis)

Joanna Ostrowska poświęciła „Onym” 10 lat. Trudno uwierzyć, ale 75 lat po wojnie jest to na gruncie polskim praca pionierska

HISTORIE LUDOWE: Bicie i czas (Jakub Zgierski)

Gdy doznajemy traumy, której nie potrafimy udźwignąć, nasze ciało oddziela nas od samych siebie. To może tłumaczyć, dlaczego nie tylko historycy, ale cała polska kultura unika spoglądania na stulecia eksploatacji

HISTORIE LUDOWE: Bujać, bajać (Antonina Tosiek)

Po co tworzyć reportaż o własnym szlachectwie w drugiej dekadzie XXI wieku, kiedy odczarowania wymaga cały paradygmat historii wielkich wydarzeń i wielkich postaci? Michał P. Garapich i Maciej Łubieński udzielają na to pytanie diametralnie różnych odpowiedzi

HISTORIE LUDOWE: Brzuch (Maciej Jakubowiak)

Historię – nie tylko ludową, po prostu: ludzkości – można opowiadać na różne sposoby, ale ostatecznie chodzi o jedzenie i głód. Ostatecznie chodzi o brzuch

HISTORIE LUDOWE: Bugs (Weronika Murek)

Skoro otwarty bunt wobec pana nie przyniósłby żadnej korzyści, stosowano techniki sabotażu: pracowano wolniej, mniej dokładnie, proste czynności zajmowały dwa razy więcej czasu. A pan nie miał wątpliwości: chłop wolny, bo głupi, chłop źle pracuje, bo tępy

HISTORIE LUDOWE: Przeciw podróżowaniu (Małgorzata Sadowska)

Ledwie tu przyjechałam, a już groziło mi ugrzęźnięcie w średnim mieście, które dopiero co wydawało mi się miastem bardzo dużym. Znów trzeba było wsiąść do pociągu, najlepiej pospiesznego, koniecznie do Warszawy

Sztuka

Zasada naczyń połączonych (Anna Pajęcka)

Nowe obrazy Bogny Burskiej to kompozycje zbudowane tak, jakby artystka wiele razy malowała na tym samym płótnie, dbając o to, żeby poprzednie kształty przebijały spod kolejnej warstwy farb. Czerwonych, jak krew, różowych jak skóra

Teatr

HISTORIE LUDOWE: Awans (Witold Mrozek)

W opowieściach o awansie kluczowe są szczegóły, bolesne migawki. Konkretne kompleksy, konkretne rzeczy, których się wstydzimy i wstydziliśmy. Historię swojego obciachu też można kapitalizować

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

HISTORIE LUDOWE: Wyklęty lud i Ziemia (Katarzyna Czeczot)

Opisywanie dziejów klas podporządkowanych bez uwzględnienia mechanizmu podporządkowania natury nie ma szans w pełni wyjaśnić procesów historycznych. Zwierzęta, lasy, lodowce i oceany wciągnięte są w ten sam system dominacji

]]>

Film

Raga Sharada (Jakub Socha)

W indyjskim „Uczniu” jest coś niespotykanego: to całkiem inna opowieść o stawaniu się artystą

Reset (Marta Bałaga)

Mam takie podejście, że eliminuję siebie. Sama reżyseria to wystarczająca ingerencja w rzeczywistość, którą filmuję. Jestem w kącie i jestem niewidoczny – mówi jeden z najciekawszych polskich dokumentalistów. Jego najnowszy film, „1970”, właśnie otrzymał nagrodę na festiwalu Visions du Réel

HISTORIE LUDOWE: (Nie)umarła klasa (Jakub Majmurek)

Historii robotników nie da się zamknąć w getcie „historii społecznej”. Nie da się jej opowiedzieć, nie opowiadając przy tym historii powszechnej XIX i XX wieku. Robotnik, klasa robotnicza i kwestia robotnicza stanowią jej centralny punkt

Literatura

SAMOTNOŚĆ: Czytanie w myślach (Ilona Wiśniewska)

Na początku pandemii fabuły przypominały nam, jaki był świat chwilę wcześniej. Teraz, kiedy czytam o uściskach dłoni, pocałunkach w policzek, jedyne, co mi przychodzi do głowy, to niestosowność

Próba przyjaźni (Monika Ochędowska)

„Cicho, cichutko” Ignacego Karpowicza nie uprawia miłości. Bawi się za to historią erotycznych toposów oraz ich złożoną gramatyką, sugerując, że jest to zajęcie tyleż rozkoszne, co głęboko raniące

Kotłowanie zdań (Weronika Murek)

Ben Blatt forsuje teorię, według której istnieją czasowniki częściej przypisywane kobietom niż mężczyznom. W książkach pisanych przez mężczyzn kobiety krzyczą w proporcji sześć razy na 10 tysięcy słów

Forma, która słucha (Joanna Mąkowska)

Pozornie ruch nie sprzyja uważności. Potrzebujemy się zatrzymać, żeby zauważyć świat. Jednak Małgorzata Lebda wypracowuje poetykę, w której ruch jest sprzężony z otwieraniem się na innych, ludzkich i pozaludzkich

Z Poego się nie wyrasta (Zofia Zaleska)

Edgar Allan Poe uważał się przede wszystkim za poetę. Ale pisaniem musiał zarabiać na utrzymanie, to dlatego sięgnął po prozę gotycką – mówi autor nowych przekładów „Opowiadań” amerykańskiego klasyka literatury grozy

Muzyka

Światło LED w tunelu (Jakub Knera)

U Marty Forsberg kompozycje tlą się zaledwie i niemal zastygają. Przełamanie następuje czasem dopiero w piętnastej minucie utworu. Idealne ćwiczenie z uważności

Superbohaterki i buntownicy (Wioleta Żochowska)

Na tegorocznym Festiwalu Prawykonań szukałam diagnoz zmieniającej się codzienności, ale nie byłam w stanie nic wyczytać. W niespokojnym czasie chętniej powraca się do tego, co rozpoznane i przyswojone – wygląda na to, że ta zależność dotyczy też kompozytorek i kompozytorów

Cześć wszystkim tchórzom (Bartosz Nowicki)

Album „Bu!” zespołu Róża to znakomitej jakości pop. Elegancki, finezyjny, o dużym przebojowym potencjale. Proste i chwytliwe molodie pełne są aranżacyjnych niuansów, świadczących o doskonałym warsztacie i osłuchaniu muzyków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Całun w spirytusie (Katarzyna Boni)

Choć od roku trudniej nam od śmierci uciekać, to czasem mam poczucie, że zamiast uczyć się o niej mówić, uczymy się o niej nie mówić w nowy sposób

Jak trzeba opowiadać historię (Renata Lis)

Joanna Ostrowska poświęciła „Onym” 10 lat. Trudno uwierzyć, ale 75 lat po wojnie jest to na gruncie polskim praca pionierska

HISTORIE LUDOWE: Bicie i czas (Jakub Zgierski)

Gdy doznajemy traumy, której nie potrafimy udźwignąć, nasze ciało oddziela nas od samych siebie. To może tłumaczyć, dlaczego nie tylko historycy, ale cała polska kultura unika spoglądania na stulecia eksploatacji

HISTORIE LUDOWE: Bujać, bajać (Antonina Tosiek)

Po co tworzyć reportaż o własnym szlachectwie w drugiej dekadzie XXI wieku, kiedy odczarowania wymaga cały paradygmat historii wielkich wydarzeń i wielkich postaci? Michał P. Garapich i Maciej Łubieński udzielają na to pytanie diametralnie różnych odpowiedzi

HISTORIE LUDOWE: Brzuch (Maciej Jakubowiak)

Historię – nie tylko ludową, po prostu: ludzkości – można opowiadać na różne sposoby, ale ostatecznie chodzi o jedzenie i głód. Ostatecznie chodzi o brzuch

HISTORIE LUDOWE: Bugs (Weronika Murek)

Skoro otwarty bunt wobec pana nie przyniósłby żadnej korzyści, stosowano techniki sabotażu: pracowano wolniej, mniej dokładnie, proste czynności zajmowały dwa razy więcej czasu. A pan nie miał wątpliwości: chłop wolny, bo głupi, chłop źle pracuje, bo tępy

HISTORIE LUDOWE: Przeciw podróżowaniu (Małgorzata Sadowska)

Ledwie tu przyjechałam, a już groziło mi ugrzęźnięcie w średnim mieście, które dopiero co wydawało mi się miastem bardzo dużym. Znów trzeba było wsiąść do pociągu, najlepiej pospiesznego, koniecznie do Warszawy

Sztuka

Zasada naczyń połączonych (Anna Pajęcka)

Nowe obrazy Bogny Burskiej to kompozycje zbudowane tak, jakby artystka wiele razy malowała na tym samym płótnie, dbając o to, żeby poprzednie kształty przebijały spod kolejnej warstwy farb. Czerwonych, jak krew, różowych jak skóra

Teatr

HISTORIE LUDOWE: Awans (Witold Mrozek)

W opowieściach o awansie kluczowe są szczegóły, bolesne migawki. Konkretne kompleksy, konkretne rzeczy, których się wstydzimy i wstydziliśmy. Historię swojego obciachu też można kapitalizować

Wiersze

wiersze (Grzegorz Wróblewski)

Ziemia

HISTORIE LUDOWE: Wyklęty lud i Ziemia (Katarzyna Czeczot)

Opisywanie dziejów klas podporządkowanych bez uwzględnienia mechanizmu podporządkowania natury nie ma szans w pełni wyjaśnić procesów historycznych. Zwierzęta, lasy, lodowce i oceany wciągnięte są w ten sam system dominacji

]]>
Fri, 07 May 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/306]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/306

Film

Nie stawiaj oporu! (Bartosz Żurawiecki)

Film Piątka idealnie trafia w czas, gdy de facto dopiero odzyskujemy język buntu. Uczymy się go pospiesznie i być może z niewesołą refleksją, że jest już za późno

Pozwól, że opowiem ci o naszej planecie (Marcin Stachowicz)

W globalnym kompleksie filmu przyrodniczego zmieniło się niewiele – wystarczy krótka wycieczka po Netfliksie, żeby przekonać się o niesłabnącej hegemonii białych opowiadaczy i monumentalnych kadrów

Odbicia i pętelki (Jakub Socha)

Reżyser rozłożył matrioszkę, złożył matrioszkę. „Czarny niedźwiedź” to dobra zabawa, zabawa dla inteligentnych, inteligentna zabawa, co samo w sobie nie jest niczym złym, ale równocześnie kusi człowieka, żeby ten rodzaj zabawy trochę obśmiać

Literatura

Ochłapy dziejów (Zofia Król)

Czyta się „Kierunek zwiedzania” z narastającym wrażeniem, że Marcin Wicha napisał tym razem nie książkę, ale budynek

Wielkie pustki (Adam Woźniak)

Tematem „Czarnolasu” jest utrata. Autorce udało się z nim wytrzymać przez 88 stron. Może to właśnie w sam raz? Na książce znać ślady walki. Samotne zdania sprawiają wrażenie wyrwanych pustce

Gorączka (Klara Cykorz)

W „Dziewczynie, kobiecie, innej” Bernardine Evaristo tworzy swoją Wielką Narrację poprzez opowiadanie o ludziach, którzy sami się z wielkimi narracjami zmagają, grzebią w nich, odrzucają je, współtworzą. Opowiada o próbach wykrzyczenia doświadczenia, sprzecznościach aktywizmu

Muzyka

Apokalipsa teraz (Tomasz Bąk)

Wizja końca czasów zaproponowana przez Godspeed You! Black Emperor tym razem niesie ze sobą duże pokłady nadziei. To być może najbardziej przystępny album w dyskografii Kanadyjczyków – pozbawiony ciągnących się w nieskończoność introdukcji i podskórnie przebojowy

Próba odpowiedzi na pytanie (Piotr Kowalczyk)

Jeśli możemy mówić o czymś takim jak pop pandemiczny, to Oxford Drama nagrali jego manifest. To właściwie dziewięć mgnień ostatnich 13 miesięcy, w których komunikacja wirtualna stała się z jednej strony wybawieniem, z drugiej – źródłem lęków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Rok bez miłości (Bartosz Sadulski)

29 marca 2020 roku Tinder zanotował największą liczbę przesunięć jednego dnia: 3 miliardy. Jakby całe Chiny i Indie w jednym momencie szukały miłości

Winda w chmurach (Iwona Kurz)

Aleksandra Zbroja przedstawia się jako DDZTKZMB: Dorosłe Dziecko Zapijaczonego Tatusia, Który Zrył Mi Banię. Przede wszystkim stara się jednak dotrzeć do istoty doświadczenia życia z pijącymi rodzicami i nie przykrywać go ready made hasłami i językami

SAMOTNOŚĆ: Sami przy stoliku (Aleksandra Boćkowska)

Twórczych baterii nie ładują zasięgi. Raczej kameralne sytuacje, w których wymienia się energię. Niezależnie od tego, czy chodzi o rozproszenie emocji po spektaklu, o merytoryczną rozmowę czy balangę po bandzie, muszą być w tym inni ludzie

DELFIN W MALINACH (odc. 12): Kultura dla klimatu (Agnieszka Słodownik)

O narracjach wokół kryzysu klimatycznego, materialności kultury cyfrowej i śladzie pracowniczym rozmawiamy w naszym podkaście z kolektywem „Kultura dla klimatu”

SAMOTNOŚĆ: Serduszka z Instagrama (Renata Lis)

Pojechałam do Łodzi specjalnie, żeby obejrzeć dwa filmy na dzień przed lockdownem. W końcu wyczerpałam wszystkie możliwości. Implozja świata zewnętrznego była faktem. Przestałam wstawać z łóżka

Sztuka

Bez duchownych i papieża (Paulina Domagalska)

Mówimy, że wszystko jest już stracone i jedyne, co można zrobić, to zatańczyć nad własnym grobem. Paradoksalnie taka apokaliptyczna narracja może zmotywować ludzi do działania – Kościół Nihilistów z orędziem do świata

Zazwyczaj maluję miłych ludzi (Arek Gruszczyński)

Jeden kolega zamawia u mnie portrety antybohaterów. Namalowałem Stanisława Dziwisza i Andrzeja Dudę. To jest ciekawa odmiana od malowania uśmiechniętych ludzi, których chciałbym lubić

Wiersze

wiersze (Osińska/Adamowicz)

Ziemia

Planeta na kozetce (Błażej Strzelczyk)

Zmiana klimatu ogromnie nakręca nierówności, a one już teraz są skandaliczne. Ja rozumiem, że ciągle zgłasza pan lęk. Ponieważ człowiek, który myśli, prędzej czy później dojdzie do wniosku, że to, co się dzieje z klimatem, jest potworne, ma prawo odczuwać silne emocje

]]>

Film

Nie stawiaj oporu! (Bartosz Żurawiecki)

Film Piątka idealnie trafia w czas, gdy de facto dopiero odzyskujemy język buntu. Uczymy się go pospiesznie i być może z niewesołą refleksją, że jest już za późno

Pozwól, że opowiem ci o naszej planecie (Marcin Stachowicz)

W globalnym kompleksie filmu przyrodniczego zmieniło się niewiele – wystarczy krótka wycieczka po Netfliksie, żeby przekonać się o niesłabnącej hegemonii białych opowiadaczy i monumentalnych kadrów

Odbicia i pętelki (Jakub Socha)

Reżyser rozłożył matrioszkę, złożył matrioszkę. „Czarny niedźwiedź” to dobra zabawa, zabawa dla inteligentnych, inteligentna zabawa, co samo w sobie nie jest niczym złym, ale równocześnie kusi człowieka, żeby ten rodzaj zabawy trochę obśmiać

Literatura

Ochłapy dziejów (Zofia Król)

Czyta się „Kierunek zwiedzania” z narastającym wrażeniem, że Marcin Wicha napisał tym razem nie książkę, ale budynek

Wielkie pustki (Adam Woźniak)

Tematem „Czarnolasu” jest utrata. Autorce udało się z nim wytrzymać przez 88 stron. Może to właśnie w sam raz? Na książce znać ślady walki. Samotne zdania sprawiają wrażenie wyrwanych pustce

Gorączka (Klara Cykorz)

W „Dziewczynie, kobiecie, innej” Bernardine Evaristo tworzy swoją Wielką Narrację poprzez opowiadanie o ludziach, którzy sami się z wielkimi narracjami zmagają, grzebią w nich, odrzucają je, współtworzą. Opowiada o próbach wykrzyczenia doświadczenia, sprzecznościach aktywizmu

Muzyka

Apokalipsa teraz (Tomasz Bąk)

Wizja końca czasów zaproponowana przez Godspeed You! Black Emperor tym razem niesie ze sobą duże pokłady nadziei. To być może najbardziej przystępny album w dyskografii Kanadyjczyków – pozbawiony ciągnących się w nieskończoność introdukcji i podskórnie przebojowy

Próba odpowiedzi na pytanie (Piotr Kowalczyk)

Jeśli możemy mówić o czymś takim jak pop pandemiczny, to Oxford Drama nagrali jego manifest. To właściwie dziewięć mgnień ostatnich 13 miesięcy, w których komunikacja wirtualna stała się z jednej strony wybawieniem, z drugiej – źródłem lęków

Obyczaje

SAMOTNOŚĆ: Rok bez miłości (Bartosz Sadulski)

29 marca 2020 roku Tinder zanotował największą liczbę przesunięć jednego dnia: 3 miliardy. Jakby całe Chiny i Indie w jednym momencie szukały miłości

Winda w chmurach (Iwona Kurz)

Aleksandra Zbroja przedstawia się jako DDZTKZMB: Dorosłe Dziecko Zapijaczonego Tatusia, Który Zrył Mi Banię. Przede wszystkim stara się jednak dotrzeć do istoty doświadczenia życia z pijącymi rodzicami i nie przykrywać go ready made hasłami i językami

SAMOTNOŚĆ: Sami przy stoliku (Aleksandra Boćkowska)

Twórczych baterii nie ładują zasięgi. Raczej kameralne sytuacje, w których wymienia się energię. Niezależnie od tego, czy chodzi o rozproszenie emocji po spektaklu, o merytoryczną rozmowę czy balangę po bandzie, muszą być w tym inni ludzie

DELFIN W MALINACH (odc. 12): Kultura dla klimatu (Agnieszka Słodownik)

O narracjach wokół kryzysu klimatycznego, materialności kultury cyfrowej i śladzie pracowniczym rozmawiamy w naszym podkaście z kolektywem „Kultura dla klimatu”

SAMOTNOŚĆ: Serduszka z Instagrama (Renata Lis)

Pojechałam do Łodzi specjalnie, żeby obejrzeć dwa filmy na dzień przed lockdownem. W końcu wyczerpałam wszystkie możliwości. Implozja świata zewnętrznego była faktem. Przestałam wstawać z łóżka

Sztuka

Bez duchownych i papieża (Paulina Domagalska)

Mówimy, że wszystko jest już stracone i jedyne, co można zrobić, to zatańczyć nad własnym grobem. Paradoksalnie taka apokaliptyczna narracja może zmotywować ludzi do działania – Kościół Nihilistów z orędziem do świata

Zazwyczaj maluję miłych ludzi (Arek Gruszczyński)

Jeden kolega zamawia u mnie portrety antybohaterów. Namalowałem Stanisława Dziwisza i Andrzeja Dudę. To jest ciekawa odmiana od malowania uśmiechniętych ludzi, których chciałbym lubić

Wiersze

wiersze (Osińska/Adamowicz)

Ziemia

Planeta na kozetce (Błażej Strzelczyk)

Zmiana klimatu ogromnie nakręca nierówności, a one już teraz są skandaliczne. Ja rozumiem, że ciągle zgłasza pan lęk. Ponieważ człowiek, który myśli, prędzej czy później dojdzie do wniosku, że to, co się dzieje z klimatem, jest potworne, ma prawo odczuwać silne emocje

]]>
Fri, 23 Apr 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/305]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/305

Film

Jedna cholerna rzecz za drugą (Tomasz Bąk)

Historia przedstawiona w „Can’t Get You Out of My Head” to nie tylko ludzie pociągający za sznurki – to także substancje, które pozwalają im to robić, albo, częściej, sprawiają, że tego nie robią

Rok pandemicznego kina (Jakub Majmurek)

Kino czasów pandemii wydaje się wyjątkowo czułe na kruchość. A może to my jako odbiorcy się na nią uwrażliwiamy

Seriale i metoda (Agnieszka Jakimiak)

Przeglądam tytuły seriali, które migały mi przed oczyma z nadzwyczajną – jak na byłą serialową agnostyczkę – częstotliwością. Nie ma się co oszukiwać, w 2021 roku oglądam wszystko

Literatura

Tak dobrze, że nigdzie (Krzysztof Sztafa)

Zbiór opowiadań „O perspektywach rozwoju małych miasteczek” Małgorzaty Boryczki świetnie zdaje sprawę z nasycenia przedstawieniami plebejskimi w polskiej prozie. Wymagają one coraz bardziej charakternego punktu wyjścia

Przylgnąć do istnienia (Olga Drenda)

W miejscowościach turystycznych można natknąć się na atrakcje obiecujące „kino 7D”; obcowanie z filozoficzną wiśnią Jolanty Brach-Czainy przypomina właśnie taką wielowymiarową przygodę, tyle że naprawdę

Wydaję oświadczenie (Maciej Jakubowiak)

Jeżeli budujemy świat, który jest niesprawiedliwy, to musimy liczyć się z tym, że w pewnym momencie słabsi się ogarną i spalą nam chaty. Nie chodzi o miejsce, w którym się żyje, ale o to, jakie się buduje stosunki z osobami wokół – mówi autorka powieści „Łyski liczą do trzech”

Nie wiecie nawet połowy (Jakub Socha)

Gdyby szukać dla pisarstwa Kazuo Ishiguro odpowiednika na półkach w piekarni, byłby to staroświecki, dobrze wypieczony chleb baltonowski

Garwolin i z powrotem (Dariusz Sośnicki)

Skoro napisanie drugiej książki jest tak trudne, że prawie niemożliwe, można przecież znowu napisać pierwszą – o „Cukrach” Doroty Kotas

Przerobieni na fikcję (Renata Lis)

Stein i Toklas są najsłynniejszą parą tamtej epoki, w istocie jednak żyły obok lesbijskiego Paryża, wyraźnie odstając od dominujących w tym środowisku stylów

Media

Sobota, szósta rano (Aleksandra Boćkowska)

„Musimy patrzeć władzy na ręce. Może wychodzi z nas idealizm, ale w coś trzeba wierzyć. Z jakiegoś powodu znaleźliśmy się tutaj, na pewno nie tylko dla pieniędzy” – mówią zastępczyni i redaktor naczelny lubelskiego „Dziennika Wschodniego”, niedawno zwolnieni z pracy

Hetman na beznadziejnej pozycji (Paweł Kozioł)

Najnowsze programy szachowe uczą się grać, rozgrywając ze sobą miliony partii. Żaden człowiek im nie mówi, że hetman jest więcej wart niż pionek. W sumie nikt nie wie, czego właściwie się uczą

Muzyka

Różne bajki (Maciej Krawiec)

Tomasz Chyła zagrał va banque. Nowi muzycy, mnogość stylistyk, a do tego jeszcze teledysk, który wygląda jak fanowskie wideo zespołu Slipknot... Musiałby nastąpić cud, żeby na płycie „da Vinci” wszystko się artystycznie zgodziło

Piękny śmietnik świata (Piotr Szwed)

Nowa płyta Błażeja Króla to produkcja zrobiona z odpadków, ścinek, dźwiękowych rupieci. Na szczęście nie jest ona popowym dziadostwem. Stanowi raczej efektowny muzyczny trash-art

Obyczaje

Cisza po weselu (Filip Springer)

W pustych salach zamkniętych na głucho dla publiczności wiszą wymowne dowody zbrodni, jaką w ciągu ostatnich trzech dekad popełniono w Polsce na fotografii prasowej. I na jej odbiorcach

Sztuka

Z lasu (Anna Pajęcka)

Z monumentalną, samotną „Palmą” Przybyły w sali w BWA nie da się negocjować, bo uruchamia pierwotne tęsknoty, które każą po wyjściu z galerii gapić się i szukać podobnych konstrukcji w drzewach

Najczarniejsza noc (Jakub Bąk)

Trudno dziś powiedzieć, czy z covidowej nocy będzie serce. Wrocławska wystawa odnosi się do zjawisk wcześniejszych i ważniejszych niż sama pandemia

Teatr

Wyzwanie rzucone faktom (Witold Mrozek)

Czy spodoba się to lemomaniakom i lemologom? Tego nie wiem. Wiem za to, że „Kongres futurologiczny” Agnieszki Jakimiak to udane połączenie medytacji, stand-upu i terapii grupowej

Wiersze

wiersze (Łukasz Podgórni)

Ziemia

Uczciwa nadzieja pesymistów (Dawid Juraszek)

Uświadomienie sobie całego ogromu niebezpieczeństwa dla obecnego modelu cywilizacji, jakie przychodzi ze strony samego tego modelu, jest doświadczeniem transformującym – polemika z tekstem Kamila Fejfera

]]>

Film

Jedna cholerna rzecz za drugą (Tomasz Bąk)

Historia przedstawiona w „Can’t Get You Out of My Head” to nie tylko ludzie pociągający za sznurki – to także substancje, które pozwalają im to robić, albo, częściej, sprawiają, że tego nie robią

Rok pandemicznego kina (Jakub Majmurek)

Kino czasów pandemii wydaje się wyjątkowo czułe na kruchość. A może to my jako odbiorcy się na nią uwrażliwiamy

Seriale i metoda (Agnieszka Jakimiak)

Przeglądam tytuły seriali, które migały mi przed oczyma z nadzwyczajną – jak na byłą serialową agnostyczkę – częstotliwością. Nie ma się co oszukiwać, w 2021 roku oglądam wszystko

Literatura

Tak dobrze, że nigdzie (Krzysztof Sztafa)

Zbiór opowiadań „O perspektywach rozwoju małych miasteczek” Małgorzaty Boryczki świetnie zdaje sprawę z nasycenia przedstawieniami plebejskimi w polskiej prozie. Wymagają one coraz bardziej charakternego punktu wyjścia

Przylgnąć do istnienia (Olga Drenda)

W miejscowościach turystycznych można natknąć się na atrakcje obiecujące „kino 7D”; obcowanie z filozoficzną wiśnią Jolanty Brach-Czainy przypomina właśnie taką wielowymiarową przygodę, tyle że naprawdę

Wydaję oświadczenie (Maciej Jakubowiak)

Jeżeli budujemy świat, który jest niesprawiedliwy, to musimy liczyć się z tym, że w pewnym momencie słabsi się ogarną i spalą nam chaty. Nie chodzi o miejsce, w którym się żyje, ale o to, jakie się buduje stosunki z osobami wokół – mówi autorka powieści „Łyski liczą do trzech”

Nie wiecie nawet połowy (Jakub Socha)

Gdyby szukać dla pisarstwa Kazuo Ishiguro odpowiednika na półkach w piekarni, byłby to staroświecki, dobrze wypieczony chleb baltonowski

Garwolin i z powrotem (Dariusz Sośnicki)

Skoro napisanie drugiej książki jest tak trudne, że prawie niemożliwe, można przecież znowu napisać pierwszą – o „Cukrach” Doroty Kotas

Przerobieni na fikcję (Renata Lis)

Stein i Toklas są najsłynniejszą parą tamtej epoki, w istocie jednak żyły obok lesbijskiego Paryża, wyraźnie odstając od dominujących w tym środowisku stylów

Media

Sobota, szósta rano (Aleksandra Boćkowska)

„Musimy patrzeć władzy na ręce. Może wychodzi z nas idealizm, ale w coś trzeba wierzyć. Z jakiegoś powodu znaleźliśmy się tutaj, na pewno nie tylko dla pieniędzy” – mówią zastępczyni i redaktor naczelny lubelskiego „Dziennika Wschodniego”, niedawno zwolnieni z pracy

Hetman na beznadziejnej pozycji (Paweł Kozioł)

Najnowsze programy szachowe uczą się grać, rozgrywając ze sobą miliony partii. Żaden człowiek im nie mówi, że hetman jest więcej wart niż pionek. W sumie nikt nie wie, czego właściwie się uczą

Muzyka

Różne bajki (Maciej Krawiec)

Tomasz Chyła zagrał va banque. Nowi muzycy, mnogość stylistyk, a do tego jeszcze teledysk, który wygląda jak fanowskie wideo zespołu Slipknot... Musiałby nastąpić cud, żeby na płycie „da Vinci” wszystko się artystycznie zgodziło

Piękny śmietnik świata (Piotr Szwed)

Nowa płyta Błażeja Króla to produkcja zrobiona z odpadków, ścinek, dźwiękowych rupieci. Na szczęście nie jest ona popowym dziadostwem. Stanowi raczej efektowny muzyczny trash-art

Obyczaje

Cisza po weselu (Filip Springer)

W pustych salach zamkniętych na głucho dla publiczności wiszą wymowne dowody zbrodni, jaką w ciągu ostatnich trzech dekad popełniono w Polsce na fotografii prasowej. I na jej odbiorcach

Sztuka

Z lasu (Anna Pajęcka)

Z monumentalną, samotną „Palmą” Przybyły w sali w BWA nie da się negocjować, bo uruchamia pierwotne tęsknoty, które każą po wyjściu z galerii gapić się i szukać podobnych konstrukcji w drzewach

Najczarniejsza noc (Jakub Bąk)

Trudno dziś powiedzieć, czy z covidowej nocy będzie serce. Wrocławska wystawa odnosi się do zjawisk wcześniejszych i ważniejszych niż sama pandemia

Teatr

Wyzwanie rzucone faktom (Witold Mrozek)

Czy spodoba się to lemomaniakom i lemologom? Tego nie wiem. Wiem za to, że „Kongres futurologiczny” Agnieszki Jakimiak to udane połączenie medytacji, stand-upu i terapii grupowej

Wiersze

wiersze (Łukasz Podgórni)

Ziemia

Uczciwa nadzieja pesymistów (Dawid Juraszek)

Uświadomienie sobie całego ogromu niebezpieczeństwa dla obecnego modelu cywilizacji, jakie przychodzi ze strony samego tego modelu, jest doświadczeniem transformującym – polemika z tekstem Kamila Fejfera

]]>
Thu, 08 Apr 2021 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2021/304]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/304

Film

Raport o dobrach luksusowych (Marcin Adamczak)

Z raportu „Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej” można dowiedzieć się, że rodakom w przedstawionych do oceny rodzimych filmach podoba się w zasadzie wszystko: reżyseria, scenariusz, zdjęcia, obsada aktorska, a nawet muzyka

Słoń a sprawa chińska (Jakub Socha)

Hu Bo nakręcił swój debiutancki film przed trzydziestką, niestety niedługo później odebrał sobie życie. Był filmowcem niespotykanie utalentowanym, nie dziwi, że został namaszczony przez samego Bélę Tarra

Literatura

Dużo mówić i śnić (Urszula Honek)

Zastanawiam się, jakim pisarzem byłby dzisiaj Mirosław Nahacz. Wyobrażam sobie, jak siedzi na ławce na dworcu autobusowym w Gorlicach. Dworzec wygląda tak samo, tylko dawniej autobusy miały drewniane tabliczki z wypisanymi farbą nazwami miejscowości: Uście Gorlickie, Sękowa, Brunary, Siary, Gładyszów

Nie do czytania (Mikołaj Spodaryk)

Kopiujemy i wklejamy dziś na potęgę, a o dobrym smaku decyduje umiejętność wyławiania co smakowitszych kąsków. Pisanie konceptualne wzoruje się na płynności języka w sieci

Uwaga, alegoryzowane (Rafał Wawrzyńczyk)

„Pół ciastka” Grzegorza Hetmana dałoby się opisać jako książkę o potrzebie wolności, o pracy, o wchodzeniu w dojrzałość, o życiowym kompromisie. Ale może wystarczy napisać, że autor, składając swoje frazy, po prostu zna się na rzeczy

Media

Pociąg z gwiazd (Kamil Fejfer)

Dzisiaj nad Ziemią krążą 1141 satelity Starlink należące do Elona Muska. Do 2027 roku ma ich być ponad 10 tysięcy. Czy wolne od satelitów nocne niebo jest takim dobrem jak czyste powietrze i czyste rzeki?

