NASŁUCH:
Celnicy instrumentów
Pod koniec września celnicy na lotnisku we Frankfurcie nad Menem zatrzymali instrument japońskiej skrzypaczki Yuki Manueli Janke warty 7,6 mln dolarów, domagając się cła wwozowego w wysokości 1,5 mln dolarów.
Na nic zdała się umowa o wypożyczeniu instrumentu, którą Japonka posiada z Nippon Music Foundation – właścicielem skrzypiec (w tym przypadku stradivariusa, jednego z ostatnich, które wyszły spod ręki Antonio Stradivariego, nazwanych od poprzedniego właściciela „Muntzem”). Na nic zdało się też to, że Yuki Manuela Janke potrafiła udowodnić, że sama gra na skrzypcach i zarzekała się, że nie ma zamiaru ich sprzedać. Wkrótce okazało się, że w sierpniu innej japońskiej skrzypaczce – Yuzuko Horigome – niemieccy celnicy skonfiskowali należące do niej skrzypce z warsztatu innego włoskiego mistrza (Guarneri), domagając się cła wwozowego w wysokości 380 tys. euro.
Ale to przypadłość nie tylko niemieckich celników. Niedawno celnicy gdańskiego lotniska Rębiechowo nie chcieli wpuścić do samolotu skrzypka, gdyż rzekomo wywoził nielegalnie z kraju dobro narodowe. Czyli skrzypce – jego własne (skrzypek posiadał odpowiednie dokumenty), z którymi miał latać wielokrotnie. Niestety, tym razem samolot odleciał bez niego.
Przypomniało mi się, jak w 2009 roku Krystian Zimerman podczas koncertu w Los Angeles zapowiedział, że jest to jego ostatni występ w USA z powodu polityki zagranicznej tego kraju – wkrótce okazało się też, że po 11 września 2001 roku Steinway, z którym podróżuje i na którym koncertuje polski pianista, został skonfiskowany na lotnisku JFK w Nowym Jorku (Zimerman miał wystąpić w Carnegie Hall). Służby bezpieczeństwa na lotnisku uznały, że klej użyty w instrumencie dziwnie pachnie i nie chcąc ryzykować, zniszczyły fortepian.
Mam propozycję dla wszystkich celników świata: sprawdzajcie komputery pisarzy i poetów, twarde dyski laptopów artystów sztuk wizualnych czy twórców filmowych. Tam mogą być – warte miliony dolarów – dzieła sztuki. Nie dajcie się zwieść, nawet jak poeta (pisarz, filmowiec itd.) udowodni, że to jego dzieło. Bądźcie czujni i nieczuli. Nie wypuszczajcie z rąk tego, co wykracza poza przepisy.
A tak swoją drogą: czy lotnisko to świat dla kulturalnych ludzi?