/ Tomasz Cyz

Wytwórnia ECM skutecznie podsyca obecność Keitha Jarretta na rynku płytowym, wyciągając z archiwum coraz to nowe skarby. Teraz wybór padł na bachowski koncert z marca 1987

Tak właśnie brzmi śpiew wszędzie tam, gdzie w biedzie, wojennej pożodze, wśród ruin i trupów kobieta – matka – próbuje uśpić małe dziecko. Kolędy Barbary Kingi Majewskiej i Marcina Maseckiego

Już dwudziestopięcioletni Penderecki był w stanie na niewielkiej przestrzeni zrobić z nutami wszystko – od fantastycznych pulsujących połączeń harmonii, melodii i barwy, przez najgłębszą medytację, po erupcję rytmiczną z ducha Strawińskiego i Orffa

Płyta „After the Fall” została nagrana na żywo w 1998 roku, gdy Keith Jarrett wrócił po kilkuletniej przerwie spowodowanej zespołem chronicznego zmęczenia. Muzyk bał się tego koncertu, który nazywał „eksperymentem”. Jak wspaniałym!

Krzysztof Warlikowski przyzwyczaił nas w operze do szukania nowych znaczeń, odwracania sensów. Don Giovanni, wzorowany na głównym bohaterze „Wstydu” McQueena, jest u niego słabym, małym człowiekiem

To, co robił przy fortepianie Krystian Zimerman, było znakiem geniuszu graniczącego z szaleństwem. Był solistą wirtuozem, był drugim dyrygentem, był pierwszym dyrygentem, był kompozytorem

ICO to nie tylko fajerwerk, to żmudna praca służąca doskonaleniu warsztatu – tak indywidualnego, jak zbiorowego. Bez tego nie da się zagrać czegoś takiego jak „Koncert na orkiestrę” Bartóka

Kiedy zaczął się etap żmudnej techniki w nauce gry na skrzypcach, okazało się, że jestem za leniwy albo z nimi niekompatybilny. Piłowałem tak jeszcze ze trzy lata, ale wreszcie trzeba było sobie powiedzieć dość

Urodziła się na Pradze, mieszkała we Włochach, przy Solnej, na Żoliborzu, przy Marszałkowskiej, na Mokotowie, wreszcie trafiła na Ursynów. Jak nikt mogła temu „miastu spojrzeć w oczy”

Łukasz Kuropaczewski wie, że „Nocturnal after John Dowland for Guitar” Brittena to nie jest utwór na każdą okazję. Dlatego wykonuje go na koncertach i recitalach bardzo rzadko. Może stąd ta specyficzna zmysłowość

Zdecydowałem się „Królem Rogerem” opowiedzieć o pewnej codzienności, o tym, co się dzieje w tej chwili w Hiszpanii z legalizacją ślubów homoseksualnych

Beczała ostatni raz wystąpił w Polsce pięć lat temu. Zwykle można go usłyszeć na największych operowych scenach świata

Dlaczego Agostino Steffani popadł w zapomnienie? Płyta Cecilii Bartoli mówi, że stało się tak całkiem niesłusznie

Po „L’oracolo in Messenia” pozostało jedynie libretto wiedeńskiej wersji – i to właśnie do niego Fabio Biondi dopisał partyturę

27 października zmarł niemiecki kompozytor Hans Werner Henze. Mediolańską premierę jego „Bachantek” w 1968 roku przygotowali Konrad Swinarski i Henryk Tomaszewski

Warlikowski słucha „Lulu” Berga bardzo uważnie, żarliwie. I to z muzyki biorą się teatralne kontrapunkty, trampoliny myśli, ideowe przęsła jego brukselskiej inscenizacji

Jest w grze Janusza Olejniczaka jakiś pazur, który każe nam, słuchaczom, śledzić każdą następną nutę w najwyższym napięciu; oczekiwać, mimo że wiemy, co się wydarzy. Pozornie

Warszawska Jesień nie może się mizdrzyć do mód, nie może ulegać populizmom – mówi dyrektor festiwalu. Początek 21 września, finał 29 września