Życie ze szczególnym okrucieństwem (Aleksander Borszowski)

Zamiast odtwarzać naiwny technooptymizm lat 90., „Cruelty Squad” wtłacza nasze współczesne piekło w ramy wczesnych eksperymentów z 3D. Zobaczyliśmy już przyszłość – wygląda nie jak zaawansowane dema technologiczne, ale jak ułomności ich końcowych realizacji, które kiedyś chętnie ignorowaliśmy

Chcę ci coś powiedzieć (Paulina Domagalska)

„365 Stories I Want To Tell You Before We Both Die” Caveha Zahediego to szczery podkast o szczerości. Jego autotematyczność uzmysławia coś jeszcze – że podkasty są kolejnym internetowym narzędziem do konstruowania tożsamości

Muzyka

Seria zagadek (Piotr Kowalczyk)

Album „Legendo” brzmi, jakby nawiązywał do mitologii ludu, który narodził się gdzieś w głowie Lutto Lento podczas wertowania prac etnograficznych i zakupów na targach staroci

Czekam, co się stanie (Rafał Księżyk)

Zakładając słuchawki, włączając mikrofon, zanurzam się w rzeczywistość, która jest głęboka i otacza mnie z każdej strony. Nie potrzeba tu dalekich egzotycznych wypraw ani specjalistycznego sprzętu. Kluczowe jest chodzenie i słuchanie własnymi uszami

Obyczaje

Obóz bez końca (Iwona Kurz)

W książce „Pogłosy. Dzieci więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych” Marii Buko obóz i wojna nie są żadnym wyjaśnieniem. Osnuwają wszystko mrokiem, niepokojem, niepewnością

Cioty (Mateusz Sobczak)

A więc „ciota” wyparła „ciotę”. Homoseksualista zastąpił czarownicę. Nie tylko w małej wielkopolskiej wiosce leżącej nad Strugą Bawół w cieniu autostrady A2, ale również w słownikach

Komuniści nie są z Marsa, a kobiety z Wenus (Kornelia Sobczak)

Książka „Kobiety w Polsce 1945-1989. Nowoczesność. równouprawnienie, komunizm” odwraca perspektywę – zamiast pytać, co komunizm i socjalizm zrobił z wizją i modelem kobiecości, można zapytać o to, czego nie zrobił z modelem męskości

Sztuka

Złożone tożsamości (Marta Czyż)

Sztuka Henryka Strenga dobrze pokazuje, jak modernizm bywał adaptowany w relacji do silnej kultury lokalnej, jak mieszały się ze sobą historia i tożsamość, splecione w doświadczeniach Holokaustu, nazizmu i stalinizmu. To są zawiłości, które powinniśmy spróbować rozsupłać

Materie (Anka Herbut)

Zastanawiałam się nad tym, na ile same materie pracowały z artystkami, które ich dotykały i odciskały na nich swój ślad. W dziełach sztuki zarchiwizowany jest dotyk i próby współbycia z materią

Teatr

Kij i marchewka (Witold Mrozek)

Wielka jest potęga Magdy Gessler. Bo choć obecny polski minister kultury ma czarny pas judo, profesurę z socjologii i stanowisko pierwszego wicepremiera – wolał jej zejść z drogi

Poza sieci współpracy (Łukasz Wójcicki)

System finansowania tańca i choreografii w Polsce w przeważającej mierze nagradza już nagrodzonych, ale jest na tyle skąpy, że i tak zmusza do ciągłej samopromocji

Lubię próbować rzeczy (Katarzyna Niedurny)

To, co się od zawsze dobrze w Polsce udawało, to przemoc. Kiedy wchodziłem na rynek, starsze pokolenia dosłownie oszalały z nienawiści do nas. Polacy bardzo brzydko się starzeją i atmosfera w teatrze jest tym nasiąknięta

Wiersze

wiersze (Marta Mitek)

Ziemia

W błoto się zamienisz (Marek Krajewski)

To pierwszy budulec i medium, w którym za pomocą glinianych tabliczek dotykano myśli. Z błota powstaliśmy nie tylko jako organizmy żywe, ale też jako specyficzny gatunek

Nadzieje antropocenu (Kamil Fejfer)

Technokrata Bill Gates pisze o kryzysie klimatycznym dla technokratów. Aktywiści Christina Figueres i Tom Rivett-Carnac dla aktywistów. I choć na horyzoncie widać płomienie, to w dłoniach mamy węże strażackie

]]>

Film

Raport o dobrach luksusowych (Marcin Adamczak)

Z raportu „Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej” można dowiedzieć się, że rodakom w przedstawionych do oceny rodzimych filmach podoba się w zasadzie wszystko: reżyseria, scenariusz, zdjęcia, obsada aktorska, a nawet muzyka

Słoń a sprawa chińska (Jakub Socha)

Hu Bo nakręcił swój debiutancki film przed trzydziestką, niestety niedługo później odebrał sobie życie. Był filmowcem niespotykanie utalentowanym, nie dziwi, że został namaszczony przez samego Bélę Tarra

Literatura

Dużo mówić i śnić (Urszula Honek)

Zastanawiam się, jakim pisarzem byłby dzisiaj Mirosław Nahacz. Wyobrażam sobie, jak siedzi na ławce na dworcu autobusowym w Gorlicach. Dworzec wygląda tak samo, tylko dawniej autobusy miały drewniane tabliczki z wypisanymi farbą nazwami miejscowości: Uście Gorlickie, Sękowa, Brunary, Siary, Gładyszów

Nie do czytania (Mikołaj Spodaryk)

Kopiujemy i wklejamy dziś na potęgę, a o dobrym smaku decyduje umiejętność wyławiania co smakowitszych kąsków. Pisanie konceptualne wzoruje się na płynności języka w sieci

Uwaga, alegoryzowane (Rafał Wawrzyńczyk)

„Pół ciastka” Grzegorza Hetmana dałoby się opisać jako książkę o potrzebie wolności, o pracy, o wchodzeniu w dojrzałość, o życiowym kompromisie. Ale może wystarczy napisać, że autor, składając swoje frazy, po prostu zna się na rzeczy

Media

Pociąg z gwiazd (Kamil Fejfer)

Dzisiaj nad Ziemią krążą 1141 satelity Starlink należące do Elona Muska. Do 2027 roku ma ich być ponad 10 tysięcy. Czy wolne od satelitów nocne niebo jest takim dobrem jak czyste powietrze i czyste rzeki?

Życie ze szczególnym okrucieństwem (Aleksander Borszowski)

Zamiast odtwarzać naiwny technooptymizm lat 90., „Cruelty Squad” wtłacza nasze współczesne piekło w ramy wczesnych eksperymentów z 3D. Zobaczyliśmy już przyszłość – wygląda nie jak zaawansowane dema technologiczne, ale jak ułomności ich końcowych realizacji, które kiedyś chętnie ignorowaliśmy

Chcę ci coś powiedzieć (Paulina Domagalska)

„365 Stories I Want To Tell You Before We Both Die” Caveha Zahediego to szczery podkast o szczerości. Jego autotematyczność uzmysławia coś jeszcze – że podkasty są kolejnym internetowym narzędziem do konstruowania tożsamości

Muzyka

Seria zagadek (Piotr Kowalczyk)

Album „Legendo” brzmi, jakby nawiązywał do mitologii ludu, który narodził się gdzieś w głowie Lutto Lento podczas wertowania prac etnograficznych i zakupów na targach staroci

Czekam, co się stanie (Rafał Księżyk)

Zakładając słuchawki, włączając mikrofon, zanurzam się w rzeczywistość, która jest głęboka i otacza mnie z każdej strony. Nie potrzeba tu dalekich egzotycznych wypraw ani specjalistycznego sprzętu. Kluczowe jest chodzenie i słuchanie własnymi uszami

Obyczaje

Obóz bez końca (Iwona Kurz)

W książce „Pogłosy. Dzieci więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych” Marii Buko obóz i wojna nie są żadnym wyjaśnieniem. Osnuwają wszystko mrokiem, niepokojem, niepewnością

Cioty (Mateusz Sobczak)

A więc „ciota” wyparła „ciotę”. Homoseksualista zastąpił czarownicę. Nie tylko w małej wielkopolskiej wiosce leżącej nad Strugą Bawół w cieniu autostrady A2, ale również w słownikach

Komuniści nie są z Marsa, a kobiety z Wenus (Kornelia Sobczak)

Książka „Kobiety w Polsce 1945-1989. Nowoczesność. równouprawnienie, komunizm” odwraca perspektywę – zamiast pytać, co komunizm i socjalizm zrobił z wizją i modelem kobiecości, można zapytać o to, czego nie zrobił z modelem męskości

Sztuka

Złożone tożsamości (Marta Czyż)

Sztuka Henryka Strenga dobrze pokazuje, jak modernizm bywał adaptowany w relacji do silnej kultury lokalnej, jak mieszały się ze sobą historia i tożsamość, splecione w doświadczeniach Holokaustu, nazizmu i stalinizmu. To są zawiłości, które powinniśmy spróbować rozsupłać

Materie (Anka Herbut)

Zastanawiałam się nad tym, na ile same materie pracowały z artystkami, które ich dotykały i odciskały na nich swój ślad. W dziełach sztuki zarchiwizowany jest dotyk i próby współbycia z materią

Teatr

Kij i marchewka (Witold Mrozek)

Wielka jest potęga Magdy Gessler. Bo choć obecny polski minister kultury ma czarny pas judo, profesurę z socjologii i stanowisko pierwszego wicepremiera – wolał jej zejść z drogi

Poza sieci współpracy (Łukasz Wójcicki)

System finansowania tańca i choreografii w Polsce w przeważającej mierze nagradza już nagrodzonych, ale jest na tyle skąpy, że i tak zmusza do ciągłej samopromocji

Lubię próbować rzeczy (Katarzyna Niedurny)

To, co się od zawsze dobrze w Polsce udawało, to przemoc. Kiedy wchodziłem na rynek, starsze pokolenia dosłownie oszalały z nienawiści do nas. Polacy bardzo brzydko się starzeją i atmosfera w teatrze jest tym nasiąknięta

Wiersze

wiersze (Marta Mitek)

Ziemia

W błoto się zamienisz (Marek Krajewski)

To pierwszy budulec i medium, w którym za pomocą glinianych tabliczek dotykano myśli. Z błota powstaliśmy nie tylko jako organizmy żywe, ale też jako specyficzny gatunek

Nadzieje antropocenu (Kamil Fejfer)

Technokrata Bill Gates pisze o kryzysie klimatycznym dla technokratów. Aktywiści Christina Figueres i Tom Rivett-Carnac dla aktywistów. I choć na horyzoncie widać płomienie, to w dłoniach mamy węże strażackie

]]>
Fri, 26 Mar 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/303]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/303

Film

Zjadanie filmu (Marcin Stachowicz)

Struktura „Historii filmu awangardowego” jest wielkim garem, do którego cały czas wpadają nowe składniki: dadaiści mieszają się z symfonią wielkomiejską, Germaine Dulac tworzy gęsty sos pod pierzyną z queerów Jacka Smitha. Nie mówię, że to źle, raczej – średnio „ogarnialne”

Postaram się ująć to delikatnie (Mateusz Demski)

Mój film nie jest daleki od ideologicznego klimatu panującego w Rumunii. Moi rodacy potrafią obrócić dosłownie wszystko w teorię spiskową – rozmowa z reżyserem „Bad Luck Banging or Loony Porn”, filmu, który zdobył Złotego Niedźwiedzia na tegorocznym festiwalu w Berlinie

Tramwaj zwany pożegnaniem (Darek Arest)

„Zabij to i wyjedź z tego miasta” to pierwszy w historii animowany zwycięzca Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film powstawał 14 lat i opowiada o świecie, którego już nie ma, a może nigdy nie było

Szczeliny (Klara Cykorz)

Oglądałam „Ethos” z poczuciem przełamywania jakichś gatunkowych klisz – to, co w sali kina studyjnego byłoby normą, na łączach Netflixa wydało się strategią niemal subwersywną

Masz wiadomość od Kassandry (Monika Talarczyk)

„Obiecująca. Młoda. Kobieta” to hybryda kina gwałtu i zemsty z komedią romantyczną. Obiektem eksploatacji nie są już brudne afekty, ale dziewczyńskie sentymenty i miłosne nadzieje

Literatura

Lawiranctwo (Paweł Kaczmarski)

Krzysztof Uniłowski doceniał pisarstwo niewygodne, ironiczne, podważające oczekiwania krytyki – a jednocześnie pokazywał społeczny konformizm dużej części nowej literatury, jej zbyt łatwe naginanie się do gotowych wzorców i lekturowych klisz

Piękna trwoga (Julia Fiedorczuk)

W przedłużającym się stanie wyjątkowym, w warunkach notorycznego przedawkowywania treści i głębokiego przemęczenia właśnie poezję udaje się czytać jako tako przytomnie – o tomach Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, Cezarego Domarusa i Marcina Podlaskiego

Tarzanie w kurzu (Monika Ochędowska)

Historie Kazika i Dezertera to dwie alternatywne historie Polski. Takie podwójne scenariusze z muzyką w tle pokazują też Max Cegielski w „Prince Polonia” i Wojciech Kozielski w „Weltschmerz Hardcore”

Sagownia (Inga Iwasiów)

„Andreowia” Beaty Chomątowskiej to szopka krakowska, galop lajkonika, inscenizacja mogąca oszołomić i wciągnąć

Media

Klamra w klamrze (Mirosław Filiciak)

Gdy jedna z instalacji na wystawie „Ikony” panGeneratora każe mi uklęknąć przed ekranem, sam ten gest nie ma już mocy wstrząsu. Przed ekranem klęczę codziennie

Muzyka

Żadnej przyszłości niczego (Jakub Knera)

Moją pracą jest bycie artystą. Historie o amerykańskich muzykach awangardowych, którzy na co dzień pracują jako budowlańcy, a po godzinach z zaangażowaniem muzykują, nie są dla mnie inspirującym wzorcem

Paszoł won, Babilonie! (Konstanty Usenko)

Od weteranów radzieckiego rocka po nu-skoolowych raperów. Nowe rosyjskie protest songi są lustrem społecznych nastrojów

Moda na porażkę (Bartosz Chmielewski)

Gitarowa alternatywa od dłuższego czasu znajduje się na zupełnym marginesie rynku muzycznego. Debiutancki album poznańskiej grupy pies to jednak kolejny sygnał, że na polskiej scenie indierockowej znów jest coraz więcej jakości

Pieśni prorocze (Philip Sherburne)

W pierwszych, niepewnych tygodniach kwarantanny zwróciłem się ku ambientowym abstrakcjom – nie tyle nawet dla pociechy, ile żeby pojąć znany świat, który raptem stał się obcy

Obyczaje

Minął rok (Redakcja)

Minął rok od momentu, kiedy opublikowaliśmy pierwszy tekst o trwającej pandemii

Rok w trumnie (Michał R. Wiśniewski)

Facebook rozpoczął retransmisję początków; czytam wspomnienia sprzed roku, śmiejąc się przez łzy, jacy byliśmy wtedy jeszcze pełni nadziei i w dobrych humorach

DELFIN W MALINACH (odc. 11): Polska bez kościoła katolickiego (Maciej Jakubowiak, Agnieszka Słodownik)

„W pewnym sensie laicyzacja w Polsce jest nieuchronna” – mówi autor tekstu „Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego?”. W podkaście rozmawiamy o pokoleniowej zmianie, kulturze obłudy i nowych świeckich rytuałach

Sztuka

W gabinecie osobliwości (Stach Szabłowski)

Zrobienie wystawy o rzeźbie wyabstrahowanej z politycznego kontekstu tej dyscypliny jest nie lada sztuką, szczególnie kiedy wystawę robi się w Zachęcie – w instytucji, którą raptem dwadzieścia lat temu jedna rzeźba niemal wysadziła w powietrze

Odzyskać spojrzenie (Anna Pajęcka)

Społeczeństwo Romów przeszło długą drogę emancypacji, dziś funkcjonuje na innych zasadach niż jeszcze trzy dekady temu. Mirga-Tas jest ich narratorką, ale pozostaje też czułą opiekunką pamięci

Dowód w sprawie (Łukasz Gorczyca, Adam Mazur)

Bartecka i Rusznica oswajają grozę archiwum, przekładając ją na inny język – rozmowę o mrokach historii zamieniają w dyskusję o uwodzącej i zwodniczej naturze fotografii

Łono (Maria Poprzęcka)

Rajkowska w życiu wśród korzeni zobaczyła schronienie dla ludzi uchodzących przed planetarną katastrofą

Teatr

Operacje na mózgu (Witold Mrozek)

W spektaklu „Klątwa rodziny Kennedych” makabryczno-slapstickowy łańcuch karier i śmierci pozostaje w cieniu, na front wysuwa się to, co w mroku dotąd pozostawało

Rączka (Katarzyna Niedurny)

Ponad rok temu o mobbing i molestowanie oskarżony został ówczesny dyrektor Teatru Bagatela. Aż chciałoby się zapytać: na pół roku i na rok przed jakimi kolejnymi aferami z cyklu #metoo jesteśmy?

Trening przed katastrofą (Anka Herbut)

„Moje postaci były gotowe na nadejście katastrofy, zanim jeszcze przyszła pandemia, bo brały już udział w nudnych scenach, grały razem muzykę albo zostawały po prostu w domu razem” – mówi reżyser „Crash Park. Z życia wyspy”

Zombie-teatr (Piotr Morawski)

Żywe trupy są bohaterami Strzępki i Demirskiego chyba od zawsze. Wyprute z osobowości, bo kapitalizm zabrał im dusze, są chodzącym wkurwem

Wiersze

wiersze (Jerzy Jarniewicz)

Ziemia

Ciut mniejszy pesymizm (Filip Springer)

Miliarderzy pokroju Muska i Gatesa ciągle próbują nas podkarmiać pomysłami ratowania świata zbudowanymi na starych fundamentach. Do głosu zaczyna jednak dochodzić generacja badaczy, którzy widzą, że tak dłużej się nie da

]]>

Film

Zjadanie filmu (Marcin Stachowicz)

Struktura „Historii filmu awangardowego” jest wielkim garem, do którego cały czas wpadają nowe składniki: dadaiści mieszają się z symfonią wielkomiejską, Germaine Dulac tworzy gęsty sos pod pierzyną z queerów Jacka Smitha. Nie mówię, że to źle, raczej – średnio „ogarnialne”

Postaram się ująć to delikatnie (Mateusz Demski)

Mój film nie jest daleki od ideologicznego klimatu panującego w Rumunii. Moi rodacy potrafią obrócić dosłownie wszystko w teorię spiskową – rozmowa z reżyserem „Bad Luck Banging or Loony Porn”, filmu, który zdobył Złotego Niedźwiedzia na tegorocznym festiwalu w Berlinie

Tramwaj zwany pożegnaniem (Darek Arest)

„Zabij to i wyjedź z tego miasta” to pierwszy w historii animowany zwycięzca Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film powstawał 14 lat i opowiada o świecie, którego już nie ma, a może nigdy nie było

Szczeliny (Klara Cykorz)

Oglądałam „Ethos” z poczuciem przełamywania jakichś gatunkowych klisz – to, co w sali kina studyjnego byłoby normą, na łączach Netflixa wydało się strategią niemal subwersywną

Masz wiadomość od Kassandry (Monika Talarczyk)

„Obiecująca. Młoda. Kobieta” to hybryda kina gwałtu i zemsty z komedią romantyczną. Obiektem eksploatacji nie są już brudne afekty, ale dziewczyńskie sentymenty i miłosne nadzieje

Literatura

Lawiranctwo (Paweł Kaczmarski)

Krzysztof Uniłowski doceniał pisarstwo niewygodne, ironiczne, podważające oczekiwania krytyki – a jednocześnie pokazywał społeczny konformizm dużej części nowej literatury, jej zbyt łatwe naginanie się do gotowych wzorców i lekturowych klisz

Piękna trwoga (Julia Fiedorczuk)

W przedłużającym się stanie wyjątkowym, w warunkach notorycznego przedawkowywania treści i głębokiego przemęczenia właśnie poezję udaje się czytać jako tako przytomnie – o tomach Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, Cezarego Domarusa i Marcina Podlaskiego

Tarzanie w kurzu (Monika Ochędowska)

Historie Kazika i Dezertera to dwie alternatywne historie Polski. Takie podwójne scenariusze z muzyką w tle pokazują też Max Cegielski w „Prince Polonia” i Wojciech Kozielski w „Weltschmerz Hardcore”

Sagownia (Inga Iwasiów)

„Andreowia” Beaty Chomątowskiej to szopka krakowska, galop lajkonika, inscenizacja mogąca oszołomić i wciągnąć

Media

Klamra w klamrze (Mirosław Filiciak)

Gdy jedna z instalacji na wystawie „Ikony” panGeneratora każe mi uklęknąć przed ekranem, sam ten gest nie ma już mocy wstrząsu. Przed ekranem klęczę codziennie

Muzyka

Żadnej przyszłości niczego (Jakub Knera)

Moją pracą jest bycie artystą. Historie o amerykańskich muzykach awangardowych, którzy na co dzień pracują jako budowlańcy, a po godzinach z zaangażowaniem muzykują, nie są dla mnie inspirującym wzorcem

Paszoł won, Babilonie! (Konstanty Usenko)

Od weteranów radzieckiego rocka po nu-skoolowych raperów. Nowe rosyjskie protest songi są lustrem społecznych nastrojów

Moda na porażkę (Bartosz Chmielewski)

Gitarowa alternatywa od dłuższego czasu znajduje się na zupełnym marginesie rynku muzycznego. Debiutancki album poznańskiej grupy pies to jednak kolejny sygnał, że na polskiej scenie indierockowej znów jest coraz więcej jakości

Pieśni prorocze (Philip Sherburne)

W pierwszych, niepewnych tygodniach kwarantanny zwróciłem się ku ambientowym abstrakcjom – nie tyle nawet dla pociechy, ile żeby pojąć znany świat, który raptem stał się obcy

Obyczaje

Minął rok (Redakcja)

Minął rok od momentu, kiedy opublikowaliśmy pierwszy tekst o trwającej pandemii

Rok w trumnie (Michał R. Wiśniewski)

Facebook rozpoczął retransmisję początków; czytam wspomnienia sprzed roku, śmiejąc się przez łzy, jacy byliśmy wtedy jeszcze pełni nadziei i w dobrych humorach

DELFIN W MALINACH (odc. 11): Polska bez kościoła katolickiego (Maciej Jakubowiak, Agnieszka Słodownik)

„W pewnym sensie laicyzacja w Polsce jest nieuchronna” – mówi autor tekstu „Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego?”. W podkaście rozmawiamy o pokoleniowej zmianie, kulturze obłudy i nowych świeckich rytuałach

Sztuka

W gabinecie osobliwości (Stach Szabłowski)

Zrobienie wystawy o rzeźbie wyabstrahowanej z politycznego kontekstu tej dyscypliny jest nie lada sztuką, szczególnie kiedy wystawę robi się w Zachęcie – w instytucji, którą raptem dwadzieścia lat temu jedna rzeźba niemal wysadziła w powietrze

Odzyskać spojrzenie (Anna Pajęcka)

Społeczeństwo Romów przeszło długą drogę emancypacji, dziś funkcjonuje na innych zasadach niż jeszcze trzy dekady temu. Mirga-Tas jest ich narratorką, ale pozostaje też czułą opiekunką pamięci

Dowód w sprawie (Łukasz Gorczyca, Adam Mazur)

Bartecka i Rusznica oswajają grozę archiwum, przekładając ją na inny język – rozmowę o mrokach historii zamieniają w dyskusję o uwodzącej i zwodniczej naturze fotografii

Łono (Maria Poprzęcka)

Rajkowska w życiu wśród korzeni zobaczyła schronienie dla ludzi uchodzących przed planetarną katastrofą

Teatr

Operacje na mózgu (Witold Mrozek)

W spektaklu „Klątwa rodziny Kennedych” makabryczno-slapstickowy łańcuch karier i śmierci pozostaje w cieniu, na front wysuwa się to, co w mroku dotąd pozostawało

Rączka (Katarzyna Niedurny)

Ponad rok temu o mobbing i molestowanie oskarżony został ówczesny dyrektor Teatru Bagatela. Aż chciałoby się zapytać: na pół roku i na rok przed jakimi kolejnymi aferami z cyklu #metoo jesteśmy?

Trening przed katastrofą (Anka Herbut)

„Moje postaci były gotowe na nadejście katastrofy, zanim jeszcze przyszła pandemia, bo brały już udział w nudnych scenach, grały razem muzykę albo zostawały po prostu w domu razem” – mówi reżyser „Crash Park. Z życia wyspy”

Zombie-teatr (Piotr Morawski)

Żywe trupy są bohaterami Strzępki i Demirskiego chyba od zawsze. Wyprute z osobowości, bo kapitalizm zabrał im dusze, są chodzącym wkurwem

Wiersze

wiersze (Jerzy Jarniewicz)

Ziemia

Ciut mniejszy pesymizm (Filip Springer)

Miliarderzy pokroju Muska i Gatesa ciągle próbują nas podkarmiać pomysłami ratowania świata zbudowanymi na starych fundamentach. Do głosu zaczyna jednak dochodzić generacja badaczy, którzy widzą, że tak dłużej się nie da

]]>
Fri, 12 Mar 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/302]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/302

Film

Prowincjonalne centrum świata (Sebastian Smoliński)

„Udawaj, że to miasto” stanowi zapis specyficznej mentalności, którą możemy określić jako nowojorskie poczucie wyjątkowości. To nic nowego – ślady tego sposobu myślenia znajdziemy w niezliczonych tekstach i filmach o tym mieście

Cichy świat (Piotr Mirski)

Reżyser „Sound of Metal” ma temperament dokumentalisty: jest bardziej obserwatorem niż sztukmistrzem. Pomimo tego – albo właśnie dzięki temu – kolejne sceny mają niebagatelną siłę wyrazu

Literatura

Maskowanie próżni (Łukasz Najder)

W pół wieku od wydania mamy ten luksus, że nie musimy wiernie odczytywać książki Joan Didion jako zapisu pewnego momentu amerykańskiej historii czy też stanu kalifornijsko-nastoletniej świadomości doby Johnsona i Nixona

Teraz na serio (Maciej Libich)

„Utrata” to chyba najbardziej pesymistyczna książka Adama Kaczanowskiego. Jedyną możliwością działania okazuje się tu, paradoksalnie, bezczynność. Nie pozostało nam nic innego jak tylko czekać, aż system rozpadnie się sam

Nie baśń (Paulina Małochleb)

„Szalej” Moniki Drzazgowskiej to nie jest studium męskiej tyranii, ale opowieść o społecznie akceptowanych praktykach dyscyplinowania słabszych. Bite dzieci znęcają się nad zwierzętami, kobiety bite w dzieciństwie przez ojców ślepo poddają się woli i przemocy mężów

Przepędzony duch (Adrian Stachowski)

Kiedy Zygmunt Bauman pisał o prekaryzacji, o ludziach odpadach, boomersi wzruszali ramionami, że to taka sentymentalna lewicowość. Ale młodzi wiedzieli, że mówił o nich, o ich doświadczeniu – mówi autor „Wygnańca”

Media

W katodowej ramie (Ewa Drygalska)

Podczas pandemii zniknęli studenci, ukryci za czarnymi kwadratami, i zniknęło doświadczenie akademickiej przestrzeni. W takich warunkach musieliśmy totalnie przedefiniować, czym jest studiowanie i jaka właściwie ma być akademia

Pamięć i strach (Konrad Janczura)

„The Medium” ambiwalentnie rozgrywa swoją lokalność. Wyraziście prezentują się tu artefakty jak z „Duchologii” Olgi Drendy, które farbują klasyczną horrorową rzeczywistość na niespotykane dotąd odcienie logo „Teraz Polska”

Muzyka

Chochoły (Piotr Weltrowski)

Sabbathowskie riffy, dubowe pochody basu, improwizacje i struktura psychodramy. W nowym albumie Furia odchodzi od black metalu w stronę eksperymentów. Warto poświęcić tej płycie więcej czasu

Złodziej w domu (Piotr Kowalczyk)

Płyta „Ignorance” The Weather Station mogłaby być ślicznym, kameralnym i budzącym uczucie beztroski albumem. Takim, którego najlepiej posłuchać w samochodzie ze znajomymi w drodze na jakiś festiwal. Jest jednak czymś zgoła przeciwnym

Czaruje, uwodzi, porywa (Bartosz Nowicki)

Parafrazując powiedzenie o chłopie i wsi: „człowiek może wyjść z Lado ABC, ale Lado ABC z człowieka nie wyjdzie nigdy”. Album „Requiem pour Satana” projektu Magneto jest hołdem dla złotego okresu tej jednej z najważniejszych polskich wytwórni niezależnych

Ocal się sam (Rafał Księżyk)

Utwory takiego kalibru jak „Rewolucjaaa” Morświn Orkiestry rzadko przydarzają się w polskiej muzyce. To poemat dźwiękowy dotykający najbardziej zaognionych punktów rzeczywistości, stworzony przez wielopokoleniową międzymiastówkę odciętych w lockdownie artystów

Obyczaje

Alkowirus (Iwona Kurz)

Można by uznać, że chodzi o to, by nie pić do lustra, ale w gruncie rzeczy to przecież lustro podwójne: pije się do kamerki i do odbicia nas w oczach innych. Ważne, że widzą, że nie pijemy sami

Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego? (Andrzej Leder)

Pytania są dwa. Po pierwsze, czy Polska może istnieć bez Kościoła katolickiego? Po drugie, dlaczego w ogóle stawiamy sobie takie pytanie, zamiast odpowiedzieć: oczywiście, może

Siłowa perswazja i kurs na zwyczajność (Naava Smolash)

Nasze codzienne relacje mogą być grą o stawki wyższe, niż się nam wydaje. Kultywowanie związków, w których dbamy o wzajemne zaufanie, może nie tylko gwarantować bezpieczeństwo w ramach codziennych interakcji, może też chronić przed systemowym totalitaryzmem

Partyzant (Mateusz Marczewski)

Więzienie Fox na Manus zostało zamknięte w 2017 roku pod wpływem protestów społecznych. Boochani odegrał w jego zamknięciu poważną rolę. Gdyby nie podjął walki, być może siedziałby tam do dziś, czekając, aż my, tutaj, zrozumiemy, w jaki sposób odbywa się globalna dystrybucja równości

Odpowiedni moment (Aleksandra Lipczak)

Historia Hudy Szarawi idzie pod prąd obiegowej wizji, że kobiety z krajów arabskich nie były i nie są zaangażowane w życie publiczne i nie mają żadnych praw

Szynka wyborcza (Jakub Socha)

Autor „Cyrku polskiego” ślizga się po powierzchni. Kręci się wokół PR-owców, gapiów, lokalnych polityków. Tu zamieni słowo z wójtem, tu z panią z koła gospodyń wiejskich, tu z chłopakiem, który nie lubi wsi. Młodego reportera wyraźnie ściąga w stronę Charliego LeDuffa, autora „Detroit” i „Shitshow!”

