Tajemnica ukryta w tekście
(numer 14.)

Jan Dwutygodnik

Od XVI-wiecznej, mrocznej historii kompozytora Gesualda do cybernetycznego Golema. Między artystyczną awangardą a komiksowym reportażem. Numer 14. zaskoczył nas, ucieszył i wprawił w zadumę

Jeszcze 1 minuta czytania

Często zdarza się, że odosobnione pomysły, cząstkowe myśli i pozornie niezwiązane ze sobą wątki nagle – za sprawą nieokreślonej grawitacji i tajemniczej chemii – łączą się ze sobą, interferują, splatają do tego stopnia, że trudno już myśleć o nich oddzielnie. Tak właśnie stało się w tym numerze.

W jaki bowiem sposób historia morderstwa z przełomu szesnastego i siedemnastego wieku, ta mroczna muzyczna kadencja w trzech dramatycznych tchnieniach pary kochanków i każącego ich męża, może się łączyć z dziejami Golema, który od mitycznego Talosa z brązu – boskiego strażnika i mściciela przeszedł pełną zwrotów ewolucję, by stać się cyborgiem-łowcą, futurystyczną Artemidą z płynnego tytanu? Dlaczego gorzkie i mądre słowa Srbljanović o wojnie i złu wpisanym w naturę ludzką znaczą więcej i szerzej, gdy wybrzmiewają w okolicy tekstów poświęconych komiksowej historii konfliktów i katastrof, związkowi dupy i duszy w sztuce Borowczyka, bratobójczemu skandalowi ze „Strasznej historii” Tokarskiej-Bakir?

rys. Tymek JezierskiStare księgi buddyjskie mówią o Muttavali – sznurze pereł, antropolodzy kultury widzą kulturę jako cykl powtarzających się struktur i to w nich doszukują się znaczeń ukrytych także we współczesnych mitach. Psycholog głębi upatruje źródła tych misternych i sekretnych połączeń w nieświadomości zbiorowej. Tajemnica pozostaje tajemnicą (ciemne można opisać tylko przy pomocy tego, co jest jeszcze mroczniejsze – powiedziałby renesansowy alchemik-filozof). Numer, który prezentujemy Czytelnikom, nie jest serią przypadków, jest raczej splotem znaczeń, figur i osobowości, które wprawiają w nieustanny ruch kulturę i prowokują namysł nad jej zadziwiającą dynamiką.


„Dwutygodnik” nr 14. Redaktor prowadzący: Paweł Soszyński. „Okładka”: Tymek Jezierski. Data publikacji: 03.10.2009.