Jest w tym jakiś wspólny idiom dźwiękowy, jakaś ukryta słowiańska harmonia, która bez względu na miejsce i czas rezonuje

Warlikowski umieszcza akcję opery w latach 30. – w przededniu narodzin XX-wiecznych totalitaryzmów. Ale nie szuka ich źródła, raczej chłodno obserwuje, jak się rozwijają, z czego i w co przepoczwarzają

W operze przeszedłem przez kilka istotnych w jej historii nazwisk i języków muzycznych. Tych nazwisk przybywa, wraz z nimi przybywa światów akustycznych, historii i tematów. Teraz na przykład wracam do Berga, do „Lulu”

Soyka Niemena śpiewa po swojemu, nie zacierając cudowności oryginału i nie siląc się na z góry przegrany wokalny pojedynek. Czesław Niemen należy bowiem do tych muzyków, których styl, estetyka, język, brzmienie, wibracja, melodie, są niepodrabialne i wyjątkowe

Londyńska Senta jest osobna, pogrążona w sobie i swoim marzeniu: ściska statek, jakby nie potrafiła się z nim rozstać i posłać dalej. Statek jest zabawką, ale życie w urojeniu zabawne nie jest

Słuchamy zabytków muzycznych od XI do XV wieku, związanych z postaciami św. Wojciecha, Bolesława Chrobrego czy Ottona III, znalezionych na terenach Polski

Nie mogę się oderwać od tej płyty. Nie mam słabości do bel canta, nie umiem słuchać opery bez sceny, bez teatru, a tu przymykam na to oczy bez najmniejszego problemu

Zmarł Krzysztof Penderecki. Przypominamy rozmowę z kompozytorem, którą publikowaliśmy w „Dwutygodniku”

Próbuję Mariusza Trelińskiego porównać z Jerzym Grzegorzewskim. Obaj tworzyli i tworzą pozór oderwania się od rzeczywistości, trwania pół metra ponad ziemią. Tymczasem stali i stoją na tej ziemi dużo solidniej niż ja

Nic tak dobrze nie robi, jak przypomnienie sobie – nawet w wyborze i skrócie – kolein losu twórcy „Pierścienia Nibelunga”. Bo życie miał Richard Wagner wcale nienudne

Dwójka nie ma ambicji, żeby dokonywać ostrej weryfikacji sztuki tu i teraz. Ale ludzie, którzy tu pracują, tworzą ten program, nie są przypadkowi

Baryton Kwietnia od czasu warszawskiej premiery lekko ściemniał, zrobił się mocniejszy, głębszy, żarliwy. I jeśli kiedyś smakował jak wytrawne wino, to powoli przechodzi na wyższą półkę. Jest jak whisky

Ta płyta nie jest idealna. Chyba nie może być, skoro istnieją nagrania (wzorcowe?) z kompozytorem jako dyrygentem. Ale, na szczęście, wartość odkrywania partytur Lutosławskiego nie słabnie

I, Culture Orchestra – złożona z utalentowanych instrumentalistów z Polski oraz Krajów Partnerstwa Wschodniego (Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Mołdawia i Ukraina) – gra z energią rozsadzającą wszelkie granice z Schengen na czele

Słuchając tych polskich – tylko polskich! – utworów, myślałem, czym był ten koncert 5 listopada 1901 roku, kiedy Polski jako takiej nie było na mapie

Wagner był pierwszym kompozytorem, którego w ogóle słuchałem. I może dlatego, że od niego zaczynałem, nie wyobrażałem go sobie w operze

Soyoung Yoon z Korei Południowej zwyciężczynią XIV Konkursu Wieniawskiego. Kolejne miejsca zajęli Miki Kobayashi oraz Stefan Tarara

Ja tylko robię swoje i czuję się skuteczny. Nie wszystko mnie interesuje, ale w ramach tego, co mnie ciekawi, staram się zawsze robić tak, żeby inni też coś z tego wynieśli

Żyjemy w kraju, który patrząc wstecz żyje bez żalu, patrząc w  teraźniejszość – bez odpowiedzialności, a patrząc w przyszłość – bez utopii