Sztuka

Zdjęcia do czytania (Aleksandra Boćkowska)

Nasze zdjęcia nie powstają po to, żeby podobały się nam, ale po to, żeby ludzie mogli z nich czerpać, żebyśmy mogli wspierać postulaty narzędziami, którymi dysponujemy – mówi Rafał Milach, współtwórca Archiwum Protestów Publicznych i „Gazety Strajkowej”

Łysogórski cudotwórca (Lidia Pańków)

Na początku lat 50. Kamionka przechodzi do ofensywy. Łysa Góra, niewielka wieś położona między Tarnowem a Krakowem, zmienia się w prężny ośrodek, w którym kolejno ruszają zakłady ceramiczne, warsztaty szewskie, krawieckie, ślusarskie i tkackie

Emigrant serca (Marta Czyż)

Życzyłbym sobie, aby moje nazwisko było pisane poprawnie. O tym jest jedna z moich ostatnich prac. A tak już bardzo na poważnie, to chciałbym, aby nasza działalność, artystów i artystek zagranicznych w Polsce, nie stawiała nas w roli ofiar ani nie robiła z nas egzotycznej atrakcji

Teatr

Inna instytucja jest możliwa (Zofia Dworakowska)

Nasze pomysły i formaty są podkradane, artyści, których odkrywamy, potem są zapraszani na duże sceny. To naturalny krwiobieg. Ważne, żeby nasza rola była doceniana – rozmowa ze współtwórczyniami teatrów niezależnych Studio Alta z Pragi, Sophiensäle z Berlina oraz Komuna Warszawa

Wiersze

miniatury (Robert Bolesto)

Ziemia

Metamorfoza (Justyna Skolicka)

Namysł nad tym, czym mogłaby być ekologia queer – ekologia dziwności i piękna – pozwala na nowo zapytać o naturę. Podobne pomysły pojawiały się już w XVII wieku w pracach Marii Sybylli Merian, kiedy przedstawiała przyrodę zanurzoną w czasie, nieskończenie złożoną, relacyjną

]]>

Film

Prowincjonalne centrum świata (Sebastian Smoliński)

„Udawaj, że to miasto” stanowi zapis specyficznej mentalności, którą możemy określić jako nowojorskie poczucie wyjątkowości. To nic nowego – ślady tego sposobu myślenia znajdziemy w niezliczonych tekstach i filmach o tym mieście

Cichy świat (Piotr Mirski)

Reżyser „Sound of Metal” ma temperament dokumentalisty: jest bardziej obserwatorem niż sztukmistrzem. Pomimo tego – albo właśnie dzięki temu – kolejne sceny mają niebagatelną siłę wyrazu

Literatura

Maskowanie próżni (Łukasz Najder)

W pół wieku od wydania mamy ten luksus, że nie musimy wiernie odczytywać książki Joan Didion jako zapisu pewnego momentu amerykańskiej historii czy też stanu kalifornijsko-nastoletniej świadomości doby Johnsona i Nixona

Teraz na serio (Maciej Libich)

„Utrata” to chyba najbardziej pesymistyczna książka Adama Kaczanowskiego. Jedyną możliwością działania okazuje się tu, paradoksalnie, bezczynność. Nie pozostało nam nic innego jak tylko czekać, aż system rozpadnie się sam

Nie baśń (Paulina Małochleb)

„Szalej” Moniki Drzazgowskiej to nie jest studium męskiej tyranii, ale opowieść o społecznie akceptowanych praktykach dyscyplinowania słabszych. Bite dzieci znęcają się nad zwierzętami, kobiety bite w dzieciństwie przez ojców ślepo poddają się woli i przemocy mężów

Przepędzony duch (Adrian Stachowski)

Kiedy Zygmunt Bauman pisał o prekaryzacji, o ludziach odpadach, boomersi wzruszali ramionami, że to taka sentymentalna lewicowość. Ale młodzi wiedzieli, że mówił o nich, o ich doświadczeniu – mówi autor „Wygnańca”

Media

W katodowej ramie (Ewa Drygalska)

Podczas pandemii zniknęli studenci, ukryci za czarnymi kwadratami, i zniknęło doświadczenie akademickiej przestrzeni. W takich warunkach musieliśmy totalnie przedefiniować, czym jest studiowanie i jaka właściwie ma być akademia

Pamięć i strach (Konrad Janczura)

„The Medium” ambiwalentnie rozgrywa swoją lokalność. Wyraziście prezentują się tu artefakty jak z „Duchologii” Olgi Drendy, które farbują klasyczną horrorową rzeczywistość na niespotykane dotąd odcienie logo „Teraz Polska”

Muzyka

Chochoły (Piotr Weltrowski)

Sabbathowskie riffy, dubowe pochody basu, improwizacje i struktura psychodramy. W nowym albumie Furia odchodzi od black metalu w stronę eksperymentów. Warto poświęcić tej płycie więcej czasu

Złodziej w domu (Piotr Kowalczyk)

Płyta „Ignorance” The Weather Station mogłaby być ślicznym, kameralnym i budzącym uczucie beztroski albumem. Takim, którego najlepiej posłuchać w samochodzie ze znajomymi w drodze na jakiś festiwal. Jest jednak czymś zgoła przeciwnym

Czaruje, uwodzi, porywa (Bartosz Nowicki)

Parafrazując powiedzenie o chłopie i wsi: „człowiek może wyjść z Lado ABC, ale Lado ABC z człowieka nie wyjdzie nigdy”. Album „Requiem pour Satana” projektu Magneto jest hołdem dla złotego okresu tej jednej z najważniejszych polskich wytwórni niezależnych

Ocal się sam (Rafał Księżyk)

Utwory takiego kalibru jak „Rewolucjaaa” Morświn Orkiestry rzadko przydarzają się w polskiej muzyce. To poemat dźwiękowy dotykający najbardziej zaognionych punktów rzeczywistości, stworzony przez wielopokoleniową międzymiastówkę odciętych w lockdownie artystów

Obyczaje

Alkowirus (Iwona Kurz)

Można by uznać, że chodzi o to, by nie pić do lustra, ale w gruncie rzeczy to przecież lustro podwójne: pije się do kamerki i do odbicia nas w oczach innych. Ważne, że widzą, że nie pijemy sami

Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego? (Andrzej Leder)

Pytania są dwa. Po pierwsze, czy Polska może istnieć bez Kościoła katolickiego? Po drugie, dlaczego w ogóle stawiamy sobie takie pytanie, zamiast odpowiedzieć: oczywiście, może

Siłowa perswazja i kurs na zwyczajność (Naava Smolash)

Nasze codzienne relacje mogą być grą o stawki wyższe, niż się nam wydaje. Kultywowanie związków, w których dbamy o wzajemne zaufanie, może nie tylko gwarantować bezpieczeństwo w ramach codziennych interakcji, może też chronić przed systemowym totalitaryzmem

Partyzant (Mateusz Marczewski)

Więzienie Fox na Manus zostało zamknięte w 2017 roku pod wpływem protestów społecznych. Boochani odegrał w jego zamknięciu poważną rolę. Gdyby nie podjął walki, być może siedziałby tam do dziś, czekając, aż my, tutaj, zrozumiemy, w jaki sposób odbywa się globalna dystrybucja równości

Odpowiedni moment (Aleksandra Lipczak)

Historia Hudy Szarawi idzie pod prąd obiegowej wizji, że kobiety z krajów arabskich nie były i nie są zaangażowane w życie publiczne i nie mają żadnych praw

Szynka wyborcza (Jakub Socha)

Autor „Cyrku polskiego” ślizga się po powierzchni. Kręci się wokół PR-owców, gapiów, lokalnych polityków. Tu zamieni słowo z wójtem, tu z panią z koła gospodyń wiejskich, tu z chłopakiem, który nie lubi wsi. Młodego reportera wyraźnie ściąga w stronę Charliego LeDuffa, autora „Detroit” i „Shitshow!”

Sztuka

Zdjęcia do czytania (Aleksandra Boćkowska)

Nasze zdjęcia nie powstają po to, żeby podobały się nam, ale po to, żeby ludzie mogli z nich czerpać, żebyśmy mogli wspierać postulaty narzędziami, którymi dysponujemy – mówi Rafał Milach, współtwórca Archiwum Protestów Publicznych i „Gazety Strajkowej”

Łysogórski cudotwórca (Lidia Pańków)

Na początku lat 50. Kamionka przechodzi do ofensywy. Łysa Góra, niewielka wieś położona między Tarnowem a Krakowem, zmienia się w prężny ośrodek, w którym kolejno ruszają zakłady ceramiczne, warsztaty szewskie, krawieckie, ślusarskie i tkackie

Emigrant serca (Marta Czyż)

Życzyłbym sobie, aby moje nazwisko było pisane poprawnie. O tym jest jedna z moich ostatnich prac. A tak już bardzo na poważnie, to chciałbym, aby nasza działalność, artystów i artystek zagranicznych w Polsce, nie stawiała nas w roli ofiar ani nie robiła z nas egzotycznej atrakcji

Teatr

Inna instytucja jest możliwa (Zofia Dworakowska)

Nasze pomysły i formaty są podkradane, artyści, których odkrywamy, potem są zapraszani na duże sceny. To naturalny krwiobieg. Ważne, żeby nasza rola była doceniana – rozmowa ze współtwórczyniami teatrów niezależnych Studio Alta z Pragi, Sophiensäle z Berlina oraz Komuna Warszawa

Wiersze

miniatury (Robert Bolesto)

Ziemia

Metamorfoza (Justyna Skolicka)

Namysł nad tym, czym mogłaby być ekologia queer – ekologia dziwności i piękna – pozwala na nowo zapytać o naturę. Podobne pomysły pojawiały się już w XVII wieku w pracach Marii Sybylli Merian, kiedy przedstawiała przyrodę zanurzoną w czasie, nieskończenie złożoną, relacyjną

]]>
Fri, 26 Feb 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/301]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/301

Film

Postscriptum do nocy (Piotr Mirski)

Trudno nie zastanawiać się, na jakie recenzje liczył Levinson, realizując „Malcolma i Marie”. Prawdopodobnie wymarzył sobie nagłówek: „Coś więcej niż suma części składowych. Film jednocześnie skromny i epicki”

Lat siedemnaście (Klara Cykorz)

Autumn nie urodziła się w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku i nawet nie musi przebijać się przez mur kryminalizujących ją uprzedzeń; urodziła się w świecie, w którym aborcja niby jest legalna, tyle że niekoniecznie łatwo dostępna dla osób biednych, nieletnich i z prowincji

Telenowela dla boomersów (Bartosz Żurawiecki)

Skoro bohaterka jest pasywna, skoro bohaterowie to nudnawi panowie o znanych nazwiskach, skoro scenariusz sprowadza się do odhaczania kolejnych faktów z biografii Osieckiej i skoro wszystko to zostało pokazane bez przekonania, to co wybija się tutaj na plan pierwszy? Otóż to co zwykle. Oczywiście Polska

Bárbara Lennie – boisz się ją spotkać (Adam Kruk)

„Time’s up” – mówi Lennie niemal w każdym swoim filmie: czas nadużyć się skończył, pora wyrównać rachunki. Jej postaci uosabiają walkę z takimi czy innymi „dziadersami” próbującymi objaśniać świat tym, którzy znają go dużo lepiej

Literatura

Z ukrycia (Mateusz Skucha)

Antologia „Dezorientacje”, przez zebranie i opisanie polskiej literatury queer, ustanawia nową przestrzeń. I staje się lekcją wszelkiej odmienności. Nie da się wymienić wszystkich pisarek i pisarzy, poetek i poetów, których utwory zostały tu przedrukowane

Złe życie (Monika Ochędowska)

W „Bestiariuszu nowohuckim” Elżbiety Łapczyńskiej i „Halnym” Igora Jarka oglądamy twarze, na których „odbiło się złe życie”, oraz te, które już nie wyrażają niczego. Nowa Huta wabi ciepłem, ale to ciepło raczej topi, niż grzeje

Bękarty sztetla (Piotr Sadzik)

„Golem” Macieja Płazy to nie tylko rozmowa ze Stryjkowskim, ale też spekulacja, jak mogłaby wyglądać polska powieść napisana przez żydowskich klasyków: braci Singerów, Szaloma Asza czy Icchoka Pereca. To powtórzenie nie książki Meyrinka, ale nienapisanej książki z lat nastych XX wieku

Obcowanie (Esther Kinsky)

Jak jasny lub ciemny staje się mój „czerwony”, gdy dowiaduję się, że w innym języku nazywa się on red lub rouge? Jak wątłe lub rozłożyste staje się nagle moje „drzewo” jako tree lub arbre? Świadomość istnienia tego, co inne, wytwarza za każdym razem dystans do tego, co własne

Saga o ludziach późnego antropocenu (Andrzej Marzec)

W swojej ekologicznej trylogii Maja Lunde rezygnuje z prostej apokaliptycznej opowieści o rozwoju i upadku ludzkiej cywilizacji. Pokazuje za to, że świat kończy się i zaczyna na nowo każdego dnia, a porażka nie czeka na nas gdzieś w przyszłości, lecz jest chlebem powszednim

Metamorfozy nasze powszednie (Michał Czajkowski)

W kolejnych powieściach graficznych Nicolas Presl sięga do coraz głębszych warstw rzeczywistości, żeby pokazać, jak bardzo się mylimy, kiedy sądzimy, że mamy nad czymkolwiek kontrolę

Patrz, czy się złamie (Marta Koronkiewicz i Paweł Kaczmarski)

„W języku grać można o wszystko, wszystkie elementy konstrukcji językowej mogą być użyte w służbie ekspresji i konstrukcji znaczeń. Musimy pamiętać, że istnieją inne sposoby myślenia, postrzegania, życia i działania w świecie” – mówią poetki i poeci w dyskusji o eksperymentowaniu

Media

Pozory niezakłóconej wolności (Paulina Domagalska)

Pod koniec lipca niemal cała redakcja popularnego węgierskiego serwisu informacyjnego Index.hu odeszła z pracy. Ta śmierć nadchodziła latami – w dniu protestu wolnych mediów przypominamy rozmowę o tym, jak rozmontowano media w Węgrzech

Ławica (Tomasz Bąk)

Styczniowa batalia na Wall Street była wydarzeniem bez precedensu, najprawdziwszym czarnym łabędziem i, być może, momentem zwrotnym w historii branży finansowej. Niekoniecznie musi to być dobra wiadomość

Muzyka

Przerwana historia (Marceli Szpak)

Drzwi otwarte przez Sophie pokazały nam pop przyszłości. Producentka muzyki elektronicznej zginęła pod koniec stycznia w nieszczęśliwym wypadku. Nawet okoliczności jej śmierci były poetyckie – artystka spadła z wysokości, gdy chciała popatrzeć na księżyc w pełni

Szalone hałasy i dziwaczne memy (Jakub Bożek)

Hyperpop to nie tylko, nawet nie przede wszystkim, styl muzyczny. W tworzeniu bezpiecznej przestrzeni dla nastolatków, samotnych i dziwnych, podobny jest do ruchu riot grrrl z jego wczesnych lat. Tu nie chodzi o rewolucję w popie, tylko o życie

MUZYKA 2.1: Ryszard Lubieniecki (Jan Topolski)

Jak brzmi free improvisation na portatywie, czyli przenośnych średniowiecznych organach? I jak może się udać utwór oparty na dawnym traktacie muzycznym, recytowanym na magnetofonie? Ryszard Lubieniecki udowadnia, że całkiem nieźle, a to nie wszystkie pola jego aktywności

Obyczaje

Synteza życia rodzinnego (Marta Bałaga)

Siła materiałów Polskiego Archiwum Filmów Domowych polega na ich kompletnej bezinteresowności. Od obserwacji dokumentalnej różni je brak spojrzenia „z zewnątrz”: nikt tu nie gra, a wszystko odbywa się poza jakąkolwiek kontrolą

Robert Makłowicz na YouTubie, czyli jak być kochanym (Artur Hellich)

Nadal pozostaje jednym z niewielu Polaków lubianych naprawdę powszechnie, bodaj jedynym niebędącym skoczkiem narciarskim

5 rzeczy Jana Sochaczewskiego (Agnieszka Słodownik)

List do Jaśnie Wielmożnego Ojca, pamiętnik wyklejanka, plan pierwszego polskiego 105-tysięcznika, kartonikowy bilet i suwak logarytmiczny. Im bardziej wsiąkam w tego człowieka, tym bardziej jest mi on obcy – może właśnie dlatego chcę wyciągnąć do niego rękę

DELFIN W MALINACH (odc. 10): Nienawidzenia (Agnieszka Słodownik)

Dlaczego ludzie nienawidzą siebie, kręcą nienawistne filmiki? Dlaczego tak nas wkurzają pozostawione gdzie bądź elektryczne hulajnogi? Dlaczego marki stały się głównym narzędziem regulowania relacji międzyludzkich? Jak pielęgnowanie przydomowego ogródka może być przejawem biofobii? W podkaście rozmowa z Markiem Krajewskim

Łzy Klaudii Figury (Marta Bałaga)

Zamiast nieustannie szukać praktyk przemocowych, warto spojrzeć na porno również jako coś przyjemnego, radosnego, ekscytującego. Obecna dyskusja wyklucza tego typu doświadczenie. Chciałam dać mu wyraz – mówi autorka książki „Miła robótka”

Sztuka

Muzeum na rynku (Arek Gruszczyński)

We Francji dotarło do mnie, że tam instytucje publiczne stawiają sobie za główny cel edukowanie, nawet kosztem scenografii. Ekspercką wiedzę mamy przekładać na język publiczności, to nasze zadanie – rozmowa z nową dyrektorką Muzeum Warszawy

Teatr

Cielecka w Strzelcach Opolskich (Stanisław Godlewski)

Spektakl „Wstyd” Wdowik jest autentycznie poruszający. Artystce udaje się uchwycić coś tak powszechnego i nieefektownego, że niemal niedostrzegalnego

Wiersze

wiersze (Ewelina Krupska)

Ziemia

Jak rzep na łonowych włosach (Justyna Bargielska)

„Wypowiedział się w kontekście mojej książki rzecznik komendy głównej polskiej policji – seks w lesie jest w Polsce jeszcze legalny”. Autor książki „Seks w wielkim lesie” odpowiada na pytania Justyny Bargielskiej

]]>

Film

Postscriptum do nocy (Piotr Mirski)

Trudno nie zastanawiać się, na jakie recenzje liczył Levinson, realizując „Malcolma i Marie”. Prawdopodobnie wymarzył sobie nagłówek: „Coś więcej niż suma części składowych. Film jednocześnie skromny i epicki”

Lat siedemnaście (Klara Cykorz)

Autumn nie urodziła się w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku i nawet nie musi przebijać się przez mur kryminalizujących ją uprzedzeń; urodziła się w świecie, w którym aborcja niby jest legalna, tyle że niekoniecznie łatwo dostępna dla osób biednych, nieletnich i z prowincji

Telenowela dla boomersów (Bartosz Żurawiecki)

Skoro bohaterka jest pasywna, skoro bohaterowie to nudnawi panowie o znanych nazwiskach, skoro scenariusz sprowadza się do odhaczania kolejnych faktów z biografii Osieckiej i skoro wszystko to zostało pokazane bez przekonania, to co wybija się tutaj na plan pierwszy? Otóż to co zwykle. Oczywiście Polska

Bárbara Lennie – boisz się ją spotkać (Adam Kruk)

„Time’s up” – mówi Lennie niemal w każdym swoim filmie: czas nadużyć się skończył, pora wyrównać rachunki. Jej postaci uosabiają walkę z takimi czy innymi „dziadersami” próbującymi objaśniać świat tym, którzy znają go dużo lepiej

Literatura

Z ukrycia (Mateusz Skucha)

Antologia „Dezorientacje”, przez zebranie i opisanie polskiej literatury queer, ustanawia nową przestrzeń. I staje się lekcją wszelkiej odmienności. Nie da się wymienić wszystkich pisarek i pisarzy, poetek i poetów, których utwory zostały tu przedrukowane

Złe życie (Monika Ochędowska)

W „Bestiariuszu nowohuckim” Elżbiety Łapczyńskiej i „Halnym” Igora Jarka oglądamy twarze, na których „odbiło się złe życie”, oraz te, które już nie wyrażają niczego. Nowa Huta wabi ciepłem, ale to ciepło raczej topi, niż grzeje

Bękarty sztetla (Piotr Sadzik)

„Golem” Macieja Płazy to nie tylko rozmowa ze Stryjkowskim, ale też spekulacja, jak mogłaby wyglądać polska powieść napisana przez żydowskich klasyków: braci Singerów, Szaloma Asza czy Icchoka Pereca. To powtórzenie nie książki Meyrinka, ale nienapisanej książki z lat nastych XX wieku

Obcowanie (Esther Kinsky)

Jak jasny lub ciemny staje się mój „czerwony”, gdy dowiaduję się, że w innym języku nazywa się on red lub rouge? Jak wątłe lub rozłożyste staje się nagle moje „drzewo” jako tree lub arbre? Świadomość istnienia tego, co inne, wytwarza za każdym razem dystans do tego, co własne

Saga o ludziach późnego antropocenu (Andrzej Marzec)

W swojej ekologicznej trylogii Maja Lunde rezygnuje z prostej apokaliptycznej opowieści o rozwoju i upadku ludzkiej cywilizacji. Pokazuje za to, że świat kończy się i zaczyna na nowo każdego dnia, a porażka nie czeka na nas gdzieś w przyszłości, lecz jest chlebem powszednim

Metamorfozy nasze powszednie (Michał Czajkowski)

W kolejnych powieściach graficznych Nicolas Presl sięga do coraz głębszych warstw rzeczywistości, żeby pokazać, jak bardzo się mylimy, kiedy sądzimy, że mamy nad czymkolwiek kontrolę

Patrz, czy się złamie (Marta Koronkiewicz i Paweł Kaczmarski)

„W języku grać można o wszystko, wszystkie elementy konstrukcji językowej mogą być użyte w służbie ekspresji i konstrukcji znaczeń. Musimy pamiętać, że istnieją inne sposoby myślenia, postrzegania, życia i działania w świecie” – mówią poetki i poeci w dyskusji o eksperymentowaniu

Media

Pozory niezakłóconej wolności (Paulina Domagalska)

Pod koniec lipca niemal cała redakcja popularnego węgierskiego serwisu informacyjnego Index.hu odeszła z pracy. Ta śmierć nadchodziła latami – w dniu protestu wolnych mediów przypominamy rozmowę o tym, jak rozmontowano media w Węgrzech

Ławica (Tomasz Bąk)

Styczniowa batalia na Wall Street była wydarzeniem bez precedensu, najprawdziwszym czarnym łabędziem i, być może, momentem zwrotnym w historii branży finansowej. Niekoniecznie musi to być dobra wiadomość

Muzyka

Przerwana historia (Marceli Szpak)

Drzwi otwarte przez Sophie pokazały nam pop przyszłości. Producentka muzyki elektronicznej zginęła pod koniec stycznia w nieszczęśliwym wypadku. Nawet okoliczności jej śmierci były poetyckie – artystka spadła z wysokości, gdy chciała popatrzeć na księżyc w pełni

Szalone hałasy i dziwaczne memy (Jakub Bożek)

Hyperpop to nie tylko, nawet nie przede wszystkim, styl muzyczny. W tworzeniu bezpiecznej przestrzeni dla nastolatków, samotnych i dziwnych, podobny jest do ruchu riot grrrl z jego wczesnych lat. Tu nie chodzi o rewolucję w popie, tylko o życie

MUZYKA 2.1: Ryszard Lubieniecki (Jan Topolski)

Jak brzmi free improvisation na portatywie, czyli przenośnych średniowiecznych organach? I jak może się udać utwór oparty na dawnym traktacie muzycznym, recytowanym na magnetofonie? Ryszard Lubieniecki udowadnia, że całkiem nieźle, a to nie wszystkie pola jego aktywności

Obyczaje

Synteza życia rodzinnego (Marta Bałaga)

Siła materiałów Polskiego Archiwum Filmów Domowych polega na ich kompletnej bezinteresowności. Od obserwacji dokumentalnej różni je brak spojrzenia „z zewnątrz”: nikt tu nie gra, a wszystko odbywa się poza jakąkolwiek kontrolą

Robert Makłowicz na YouTubie, czyli jak być kochanym (Artur Hellich)

Nadal pozostaje jednym z niewielu Polaków lubianych naprawdę powszechnie, bodaj jedynym niebędącym skoczkiem narciarskim

5 rzeczy Jana Sochaczewskiego (Agnieszka Słodownik)

List do Jaśnie Wielmożnego Ojca, pamiętnik wyklejanka, plan pierwszego polskiego 105-tysięcznika, kartonikowy bilet i suwak logarytmiczny. Im bardziej wsiąkam w tego człowieka, tym bardziej jest mi on obcy – może właśnie dlatego chcę wyciągnąć do niego rękę

DELFIN W MALINACH (odc. 10): Nienawidzenia (Agnieszka Słodownik)

Dlaczego ludzie nienawidzą siebie, kręcą nienawistne filmiki? Dlaczego tak nas wkurzają pozostawione gdzie bądź elektryczne hulajnogi? Dlaczego marki stały się głównym narzędziem regulowania relacji międzyludzkich? Jak pielęgnowanie przydomowego ogródka może być przejawem biofobii? W podkaście rozmowa z Markiem Krajewskim

Łzy Klaudii Figury (Marta Bałaga)

Zamiast nieustannie szukać praktyk przemocowych, warto spojrzeć na porno również jako coś przyjemnego, radosnego, ekscytującego. Obecna dyskusja wyklucza tego typu doświadczenie. Chciałam dać mu wyraz – mówi autorka książki „Miła robótka”

Sztuka

Muzeum na rynku (Arek Gruszczyński)

We Francji dotarło do mnie, że tam instytucje publiczne stawiają sobie za główny cel edukowanie, nawet kosztem scenografii. Ekspercką wiedzę mamy przekładać na język publiczności, to nasze zadanie – rozmowa z nową dyrektorką Muzeum Warszawy

Teatr

Cielecka w Strzelcach Opolskich (Stanisław Godlewski)

Spektakl „Wstyd” Wdowik jest autentycznie poruszający. Artystce udaje się uchwycić coś tak powszechnego i nieefektownego, że niemal niedostrzegalnego

Wiersze

wiersze (Ewelina Krupska)

Ziemia

Jak rzep na łonowych włosach (Justyna Bargielska)

„Wypowiedział się w kontekście mojej książki rzecznik komendy głównej polskiej policji – seks w lesie jest w Polsce jeszcze legalny”. Autor książki „Seks w wielkim lesie” odpowiada na pytania Justyny Bargielskiej

]]>
Thu, 11 Feb 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/300]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/300

Film

300: Omieść, objąć, lustrować (Małgorzata Sadowska)

Kobiece, czyli jakie? Kobiece, czyli czyje? Czy każde spojrzenie kobiety jest „kobiecym spojrzeniem”? Czy mężczyźni też mogą uprawiać female gaze?

Literatura

300: Niby mała rzecz (Filip Łobodziński)

Po co tłumaczyć piosenki? By zasilić polszczyznę odmiennymi stanami wrażliwości, wsączyć do jej krwiobiegu nowe krwinki. Tłumaczymy Platona i Sylvię Plath – i po to samo tłumaczmy Leonarda Cohena, Céu i Seldę Bağcan. Nawet jeśli nikt ich nigdy po polsku nie zaśpiewa

300: Wyliczanka (Paweł Sołtys)

Są główne drogi, po których jeżdżą recenzenci wielkich pism, prorocy bestsellerów, wydawcy wpatrzeni w horyzont. I są pobocza, nieużytki, ze stadami gawronów, porzuconą felgą, kośćmi nie dość szybkich zwierząt. Trudno po nich iść

Media

Listy do redakcji (Michał R. Wiśniewski)

Trolle zamieszkują działy opinii pod artykułami na portalach. Nie zaradziły na nie opcje komentowania tylko dla prenumeratorów czy próby wymuszania pisania pod nazwiskiem. Dlatego tak lubię „Dwutygodnik”, w którym miejsca na komentarze po prostu nie ma

Muzyka

Śnienie na Jawie (Kasia Jaroch)

Kiedy tworzę jakąś muzykę, zwłaszcza gdy pracuję z głosem, sama doprowadzam się do stanu, który nazywam psychodelicznym. To może się kojarzyć z zażywaniem substancji psychoaktywnych, ale tak naprawdę istnieje wiele różnych metod na osiąganie podobnej kondycji

300: Tripraport LSO (Magdalena Koryntczyk)

LSO pozostawia odbiorców w osłupieniu: „Z czym właściwie tu obcujemy?”. Z genialnym Orciem, któremu jakiś wyższy byt dyktuje palimpsesty? Z rapową mindfulness ekopoezją? Jurodiwym MC? Czy to fenomen duchologiczny? A może byt, który pokonał czas jako iluzję umysłu?

