W drugim odcinku „Uprawiania wspólnoty” Krzysztof Marciniak robi dłuższą wycieczkę w naukowy dyskurs o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych, naukowczynie Agata Hummel z Uniwersytetu Warszawskiego i Aleksandra Jaszczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego dzielą się wnioskami ze swoich badań i opowiadają o inspirujących gospodarstwach w Katalonii i w Szwecji. Jeśli ciekawi was, co w nauce piszczy na temat wspólnotowości w agroekologii, te rozmowy mogą się okazać pomocne.
Jednak ten odcinek nie jest też pozbawiony poezji – dosłownie – trzeci rozmówca, Kalina Jaglarz, w ogrodzie swojego gospodarstwa w Beskidzie Wyspowym czyta własne wiersze i tłumaczy, dlaczego nie czuje się do końca komfortowo z koncepcją rolniczego kolektywu. Jego wizji wspólnoty bliżej do grzybni. Przywykliśmy do sztuki ekologicznej czy możemy już mówić o sztuce nowowiejskiej?
Na końcu znajdziecie też kilka słów o przygotowaniach do ostatniego, trzeciego nowowiejskiego odcinka Delfina. Wciąż aktualne jest pytanie o współczesny agroekologiczny kolektywizm, w oddali majaczą pomorskie krajobrazy, a w tle pobrzmiewają już andaluzyjskie cykady.
Nagrania zostały przeprowadzone za pomocą nausznych mikrofonów binauralnych, które tworzą bardziej realistyczną i przestrzenną iluzję dźwięku – namawiamy do słuchania w słuchawkach.
Artykuł 23. Konstytucji RP brzmi: „Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne”. Ów zapis z lat 90. był tyleż stwierdzeniem stanu faktycznego, ile pokłosiem traumy kolektywizacji rolnictwa z poprzedniego systemu.
W ostatnim trzydziestoleciu zaszło jednak wiele zmian społecznych. Z jednej strony obserwujemy coraz silniejszą tendencję do politycznej ideologizacji i zawężania pojęcia „rodziny”, z drugiej jednak w wielu dziedzinach wychodzi się poza tę kategorię. Powstają oddolne demokratyczne kolektywy, grupy, wspólnoty, społeczności. W Polsce tworzą się też powoli alternatywy dla „gospodarstwa rodzinnego”: gospodarstwo prowadzone przez kolektyw / spółdzielnię / grupę nieformalną.
W reportażu przyglądamy się inicjatywom zmierzającym w stronę wspólnotowego modelu uprawy ziemi i ekologicznej produkcji żywności.
Sposoby organizacji gospodarstw są przykładem na to, jak budujemy relacje między ludźmi oraz między grupami ludzi i ekosystemem.
DO CZYTANIA, OGLĄDANIA, ODWIEDZENIA:
- Earthly Stories – blog Aleksandry Jaszczyk
- Wiersze Kaliny Jaglarz w Dwutygodniku przeczytacie tu i tu. Wkrótce nakładem Wydawnictwa Biblioteki Śląskiej ukaże się debiutancki tomik Kaliny Jaglarz
- „Praca w polu to rewolucja”. Infrapolityka samorządnych inicjatyw wiejskich – wykład Agaty Hummel
- „Szkic o antropologii aktywistycznej. Badanie nowowiejskich inicjatyw w Katalonii” – tekst Agaty Hummel
- Współpracowniczką Agaty Hummel jest Paula Escribano z Universidad de Barcelona
- Baltic Ecovillage Network
- Szuflada tekstów Krzysztofa Marciniaka o ekologii akustycznej
Delfin w malinach
Podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy.
Scenariusz i realizacja odcinka: Krzysztof Marciniak
Odcinek powstał we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie.
Podkast na licencji Uznanie autorstwa. Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0).
Jak słuchać podkastu?
- subskrybuj „Podkasty Dwutygodnika” w swojej ulubionej aplikacji
- słuchaj na YouTubie Dwutygodnika
- słuchaj bezpośrednio z przeglądarki, włączając player Soundcloud