„Gioia!” Aleksandry Kurzak to czysty zachwyt nad śpiewem. Czysta radość. Śpiewaczka prowadzi nas przez losy kilku kobiet, pokazując, że nawet w smutku jest szczelina światła. Szczególnie kiedy przynosi ją śpiew

Co to jest muzyka? Jakie miejsce zajmuje w życiu społecznym? Co zrobić, żeby Rok Lutosławskiego przyniósł inne doświadczenie zbiorowe niż Rok Chopina? Rozmowa z W. Dąbrowskim, J. Kornowiczem, A. Kosowskim, M. Małaszko i M. Merczyńskim

Orkiestra jest spora, rozmieszczona tradycyjnie. Solistka stoi blisko, z  nutami na pulpicie, obok pierwszych skrzypiec, przy dyrygencie – a więc także w zgodzie z konwencją. Niekonwencjonalna za to okazuje się muzyka, rozwiązania przyjęte przez kompozytora

„Długo nie wiedziałem, jak to nazwać. Cały utwór jest bardzo gorzki, podobnie teksty Mateusza Kościukiewicza. Ale jak mamy Jadwigę Rappé i  nazwę – „III Symfonia” – to już nie są żarty”

Od jakiegoś czasu Szymanowski ma nowych ambasadorów: brytyjskiego reżysera David Pountneya oraz francuskiego dyrygenta i kompozytora Pierre’a Bouleza, który na przełomie 2009 i 2010 roku nagrał z wiedeńskimi filharmonikami „III Symfonię” i „Koncert skrzypcowy”

Soyka ma rację, biorąc się za Miłosza. Weźmy taki fragment: „Ach te muchi, / Ach te muchi / Wykonują dziwne ruchi, / Tańczą razem z nami, / Tak jak pan i pani / Na brzegu otchłani”

Rytm – jego zmiany, frenetyzm – ogarniają słuchacza najmocniej. Może chwilami odnosiło się wrażenie, że zespół nie ma tej muzyki pod palcami i we krwi (jak choćby późniejszego Beethovena), ale i tak było bardzo przyjemnie

Wolę Gardinera. Zdecydowanie. Ale oba wydania warto mieć na półce. I słuchać – nie tylko od święta. I nieważne – jako muzyki, czy jako modlitwy. „Ty mnie maluj dobrze…”. Dobrze grają

„Deus Passus” Wolfganga Rihma kończy wiersz „Tenebrae” Paula Celana, poety, Żyda, tragicznie zmarłego po samobójczym skoku do Sekwany, o którym Émile Cioran napisał, że „nie był człowiekiem, tylko otwartą raną”

IV Symfonia (z podtytułem „Los Angeles”) jest jednym z ostatnich utworów Arvo Pärta. Kompozytor zadedykował ją Michaiłowi Chodorkowskiemu. To nie pierwszy polityczny akt estońskiego kompozytora

To wszystko nie znaczy, że Krzysztof Penderecki przestaje pisać muzykę. Przeciwnie. Słuchając „Pieśni zadumy i nostalgii”, mam wrażenie, że kompozytor tak naprawdę pisze operę. „Dziady”

O muzyce Grażyny Bacewicz było przez chwilę głośno w roku 2009 –  ze względu na rocznicę jej urodzin (5 lutego 1909) i śmierci (17 stycznia 1969). Później znowu cisza. Na szczęście, dzięki projektom Krystiana Zimermana, ta cisza jest przerywana, zagłuszana. Na dobre

Głos Magdaleny Koženy. Ciepły, miękki, soczysty. Słodko uwodzący, by po chwili nakłuć skórę ostrzem cierpienia

Kiedy rok temu Piotr Anderszewski przyjechał do Warszawy, nie grał Chopina, tylko Bacha, Schumanna, Beethovena i Bartóka. Teraz przywiózł do Polski ukryty w tle niemieckiej orkiestry z Baden-Baden i Freiburga fortepian Szymanowskiego