Obyczaje

Przygody Papcia (Szymon Holcman)

Chmielewski, tworząc swoich bohaterów, sięgnął do kanonów komedii, które doprawił absurdami życia w komunistycznej Polsce, i był w tym równie dobry jak Stanisław Bareja

Destylat gniewu (Agata Sikora)

„Obumarła” Anne Boyer to rzeź: na konwencjach gatunku, obiegowych mądrościach, zbiorowym wyparciu. Rzeź taka, jakiej chemia dokonała na ciele autorki; taka, jakiej neoliberalny kapitalizm w wydaniu amerykańskim dokonuje na chorych

DELFIN W MALINACH (odc. 9): Numer 300 (Agnieszka Słodownik)

O czytaniu pism, o byciu na ich łamach i trochę o podkastach – opowiadają w odcinku Jagoda Szelc, Anna Smolar, Paweł Sołtys i Karol Radziszewski – zespół redakcyjny 300. numeru Dwutygodnika

300: Pisząc do siebie (Katarzyna Bojarska i Weronika Szczawińska)

Pomyślałyśmy o 20 latach naszej znajomości i co się na nią składa, z czego my się składamy i jak to się w ogóle dzieje. Jak to dobrze mieć przyjaciółki i obchodzić jubileusze

300: Analiza przyjaźni (Ewa Modzelewska-Kossowska i Zbigniew Kossowski)

Przyjaźnie czasami się rozpadają. I to rozpadają się gwałtownie. Pojawiają się namiętności, ale w dużej mierze związane z rywalizacją, i chyba to pochodna tego, że przyjaciel w jakiejś mierze jest mną w podobieństwach, ale i nie jest mną we wszystkich różnicach

300: Dwa centymetry wyżej (Liliana Piskorska (Zeic))

Czuję się, jakby ludzie, których codziennie mijam na ulicy, mogli mnie nienawidzić. Mam ochotę zacząć się tłumaczyć, przytrzymać ich za rękaw, mówić, że nie jestem zarazą, pedofilką, zdrajczynią Polski

Sztuka

Przeżywanie (Anna Pajęcka)

„Przygoda” Brzeskiego to czysto estetyczna przyjemność, intelektualna zagadka odkrywania i nazywania kolejnych kształtów. Im bardziej abstrakcyjne rzeźby, tym bliżej im do weryzmu

300: Rozpaczliwie poszukując Chopina (Robert Kusek, Wojciech Szymański)

W queerowym dziedzictwie nie chodzi o rzeczy same w sobie, lecz o znaczenie, jakie tym rzeczom jesteśmy gotowi przypisywać jako członkowie rzeczywistych nieheteronormatywnych społeczności

300: Cipki i kutasy wyklęte (Dorota Sajewska i Karol Radziszewski)

Sztuka, która radykalnie eksploruje seksualność, staje się niemożliwa w świecie mediów społecznościowych. Do tej wygładzonej estetyki przyczynia się zarówno poprawność polityczna, jak i przymus digitalnej atrakcyjności

Teatr

300: Sheman (Katarzyna Niedurny)

Widowisko „Bruegel” Lisaboi Houbrechts stawia pytania o sposoby reprezentacji i ich ocenę przez pryzmat związków z rzeczywistością. W podobnych dyskusjach uczestniczymy cały czas, a kompromis wydaje się nie do osiągnięcia

300: Niezły mrok (Anka Herbut)

Spektakle Gisèle Vienne to mrok i makabra. Są niewygodne, czas się w nich rozrzedza i gęstnieje, dziwnie uwierają. Ludzie nie umieją tu być ze sobą. Ciała nie potrafią być blisko – czasem jedyny sposób na bliskość to przemoc

300: W cudzej skórze (Marta Keil)

Cała praca do wykonania w teatrze leży w zmianie struktur, warunków produkcji, przyzwyczajeń. Może więc nie tylko o female gaze tu chodzi, ale o feminist gaze, queer gaze i każde inne spojrzenie mniejszościowe

Wiersze

Inaczej nie będzie (Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki)

Ziemia

300: Przyjaźń w aktywizmie (Róża i Szymon)

Kiedy się jest w centrum wydarzeń, ludzie dookoła mają tę jedną wielką zaletę, że są dookoła, i nagle w prywatnym rankingu osób znajdują się totalnie na topie

]]>

Film

300: Omieść, objąć, lustrować (Małgorzata Sadowska)

Kobiece, czyli jakie? Kobiece, czyli czyje? Czy każde spojrzenie kobiety jest „kobiecym spojrzeniem”? Czy mężczyźni też mogą uprawiać female gaze?

Literatura

300: Niby mała rzecz (Filip Łobodziński)

Po co tłumaczyć piosenki? By zasilić polszczyznę odmiennymi stanami wrażliwości, wsączyć do jej krwiobiegu nowe krwinki. Tłumaczymy Platona i Sylvię Plath – i po to samo tłumaczmy Leonarda Cohena, Céu i Seldę Bağcan. Nawet jeśli nikt ich nigdy po polsku nie zaśpiewa

300: Wyliczanka (Paweł Sołtys)

Są główne drogi, po których jeżdżą recenzenci wielkich pism, prorocy bestsellerów, wydawcy wpatrzeni w horyzont. I są pobocza, nieużytki, ze stadami gawronów, porzuconą felgą, kośćmi nie dość szybkich zwierząt. Trudno po nich iść

Media

Listy do redakcji (Michał R. Wiśniewski)

Trolle zamieszkują działy opinii pod artykułami na portalach. Nie zaradziły na nie opcje komentowania tylko dla prenumeratorów czy próby wymuszania pisania pod nazwiskiem. Dlatego tak lubię „Dwutygodnik”, w którym miejsca na komentarze po prostu nie ma

Muzyka

Śnienie na Jawie (Kasia Jaroch)

Kiedy tworzę jakąś muzykę, zwłaszcza gdy pracuję z głosem, sama doprowadzam się do stanu, który nazywam psychodelicznym. To może się kojarzyć z zażywaniem substancji psychoaktywnych, ale tak naprawdę istnieje wiele różnych metod na osiąganie podobnej kondycji

300: Tripraport LSO (Magdalena Koryntczyk)

LSO pozostawia odbiorców w osłupieniu: „Z czym właściwie tu obcujemy?”. Z genialnym Orciem, któremu jakiś wyższy byt dyktuje palimpsesty? Z rapową mindfulness ekopoezją? Jurodiwym MC? Czy to fenomen duchologiczny? A może byt, który pokonał czas jako iluzję umysłu?

Obyczaje

Przygody Papcia (Szymon Holcman)

Chmielewski, tworząc swoich bohaterów, sięgnął do kanonów komedii, które doprawił absurdami życia w komunistycznej Polsce, i był w tym równie dobry jak Stanisław Bareja

Destylat gniewu (Agata Sikora)

„Obumarła” Anne Boyer to rzeź: na konwencjach gatunku, obiegowych mądrościach, zbiorowym wyparciu. Rzeź taka, jakiej chemia dokonała na ciele autorki; taka, jakiej neoliberalny kapitalizm w wydaniu amerykańskim dokonuje na chorych

DELFIN W MALINACH (odc. 9): Numer 300 (Agnieszka Słodownik)

O czytaniu pism, o byciu na ich łamach i trochę o podkastach – opowiadają w odcinku Jagoda Szelc, Anna Smolar, Paweł Sołtys i Karol Radziszewski – zespół redakcyjny 300. numeru Dwutygodnika

300: Pisząc do siebie (Katarzyna Bojarska i Weronika Szczawińska)

Pomyślałyśmy o 20 latach naszej znajomości i co się na nią składa, z czego my się składamy i jak to się w ogóle dzieje. Jak to dobrze mieć przyjaciółki i obchodzić jubileusze

300: Analiza przyjaźni (Ewa Modzelewska-Kossowska i Zbigniew Kossowski)

Przyjaźnie czasami się rozpadają. I to rozpadają się gwałtownie. Pojawiają się namiętności, ale w dużej mierze związane z rywalizacją, i chyba to pochodna tego, że przyjaciel w jakiejś mierze jest mną w podobieństwach, ale i nie jest mną we wszystkich różnicach

300: Dwa centymetry wyżej (Liliana Piskorska (Zeic))

Czuję się, jakby ludzie, których codziennie mijam na ulicy, mogli mnie nienawidzić. Mam ochotę zacząć się tłumaczyć, przytrzymać ich za rękaw, mówić, że nie jestem zarazą, pedofilką, zdrajczynią Polski

Sztuka

Przeżywanie (Anna Pajęcka)

„Przygoda” Brzeskiego to czysto estetyczna przyjemność, intelektualna zagadka odkrywania i nazywania kolejnych kształtów. Im bardziej abstrakcyjne rzeźby, tym bliżej im do weryzmu

300: Rozpaczliwie poszukując Chopina (Robert Kusek, Wojciech Szymański)

W queerowym dziedzictwie nie chodzi o rzeczy same w sobie, lecz o znaczenie, jakie tym rzeczom jesteśmy gotowi przypisywać jako członkowie rzeczywistych nieheteronormatywnych społeczności

300: Cipki i kutasy wyklęte (Dorota Sajewska i Karol Radziszewski)

Sztuka, która radykalnie eksploruje seksualność, staje się niemożliwa w świecie mediów społecznościowych. Do tej wygładzonej estetyki przyczynia się zarówno poprawność polityczna, jak i przymus digitalnej atrakcyjności

Teatr

300: Sheman (Katarzyna Niedurny)

Widowisko „Bruegel” Lisaboi Houbrechts stawia pytania o sposoby reprezentacji i ich ocenę przez pryzmat związków z rzeczywistością. W podobnych dyskusjach uczestniczymy cały czas, a kompromis wydaje się nie do osiągnięcia

300: Niezły mrok (Anka Herbut)

Spektakle Gisèle Vienne to mrok i makabra. Są niewygodne, czas się w nich rozrzedza i gęstnieje, dziwnie uwierają. Ludzie nie umieją tu być ze sobą. Ciała nie potrafią być blisko – czasem jedyny sposób na bliskość to przemoc

300: W cudzej skórze (Marta Keil)

Cała praca do wykonania w teatrze leży w zmianie struktur, warunków produkcji, przyzwyczajeń. Może więc nie tylko o female gaze tu chodzi, ale o feminist gaze, queer gaze i każde inne spojrzenie mniejszościowe

Wiersze

Inaczej nie będzie (Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki)

Ziemia

300: Przyjaźń w aktywizmie (Róża i Szymon)

Kiedy się jest w centrum wydarzeń, ludzie dookoła mają tę jedną wielką zaletę, że są dookoła, i nagle w prywatnym rankingu osób znajdują się totalnie na topie

]]>
Fri, 29 Jan 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/299]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/299

Film

Bokser we mgle (Jakub Socha)

Książka Twardocha to spora cegła, ale czy naprawdę wymagała aż 8 odcinków? Niekoniecznie. Rozmyło się towarzyszące lekturze poczucie, że oto jesteśmy w świecie, którego dni zostały już policzone, wśród ludzi, którzy podświadomie oczekują na eksplozję

Wyporność stadna (Darek Arest)

Jak na produkcję Michaela Baya przystało, dzieje się tu jednocześnie bardzo mało i o wiele za dużo. „Songbird” ignoruje nudę jako podstawowe doświadczenie czasu zarazy i stawia na akcję, trochę przypadkowo staje się pandemicznym midnight movie

Gambia jest wszędzie (Przemysław Wielgosz)

Wyróżniony na Afrykamerze film Gosi Juszczak pt. „Stolen Fish. Kiedy zabraknie ryb” nie tylko dotyka istotnego wymiaru globalnego kapitalizmu w najnowszym wydaniu, ale i konsekwentnie oddaje głos tym, którzy ponoszą największe koszty jego ekspansji

Aberracja (Kasper Bajon)

„Patria” jest aż do bólu poprawna, centrystowska. Pod udawaną troską o mniejszość kryje się w niej apologia dominującego dyskursu, oczywiście – pozornie – właściwego i prawego

Pustkowie (Klara Cykorz)

„Atlantyda” nie jest opowieścią o odradzaniu się gdzieś życia, o budowaniu nowej rzeczywistości. Grunt został skażony, katastrofa już się wydarzyła

Skrępowane ruchy oporu (Adam Woźniak)

Może ikoną oporu powinien być ktoś o profilu zbliżonym raczej do zarządzającego skokiem na mennicę Profesora z serialu „Dom z papieru” niż Władysława Frasyniuka?

Literatura

Nikogo nie ma w domu (Jerzy Franczak)

David Vann jest następcą nowoczesnych pisarzy obłędu. Uważnie wsłuchuje się w mowę szaleństwa, ale umieszcza ją w konkretnym kontekście społecznym: prowincjonalnej Ameryki, którą rządzą autorytet tradycji i bezmierna nuda

Media

Szkoła czy więzienie (Krzysztof Katkowski)

Różne budynki, strasznie do siebie podobne. SCHOOL. PRISON. SCHOOL. SCHOOL. PRISON. Rzadko udaje mi się trafić więcej niż pięć poprawnych odpowiedzi z rzędu

Więcej niż propaganda (Piotr Fortuna)

Problem z trollami i fake newsami nie sprowadza się do tego, że część osób uznaje fałszywe wiadomości za prawdziwe. Skutkiem bardziej powszechnym jest neutralizacja faktów, poznawcza kapitulacja. Demobilizacja plasująca się gdzieś pomiędzy „coś w tym musi być” a „wszystko jedno”

Muzyka

Ta muzyka się unosi (Maciej Krawiec)

Walorem płyty jazzowego trębacza Piotra Damasiewicza i jego zespołu Into the Roots jest wiarygodność. Ludowe instrumentarium, po które sięgają na płycie „Śpiwle”, to nie chwytliwy rekwizyt, który ma nadać albumowi kategorię world music. Określiłbym tę twórczość raczej jako human music

Niełatwa robota (Jakub Bożek)

Nie interesuje mnie w muzyce filmowej myślenie ilustracyjne: temat śmieszny, temat smutny, temat grubasa, temat chudzielca. Lubię współkreować konstrukcję filmu, jego postaci, scenografię, napęd i ciężar. Chodzi o wymyślenie brzmienia na potrzeby unikalnego dwugodzinnego świata

Kto oczekuje szczerości? (J. Szpilka)

Zanim Against Me! stało się znane wśród punków jako „zespół transkobiety”, cieszyło się niesławą „zespołu, który się sprzedał”. Stąd też tytuł ukazujących się teraz w Polsce wspomnień Laury Jane Grace: „Trans. Wyznania anarchistki, która zdradziła punk rocka”

Biblioteka czarnego pokoju (Krzysztof Marciniak)

Jóżef Patkowski zapytał kiedyś w audycji, czy istnieje coś takiego jak estetyka Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia. Czegoś takiego jednak po prostu nie było. To był ośrodek rezydencyjny, a nie środowisko twórcze

Obyczaje

Dyskomfort (Magdalena Moskal)

Jeśli jesteśmy lubiani, jesteśmy lubiani pomimo naszej niepełnosprawności: „My nie traktujemy Emila jako niepełnosprawnego”. Jeśli jesteśmy wykluczani, to nigdy z jej powodu: „To mogło spotkać każde dziecko”, „Nikt nie został wykluczony”

DELFIN W MALINACH (odc. 8): Wypalenie aktywistyczne (Agnieszka Słodownik)

Strajk Kobiet – aktywistyczny maraton – trwa. Jak się w nim nie spalić i nadal działać? W podkaście rozmawiamy o tym, jak rozpoznać wypalenie aktywistyczne i jak mu przeciwdziałać

Sztuka

Kamera rodzaju żeńskiego (Iwona Kurz)

Słaba widoczność awangardowych działań w Polsce lat 70., redukowanych często do kilku grup czy nazwisk, szczególnie mocno uniewidacznia kobiety, również dlatego, że mniejsze były ich ówczesne możliwości funkcjonowania w obszarze sztuki

Teatr

Dyskomfort widowni (Witold Mrozek)

Nie tracę nadziei, że te metaforyczne piwnice, gdzie tańczyły, bluźniły, rozdzierały szaty i stroiły się polskie cioty, lesby, transy, jeszcze się kiedyś znajdą. Że były nie tylko na dolnym Manhattanie – mówi autorka „Odmieńczej rewolucji”

Wiersze

wiersze (Alicja Regiewicz)

Ziemia

Spieszmy się kochać lodowce (Renata Lis)

Drogą wyjścia z impasu wyobraźni nie jest powrót do archaicznych form współżycia człowieka z naturą i dawno wyczerpanych opowieści, lecz objaśnianie świata i miejsca człowieka poprzez fuzję wiedzy naukowej z twórczą wyobraźnią – tak jak to robią autorzy książki „Początek końca?”

]]>

Film

Bokser we mgle (Jakub Socha)

Książka Twardocha to spora cegła, ale czy naprawdę wymagała aż 8 odcinków? Niekoniecznie. Rozmyło się towarzyszące lekturze poczucie, że oto jesteśmy w świecie, którego dni zostały już policzone, wśród ludzi, którzy podświadomie oczekują na eksplozję

Wyporność stadna (Darek Arest)

Jak na produkcję Michaela Baya przystało, dzieje się tu jednocześnie bardzo mało i o wiele za dużo. „Songbird” ignoruje nudę jako podstawowe doświadczenie czasu zarazy i stawia na akcję, trochę przypadkowo staje się pandemicznym midnight movie

Gambia jest wszędzie (Przemysław Wielgosz)

Wyróżniony na Afrykamerze film Gosi Juszczak pt. „Stolen Fish. Kiedy zabraknie ryb” nie tylko dotyka istotnego wymiaru globalnego kapitalizmu w najnowszym wydaniu, ale i konsekwentnie oddaje głos tym, którzy ponoszą największe koszty jego ekspansji

Aberracja (Kasper Bajon)

„Patria” jest aż do bólu poprawna, centrystowska. Pod udawaną troską o mniejszość kryje się w niej apologia dominującego dyskursu, oczywiście – pozornie – właściwego i prawego

Pustkowie (Klara Cykorz)

„Atlantyda” nie jest opowieścią o odradzaniu się gdzieś życia, o budowaniu nowej rzeczywistości. Grunt został skażony, katastrofa już się wydarzyła

Skrępowane ruchy oporu (Adam Woźniak)

Może ikoną oporu powinien być ktoś o profilu zbliżonym raczej do zarządzającego skokiem na mennicę Profesora z serialu „Dom z papieru” niż Władysława Frasyniuka?

Literatura

Nikogo nie ma w domu (Jerzy Franczak)

David Vann jest następcą nowoczesnych pisarzy obłędu. Uważnie wsłuchuje się w mowę szaleństwa, ale umieszcza ją w konkretnym kontekście społecznym: prowincjonalnej Ameryki, którą rządzą autorytet tradycji i bezmierna nuda

Media

Szkoła czy więzienie (Krzysztof Katkowski)

Różne budynki, strasznie do siebie podobne. SCHOOL. PRISON. SCHOOL. SCHOOL. PRISON. Rzadko udaje mi się trafić więcej niż pięć poprawnych odpowiedzi z rzędu

Więcej niż propaganda (Piotr Fortuna)

Problem z trollami i fake newsami nie sprowadza się do tego, że część osób uznaje fałszywe wiadomości za prawdziwe. Skutkiem bardziej powszechnym jest neutralizacja faktów, poznawcza kapitulacja. Demobilizacja plasująca się gdzieś pomiędzy „coś w tym musi być” a „wszystko jedno”

Muzyka

Ta muzyka się unosi (Maciej Krawiec)

Walorem płyty jazzowego trębacza Piotra Damasiewicza i jego zespołu Into the Roots jest wiarygodność. Ludowe instrumentarium, po które sięgają na płycie „Śpiwle”, to nie chwytliwy rekwizyt, który ma nadać albumowi kategorię world music. Określiłbym tę twórczość raczej jako human music

Niełatwa robota (Jakub Bożek)

Nie interesuje mnie w muzyce filmowej myślenie ilustracyjne: temat śmieszny, temat smutny, temat grubasa, temat chudzielca. Lubię współkreować konstrukcję filmu, jego postaci, scenografię, napęd i ciężar. Chodzi o wymyślenie brzmienia na potrzeby unikalnego dwugodzinnego świata

Kto oczekuje szczerości? (J. Szpilka)

Zanim Against Me! stało się znane wśród punków jako „zespół transkobiety”, cieszyło się niesławą „zespołu, który się sprzedał”. Stąd też tytuł ukazujących się teraz w Polsce wspomnień Laury Jane Grace: „Trans. Wyznania anarchistki, która zdradziła punk rocka”

Biblioteka czarnego pokoju (Krzysztof Marciniak)

Jóżef Patkowski zapytał kiedyś w audycji, czy istnieje coś takiego jak estetyka Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia. Czegoś takiego jednak po prostu nie było. To był ośrodek rezydencyjny, a nie środowisko twórcze

Obyczaje

Dyskomfort (Magdalena Moskal)

Jeśli jesteśmy lubiani, jesteśmy lubiani pomimo naszej niepełnosprawności: „My nie traktujemy Emila jako niepełnosprawnego”. Jeśli jesteśmy wykluczani, to nigdy z jej powodu: „To mogło spotkać każde dziecko”, „Nikt nie został wykluczony”

DELFIN W MALINACH (odc. 8): Wypalenie aktywistyczne (Agnieszka Słodownik)

Strajk Kobiet – aktywistyczny maraton – trwa. Jak się w nim nie spalić i nadal działać? W podkaście rozmawiamy o tym, jak rozpoznać wypalenie aktywistyczne i jak mu przeciwdziałać

Sztuka

Kamera rodzaju żeńskiego (Iwona Kurz)

Słaba widoczność awangardowych działań w Polsce lat 70., redukowanych często do kilku grup czy nazwisk, szczególnie mocno uniewidacznia kobiety, również dlatego, że mniejsze były ich ówczesne możliwości funkcjonowania w obszarze sztuki

Teatr

Dyskomfort widowni (Witold Mrozek)

Nie tracę nadziei, że te metaforyczne piwnice, gdzie tańczyły, bluźniły, rozdzierały szaty i stroiły się polskie cioty, lesby, transy, jeszcze się kiedyś znajdą. Że były nie tylko na dolnym Manhattanie – mówi autorka „Odmieńczej rewolucji”

Wiersze

wiersze (Alicja Regiewicz)

Ziemia

Spieszmy się kochać lodowce (Renata Lis)

Drogą wyjścia z impasu wyobraźni nie jest powrót do archaicznych form współżycia człowieka z naturą i dawno wyczerpanych opowieści, lecz objaśnianie świata i miejsca człowieka poprzez fuzję wiedzy naukowej z twórczą wyobraźnią – tak jak to robią autorzy książki „Początek końca?”

]]>
Fri, 15 Jan 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2021/298]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2021/298

Film

Taniec queerowego wojownika (Renata Lis)

„A potem tańczyliśmy” to potężny powiew wolności. To kino emancypacyjne bez żadnych przedrostków – mówiące o emancypacji, która nie jest marzeniem ani wspomnieniem, tylko wydarza się tu i teraz

Tragedia hetero­seksualności po polsku (Grzegorz Stępniak)

Uczuciowo-erotyczno-imprezowe perypetie bohaterów „Wszyscy moi przyjaciele nie żyją” podlane są obfitym sosem seksualnych frustracji, nieumiejętnych, wulgarnych podrywów, wzajemnych pretensji

Coś dobrego (Maciej Jakubowiak)

Jest dziewczyna, jest chłopak, podobają się sobie, to dlaczego nie mogą być razem? W „Normalnych ludziach” Sally Rooney mówi wcześniejszym romansom: „Jesteście jak małe dzieci, patrzcie”. A potem mnoży bez opamiętania przeszkody znacznie groźniejsze niż morskie potwory

Literatura

Podnawki (Olga Wróbel)

„Projekt” Anny Sudoł, który mógłby wydawać się zjadliwą, groteskową satyrą świata sztuki, ostatecznie lokuje się na półce z przykrym realizmem

Media

Spacery w Night City (Marzena Falkowska)

Pierwsza zasada papierowego „Cyberpunka” brzmiała: „Styl ponad treść”. Twórcy „Cyberpunka 2077” wzięli ją sobie mocno do serca – z całym dobrodziejstwem inwentarza. Zapewnili nam efektowne, ale w gruncie rzeczy zachowawcze doświadczenie

Muzyka

Praktyka duchologiczna (Kasia Jaroch)

Ukraińska wytwórnia Shukai przeczy opinii, że w ZSRR nie robiono ani muzyki współczesnej, ani eksperymentów elektroakustycznych. Większość takich projektów w obawie przed represjami po prostu nigdy wcześniej nie opuściła domowego studia

Zmień instrument, pożycz brzmienie (Bartosz Chmielewski)

Alfah Femmes swoim debiutem wpisują się w długą tradycję trójmiejskiej sceny muzycznej, na której zespoły zawsze grały po swojemu, w oderwaniu od mód i trendów panujących w reszcie kraju

Obyczaje

Rok nie tylko hibernacji (Jakub Majmurek)

W lockdownowej zamrażarce kulturę przekształcały nowe siły i wyzwolone przez pandemię procesy. Nie wszystkie wyłącznie negatywne

Wychodzę (Małgorzata Nocuń)

Protesty powinny wywołać rewolucję także poza granicami Białorusi. Powinny zmusić Zachód do zmiany myślenia o tamtejszym społeczeństwie. Bo dowiedzieliśmy się o nim czegoś, co długo było dla nas nieuchwytne

Pacjent nie leży POD respiratorem (Iwona Zielińska)

Codzienność na oddziale covidowym? AB  jest po dyżurze, zmęczona. Bardzo. Ale chce o tym opowiedzieć. Może ludzie COŚ zrozumieją

Sztuka

Pandemonium (Adam Mazur)

W 2020 roku zmniejszył się z pewnością ślad węglowy generowany przez art world. Również dzięki 2020 wiemy, jak może wyglądać świat bez publicznych instytucji sztuki

Think tank zbiorowych wyobrażeń (Stach Szabłowski)

W Labiryncie nie oglądamy społeczeństwa podzielonego na kobiety, heteroseksualnych i homoseksualnych mężczyzn, lecz wspólnotę seksualnie wyzwolonych osób

Nie było cięcia (Arek Gruszczyński)

Stosowanie kategorii moralnych w badaniach nad PRL-em, w tym sztuką tego okresu, prowadzi na manowce. Dlatego nie interesuje mnie moralna ocena artystów – rozmowa z autorem książki „Proteuszowe czasy. Rozpad państwowego systemu sztuki”

Teatr

Mogiła (Piotr Morawski)

Narracje Eribona i Louisa przychodzą z zewnątrz, ich bohaterami są francuscy intelektualiści. Trzeba było Tomaszewskiego, żeby temat stosunku do prowincji w polskim teatrze wywieść z samego centrum kultury polskiej – od Bogusławskiego

Uwolnić ciało (Piotr Morawski)

Aktorstwo dla mnie polega na zauważaniu struktur, kodów kulturowych, ram, w które jestem wtłaczany, i rozkminie, jak się z nich uwolnić

Wiersze

wiersze (Dominik Bielicki)

]]>

Film

Taniec queerowego wojownika (Renata Lis)

„A potem tańczyliśmy” to potężny powiew wolności. To kino emancypacyjne bez żadnych przedrostków – mówiące o emancypacji, która nie jest marzeniem ani wspomnieniem, tylko wydarza się tu i teraz

Tragedia hetero­seksualności po polsku (Grzegorz Stępniak)

Uczuciowo-erotyczno-imprezowe perypetie bohaterów „Wszyscy moi przyjaciele nie żyją” podlane są obfitym sosem seksualnych frustracji, nieumiejętnych, wulgarnych podrywów, wzajemnych pretensji

Coś dobrego (Maciej Jakubowiak)

Jest dziewczyna, jest chłopak, podobają się sobie, to dlaczego nie mogą być razem? W „Normalnych ludziach” Sally Rooney mówi wcześniejszym romansom: „Jesteście jak małe dzieci, patrzcie”. A potem mnoży bez opamiętania przeszkody znacznie groźniejsze niż morskie potwory

Literatura

Podnawki (Olga Wróbel)

„Projekt” Anny Sudoł, który mógłby wydawać się zjadliwą, groteskową satyrą świata sztuki, ostatecznie lokuje się na półce z przykrym realizmem

Media

Spacery w Night City (Marzena Falkowska)

Pierwsza zasada papierowego „Cyberpunka” brzmiała: „Styl ponad treść”. Twórcy „Cyberpunka 2077” wzięli ją sobie mocno do serca – z całym dobrodziejstwem inwentarza. Zapewnili nam efektowne, ale w gruncie rzeczy zachowawcze doświadczenie

Muzyka

Praktyka duchologiczna (Kasia Jaroch)

Ukraińska wytwórnia Shukai przeczy opinii, że w ZSRR nie robiono ani muzyki współczesnej, ani eksperymentów elektroakustycznych. Większość takich projektów w obawie przed represjami po prostu nigdy wcześniej nie opuściła domowego studia

Zmień instrument, pożycz brzmienie (Bartosz Chmielewski)

Alfah Femmes swoim debiutem wpisują się w długą tradycję trójmiejskiej sceny muzycznej, na której zespoły zawsze grały po swojemu, w oderwaniu od mód i trendów panujących w reszcie kraju

Obyczaje

Rok nie tylko hibernacji (Jakub Majmurek)

W lockdownowej zamrażarce kulturę przekształcały nowe siły i wyzwolone przez pandemię procesy. Nie wszystkie wyłącznie negatywne

Wychodzę (Małgorzata Nocuń)

Protesty powinny wywołać rewolucję także poza granicami Białorusi. Powinny zmusić Zachód do zmiany myślenia o tamtejszym społeczeństwie. Bo dowiedzieliśmy się o nim czegoś, co długo było dla nas nieuchwytne

Pacjent nie leży POD respiratorem (Iwona Zielińska)

Codzienność na oddziale covidowym? AB  jest po dyżurze, zmęczona. Bardzo. Ale chce o tym opowiedzieć. Może ludzie COŚ zrozumieją

Sztuka

Pandemonium (Adam Mazur)

W 2020 roku zmniejszył się z pewnością ślad węglowy generowany przez art world. Również dzięki 2020 wiemy, jak może wyglądać świat bez publicznych instytucji sztuki

Think tank zbiorowych wyobrażeń (Stach Szabłowski)

W Labiryncie nie oglądamy społeczeństwa podzielonego na kobiety, heteroseksualnych i homoseksualnych mężczyzn, lecz wspólnotę seksualnie wyzwolonych osób

Nie było cięcia (Arek Gruszczyński)

Stosowanie kategorii moralnych w badaniach nad PRL-em, w tym sztuką tego okresu, prowadzi na manowce. Dlatego nie interesuje mnie moralna ocena artystów – rozmowa z autorem książki „Proteuszowe czasy. Rozpad państwowego systemu sztuki”

Teatr

Mogiła (Piotr Morawski)

Narracje Eribona i Louisa przychodzą z zewnątrz, ich bohaterami są francuscy intelektualiści. Trzeba było Tomaszewskiego, żeby temat stosunku do prowincji w polskim teatrze wywieść z samego centrum kultury polskiej – od Bogusławskiego

Uwolnić ciało (Piotr Morawski)

Aktorstwo dla mnie polega na zauważaniu struktur, kodów kulturowych, ram, w które jestem wtłaczany, i rozkminie, jak się z nich uwolnić

Wiersze

wiersze (Dominik Bielicki)

]]>
Mon, 04 Jan 2021 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2020/297]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/297

Film

Małpa w cyrku (Jakub Socha)

Manka toczy robak przegrywu – pulsująca w jego głowie jak migrena skłonność do porażki, do zapicia się na śmierć, do zrażenia wszystkich dookoła, do odtrącenia rąk, które go karmią

Cienka granica (Marcin Stachowicz)

„Witamy w Czeczenii” nie oszczędza, a więc także – nie ostrzega. Nie wiemy, kiedy po cięciu nastanie ciemność, a z ciemności wyłonią się zdobyte przez aktywistów LGBTQ+ nagrania – zarejestrowane komórką obrazy nagiej przemocy

Godzina Wilka (Jakub Socha)

Jeśli tegoroczna nagroda rzeczywiście sprawi, że więcej ludzi zobaczy „Zabij to i wyjedź z tego miasta”, będzie to wystarczający argument za zorganizowaniem tegorocznego Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni

Wujaszek Allen (Bartosz Żurawiecki)

Najciekawszy w autobiografii Allena jest aspekt, z którego on sam zdaje się nie do końca zdawać sprawę, a przynajmniej nie poddaje go zanadto autokrytycznej refleksji. Mianowicie: aspekt klasowy. Wątek awansu społecznego i kulturowego

Literatura

Kuternoga (Aleksandra Lipczak)

Loca, travesti, trolo, marica, marimacho – mówił o sobie, przejmując najbardziej obraźliwe określenia homoseksualisty i osoby transpłciowej, którymi dysponuje chilijska hiszpańszczyzna. Pedro Lemebel, autor „Drżę o ciebie matadorze”, dorobił się po śmierci statusu niemal klasyka

Wyobcowany Pinokio, nieistniejący Fanelli (Łukasz Żurek)

Przedstawiając polskim czytelniczkom wiersze Petera Gizziego i Charlesa Bernsteina, Kacper Bartczak okrąża zasadniczy problem swojej poezji. Pyta, czy wiersz może utrzymywać kontakt z polityczną teraźniejszością i jednocześnie posiadać swoją własną przestrzeń

Akapit po akapicie (Weronika Murek)

Obraz Japonii to albo używane majtki, albo wyrafinowana estetyka. Brakuje kogoś, kto powie: to wszystko wcale nie jest takie dziwaczne, to wszystko da się zrozumieć. To nam przyświeca bardziej niż pokazywanie, że Japonia jest super – mówią założycielki wydawnictwa Tajfuny

Czarny humor (Adam Lipszyc)

W „Anatomii melancholii” Roberta Burtona, tym niekończącym się, niewiele wyjaśniającym i niewiele porządkującym, nieoryginalnym, pozszywanym z cytatów dyskursie dochodzi do głosu powszechny, wszechogarniający stan świata

Media

Kwestia statystyki (Mateusz Witczak)

Nawet wówczas, gdy Zachód nie upominał się jeszcze o chiński rynek, wydawano tytuły „zlokalizowane”. Tutaj mówi się na nie: 山赛游戏, czyli podrobione gry. Pierwowzory nigdy do Chin nie docierały i niektórzy odbiorcy nie mieli wręcz pojęcia, że obcują z kopią

Jej pół życia (Aleksander Borszowski)

„G String” – autorska totalna modyfikacja „Half-Life’a 2” – opowiada o rozpaczliwych próbach przetrwania zwykłej kobiety w świecie, którego czas nieuchronnie dobiega końca

Podkastynacja (Ewa Drygalska)

W mijającym roku wysłuchałam niemal 18 tysięcy minut podkastów. Ponad 12 dni ciągiem. Czyżbym zamiast żyć i pracować uprawiała zaawansowaną prokrastynację? Czy to normalne? Czy jestem już uzależniona? Czy inni też tak mają?

Muzyka

Jak będzie w czarnym wku**ie (Marceli Szpak)

Eklektyzmowi muzyki tajemniczego brytyjskiego kolektywu Sault towarzyszy absolutnie spójny przekaz. Na każdym kroku przypomina on, że rewolucja ciągle trwa. I tańczy

Tamta dziewczyna (Paweł Klimczak)

Muzyka Renaty Lewandowskiej, przypomniana po 40 latach niebytu w publicznej świadomości, nie potrzebuje dorabiania legendy w stylu filmowej historii Rodrigueza. Słuchając jej albumu „Dotyk”, obcujemy z wciąż wyraziście brzmiącymi piosenkami, a nie muzealnym zabytkiem

Obyczaje

Podsumowanie 2020 roku (Redakcja)

Życie na Zoomie, literatura na kartonach, performanse na ulicach, filmy za oknem, festiwale na kanapie, sztuka na proteście, koncerty w mieszkaniach – redakcja „Dwutygodnika” wskazuje najważniejsze trendy i wydarzenia mijającego roku

DELFIN W MALINACH (odc. 7): Podsumowanie 2020 i bajka o lepszym jutrze (Agnieszka Słodownik / Maria Magdalena Kozłowska)

Redakcja „Dwutygodnika” rozmawia w podkaście o tym, jak styczniowe przewidywania i prognozy mają się do roku pandemii i strajków

Sztuka

Reagować (Marta Czyż)

Przez cały lockdown, byłem jedną z niewielu osób, które mogły oglądać wystawę Moniki Sosnowskiej. Czułem się jak ekscentryczny kolekcjoner, który zainstalował wielką rzeźbę tylko po to, żeby samemu móc na nią patrzeć. Naprawdę dziwne uczucie, ta potężna stalowa konstrukcja w pustej przestrzeni i świadomość, że cały świat się właśnie zatrzymał

Teatr

Wybór Andy'ego (Katarzyna Niedurny)

471 sukienek, 38 peruk, 49 par butów, 56 nakryć głowy, 41 par rękawiczek, 7 parasolek, 18 boa, 7 peleryn, kilka kilogramów biżuterii – królowa polskiego dragu zmarła 18 grudnia

Wiersze

wiersze (Barbara Klicka)

]]>

Film

Małpa w cyrku (Jakub Socha)

Manka toczy robak przegrywu – pulsująca w jego głowie jak migrena skłonność do porażki, do zapicia się na śmierć, do zrażenia wszystkich dookoła, do odtrącenia rąk, które go karmią

Cienka granica (Marcin Stachowicz)

„Witamy w Czeczenii” nie oszczędza, a więc także – nie ostrzega. Nie wiemy, kiedy po cięciu nastanie ciemność, a z ciemności wyłonią się zdobyte przez aktywistów LGBTQ+ nagrania – zarejestrowane komórką obrazy nagiej przemocy

Godzina Wilka (Jakub Socha)

Jeśli tegoroczna nagroda rzeczywiście sprawi, że więcej ludzi zobaczy „Zabij to i wyjedź z tego miasta”, będzie to wystarczający argument za zorganizowaniem tegorocznego Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni

Wujaszek Allen (Bartosz Żurawiecki)

Najciekawszy w autobiografii Allena jest aspekt, z którego on sam zdaje się nie do końca zdawać sprawę, a przynajmniej nie poddaje go zanadto autokrytycznej refleksji. Mianowicie: aspekt klasowy. Wątek awansu społecznego i kulturowego

Literatura

Kuternoga (Aleksandra Lipczak)

Loca, travesti, trolo, marica, marimacho – mówił o sobie, przejmując najbardziej obraźliwe określenia homoseksualisty i osoby transpłciowej, którymi dysponuje chilijska hiszpańszczyzna. Pedro Lemebel, autor „Drżę o ciebie matadorze”, dorobił się po śmierci statusu niemal klasyka

Wyobcowany Pinokio, nieistniejący Fanelli (Łukasz Żurek)

Przedstawiając polskim czytelniczkom wiersze Petera Gizziego i Charlesa Bernsteina, Kacper Bartczak okrąża zasadniczy problem swojej poezji. Pyta, czy wiersz może utrzymywać kontakt z polityczną teraźniejszością i jednocześnie posiadać swoją własną przestrzeń

Akapit po akapicie (Weronika Murek)

Obraz Japonii to albo używane majtki, albo wyrafinowana estetyka. Brakuje kogoś, kto powie: to wszystko wcale nie jest takie dziwaczne, to wszystko da się zrozumieć. To nam przyświeca bardziej niż pokazywanie, że Japonia jest super – mówią założycielki wydawnictwa Tajfuny

Czarny humor (Adam Lipszyc)

W „Anatomii melancholii” Roberta Burtona, tym niekończącym się, niewiele wyjaśniającym i niewiele porządkującym, nieoryginalnym, pozszywanym z cytatów dyskursie dochodzi do głosu powszechny, wszechogarniający stan świata

Media

Kwestia statystyki (Mateusz Witczak)

Nawet wówczas, gdy Zachód nie upominał się jeszcze o chiński rynek, wydawano tytuły „zlokalizowane”. Tutaj mówi się na nie: 山赛游戏, czyli podrobione gry. Pierwowzory nigdy do Chin nie docierały i niektórzy odbiorcy nie mieli wręcz pojęcia, że obcują z kopią

Jej pół życia (Aleksander Borszowski)

„G String” – autorska totalna modyfikacja „Half-Life’a 2” – opowiada o rozpaczliwych próbach przetrwania zwykłej kobiety w świecie, którego czas nieuchronnie dobiega końca

Podkastynacja (Ewa Drygalska)

W mijającym roku wysłuchałam niemal 18 tysięcy minut podkastów. Ponad 12 dni ciągiem. Czyżbym zamiast żyć i pracować uprawiała zaawansowaną prokrastynację? Czy to normalne? Czy jestem już uzależniona? Czy inni też tak mają?

Muzyka

Jak będzie w czarnym wku**ie (Marceli Szpak)

Eklektyzmowi muzyki tajemniczego brytyjskiego kolektywu Sault towarzyszy absolutnie spójny przekaz. Na każdym kroku przypomina on, że rewolucja ciągle trwa. I tańczy

Tamta dziewczyna (Paweł Klimczak)

Muzyka Renaty Lewandowskiej, przypomniana po 40 latach niebytu w publicznej świadomości, nie potrzebuje dorabiania legendy w stylu filmowej historii Rodrigueza. Słuchając jej albumu „Dotyk”, obcujemy z wciąż wyraziście brzmiącymi piosenkami, a nie muzealnym zabytkiem

Obyczaje

Podsumowanie 2020 roku (Redakcja)

Życie na Zoomie, literatura na kartonach, performanse na ulicach, filmy za oknem, festiwale na kanapie, sztuka na proteście, koncerty w mieszkaniach – redakcja „Dwutygodnika” wskazuje najważniejsze trendy i wydarzenia mijającego roku

DELFIN W MALINACH (odc. 7): Podsumowanie 2020 i bajka o lepszym jutrze (Agnieszka Słodownik / Maria Magdalena Kozłowska)

Redakcja „Dwutygodnika” rozmawia w podkaście o tym, jak styczniowe przewidywania i prognozy mają się do roku pandemii i strajków

Sztuka

Reagować (Marta Czyż)

Przez cały lockdown, byłem jedną z niewielu osób, które mogły oglądać wystawę Moniki Sosnowskiej. Czułem się jak ekscentryczny kolekcjoner, który zainstalował wielką rzeźbę tylko po to, żeby samemu móc na nią patrzeć. Naprawdę dziwne uczucie, ta potężna stalowa konstrukcja w pustej przestrzeni i świadomość, że cały świat się właśnie zatrzymał

Teatr

Wybór Andy'ego (Katarzyna Niedurny)

471 sukienek, 38 peruk, 49 par butów, 56 nakryć głowy, 41 par rękawiczek, 7 parasolek, 18 boa, 7 peleryn, kilka kilogramów biżuterii – królowa polskiego dragu zmarła 18 grudnia

Wiersze

wiersze (Barbara Klicka)

]]>
Fri, 18 Dec 2020 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2020/296]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/296

Film

BZIK: Cząstki elementarne (Michał Walkiewicz)

Zdarzało mi się sprzedawać sprzęty, które nie spełniały wyśrubowanych norm, porównywać barwę płomieni na kilku ekranach jednocześnie albo zasypiać przy filmikach o kontraście, nasyceniu barw oraz wyższości ekranów OLED na LED

Pod presją (Marta Bałaga)

U nas, w Białorusi, poluje się na dziennikarzy. Strzela do nich z pistoletów na gumowe kule, zatrzymuje – to bardzo konkretnie przeprowadzona akcja. Rząd nie chce, by inni wiedzieli, co się naprawdę dzieje – rozmowa z białoruską producentką

Literatura

BZIK: Wszystkie joble świata tego (Paweł Sołtys)

Wiedziałem dokładnie, dlaczego okładziny Sriver Butterfly są lepsze od Stigi czy Andry, kto gra na „świeżym kleju”, a kto „długimi czopami”, jakie deski najlepiej pasują do stylu obronnego, gdy gra się „aktywną przystawką”, jak mój idol Desmond Douglas

Polski jest dialektem śląskiego (Zbigniew Rokita)

Nie wiem, czy większość moich czytelników już się urodziła. Może Ślązacy będą to masowo czytać za osiemdziesiąt lat? Jeżeli się rozpłyniemy w polskości, to dobrze, żeby chociaż te przekłady zostały w bibliotekach, żeby coś po nas zostało, gdy my już przeminiemy

Media

BZIK: Jak zwiedzić świat, nie wychodząc z zooma (Weronika Murek)

W przeciągu jednego tygodnia udaje mi się zwiedzić dzielnicę Medellin, londyńskie ChinaTown oraz meksykańskie miasto umarłych i wiele innych miejsc

Cyberhajp (Michał R. Wiśniewski)

Nie trzeba mieć peceta ani konsoli, żeby brać udział w multimedialnym wydarzeniu, jakim jest premiera „Cyberpunka 2077”. Gra jest jedynie wisienką na torcie z oczekiwań, marketingu i nadziei

Muzyka

Wzrastanie (Jakub Orzeszek)

Od śmierci syna w 2015 roku twórczość Nicka Cave’a stała się rodzajem autoterapii. To twórczość ratownicza, która żąda przede wszystkim uczestnictwa. Uczestniczy się w niej tak, jakby się rzucało koło ratunkowe

Komponowanie na internet (Wioleta Żochowska)

Nie wiem, czy po pandemii chętnie wrócę do sali koncertowej, mając z tyłu głowy projekty pokazywane w ramach festiwalu Sacrum Profanum i obejrzane na ekranie laptopa. Chyba wolę siedzieć w internecie

Obyczaje

BZIK: Rejestracje (Kasper Bajon)

Niestety suma szczęścia w świecie zawsze równa się zero. Po dniach pomyślnych nadchodzą te mniej fortunne. Zwiastują je z całą swoją mocą rejestracje z Piaseczna (WPI). Ich częstotliwość antycypuje klęskę

BZIK: Sztuczny horyzont (Marcin Stachowicz)

Forum Polskich Wieżowców szybko stało się moim drugim domem, tajnym kościołem, sekciarskim sprzysiężeniem ludzi umęczonych polskim niezabudowaniem

BZIK: Drewniane mecze (Grzegorz Uzdański)

Kiedy kibice chcą pogardliwie powiedzieć o jakimś zawodniku, że nie ma techniki, to mówią, że jest ,,drewniany”. A moi zawodnicy są, jakby na to nie patrzeć, naprawdę drewniani

BZIK: Kulki, gumki i medale (Adam Pluszka)

Podnoszę rzeczy z ziemi, odkąd pamiętam. Kiedy chodzę i wiem którędy oraz dokąd, nie rozglądam się, patrzę pod nogi. Kiedyś myślałem, że ten mój spuszczony wzrok to nieśmiałość, ale przecież nie jestem nieśmiały

Strachy, lęki (Kornelia Sobczak)

Moje lęki są zatrważająco, wstydliwie prozaiczne. Boję się, że utknę w kotle i zmarznę. Boję się, że utknę w kotle i zacznę się bać, bo nie mam w sobie asertywności i zadziorności wobec służb mundurowych. Boję się, że okażę się potulna i uległa

BZIK: Rodzynki w serniku (Olga Drenda)

Trudno mowić o bziku paralotniarskim, rekonstruktorskim, perkusyjnym albo szachowym. To są wszak poważne sprawy. Kolekcjonowanie, owszem, ale raczej gazetek z supermarketu niż znaczków; podróżowanie, tak, ale nie w Himalaje ani Tatry, a raczej do Radomia

DELFIN W MALINACH (odc. 6): Bzik (Agnieszka Słodownik)

Każde z nas ma swojego bzika: coś, co odstaje – trochę wstydliwe, trochę głupie, śmiertelnie poważne. W 6. odcinku podkastu Grzegorz Uzdański opowiada o rozgrywaniu drewnianych meczy, a Kasper Bajon analizuje tablice rejestracyjne pojazdów

BZIK: Ludzie Koty (Maria Magdalena Kozłowska)

Którejś zimy grzaliśmy się niczym dawni chłopi, formując przy piecu ludzką kulę, kiedy błogą atmosferę wieczoru przerwał sygnał domofonu. Ludzie Koty rozpierzchli się

BZIK (Bartosz Sadulski)

Bzik to podwójna pułapka. Najpierw wpadamy w coś: musimy coś robić, tańczyć, czytać nekrologi, omijać ser szerokim łukiem. A potem nie można z tego wyjść, bo po drugiej stronie, bez bzika, kończy się radość, a może nawet sens

W PRL prostytucji nie było (Anna Pajęcka)

Trudno mi sobie wyobrazić, żeby feminizm mógł bronić prawa kobiet do decydowania o swoim ciele i do aborcji, ale wyjmował z tego prawo do podjęcia decyzji o świadczeniu usług seksualnych – rozmowa z autorką książki o pracy seksualnej w PRL

Dział komplementów (Paulina Domagalska, Kseniya Homel)

Każda dziewczyna o klientkach mówi to samo: wszystko jest super. Przychodzą do ciebie jak koleżanki, rozmawiacie sobie, a pod koniec wychodzą piękniejsze

Iskra i wiatru powiew (Marta Falecka)

Ochrona zdrowia jest z państwem w patorelacji, w której przemocowy partner znęca się psychicznie. Przy kamerach wjeżdża klaskanko, pochwały, obietnice, a jak to naprawdę wygląda, wiemy wszyscy. My, medycy, jesteśmy mięsem armatnim, które jest bez mrugnięcia okiem rzucane na szaniec

Szczodrość natychmiastowa (Marek Zaleski)

Marcin Król uważał, że jako ludzie nie zostaliśmy powołani do szczęścia, a tylko do wolności, nieustannie pytał, jak wolność chronić i jak ją wykorzystywać, liberalizm odwagi przeciwstawiał liberalizmowi strachu

Sztuka

Okiem w oko z policjantem (Łukasz Zaremba)

Przemoc zawieszona, czy przemoc wisząca w powietrzu, to zwykle przemoc niewidzialna – a to ją właśnie udaje się odsłonić na wystawie „Chronimy was przed wami samymi”

Wiersze

wiersze (Louise Glück)

]]>

Film

BZIK: Cząstki elementarne (Michał Walkiewicz)

Zdarzało mi się sprzedawać sprzęty, które nie spełniały wyśrubowanych norm, porównywać barwę płomieni na kilku ekranach jednocześnie albo zasypiać przy filmikach o kontraście, nasyceniu barw oraz wyższości ekranów OLED na LED

Pod presją (Marta Bałaga)

U nas, w Białorusi, poluje się na dziennikarzy. Strzela do nich z pistoletów na gumowe kule, zatrzymuje – to bardzo konkretnie przeprowadzona akcja. Rząd nie chce, by inni wiedzieli, co się naprawdę dzieje – rozmowa z białoruską producentką

Literatura

BZIK: Wszystkie joble świata tego (Paweł Sołtys)

Wiedziałem dokładnie, dlaczego okładziny Sriver Butterfly są lepsze od Stigi czy Andry, kto gra na „świeżym kleju”, a kto „długimi czopami”, jakie deski najlepiej pasują do stylu obronnego, gdy gra się „aktywną przystawką”, jak mój idol Desmond Douglas

Polski jest dialektem śląskiego (Zbigniew Rokita)

Nie wiem, czy większość moich czytelników już się urodziła. Może Ślązacy będą to masowo czytać za osiemdziesiąt lat? Jeżeli się rozpłyniemy w polskości, to dobrze, żeby chociaż te przekłady zostały w bibliotekach, żeby coś po nas zostało, gdy my już przeminiemy

Media

BZIK: Jak zwiedzić świat, nie wychodząc z zooma (Weronika Murek)

W przeciągu jednego tygodnia udaje mi się zwiedzić dzielnicę Medellin, londyńskie ChinaTown oraz meksykańskie miasto umarłych i wiele innych miejsc

Cyberhajp (Michał R. Wiśniewski)

Nie trzeba mieć peceta ani konsoli, żeby brać udział w multimedialnym wydarzeniu, jakim jest premiera „Cyberpunka 2077”. Gra jest jedynie wisienką na torcie z oczekiwań, marketingu i nadziei

Muzyka

Wzrastanie (Jakub Orzeszek)

Od śmierci syna w 2015 roku twórczość Nicka Cave’a stała się rodzajem autoterapii. To twórczość ratownicza, która żąda przede wszystkim uczestnictwa. Uczestniczy się w niej tak, jakby się rzucało koło ratunkowe

Komponowanie na internet (Wioleta Żochowska)

Nie wiem, czy po pandemii chętnie wrócę do sali koncertowej, mając z tyłu głowy projekty pokazywane w ramach festiwalu Sacrum Profanum i obejrzane na ekranie laptopa. Chyba wolę siedzieć w internecie

Obyczaje

BZIK: Rejestracje (Kasper Bajon)

Niestety suma szczęścia w świecie zawsze równa się zero. Po dniach pomyślnych nadchodzą te mniej fortunne. Zwiastują je z całą swoją mocą rejestracje z Piaseczna (WPI). Ich częstotliwość antycypuje klęskę

BZIK: Sztuczny horyzont (Marcin Stachowicz)

Forum Polskich Wieżowców szybko stało się moim drugim domem, tajnym kościołem, sekciarskim sprzysiężeniem ludzi umęczonych polskim niezabudowaniem

BZIK: Drewniane mecze (Grzegorz Uzdański)

Kiedy kibice chcą pogardliwie powiedzieć o jakimś zawodniku, że nie ma techniki, to mówią, że jest ,,drewniany”. A moi zawodnicy są, jakby na to nie patrzeć, naprawdę drewniani

BZIK: Kulki, gumki i medale (Adam Pluszka)

Podnoszę rzeczy z ziemi, odkąd pamiętam. Kiedy chodzę i wiem którędy oraz dokąd, nie rozglądam się, patrzę pod nogi. Kiedyś myślałem, że ten mój spuszczony wzrok to nieśmiałość, ale przecież nie jestem nieśmiały

Strachy, lęki (Kornelia Sobczak)

Moje lęki są zatrważająco, wstydliwie prozaiczne. Boję się, że utknę w kotle i zmarznę. Boję się, że utknę w kotle i zacznę się bać, bo nie mam w sobie asertywności i zadziorności wobec służb mundurowych. Boję się, że okażę się potulna i uległa

BZIK: Rodzynki w serniku (Olga Drenda)

Trudno mowić o bziku paralotniarskim, rekonstruktorskim, perkusyjnym albo szachowym. To są wszak poważne sprawy. Kolekcjonowanie, owszem, ale raczej gazetek z supermarketu niż znaczków; podróżowanie, tak, ale nie w Himalaje ani Tatry, a raczej do Radomia

DELFIN W MALINACH (odc. 6): Bzik (Agnieszka Słodownik)

Każde z nas ma swojego bzika: coś, co odstaje – trochę wstydliwe, trochę głupie, śmiertelnie poważne. W 6. odcinku podkastu Grzegorz Uzdański opowiada o rozgrywaniu drewnianych meczy, a Kasper Bajon analizuje tablice rejestracyjne pojazdów

BZIK: Ludzie Koty (Maria Magdalena Kozłowska)

Którejś zimy grzaliśmy się niczym dawni chłopi, formując przy piecu ludzką kulę, kiedy błogą atmosferę wieczoru przerwał sygnał domofonu. Ludzie Koty rozpierzchli się

BZIK (Bartosz Sadulski)

Bzik to podwójna pułapka. Najpierw wpadamy w coś: musimy coś robić, tańczyć, czytać nekrologi, omijać ser szerokim łukiem. A potem nie można z tego wyjść, bo po drugiej stronie, bez bzika, kończy się radość, a może nawet sens

W PRL prostytucji nie było (Anna Pajęcka)

Trudno mi sobie wyobrazić, żeby feminizm mógł bronić prawa kobiet do decydowania o swoim ciele i do aborcji, ale wyjmował z tego prawo do podjęcia decyzji o świadczeniu usług seksualnych – rozmowa z autorką książki o pracy seksualnej w PRL

Dział komplementów (Paulina Domagalska, Kseniya Homel)

Każda dziewczyna o klientkach mówi to samo: wszystko jest super. Przychodzą do ciebie jak koleżanki, rozmawiacie sobie, a pod koniec wychodzą piękniejsze

Iskra i wiatru powiew (Marta Falecka)

Ochrona zdrowia jest z państwem w patorelacji, w której przemocowy partner znęca się psychicznie. Przy kamerach wjeżdża klaskanko, pochwały, obietnice, a jak to naprawdę wygląda, wiemy wszyscy. My, medycy, jesteśmy mięsem armatnim, które jest bez mrugnięcia okiem rzucane na szaniec

Szczodrość natychmiastowa (Marek Zaleski)

Marcin Król uważał, że jako ludzie nie zostaliśmy powołani do szczęścia, a tylko do wolności, nieustannie pytał, jak wolność chronić i jak ją wykorzystywać, liberalizm odwagi przeciwstawiał liberalizmowi strachu

Sztuka

Okiem w oko z policjantem (Łukasz Zaremba)

Przemoc zawieszona, czy przemoc wisząca w powietrzu, to zwykle przemoc niewidzialna – a to ją właśnie udaje się odsłonić na wystawie „Chronimy was przed wami samymi”

Wiersze

wiersze (Louise Glück)

]]>
Fri, 04 Dec 2020 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2020/295]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/295

Film

Festiwal na kanapie (Jakub Socha)

Nikt nie syczał, nie patrzył z wyrzutem, gdy komuś wyrwał się jakiś komentarz. Nie było żadnych obostrzeń, można było rozmawiać na seansach, żywo komentować. Czasami wybuchały tak intensywne dyskusje, że przysłaniały film

Literatura

Za co ziemia nienawidzi nieba (Natalia Malek)

Po ogłoszeniu Nagrody Nobla dla Louise Glück roztrząsano, czy taneczny korowód porusza się do przodu czy do tyłu – nagroda dla 77-letniej kobiety, amerykańskiej poetki, jest progresywna? regresywna? A może jeszcze inaczej? A co, jeśli tylko zatoczyliśmy koło?

Kutuły rządzą światem (Kamila Dzika-Jurek)

„Ostatnia okazja” Zbigniewa Dmitrocy opisuje niepewny los dzisiejszego intelektualisty – modelowego prekariusza na jakichś „ćwierć etatach w WDK-ach”, śmiecioumowach przez internet

Media

Na martwej planecie nie będzie sztuki cyfrowej (Ewa Drygalska)

W pandemii przyspiesza proces nabywania technologicznych kompetencji, zmieniają się sposoby komunikacji, rozumienia rozrywki, ale i osadzenie w rzeczywistości. W jaki sposób środowiska twórców cyfrowych odpowiadają na to przyśpieszenie? – relacja z festiwali PatchLab i Digital Cultures

Chore, ale grzeje (Paulina Domagalska)

Tak, powtarza Matt Taibbi w książce „Nienawiść sp. z o.o.”, Trump jest okropny. Sprawia, że wszyscy jesteśmy głupsi. Ale odejdzie, a my zostaniemy z nieodwracalnie zmienionymi mediami. Z pustką, którą trzeba będzie czymś zapełnić

Mam tendencję do gadulstwa (Aleksandra Boćkowska)

„Dla osób głuchych język migowy jest pierwszym językiem i w nim chcą dostać tłumaczenie. Zwłaszcza że nie zawsze ćwiczą polski, niekoniecznie czytają książki i gazety” –mówi tłumaczka języka migowego

Muzyka

Zabieranie głosu (Karolina Kobielusz / Marta Konieczna)

Dla twórczyń transseksualnych i niebinarnych przekształcanie głosu w muzyce to nie tylko zabawa brzmieniem, ale nierzadko manifest – wygłaszany w imieniu setek tysięcy ludzi pozbawionych na co dzień innej możliwości wyrażenia siebie

Miłość dojrzała (Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński)

W Miłości sprawy zawodowe i emocjonalne mieszały się ze sobą i to sekciarstwo było z jednej strony niezwykłą mocą tego zespołu, ale z drugiej – jego tragedią – przedpremierowy fragment wywiadu-rzeki z Mikołajem Trzaską

MUZYKA 2.1: Anna Sowa (Krzysztof Marciniak)

Anna Sowa nie jest kompozytorką radykalną, nie eksperymentuje za wszelką cenę, a już z pewnością nie kosztem odbiorczyń. Jej muzyka silnie za to rezonuje z otaczającą rzeczywistością

Syreny wracają jak seriale (Jan Topolski)

Kolejny Auksodrone w Tychach, kolejny muzyczny dramat Alka Nowaka i Szczepana Twardocha. Kultura lubi powtórki, powtórki lubią syreny. Co nam dziś śpiewają?