Nowy projekt płytowy Piotra Anderszewskiego poświęcony jest muzyce Roberta Schumanna – muzycznego introwertyka i wrażliwca, który swój talent przypłacił szaleństwem

„Thank You for Your Love” jest spokojniejsze, czystsze. „Swanlight” jest bardziej złożone, wielowątkowe, jak quasi suita. Poczucie nostalgii, które zwykle dotyka podczas słuchania Antony’ego, jest jeszcze silniejsze, gęstsze

Zastanawiam się, skąd jazgot recenzentów pomstujących na tę inscenizację. Sztuka jest jak pieczenie ciasta – nawet najlepszy przepis i najsmaczniejsze składniki nie dają pewności co do efektu. Na tym zresztą polega jej najgłębszy sekret

Siłą Stanisława Soyki jest wielki talent do melodii, które na długo zostają w organizmie. To jak dobry, mocny trunek, który sączy się leniwie po ciele i duszy. Charakterystyczne jest też połączenie melodii z doskonałą aranżacją. I ten głos!

Przed premierą Mozartowskiego arcydzieła w Operze Narodowej  przypominamy trzy głośne inscenizacje „Wesela Figara” z ostatnich lat: Christopha Marthalera, Clausa Gutha i Davida McVicara

Henryk Mikołaj Górecki na rozmowę nie chciał się zgodzić. Kilka telefonów do zakopiańskiego Zębu, kilka rozmów z Mistrzem, z jego żoną, prośby o lobbing u zaprzyjaźnionych osób. „Może porozmawiamy”. Może się uda

Niech mi wolno będzie pisać tylko o koncercie, tylko o muzyce. Jak podczas wieczorów De Musica w Pałacu Sobańskich czy Zamku Królewskim, to prof. Bristiger wybrał utwory, a ta jego muzyka ułożyła się w przedziwną konstelację bólu, samotności, rozpaczy i nadziei

Wystawa „Wizytówka Chopina” nie tylko pokazuje unikatową, największą na świecie kolekcję autorskich rękopisów Fryderyka Chopina. Nie tylko prezentuje listy kompozytora. Słuchamy też muzyki. Albo omówień i  wprowadzeń do wybranych tematów. Ze słuchawkami na uszach

Avdeeva!!! Druga nagroda dla Geniušasa i Wundera, trzecia dla Trifonova! Zaskoczenie? W czwartek odbył się Koncert Laureatów w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej

W Roku Chopinowskim – związanym, przypomnę, z 200. rocznicą urodzin kompozytora – nie może być normalnie: że jeden dzień urodzin, że jeden koncert Marthy Argerich (były już trzy), że jedna ławka, że jedno otwarcie Konkursu Chopinowskiego

Dyrygent Łukasz Borowicz konsekwentnie wyciąga z lamusa zapomniane polskie opery. „Zagubiona jaskółka” Laksa, „Rycerze Króla Artura” Bacewicz, „Maria” Statkowskiego… Teraz „Monbar, czyli Flibustierowie” Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego. Dzieło zapomniane na prawie 150 lat

„Dwie etiudy” Pawła Szymańskiego, licząc od warszawsko-jesiennego prawykonania, mają 20 lat. Niby szmat czasu, ale dla sztuki to nic. To może nawet jeszcze nie dziś. To wciąż nieoswojone, nieprzetrawione, niezakorzenione. To co zrobić z powstałym właśnie dziełem „a piú corde”?

7 utworów polskich kompozytorów (w cyklu „Made in Poland”), 8  monograficznych koncertów kompozytorów skandynawskich (cykl „Modern Classic” – z 4 prawykonaniami światowymi), dwie gwiazdy z innej galaktyki (cykl „Sacrum Profanum Freak”). Czego chcieć więcej?