Brzmiące ciała (Filip Lech)

Majewska, Masecki i Poniedziałek – wokalistka, pianista i kulturysta – czempionka i czempioni w swoich dziedzinach próbują przekroczyć granice swojego ciała, wykonać repertuar niedostosowany do ich możliwości fizycznych

Ludzie na pętli (Jakub Bożek)

Muzycy Lotto zamiast uczłowieczać loopy, odczłowieczają własne ręce i stopy – zmieniają je w perfekcyjne interfejsy pośredniczące między instrumentami a aparaturą studyjną

Obyczaje

O tym nie da się zrobić piosenki (Alex Freiheit)

Skoro dialog ma się opierać tylko na tym, że mniejszość musi naginać swój sposób myślenia, by przypadkiem druga strona nie musiała tego robić lub się denerwować, to nie jest to żaden dialog. A taka właśnie sytuacja obecnie się wydarza

Porwać kawiarnie (Aleksandra Boćkowska)

„Tu jest zapisane, że mam prawo protestować. Nic o nas bez nas” – Anna Łabuś wyjmuje z torebki Konstytucję. Zawsze ją nosi przy sobie. O ruchu Polskie Babcie

DELFIN W MALINACH (odc. 5): Areszt domowy (Agnieszka Słodownik)

W kolejnym odcinku naszego obyczajowego podkastu rozmawiamy o covidowej izolacji oraz wspominamy luksusowy obóz internowania dla kobiet w Gołdapi z okresu stanu wojennego

Przemoc i bunt (Agnieszka Haska)

Ludowa historia Polski, którą rekonstruują Adam Leszczyński i Michał Rauszer, to nie tylko opowieść o ciągłości władzy i niewoli, przemocy, niespełnianych obietnicach i przepaści pomiędzy elitami oraz ludem. To także – a może mimo wszystko – historia emancypacji

Żywot Świętego Dydaka z Lanús (Kasper Bajon)

Dziś cały świat go opłakuje. Niepotrzebne są to zgryzoty. Kult jego bowiem będzie się rozrastać. Już teraz poświęcone mu kapliczki – od Buenos Aires do Neapolu – jaśnieją tysiącami zniczy

Sztuka

Sen o Biennale (Stach Szabłowski)

Biennale „Wracając do przyszłości” jest imprezą świadomie i manifestacyjnie zielonogórską. Opiera się na miejscowej tradycji, która jednak nigdy nie była ciasna ani wsobna

Polska w wersji nightcore (Monika Borys)

Welur i poliester, organza i lateks, drapowania i gładkość, granat i tęcza. Materialność ubrań Tomasza Armady pokazywanych w Muzeum Etnograficznym nabiera politycznego charakteru

Teatr

Teatr idiotyczny (Joanna Krakowska)

Ridiculous to undergroundowy, a zarazem popkulturowy, anarchistyczny i zamordystyczny, perwersyjny i kompromitujący perwersję, ironiczny i sentymentalny styl teatralny

Męskie ciała (Piotr Morawski)

W spektaklu „Koniec z Eddym” Anny Smolar przyglądamy się demontażowi męskiej kultury ludowej

Wiersze

wiersze (Filip Matwiejczuk)

]]>

Film

Festiwal na kanapie (Jakub Socha)

Nikt nie syczał, nie patrzył z wyrzutem, gdy komuś wyrwał się jakiś komentarz. Nie było żadnych obostrzeń, można było rozmawiać na seansach, żywo komentować. Czasami wybuchały tak intensywne dyskusje, że przysłaniały film

Literatura

Za co ziemia nienawidzi nieba (Natalia Malek)

Po ogłoszeniu Nagrody Nobla dla Louise Glück roztrząsano, czy taneczny korowód porusza się do przodu czy do tyłu – nagroda dla 77-letniej kobiety, amerykańskiej poetki, jest progresywna? regresywna? A może jeszcze inaczej? A co, jeśli tylko zatoczyliśmy koło?

Kutuły rządzą światem (Kamila Dzika-Jurek)

„Ostatnia okazja” Zbigniewa Dmitrocy opisuje niepewny los dzisiejszego intelektualisty – modelowego prekariusza na jakichś „ćwierć etatach w WDK-ach”, śmiecioumowach przez internet

Media

Na martwej planecie nie będzie sztuki cyfrowej (Ewa Drygalska)

W pandemii przyspiesza proces nabywania technologicznych kompetencji, zmieniają się sposoby komunikacji, rozumienia rozrywki, ale i osadzenie w rzeczywistości. W jaki sposób środowiska twórców cyfrowych odpowiadają na to przyśpieszenie? – relacja z festiwali PatchLab i Digital Cultures

Chore, ale grzeje (Paulina Domagalska)

Tak, powtarza Matt Taibbi w książce „Nienawiść sp. z o.o.”, Trump jest okropny. Sprawia, że wszyscy jesteśmy głupsi. Ale odejdzie, a my zostaniemy z nieodwracalnie zmienionymi mediami. Z pustką, którą trzeba będzie czymś zapełnić

Mam tendencję do gadulstwa (Aleksandra Boćkowska)

„Dla osób głuchych język migowy jest pierwszym językiem i w nim chcą dostać tłumaczenie. Zwłaszcza że nie zawsze ćwiczą polski, niekoniecznie czytają książki i gazety” –mówi tłumaczka języka migowego

Muzyka

Zabieranie głosu (Karolina Kobielusz / Marta Konieczna)

Dla twórczyń transseksualnych i niebinarnych przekształcanie głosu w muzyce to nie tylko zabawa brzmieniem, ale nierzadko manifest – wygłaszany w imieniu setek tysięcy ludzi pozbawionych na co dzień innej możliwości wyrażenia siebie

Miłość dojrzała (Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński)

W Miłości sprawy zawodowe i emocjonalne mieszały się ze sobą i to sekciarstwo było z jednej strony niezwykłą mocą tego zespołu, ale z drugiej – jego tragedią – przedpremierowy fragment wywiadu-rzeki z Mikołajem Trzaską

MUZYKA 2.1: Anna Sowa (Krzysztof Marciniak)

Anna Sowa nie jest kompozytorką radykalną, nie eksperymentuje za wszelką cenę, a już z pewnością nie kosztem odbiorczyń. Jej muzyka silnie za to rezonuje z otaczającą rzeczywistością

Syreny wracają jak seriale (Jan Topolski)

Kolejny Auksodrone w Tychach, kolejny muzyczny dramat Alka Nowaka i Szczepana Twardocha. Kultura lubi powtórki, powtórki lubią syreny. Co nam dziś śpiewają?

Brzmiące ciała (Filip Lech)

Majewska, Masecki i Poniedziałek – wokalistka, pianista i kulturysta – czempionka i czempioni w swoich dziedzinach próbują przekroczyć granice swojego ciała, wykonać repertuar niedostosowany do ich możliwości fizycznych

Ludzie na pętli (Jakub Bożek)

Muzycy Lotto zamiast uczłowieczać loopy, odczłowieczają własne ręce i stopy – zmieniają je w perfekcyjne interfejsy pośredniczące między instrumentami a aparaturą studyjną

Obyczaje

O tym nie da się zrobić piosenki (Alex Freiheit)

Skoro dialog ma się opierać tylko na tym, że mniejszość musi naginać swój sposób myślenia, by przypadkiem druga strona nie musiała tego robić lub się denerwować, to nie jest to żaden dialog. A taka właśnie sytuacja obecnie się wydarza

Porwać kawiarnie (Aleksandra Boćkowska)

„Tu jest zapisane, że mam prawo protestować. Nic o nas bez nas” – Anna Łabuś wyjmuje z torebki Konstytucję. Zawsze ją nosi przy sobie. O ruchu Polskie Babcie

DELFIN W MALINACH (odc. 5): Areszt domowy (Agnieszka Słodownik)

W kolejnym odcinku naszego obyczajowego podkastu rozmawiamy o covidowej izolacji oraz wspominamy luksusowy obóz internowania dla kobiet w Gołdapi z okresu stanu wojennego

Przemoc i bunt (Agnieszka Haska)

Ludowa historia Polski, którą rekonstruują Adam Leszczyński i Michał Rauszer, to nie tylko opowieść o ciągłości władzy i niewoli, przemocy, niespełnianych obietnicach i przepaści pomiędzy elitami oraz ludem. To także – a może mimo wszystko – historia emancypacji

Żywot Świętego Dydaka z Lanús (Kasper Bajon)

Dziś cały świat go opłakuje. Niepotrzebne są to zgryzoty. Kult jego bowiem będzie się rozrastać. Już teraz poświęcone mu kapliczki – od Buenos Aires do Neapolu – jaśnieją tysiącami zniczy

Sztuka

Sen o Biennale (Stach Szabłowski)

Biennale „Wracając do przyszłości” jest imprezą świadomie i manifestacyjnie zielonogórską. Opiera się na miejscowej tradycji, która jednak nigdy nie była ciasna ani wsobna

Polska w wersji nightcore (Monika Borys)

Welur i poliester, organza i lateks, drapowania i gładkość, granat i tęcza. Materialność ubrań Tomasza Armady pokazywanych w Muzeum Etnograficznym nabiera politycznego charakteru

Teatr

Teatr idiotyczny (Joanna Krakowska)

Ridiculous to undergroundowy, a zarazem popkulturowy, anarchistyczny i zamordystyczny, perwersyjny i kompromitujący perwersję, ironiczny i sentymentalny styl teatralny

Męskie ciała (Piotr Morawski)

W spektaklu „Koniec z Eddym” Anny Smolar przyglądamy się demontażowi męskiej kultury ludowej

Wiersze

wiersze (Filip Matwiejczuk)

]]>
Fri, 20 Nov 2020 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2020/294]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/294

Film

Pragnąc więcej (Marta Bałaga)

To prawdziwa tortura, gdy musisz ukrywać przed światem swój związek. Wiem, że sytuacja środowisk LGBTQ+ w Polsce jest straszna. Dlatego tak bardzo cieszę się, że „Świat, który nadejdzie” zostanie tu pokazany – mówi reżyserka filmu, który otworzy tegoroczny American Film Festival

Gimnastyka korekcyjna (Kornelia Sobczak)

Dokumenty o amerykańskich gimnastyczkach zaczęłam oglądać w czasie ukazywania się coming outów aktorek związanych z Gardzienicami, tym łatwiej było mi więc dostrzec pewne uniwersalne mechanizmy treningu i przemocy

Ocalenie przez szachy (Kasper Bajon)

Tym, co czyni „Gambit królowej” serialem wyjątkowym, nie są kompulsje protagonistki, ale szachy właśnie. Bo to one są tutaj równorzędnym bohaterem

Niby nic (Jakub Socha)

Bądźmy uczciwi, „Na lodzie” nie różni się aż tak bardzo od standardowych komedii romantycznych

Literatura

Świat pękł ze śmiechu (Michał Tabaczyński)

W „Calypso” David Sedaris wciska nam dowcipy, szafuje sarkazmem i tryska ironią, żeby stworzyć sobie bardziej kontrastowe tło dla opowieści o grozie świata

Trzy tygodnie, naprawdę (Maciej Libich)

Kłóciłem się z redaktorką o każde zdanie. „Po polsku tak się nie mówi” – krzyczała, a ja odpowiadałem: „Po hiszpańsku też się tak nie mówi”. Przecież u Borgesa każde zdanie ma być dla czytelnika zaskoczeniem. Straszne awantury z tego były

Biedny chrześcijanin patrzy na strajk kobiet (Michał Paweł Markowski)

Leszek Kołakowski był filozofem wybitnym, ale z jego wybitności wielkich pożytków mieć dziś nie możemy. Był niezbędny do rozbrajania komunizmu, dziś jednak mamy zupełnie innych wrogów niż pół wieku temu

Chór solistek (Tymoteusz Milas)

Młoda czeska poezja jest w pełni przekładalna. Nie mówię o języku, ale o doświadczeniu, o problemach, o wyzwaniach, które pojawiają się w dyskursach literackich. Rozumiemy się w każdym sensie, poza tym „językowym” – mówi twórczyni antologii „Sąsiadki. 10 poetek czeskich”

Rytmy życia (Magda Heydel)

Od chwili wyjazdu do Europy Katherine uwalnia się od ról przypisanych jej przez płeć, klasę, warunki ekonomiczne i kolonialne pochodzenie, by rozpocząć intensywny eksperyment, jakim było samodzielne, bezkompromisowe życie młodej pisarki w wielkim mieście

Strategie ocalania (Monika Świerkosz)

W „Czułym narratorze” Olga Tokarczuk konsekwentnie poszukuje w literaturze źródeł siły i ocalenia. Takiego, które nie tyle niweluje wszelkie ryzyko, ile akcentuje pozytywną rolę nieprzewidywalności, chaosu i przypadkowości

Muzyka

Oduczyłam się poprawności (Jakub Bożek)

Gry wideo to chyba najbardziej interaktywny ze sposobów obcowania z muzyką. W grze żyje ona swoim życiem, poniekąd jest tworzona przez gracza – rozmowa z wiolonczelistką, autorką muzyki do gry „Vampire: The Masquerade – Shadows of New York”

Nowa herstoria organów (Bartosz Nowicki)

Ożywienie we współczesnej muzyce komponowanej na organy piszczałkowe jest dość zaskakujące. To w końcu instrument bardzo elitarny. Grupa młodych kompozytorek, wymykających się gatunkowym podziałom, pisze od kilku lat nowy rozdział jego historii

Więzień miłości (Jakub Bożek)

Nie da się pisać „czystych piosenek o miłości” bez zmierzenia się z przemocową stroną uczucia. Pomimo sentymentalizmu i perspektywy zranionego wrażliwca „Something to Lose” Better Person, solowego projektu Adama Byczkowskiego, to znakomity album

Obyczaje

Ciasteczka w piramidkę (Magdalena Piekara)

Czym jest ten słynny „kompromis aborcyjny”? Czym jest to sformułowanie, które najczęściej bezrefleksyjnie powtarzamy, nie zdając sobie sprawy, że utrwalamy, każdym jego użyciem, jeśli nie paskudne kłamstwo, to przynajmniej manipulację językową?

Podniecenie i lęk (Michał Paweł Markowski)

Nikogo już ci z drugiej strony nie obchodzą i jedyne, co zostaje, to trzymać się swoich i pluć na innych. Tak umiera polityka rozumiana jako sprawiedliwa organizacja życia społecznego. Na tym polega sukces Donalda Trumpa, mimo że następnym prezydentem Stanów Zjednoczonych będzie Joe Biden

Patodeweloperka (Anna Pajęcka)

Deweloperzy sprzedają mieszkania pod hasłem „zamieszkaj w zen”, zabudowując kawał parku – rozmowa z autorką książki „Jesteśmy wreszcie we własnym domu”

Gorąca wojna (Paul B. Preciado)

Deklaracja konsensusu genewskiego, podpisana 22 października, jest aktem aneksji macic uznanych za terytoria, do których państwa narodowe roszczą sobie pełnię suwerennej władzy. To „przestrzenie życiowe”, wobec których używa się strategii okupacji

Poruszenie powiatu (Witold Mrozek)

Od jakiegoś czasu toczy się najważniejsza rewolucja, jaka miała miejsce na tej planecie. To znaczy rewolucja kobiet. To jest o kobietach

Sztuka

Nie przyszedłem z pomysłami na wystawy (Arek Gruszczyński)

Problemem instytucji kultury są ludzie, którzy z założenia uważają, że urzędnicy są głupi. I na odwrót. Tak się nie da dojść do porozumienia – mówi nowy dyrektor BWA Wrocław

Czy warto robić wystawy w trudnych czasach? (Stach Szabłowski)

Przed pandemią międzynarodowe imprezy artystyczne ścigały się w okazywaniu zatroskania współczesnymi kryzysami i w deklarowaniu zainteresowania lokalnym kontekstem. Były w tych deklaracjach mało wiarygodne. Lockdownowe Manifesta w Marsylii występuje przed Marsylią, dla Marsylii – i dobrze na tym wychodzi

Teatr

Chłopcy na ziółkach (Katarzyna Niedurny)

Dzięki szybkiej i pełnej zwrotów akcji, a przede wszystkim abstrakcyjnemu poczuciu humoru Weroniki Murek czteroodcinkowego podcastu „Familia” słucha się z rosnącą ciekawością

Ceremoniał sześciu ukłonów (Paweł Soszyński)

„Praca w kolektywie twórczym zwykle wzbogaca, ale musi być faktycznie pracą kolektywną, poza hierarchią, otwartą na różne dziedziny i doświadczenia” – mówi współautorka „Burzy” w reżyserii Grzegorza Jarzyny

Wiersze

wiersze (Krystyna Dąbrowska)

]]>

Film

Pragnąc więcej (Marta Bałaga)

To prawdziwa tortura, gdy musisz ukrywać przed światem swój związek. Wiem, że sytuacja środowisk LGBTQ+ w Polsce jest straszna. Dlatego tak bardzo cieszę się, że „Świat, który nadejdzie” zostanie tu pokazany – mówi reżyserka filmu, który otworzy tegoroczny American Film Festival

Gimnastyka korekcyjna (Kornelia Sobczak)

Dokumenty o amerykańskich gimnastyczkach zaczęłam oglądać w czasie ukazywania się coming outów aktorek związanych z Gardzienicami, tym łatwiej było mi więc dostrzec pewne uniwersalne mechanizmy treningu i przemocy

Ocalenie przez szachy (Kasper Bajon)

Tym, co czyni „Gambit królowej” serialem wyjątkowym, nie są kompulsje protagonistki, ale szachy właśnie. Bo to one są tutaj równorzędnym bohaterem

Niby nic (Jakub Socha)

Bądźmy uczciwi, „Na lodzie” nie różni się aż tak bardzo od standardowych komedii romantycznych

Literatura

Świat pękł ze śmiechu (Michał Tabaczyński)

W „Calypso” David Sedaris wciska nam dowcipy, szafuje sarkazmem i tryska ironią, żeby stworzyć sobie bardziej kontrastowe tło dla opowieści o grozie świata

Trzy tygodnie, naprawdę (Maciej Libich)

Kłóciłem się z redaktorką o każde zdanie. „Po polsku tak się nie mówi” – krzyczała, a ja odpowiadałem: „Po hiszpańsku też się tak nie mówi”. Przecież u Borgesa każde zdanie ma być dla czytelnika zaskoczeniem. Straszne awantury z tego były

Biedny chrześcijanin patrzy na strajk kobiet (Michał Paweł Markowski)

Leszek Kołakowski był filozofem wybitnym, ale z jego wybitności wielkich pożytków mieć dziś nie możemy. Był niezbędny do rozbrajania komunizmu, dziś jednak mamy zupełnie innych wrogów niż pół wieku temu

Chór solistek (Tymoteusz Milas)

Młoda czeska poezja jest w pełni przekładalna. Nie mówię o języku, ale o doświadczeniu, o problemach, o wyzwaniach, które pojawiają się w dyskursach literackich. Rozumiemy się w każdym sensie, poza tym „językowym” – mówi twórczyni antologii „Sąsiadki. 10 poetek czeskich”

Rytmy życia (Magda Heydel)

Od chwili wyjazdu do Europy Katherine uwalnia się od ról przypisanych jej przez płeć, klasę, warunki ekonomiczne i kolonialne pochodzenie, by rozpocząć intensywny eksperyment, jakim było samodzielne, bezkompromisowe życie młodej pisarki w wielkim mieście

Strategie ocalania (Monika Świerkosz)

W „Czułym narratorze” Olga Tokarczuk konsekwentnie poszukuje w literaturze źródeł siły i ocalenia. Takiego, które nie tyle niweluje wszelkie ryzyko, ile akcentuje pozytywną rolę nieprzewidywalności, chaosu i przypadkowości

Muzyka

Oduczyłam się poprawności (Jakub Bożek)

Gry wideo to chyba najbardziej interaktywny ze sposobów obcowania z muzyką. W grze żyje ona swoim życiem, poniekąd jest tworzona przez gracza – rozmowa z wiolonczelistką, autorką muzyki do gry „Vampire: The Masquerade – Shadows of New York”

Nowa herstoria organów (Bartosz Nowicki)

Ożywienie we współczesnej muzyce komponowanej na organy piszczałkowe jest dość zaskakujące. To w końcu instrument bardzo elitarny. Grupa młodych kompozytorek, wymykających się gatunkowym podziałom, pisze od kilku lat nowy rozdział jego historii

Więzień miłości (Jakub Bożek)

Nie da się pisać „czystych piosenek o miłości” bez zmierzenia się z przemocową stroną uczucia. Pomimo sentymentalizmu i perspektywy zranionego wrażliwca „Something to Lose” Better Person, solowego projektu Adama Byczkowskiego, to znakomity album

Obyczaje

Ciasteczka w piramidkę (Magdalena Piekara)

Czym jest ten słynny „kompromis aborcyjny”? Czym jest to sformułowanie, które najczęściej bezrefleksyjnie powtarzamy, nie zdając sobie sprawy, że utrwalamy, każdym jego użyciem, jeśli nie paskudne kłamstwo, to przynajmniej manipulację językową?

Podniecenie i lęk (Michał Paweł Markowski)

Nikogo już ci z drugiej strony nie obchodzą i jedyne, co zostaje, to trzymać się swoich i pluć na innych. Tak umiera polityka rozumiana jako sprawiedliwa organizacja życia społecznego. Na tym polega sukces Donalda Trumpa, mimo że następnym prezydentem Stanów Zjednoczonych będzie Joe Biden

Patodeweloperka (Anna Pajęcka)

Deweloperzy sprzedają mieszkania pod hasłem „zamieszkaj w zen”, zabudowując kawał parku – rozmowa z autorką książki „Jesteśmy wreszcie we własnym domu”

Gorąca wojna (Paul B. Preciado)

Deklaracja konsensusu genewskiego, podpisana 22 października, jest aktem aneksji macic uznanych za terytoria, do których państwa narodowe roszczą sobie pełnię suwerennej władzy. To „przestrzenie życiowe”, wobec których używa się strategii okupacji

Poruszenie powiatu (Witold Mrozek)

Od jakiegoś czasu toczy się najważniejsza rewolucja, jaka miała miejsce na tej planecie. To znaczy rewolucja kobiet. To jest o kobietach

Sztuka

Nie przyszedłem z pomysłami na wystawy (Arek Gruszczyński)

Problemem instytucji kultury są ludzie, którzy z założenia uważają, że urzędnicy są głupi. I na odwrót. Tak się nie da dojść do porozumienia – mówi nowy dyrektor BWA Wrocław

Czy warto robić wystawy w trudnych czasach? (Stach Szabłowski)

Przed pandemią międzynarodowe imprezy artystyczne ścigały się w okazywaniu zatroskania współczesnymi kryzysami i w deklarowaniu zainteresowania lokalnym kontekstem. Były w tych deklaracjach mało wiarygodne. Lockdownowe Manifesta w Marsylii występuje przed Marsylią, dla Marsylii – i dobrze na tym wychodzi

Teatr

Chłopcy na ziółkach (Katarzyna Niedurny)

Dzięki szybkiej i pełnej zwrotów akcji, a przede wszystkim abstrakcyjnemu poczuciu humoru Weroniki Murek czteroodcinkowego podcastu „Familia” słucha się z rosnącą ciekawością

Ceremoniał sześciu ukłonów (Paweł Soszyński)

„Praca w kolektywie twórczym zwykle wzbogaca, ale musi być faktycznie pracą kolektywną, poza hierarchią, otwartą na różne dziedziny i doświadczenia” – mówi współautorka „Burzy” w reżyserii Grzegorza Jarzyny

Wiersze

wiersze (Krystyna Dąbrowska)

]]>
Fri, 06 Nov 2020 00:00:00 +0100
<![CDATA[Numer 2020/293]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/293

Film

Młodszy brat (Jakub Socha)

W filmie „Dick Johnson nie żyje” Kirsten Johnson próbuje zabić swojego starzejącego się ojca,  gdyż nie może pogodzić się, że śmierć zbliża się do niego wielkimi krokami

Pożegnanie z bajką (Bartosz Żurawiecki)

Rodzina Studia Filmów Rysunkowych – której członkowie niekoniecznie darzyli się miłością, ale która trzymała się dzięki etatom, sukcesom, nagrodom i regularnym dotacjom od państwa – w latach 90. zaczęła ulegać nieubłaganemu rozkładowi

Tu ziemia (Barbara Kosecka)

Trudno powstrzymać się od złośliwości, że „Polot” przypomina jeden ze skonstruowanych przez Karola prototypów: najpierw nie może wystartować, potem odrywa się od ziemi i wzbudza nadzieje, by w końcu, powolnym, acz nieuniknionym suwem w dół osiąść w scenariuszowych mieliznach

W pułapce religijnego literalizmu (Jakub Majmurek)

Dziś, gdy na ulicach polskich miast setki tysięcy ludzi protestują, sprzeciwiając się panowaniu fundamentalistycznej teologii nad ich ciałami i zdrowiem, gdy sypie się projekt katolickiego państwa narodu polskiego, filmy takie jak „Czyściec” ogląda się z poczuciem obcowania ze szczególnym kuriozum

Literatura

Nieczuła narratorka (Maciej Jakubowiak)

Przyjemność, jaką można czerpać z nowej powieści Zyty Rudzkiej, jest raczej perwersyjna i polega na przyglądaniu się powolnej, choć nieuchronnej dekompozycji. To nie przypadek, że sflaczałe tkanki męskie świetnie się nadają na materiał poglądowy w studiach nad śmiercią

Rel (Monika Ochędowska)

Debiutować poematem heroikomicznym – rzecz osobliwa, by nie powiedzieć pokręcona. W „Sromotnym przegrywie” Adrianny Alksnin substancje psychoaktywne rozwibrowują akcję, a pamięć układa ją potem w niespodziewane konstelacje

Media

Astrologowie ogłaszają: Trzeba grać (Krzysztof Cieślik)

Często nie znamy kontekstu, tłumaczymy, domyślając się, co tam może być. Im większe doświadczenie, tym częściej trafiamy. Ale też nie zawsze. Żeby dobrze tłumaczyć gry, powinno się być graczem – mówią dwaj najdłużej działający tłumacze gier komputerowych w Polsce

Muzyka

Gdynia nocą (Jakub Knera)

Co z zamkniętymi klubami, lockdownem, dystansem społecznym i ogólną blazą 2020 roku? Rapowy kolektyw Undadasea jakby nie chciał o tym pamiętać. Tym razem wydał poświęcony Gdyni album „Da Groovement”. Witajcie w strefie jarania i w strefie rymowania

Na żółto i na niebiesko (Marcin Bogucki)

„Werther” Jules’a Masseneta to spektakl miły dla ucha i oka. Werther został w nim potraktowany nie jako bohater romantyczny, lecz sentymentalny

Przez lustro i dalej (Rafał Wawrzyńczyk)

Mykietyn i Szymański dzielili nie tylko słownik gestów, ale też „duży plan” całej pisanej przez siebie muzyki, horyzont tego, co w niej mogło się wydarzyć, i tego, co w niej wydarzyć się nie mogło. Ogromnie kusi, żeby spojrzeć na ten temat z perspektywy politycznej

Człowiek i frajerzy (Bartosz Chmielewski)

W okresie transformacji ustrojowej gdyński zespół Apteka stał się uosobieniem wolności i nowego stylu życia opartego o imprezy i narkotyki. Dziś jego lider Jędrzej Kodymowski patrzy na świat z prawicowych pozycji. Przemianie tej przygląda się w książce „Psychodeliczni kowboje” Tomasz Lada

Wk*****ny karnawał (Piotr Szwed)

Żaden z wcześniejszych protestów w bogatej historii III Rzeczpospolitej nie miał tak różnorodnej i wyrazistej ścieżki dźwiękowej

Obyczaje

Tasiemiec i metafizyka (Justyna Jaworska)

Skrajną demagogią są okrzyki, że nie należy skazywać na śmierć chorych, bezbronnych i zdeformowanych embrionów. Żądanie od kobiet, by były bohaterkami, jest po prostu nie w porządku – przypominamy rozmowę o historii i polityce kontroli urodzeń w Polsce

Zrywamy z decorum (Katarzyna Niedurny)

Od lat debata o aborcji nie poszła do przodu. Buksujemy w tym samym błocie i nie damy rady z niego wyjść bez gwałtownej zmiany. Czas na rozwiązania siłowe

Chleb, krew i święta troska (Ewa Grochowska)

Bronia mieszkała na odludziu i samotnie opiekowała się głęboko upośledzoną siostrą. Z pobliskiego miasta wpadała czasem do nich córka tej siostry. Z gwałtu. Już dorosła. „Wyszła na ludzi”

Sztuka

Jak nie zdenerwować turysty (Aleksandra Boćkowska)

„Turyści najczęściej pytają o to, gdzie są Głowy Wawelskie. Następne w kolejności jest pytanie: «A co tu można zobaczyć?»” – mówią opiekunki ekspozycji w Zamku Królewskim na Wawelu

Odkrywanie ojczyste (Filip Springer)

Związki fotografii z krajoznawstwem sięgają korzeni obu tych dziedzin w Polsce. U Jana Bułhaka, twórcy fotografii ojczystej, wieś jest sielska, przyroda prawdziwa, a człowiek pozostaje zarządcą natury. W antropocenie takie pojmowanie krajobrazu nie jest już możliwe

Pożar, który nigdy nie zgasł (Zuzanna Kowalczyk)

Jak odpowiedzieć na doznawane krzywdy, gdy formy pokojowe nie przynoszą skutku? Jak sprzeciwić się opresji i walczyć o swoje prawa, jeśli nie radykalnym sprzeciwem? Wsparciem może być sztuka zaangażowana, choćby ta zgromadzona na wystawie „Płonący dom” w Muzeum Sztuki w Łodzi

Czas na nudę (Arek Gruszczyński)

Gdzie mamy się ścierać, dyskutować, słuchać drugiego człowieka, jeśli nie właśnie w kamienicy? Jak mamy się dogadać na poziomie politycznym, jeśli nie możemy się dogadać w bloku? W codzienności zawiera się przepis na to, jak ma wyglądać całe życie społeczne i polityczne

Teatr

Gardzienice. Coming outy [nowe głosy] (Aktorki „Gardzienic”)

Aktorki i współpracowniczki Gardzienic piszą o przemocy w legendarnym teatrze

Detal (Julia Niedziejko)

W Gombrowiczowskim „Ślubie” Radosław Rychcik przyłożył do siebie puzzle z różnych układanek i uznał, że skoro pasują kształtem, mogą być kompletem

Naśladowca głosów (Adam Lipszyc)

Mówi się, że Bernhard pisał sztuki tak, jak pisał, ponieważ chorował na płuca. I oddech, miara oddechu nadawała rytm jego pisaniu

Beton i mewy śmieszki (Witold Mrozek)

W „Rozmowie o drzewach” z Komuny Warszawa Szczawińska ze swoim performatywnym składem inscenizowali drzewa. W „Miejskim ptasiarzu” reżyserka idzie za ciosem – aktorzy grają nie tylko obserwatorów, ale i… ptaki

Wiersze

wiersze (Maria Halber)

]]>

Film

Młodszy brat (Jakub Socha)

W filmie „Dick Johnson nie żyje” Kirsten Johnson próbuje zabić swojego starzejącego się ojca,  gdyż nie może pogodzić się, że śmierć zbliża się do niego wielkimi krokami

Pożegnanie z bajką (Bartosz Żurawiecki)

Rodzina Studia Filmów Rysunkowych – której członkowie niekoniecznie darzyli się miłością, ale która trzymała się dzięki etatom, sukcesom, nagrodom i regularnym dotacjom od państwa – w latach 90. zaczęła ulegać nieubłaganemu rozkładowi

Tu ziemia (Barbara Kosecka)

Trudno powstrzymać się od złośliwości, że „Polot” przypomina jeden ze skonstruowanych przez Karola prototypów: najpierw nie może wystartować, potem odrywa się od ziemi i wzbudza nadzieje, by w końcu, powolnym, acz nieuniknionym suwem w dół osiąść w scenariuszowych mieliznach

W pułapce religijnego literalizmu (Jakub Majmurek)

Dziś, gdy na ulicach polskich miast setki tysięcy ludzi protestują, sprzeciwiając się panowaniu fundamentalistycznej teologii nad ich ciałami i zdrowiem, gdy sypie się projekt katolickiego państwa narodu polskiego, filmy takie jak „Czyściec” ogląda się z poczuciem obcowania ze szczególnym kuriozum

Literatura

Nieczuła narratorka (Maciej Jakubowiak)

Przyjemność, jaką można czerpać z nowej powieści Zyty Rudzkiej, jest raczej perwersyjna i polega na przyglądaniu się powolnej, choć nieuchronnej dekompozycji. To nie przypadek, że sflaczałe tkanki męskie świetnie się nadają na materiał poglądowy w studiach nad śmiercią

Rel (Monika Ochędowska)

Debiutować poematem heroikomicznym – rzecz osobliwa, by nie powiedzieć pokręcona. W „Sromotnym przegrywie” Adrianny Alksnin substancje psychoaktywne rozwibrowują akcję, a pamięć układa ją potem w niespodziewane konstelacje

Media

Astrologowie ogłaszają: Trzeba grać (Krzysztof Cieślik)

Często nie znamy kontekstu, tłumaczymy, domyślając się, co tam może być. Im większe doświadczenie, tym częściej trafiamy. Ale też nie zawsze. Żeby dobrze tłumaczyć gry, powinno się być graczem – mówią dwaj najdłużej działający tłumacze gier komputerowych w Polsce

Muzyka

Gdynia nocą (Jakub Knera)

Co z zamkniętymi klubami, lockdownem, dystansem społecznym i ogólną blazą 2020 roku? Rapowy kolektyw Undadasea jakby nie chciał o tym pamiętać. Tym razem wydał poświęcony Gdyni album „Da Groovement”. Witajcie w strefie jarania i w strefie rymowania

Na żółto i na niebiesko (Marcin Bogucki)

„Werther” Jules’a Masseneta to spektakl miły dla ucha i oka. Werther został w nim potraktowany nie jako bohater romantyczny, lecz sentymentalny

Przez lustro i dalej (Rafał Wawrzyńczyk)

Mykietyn i Szymański dzielili nie tylko słownik gestów, ale też „duży plan” całej pisanej przez siebie muzyki, horyzont tego, co w niej mogło się wydarzyć, i tego, co w niej wydarzyć się nie mogło. Ogromnie kusi, żeby spojrzeć na ten temat z perspektywy politycznej

Człowiek i frajerzy (Bartosz Chmielewski)

W okresie transformacji ustrojowej gdyński zespół Apteka stał się uosobieniem wolności i nowego stylu życia opartego o imprezy i narkotyki. Dziś jego lider Jędrzej Kodymowski patrzy na świat z prawicowych pozycji. Przemianie tej przygląda się w książce „Psychodeliczni kowboje” Tomasz Lada

Wk*****ny karnawał (Piotr Szwed)

Żaden z wcześniejszych protestów w bogatej historii III Rzeczpospolitej nie miał tak różnorodnej i wyrazistej ścieżki dźwiękowej

Obyczaje

Tasiemiec i metafizyka (Justyna Jaworska)

Skrajną demagogią są okrzyki, że nie należy skazywać na śmierć chorych, bezbronnych i zdeformowanych embrionów. Żądanie od kobiet, by były bohaterkami, jest po prostu nie w porządku – przypominamy rozmowę o historii i polityce kontroli urodzeń w Polsce

Zrywamy z decorum (Katarzyna Niedurny)

Od lat debata o aborcji nie poszła do przodu. Buksujemy w tym samym błocie i nie damy rady z niego wyjść bez gwałtownej zmiany. Czas na rozwiązania siłowe

Chleb, krew i święta troska (Ewa Grochowska)

Bronia mieszkała na odludziu i samotnie opiekowała się głęboko upośledzoną siostrą. Z pobliskiego miasta wpadała czasem do nich córka tej siostry. Z gwałtu. Już dorosła. „Wyszła na ludzi”

Sztuka

Jak nie zdenerwować turysty (Aleksandra Boćkowska)

„Turyści najczęściej pytają o to, gdzie są Głowy Wawelskie. Następne w kolejności jest pytanie: «A co tu można zobaczyć?»” – mówią opiekunki ekspozycji w Zamku Królewskim na Wawelu

Odkrywanie ojczyste (Filip Springer)

Związki fotografii z krajoznawstwem sięgają korzeni obu tych dziedzin w Polsce. U Jana Bułhaka, twórcy fotografii ojczystej, wieś jest sielska, przyroda prawdziwa, a człowiek pozostaje zarządcą natury. W antropocenie takie pojmowanie krajobrazu nie jest już możliwe

Pożar, który nigdy nie zgasł (Zuzanna Kowalczyk)

Jak odpowiedzieć na doznawane krzywdy, gdy formy pokojowe nie przynoszą skutku? Jak sprzeciwić się opresji i walczyć o swoje prawa, jeśli nie radykalnym sprzeciwem? Wsparciem może być sztuka zaangażowana, choćby ta zgromadzona na wystawie „Płonący dom” w Muzeum Sztuki w Łodzi

Czas na nudę (Arek Gruszczyński)

Gdzie mamy się ścierać, dyskutować, słuchać drugiego człowieka, jeśli nie właśnie w kamienicy? Jak mamy się dogadać na poziomie politycznym, jeśli nie możemy się dogadać w bloku? W codzienności zawiera się przepis na to, jak ma wyglądać całe życie społeczne i polityczne

Teatr

Gardzienice. Coming outy [nowe głosy] (Aktorki „Gardzienic”)

Aktorki i współpracowniczki Gardzienic piszą o przemocy w legendarnym teatrze

Detal (Julia Niedziejko)

W Gombrowiczowskim „Ślubie” Radosław Rychcik przyłożył do siebie puzzle z różnych układanek i uznał, że skoro pasują kształtem, mogą być kompletem

Naśladowca głosów (Adam Lipszyc)

Mówi się, że Bernhard pisał sztuki tak, jak pisał, ponieważ chorował na płuca. I oddech, miara oddechu nadawała rytm jego pisaniu

Beton i mewy śmieszki (Witold Mrozek)

W „Rozmowie o drzewach” z Komuny Warszawa Szczawińska ze swoim performatywnym składem inscenizowali drzewa. W „Miejskim ptasiarzu” reżyserka idzie za ciosem – aktorzy grają nie tylko obserwatorów, ale i… ptaki

Wiersze

wiersze (Maria Halber)

]]>
Fri, 23 Oct 2020 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2020/292]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/292

Film

Powiedz, że się starał (Jakub Socha)

Domalewski jest zbyt dobrym reżyserem, by podróż, na którą wypuszcza Olę – nastolatkę z małego miasteczka, która oblała trzy razy egzamin na prawo jazdy – pogrzebać w stercie banałów na temat emigracji, prekariatu, różnic kulturowych i generacyjnych

Więzienie jest tutaj (Marcin Stachowicz)

„25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” – świeży wytwór naszego małego realizmu filmowego – pokazuje sytuację przyswojenia wartości, zasad i wzorów zachowania więźniów, przez cały państwowy aparat przemocy

Głowa w piasek, woda w usta (Marta Bałaga)

Nie bardzo wierzę w „rzetelny” biografizm naukowy, bo tak czy owak niczego nie wiemy o życiu innego człowieka. Nawet ze sobą mamy problem – najnowszy film reżyserki, opowiadający historię uzdrowiciela Jana Mikoláška, właśnie trafił do kin

Literatura

Sytuacja pokusy (Monika Ochędowska)

„Dodatkowa dusza” Wioletty Grzegorzewskiej nie jest ani kadyszem za zmarłych, ani apologią świata sprzed Zagłady. To raczej próba sprawozdawczego zachowania jednostkowego sensu

Najsmutniejsza historia (Maria Karpińska)

W pisarstwie Sigrid Nunez żadna historia, nawet ta najbardziej intymna, nie może zostać opowiedziana bez szerokiego kontekstu. Każda śmierć zyskuje swój cień w postaci końca świata, który znamy

Media

ODBIORNIK (23): Empatia na Zoomie (Anna Desponds / Agnieszka Słodownik)

„Enter Full Screen” to spektakl, który odbywa się w przestrzeni Zooma. Janek chodzi po podwarszawskiej Kobyłce, która jest jednym z miejsc deklarujących się jako strefy wolne od LGBT. W odcinku rozmawiamy z Wojtkiem Ziemilskim

Osobna planeta (Karolina Wasielewska)

Z Doliny Krzemowej pochodzą produkty, które kształtują nasze życie i decydują o naszej przyszłości. Pewnie dlatego chcemy traktować ich twórców jak proroków, którzy mają kontakt z niepojętym. Tymczasem to po prostu biznes, interesy robi się tu uczciwie albo nie

Twarze pod kontrolą (Piotr Fortuna)

Technologia rozpoznawania twarzy może wynieść mechanizmy nadzoru na kolejny poziom, segregując nas przy wejściu do sklepu czy restauracji, blokując wstęp na teren uczelni lub na osiedle mieszkalne. Policyjne technologie same mogą wykonywać policyjną pracę

Muzyka

Nie wiedzieli, że tak będzie (Marcin Flint)

„Ludzie nie akceptują naszych wyborów. Ciągle widzą nas takich jak za czasów «Skandalu». Dla nich nie powinniśmy wstawać z ławki. A tu Włodi ma rodzinę, Wilku firmę, a ja książkę i program. Hip-hop podsunął nam trampolinę” – mówią muzycy zespołu Molesta Ewenement

O czym zapomnieliśmy? (Sylwia Chutnik)

Kiedyś najinteligentniejsi ludzie szli do punk rocka, a teraz prowadzą kanał na YouTubie albo start-up. Atrakcyjność muzyki jako spoiwa więzi międzyludzkich minęła

Ucieczka z Postapolski (Jakub Bożek)

Na kasecie projektu Mchy i Porosty poznajemy historię punkowca, który przewrotnie realizuje hasło no future: Pakuje się do wehikułu czasu i podróżuje do 1987 roku, by w nim przeżywać nostalgię za lepszym jutrem

Człowiek z błyskiem w oku (Rafał Księżyk)

Paweł „Kelner” Rozwadowski był prawdziwym muzycznym agentem informacji, który w pionierskim geście wrzucał na nasz grunt czarne rytmy przefiltrowane przez nowofalową wrażliwość: reggae, punk, funk czy rap

Obyczaje

Do wszystkiego można przywyknąć (Marta Falecka)

Nawet nie wiadomo, kiedy skończyła się walka na pierwszej linii frontu z koronawirusem oraz zrzutki na sprzęt i darmowe obiady. Znowu, jako pracownicy ochrony zdrowia, wylądowaliśmy na końcu łańcucha pokarmowego

Adorowanie geosminy (Olga Wróbel)

W pierwszym roku sadzę warzywa i zapraszam znajomych. W drugim roku ograniczam wizyty i stawiam na łąki kwietne. W trzecim roku w samotności pcham kosiarkę przez chaszcze. Podstawową kategorią bycia na działkach nie jest relaks. Na działce się pracuje

DELFIN W MALINACH (odc. 4): Protesty (Agnieszka Słodownik)

W podkaście rozmawiamy z autorkami „Dwutygodnika”, Kają Puto, Klarą Cykorz oraz Agatą Sikorą, o formach protestów

Akwizytor oryginalności (Agata Sikora)

Nie ma znaczenia, ile stron Rutger Bregman poświęca w „Homo sapiens” opowieściom o solidarności, współdziałaniu i równości w społecznościach zbieracko-łowieckich, jeśli wywód prowadzi tak, jakby sam był genialnym solistą

I znów, i sinusoida (Witold Mrozek)

Czy pisane przeze mnie zdanie „Ojciec zmarł na COVID-19” jest prawdziwe? Choć zmarł w dniu rekordowych 132 koronawirusowych zgonów, jego śmierć nie wlicza się do tej statystyki

Sztuka

Zarządzanie strachem (Anna Pajęcka)

Podobnie jak rzeźba Jerzego Kaliny nadmiernie rozemocjonowała internetową bańkę, tak wystawa „Strach” w białostockiej galerii Arsenał znalazła się pod nieadekwatnym obstrzałem prawicowych mediów

Teatr

Coming out (Mariana Sadovska)

„Byłam pewna, że ta część mojego życia jest już zamknięta, że udało mi się poradzić sobie z nią na różnych poziomach, odwrócić tę stronicę, zapomnieć i zacząć nowy rozdział” – była aktorka „Gardzienic” pisze o panujących w nich nadużyciach

Za siedmioma Zoomami (Stanisław Godlewski)

Pytania, jakie pojawiają się przy okazji „Enter Full Screen” Wojtka Ziemilskiego, tylko pogłębiają od lat przegadywane wątpliwości, aż do granicy zupełnego zniechęcenia

Radosne cipkowanie (Katarzyna Niedurny)

W solo „Dzień, w którym V. dała mi do myślenia...” Bożek uprawia feminizm bardzo radosny i wyzwalający. Tymczasem feministyczna sztuka mówi zwykle o upokorzeniach i ograniczeniach

Pracę trzeba mieć (Witold Mrozek)

Zrównanie wynagrodzeń to temat-piekło. Kiedy mówię „piekło’’, mówię o piekle ustalonych hierarchii i zwyczajów, które są strasznie trudne do przesunięcia

Przemoc dzieje się w ciszy (Elżbieta Podleśna)

We wspomnieniu Mariany Sadowskiej pojawia się młoda aktorka, która w trakcie morderczej próby dostaje napadu drgawkowego. To ja jestem tą osobą

Zmienność wszystkiego (Agata Becher)

Zabrzańska „Królowa Śniegu” Podstawnego to przykład, że sceniczny przekaz dla dzieci i ich rodziców nie musi mieć formy infantylnego poklepywania po plecach w anturażu polsatowskiego kabaretonu

Wiersze

wiersze (Karolina Dzięciołowska)

]]>

Film

Powiedz, że się starał (Jakub Socha)

Domalewski jest zbyt dobrym reżyserem, by podróż, na którą wypuszcza Olę – nastolatkę z małego miasteczka, która oblała trzy razy egzamin na prawo jazdy – pogrzebać w stercie banałów na temat emigracji, prekariatu, różnic kulturowych i generacyjnych

Więzienie jest tutaj (Marcin Stachowicz)

„25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” – świeży wytwór naszego małego realizmu filmowego – pokazuje sytuację przyswojenia wartości, zasad i wzorów zachowania więźniów, przez cały państwowy aparat przemocy

Głowa w piasek, woda w usta (Marta Bałaga)

Nie bardzo wierzę w „rzetelny” biografizm naukowy, bo tak czy owak niczego nie wiemy o życiu innego człowieka. Nawet ze sobą mamy problem – najnowszy film reżyserki, opowiadający historię uzdrowiciela Jana Mikoláška, właśnie trafił do kin

Literatura

Sytuacja pokusy (Monika Ochędowska)

„Dodatkowa dusza” Wioletty Grzegorzewskiej nie jest ani kadyszem za zmarłych, ani apologią świata sprzed Zagłady. To raczej próba sprawozdawczego zachowania jednostkowego sensu

Najsmutniejsza historia (Maria Karpińska)

W pisarstwie Sigrid Nunez żadna historia, nawet ta najbardziej intymna, nie może zostać opowiedziana bez szerokiego kontekstu. Każda śmierć zyskuje swój cień w postaci końca świata, który znamy

Media

ODBIORNIK (23): Empatia na Zoomie (Anna Desponds / Agnieszka Słodownik)

„Enter Full Screen” to spektakl, który odbywa się w przestrzeni Zooma. Janek chodzi po podwarszawskiej Kobyłce, która jest jednym z miejsc deklarujących się jako strefy wolne od LGBT. W odcinku rozmawiamy z Wojtkiem Ziemilskim

Osobna planeta (Karolina Wasielewska)

Z Doliny Krzemowej pochodzą produkty, które kształtują nasze życie i decydują o naszej przyszłości. Pewnie dlatego chcemy traktować ich twórców jak proroków, którzy mają kontakt z niepojętym. Tymczasem to po prostu biznes, interesy robi się tu uczciwie albo nie

Twarze pod kontrolą (Piotr Fortuna)

Technologia rozpoznawania twarzy może wynieść mechanizmy nadzoru na kolejny poziom, segregując nas przy wejściu do sklepu czy restauracji, blokując wstęp na teren uczelni lub na osiedle mieszkalne. Policyjne technologie same mogą wykonywać policyjną pracę

Muzyka

Nie wiedzieli, że tak będzie (Marcin Flint)

„Ludzie nie akceptują naszych wyborów. Ciągle widzą nas takich jak za czasów «Skandalu». Dla nich nie powinniśmy wstawać z ławki. A tu Włodi ma rodzinę, Wilku firmę, a ja książkę i program. Hip-hop podsunął nam trampolinę” – mówią muzycy zespołu Molesta Ewenement

O czym zapomnieliśmy? (Sylwia Chutnik)

Kiedyś najinteligentniejsi ludzie szli do punk rocka, a teraz prowadzą kanał na YouTubie albo start-up. Atrakcyjność muzyki jako spoiwa więzi międzyludzkich minęła

Ucieczka z Postapolski (Jakub Bożek)

Na kasecie projektu Mchy i Porosty poznajemy historię punkowca, który przewrotnie realizuje hasło no future: Pakuje się do wehikułu czasu i podróżuje do 1987 roku, by w nim przeżywać nostalgię za lepszym jutrem

Człowiek z błyskiem w oku (Rafał Księżyk)

Paweł „Kelner” Rozwadowski był prawdziwym muzycznym agentem informacji, który w pionierskim geście wrzucał na nasz grunt czarne rytmy przefiltrowane przez nowofalową wrażliwość: reggae, punk, funk czy rap

Obyczaje

Do wszystkiego można przywyknąć (Marta Falecka)

Nawet nie wiadomo, kiedy skończyła się walka na pierwszej linii frontu z koronawirusem oraz zrzutki na sprzęt i darmowe obiady. Znowu, jako pracownicy ochrony zdrowia, wylądowaliśmy na końcu łańcucha pokarmowego

Adorowanie geosminy (Olga Wróbel)

W pierwszym roku sadzę warzywa i zapraszam znajomych. W drugim roku ograniczam wizyty i stawiam na łąki kwietne. W trzecim roku w samotności pcham kosiarkę przez chaszcze. Podstawową kategorią bycia na działkach nie jest relaks. Na działce się pracuje

DELFIN W MALINACH (odc. 4): Protesty (Agnieszka Słodownik)

W podkaście rozmawiamy z autorkami „Dwutygodnika”, Kają Puto, Klarą Cykorz oraz Agatą Sikorą, o formach protestów

Akwizytor oryginalności (Agata Sikora)

Nie ma znaczenia, ile stron Rutger Bregman poświęca w „Homo sapiens” opowieściom o solidarności, współdziałaniu i równości w społecznościach zbieracko-łowieckich, jeśli wywód prowadzi tak, jakby sam był genialnym solistą

I znów, i sinusoida (Witold Mrozek)

Czy pisane przeze mnie zdanie „Ojciec zmarł na COVID-19” jest prawdziwe? Choć zmarł w dniu rekordowych 132 koronawirusowych zgonów, jego śmierć nie wlicza się do tej statystyki

Sztuka

Zarządzanie strachem (Anna Pajęcka)

Podobnie jak rzeźba Jerzego Kaliny nadmiernie rozemocjonowała internetową bańkę, tak wystawa „Strach” w białostockiej galerii Arsenał znalazła się pod nieadekwatnym obstrzałem prawicowych mediów

Teatr

Coming out (Mariana Sadovska)

„Byłam pewna, że ta część mojego życia jest już zamknięta, że udało mi się poradzić sobie z nią na różnych poziomach, odwrócić tę stronicę, zapomnieć i zacząć nowy rozdział” – była aktorka „Gardzienic” pisze o panujących w nich nadużyciach

Za siedmioma Zoomami (Stanisław Godlewski)

Pytania, jakie pojawiają się przy okazji „Enter Full Screen” Wojtka Ziemilskiego, tylko pogłębiają od lat przegadywane wątpliwości, aż do granicy zupełnego zniechęcenia

Radosne cipkowanie (Katarzyna Niedurny)

W solo „Dzień, w którym V. dała mi do myślenia...” Bożek uprawia feminizm bardzo radosny i wyzwalający. Tymczasem feministyczna sztuka mówi zwykle o upokorzeniach i ograniczeniach

Pracę trzeba mieć (Witold Mrozek)

Zrównanie wynagrodzeń to temat-piekło. Kiedy mówię „piekło’’, mówię o piekle ustalonych hierarchii i zwyczajów, które są strasznie trudne do przesunięcia

Przemoc dzieje się w ciszy (Elżbieta Podleśna)

We wspomnieniu Mariany Sadowskiej pojawia się młoda aktorka, która w trakcie morderczej próby dostaje napadu drgawkowego. To ja jestem tą osobą

Zmienność wszystkiego (Agata Becher)

Zabrzańska „Królowa Śniegu” Podstawnego to przykład, że sceniczny przekaz dla dzieci i ich rodziców nie musi mieć formy infantylnego poklepywania po plecach w anturażu polsatowskiego kabaretonu

Wiersze

wiersze (Karolina Dzięciołowska)

]]>
Fri, 09 Oct 2020 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2020/291]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/291

Film

Prawo do tradycji (Adam Kruk)

„A potem tańczyliśmy” opowiada tak naprawdę nie tylko o pierwszej miłości (a robi to przepięknie), ale przede wszystkim o prawie do historii, kultury, tradycji, którego nie można nikomu odmawiać

Co złego widzimy w ciele (Jakub Wencel)

Dla bohaterek „Gwiazdeczek” maszyna seksualizacji to element wymykającej się spod kontroli fantazji, niemogąca doczekać się realizacji obietnica, której spełnienie starają się przedwcześnie sprowokować

Ciężki kamień młyński (Jakub Socha)

„Interior” to dziwne kino. Dziwne i konsekwentne. Lechki nigdy nie gonił za modami, od lat, z większymi i mniejszymi przerwami, robi te swoje małe delikatne filmy. Bardziej introspekcyjne niż społeczne

Projekcja musi być na tip-top (Aleksandra Boćkowska)

„Najgorsze były płaczące filmy. Bo panie przychodziły wyszykowane jak na przyjęcie, a potem jak się zapłakały, to po seansie ustawiały się w kolejce do lustra, żeby poprawić makijaż. A ja czekałem godzinę, żeby zamknąć kino” – mówi kinooperator z kina Świt w Domu Kultury „Świt” na warszawskim Targówku

Literatura

I to przeminie (Jakub Zgierski)

Gdy tylko Ali Smith zaczęła jesienią 2015 roku pisać swój frywolny pastoralny projekt – zaczęło się. Trump, brexit, Grenfell, wirus, Black Lives Matter. Wszystko, zgodnie z założeniem autorki, przenikało do kolejnych tomów i je dociążało. Ale ich nie rozsadziło

Wojny, korupcja i AIDS (Aleksandra Kumala)

Narratorka powieści „Koniec świata, umyj okna” Agnieszki Jelonek cierpi na, jak sama je nazywa, „Te Stany”. Coś, co porządkuje jej rzeczywistość, jednocześnie rozsadza ją od środka

Zagraj to jeszcze raz (Maciej Libich)

W „Talicie” Pawła Huellego fakty mieszają się ze zmyśleniem, ale nie umniejsza to ich prawdziwości. Postaci stworzone na potrzeby opowieści z równym powodzeniem mogą świadczyć o rzeczywistych zbrodniach

Słowo oznaczające przemoc (Tomasz Swoboda)

Ananda Devi skutecznie rozprawia się z mitem słonecznych tropików, uczestniczy w procesie dekolonizacji wyobrażeń i przekonująco dowodzi, że kultura zachodnia nie ma monopolu na „realizm niemagiczny”

Media

Oniryzm za ścianą (Michał R. Wiśniewski)

Gdy chodziłem jako dziewczynka z anime po wirtualnym muzeum weneckiego festiwalu, widziałem innych zwiedzających, w równie nieadekwatnych awatarach. Spotkałem królika w pancerzu wspomaganym i Hot-Doga medytującego pod spisem atrakcji

Muzyka

Jak mróweczki (Rafał Księżyk)

Publikujemy przedpremierowy fragment książki „Dzika rzecz” Rafała Księżyka  o polskiej muzyce alternatywnej we wczesnych latach 90. Jowita Cieślikiewicz i Anna Miądowicz opowiadają historię trójmiejskiego zespołu Oczi Cziorne

Ciężkie marzenie (Rafał Księżyk)

Muzyka zespołu 1984 powstała tutaj. Ma swoje obce korzenie, ale jest specyficzna, bardzo polska. Rzeszowska. Jest w tym miejscu coś inspirującego. Ten świat, jaki jest tutaj, ciężko zastąpić

Niegotowi na Bowiego (Filip Lech)

Bowie zdążył zaśpiewać „Put on your red shoes and dance the blues” i wtedy do pokoju wszedł tata. Popatrzył w telewizor i powiedział: „Weź, synek, wyłącz tego pedała”

Kobiety wkręcające żarówkę (Filip Lech)

W przeciwieństwie do czasów młodości Krzysztofa Pendereckiego, dzisiejsze kompozytorki i kompozytorzy nie muszą od razu podbijać świata. Najpierw muszą znaleźć własne miejsce na mapie muzyki

Obyczaje

Jeśli ufamy instytucjom (Witold Mrozek)

„Obecnie efekt polityczny osiąga się poprzez rzucenie oskarżenia, zastosowanie środków przymusu bezpośredniego, nagłośnienie. Oczywiście to i tak się nie obroni w sądach, ale później nikt już się tym nie interesuje” – mówi ustępujący Rzecznik Praw Obywatelskich

Działania pozytywne (Anna Pajęcka)

Łatka głównej linii frontu w wojnie światopoglądowej bardzo mocno do Białegostoku przylgnęła. Musimy spodziewać się, że tak jak środowiska narodowe przyjeżdżają do Hajnówki, tak kibice będą zbierać się u nas – rozmowa ze stowarzyszeniem Tęczowy Białystok

Sztuka

Nietoksyczne i biodegradowalne (Stach Szabłowski)

Tegoroczne Triennale Młodych nie jest pomyślane jako fabryka gwiazd. Impreza nie odpowiada na pytanie, kto w Polsce robi najlepszą sztukę, lecz jak robić sztukę dobrze – i nie chodzi tu o warsztatowe kompetencje, a o kategorię etyczną

Teatr

Nieporuszone mimozy (Stanisław Godlewski)

Pomysł eksperymentu Klaudii Hartung-Wójciak był bardzo prosty: a gdyby „Święto wiosny” Igora Strawińskiego, legendarny balet, zatańczyły rośliny? Przecież właściwie ich „Święto wiosny” dotyczy

Garnitur i bambosze (Witold Mrozek)

Szyngierze udało się zrobić atrakcyjny spektakl nie tylko o jedzeniu, choć ten temat sprawnie w „Jedzonku” wyzyskała, ale też o poznaniu, o pojęciach „prawdy” i „faktu” oraz o ich kryzysie

Wszystkie odcienie czerni (Marta Zdanowska)

Jeśli opowiada się o egzorcyzmach w XXI wieku, pytając „skąd zło?” i pokazując otoczenie klasztoru oraz wzajemne uwikłanie w nieoczywiste relacje małej społeczności, nie warto udawać, że nie rządzą tutaj projekcje, stereotypy i lęki. O „Matce Joannie od Aniołów” Farugi

Epizod z życia (Katarzyna Niedurny)

Przełomem jest narzucone kobietom zadanie: „ruchajcie podłogę”. Dostaję ataku paniki, ale muszę przeżyć do przerwy. Odebranie przez agresora możliwości działania ofierze to istotna część jego roli. W „Trzech epizodach z życia” Öhrn robi to wyjątkowo podle

Prawo do reprezentacji (Piotr Morawski)

„Nana” w reżyserii Moniki Pęcikiewicz jest opowieścią o aktorce wykorzystywanej seksualnie w teatrze. Była więc szansą, by wypowiedzieć się w dyskusji na temat przemocy wobec aktorek

Wiersze

wiersze (Rafał Rutkowski)

Ziemia

Fatamorgana (Iza Klementowska)

Najpierw umarł ogromny buk. Wyrwa w obrazie była tak znacząca, że gdy pewnego dnia przyjechałam do rodziców, zobaczyłam zarys gór, oddalonych o trzydzieści kilometrów. Za bukiem umarł jesion. Po jesionie liście brzozy pożółkły już w połowie sierpnia

Nie skonsumować siebie (Tomasz Markiewka)

„Less is more” Hickla jest politycznym manifestem, „Klimat to my” Foera – duchową podróżą, ale obie książki zmierzają do podobnego celu: przekształcenia całych społeczeństw, tak aby zachować środowiskowe podstawy ludzkiej cywilizacji