Pomiędzy inscenizacjami Copleya a Melano nie ma różnicy. Muzealna scenografia, niechęć do interpretacji. I śpiewacy przenoszący na łatwe gesty impulsy z muzyki. Kiedy robią to najwięksi, to coś pięknego. Mimo wszystko

Piotr Beczała w każdej z tych „słowiańskich” arii czuje się jak ryba w wodzie. Jest namiętny, zakochany, pełen tęsknoty, radości, smutku. I ma doskonałego partnera, bo Polska Orkiestra Radiowa gra tę muzykę tak, jakby nigdy nie wychodziła z opery

Nagrane właśnie koncerty Krzysztofa Pendereckiego pokazują wielką siłę tej muzyki. Intensywność, wybuchowość, zmienność, nerwowość i szaleństwo – wszystko oszałamiające

W „Wozzecku” w reżyserii Calixto Bieito świat jest nędzny. Wozzeck ma chore dziecko, którym się nie zajmuje; Maria rzuca się na Tamburmajora, bo marzy o innym życiu, a może o lekarstwie dla syna. Wszyscy są źli, marni i mali. Wszyscy są winni

Jan Kott pisał, że w „Makbecie” historia pokazana jest jak koszmar, który poraża i przeraża. „I jak w koszmarze wszyscy się w nią zapadają”. W „Makbecie” Verdiego w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego, ten koszmar wydaje się nie mieć ani końca, ani początku

Repertuar niedzielnego koncertu w S1 był szczególny (Karol Rathaus, Szymon Laks), wykonanie – jeszcze bardziej. Nie będę tak szczegółowy, by opisywać, co działo się punkt po punkcie, nuta po nucie. Wystarczy – część po części

Słuchając i oglądając „Opowieści Hoffmanna” pod batutą Jesusa Lopez-Cobosa i w reżyserii Roberta Carsena, jestem niewzruszony. Nawet na żywo. Owszem, to świetnie skrojone, ze znawstwem i  wyczuciem. Ale nic ponadto

Zubel pisze w języku, którego (jeszcze) nie ma. Albo może lepiej: którego nie rozumiemy. Tworzy język, łącząc ze sobą, w sobie, głoski, sylaby, fonemy, dotychczas (chyba) niepołączone

Kiedy Orfeusz-śpiewak opowiada o pięknie tego świata, Orfeusz-tancerz chodzi po scenie w sposób bardzo naturalny. Wszystko jak znak rozpoznawczy teatru tańca Piny Bausch, która chciała przywrócić taniec rzeczywistości

Dziwne jest życie utworów muzycznych. Czasem nie wiadomo, dlaczego milkną na dłużej, przecież wcześniej nie wyobrażaliśmy sobie bez nich życia

Freire nie przechodzi obok żadnego nokturnu Chopina obojętnie. Dwadzieścia dzieł słuchanych pod rząd nie stępia wrażliwości – wprost przeciwnie. Apetyt rośnie w miarę słuchania

Nikt nie powinien zarzucić Christophowi Marthalerowi, że inscenizując Wagnera w Bayreuth, robi coś wbrew muzyce. Że nie słucha, nie słyszy muzyki. Przecież tu nic nie dzieje się bez jej zgody. Nic

Gdzieś w środku pierwszej części koncertu poczułem, że nie potrzebuję teatru, żeby do końca odczuć siłę opery „Euryanthe” Webera. Wystarcza muzyka grana na tym poziomie emocji, że czuć każdy nerw, każde drgnienie

Argerich jest delikatna, nieśmiała, jak tylko 18-letnia dziewczyna potrafi, by naraz przejść do dzikich, szalonych uderzeń, które dudnią w głowie długo po zakończeniu utworu

András Schiff nie chciał przestawać, czekać na wsłuchaną podczas gry, a rozpraszającą go w krótkich pauzach pomiędzy częściami publiczność. Chciał tylko grać – z wielką kulturą, wrażliwością, żarliwością, w ogromnym skupieniu

Styczniowy spektakl „Oniegina” jest kolejnym wznowieniem inscenizacji Mariusza Trelińskiego na warszawskiej scenie. Warto było to zrobić z jednego powodu: brzmienia orkiestry Opery Narodowej pod batutą gościnnie dyrygującego Valerego Giergeva

To świetna płyta. Dwanaście walców – numerowanych według Wydania Narodowego tworzonego przez prof. Jana Ekiera – wiruje przed naszymi oczami niczym najprawdziwsi tancerze. A czemu nie tancerki?

Ta płyta nie bardzo spodoba się fanom Stinga. Może nie od razu, może w ogóle. Ale powinni na nią trafić miłośnicy klasyki i tradycji. Żeby zobaczyć (i usłyszeć), jak twórczo można się z nimi obejść

Na płycie „Opera proibita” mezzosopran Cecilii Bartoli brzmi, jakby odtwarzał brzmienie głosów kastratowych, jakby nie kończyła mu się skala. Na „Sacrificium” nie wytrzymuje szalonych ornamentów, jest dziwnie wyblakły i sztuczny. Co się stało?

W programie piątej edycji krakowskiego Festiwalu Muzyki Polskiej znalazły się tzw. highlights. Wolę, jak jest wyraziście, z mocniejszym akcentem, niż tak – trochę jazzu, trochę drive’u, trochę smooth

Agata Zubel to jeden z najciekawszych głosów muzyki współczesnej. Śpiewa, komponuje, śpiewa to, co komponuje. I wszystko jest od siebie inne, różne, ale wciąż po prostu wspaniałe

Jest w śpiewie Iana Bostridge’a anielska dobroć, która każe nawet najciemniejszym chwilom przysłuchiwać się ze spokojem. Która nawet w rozpaczy odnajduje światło

W koncertach Chopina nagranych przez Rafała Blechacza jest pewność, której dotychczas nie znałem. Pewność kogoś, kto wie, ale mimo wszystko nie odkrywa wszystkiego od początku

„Chciałem, żebyśmy z jednej strony byli świadkami, obserwatorami tamtych wydarzeń, z drugiej – żeby to działo się dzisiaj, teraz”. Paweł Mykietyn o swojej „Pasji według św. Marka”

Lubię słuchać muzyki podróżąjąc, w samochodzie, wydaje mi się, że wtedy bardziej ją rozumiem. To pewnie wynika z ruchu – mojego przemieszczania się, jej pulsu i zmienności

Arii Vivaldiego w wykonaniu Magdaleny Koženy słucha się jak wielkiej opery, w której są łzy szczęścia i nieszczęścia, miłość i zazdrość, nienawiść i pożądanie

Te trzy koncerty Grażyny Bacewicz spaja upodobanie do rytmu – jego zmienności, ostrości, kontrastowości. I liryzm. Gdybym nie był feministą, napisałbym: taki kobiecy

Chopinowska płyta Janusza Olejniczaka ma świetną dramaturgię. Składając różne utwory w jedną całość, można się łatwo zgubić, przedobrzyć. Tu jest naprawdę dobrze

U Warlikowskiego Pasterz to tylko zręczny manipulator idei, pewnie jeden z wielu. Na haju widzi się i mówi różne rzeczy. Zawsze lepiej, piękniej, jaśniej

Piotr Anderszewski czyta najgłębsze muzyczne napięcia, jakby były jego własnymi. Jest przecież pianistą wielkich konfliktów. Wielkiej fugi

„Król Roger” kumuluje lęki i obsesje Szymanowskiego. Pragnienie Boga, Innego, pragnienie siebie. Co odnalazł w tej historii Krzysztof Warlikowski?

Portugalka gra Chopina niespiesznie, lekko, delikatnie, zmysłowo. Gra tak, że zatrzymuje się czas

Inscenizacja „Rusałki” w Pradze pozostaje w pół drogi między nowym i nowoczesnym odczytaniem historii a tradycyjnym jej wystawieniem w operze

Orfeusz interesuje mnie tylko w piekle nierozwiązanej tajemnicy. Jeśli ją rozwiążę, odsłonię, to nie będzie Orfeusza i Eurydyki. Tylko normalne życie

Antony śpiewa o niezaspokojonym pragnieniu, miłosnym niespełnieniu, utraconym szczęściu. Niewinnie, bezpiecznie, śmiało, wzruszająco

Głos Antony’ego Hegarty’ego jest jakby z innego świata, niewinny, nieskalany, jak arioso. Jest w nim nostalgia za rajem, rozkosze miłosnego cierpienia