]]>

Film

Prawo do tradycji (Adam Kruk)

„A potem tańczyliśmy” opowiada tak naprawdę nie tylko o pierwszej miłości (a robi to przepięknie), ale przede wszystkim o prawie do historii, kultury, tradycji, którego nie można nikomu odmawiać

Co złego widzimy w ciele (Jakub Wencel)

Dla bohaterek „Gwiazdeczek” maszyna seksualizacji to element wymykającej się spod kontroli fantazji, niemogąca doczekać się realizacji obietnica, której spełnienie starają się przedwcześnie sprowokować

Ciężki kamień młyński (Jakub Socha)

„Interior” to dziwne kino. Dziwne i konsekwentne. Lechki nigdy nie gonił za modami, od lat, z większymi i mniejszymi przerwami, robi te swoje małe delikatne filmy. Bardziej introspekcyjne niż społeczne

Projekcja musi być na tip-top (Aleksandra Boćkowska)

„Najgorsze były płaczące filmy. Bo panie przychodziły wyszykowane jak na przyjęcie, a potem jak się zapłakały, to po seansie ustawiały się w kolejce do lustra, żeby poprawić makijaż. A ja czekałem godzinę, żeby zamknąć kino” – mówi kinooperator z kina Świt w Domu Kultury „Świt” na warszawskim Targówku

Literatura

I to przeminie (Jakub Zgierski)

Gdy tylko Ali Smith zaczęła jesienią 2015 roku pisać swój frywolny pastoralny projekt – zaczęło się. Trump, brexit, Grenfell, wirus, Black Lives Matter. Wszystko, zgodnie z założeniem autorki, przenikało do kolejnych tomów i je dociążało. Ale ich nie rozsadziło

Wojny, korupcja i AIDS (Aleksandra Kumala)

Narratorka powieści „Koniec świata, umyj okna” Agnieszki Jelonek cierpi na, jak sama je nazywa, „Te Stany”. Coś, co porządkuje jej rzeczywistość, jednocześnie rozsadza ją od środka

Zagraj to jeszcze raz (Maciej Libich)

W „Talicie” Pawła Huellego fakty mieszają się ze zmyśleniem, ale nie umniejsza to ich prawdziwości. Postaci stworzone na potrzeby opowieści z równym powodzeniem mogą świadczyć o rzeczywistych zbrodniach

Słowo oznaczające przemoc (Tomasz Swoboda)

Ananda Devi skutecznie rozprawia się z mitem słonecznych tropików, uczestniczy w procesie dekolonizacji wyobrażeń i przekonująco dowodzi, że kultura zachodnia nie ma monopolu na „realizm niemagiczny”

Media

Oniryzm za ścianą (Michał R. Wiśniewski)

Gdy chodziłem jako dziewczynka z anime po wirtualnym muzeum weneckiego festiwalu, widziałem innych zwiedzających, w równie nieadekwatnych awatarach. Spotkałem królika w pancerzu wspomaganym i Hot-Doga medytującego pod spisem atrakcji

Muzyka

Jak mróweczki (Rafał Księżyk)

Publikujemy przedpremierowy fragment książki „Dzika rzecz” Rafała Księżyka  o polskiej muzyce alternatywnej we wczesnych latach 90. Jowita Cieślikiewicz i Anna Miądowicz opowiadają historię trójmiejskiego zespołu Oczi Cziorne

Ciężkie marzenie (Rafał Księżyk)

Muzyka zespołu 1984 powstała tutaj. Ma swoje obce korzenie, ale jest specyficzna, bardzo polska. Rzeszowska. Jest w tym miejscu coś inspirującego. Ten świat, jaki jest tutaj, ciężko zastąpić

Niegotowi na Bowiego (Filip Lech)

Bowie zdążył zaśpiewać „Put on your red shoes and dance the blues” i wtedy do pokoju wszedł tata. Popatrzył w telewizor i powiedział: „Weź, synek, wyłącz tego pedała”

Kobiety wkręcające żarówkę (Filip Lech)

W przeciwieństwie do czasów młodości Krzysztofa Pendereckiego, dzisiejsze kompozytorki i kompozytorzy nie muszą od razu podbijać świata. Najpierw muszą znaleźć własne miejsce na mapie muzyki

Obyczaje

Jeśli ufamy instytucjom (Witold Mrozek)

„Obecnie efekt polityczny osiąga się poprzez rzucenie oskarżenia, zastosowanie środków przymusu bezpośredniego, nagłośnienie. Oczywiście to i tak się nie obroni w sądach, ale później nikt już się tym nie interesuje” – mówi ustępujący Rzecznik Praw Obywatelskich

Działania pozytywne (Anna Pajęcka)

Łatka głównej linii frontu w wojnie światopoglądowej bardzo mocno do Białegostoku przylgnęła. Musimy spodziewać się, że tak jak środowiska narodowe przyjeżdżają do Hajnówki, tak kibice będą zbierać się u nas – rozmowa ze stowarzyszeniem Tęczowy Białystok

Sztuka

Nietoksyczne i biodegradowalne (Stach Szabłowski)

Tegoroczne Triennale Młodych nie jest pomyślane jako fabryka gwiazd. Impreza nie odpowiada na pytanie, kto w Polsce robi najlepszą sztukę, lecz jak robić sztukę dobrze – i nie chodzi tu o warsztatowe kompetencje, a o kategorię etyczną

Teatr

Nieporuszone mimozy (Stanisław Godlewski)

Pomysł eksperymentu Klaudii Hartung-Wójciak był bardzo prosty: a gdyby „Święto wiosny” Igora Strawińskiego, legendarny balet, zatańczyły rośliny? Przecież właściwie ich „Święto wiosny” dotyczy

Garnitur i bambosze (Witold Mrozek)

Szyngierze udało się zrobić atrakcyjny spektakl nie tylko o jedzeniu, choć ten temat sprawnie w „Jedzonku” wyzyskała, ale też o poznaniu, o pojęciach „prawdy” i „faktu” oraz o ich kryzysie

Wszystkie odcienie czerni (Marta Zdanowska)

Jeśli opowiada się o egzorcyzmach w XXI wieku, pytając „skąd zło?” i pokazując otoczenie klasztoru oraz wzajemne uwikłanie w nieoczywiste relacje małej społeczności, nie warto udawać, że nie rządzą tutaj projekcje, stereotypy i lęki. O „Matce Joannie od Aniołów” Farugi

Epizod z życia (Katarzyna Niedurny)

Przełomem jest narzucone kobietom zadanie: „ruchajcie podłogę”. Dostaję ataku paniki, ale muszę przeżyć do przerwy. Odebranie przez agresora możliwości działania ofierze to istotna część jego roli. W „Trzech epizodach z życia” Öhrn robi to wyjątkowo podle

Prawo do reprezentacji (Piotr Morawski)

„Nana” w reżyserii Moniki Pęcikiewicz jest opowieścią o aktorce wykorzystywanej seksualnie w teatrze. Była więc szansą, by wypowiedzieć się w dyskusji na temat przemocy wobec aktorek

Wiersze

wiersze (Rafał Rutkowski)

Ziemia

Fatamorgana (Iza Klementowska)

Najpierw umarł ogromny buk. Wyrwa w obrazie była tak znacząca, że gdy pewnego dnia przyjechałam do rodziców, zobaczyłam zarys gór, oddalonych o trzydzieści kilometrów. Za bukiem umarł jesion. Po jesionie liście brzozy pożółkły już w połowie sierpnia

Nie skonsumować siebie (Tomasz Markiewka)

„Less is more” Hickla jest politycznym manifestem, „Klimat to my” Foera – duchową podróżą, ale obie książki zmierzają do podobnego celu: przekształcenia całych społeczeństw, tak aby zachować środowiskowe podstawy ludzkiej cywilizacji

]]>
Fri, 25 Sep 2020 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2020/290]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/290

Film

W jego głowie (Piotr Mirski)

„Może pora z tym skończyć” jest najbardziej ponurym filmem Kaufmana, nawet bardziej niż „Synekdocha, Nowy Jork” i „Anomalisa”, będące wiwisekcją melancholii. Tutaj melancholię zastępuje kliniczna depresja

Nie roznoszę chorób, tylko pomysły (Marta Bałaga)

Wiem, że toczy się teraz zażarta dyskusja na temat: kto może o czym opowiadać, kto może kogo zagrać. Ale sztuka powinna chyba być wolna – mówi chilijski reżyser, autor „Emy”, która właśnie wchodzi do kin

Czy świat zwariował? (Jakub Socha)

Jednym z najbardziej wstrząsających filmów tegorocznej edycji Millennium Docs Against Gravity był dokument „Witamy w Czeczenii” Davida France’a o bestialskich prześladowaniach mniejszości seksualnych w Czeczenii. Festiwal jeszcze się nie skończył, a jedynie płynnie przeszedł do sieci

Literatura

Kiyoko-san robi błąd w sokki (Sara Manasterska)

Jedynym punktem widzenia opisanym w powieści o Japonii jest punkt widzenia Europejczyków. W „Imperium chmur” Dukaj nie umie sobie wyobrazić, jak myśli ktoś, kto żyje wśród innych oczywistości

Życie na wyspie (Krzysztof Umiński)

Fuerta potrzebuje ukonstytuowania kulturowo-historycznego. Została naznaczona przez wiele złych rzeczy z kontynentu europejskiego i muszę pamiętać, że współczesność jest wypadkową tamtych zdarzeń

Niewielkie siły sprawcze (Przemysław Czapliński)

„Pokora” Szczepana Twardocha to opowieść o śląskim Zeligu, który podczas kontroli nie zdołał schować jednego z licznych dowodów osobistych. Cokolwiek robił, robił po to, by być bezpiecznym. Czyli niewidocznym

Jeden z nas (Tomasz Pstrągowski)

„Ciemności Smalandii” Henrika Bromandera to komiksowa kronika życia szwedzkiego rysownika komiksów, geja zafascynowanego włoskim faszyzmem, rozdartego między bezinteresowną empatią a skłonnością do przemocy

Media

Mrożone głowy (Mirosław Filiciak)

W książce „Być maszyną” Marka O’Connella bohaterowie snują mitomańskie opowieści godne korytarzowych dysput na przerwie w liceum albo planują kolejne rewolucyjne wszczepy, jak podskórne diody, które mają świecić, gdy dłoń wskaże kierunek północny

Muzyka

Uczyńmy techno czarnym znów (Łukasz Warna-Wiesławski)

W świecie muzyki elektronicznej rządzonym przez białych biznesmenów nie ma miejsca na pielęgnowanie czarnej tożsamości. Dopiero lockdown spowodował, że głos czarnych artystów wybrzmiał wystarczająco głośno: to my wynaleźliśmy muzykę klubową, oddajcie nam, co nasze

Ablinger YouTube party (Krzysztof Marciniak)

Peter Ablinger nie myśli o komponowaniu w kategoriach przysłowiowego stawiania kropek na pięciolinii. Na przekór tradycji tworzenie muzyki jest dla niego redukowaniem szumu, rzeźbieniem w dźwiękowym chaosie

Kosmos, a nie łąka (Maciej Krawiec)

Wrocławski zespół Błoto to na razie jedna z nielicznych polskich grup okołojazzowych, której przekaz w jakiejś mierze dotyka spraw ekologicznych. Jednak to nie ekologiczny aktywizm stanowi jej mocną stronę

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 3): Depresja klimatyczna (Agnieszka Słodownik)

W podkaście rozmawiamy z Bartoszem Sadulskim o solastalgii i opowiadamy o słuchowisku „Chłopi 2050, czyli Agronauci w czasach katastrofy klimatycznej” Cezarego Zbierzchowskiego

Rest is drag (Bartosz Żurawiecki)

To właśnie RuPaul wypowiedział słynną sentencję, która ma już swoje miejsce w księdze najlepszych aforyzmów świata: „We’re born naked and the rest is drag” – „Urodziliśmy się nadzy, a reszta jest przebraniem”

Na rzęsach (Dorota Masłowska)

Skoro tak często świat jest psuty w sposób precyzyjny i zaplanowany, to może można równie precyzyjnie i systemowo zaplanować jego naprawianie, robienie czegoś dobrego – autorka „Jadłonomii po polsku” w rozmowie z Dorotą Masłowską

W krajobrazie trzeba się rozpychać (Marta Bałaga)

Zaczyna dziś dominować ogólne rozpoznanie pod hasłem „All monuments must fall”. Wszystkie pomniki muszą upaść. I to zasadniczo jest prawda! Pomniki w obecnym kształcie służą zakłamywaniu historii, wytwarzaniu autorytarnego kanonu

Porażka tłumacza (Paweł Mościcki)

Film Markusa Öhrna „Bergman w Ugandzie” zagadkę przekładu przemyca już w tytule. Co może mieć wspólnego szwedzki mistrz kina artystycznego z krajem we wschodniej Afryce?

Sztuka

Walka (Piotr Fortuna)

Cykl malarski „Hiacynt” Karola Radziszewskiego odnosi się do niesławnej akcji peerelowskiej milicji. Wystawa stawia pytanie o mito- i wspólnototwórczy potencjał zatrzymania Margot

Świeże powietrze (Adam Mazur)

Nigdy nie myślałam o celowym przeniesieniu swoich emocji do moich prac, a już broń Boże pokazaniu prawdziwych emocji ludzi, którzy są przed obiektywem. Bardziej interesuje mnie sztuczność niż naturalność

Teatr

Rozmiar 38 (Marta Zdanowska)

W monodramie Anny Gryszkówny o Ginczance wojenna groza wkrada się powoli, drobnymi krokami, w tanecznym rytmie. Jest jak niesprawiedliwość, która czeka tuż za rogiem

Może inaczej (Katarzyna Niedurny)

Okopaliśmy się na swoich wygodnych pozycjach i tak naprawdę chcemy w nich tkwić, choć twierdzimy, że jest inaczej. A dobrze by było zauważyć, że świat się zmienił, i nie możemy robić tego, co robiliśmy w teatrze 10 lat temu

Wiersze

wiersze (Wojciech Brzoska)

Ziemia

Ci wspaniali zdobywcy (Joanna Szczęsna)

„Zjadanie psów” migiem rozebrało moje dziewczęce fascynacje na czynniki pierwsze, wywołując poznawczy szok, emocjonalne rozedrganie. Nie, to nie tak, że teraz się zastanawiam, co też ja, na boga, w tych wszystkich podróżnikach i odkrywcach widziałam. Aż tak to nie

]]>

Film

W jego głowie (Piotr Mirski)

„Może pora z tym skończyć” jest najbardziej ponurym filmem Kaufmana, nawet bardziej niż „Synekdocha, Nowy Jork” i „Anomalisa”, będące wiwisekcją melancholii. Tutaj melancholię zastępuje kliniczna depresja

Nie roznoszę chorób, tylko pomysły (Marta Bałaga)

Wiem, że toczy się teraz zażarta dyskusja na temat: kto może o czym opowiadać, kto może kogo zagrać. Ale sztuka powinna chyba być wolna – mówi chilijski reżyser, autor „Emy”, która właśnie wchodzi do kin

Czy świat zwariował? (Jakub Socha)

Jednym z najbardziej wstrząsających filmów tegorocznej edycji Millennium Docs Against Gravity był dokument „Witamy w Czeczenii” Davida France’a o bestialskich prześladowaniach mniejszości seksualnych w Czeczenii. Festiwal jeszcze się nie skończył, a jedynie płynnie przeszedł do sieci

Literatura

Kiyoko-san robi błąd w sokki (Sara Manasterska)

Jedynym punktem widzenia opisanym w powieści o Japonii jest punkt widzenia Europejczyków. W „Imperium chmur” Dukaj nie umie sobie wyobrazić, jak myśli ktoś, kto żyje wśród innych oczywistości

Życie na wyspie (Krzysztof Umiński)

Fuerta potrzebuje ukonstytuowania kulturowo-historycznego. Została naznaczona przez wiele złych rzeczy z kontynentu europejskiego i muszę pamiętać, że współczesność jest wypadkową tamtych zdarzeń

Niewielkie siły sprawcze (Przemysław Czapliński)

„Pokora” Szczepana Twardocha to opowieść o śląskim Zeligu, który podczas kontroli nie zdołał schować jednego z licznych dowodów osobistych. Cokolwiek robił, robił po to, by być bezpiecznym. Czyli niewidocznym

Jeden z nas (Tomasz Pstrągowski)

„Ciemności Smalandii” Henrika Bromandera to komiksowa kronika życia szwedzkiego rysownika komiksów, geja zafascynowanego włoskim faszyzmem, rozdartego między bezinteresowną empatią a skłonnością do przemocy

Media

Mrożone głowy (Mirosław Filiciak)

W książce „Być maszyną” Marka O’Connella bohaterowie snują mitomańskie opowieści godne korytarzowych dysput na przerwie w liceum albo planują kolejne rewolucyjne wszczepy, jak podskórne diody, które mają świecić, gdy dłoń wskaże kierunek północny

Muzyka

Uczyńmy techno czarnym znów (Łukasz Warna-Wiesławski)

W świecie muzyki elektronicznej rządzonym przez białych biznesmenów nie ma miejsca na pielęgnowanie czarnej tożsamości. Dopiero lockdown spowodował, że głos czarnych artystów wybrzmiał wystarczająco głośno: to my wynaleźliśmy muzykę klubową, oddajcie nam, co nasze

Ablinger YouTube party (Krzysztof Marciniak)

Peter Ablinger nie myśli o komponowaniu w kategoriach przysłowiowego stawiania kropek na pięciolinii. Na przekór tradycji tworzenie muzyki jest dla niego redukowaniem szumu, rzeźbieniem w dźwiękowym chaosie

Kosmos, a nie łąka (Maciej Krawiec)

Wrocławski zespół Błoto to na razie jedna z nielicznych polskich grup okołojazzowych, której przekaz w jakiejś mierze dotyka spraw ekologicznych. Jednak to nie ekologiczny aktywizm stanowi jej mocną stronę

Obyczaje

DELFIN W MALINACH (odc. 3): Depresja klimatyczna (Agnieszka Słodownik)

W podkaście rozmawiamy z Bartoszem Sadulskim o solastalgii i opowiadamy o słuchowisku „Chłopi 2050, czyli Agronauci w czasach katastrofy klimatycznej” Cezarego Zbierzchowskiego

Rest is drag (Bartosz Żurawiecki)

To właśnie RuPaul wypowiedział słynną sentencję, która ma już swoje miejsce w księdze najlepszych aforyzmów świata: „We’re born naked and the rest is drag” – „Urodziliśmy się nadzy, a reszta jest przebraniem”

Na rzęsach (Dorota Masłowska)

Skoro tak często świat jest psuty w sposób precyzyjny i zaplanowany, to może można równie precyzyjnie i systemowo zaplanować jego naprawianie, robienie czegoś dobrego – autorka „Jadłonomii po polsku” w rozmowie z Dorotą Masłowską

W krajobrazie trzeba się rozpychać (Marta Bałaga)

Zaczyna dziś dominować ogólne rozpoznanie pod hasłem „All monuments must fall”. Wszystkie pomniki muszą upaść. I to zasadniczo jest prawda! Pomniki w obecnym kształcie służą zakłamywaniu historii, wytwarzaniu autorytarnego kanonu

Porażka tłumacza (Paweł Mościcki)

Film Markusa Öhrna „Bergman w Ugandzie” zagadkę przekładu przemyca już w tytule. Co może mieć wspólnego szwedzki mistrz kina artystycznego z krajem we wschodniej Afryce?

Sztuka

Walka (Piotr Fortuna)

Cykl malarski „Hiacynt” Karola Radziszewskiego odnosi się do niesławnej akcji peerelowskiej milicji. Wystawa stawia pytanie o mito- i wspólnototwórczy potencjał zatrzymania Margot

Świeże powietrze (Adam Mazur)

Nigdy nie myślałam o celowym przeniesieniu swoich emocji do moich prac, a już broń Boże pokazaniu prawdziwych emocji ludzi, którzy są przed obiektywem. Bardziej interesuje mnie sztuczność niż naturalność

Teatr

Rozmiar 38 (Marta Zdanowska)

W monodramie Anny Gryszkówny o Ginczance wojenna groza wkrada się powoli, drobnymi krokami, w tanecznym rytmie. Jest jak niesprawiedliwość, która czeka tuż za rogiem

Może inaczej (Katarzyna Niedurny)

Okopaliśmy się na swoich wygodnych pozycjach i tak naprawdę chcemy w nich tkwić, choć twierdzimy, że jest inaczej. A dobrze by było zauważyć, że świat się zmienił, i nie możemy robić tego, co robiliśmy w teatrze 10 lat temu

Wiersze

wiersze (Wojciech Brzoska)

Ziemia

Ci wspaniali zdobywcy (Joanna Szczęsna)

„Zjadanie psów” migiem rozebrało moje dziewczęce fascynacje na czynniki pierwsze, wywołując poznawczy szok, emocjonalne rozedrganie. Nie, to nie tak, że teraz się zastanawiam, co też ja, na boga, w tych wszystkich podróżnikach i odkrywcach widziałam. Aż tak to nie

]]>
Fri, 11 Sep 2020 00:00:00 +0200
<![CDATA[Numer 2020/289]]> http://www.dwutygodnik.com/wydanie/2020/289

Film

Ostatnie seanse filmowe (Marcin Adamczak)

Rynek filmowy ze skutków lockdownu będzie dźwigał się długo. A być może nie podniesie się z nich już nigdy, ulegając gruntownemu przeobrażeniu

Biegnąc rakiem (Jakub Socha)

W najnowszym filmie Christophera Nolana bohater grany przez Johna Davida Washingtona nazywany jest Protagonistą. Już to dużo mówi o „Tenecie”, filmie cokolwiek nabzdyczonym, choć, co trzeba przyznać, oszałamiającym

Partia nie ma poczucia humoru (Marta Bałaga)

Wielcy reżyserzy, Spielberg, Lucas, Besson, Cameron, jeździli do Chin i mówili: „Tutaj jest przyszłość kina”. To się skończyło, przynajmniej na tak dużą skalę – rozmowa o azjatyckim rynku filmowym, pandemii oraz konflikcie Chin i USA

POP-CORE: Martwe piksele (Michał Walkiewicz)

Jeżeli historia gier wideo czegoś nas nauczyła, to tego, że eksperymenty są opłacalne, silne osobowości bywają gwarancją finansowego sukcesu, a kontrowersyjne tematy mogą jednocześnie zachwycić krytyków, rozwścieczyć fanów i zabezpieczyć twórcom emerytury

Literatura

Ćwiczenia z patrzenia rowerowego (Piotr Kubkowski)

W „Premiach górskich” Jakub Kornhauser podejmuje próbę przełożenia na język literatury pracy ciała i zmysłowych wrażeń kolarza – a więc siebie samego, jak chcemy wierzyć, na własnym szosowym rowerze

Artystka przemienienia (Michał Paweł Markowski)

Bezsprzeczna wielkość Marii Janion tkwi nie w jakimkolwiek angażu społecznym, lecz w mocy narzucenia własnej tragicznej wizji świata swoim uczniom. Mocny podmiot? Jeden z najmocniejszych, jakie Polska wydała. Może za mocny jak na nasze czasy

Utrata granic (Anne Carson)

Czy to koincydencja, że poeci, którzy wynaleźli Erosa, czyniąc z niego bóstwo i literacką obsesję, byli również pierwszymi autorami, którzy pozostawili nam swoje wiersze w formie pisanej? Co erotycznego jest w posługiwaniu się alfabetem?

Paczenie (Maciej Jakubowiak)

„Kiedy czuję, że posługuję się kalką, kiedy słyszę kalkę we własnych ustach albo widzę ją w tekście, to jest to dla mnie dyshonor. Kalki to fałszywe myśli. Cheaty” – mówi nasza felietonistka

Media

Ukryte w danych (Ewa Drygalska)

Problem niewidzialności kobiet w danych występuje wszędzie tam, gdzie podrapiemy powierzchnię. Wszystko sprowadza się do założenia, że mężczyzn traktujemy jako po prostu ludzi, a mówiąc o kobietach, myślimy o czymś wystającym poza normę

Wizualizacje z czarnej skrzynki (Agnieszka Słodownik)

Beck opublikował zeszłoroczny album „Hyperspace” w formie wizualnej. Archiwa NASA częściowo przetworzył algorytm sztucznej inteligencji. Lepiej jednak doświadczyć owych archiwów w aplikacji polskiego studia „Apollo’s Moon Shot AR”

Antyfaszyzm, szampan i rock’n’roll (Piotr Fortuna)

Życzliwi porównują ją do Oscara Wilde’a, według złośliwych to raczej PewDiePie na szpilkach. „The New Yorker” opisał ją jako „jedną z niewielu osób na lewicy, które potrafią być zniuansowane bez popadania w nudę”. Sama Natalie określa swoją działalność jako reakcję immunologiczną na alt-rightowego YouTube’a

Muzyka

Wymyślanie awangardy (Antoni Michnik)

Fikcyjne archiwa tworzą równoległe historie muzyki eksperymentalnej oraz dźwiękowych poszukiwań. Współczesny zwrot w ich stronę wynika z marzenia o światach, które wyglądają i brzmią inaczej

Piosenki obowiązkowo (Piotr Szwed)

Współcześni nastolatkowie są znacznie bardziej otwarci na różnorodną muzykę niż wcześniejsze pokolenia. Może nigdy jeszcze gust tej grupy nie był tak zróżnicowany? Włączenie „piosenki literackiej” do listy lektur to akurat świetny pomysł twórców, często krytykowanej, podstawy programowej

Kolizje atomów (Bartosz Nowicki)

Płyta „The Tropisms of Spring” duetu Clinamen (Jakub Ziołek i Krzysztof Ostrowski) mogłaby powstać równo dwie dekady temu. W sypialni, na kupionym za ciężkie pieniądze pececie, z zainstalowaną Neostradą i crackami pierwszych wersji Fruity Loopsa czy Abletona

Sztuka

Potworna nuda w sztuce (Stach Szabłowski)

„Znaki Apokalipsy” to najciekawsza wystawa, jaką obejrzałem w ostatnich tygodniach. Czy najlepsza? Czy w ogóle dobra? Wolałbym na razie uchylić się od odpowiedzi na to pytanie, traktując toruńską wystawę jako bramę do równoległego świata

Mieszkanie na kościach (Kaja Puto)

Muranowska zieleń i beton kryją pod sobą okruchy czyichś sypialni i łazienek, towarów z okolicznych sklepików czy narzędzi z zakładów usługowych

Teatr

Fragmenty Puzyny (Katarzyna Niedurny)

„Mój stosunek do Keta jest dość problematyczny, ponieważ mam wrażenie, że on mnie jakoś pośmiertnie nie lubi. Nie powiem też, żebym ja go uwielbiała” – esej biograficzny w rocznicę śmierci Konstantego Puzyny

Czy polski taniec jest bezdomny? (Teresa Fazan)

Sytuacja ekonomiczna choreografów jest na tyle niepewna, że nierzadko artyści nie są w stanie powiedzieć, czy w kolejnym miesiącu nie będą musieli się spakować i przeprowadzić

Powiadom mnie o dostępności (Agata Becher)

Najnowszy spektakl TEATR POLIŻ, płynąc na fali popularności innych zapoznanych rewolucjonistek, jak Jaremianka, Ginczanka czy Berezowska, odkrywa życie i twórczość kolejnej niepokornej – Świrszczyńskiej

Spektakle bardzo non-fiction (Katarzyna Niedurny)

„Kluczowe jest to, aby dobierać produkty tak, żeby ich droga na nasz talerz nie powodowała spustoszenia gdzieś w świecie. Przemysł krewetkowy, jedzenie awokado bardziej szkodzą planecie niż jedzenie mięsa” – mówią twórcy „Jedzonka” przed piątkową premierą

Wiersze

wiersze (Natalia Malek)

]]>

Film

Ostatnie seanse filmowe (Marcin Adamczak)

Rynek filmowy ze skutków lockdownu będzie dźwigał się długo. A być może nie podniesie się z nich już nigdy, ulegając gruntownemu przeobrażeniu

Biegnąc rakiem (Jakub Socha)

W najnowszym filmie Christophera Nolana bohater grany przez Johna Davida Washingtona nazywany jest Protagonistą. Już to dużo mówi o „Tenecie”, filmie cokolwiek nabzdyczonym, choć, co trzeba przyznać, oszałamiającym

Partia nie ma poczucia humoru (Marta Bałaga)

Wielcy reżyserzy, Spielberg, Lucas, Besson, Cameron, jeździli do Chin i mówili: „Tutaj jest przyszłość kina”. To się skończyło, przynajmniej na tak dużą skalę – rozmowa o azjatyckim rynku filmowym, pandemii oraz konflikcie Chin i USA

POP-CORE: Martwe piksele (Michał Walkiewicz)

Jeżeli historia gier wideo czegoś nas nauczyła, to tego, że eksperymenty są opłacalne, silne osobowości bywają gwarancją finansowego sukcesu, a kontrowersyjne tematy mogą jednocześnie zachwycić krytyków, rozwścieczyć fanów i zabezpieczyć twórcom emerytury

Literatura

Ćwiczenia z patrzenia rowerowego (Piotr Kubkowski)

W „Premiach górskich” Jakub Kornhauser podejmuje próbę przełożenia na język literatury pracy ciała i zmysłowych wrażeń kolarza – a więc siebie samego, jak chcemy wierzyć, na własnym szosowym rowerze

Artystka przemienienia (Michał Paweł Markowski)

Bezsprzeczna wielkość Marii Janion tkwi nie w jakimkolwiek angażu społecznym, lecz w mocy narzucenia własnej tragicznej wizji świata swoim uczniom. Mocny podmiot? Jeden z najmocniejszych, jakie Polska wydała. Może za mocny jak na nasze czasy

Utrata granic (Anne Carson)

Czy to koincydencja, że poeci, którzy wynaleźli Erosa, czyniąc z niego bóstwo i literacką obsesję, byli również pierwszymi autorami, którzy pozostawili nam swoje wiersze w formie pisanej? Co erotycznego jest w posługiwaniu się alfabetem?

Paczenie (Maciej Jakubowiak)

„Kiedy czuję, że posługuję się kalką, kiedy słyszę kalkę we własnych ustach albo widzę ją w tekście, to jest to dla mnie dyshonor. Kalki to fałszywe myśli. Cheaty” – mówi nasza felietonistka

Media

Ukryte w danych (Ewa Drygalska)

Problem niewidzialności kobiet w danych występuje wszędzie tam, gdzie podrapiemy powierzchnię. Wszystko sprowadza się do zało